דרמה בבג"ץ: בוטל החוק שהעבירו החרדים לפטור מגיוס

[אלגעמיין]

החוק שנועד לקבור את השוויון בנטל בוטל בצעד דרמטי על ידי שופטי בג"ץ: כמעט שנתיים לאחר שהכנסת אישרה את התיקון לחוק הגיוס, שמשמעותו היא שצעירים חרדים לא מחויבים להתגייס, קבעו שמונה מתוך תשעת שופטים - הסדר הגיוס החדש אינו חוקתי ודינו להתבטל. ראשי החרדים הגיבו לפסיקה ומסרו: "בג"ץ המנותק שונא את לומדי התורה, הגיעו מים עד נפש".

כל השופטים קבעו כי "הסדר הגיוס החדש פוגע בשוויון". שמונה שופטים סברו כי ההסדר הינו בלתי מידתי ובלתי חוקי ואילו השופט נועם סולברג, בדעת מיעוט, סבר כי יש לדחות את העתירות האמורות שכן טרם בשלה העת להכריע אם ההסדר אינו חוקתי. לפי החלטת בג"ץ, ההסדר יושהה לשנה ובשנה זו יהיה צורך לגבש חוק חדש. את העתירה נגד התיקון לחוק הגישה התנועה לאיכות השלטון.

נשיאת בית המשפט העליון מרים נאור כתבה כי "הדיון החברתי התמידי בסוגיית שירותם של תלמידי הישיבות נוגע אם כן בקצות העצבים הרגישים של ישראל כמדינה יהודית ודמוקרטית והוא נמצא על סף רתיחה. במשך השנים ומתוך מודעות רבה לרגישות החברתית, נקט בית משפט זה סבלנות ואיפוק מופלגים בעת שנדרש להכריע בעתירות שעסקו בנושא גיוס תלמידי הישיבות".

"משהתברר בסופו של יום שאין בכוחו של חוק דחיית השירות להגשים את יעדיו ושאין באפשרותו למנוע את המשך הפגיעה בשוויון, קבענו בפרשת רסלר כי לא ניתן עוד להאריך את תוקפו וכי על הכנסת לחוקק מתווה גיוס חדש שיתחשב בקביעות השיפוטיות", הסבירה נשיאת העליון. "כיום איננו רואים מנוס מן הקביעה כי הסדר הגיוס החדש שקבעה הכנסת, תחת חוק דחיית השירות שבוטל בפרשת רסלר, אינו עולה אף הוא בקנה אחד עם תנאיה של פיסקת ההגבלה. ההסדרים שנקבעו בו אינם מקיימים קשר רציונאלי למטרותיו של החוק.

"אנו נאלצים אפוא להחזיר שוב את העניין לכנסת", סיכמה השופטת נאור. "בשלב זה, ולאחר עשרות שנים של ניסוי וטעייה, ברור כי לא ניתן להסתפק עוד בהסדרים בלתי מחייבים ובלתי אכיפים שסופם לא ידוע. כל הסדר שיקבע המחוקק בסוגיה זו חייב להציב מטרה ברורה של קידום השוויון בנטל הגיוס ולהתוות מסלול ברור וישים להגשמתה. החברה הישראלית ניצבת אפוא בפתחו של מאמץ חברתי מחודש לפתרון בעיית הגיוס. לשם כך לא די בסיסמאות או בקביעתם של הסדרים הדוחים את הקץ. נדרשים מעשים של ממש".

עו"ד איתי בן חורין, ממגישי העתירה, אמר בתגובה לפסיקת בג"ץ: "הניצחון שלנו בבג"ץ מעביר מסר חד וברור לפוליטיקאים - תפסיקו כבר עם הקומבינות, תקדמו חוק ברור שבו כל אחד משרת את המדינה. מצפים ממי שדיבר רבות בנושא, אביגדור ליברמן, להוביל כשר הביטחון חקיקה מידית המקדמת שוויון".

