א איד שרייבט א בריוו צו די משפחה מאגאזין, אויפן זעלבע סגנון. עס איז שווער צו ליינען אבער עס לוינט.
קרעדיט: [tag]ודי למבין[/tag]
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
איך האב אויך אזוי געהאלטן, נאר דער ברענגט עס בעסער ארויס. אדרבא, אויב האט איר די ווארט פונעם עדעטאר שטעלט עס דא ארויף.
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
די דיסקוסיעס דא אויף ק"ש, אויף א"וו און אין בית מדרש, לרגל די פטירה פון הרב העלבראנץ האט נאכאמאל ארויפגעברענגט ביי מיר די געפילן פונעם פתיחת האשכול.
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
דער אשכול איז א שפיל מיט די שכל, גרונטעווען מיט וואס דער שכל איז אנדערש ווי דער געפיל. יעדער ווייסט אז סאטמאר איז נישט ווי לב טהור, די שאלה איז נאר מיט וואס. דער געפיהל קוקט נישט אן די צוויי זאכען אינאיינעם, זי ווייסט אז ערגעץ שטעקט א חילוק.
לויט די וועלטליכע אומשטענדען, איז קיין שום רבי נישט קיין עכטע מושל בכיפה. דער סיסטעם פון רבי׳ס, פון זייער שידוכים צו זייער תאוות השררה און אטענטשען, האט פארזיכערט אז זיי קענען נישט צו ווייט קריכען. יא, ווען מ׳פארברענט א איד אין סקווער, האט דער רבי זיך פארטיידיגט. ער האט געפלוידערט זיין טפשות פון ׳דאס איז נישט אונזער דרך׳ און געגעבען צו פארשטייען אז חא"ר איז אויך נישט קיין ענדע צדיק, אבער ליפטר בלא כלום אי אפשר. וכל כך למה? ווייל מיט זיין גאנצע גאות ווייסט ער אז ער מוז געפעלען פאר אנדערע אויך, ער מוז זיך משדך זיין מיט אנדערע און ער האט נאך זיין תאווה צו זיין ׳נעתר לבקשתינו׳ באזוכען.
און אזוי איז אויך ביים פיהרונג פון די מוסדות אין אלע חסידות׳ער און קולט׳ן. מ׳וויל דאך רעגירונגס געלט, מ׳וויל דאך א ריבוי עם, מ׳קען נישט אזוי לייכט טרעטען אויפ׳ן ציבור ביז׳ן סוף. יעדער חסיד פון זיין פארטיי, צו מעמבער פון זיין חסידות אדער ישיבה צו וואס, ווייסט אז די הנהלה מוז איהם עטוואס נעמען אין חשבון. נאר עטוואס טאקע, נישט צופיהל, אבער גענוג פאר די חילוק צווישען א קולט און א לעבענסשטייגער.
און דאס אז רבי׳ס ווילען מער און מער מאכט, פאראורזאכט א קירוב רחוקים אינדוסטריע. יא, אפילו סאטמאר טוט אין דעם. זיי ווילען נישט קיין יענקי דודל בעל תשובה, אבער דאס פארזיכערען אז מ׳זאל האבען א פארשידענהייט פון מענטשען איז א חלק פון די תאוות פון די באשעפענישען דמתקריא רבי׳ס. ס׳איז זייער וויכטיג צו שלעפען יענעמ׳ס פארטיי צו דיין צוזאמענקומפף, וואס אויבענויף שטייט אז ס׳איז צוליעב גיוס צו אינטרנט, אבער יעדער ווייסט אז ס׳איז א וועג אויסצוווייזען מאכט. זייער חסרונות איז גאר די ישועה!
ווען איינער איז לכתחילה גרייט אנצופייפען דער וועלט און די מסורה, זייענדיג באגרעניצט מיט גארנישט, נישט תורה נישט געזעלשאפט און נישט אטאריטעט, איז ער א פרא אדם, אן אומבאגרעניצטע חיה.
