רבי ברוך ממונקאטש

[ירח בן יומו]

[יהודי פשוט]

די יארצייט איז געוועהן פארגאנגענעם מאנטאג, איך האב פארגעסן צו שרייבן דעמאלט ווער עס וויל קען יעצט טרינקען לחיים

[חכימא]

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=UppnE8V4OGY[/youtube]א גאר רירענדע פילם פון מונטקאטש פארן קריג מיט אינטערעסאנטע שטריכן איבער דאס אלגעמיינער אידישע לעבן דארט, אויכעט איז דא דארט גאר אינטערעסאנטע זאכן פון הגה''צ ר' ברוך ראבינוביץ וחמיו בעל מנחת אלעזר זצ''ל

איינע פון די זאכן וואס זיי ברענגען ארויף איז אז ווען דער גרויסער עסקן וממנהיגי הציונות זאב ז'בוטינסקי ע''ה איז געקומען געבן א דרשה אין תרצ''ו מחזק זיין די ארטיגע יודן איז הגה''צ רבי ברוך געקומען זיך אינטעהערן פון אונטערן פענסטער אביסעל דברי חיזוק

https://www.youtube.com/watch?v=UppnE8V4OGY

מ'קען אויך הערן און זען ר' ברוכ'ל זעלבסט. 13:30

[יהודי פשוט]

דער טעאריע אז ר׳ ברוכ׳ל ז״ל איז געגאנגען אונטער הערן די דרשה פון ז׳בוטינסקי ימ״ש איז אן אלטער שמועה וואס מען האט ארויף געקלעבט אויף איהם וואס דאס האט נישט קיין שום דעקונג, ווי זאגט די וועלט אדער יא אדער ניין


Sent from my iPhone using Tapatalk

[סקרן]

פון ווי נעמסטו דעם טיטל וואס דו האסט צוגעלייגט נאכ'ן נאמען פון זאב זיבוטינסקי?

[moshav zekeinim]

זאב דזאבאטינצקי איז געווען א טייערער איד, פון די חשובסטע אידן בדורו. ער האט א סך געטון פאר אידן'ס וועגן.

[berlbalaguleh]

מושב זקנים: און ווער האט געזאגט די פאלגנדע ווערטער..."אויב די גלות אידן וועלכע וועללן עולה זיין קיין מדינת ישראל, וועללן נישט וועללן אראפווארפן פון זיך דעם ראסט/זשאווער פון גלות. דורך נישט אפשערן זייערע בערד, וועללן זיי קלאסיפיצירט ווערן אלס צווייט-ראנגיקע בירגערס. און זיי וועללן אויך נישט האבן קיין רעכט צו וואוטן אין דעם נייעם לאנד"...!

[[NAMELESS]]

וואס ווילסטו פון מושב זקינים?

[יהודי פשוט]

פאר סקרן העל איך ענטפערן אז פשוט אזוי האט מען מיר געלערנט (נישט אין סאטמאר) און פאר מושב זקנים ענטפער איך בכלל נישט אזוי ווי עס שטייט דאך אז דע מה שתשוב לאפיקורוס גייט נאר ארויף אויף אפיקורס עכו״ם און נישט אויף אפיקורס ישראל

[berlbalaguleh]

בן אדם: איך גיי נישט אריין אין קיין אידעאלאגישע וויכוחים מיט איהם. איך לאז איהם נאר וויסן אז ער ווייסט נישט פון פארשידענע פאקטן...!

[סקרן]

איז ווי לערנט מען אזוי?
ווייל אפי' אין סאטמאר לערנט מען נישט אזוי אויס
כמו ששמעתי כמה פעמים פון תלמידי ה'דברי יואל' אז ער האט געענטפערט ווען מען האט אים געפרעגט
אויב ער האט געזאגט אויף הרב קוק זי"ע דעם זעלבן טיטל ווי איהר יהודי פשוט האט געשריבן אויף זיבוטינסקי אפילו פון קומפיוטער וואלט איך עס נישט געוואלט שרייבן
האט ער געזאגט חלילה איך האב אין מיין לעבן נישט געשאלטן קיין איד און איך האב דאס נישט געזאגט
איז ווי לערענט מען יא אזוי?

[יהודי פשוט]

דאס וויל איך שוין נישט אויס זאגן...

[ארי נוהם]

כווייס נישט פארוואס, אבער ר' ברוך'ל געט מיר די טשילס...
אין א גוטע וועג.


