אראומע 27# קען מען היינט מקיים זיין מצות תכלת?

[אחד העם]

שוין געענטפערט:
viewtopic.php?p=228573#p228573
ממאכט נישט קיין שהחיינו :
http://asif.co.il/?wpfb_filepage=alon-s ... -61-78-pdf

נישט באמערקט אנטשולדיגט

[ברסלבער]

זייער שיין צוזאמגענומען די נושא. א גרויסן דאנק הרב [tag]חלזון[/tag].
איך האב געקויפט דאס יאר אין אומאן א טלית קטן געבינדען מיט תכלת פאר $35, איך בין נייגעריג ווי אזוי עס קען זיין עס איז ממש האלב פרייז פון דאהי. קען זיין אז אין ארץ ישראל איז אויך דאס די פרייז, דארף מען געוואויר ווערן.

[[NAMELESS]]

מן הסתם איז דיינס ראדזינע תכלת, אין ברסלב גייט מען (אויב מ'גייט) דאס.

[[NAMELESS]]

דיין ביאור אין דמיו יקרין שטימט טאקע אין די גמרא אבער נישט אין רש"י און נישט אינעם ערוך. ווי אויך נישט מיטן מציאות פונעם מורעקס (ער ליגט נישט ביים אפגרונד נאר זייער נאנט צום ברעג ).

from wikipedia:
Hexaplex trunculus (also known as Murex trunculus or the banded
dye-murex ) ... ...This occurs in shallow, sublittoral waters.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

לעצטענס האט זיך געמאכט אן אויפוואכונג אין די חסידישע וועלט איבער תכלת, דעריבער עפען איך אויף נאכאמאל דער אשכול.

למעשה קוק איך אן די טענות פון [tag]חלזון[/tag] אלץ זייער שוואך.

לימו"צ און לימוצ"א דארפען נישט זיין די זעלבע זאך. דער וואס קען אביסל אין שפראך ענינים ווייסט אז ס'איז מסתמא דא עפעס א שייכות צווישען די צוויי, ותו לא.

אז רש"י ברענגט אן אנדערע גירסא פון די מדרש איז א ראיה אז ס'איז דער זעלבע זאך?! וואס עפעס? אויב עפעס איז עס פארקערט!

דער שייכות צווישען א חלזון און א שנעק קומט דורות שפעטער, פון טשיקאווע ספרים וואס זענע נישט געשריבען דורך גדולי דורם און זיי זאגען גארנישט אז ס'איז ביי זיי במסורה. דאס איז גאר א שוואכער ראיה אויף וואס צו בויען.

די אלע שפראך ענינים זענען נישט אין פלאץ. מ'זעט ענליכע ווערטער אין אסאך נושאים און איך האב שוין געהערט ראיות אויף דער שבט און יענער שבט אז זיי זענען פון די עשרת השבטים מיט א מקור פון ווערטער וואס זענען ענליך צו לשוה"ק.

פורפורא איז א ווארט אויף דער פארב purple און ס'דארף נישט האבען קיין שייכות צו די מציאות פון וואס מ'רעדט. אזוי איז עס אין מעדיצין און אנדערע ענינים.

און דער רמב"ם האבען זיי סתם אזוי פארזע'ען, נאכ'ן אראפ ברענגען זיין לשון. ער זאגט קלאר (פרק ב' מהל' ציצין הל"ב) כיצד צובעין תכלת של ציצית לוקחין הצמר ושורין אותו בסיד ואחר כך מכבסין אותו עד שיהיה נקי ומרתיחים אותו באהלא וכיוצא בו כדרך שהצבעין עושין כדי שיקלוט את העין ואחר כך מביאין דם חלזון והוא דג שדומה עינו לעין התכלת ודמו שחור כדיו ובים המלח הוא מצוי ונותנין את הדם ליורה ונותנין עמו סממנין כמו הקמוניא וכיוצא בהן כדרך שהצבעין עושין ומרתיחין אותו ונותנין בו הצמר עד שיעשה כעין רקיע וזו היא התכלת של ציצית:

אלץ וואס ער זאגט שטימט נישט מיט די מיורעקס, פון דעם אז ס'געפונט זיך אין ים המלח (נישט ים התיכון), ביז די סממנין וואס זיי ווייסען נישט וואס זיי זענען. ער רופט עס אן א דג, נישט כמו דג, און ער דערמאנט די שווארצע בלוט, נישט די זייטיגע אדער. בקיצור די איינציגסטע וועג וויאזוי צו פארענטפערען דער רמב"ם איז דןרך זיך בייגען אהין און אהער און זיך דרייען אין א פרעצעל.