"היום שבו תינתן כתף לביטחון ישראל מצד החרדים - יהא יום חג למדינה"
השופט אליקים רובינשטיין כתב בפסק הדין: "מדברים רבות על אחדות העם היהודי. חלק מביטוי האחדות הוא השירות בצה"ל. אין בו סתירה כהוא זה ללימוד תורה; מכאן הצורך לכבדו. שואל אתה עצמך, כיצד ניתן 'לפצח את הקוד' ולהגיע לשלב הגון של שירות למי שאינם לומדים באמת, בלי לפגוע בלימוד התורה. השירות הצבאי בצבא הגנה לישראל שכשמו כן הוא, צבא הגנה, הגנת כולנו, אינו 'ברירת מחדל' של 'כמי שכפאו שד'. כל עוד יישאר ברירת מחדל דחויה כך בעולם החרדי, תימשך הסאגה הנוכחית, חוק ילך וחוק יבוא, ותחושת אי השוויון הקשה תימשך".

רובינשטיין הוסיף: "אכן, לא יתכן חולק על חשיבות לימוד התורה, וקולה של התורה כמגינה ומצילה, ובוודאי כהמשכיות קיומנו כעם יוסיף להישמע כערך מערכי המדינה – אך עניין השירות בצה"ל, המצפון והמוסר, וההגינות כלפי כולנו, מה יהא עליהם? ייראו הדברים שנאמרו כאן כמכוונים לא לניגוח חלילה, אלא לשם בניין. היום בו תהא תחושה לכלל הציבור היהודי הלא חרדי, כי ניתנת כתף לביטחונה הפיסי של המדינה מצד הקהילה החרדית - את חשבונות שמים איננו מכירים - יהא בעיניי יום חג למדינת ישראל. לו יהי".

השופט יצחק עמית הוסיף כי "חוק שירות ביטחון במתכונתו הנוכחית פוגע קשות בזכות לשוויון, בהיותו מפלה בין אדם לאדם, בין דם לדם ובין דמים לדמים". בכך, סבור השופט עמית "במקום להביא להגברת השוויון בנטל, תיקוני החוק קיבעו הלכה למעשה את אי-השוויון בנטל".

השופט סולברג שהיה בדעת מיעוט הסביר את עמדתו: "המשפט הוא כוח: הוא כופה על בני האדם כיצד לנהוג. בד בבד, הוא מספר סיפור, בונה עולמות ומחריבם. האופן שבו בוחר בית המשפט לספר את הסיפור, פעמים שמשמעותו רבה יותר מאשר 'השורה התחתונה', הציווי שבסוף הדרך. מן העבר האחד, בכך בא לידי ביטוי כוחו הכופה של המשפט; מן העבר השני, לעיתים זוהי הדרך לפעול לתיקון עולם. על המשפטן, ועל השופט בפרט, נגזר לחיות עם המתח הזה".

"ראשיתה של הסוגיה שהונחה לפתחנו איננה אפוא בעולם המשפט, גם לא אחריתה. המשפט הוא שחקן, אחד מני רבים, אך לכוחו משמעות מוגבלת. הכרה בכך היא נקודת המוצא; בנדון דידן, זוהי גם נקודת הסיום - לעת עתה".

מחוק טל ועד התיקון שבוטל: השתלשלות סוגיית גיוס החרדים
חוק הגיוס, ובשמו הרשמי "חוק השוויון בנטל", למעשה נכפה על הממשלה. עד לשנת 2013 היה מעמדם המיוחד של תלמידי הישיבות, המאפשר להם דחיית שירות או פטור מלא, מוסדר ב"חוק טל", אך בפברואר 2012 קבע בג"ץ כי הוא אינו חוקתי וקבע שלא ניתן להאריכו מעבר למועד שנקבע לו – אוגוסט באותה שנה – ובכך גלגל אל ראש הממשלה בנימין נתניהו את תפוח האדמה הלוהט.

כמה חודשים לפני פקיעת החוק החלה הקואליציה להתפורר, הכנסת פוזרה והוכרזו בחירות, ובעקבות כך העניק בית המשפט לממשלת המעבר ארכה נוספת לתיקון החוק. בחירות 2013 עמדו, אפוא, בסימן גיוס החרדים.

מי שהוביל את הנושא עם הקמת ממשלת נתניהו השלישית היה יאיר לפיד ומפלגתו יש עתיד, שביקשו לנצל את היעדרות החרדים מהקואליציה כדי לבצע מהלך היסטורי משמעותי לקידום השוויון בנטל. בראש ועדת השרים המיוחדת שהכינה את החוק עמד איש המפלגה, השר יעקב פרי, והמלצותיה הרחיקו לכת: כל תלמידי הישיבות יגוייסו – מלבד 1,800 שיוכרו כ"עילויים" ויקבלו פטור, בדומה לספורטאים מצטיינים.