צווישן אלע ארגומענטען, האב איך ווייניג וואס געפונען מזאל זיך מתייחס זיין צום פאלגענדען פונקט: ר' ברוך'ל וואלט זיכער געווען א וועלטס רבי אויב די צווייטע וועלט מלחמה וואלט נישט אויסגעבראכען. די האלעקאוסט האט אים צושאסען פיזיש און גייסטיש, און וויפיל ער זאל נאר האבן געליינט און גענאשט און זיך אויפגעקלערט נאך בעפאר די קריג - כפי השמועה, וואלט ער ווייטער געצויגען די מונקאטשע חסידות נאר אן די מנחת אלעזר'ס ווילד-קנאישע שטריכן. סוף דבר וואלט ער אוועק אלץ צדיק יסוד עולם, גאר א מתנגד צום מדינה הציונות און אפילו די אגודה, און שלום על ישראל.

מה עשה הקב"ה? צוגעשיקט א חורבן, וואס האט חרוב געמאכט זיין אלטע השקפה, און אים אויפגעקלערט און געמאכט אז ער זאל גענצליך טוישען זיין מיינד סעט. די תוצאה איז געווען פאטאל, מ'האט אים צוגרינד געלייגט, צוגענומען די רביסטעווע, זיין זון דער היינטיגער רבי איז געווען צוקריגט מיט עם, און ער איז פארבליבען מיט זיין בינת נבונים.


אבער סגעווען נאך אזא פארשוין ביים קריג, געהייסן האט ער הרב טייכטאל, און אויך ער איז געווען א תלמיד פונעם מנחת אלעזר מיט אלע שיטות. ביים קריג האט ער געזען די בראך פון זיינע אמאליגע שיטות, און טאקע זענדיג די טויט פאר די אויגען האט ער געטוישט זיין מיינונג און עס נאך באוויזען צו פובליצירען אין א ספר מיטן נאמען אם הבנים שמחה. ער איז גע'הרג'עט געווארן ביים קריג, אבער זיינע קינדער האבן איבערגעלעבט.

ער האט געהאט מזל צו שטארבן ביים קריג, אזוי האבן זיינע אייניקלעך - צווישן זיי דער שארפער קנאי ר' מאיר בראנדסדארפער פון די עדה - עם געקענט פושט ולובש צורה זיין. מיטן שטענדיגען נארישן טענה פון מקען נישט דן זיין א איד בשעת צרה, האט מען פארטושט די מוחות און ער האט נישט געמיזט פארשווארצט ווערן לעולמי עד, נאר בלייבן א היימישער אפילו ווען ר' ברוך'ל איז געווארן א שייגעץ פארן טוישן דעה.


וכאן הבן שואל, פארוואס פאלט קיינעם נישט איין, אז ר' ברוך'ל והרב טייכטאל מחייבים את כולם? אפשר טאקע ווייל זיי זענען געקומען פון די שארפסטע קנאות און זיך אפגעשאקלט דערפון ביים קריג, איז עס א סימן אז זייער צווייטער דעה איז מער ריכטיג? אנשטאט זיי פארענטפערן, דארפען מיר זיך פארענטפערן.

[איסר האטלקי]

ער קומט אראפ מארגן אי"ה צו די שמחת החתונה בבית בנו כ"ק אדמו"ר ממונקאטש שליט"א.

(אויב לאזט אים דער זון נישט אריין צום חתונה זאל מען אלארמירן ליפא, ביים קומענדיגן שני וחמישי וועט ער קעיר נעמען דערפון...).

[שמעון וואלף]

ער קומט אראפ מארגן אי"ה צו די שמחת החתונה בבית בנו כ"ק אדמו"ר ממונקאטש שליט"א.

(אויב לאזט אים דער זון נישט אריין צום חתונה זאל מען אלארמירן ליפא, ביים קומענדיגן שני וחמישי וועט ער קעיר נעמען דערפון...).