דער טענה קעגען דער ראדזינער תכלת אז דער גמרא וואלט אונז געדארפט זאגען דער סימן וואס איז אזוי בולט, איז א וואניזיניגע נערישקייט. ובכללות, אסאך פון די תכלת פראמאטערס רעדען וועגען די גמרא כמאן דלא טעים איניש שמעתתא. די גמרא זוכט נישט אונז מגלה צו זיין וואסס דער חלזון איז. אויף דעם האט מען זיך פארלאזט אויף וואס מ'האט זיך אלץ פארלאזט. מיר האבען נישט קיין חשבון צו סברא ווען איז שבת, דער סיסטעם גייט ווייטער זייט מתן תורה. אזוי איז ביי לולב און אתרוג, חטה ושעורה און נאך זאכען. די דורות גייען ווייטער און מ'געדענקט אלץ. חלזון איז א פלאנטער און מיר האבען נישט דער סיסטעם וויאזוי מ'האט אלע אנדערע זאכען געלערנט. און דעריבער זוכט מען אפיר צו קראצען ראיות פון דא און דארט.


נ.ב. די ווערטער באציען זיך צום פותח האשכול, און זיין ראיות. איך ווייס ס'איז נאך דא א סאך צו רעדען דערוועגען, און א גאנצע וועבסייט איז שוין געווידמעט צו דעם. איך מיין נאר די טענות דא.

[דער גאלדענער אדלער]

לעצטענס האט זיך געמאכט אן אויפוואכונג אין די חסידישע וועלט איבער תכלת, דעריבער עפען איך אויף נאכאמאל דער אשכול.

למעשה קוק איך אן די טענות פון [tag]חלזון[/tag] אלץ זייער שוואך.

לימו"צ און לימוצ"א דארפען נישט זיין די זעלבע זאך. דער וואס קען אביסל אין שפראך ענינים ווייסט אז ס'איז מסתמא דא עפעס א שייכות צווישען די צוויי, ותו לא.

אז רש"י ברענגט אן אנדערע גירסא פון די מדרש איז א ראיה אז ס'איז דער זעלבע זאך?! וואס עפעס? אויב עפעס איז עס פארקערט!

דער שייכות צווישען א חלזון און א שנעק קומט דורות שפעטער, פון טשיקאווע ספרים וואס זענע נישט געשריבען דורך גדולי דורם און זיי זאגען גארנישט אז ס'איז ביי זיי במסורה. דאס איז גאר א שוואכער ראיה אויף וואס צו בויען.

די אלע שפראך ענינים זענען נישט אין פלאץ. מ'זעט ענליכע ווערטער אין אסאך נושאים און איך האב שוין געהערט ראיות אויף דער שבט און יענער שבט אז זיי זענען פון די עשרת השבטים מיט א מקור פון ווערטער וואס זענען ענליך צו לשוה"ק.

פורפורא איז א ווארט אויף דער פארב purple און ס'דארף נישט האבען קיין שייכות צו די מציאות פון וואס מ'רעדט. אזוי איז עס אין מעדיצין און אנדערע ענינים.

און דער רמב"ם האבען זיי סתם אזוי פארזע'ען, נאכ'ן אראפ ברענגען זיין לשון. ער זאגט קלאר (פרק ב' מהל' ציצין הל"ב) כיצד צובעין תכלת של ציצית לוקחין הצמר ושורין אותו בסיד ואחר כך מכבסין אותו עד שיהיה נקי ומרתיחים אותו באהלא וכיוצא בו כדרך שהצבעין עושין כדי שיקלוט את העין ואחר כך מביאין דם חלזון והוא דג שדומה עינו לעין התכלת ודמו שחור כדיו ובים המלח הוא מצוי ונותנין את הדם ליורה ונותנין עמו סממנין כמו הקמוניא וכיוצא בהן כדרך שהצבעין עושין ומרתיחין אותו ונותנין בו הצמר עד שיעשה כעין רקיע וזו היא התכלת של ציצית:

אלץ וואס ער זאגט שטימט נישט מיט די מיורעקס, פון דעם אז ס'געפונט זיך אין ים המלח (נישט ים התיכון), ביז די סממנין וואס זיי ווייסען נישט וואס זיי זענען. ער רופט עס אן א דג, נישט כמו דג, און ער דערמאנט די שווארצע בלוט, נישט די זייטיגע אדער. בקיצור די איינציגסטע וועג וויאזוי צו פארענטפערען דער רמב"ם איז דןרך זיך בייגען אהין און אהער און זיך דרייען אין א פרעצעל.

