טאקע געלייענט די ארטיקל, אין זייער הנאה געהאט, בשעת איך געלייענט פון היילמאן האב איך אפאר מאל אז עפעס טויגט נישט, למשל וועט ער ווערט געפרעגט וועלכע רבי איז די בעסטע לויט עם, ענטפערט ער קוק אין מיין בוך, וואס מיינט אז ער האלט נישט ביים ענטפערן, פארוואס??? ווי כאילו ווען 'שאפירא' האט געענטפערט בעלזא האט עס געמיינט אז ער גייט צי זיינע טישן... עס איז אן אינטערוויוא,
[justify]כאטש אפילו איך האב געהאט די זעלבע געפילן ווען איך האב געליינט די היילמאן אינטערוויו אינעם פריערדיגע וועקער, דאך האלט איך אז די קריטיק אין די יעצטיגע וועקער איז זייער נישט קלאסיש געשריבן געווארן. מען קען זאגן די זעלבע מעסעדזש מיט א מער איינגעהאלטענע טאן. די וועג ווי עס איז יעצט געשריבן, זעהט עס אויס ווי א טיפיקל דיפענסיוו ארטיקל אין עני אנדערע חרדישע אויסגאבע, און עס מאכט דעם ליינער טראכטן אז אפשר איז היילמאן גאר יא גערעכט.
איך האב היילמאנ'ס ביכער קיינמאל געליינט, מיין בליק אויף אים איז באזירט נאר אויף די וועקער אינטערוויו. איך האב גערעדט מיט איינער וואס האט געליינט עטליכע ביכער זיינע און יענער טענה'ט אז כאטש וואס ער מאכט א סאך טעותים, זענען זיינע קריטיקירער אביסל מגזם מיט די קריטיק. וועל איך אליינס מוזן ליינען די ביכער איידער איך גיב מיין אפיניאן.
.[/justify]
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
הוגה האט געשריבן:[justify]כאטש אפילו איך האב געהאט די זעלבע געפילן ווען איך האב געליינט די היילמאן אינטערוויו אינעם פריערדיגע וועקער, דאך האלט איך אז די קריטיק אין די יעצטיגע וועקער איז זייער נישט קלאסיש געשריבן געווארן. מען קען זאגן די זעלבע מעסעדזש מיט א מער איינגעהאלטענע טאן. די וועג ווי עס איז יעצט געשריבן, זעהט עס אויס ווי א טיפיקל דיפענסיוו ארטיקל אין עני אנדערע חרדישע אויסגאבע, און עס מאכט דעם ליינער טראכטן אז אפשר איז היילמאן גאר יא גערעכט.
איך האב היילמאנ'ס ביכער קיינמאל געליינט, מיין בליק אויף אים איז באזירט נאר אויף די וועקער אינטערוויו. איך האב גערעדט מיט איינער וואס האט געליינט עטליכע ביכער זיינע און יענער טענה'ט אז כאטש וואס ער מאכט א סאך טעותים, זענען זיינע קריטיקירער אביסל מגזם מיט די קריטיק. וועל איך אליינס מוזן ליינען די ביכער איידער איך גיב מיין אפיניאן.
.[/justify]
זייער א פאסיגע בליק, עס איז געווען אביסל 'ווילד' און אביסל 'צעמישט' און נניח אז עס איז געווען געצילט ארויסצוברענגען קריטיק, אבער 'ווילדע צעלאזטע' קריטיק האט נישט קיין גרויסע אפעקט אויף ציווילע ליינער, אפילו למשל מאווי קריטיקס וועלן קיינמאל נישט גיין ווילד, נאר צינעמען די פרטים שיין אין שטייט, און אויף די זעלבע מהלך האט דער קריטיק פרובירט אויסצושטעלן דעם ארטיקל, אבער... צי ווילד
אייך האב געליינט יו"ט דער ביכל פון הילמן, און איך ווייס ממש נישט על מה יצא הקצף, נישט אין דער בוך און נישט אין דער אינטערוויו, כמ"ש כבר למעלה. עס זעהט מיר אויס גאנץ שיין באשריבען און אויך גאנץ פראפעסיאנאל צאמגענומען מיט מקורות עד כמה שידו מגעת. עס זעהט מיר אויס אז געוויסע מיינען דא אז א פארשער דארף ארויסקומען מיט עפעס תורה משמים ווי יעדער ווארט איז טויזנט פראצענט גראד. דאס איז סתם נישט ביכולת. אבער אז א ביכל האט אין זיך צען טויזנט פרטים און פינף פון זיי זענען קלארע טעותים, איז דאס גאר א שיינע ארבעט. בסך הכל האט דאך א חוקר א יאר צוויי דריי צו לערנען א נושא און נאכקוקען די אלע זאכען. איז וואס נאך וויל מען פונקט? דאס איז נישט א דורכפאל פון א חוקר נאר גאר אן ערנסטער חוקר.