דאס איז די חילוק וואס יעדער זעט אינסטינקטיוו.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:דער אשכול איז א שפיל מיט די שכל, גרונטעווען מיט וואס דער שכל איז אנדערש ווי דער געפיל. יעדער ווייסט אז סאטמאר איז נישט ווי לב טהור, די שאלה איז נאר מיט וואס. דער געפיהל קוקט נישט אן די צוויי זאכען אינאיינעם, זי ווייסט אז ערגעץ שטעקט א חילוק.
לויט די וועלטליכע אומשטענדען, איז קיין שום רבי נישט קיין עכטע מושל בכיפה. דער סיסטעם פון רבי׳ס, פון זייער שידוכים צו זייער תאוות השררה און אטענטשען, האט פארזיכערט אז זיי קענען נישט צו ווייט קריכען. יא, ווען מ׳פארברענט א איד אין סקווער, האט דער רבי זיך פארטיידיגט. ער האט געפלוידערט זיין טפשות פון ׳דאס איז נישט אונזער דרך׳ און געגעבען צו פארשטייען אז חא"ר איז אויך נישט קיין ענדע צדיק, אבער ליפטר בלא כלום אי אפשר. וכל כך למה? ווייל מיט זיין גאנצע גאות ווייסט ער אז ער מוז געפעלען פאר אנדערע אויך, ער מוז זיך משדך זיין מיט אנדערע און ער האט נאך זיין תאווה צו זיין ׳נעתר לבקשתינו׳ באזוכען.
און אזוי איז אויך ביים פיהרונג פון די מוסדות אין אלע חסידות׳ער און קולט׳ן. מ׳וויל דאך רעגירונגס געלט, מ׳וויל דאך א ריבוי עם, מ׳קען נישט אזוי לייכט טרעטען אויפ׳ן ציבור ביז׳ן סוף. יעדער חסיד פון זיין פארטיי, צו מעמבער פון זיין חסידות אדער ישיבה צו וואס, ווייסט אז די הנהלה מוז איהם עטוואס נעמען אין חשבון. נאר עטוואס טאקע, נישט צופיהל, אבער גענוג פאר די חילוק צווישען א קולט און א לעבענסשטייגער.
און דאס אז רבי׳ס ווילען מער און מער מאכט, פאראורזאכט א קירוב רחוקים אינדוסטריע. יא, אפילו סאטמאר טוט אין דעם. זיי ווילען נישט קיין יענקי דודל בעל תשובה, אבער דאס פארזיכערען אז מ׳זאל האבען א פארשידענהייט פון מענטשען איז א חלק פון די תאוות פון די באשעפענישען דמתקריא רבי׳ס. ס׳איז זייער וויכטיג צו שלעפען יענעמ׳ס פארטיי צו דיין צוזאמענקומפף, וואס אויבענויף שטייט אז ס׳איז צוליעב גיוס צו אינטרנט, אבער יעדער ווייסט אז ס׳איז א וועג אויסצוווייזען מאכט. זייער חסרונות איז גאר די ישועה!
ווען איינער איז לכתחילה גרייט אנצופייפען דער וועלט און די מסורה, זייענדיג באגרעניצט מיט גארנישט, נישט תורה נישט געזעלשאפט און נישט אטאריטעט, איז ער א פרא אדם, אן אומבאגרעניצטע חיה.
דאס איז די חילוק וואס יעדער זעט אינסטינקטיוו.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
זאגסט זייער גוט, דער חילוק איז אין געפיל, אינטערעסאנט איז נאר אז דער לב טהור מעמבער האט די זעלבע געפיל פאר זיין מהלך החיים.
די שורש פון די געפיל איז פשוט מיר זענען אויפגעוואקסן מיט אונזער לעבנסשטייגער און ווי אומצופרידן מאנכע זענען דערמיט קענען זיי זיך נישט אפפרעמדן דערפון וה"ה ביי יעדע סארט לעבנסשטייגער.