דער טענה קעגען דער ראדזינער תכלת אז דער גמרא וואלט אונז געדארפט זאגען דער סימן וואס איז אזוי בולט, איז א וואניזיניגע נערישקייט. ובכללות, אסאך פון די תכלת פראמאטערס רעדען וועגען די גמרא כמאן דלא טעים איניש שמעתתא. די גמרא זוכט נישט אונז מגלה צו זיין וואסס דער חלזון איז. אויף דעם האט מען זיך פארלאזט אויף וואס מ'האט זיך אלץ פארלאזט. מיר האבען נישט קיין חשבון צו סברא ווען איז שבת, דער סיסטעם גייט ווייטער זייט מתן תורה. אזוי איז ביי לולב און אתרוג, חטה ושעורה און נאך זאכען. די דורות גייען ווייטער און מ'געדענקט אלץ. חלזון איז א פלאנטער און מיר האבען נישט דער סיסטעם וויאזוי מ'האט אלע אנדערע זאכען געלערנט. און דעריבער זוכט מען אפיר צו קראצען ראיות פון דא און דארט.


נ.ב. די ווערטער באציען זיך צום פותח האשכול, און זיין ראיות. איך ווייס ס'איז נאך דא א סאך צו רעדען דערוועגען, און א גאנצע וועבסייט איז שוין געווידמעט צו דעם. איך מיין נאר די טענות דא.

און דער רמב"ם האבען זיי סתם אזוי פארזע'ען, נאכ'ן אראפ ברענגען זיין לשון. ער זאגט קלאר (פרק ב' מהל' ציצין הל"ב) כיצד צובעין תכלת של ציצית לוקחין הצמר ושורין אותו בסיד ואחר כך מכבסין אותו עד שיהיה נקי ומרתיחים אותו באהלא וכיוצא בו כדרך שהצבעין עושין כדי שיקלוט את העין ואחר כך מביאין דם חלזון והוא דג שדומה עינו לעין התכלת ודמו שחור כדיו ובים המלח הוא מצוי ונותנין את הדם ליורה ונותנין עמו סממנין כמו הקמוניא וכיוצא בהן כדרך שהצבעין עושין ומרתיחין אותו ונותנין בו הצמר עד שיעשה כעין רקיע וזו היא התכלת של ציצית:

אלץ וואס ער זאגט שטימט נישט מיט די מיורעקס, פון דעם אז ס'געפונט זיך אין ים המלח (נישט ים התיכון), ביז די סממנין וואס זיי ווייסען נישט וואס זיי זענען. ער רופט עס אן א דג, נישט כמו דג, און ער דערמאנט די שווארצע בלוט, נישט די זייטיגע אדער. בקיצור די איינציגסטע וועג וויאזוי צו פארענטפערען דער רמב"ם איז דןרך זיך בייגען אהין און אהער און זיך דרייען אין א פרעצעל.

@ליטוואק, כ'פארשטיי נישט די ראי' וואס דו ברענגסט פונעם רמב"ם, דעם רמב"ם מוז מען עניןועי דרייען ווי א פרעצעל, ווייל אין ימ המלח איז קיין פיש נישטא, מ'האט גראדע געטראפן דארט געוויסע לעבעדיגע מייקרובס אבער נישט מער, איז אדער קענסטו עס פארענטפערן אז ס'מיינט זאלץ וואסער ווי למשל ים התיכון לאפוקי ים כנרת למשל.
און פון די אנדערע זייט קען מען אויך צולייגן אז דער רמב"ם האט נישט מיטגעלעבט מיט די היינטיגע מציאות.. און נאך אנדער תירוצים

[ליטוואק פון בודאפעסט]

הייסט׳ס דער רמב"ם איז א קשיא? אקעי, אויב אזוי זענען די ראשונים בכלל נישט קיין ראיה

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[דער גאלדענער אדלער]

הייסט׳ס דער רמב"ם איז א קשיא? אקעי, אויב אזוי זענען די ראשונים בכלל נישט קיין ראיה

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

די מציאות זאגט אז ס'איז א ראי'

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דאס איז גאר אן אנדערען ענין. אונזער פותח האשכול האט דוקא געוואלט ראשונים, און אין דער אריכות אויף אייוועלט און אוצה"ח, עקשנ׳ן זיי נאך מער.

