ארי אויסטערליץ טראגעדיע

[ישראל גלויבער]

און וואס א גליק באטרעפט אונז, ווען מיר בארעדן אונזערע אייגענע ברודער, ווייל מיר ווילן משלים זיין חשבונות נקמה פון נעכטן און אייערנעכטן. נישט די זעלבע פנים?

[berlbalaguleh]

ישראל גלויבער: וועלכע ברודער...? ווער בארעדט...? צו וועם צילסטו דא...?

[חשן משפט]

טייערע חברים פאר מען איז מקבל לשון הרע (יא יא דעס איז אויך לשה"ר) לאמיר לערנען א שטיקל מחבר אין יורה דעה סימן שמ"ה (איך האף אז איך האב רשות כתיבה אויף יורה דעה)

איזהו מאבד עצמו לדעת כגון שאמר הרי הוא עולה לראש הגג, וראוהו שעלה מיד דרך כעס, או שהיה מיצר, ונפל ומת, הרי זה בחזקת שאיבד עצמו לדעת. אבל אם ראוהו חנוק ותלוי באילן או הרוג ומושלך על גבי סייפו, הרי הוא בחזקת כל המתים, ומתעסקים עמו ואין מונעין ממנו דבר.

[moshav zekeinim]

עס לוינט זיך פאר סקווירא אפציווישן דער סועסייד פאקט. אבער דער אמת וועט מען נישט קענען באהאלטן. יא ער איז באגאנגען זעלבסמארד, און דער פלעק וועט פאלן אויף די סקווירע קעפ. צו וויסן ווער זיינע מערדער זענען, דאס איז דער געסטער כבוד המת.

[פריש וואסער]

עכ"פ די משפחה באשולדיגט זיכער סקווירא.
ווער די רבי'ס צוויי קינדער זענען געקומען מנחם אבל זיין, איז ארויס אזאלכע קולות אויף זיי פון ווייבער צימער, אזש זיי האבן געברויכט הייבן פיס.

[ישראל גלויבער]

דאס הייסט אז ס'איז געלונגען?

[[NAMELESS]]

דאס הייסט אז ס'איז געלונגען?

דו פרעגסט, צו דו זאגסט?

[ישראל גלויבער]

ווען ס'פאסירט אזא זאך, און מ'שילדערט אז די משפחה האט איינעם באשולדיגט וכולהו. קוקט עס אויס, ווי ס'האט זיך געלוינט די גאנצע זאך, אז מ'האט יענעם און יענעם בא'שייגעצט. און ווי געזאגט ס'האט זיך אויסגעצאלט..
וואס דען ווערט דאס געשילדערט מיט זאפט, און קענטיגע נקמה און הנאה - וואס פאסט גארנישט פארן פאלק פון רחמנים בני רחמנים.

פרעג איך צו דאס הייסט אין קורצן אז ס'איז געלונגען

[[NAMELESS]]

ווענד זיך ביי וועם... (עי' בפרשת א.ח.ר. וסקווער)

[ישראל גלויבער]

ווענד זיך ביי וועם... (עי' בפרשת א.ח.ר. וסקווער)

דארט איז עס יא געלונגען?

[שלמה המלך]

געקענט ארי'ן פערענליך - באמת א טייערע איד געוועהן מלא רגש!
ער איז דורך אין זיין לעבען גאר אסאך, איך האב מיט סקווירא פינקט וויפיל ארי האט געהאט מיט פאפא אבער אין פאקט האט ער נאך סקווירא זיל אסאך מער אנגעליטען פון אנדערע וואוילע מענטשען גארנישט געהאט מיט סקווירא.
עכ"פ נישט קיין ניפקא מינא היצטערט ווער עס איז שילדיג, 'עס איז נאר א בחינה פון והחי יותן אל לבו! אז מ'דארף זיך מחזק זיין מיט אמונה און בטחון און אנגיין ווייטער! נאר אזוי קען מער אדורך גיין דעם ביטערן גלות! אז נישט קיקט מען אויס ווי מושב וכת דיליה, שעלט אן א אויפהער ווי א סוער אזש עס סרח'ט פחדים'דיג
מ'דארף זיכער מאכען אז מושב האט נישט קיין רעוואלווער ווייל עס איז א סכנה! -פאר אים זעלבסט...
היצטערט רבותי עס איז צייט צו גיין ווייטער נישט זיך טינקען מיט א מיטגעמאכטע נשמה וואס אזויפיל מטגעמאכט בחייו און קימט איהם נישט לאחר מטתו צו אויהענגען זיין וועש אויף לי עוועניו - כאטש יעצט לאמיר איהם שוין אראפצונעמען פון טיש...
ווי האלט טראמפ? בען? פראטעסט?

