כד רגיז רעיא על ענא - - -

[אורים ותומים]

שמים וארץ! הביטו וראו
היש מכאוב כמכאובי
סחי ומאוס בעולם נמצאו
אם מרוחב ואם מעובי


זרע אברהם! אליכם אקרא
האם תאמו דרכיכם לדרכו
חיי שטות ראה ויהי לו לזרא
בתומו הלך וה' סיפק צרכו


פחד יצחק! נין ונכד אליו
כי ביצחק יקרא לך זרע
יש בה עץ האתה מעליו
עבודה מסר ולמה נגרע


בני ישראל! שוכני שבטים
פלגי מים ירדו עין על שבר
זרע יעקב אם חכמי נבטים
מאמיני קסמים וחובר חבר


בן עמרם! כלה נבואתך
הכר נא למי החותמת
הזאת דור דעה ועדתך
למי הפסולים או האמת


אהרן קדוש ה'! הביטה
לממלכת כהנים וגוי קדוש
אם לבעל יקריב חיטה
וגם דמו נדרש גם נדוש


שאול בחיר ה'! השקיפה
אל עם נבון אשר בך בחר
תען בקול אם בשפה רפה
הזאת היא יפתי אם אחר


דוד מלך ישראל! ענני
פסוקי תהילים שיננת
בקשת ופללת ה' חנני
הלעם הזה בית כוננת


שלמה חכם הרזים! שמע
הזאת עם החכם ירונו ויצהלו
חפש בלבבי וראה דמע
כי הלכו אחרי ההבלים ויהבלו


דניאל איש חמודות! חזה
בצהרי יום אם בחזיון ליל
אשר עמך דבר ה' בזה
וקיים רק חזיון ינגח איל


עזרא הסופר! איה העט
לכתוב תלאות אחר תלאות
מאז חכמה הלך ומיעט
הלוך ורבה רוח חלאות


* * *


שמעון הצדיק! אנה פנו הצדיקים
אשר רוח ה' החל לפעם בהם
לשפוט גסים ולנגב דמעת עשוקים
ומול אויבי ה' וישראל לנהם


איפה בן גרים והקרח הזה
נגדיו חכמי ישראל כקליפת השום
ואשר מחזה שד-י יחזה
הלוא למחזה העם הזה צום תצום


מלומד בניסים! תא חזי
בניך עולי רגל לקברך
לחומי רשף אם מגיני ועזי
היש שבר כשברך


גדולי תורה! גבורי חיל
אבירי לב דור-דורים
נאחזנו בסבך כאיל
סבבוני קוצים ודרדרים


ישראל בעל שם! המסולל
דרך חידשת בתמימות
ועתה אהה! שמך מחולל
ממשיכיך ינהיגו בערמימות


אליהו גאון! בן התורה
נטית קו לאורה ילכו
מקרא ומשנה להם לאורה
ועתה נגלו ונשלכו


* * *


משכן ה'! בעטוף הרוח
אזעק ואשוע בקול ניחר
היינו כשושנה בין החוח
ועתה נדמינו לעם אחר


בית קדוש! פעמיים היית
ושכנת בתוכך א-ל א-להים
אף אלף שנה לא חיית
ואלפיים שנה דלים ורעים


חושן המשפט! שפוט תשפוט
הזאת נעמי והזאת עדת ישורון
דלי הדעת והיושר אביון ומוט
מעזים וחטאים יצפונו ויגורון


את האורים ואת התומים!
מאירים ומשלימים את דבריהם
אם בניך נמשלו כיענים
מבאר הדעת נא השקם מימיהם


אלי שבשמים! פניתי כה וכה
וארא כי אין איש
התראה ותביט ללבב נכה
אם לריח מבאיש


גם כי אזעק ואשוע
שתם תפילתי
עדי גוע אגוע
לחמי דמעתי


___________


ופתאום שמוע שמעתי
ממרומים ומשמי מעונה
אללי לי כי לריק יגעתי
והבת קול מנהמת כיונה


אני ה' לא שניתי נטעי כנה
אלא תזכור עד יום המיתה:
"כד רגיז רעיא על ענא
עביד לנגדא סמותא!"