דער מציאות דארף מען אהער ברענגען. איינער האט געטראפען ציצית פון דעמאלס און קלאר באשטעטיגט אז ס׳קומט פון א שנעק, און גאר דער שנעק?

איך האב נישט געליינט פון אזא מציאות. טאמער ס׳איז דא אויפווייזונגען, לאמיר זע׳ען.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[דער גאלדענער אדלער]

דאס איז גאר אן אנדערען ענין. אונזער פותח האשכול האט דוקא געוואלט ראשונים, און אין דער אריכות אויף אייוועלט און אוצה"ח, עקשנ׳ן זיי נאך מער.

דער מציאות דארף מען אהער ברענגען. איינער האט געטראפען ציצית פון דעמאלס און קלאר באשטעטיגט אז ס׳קומט פון א שנעק, און גאר דער שנעק?

איך האב נישט געליינט פון אזא מציאות. טאמער ס׳איז דא אויפווייזונגען, לאמיר זע׳ען.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

ס'ליגט מיר אין מיין זכרון ערגעץ ווי אז ס'דא ספרים וואס געבן זיך אפ אויפצו ווייז אז די מציאות דערפון שטימט מיט די גמ'. כ'האב עס נישט הענדי יעצט אבער כ'וועל עס פרובירן אפיר צו זוכן

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דאס יא. אבער ווילאנג מ׳האט נישט געטראפען קיין ראיה אז מ׳האט עס גענוצט פאר ציצית, איז עס נאר א guess נישט קיין באווייז.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[דער גאלדענער אדלער]

דאס יא. אבער ווילאנג מ׳האט נישט געטראפען קיין ראיה אז מ׳האט עס גענוצט פאר ציצית, איז עס נאר א guess נישט קיין באווייז.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

די ראי' איז אז מ'האט עס געניצט פאר ציצית, מ'האט ג'גראבען ארום יענע שטחים וואס מ'האט משער געווען אז לויט אלטע שריפטן צו פון גמ' אדער אנדערע פלעצער געפונט זיך עס דארט, און מ'האט געטראפן דארט געוויסע כלים וואס מ'האט געניצט יענע צייט צו מאכן ציצית אדער אנדערע קליידער וואס האט געדארפט האבן תכלת

[ליטוואק פון בודאפעסט]

׳אדער אנדערע קליידער׳
הייסט׳ס מ׳ווייסט נישט וועלכע קליידער האבען עס געהאט? מ׳ווייסט נאר אז מ׳האט עס פאר עפעס גענוצט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[דער גאלדענער אדלער]

׳אדער אנדערע קליידער׳
הייסט׳ס מ׳ווייסט נישט וועלכע קליידער האבען עס געהאט? מ׳ווייסט נאר אז מ׳האט עס פאר עפעס גענוצט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

ציצית, אנדער קליידער מיין איך למשל די קליידער פון כהן גדול, די מלכים, אידישע און אידישע, ס'געווען א טייערע זאך האט מען דערפון געמאכט פארשידענע מיני קליידער וואס האט ארויס געברענגט א מין אריסאקראטישקייט

[תנחום]

היינט נאכט קומט פאר א דיבעיט בנוגע די נייע תכלת אין כולל רמ"א 45 וויליאמסבורג סט. מיט הרב מרדכי אפל און הרב דוד נח אייזיקאוויטש. 8:00.
דער עולם איז גאר העפליך געלאדענט אנטייל צו נעמען

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך פרעג פראסט און פשוט, האט איינער געטראפען אן אלטען בגד מיט פיהר עקען, מיט ציצית פעדעמער אויף די עקען, וואס זענען געפארבט מיט די חלזון פארב? מיר גייט נישט אן קעניגליכע קליידער צו אנדערע ענינים.

ביז דאס איז נישט אויפגעוויזען, ווייסט מען נאר השערות.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[[NAMELESS]]

א עם הארץ'דיגע שאלה:
איז דא ערגעץ אין די אידישע ספרים פון די משנה און אראפ דערמאנט איינער וואס איז למעשה געגאנגען מיט תכלת אויף זיין בגד?

Sent from my SM-G930T using Tapatalk

[אישתישבי]

וואס איז דיין פוינט?