כשהחוק המוצע הגיע לכנסת הוא נידון בוועדה פרלמנטרית שהוקמה עבורו, בראשות ח"כ איילת שקד (הבית היהודי) – ושם רוכך משמעותית. נתניהו, שכל העת פזל אל עבר החרדים ורצה לשמר את הברית הפוליטית איתם גם בעודם בקואליציה, זנח את הצעת פרי, וקידם תחתיה מתווה לגיוס הדרגתי של תלמידי הישיבות, על פי יעדים שנתיים קבועים מראש.

כדי שלא לשבור את הכלים מול יש עתיד, קיבל ראש הממשלה את דרישת המפלגה לכלול סנקציות פליליות שיוטלו על לומדי התורה במידה שהציבור החרדי לא יעמוד ביעדים, לצד עיצומים כלכליים על הישיבות עצמן – וזהו למעשה ההישג המשמעותי של יאיר לפיד ב"חוק השוויון בנטל".

המשמעות היא כי אם לא יתגייסו מספיק צעירים מהמגזר החוק יפקע ב-2018, וממילא לתלמידי הישיבות לא יהיה כל מעמד מיוחד. הם יהיו ככל בני ה-18 המחויבים בגיוס, והטיפול בהם במקרה של השתמטות יהיה בכלים פליליים - כמו בכל צעיר חילוני.

עם הקמת הממשלה הנוכחית וכניסת ש"ס ויהדות התורה לקואליציה, פעלו במפלגות החרדיות במרץ לבטל את כל החוקים שהם מכנים "גזירות לפיד" - וחוק הגיוס תחילה. מכיוון שביטול ממש לא בא בחשבון במקרה זה, שהרי בג"ץ פסל את ההסדר הקודם של שפטר את בני הישיבות משירות, תיקנו החרדים את החוק באופן שמסרס אותו.

בגרסתו המתוקנת הוא קובע כי אם לא תהיה עמידה ביעדים יבוטל החוק ב-2023 (ולא ב-2018), אך בסמכות שר הביטחון לשנות אותם בעצמו על פי שיקול דעתו. המשמעות: אם לא יתגייסו מספיק תלמידי ישיבה ב-2022, יוכל השר להוריד את הרף לקראת 2023, על מנת שהחוק לא יבוטל. בעקבות כך הגישה מפלגת יש עתיד את העתירה לבג"ץ נגד החוק המתוקן, שלטענתה אינו מקיים את התכלית של פסילת חוק טל.

[יתרו]

דרמא אהער און דראמא אהין, בג"ץ ארויף און בג"ץ אראפ א פאניוויטשער אדער א בעלזער בחור גייען נישט גיין אין מיליטער ביי די 18 בכפיה, נעמטס ענק דאס אריין אין קאפ.
די גאנצע נפקא מינא איז וויפיל געלט מען וועט קענען אפהאלטן פון די ישיבות, און דאס אויך נישט פאר צו לאנג, ווייל די דעמאגראפיקס בייטן זיך און אט אט זענען די חרדים א רוב.
#אווייטאג

[איש את רעהו]

לאור די ביטערע לאגע איז היינט ערשינען א נייע מרן ראש הישיבה
ב'יתד': נוסף התואר "מרן ראש הישיבה" למרן הגר"ג אדלשטיין.

[אלגעמיין]

דרמא אהער און דראמא אהין, בג"ץ ארויף און בג"ץ אראפ א פאניוויטשער אדער א בעלזער בחור גייען נישט גיין אין מיליטער ביי די 18 בכפיה, נעמטס ענק דאס אריין אין קאפ.
די גאנצע נפקא מינא איז וויפיל געלט מען וועט קענען אפהאלטן פון די ישיבות, און דאס אויך נישט פאר צו לאנג, ווייל די דעמאגראפיקס בייטן זיך און אט אט זענען די חרדים א רוב.
#אווייטאג

פאר די קנאי'שער לאגער איז דאס טאקע נישט קיין גרויסער דרמה.
זיי וועלן דאס איבערקומען בכל אויפן.
די ווייטאג איז ווי די פאליטיש געשטימטע חרדים\חצרות ווארפן זיך מיט נשמות ישרא'
כאוות נפשם למלאות הקעשענע און פאליטיקל מאכט.
ווייל העטען זיי געוואלט העטען זיי אויסגעפירט אזוי ווי שטענדיג.