שעיני וחמישי, כנוסח סקווירא

[tag]ארי נוהם[/tag]
מ'האט נישט צוגענימען פון ר' ברוך די מונקאטשע רעביסטעווע. ער אליין האט געזיכט צו אנטלויפן דערפון און נישט געווען אינטערעסירט דערין. זעהט אויס ער האט זיך אסאך צאמגעליטן אלץ מונקאטשע רב און ער האט געוואלט פארגעסן דערפון

[[NAMELESS]]

ארי נוהם, איך זעה נישט פארוואס די בראנדסדארפער טענה איז נעריש, און פארוואס ער מיט ר' ברוכל זענען מחייב את כולם. לענ"ד קען מען פונקט אזוי זאגן פארקערט, פארן קריג זענען זייערע מיינונגען געווען אביעקטיוו, די צרות פונעם קריג האט זיי געמאכט האבן נגיעות.

[יהודי פשוט]

ארי נוהם: איך ווייס נישט צו די ווייסט אבער ביי די מלחמה זענען געוועהן נאך אסאך וואס האבן מכ׳לומר׳שט איינגעזעהן אז זייערע פריערדיגע השקפות זענען נישט געוועהן קיין גוטע, צווישן זיי זענען געוועהן אזעלכע וואס האבן איין געזעהן אז די גאנצע אידישקייט איז נישט גערעכט און זיי האבן נאך די מלחמה אפגעלאזט תורה און מצוות, פאר מיר זאגט דאס גארנישט, אפשר פאר דיר יא, אויב די רעכענסט דיך מיט די השקפות וואס מען האט אוועק געווארן נאך די מלחמה, דעמאלטס ווארף אוועק די גאנצע אידישקייט און פטור א געשעפט.
חוץ פון דעם ביסטו א שטיקל עם הארץ אז דע ווייסט בכלל נישט אז ר׳ ברוכ׳ל ז״ל האט הישט געטוישט קיין שום השקפות דורך אויס די מלחמה ער האט געהאט די זעלבע השקפה פארדעם ווי נאכדעם, נאר איין חילוק אז דורך אויס די מלחמה האט ער געזעהן וויפיל געלט די ציונים ימ״ש האבן גע׳לקח׳נט וואס מען וואלט געקענט מיט דעם ראטעוועהן נאך טויזענטער אידן, אזוי ווי ער האט אליינס מעיד געוועהן.
לגבי טייכטאל, א מורא׳דיגע חכמה צו ברענגען איינס פון הונדערטער תלמידים פון הגה״ק בעל מנחת אלעזר מ׳מונקאטש, פארוואס רעדסטו נישט פון די אנדערע הונדערטע וואס זענען געבליבן געטריי צום בוכ״ע און צו די ריינע אמונה????

[מיר'ער בחור]

ארי נוהם: איך ווייס נישט צו די ווייסט אבער ביי די מלחמה זענען געוועהן נאך אסאך וואס האבן מכ׳לומר׳שט איינגעזעהן אז זייערע פריערדיגע השקפות זענען נישט געוועהן קיין גוטע, צווישן זיי זענען געוועהן אזעלכע וואס האבן איין געזעהן אז די גאנצע אידישקייט איז נישט גערעכט און זיי האבן נאך די מלחמה אפגעלאזט תורה און מצוות, פאר מיר זאגט דאס גארנישט, אפשר פאר דיר יא, אויב די רעכענסט דיך מיט די השקפות וואס מען האט אוועק געווארן נאך די מלחמה, דעמאלטס ווארף אוועק די גאנצע אידישקייט און פטור א געשעפט.
חוץ פון דעם ביסטו א שטיקל עם הארץ אז דע ווייסט בכלל נישט אז ר׳ ברוכ׳ל ז״ל האט הישט געטוישט קיין שום השקפות דורך אויס די מלחמה ער האט געהאט די זעלבע השקפה פארדעם ווי נאכדעם, נאר איין חילוק אז דורך אויס די מלחמה האט ער געזעהן וויפיל געלט די ציונים ימ״ש האבן גע׳לקח׳נט וואס מען וואלט געקענט מיט דעם ראטעוועהן נאך טויזענטער אידן, אזוי ווי ער האט אליינס מעיד געוועהן.
לגבי טייכטאל, א מורא׳דיגע חכמה צו ברענגען איינס פון הונדערטער תלמידים פון הגה״ק בעל מנחת אלעזר מ׳מונקאטש, פארוואס רעדסטו נישט פון די אנדערע הונדערטע וואס זענען געבליבן געטריי צום בוכ״ע און צו די ריינע אמונה????