דער כהן גדול האט זיכער געהאט תכלת בזמן המשנה, עס שטייט נישט צווישען די זאכען וואס פעלען בזמן בית שני.

און די באקאנטע גמרא וועגען דער וואס לייגט קלא אילן און זאגט עס איז תכלת.

[בן עקיבא]

ביז דאס איז נישט אויפגעוויזען, ווייסט מען נאר השערות.

איינע פון די קלארסטע באווייז, לעניות דעתי, אז די מיורעקס איז טאקע די ריכטיגע חילזון התכלת איז פון די גמרא אין מנחות מג א (כ'געדענק נישט די קלארסטע וואס די גמרא פרעגט פארדעם, האועווער) אמר להו רב אחאי אלא הא לא תכילתא היא ולא קלא אילן היא? אין אידיש, ס'געווען דארט א שאלה אויף געפארבטע וואל צי עס איז כשר'ע תכלת, און מ'האט עס גע'טעסט, און לויט איין שיטה איז אויסגעקומען אז די וואל איז נישט די כשר'ע תכלת און נישט די קלא אילן, אויף דעם האט רב אחאי געפרעגט "סאו דו ווילסט מיר זאגן אז דאס איז נישט תכלת און נישט קלא אילן?" פשט, ס'קען דאך נישט זיין אז עס איז דא נאך א וועג צו פארבן די קאליר אחוץ די צוויי מעטאדן, און מכוח די קשיא זאגט די גמרא שמע מינה אז יענע שיטה איז אפגעפרעגט.
זעהט מען קלאר אז עס דער תכלת איז א קאליר וואס דאס קען מען מאכן אויף נאר צוויי אופנים, איינס דורך קלא אילן וואס דאס איז אינדיגאו, די צווייטע איז די דורך די חילזון התכלת.
סאו, אויב מיורעקס איז די זעלבע קאליר ווי אינדיגאו, ווי קען זיין עס זאל נישט זיין כשר?
אויף דעם פרעגט מען געווענליך, "אבער אפשר האבן חז"ל טאקע נישט געוואוסט פון די מיורעקס?" אבער דאס שטימט נישט מיט די היסטוריה ווי מ'זעהט אז מ' האט גענוצט דעם מיורעקס אין יענע צייטן (דארט זיך אז @חלזון האט עס שוין אראפגעברענגט)

בלייבט מיר נאר איבער צו וואונדערן אויף רבי @חלזון פארוואס ער האט נישט געברענגט די גמרא

[[NAMELESS]]

מען קען מאכן פון קלא אילן מער ווי איין קאליר, ולא קשה מידי.

[בן עקיבא]

לויט מיין אינפורמציה איז נאר דא איין נאטורליכע קאליר, נישט געמישט מיט כעמיקאלן (סממנים) וואס טוישן די קאליר.
אדרבה, אפשר זאגט איר מיר וויאזוי מען קען ארויסנעמען אן אנדערע קאליר דער פון, אדער עטליעסט וואסערע קאליר דו רעדסט פון

[קל וחומר]

פון דעם פורפרא מאכט מען פורפעל.
מ'האט היינט אויסגעטראפן א וועג צו מאכן דערפון דורך די זון, בלוי. מהיכי תיתי אז דאס האט מען שוין געוואוסט בימי חז"ל?
בפשטות האט מען דאס גענוצט פאר ארגמן.

[[NAMELESS]]

לויט מיין אינפורמציה איז נאר דא איין נאטורליכע קאליר, נישט געמישט מיט כעמיקאלן (סממנים) וואס טוישן די קאליר.
אדרבה, אפשר זאגט איר מיר וויאזוי מען קען ארויסנעמען אן אנדערע קאליר דער פון, אדער עטליעסט וואסערע קאליר דו רעדסט פון

דיין אינפארמאציע איז נישט ריכטיג, זעה דעם בוך "הארגמן" פון פראפ' זוהר עמר, ער האט דארט פארשידענע בילדער פון אלטע בגדים געפארבט מיט אינדיגא, און זיי זענען פיהלפארביג.

ובלאו הכי, מהיכי תיתי אז ווען מען האט געפעלשט דעם תכלת און דאס נאכגעמאכט פון קלא אילן האט מען נישט גענוצט קיין סממנים? אדרבה, דער לשון הספרי איז "שלא יאמר הרי אני נותן צבעונים וקלא אילן והם דומים לתכלת".