[diff]

נעבעך ערשט דער בראקל אין יעצט דאס. מהיכן ירק זה חי

[יעקב מענטש]

סתם פאר נייגעריקייט.

push comes to shove מ'דארף אדער אויפהערן נעמן געלט, אדער שיקן אין מיליטער, וויפיל דא האלטן אז די כוללים/ישיבות גייען אויפהערן נעמן געלט (און אסאך פון זיי אויפהערן עקסזיטירן בכלל) ווי איידער שיקן אין צבא?

[diff]

דאכטזעך דא האלט מען בכלל נישט פון כולל. מאיז מודה צו סאטמאר. אויך ישיבות איז איבערגעטריבן

[ליטוואק פון בודאפעסט]

א מורא׳דיגע מעשה!
די בג"ץ ווייזען אז אלע טענות פון עץ למיניהם זענען שקר געווען, און מ׳גייט נישט אין מיליטער ווי די מדינה האט געוואלט.
אבער די ספינערס קענען דרייען יעצט אויף פארקערט.
לערנטס ענק אויס, יעדער איז אין די זעלבע שיף, און די מסירות נפש לאזונגען זענען גארנישט ווערט.
טאמער די מדינה וועט וועלען נעמען זעלנער פון די חרדים, זענען די כלומרש׳ט קנאים גארנישט באשיצט. מ׳וועט זיי ארעסטירען, און זיי וועלען זיך אויך בייגען. נישט אלע, אבער צופיהל.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[יתרו]

סתם פאר נייגעריקייט.

push comes to shove מ'דארף אדער אויפהערן נעמן געלט, אדער שיקן אין מיליטער, וויפיל דא האלטן אז די כוללים/ישיבות גייען אויפהערן נעמן געלט (און אסאך פון זיי אויפהערן עקסזיטירן בכלל) ווי איידער שיקן אין צבא?

ווען push comes to shove וועט מען קלאר אויפהערן נעמען געלט מען וועט גייט שנארען מען וועט נישט גיין אין די מאסען אין מיליטער, אזוי ווי דאהי מיט אלע יאפפעד ארגענזעשענס אינאיינעם וועט א סאטמערער בחור נישט לערנען קיין לימודי חול צווי שעה א טאג ביידי זעכצען די זעלבע וועט א בעלזער בחור אין א"י נישט גיין אין מיליטער ביי די אכטצען.
#סדא זאכן וואס וועט זיך נישט טוישן

[איש את רעהו]

כצפוי, פסל הבג"ץ את חוק הגיוס הנוראי שנחקק בהשתתפותם של נציגי הציבור החרדי חובשי הכיפות השחורות, אשר בגדו ברבנים האמיתיים, אילצו רבנים מסויימים לעמוד מאוחרי מעשיהם השערורייתיים, והעבירו חוק נוראי, אשר כאמור, בוטל היום.

"זה היום עשה ה' נגילה ונשמחה בו".

תחת מעטה "הרע במיעוטו", נסעו קרונות השמד מידי יום ביומו, קרונות מלאים בבחורים תמימים, אשר כל אשמתם נעוצה בכך, שוועד הסלקציה והאקונמיקה, (לשעבר ועד הישיבות), החליט שאין הם מתאימים לתואר בן ישיבה. פשוט משום שאין להם "קשרים" במקומות הנכונים, ומה לעשות, צריך להציל את "עולם התיירה". אז, כמו בעת גזירת הקנטוניסטים, כאשר היתומים המסכנים נבחרו למלאות את המכסות שקבע שלטון הצאר, כך גם כאן בישראל, הצאר גפני קבע יעדים, ואנשי הוועד ממלאים אותם בחלשים ומסכנים.

זכור לכולנו מעמד הקריעה, שם ניצבו גדולי ישראל וקרעו קריעה על העברת החוק הנוראי, ועל הסכמתם של חברי כנסת חרדים לגיוס אלפי חרדים מידי שנה. עיניהם הצופיות של גדולי ישראל, ראו מיד עם העברת החוק, את החורבן הנורא והנזק האדיר אשר הוא עשוי להשית על עולם התורה.