ס'געווען א איד ר' דוד קליין, א גרויסע גאון, ער האט געמאכט א ספר בית ארזים אויף טור או"ח, א גאונ'ישע עמקות'דיגער ספר, אין ער איז געווען א תלמיד פונעם מונקאטש'ער רב אין נאכן קריג האט ער זיך געדרייט ביים קלויזענבורג'ער רב אין וויליאמסבורג (ער איז געווען עפעס א שטיקל מגי"ש ערגעץ, איינער פון זיינע תלמידים זענען ר' הערשל וועבער, מייסד ארגון הצלה,) אין נאכדעם איז ער געווען רב אין קרית צאנז אין נתניה, פאר א שטיק צייט, נאכדעם איז ער געווען א רב ביי די אגודה אין ב"ב , עכ"פ ער האט געזאגט אז מונקאטש'ער רב וואלט נאכ'ן קריג געהאלטן די זעלבע ווי קלויזענבור'ער רב, לגבי וואוינען אין א"י, אין ארויפגיין קיין א"י וכו' די גאנצע קנאות איז אלס געווען פאר'ן קריג אין פאר ס'שוין געשטאנען א מדינה.

[תנחום]

@מירער בחור
ס'איז א פשוטע זאך, מונקאטשער רב האט נישט געהאט קיין פראבלעם מיט שלש שבועות מ'זעהט נישט קיין איין ווארט וועגן ש"ש און זיינע בריוון אין תיקון עולם, ער האט נאר געהאט א פראבלעם מיט די פרייע לעבן און דאס איז שוין נישט גילטיג היינט

[מיר'ער בחור]

@מירער בחור
ס'איז א פשוטע זאך, מונקאטשער רב האט נישט געהאט קיין פראבלעם מיט שלש שבועות מ'זעהט נישט קיין איין ווארט וועגן ש"ש און זיינע בריוון אין תיקון עולם, ער האט נאר געהאט א פראבלעם מיט די פרייע לעבן און דאס איז שוין נישט גילטיג היינט

ס'איז נישט אזא פשוט'ע זאך בכלל, די אלע רבי'ס/רבנים פון די קרייז, לדוגמא, קאלאשיצע'ער רב, נאסויד'ער רב וכדומה, פון פאר'ן קריג, האבן בפירוש נישט געהאלטען פון גיין קיין א"י וואוינען, אין זיי האבן ענדערש מצדד געווען צו שיקן קיין אמעריקא די המון עם,כידוע סאטמאר'ער רב'ס שיטה בזה.

[אישתישבי]

איז דא נאך וואס האלטען דער איסור פין שלש שבועות חוץ סאטמאר והגלילות?

[[NAMELESS]]

ארי נוהם, איך זעה נישט פארוואס די בראנדסדארפער טענה איז נעריש, און פארוואס ער מיט ר' ברוכל זענען מחייב את כולם. לענ"ד קען מען פונקט אזוי זאגן פארקערט, פארן קריג זענען זייערע מיינונגען געווען אביעקטיוו, די צרות פונעם קריג האט זיי געמאכט האבן נגיעות.

איך פארשטיי נישט די סברא.

אויב די צרות פון קריג מאכט אז א מענטש זאל איבערקלערן הנחות וואס ער האט געמאכט עסנדיג האלעפטשעס און גולאש, און ער זעט אז קנאות איז פונקט גענוג גוט ווען א מענטש זיצט על סיר הבשר, אבער דארט ענדיגט זיך עס, דאן איז די מיינונג וואס ווערט געשאפן אינמיטן קריג די מערסטע אביעקטיוו.

"נגיעות" מאן דכר שמיה? אט די "נגיעות" זענען טאקע די וואס האבן ארויסגעווארפן די קנאות - וואס קומט פון זיצן על סיר הבשר - פון פענסטער, נמצא אז קיין נגיעות זענען נישט פארהאנען.

[[NAMELESS]]

איך טענה נאכאלץ אז ווען א מענטש איז רואיג און ער שפירט נישט קיין קאנסעקווענצן פון קיין שום צד איז זיין מיינונג מער אביעקטיוו, דאס איז א מסקנא פון א ריינעם שכל (יא יא, מיטן סיר הגאלאש אינאיינעם). אויב גייט ער דורך צרות ביים קריג און ער קומט צום מסקנא אז וואלט געדארפט עולה זיין פריער איז דאס שוין נישט קיין אביעקטיווע מיינונג, ער איז א פארווייטאגטער און די צרות רעדן פון איהם. דאס רוף איך נגיעות.