מ'האלט יעצט נאך די טויט פון דעם העלבראנץ, און אלעמאל ווען עפעס פאנגט זיך אן קאכן און די קהילה, קומען זיי צוריק ארויס אויפ'ן אויבערפלאך, צי עס איז א דאקומענטערי, אדער א פרישע סכסוך מיט די גאווערמענט, אדער לעצטנס אז מען מופט יעדן שני וחמישי, רעדט מען פריש איבער די קהילה, צי עס איז א קולט אדער נישט, איז גור אויך אזוי? אדער נאר סאטמאר, וכו'.
איך טראכט אייביג צי מיר איבער וואס ס'גייט דא פאר? די אלע מענטשן רעכט פארלעצונגען וואס העלבראנץ באגייט, איז יעדער מודה אז ס'איז עק וועלט, (און פארשטייט זיך ס'איז דא עקסטרעמע וואס האלטן אז העלבראנץ פירט זיך ריכטיג... אבער איך וועל נישט אריינגיין דערין יעצט) איז פארוואס, פינקטליך פארוואס ווען העלבראנץ טוט עס איז יעדער דא צי זאגן אז עס איז א אפגעפרעגטע זאך, אבער ווען אונז טוען די זעלבע זאך איז עס בסדר,
קלער איך אז די פראבלעם איז, אז בעצם אין טעאריע איז יעדער מודה (פארשטייט זיך נישט יעדער... נאר די געדאנק...) אז די ריכטיגע וועג פון לעבן איז צי טון נאר די רצון השם, 365/7/24 און גארנישט אנדערש, נאר יעדע זאך וואס מיר טוען זאל זיין זיך אנציגרייטן צי עולם הבא, נאר מיר האבן זיך אדאפטירט צי די מצב ווי אונז זענען און למשל אנגעפאנגען ארבייטן, ס'איז שוין דא וואס האלטן אז מען ברויכט לערנען אלגעמיינע לימודים אויך, אונז האבן שוין אפילו סקולס פאר מיידלעך, (אזאך וואס מען האט אמאל געהאלטן קלאר אז עס איז אסור,) וכו'.
די מציאות למעשה האט זיך אבער ארויס געשטעלט אז די עקסטרעמיסטן האבן נאך אלץ די קאנטראל אויפ'ן שטייסל, פארשטייט זיך דא דארט האט די נארמאלע געזעלשאפט א געווינס, אבער די עסקנים האבן די קאנטראל, שטעלט זיך א שאלה פארוואס ??? פארוואס למשל אויב 80 פראצענט עלטערן האלטן אז מען זאל לערנען אלגעמיינע לימודים, על כל פחות מער ווי מען לערנט יעצט, איז פארוואס געשענט עס נישט אין 80 פארצענט פון די מוסדות,
די ענטפער לדעתי איז גאנץ פשוט, אונז אליינס זעמער צעמישט צי עס איז אויסגעהאלטן אז מיר לעבן אויף די וועלט כדי צי קענען ענגליש... וואס וועט דאס אונז העלפן אויף עולם הבא... ממילא מיזן זיך די נארמאלע מענטשן פלאגן צי מסביר זיין אז מ'ברויכט לערנען אלגעמיינע לימודים פאר פרנסה, (וואס איז פארשטייט זיך אויך אמת) און פארטיידיגן אנטקעגן יעדער וואס זאגט אז מען האט דזשאבס אנדעם וכו' דאס איז נאר א קליין דוגמא, אבער לסיכום איז די פראבלעם אז רוב מענטשן לדעתי זענען נישט גענוג שטארק, אין עס איז נישט דא גענוג דעקונג פון די תורה פאר א מערב וועלט לעבן, און די תורה שטעלט פאר א קלארע מיטל אלטער לעבן, ממילא האבן מיר נאר געטוישט פאקטישע זאכן, און (אלץ א צווייטע תנאי) נאר ווען מיר זענען געווען געצווינגען, ווי למשל מען האט געעפענט א מיידל