לעומתם, הסתובבו עשרות אלפי תמימם ופתיים, אשר קנו בתמימותם וטפשותם כל שקר שנאמר להם על ידי אותם עושי רשעה, ולא נחה דעתם, עד שקבעו את יום העברת החוק ליום משתה ושמחה, והעבירו קול במחנה, כי צריך לעשות 'קידוש' על ההצלחה הכבירה בהעברת החוק הנורא.
ותעל שוועת המסכנים השמיימה, וכנראה בזכות חודש הרחמים והסליחות, אותם עשרות בחורים ספרדים הכלואים בכלא הצבאי וכמנהג בני עדות המזרח קוראים סליחות מתחילת החודש, פעלו "תשועה גדולה", והצליחו לבטל את החוק הנוראי.
עדיין ארוכה הדרך, והחשש הוא שגפני וחבריו ימשיכו להתל בציבור בוחריהם, ובשיתוף עם הבוגדים מש"ס ינסו שוב להעביר חוק נוראי ומפלה, אך תקוותנו ותפילתנו, שזממם לא יעלה יפה, ומן השמים ילחמו בהם ובנכליהם.

מטעם ארגון הגג של ארגוני ההצלה, פורסמה ההודעה הבאה:
* * *

״מקומו של הציבור החרדי איננו בצה״ל ולא באף צבא אחר. זהו ציבור שבמשך אלפי שנים נאבק לשמר את ייחודו התרבותי, הערכי, הדתי, ולהשאר נאמן לתורת ישראל, שזולתה אין כל סמכות ריבונית. מצער היה לראות איך דווקא במדינת היהודים המיוחלת, פתח השלטון במלחמת חורמה ביהדות החרדית מתוך מסע מוטרף ואובססיבי לגייס את כולם ולשנות את החברה החרדית.״
״טוב פעל בג״ץ שקיבל את החלטתו זו, ושם קץ לאפליה ולניסיון ליצור קסטות בציבור החרדי. מן הרגע הראשון שמהלך שפל זה יצא לדרך, היה ברור כי הראשונים להשלח יהיו חרדים מוחלשים מהפריפריה הגיאוגרפית והחברתית של ציבור זה, ולא בני האליטות שימשיכו להינות מפטורים ולהסתדר.״
״ביטול החוק יאחד את כל החלקים בציבור החרדי למלחמה עיקשת ועיקבית נגד כל נסיון לכפיית גיוס על החרדים, ואנו נמשיך במאבקנו העיקש נגד כל כוונה לאלץ חרדים להכנס אל שורות הצבא. כל ניסיון לכפות גיוס על העדה החרדית יענה במאבק חורמה.״

הפגנות תמיכה בביטול החוק צפויות להתקיים הערב ברחובות שכונת מאה שערים בירושלים

[אישתישבי]

סתם פאר נייגעריקייט.

push comes to shove מ'דארף אדער אויפהערן נעמן געלט, אדער שיקן אין מיליטער, וויפיל דא האלטן אז די כוללים/ישיבות גייען אויפהערן נעמן געלט (און אסאך פון זיי אויפהערן עקסזיטירן בכלל) ווי איידער שיקן אין צבא?

וויאזוי דורך אויפהערן נעמען געלט איז נישטא קיין גיוס?

[יתרו]

ווייל דאס איז די איינציגסטע עפעקטיוו וועג ווי זיי האבן א קאנטראל אויף די עוורידזש חרדי, תפיסה און קרימינאלע אנקלאגעס איז נישט עפעס וואס קען געשען אין ריעליטי ווען מען רעדט פון אזא גרויסע ציבור

[diff]

תפיסה נישט , מיליטער יא

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דער בריסקער ראש ישיבה האט שוין געזאגט ׳די עץ חברה וועלען נישט זיצען רואיג ווילאנג יעדער איז נישט אין מיליטער׳. און אזוי איז. זיי פרייען זיך טאקע אז די רעגירונג דארף שוין ווידער נעמען בחורים פון ישיבות אין מיליטער, זיי מיט זייער נאכשלעפערס די שוטים אין אמעריקא.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[מפוזרי]

איך בין אויך זייער צופרידן מיטן פסק פון בג"ץ.