פון וואס איך האב געזעהן, דער לענגערע פרק זיינע אויף ר' ברוכ'ל מונקאטשער און זיין טראגעדיע האט מיר ממש געמאכט וויינען, ער באשרייבט זייער שיין און מענטשליך אלע צדדים מיט פילע מקורות, הגם עס זעהט אויס עס פעלט עם נאך אביסעל אינפארמאציע. ווי אויך די פרקים אויף דער באיאנער און קאפישניצער הויפן באשרייבט ער הערליך שיין. איך האב נישט געזעהן קיין שום רמז ער זאל שרייבען פון שנאה אדער עפעס אזוי צו די חסידישער רעביס וואס ער באשרייבט. עס זעהט מיר אויס אז ווי ער האט געזאגט אין אינטערויו האט ער אן אמת'ער הערכה פאר די ארבעט פון א רבי. אויב איז אמת וויאזוי ער לייגט אראפ דער באיאנער רבי שליט"א, קומט זיך דער רבי ממש קוויטלאך. עס האט זיך מיר געדאכט אז דאס האט א חסיד געשריבען.
די פרקים אויף סאטמער און באבוב ווי איך האב מער ווייניגער מיטגעהאלטן די מחלוקה איז מיר געווען ווייניגער א חידוש, און מסתמא אסאך דא קענען אפשר צולייגען בעסער פארשידענע ניאונסען פון די נושא. עם כל זה, איך האב דאס געגעבן צו ליינען פאר איינער וואס איז נישט באקאנט מיט די חסידישער וועלט, און יענער איז צוריגקומען צו מיר מיט שאלות וואס האבען געוויזען אז ער האט געכאפט פון דער באשרייבונג אסאך דער הלוך ילך פון סאטמער. אבער הגם אז עס פעלט פרטים און געוויסע זאכען, דאך איז עס גאר אנדערש ווען מען זעהט איינער באשרייבט עס פון אנפאנג ביזן סוף מיט א סדר און מהלך. ווי ער זאגט אליינס אין דער אינטערוויו, איז דאס דער עיקר ריווח פון אזא ביכל פאר א חסיד. לדעתי ווען די רעביס וואס ער באשרייבט וואלטן דאס געליינט און געקענט קוקן אויף די מעשה וואס זיי געפינען זיך אין מיט א מער דרויסענדיגער אבייעקטיביישער קוק, און זיי וואלטן זיך געקענט פירן מער מיט חכמה און שכל.
לגבי ליובאוויטש האב איך אויך נישט געזעהן ווי ער זאל שרייבען מיט האס בכלל, אדרבה אפילו זאכן וואס איך האס באשרייבט ער זייער ניוטראל און באשרייבט די שיינקייט פון די התקשרות זייערע צו א טויטען רעבין, א זאך וואס מיר זעהט דאס אויס וואלגאר אויף די אופנים ווי עס שטעלט זיך ארויס.
איך האב אויך געלערנט אנדערע חידושים אין בליק פון דער ביכל וואס איך האב נישט געטראכט פאר דעם, אפשר פאר א צווייטער ארטיקל..
אז מ'רעדט שוין. אז איינער קריטיקירט איינער פאר'ן נישט גוט נאכפארשען, איז אלעמאל כדאי אליינס גוט נאכצופארשן די פאקטן וואס ער זאגט.. אין דער קריטיק ארטיקל אויף היילמן שרייבט ער ווי כאילו ער איז א בעל גאווה פאר'ן טענה'ן אז ער האט מעורר געווען אן אינדוסטריע פון ביאגראפיע אויפ'ן ליובאוויטשער רבי. דער מחבר הקריטיק קוקט דאס אן א ווילדע הגזמה און גאווה. וואס זאל מען אבער טוהן אז איך ווייס אליינס דריי אנדערע ביאגראפיעס וואס זענען ארויסגעקומן פון חב"ד דירעקט אלץ אן ענטפער צו היילמן'ס ביכל. איינער אדער צוויי פון זיי שרייבט דאס כמעט בפירוש אין זיין הקדמה. אמת אז הרב דויטש האט דער ערשטער געשריבען, אבער חב"ד האט מצליח געווען עם צו באשטיקען. און פון דעמאלטס ביז נאך היילמאן איז נישט ארויסגעקומען פון אינערהאלב חב"ד קיין איין(!) גאנצער ספר תולדות איבער דער רבי. (להבדיל פון מעשיות וכו', אבער נישט א גאנצער ביכל מהתחלה ועד הסוף). און צוליב עם, און כדי ער זאל נישט ווערן אין דער גאס דער איינציגסטער גאנצער ביאגראפיע איבער'ן רבי'ן, האבען זיי ארויסגעגעבן שוין דריי ועוד היד נטויה.