שולע, וואס אמאל איז נישט געווען ווייל מ'האט געהאלטן/און אונז האב מיר געהאלטן אז די תפקיד פון א פרוי באזירט אויף די תורה איז צי קלינען די הויז און האבן קינדער, האט מען זיך באזעצט אין אמעריקא און מען האט געזען אז עס איז נייע צייטן און דא מיז יעדער גיין אין סקול, אינגל, מיידל, (געי, אדער סטרעיט...) און עס איז שוין נישט אמאל... האט מען געעפענט א סקול (נישט אז עס איז פערפעקט, די צייט שטופעריי, אין די יעדע צווייטע טאג איז נישט דא קיין סקול, אויך לעניות דעתי להסיבה האמור לעיל, ואין המקום להאריך) "אבער די טעאריע האט זיך נישט געטוישט" נאר מען האט געעפענט א סקול, אבער אונזער שיטה וואס די תפקיד פון א פרוי איז, במקומו עומד,
איך זע נישט וואס דער תורה איז דא שולדיג. ולא אותי קראת יעקב כי יגעת בי ישראל. ע"פ המגיד מדובנא צוזאמן מיט די תורה האבן מיר געירשנט אסאך שגיונן. כדי צו אפהיטן די שגיונן, מאכען מיר אלס פרישע
ביים ליינען די שמועס צווישען שלום און שלמה, איז מיר אריינגעפאלען אין קאפ דער געדאנק פון טרויבן88. למעשה קענען זיי מאכען א לאגישע סטעיטמענט וועגען די נצחיות פון תורה (דאס וואס ער זאגט וועגען די טעותים אין די ספרים איז אומלאגיש, טפשות׳דיג און מלא גאות ומדות מושחתות) און דער וואס קען עס נישט לאגיש אפווענדען איז מעגליך ידו על התחתונה. אפשר דארף מען עס יא אפווענדען נאר כדי זיך צו פארמיידען די פראבלעם.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
לדעתי איז נישט א נפק"מ, נאר די חילוק צווישען לב טהור און אלע חסידות איז דאס טוהן עקסטרעמע זאכען אין די נאמען פין רעליגיע, רשעות און אכזריות, און יעדער איז מסכים צו די רשעות.
סקווירא? אוודאי איז סקווירא באגאנגען א שרעקליכע עוולה מיט ראטענבערג און אלע נרדפים דארט, און דער האלבע עולם דארט וואס האלט מיט זענען קולטיש, און סקווירא איז נישט אנדערש פין לב טהור אין דער געביט. והראי' אז די איינציגסטע חסידות אין אמעריקע וואס קען טוהן רשעות סיסטעמאטיש איז סקווירא. און איבער דעם גייען לב טהור ארויסגעפאלענע קיין סקווירא.
נאר סקווירא טוט עס נישט יעדען טאג.
אבער מען מוז נישט פארענטפערען סקווירא צו באשייגעצען לב טהור.
לדעתי איז נישט א נפק"מ, נאר די חילוק צווישען לב טהור און אלע חסידות איז דאס טוהן עקסטרעמע זאכען אין די נאמען פין רעליגיע, רשעות און אכזריות, און יעדער איז מסכים צו די רשעות.
סקווירא איז נישט געבויט צו טוהן רשעות, לב טהור איז יא.
צי דעם האב איך מיך באצויגן, פארוואס ביסטו אזוי באקוועם מיט דיין חסידות, און סקווירא ליגט ביי דיר אין קאפ ווי דער קולט, און דערנאך איז עס לב טהור, בסך הכל הלכה אויס האלסטו אויך אז לב טהור איז די מערסטע אידיש, און האבן גארנישט מיט עולם הזה, סא אפשר זענען זיי גערעכט?