ענדליך וועט מען פטור ווערן פונעם אפגעהאלטענע דערשטיקטע מחאה אשכול.

[איש את רעהו]

זיי פרייען זיך טאקע אז די רעגירונג דארף שוין ווידער נעמען בחורים פון ישיבות אין מיליטער, זיי מיט זייער נאכשלעפערס די שוטים אין אמעריקא.


Sent from my LG-K373 using Tapatalk

די שמחה איז אז ענקערע מרנן וועט שווערער זיין צו מאכן דעם עולם פאר'תמט און שטילערהייט שיקן חברה צום צבא, דאס איז איינמאל א שמחה
כאפ א בליק וואס די בג"ץ איז א מבין אין אייערע היינטיגע מרנן ורבנן'ס

אף שיש להודות כי אלה מתמעטים לאחרונה לצערנו. הנה לפני מספר שנים, קראנו שאחד מראשי ישיבת פוניבז' (העומדת בשורה הראשונה של הישיבות החרדיות), הרב הגאון ירחמיאל גרשון אדלשטיין, השיב לתוקפיו (שביקרו אותו על "חיבת יתר" לחיילי צה"ל) כך:".
והשופטים מצטטים את דברי הגר"ג אדלשטיין: "גם חילונים שאינם שומרי תורה ומצוות, אם הם מוסרים את נפשם על הצלת אחרים מתוך אהבת הבריות, יש להם עולם הבא כמו הרוגי לוד שמסרו את נפשם לטובת בני העיר". בהמשך דבריו סיפר כב' הרב את סיפורם של הרוגי לוד: "בלוד היתה בת מלך שנהרגה, וחשדו שהיהודים הם הרוצחים, והיתה גזירה שאם לא ימצאו את הרוצח – יהרגו את כל היהודים. באו שני אחים ואמרו שהם הרוצחים, למרות שהם לא היו הרוצחים, כדי להציל את כל בני העיר, ואמרו חז"ל שאין אדם יכול לעמוד במחיצתם של הרוגי לוד".
"אם רוח פייסנית מעין זו של אהבת ישראל תשרה על כולם ותודעת השירות תתקבל – נראה שניתן יהיה להשיג הבנה, וצה"ל יוכל להמשיך להיות צבא העם. מי יתן" כותבים השופטים.

[איש את רעהו]

פסק הבג"ץ

[איסר האטלקי]

דער סאמע גרעסטער פארדינער פון דעם ביטול חוק המתוקן איז הג"ר אהרן ט"ב פון פאלם-טרי טאון.
ער איז יעצט גענצליך ארויס פון זיין טיפער פלאנטער!

ווען פון איין זייט דארף מען הערן ביידע זייטן פון די מטבע, וויל ער נישט גלייבן וואס מען זאגט אים, און שיקט נישט קיינעם קיין ארץ ישראל. פון איין זייט גייט קיינער נישט אין מיליטער, אבער דומ"ץ אגלי דבש איז דארט און מען גרינדעט אפיסעס צו ראטעווען בחורים. ווען פון איין זייט טאר מען נישט מוחה זיין און אויך נישט גיין צום כנסת, אבער די גזירה דארף מען מבטל זיין לכל הדעות. ווען פון איין זייט טאר מען נישט מיטשטיין מיט די ציונים פון עץ, דארף מען זיך זעצן און זיך אדורכקומען מיט די קנאים פון וועד הישיבות. ווען פון איין זייט דארף מען האנדלן בדרכי נועם אן איבערדרייענישן, באשמיצט ער ברבים דעם עסקן פון ארץ ישראל. ווען פון איין זייט גייט צום בארקלעיס איז א שטער צום מערכה, מען דארף דאך ווארטן צו הערן פון ארץ ישראל, הערט מען נישט קיין ווארט די לעצטע פיר חדשים. ווען קודם שרייט ער ארויס פונעם ארמארי געביידע 'אחיכם יצאו למלחה', 'רבני ארץ ישראל אייכם', ענדליך הערט שוין איינער זיין שטימע באוואשט ער אים אלס א 'גר'....

נישטא מער די אלע פראבלעמען, דער חוק איז אראפ, מען קען שוין ווייטער מוחה זיין, מאכן אסיפות, כינוס רבבות. אלעס איז ערלעדיגט. דער האט גע'פועל'ט.