[moshav zekeinim]

.

[[NAMELESS]]

ער האט זיך אנגעליטן פון סקווירא מער פון סיי וועם, איך זעה נישט פארוואס מ׳זאל לייקענען די מציאות. ווען ער האט זיך פארטשעפעט מיט סקווירא האט אלעס אנגעהויבן גיין בארג אראפ.

קיינער טוט נישט גארנישט פאר סקווירא דערפאר, און סקווירא גייט ווייטער אן מיט איר זעלבער מהלך ווי ביז יעצט אומגעשטערט, אבער אזויפיל רעכט האמיר נאך צו נעמען די גרויסע פינגער און עס טייטלן צו די ריכטיגע דירעקציע, און אז סקווירא איז נישט אינגאנצן שולדיג זאלן זיי כאפן פאר די פופציג פראצענט וואס זיי זענען יא שולדיג, הו קעירס, איך זעה נישט פארוואס דער עולם זיכט עס צו פארשטילן

[שבת אחים]

איך מיין אז דער עולם דארף איינעמען א ׳טשיל פיל׳ אדער אפשר א ׳שטיל פיל׳, די לופט איז אנגעפילט מיט פיינטשאפט און האס, איינער שרייט רשע, איינער שרייט שייגעץ, דער אנדערער שרייט אכזר, מ׳שעלט זיך אויס איינער דעם צווייטן. יעדער זאל טיעף אריינאטעמען און שטייטלעך ארויסבלאזן. בארוהיגט זיך יעדער איינער.
אז נישט וועט מען מוזן אריינמישן דא די עסקנים...

[moshav zekeinim]

ניין, איך האלט אז דער @שלמה ה. איז א אמת'ע רשע. צו זאגן אזעלעכע ווערטער אז עס איז נישט קיין נפקא מינא ווער עס איז שולדיג עפ"ל.

כאילו דער נפטר וואלט געלאזט צוואה אז מען זאל עס האלטן שטיל.

[יהודי פשוט]

מושב זקנים האסט אויף אזוי פיל גע׳פועל׳ט אז טאמער אזא מעשה וועט פאסירן מיט דיר וועלן מיר זיך אלע זעצן אדורך טוהן דיין גאנצע לעבן און זעהן וועם די האסט גע׳טשעפעט און פארקערט און מען וועט אויספאקן דיין גאנצע שמוץ וועש פון אלע יארן פארן פאבליק אז ממנו ילמדו וכן יעשו

[אישתישבי]

וואס מושב באדערט איז, אז שלמה שלאמלך, זאגט מען זאל זיין שטיל לטובת דער נפטר, און דער אמת האט ער דער כבוד פין נפטר טיף טייער, ער האט אנדערע אגענדעס פארוואס ער וויל מען זאל נישט אויספאקען זיינע שמוץ וועש.

[פריש וואסער]

כאילו דער נפטר וואלט געלאזט צוואה אז מען זאל עס האלטן שטיל.

יא, די אלע וואס האבן געקענט ארי פערזענליך די לעצטע יארן ( ואני בתוכם ), און די טראגעדיע האט זיי באנומען פערזענליך, פארפירן נישט ווי מושב.
זעט אויס אז ארי האט טאקע געלאזט א כעין צוואה.

[ישראל גלויבער]

איינער וואס שיסט זיך אין קאפ, איז נישט מיט אלעמען, ער איז געבוירן א יתום, האט באשולדיגט זיינע חדר מלמדים יארן צוריק, נאכדעם האט ער געפירט די בוטשער אין סקווער, און געמאכט א מעכטיגע פייער אינעם בוטשער ווען ער האט נישט באקומען באצאלט.
שפעטער האט ער געוואלט ווייזן אז מ'קען עהם נישט הייסן וואס צו טון, האט ער אויפגעבראכן א שלאס אין שבת אינעם ישיבה בנין, וואס איז געווארן פארשלאסן דורך די דיין הרב אייזנבערגער, ווייל אחים דירנפעלד בני אברהם - יענע וואס פירן אן דעם קאנטער פראטעסט זייט יענע טאג - האבן גערייכערט אין שבת דארט אין ישיבה היכל.
נאכן אויפברעכן די שלאס, האט דער דיין געזאגט אז ער האט נישט וואס צו זוכן אינעם קהילה, האבן די בני ישיבה געשריגן די קומענדיגע וואך אין פארנט פון זיין הויז, ארי ארויס פון דא.