[קל וחומר]

מייסטער ווערק!
הערליכע תוכן.
הערליכע פיוט.
הערליכע לשון.

קענסט רואיג מאכן יוצרות מיט סליחות. (כ'בעט דיר נאר, ביטע מאך נישט ווייל כ'האב מורא ס'העט מיר נאך אנקומען אין מחזור אריין).

[מיש-נייעס]

הפלא ופלא, קאווע שטיבל הייבט זיך אן צוביסליך צו ריקאווערן... האפענטליך

[[NAMELESS]]

הפלא ופלא, קאווע שטיבל הייבט זיך אן צוביסליך צו ריקאווערן... האפענטליך

יא, די גולגולים פאנגען אן צוביסלעך צוריקצוקומען.

[מפוזרי]

אז דו טויגסט יא, קענסטו שוין פאר די זעלבע געלט רעדן גוטס אויף אידן.

אז גאט אליין האט געזאגט משה'ן: שחת עמך! האט אים משה געענפערט: ניין גאטניו, ראה כי עמך העם הזה.

ווען עזרא איז ארויפגעקומען און געטראפן די אידן אין א מצב אסאך ערגער פון היינט, נישט געוואוסט פון קיין תורה ומצוות און זאגאר געווען חתונה געהאט מיט גוי'טעס!
האט ער נישט געשריגן סחי ומאוס, נאר זײ צוזאמגענומען און מקרב געווען און אויפגעהויבן, און פון זיי אוועקגעשטעלט דער צורה פון כלל ישראל לדורות.

און אזוי איז עס געווען מיט יעדעם וואס דו האסט אויסגערעכנט.

קומסט וויינען צו זיי? הער וואס זיי זאגן: אידן זענען פון אייביג אן, און זענען נאכאלץ, די שענסטע און די בעסטע, די טייערסטע און די איידלסטע וואס ס'קען נאר זיין. מ'באדארף נאר קוקן מיט די ריכטיגע אויגן.

[ארי נוהם]

הערליכע יצירה, הגם דו האסט נישט קלאר ארויסגעברענגט וואס אונזער פראבלעם איז (יע, מ'ווייסמער ממילא...)

מקטרג זיין איז נישט קיין געשמאקע זאך, און אליהו הנביא האט מער נישט געקענט זיין א נביא נאכן מקטרג זיין אויף כלל ישראל כנודע בכתובים. אבער נאכן קומען צום אויספיר האב איך מיך בארואיגט: דו ביסט נישט מקטרג אויף כלל ישראל, נאר אויף די וואס פירן אונז אין באד אריין, נו, גוט פאר זיי...


אלענפאלס, האסט מיר געגעבן א השראה אפצושרייבן עפעס הגיגי לבי, ואי"ה עוד חזון.

[וואלווי]

לכבוד די הייליגע אורים ותומים נרו יאיר.

צו ר' חיים בריסקער איז אמאל געקומען אן ארימע קהילה וואס האט געדארפט אויף נעמען א בעל תפילה פאר ימים נוראים און זיי האבן נאר געהאט צווישען זייער קליין מנין איין יודל א ירא שמים טאקע אבער קנאפ א בעל תפילה, ושאלתם בפיהם, צו דאס הייסט מרוצה לקהל? האט ער גענפערט, אז די ערשטע זאך דארף יענער זיין א גוטער בעל תפילה און דערנאך די אנדערע תנאים ווי ירא שמים וכו' ווייל אן קענען דאווענען ווי עס דארף צו זיין "איז ער גאר קיין בעל תפילה ניט".

והנמשל, איר זענט א מייסטער שרייבער וואס מ'קען ממליץ זיין "הממליץ מליצות ולו המליצה" איז אויב אזוי אז איר פיט דער עיקר פראפייל, און אויך זענט מרגיש דעם קלני מראשי קלני מזרועי, זייט ממשיך טאקע און זייטס א מליץ יושר פאר כלל ישראל!