איך בעט דיר אבער איין בקשה, ביטע, טו עס נישט נאכאמאל. דו זעסט אז דער באן פארט איין וועג, לאז עס פארן און כאפ דיך מיט. אויב ביזטו נישט דער 'ערשטער' אויפצוקומען דערמיט, לכה"פ לייג דיך נישט אונטערן באן עס זאל דיר איבערפארן...

[diff]

זיי פרייען זיך טאקע אז די רעגירונג דארף שוין ווידער נעמען בחורים פון ישיבות אין מיליטער, זיי מיט זייער נאכשלעפערס די שוטים אין אמעריקא.

די שמחה איז אז

האבן מיר א הודאת בע"ד אז סהערשט א שמחה ביי די אזוי גערופענע קנאים. מלאך (טוב) בע"כ יענה אמן

[diff]

סווערט נתרבה מתוכנו וואס ווארטן בכ"ע אויף די חורבן המוסדות, בבחי' קרב קיציה דההוא בייתא. וואס חו"ל וועט זיכער נשפע ווערן

[ליטוואק פון בודאפעסט]

די עומק פון די טענה אויף די אלע טומלערס איז אז אחריות איז נישט אין זייער לעקסיקאן. ווען מ'פרעגט זיי וואס איז די פלאן, האבען זיי לאזונגען ווי 'מסירות נפש' וואס האבען נישט קיין שום ערנסטע אויסזיכטען צו געלונגען. ווען ס'וואלט געווען א נארישע ענין, החרשנו. אבער אזא וויכטיגע זאך ווי בחורים אין מיליטער, מוז מען טרעפן אן עצה. ס'מוז זיין א וועג וויאזוי א בחור זאל קענען זיך אויסוועלען א לעבן פון לערנען און נישט זיין געצוואונגען צו גיין אין מיליטער, און די א.ג. קנאים מאכען זיך נישט וויסענדיג, ס'גייט זיי גארנישט אן.

און היינט נאכאמאל. אנשטאט וויינען און באקלאגען דעם אז דער געזעץ איז צוריק אז יעדער בחור דארף גייען אין מיליטער, קומען זיי זיך פרייען מיט א פערזענליכע פאליטישע זיג. דאס אז מ'גייט יעצט שלעפן מער מענטשן אין מיליטער איז נישט זייער נושא בכלל.

[diff]

נאך מתן תורה האט מען גערוהט 40 יאר דערנאך זענען אלע געגאנגען אין קריג אויך ב"ג וב"ר און דערנאך באארבעט דאס לאנד. היינט האלט מען שוין 70 יאר
its about time
אמאל איז געווען גרויסע ראש ישיבות איז געווען א סיבה צו גיין אין ישיבה

[ימים ידברו]

איך וויל מאכען סדר פון די שיטות

שיטת מזרחי, איך וויל א גיטע מדינה מיינט שטארק מעכטיג איך האלט אז ס'איז א מצוה ללחום עם הערביים זיי שיקען זיינע קינדער ג'הרגט ווערען אין מילטער לצורך הכלל והפרט,

שיטת אגודה ודגל התורה ושס, די מועצות מיט די חברי כנסת זענען פאראייניגט ביי די דעה , יעדער וויל א גיטע מדינה א שטארקע א מעכטיגע, וואס זאל מיך באשיצען, און נעמען זייערע געלטער, בכלל פאר די מוסדות, און בפרטיות פאר אלע פערזנדליכע געברויכען , זייער צופרידען בגשמיות פון די ווערטשאפט, זיי קענען באשטיין ס'זאל זיין א מעכטיגע מילטיער און טויזענעטער בחורים ובתולות זאל ג'הרגט ווערן לבטחון המדינה, מיינע קינדער גראדע זאלן טוען וואס ווייניגער, מיר וועלען גיין אויף די אלטע היימישע מהלך אני נפשי הצלתנו אבער די שוואכע יתומים ספרדים סתם בטלנים אלעס אריינריקען להציל נפשי היפה,