מפוזרי האט געשריבן:טרויבן, זאגסט ריכטיגע נקודות, נאר דאס איז איז טאקע דער כח פון העלבראנץ, ער נוצט אויס די אומזיכערקייט זיך משתלט צו זיין.
און דאס איז דער חילוק צווישן אים און אנדערע עקסטרעמיסטן, בעת וואס ביי אנדערע איז דער מטרה זיין געטריי (וכמובן איז עס נישט ריין לשמה ובכל זאת) צום ראדיקאלער אפטייטש פון גאטס רצון, איז עס בײ אים און אין יעדער קאָלט נאר אן אמצעי און א בארעכטעגונג פאר זיין הערשאפט וואס דאס איז דער מטרה סופית.
און אוודאי האבן מנהיגים איבעראל הנאה פון שלטון, און געוויסע וועלן אפילו מאכן טריקס אויסצונוצן דעם סיסטעם להרבות שלטונם, וועט עס פארט זיין נאר באופן של רווח צדדי און נישט דער פונדאמענט פונעם סיסטעם.
מפוזרי: ס'איז דא נאך אן אספעקט פון די לב טהור קולט וואס איז נישט אזוי שטארק ארויסגעהויבן געווארן אין די גאנצע דעבאטע. אבער ווער ס'פאלגט נאך די נייעס פון ארץ ישראל ווייסט אז די מעמבערס פון די קולט באשטייען רובם פון צובראכענע מענטשן. סיי אין זייער משפחה לעבן זענען זיי צושפליטערט. און סיי אין זייער רעליגיעזן לעבן זענען זיי אומזיכער. א גרויסער טייל פון זיי זענען בעלי תשובה וועלכע האבן פאר איין סיבה אדער אנ'אנדערע מחליט געווען צו אנהייבן א רעליגיעזן לעבנס שטייגער. נאכדעם וואס זיי זענען אויפגעוואקסן ביי פרייע משפחות. און דא ליגט א טייל פון די רשעות און דער סוד פון הצלחה פון דעם קולט פיהרער שלמה העלבראנץ וועלכער האט געקענט מיט זיין כאריזמאטישע פערזענליכקייט צו ציען אזויפיהל אומשולדיגע נאכפאלגערס...!
לדעתי איז נישט א נפק"מ, נאר די חילוק צווישען לב טהור און אלע חסידות איז דאס טוהן עקסטרעמע זאכען אין די נאמען פין רעליגיע, רשעות און אכזריות, און יעדער איז מסכים צו די רשעות.
סקווירא איז נישט געבויט צו טוהן רשעות, לב טהור איז יא.
צי דעם האב איך מיך באצויגן, פארוואס ביסטו אזוי באקוועם מיט דיין חסידות, און סקווירא ליגט ביי דיר אין קאפ ווי דער קולט, און דערנאך איז עס לב טהור, בסך הכל הלכה אויס האלסטו אויך אז לב טהור איז די מערסטע אידיש, און האבן גארנישט מיט עולם הזה, סא אפשר זענען זיי גערעכט?
מיט וועלכע הלכה איז לב טהור מער אידיש ווי מיר?
סקווירא האט חטאים, סאטמאר האט חטאים וכו', יעדער האט, אבער דער סיסטעמאטישער אופן פין לב טהור מאכט זיי די ערגסטע, איז לאמיר זאגען אז סקווירא האט א פראבלעם, און טאמער מען קען אינטערברענגען די רשעות דארט וואלט זיכער געווען בעסער, אבער לב טהור איז פיל ערגער ווייל אין לב טהור ווערען פארפייניגט מער מענטשן ווי אין סקווירא, על אף וואס לב טהור באשטייט פין פערציג משפחות און סקווירא פין טויזענט.
א קונץ צו זיין אליהו הנביא? א קונץ צו זיין איש תשבי!