אין זיין חב"ד חלק, למשל, נעמט ער אן פאר א דבר פשוט די השערות וואס מען האט לגבי די מלמד פון דער ריי"ץ וואס האט איהם מאלעסטעד. דאס איז א השערה, און ער ברענגט עס שוין אלץ פאקט. אין פיהל אנדערע מעשה׳ס, ווי יעדער ווייסט אז ס׳איז דא צוויי גירסאות אין די מעשה, ברענגט ער נאר איינער פון זיי. יא, יש לו על מה לסמוך, אבער קיין פארשער איז ער שוין נישט. זיין בילד פון דער רש"ב איז אזוי ווייט פון וואס ס׳זעט אויס פון זיין כתבים, אזש כאטש א צווייטע צד וואלט עס געמעגט זיין. אבער דאס איז די פראבלעם מיט איהם. ער שטעלט א ליניע, און ציט יעדער מעשה אריין צו דער ליניע. און נאר די מעשה׳ס און גירסאות וואס שטימען מיט דער ליניע. דער חילוק צווישען חב"ד מיט אנדערע חסידות׳ן אין רוסלאנד הייבט ער נישט אן צו פארשטייען, דער צוגאנג פון ירושה אין רעביסטיווע וואס האט זיך אנגעהויבען אין חב"ד, נאך איידער אנדערע גזעים ועוד ועוד.
ביי דער מ חתונה קען מען נאך רעדען מיט מענטשען וואס זענען געווען דארט, אזוי ווי איך האב געטוהן. און זיי טענה׳ן אז די מעשה איז געווען ממש פארקערט. האט ער כאטש געמעגט ברענגען א צוויי צדדים, אבער דאס וואלט געשטערט דער עלעגאנץ פון זיין קלארער טהעזע.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:אין זיין חב"ד חלק, למשל, נעמט ער אן פאר א דבר פשוט די השערות וואס מען האט לגבי די מלמד פון דער ריי"ץ וואס האט איהם מאלעסטעד. דאס איז א השערה, און ער ברענגט עס שוין אלץ פאקט. אין פיהל אנדערע מעשה׳ס, ווי יעדער ווייסט אז ס׳איז דא צוויי גירסאות אין די מעשה, ברענגט ער נאר איינער פון זיי. יא, יש לו על מה לסמוך, אבער קיין פארשער איז ער שוין נישט. זיין בילד פון דער רש"ב איז אזוי ווייט פון וואס ס׳זעט אויס פון זיין כתבים, אזש כאטש א צווייטע צד וואלט עס געמעגט זיין. אבער דאס איז די פראבלעם מיט איהם. ער שטעלט א ליניע, און ציט יעדער מעשה אריין צו דער ליניע. און נאר די מעשה׳ס און גירסאות וואס שטימען מיט דער ליניע. דער חילוק צווישען חב"ד מיט אנדערע חסידות׳ן אין רוסלאנד הייבט ער נישט אן צו פארשטייען, דער צוגאנג פון ירושה אין רעביסטיווע וואס האט זיך אנגעהויבען אין חב"ד, נאך איידער אנדערע גזעים ועוד ועוד.
ביי דער מ חתונה קען מען נאך רעדען מיט מענטשען וואס זענען געווען דארט, אזוי ווי איך האב געטוהן. און זיי טענה׳ן אז די מעשה איז געווען ממש פארקערט. האט ער כאטש געמעגט ברענגען א צוויי צדדים, אבער דאס וואלט געשטערט דער עלעגאנץ פון זיין קלארער טהעזע.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
ליטוואק פון בודאפעסט: דו ביסט 100% גערעכט. און איך טענה אז זיין גאנצע פארגרייזטע וועג פון נאכפארשן חסידים און חסידות נעמט זיך זייער פשוט פון דעם פאקט אז ער פערזענליך און זיין משפחה זענען אייביג געווען זייער שטארק ווייט פון חסידים און חסידות. נעם למשל די אנדערע אזוי גערופענע היסטאריקערס ווי ראביי (ארטור?) הערצבערג. איז ער כאטש געווען א איד א תלמיד חכם און ר'האט געהאט עפעס א שטיקל קירבה און שייכות צו חסידים. (וואס ער איז שפעטער נחמץ געווארן.) אדער ליבערמאן (כ'האב שוין פארגעסן זיין ערשטן נאמען). כאטש ער האט אויך א סאך פארגרייזטע מיינונגען און פארפעלט א סאך פאקטן ווען ער באשרייבט סאטמאר און זייער איבערנעמען די ממשלה אין וויליאמסבורג. איז ער כאטש געווען פאר א שטיק צייט אן אינסיידער. משא"כ שמואל היילמאן איז אזוי ווילד פרעמד און אפגעפרעמדט און ווייט פון חסידים כרחוק מזרח ממערב. איינער האט עס אמאל מגדיר געווען (בב"ג) אז ס'איז פונקט אזוי ווי א מענטש וועלכער וואוינט אין די טראפישע בראזיל זאלל געבן א דיסערטאציע איבער די ווייסע פאלאר בערן פון דעם נארטה פאול...!