עדה החרדית וקהלות הקודש, וויל אויכעט א גיטע מדינה, זענען מוותר אויף די געלטער, ווייל די אלטע רבנים האבען געזאגט אז מ'דארף נישט זייערע געלטער, ווי נישט קען מען ארומפארען די וועלט שטאלצירען אז מיר זענען זיך מנזר, און די סאטמאר צבור לאזט זיך קאסטען, ווי אויך איז עס א תירוץ צו רייזען ארום די וועלט, ווי נישט א שטיק מסירת נפש איז דאס פארט, זיין יעדע שני וחמישי און מזרח מערב צפון דרום אוועק פון די שטיב, אבער מ'ווילען א נארמאלע מדינה, מ'וויל נישט הייסען עקסטרעים, מ'וויל נישט הייסען פאנאטיש, מ'וויל האבען אנערקענוג ביי די ברייטע קלוגע גאס, ביי די שמחת בית השואבה'ס זיכט מען די מזרחי בחורים זאלן כאפען התפעלות, דאס ברענגט אונז כבוד מ'קען דערנאך פארען קיין מעקסיקא וכו' , די המודיע זאל רעדען שיין פון אונז, מ'האט פיינט די אויסגעשפראכנע קנאים, זיי ברענגען בזיונות, מ'איז גיט מיט אלע גדולים ליטווישע ספרדישע חסידישע, מ'האט ליב אלע אידען, מ'האט דיפרענצען און מיינוגען, און איין ווארט מ'האט מער פיינט די קנאים ווי די אגדוסיטען, מ'קען מיט זיי אמאל גיין צום טיש, מיט די קנאים נישטא מיט וועם צו רעדען,

נטורי קרתא, איז אויך דא פארשידענעס, מיר רעדען פון די עקסטרעמסטע, ווילן נישט האבען א מדינה , ווילען נישט האבען א מילטער מ'וויל אבאס מיט מצרים זאל פירען און ביבי מיט זיינע חברים זאלן זיך גיין,

סאטמאר מהרי"י ובני יואל, וויל באמת זיין נארמאלע מענטשען מ'האט א שנאה צו די מדינה, מ'וויל האבען אנערקענוג ביי די עדה קהלות, מהאט נישט אזוי פייינט די אגודה גדולים, מהאט נישט קיין פראבלעם צו זאגען אז זיי זענען נישט גיט ווייטער מיט די עדה סיי די רעכטע מיט די לינקע מ'וויל האלטען די לינקע רעכט, אבער מלעבט אין אמעירקע מ'קען רעדען אויף אגודה מיט די חכי"ם מיט גדולים אבער מ'וויל בלייבען נארמאל נישט צו עקסטרעים וכו'

סאטמאר מהר"א, ער זאגט אזוי, מ'טאר נישט האבען א מדינה, אבער די מועצות איז גארנישט שילדיג, זיי זענען גדולי ישראל, זיי האט מען קרבות משפחתית, מ'וויל מיט זיי רעדען זיך פיקטשערען באזיכען מיט די שענסטע און די בעסטע, מ'זאגט שילדיג זענען די חברי כנסת, איי זיי טוען דער רצון הרבי, ניין שקר! שטילערהייט בינו לבין עצמו האלט מען אז זיי טוען שיין אויף, דער ציבור זאל נאר נישט כאפען אז מ'זיצט כסדר מיט סרוצקין מויזעס מ'קען נאר נישט מיטיגען ברבים מיט זיי!

אינטעררייסען וועט מען ווער ס'גייט נישט מיט מיין שפאן, אלעס וועט כאפען אורבאך צו עמרם טייטלבוים יעדער אהן קיין רחמנות, ווייל אזוי וועל איך בלייבען אדמור מסאטמאר, איי די אגודה, נאר די חברי כנסת וועט מען מזמן לזמן אראפרייסען נישט מער!

ביז אהער איז אין קורצען די מייניגען פון אלע חרדישע פראקציעס, ס'דא נאך אסך חלוקים אבער דינע קליינע נישט שייך אלעס ארויסצוברענגען, יעצט פרעג איך ווער איז גערעכט?

באמת יעדע האט שקר אין זיך מיט חשבונות של שוא, קיינער איז נישט אינגאנצען ריין, ווער איז נענטער צום אמת? איך מיין מזרחי מיט נטורי קרתא זאגען די מערסטע ארויס א שיטה! וויינטער סאטמאר ובני יואל 70 פראצענט די איבעריגע איז אלעס מער ווייניגער גלייך, אדרבה זאגט איר אייער חוות דעת.