ער איז ארויס פון שטעטל און אפגעהאקט מיט סקווער, געווארן גבאי ביים ליזענסקער, נאך אפאר יאר זיך צושלאגן מיטן ליזענסקער וואס דא איז חסר מן הספר... זאל עס א צווייטער פון ליזענסק משלים זיין.
ער האט זיך איבערגעבעטן מיט סקווירא, אריינגעלייגט זיין זון אין סקווערע ישיבה לערנען, באקומען עפעס א געוואוקס אדער עפעס ענליך אין קאפ, און האט געהאט א קראנק לעבן אפאר יאר. און... זיך געשאסן!

און... די אלטע בחורים דירנפעלדס פון קאלעדזש האבן זיך פארבינדן מיט דזשורנעל נויס צו מאכן א מצב קעגן סקווער, און... קאווע שטיבל סעלף העיטינג דזשוס שפריצן זאלץ וואסער.
ויהי אחרי המגיפה..

[ארי נוהם]

צוזאמען מיט אלע אנדערע, האף איך אז קיינער איז נישט שולדיג אין זיין טויט, און אויב יא - זאל מען הענגען זייערע נעמען אויף א שאנד סלופ. איך וויל נישט אז מזאל פארדעקן קיינע מעשי תעתועים אויב זיי זענען פארגעקומען.


אבער וואס קרענקט מיר דא דורכאויס די דערווייל פיר בלעטערדיגע אשכול, איז די וועג וויאזוי מושב זקנים באציט זיך צום עסק ביש. זיין עקלדיגע שפראך קעגן א כלל, קעגן אלע ניקס וואס זאגן זייער פריוואטע מיינינג, און קעגן יעדעס ביסל צדק ויושר ביי א דין ומשפט, איז גרויליג און נישט פאסיג פאר א נארמאלע פלאץ ווי מלופטערט זיך אויס.

עס זעט מיר אויס ווי:

מושב זקנים איז מתפלל יעדן טאג אז נאך אפאר חרדים אדער אט"ד'ס זאלן קאמיטן סועסייד, אזוי אז ער זאל קענען באשמוצן די חרדים מיט זייער זעלבסטמארד.

מושב זקנים גלייבט נישט אז א אט"ד קען זיך שיסן צום טויט צוליב אייגענע פראבלעמען, אלעמאל מוזן חרדים זיין אויפן באשולדיגינגס באנק, און ווילאנג מווייזט נישט אויף זייער אומשולד זענען זיי בחזקת שולדיג.

מושב זקנים רעגט זיך אויף די אומציוויליזירטע חרדים, אבער שיינט צו זיין דעם מערסט אומציוויליזירטע ניק אין שטיבל, מיט א שמוציג פיסק און שמוציג אגענדע, וואס רייסט אראפ יעדער וואס האט אן אנדערע מיינינג ווי עם.

מושב זקנים איז א ריכטיגע באווייז אויף כל זמן שמזקני"ם דעתן מטפשת עליהם, אבער מיר מוזן אלע פארדייען זיין טעגליכע דאזע צואה רותחת. איך ווארט שוין אויף די צואה וואס ער וועט יעצט גיסן אויף מיין קאפ, פארן זיך אנרופן.

[moshav zekeinim]

טאמער שטייסטו פעסט אונטער דיין ערשטער פארגראף, זעה איך נישט קיין סיבה פארוואס צו גיסן א בארג צואה רותחת אויף דיר, מיר זענען אויף איין פעידזש.

וואס עס בלייבט מיר איבער צו זאגן איז, אז דו האסט א פאלטשער בליק אויף מיין כוונה.

[קורקלענד]

@ארי נוהם האט זיך נישט באצויגן צו דיינע כוונות נאר צו וואס די האסט קלאר געשריבן. אויב דיינע כוונות זענען אנדערש ווי דיינע שרייבאכצער דאן זייט מוחל און שרייב דיינע כוונות. הצלחה.

[moshav zekeinim]

אוודאי איז מיין כוונה אונטערצוברענגען חרדיזם, איך פראביר דאס חלילה נישט צו לייקענען פאר קיין איין מינוט, אבער עס איז נישט סתם צוליב בלינדע שנאה, עס האט א סיבה פארוואס כידוע לכל שוחרי היושר והצדק.