לא נשתכחה תורת החסידות - דרשת הרב מנשה רייזמאן שליט"א

[ברוך שפינוזה]

מיר האט מען אויסגעלערנט, אז די בעש"ט האט גארנישט מחדש געווען, אין נביא רשאי לחדש, ער האט נאר מחדש געווען אלטע זאכן וואס זענען פארגעסן געווארן.
מיט די צייט זענען א טייל פון די זאכן געווארן פשוטע זאכן.
א גרויסע חלק - אויב נישט די גאנצע - תורת הבעש"ט, איז נישט וואס צו טון, נאר וויאזוי צו טון. יעדע רעליגיע, אויסער וואס זיי טוען אנדערע זאכן, און גלייבן אין אנדערע זאכן, האבן אויך אן אנדערע וועג וויאזוי זיי גייען צו צו די גאנצע זאך פון רעליגיע. פארשטייסט אליין אז א הינדו למשל גייט אינגאנצן אנדערש צו צו רעליגיע ווי א מוסולמענער.

אפילו היינט קען מען נאך אביסל זען א חילוק, צווישן ישיבה לייט און חסידישע אידן.

[קעראוועלטהיינט]

מיר האט מען אויסגעלערנט, אז די בעש"ט האט גארנישט מחדש געווען, אין נביא רשאי לחדש, ער האט נאר מחדש געווען אלטע זאכן וואס זענען פארגעסן געווארן.
מיט די צייט זענען א טייל פון די זאכן געווארן פשוטע זאכן.
א גרויסע חלק - אויב נישט די גאנצע - תורת הבעש"ט, איז נישט וואס צו טון, נאר וויאזוי צו טון. יעדע רעליגיע, אויסער וואס זיי טוען אנדערע זאכן, און גלייבן אין אנדערע זאכן, האבן אויך אן אנדערע וועג וויאזוי זיי גייען צו צו די גאנצע זאך פון רעליגיע. פארשטייסט אליין אז א הינדו למשל גייט אינגאנצן אנדערש צו צו רעליגיע ווי א מוסולמענער.

אפילו היינט קען מען נאך אביסל זען א חילוק, צווישן ישיבה לייט און חסידישע אידן.

ערשטנס, וואס גלויבסט אז מיינט דער בעש״ט מיט זיין תורה? ווי קענסטו קוקן אויף דער מוראדיגע חסרון פון אהבת ישראל, און דער חסרון אין ידיעה פון תורת החסידות בכלל און זאגן אז די כוונת הבעש״ט איז משלם׳ט געווען שוין...?

[קעראוועלטהיינט]

דאס איז נישט ממש די אשכול, אבער די מעשה מיט׳ן בע"ש מיט היכל משיח איז לוקה בחסר. דער בע"ש האט געפרעגט אימתי קאתי מר, און משיח האט גע׳ענטפערט לכשיפוצו מעינותיך חוצה ויוכלו גם הם לעשות תיקונים כמותך וכו׳. דער פשט איז אז טאמער דו וועסט מצליח זיין מחנך צו זיין א דור פון מייחדי יחודים כמותך, וועט ער שוין קומען.
אזוי פיהל אנדערע פראבעס, איז דאס ליידער נישט געלונגען, און כלל ישראל האט עס נישט אנגענומען בשעתו. היינט אין אונזער דור יתום איז דער ענין פון מייחד זיין יחודים כמותך א וויסטע חלום, און מיר האפען פאר דער אויבישטער׳ס ישועה בקרוב לויט זיין חשבונות.

אז דער חידוש איז געווען נאר א צייטווייליגע זאך איז בכלל נישט קיין גרויסע חידוש. מ׳רעדט דאך טאקע פון א חידוש וואס מ׳האט פאר דעם נישט געהאלטען, וואס איז דער נצחיות דערפון?

און דער עיקר טענה, אז אויב נשתכחה איז נישט דא קיין חילוק צווישען דער חסיד און דער מתנגד, דאס איז טאקע נצחתני. אויף אזא טענה איז קיין תשובה נישט דא

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

ווי איז דאס א נצחון פאר אונז אויב דו האסט פארגעסט אינגאנצן וואס תורת החסידות איז מכוון צו טוען...און נאכמערער האט געמוסרט דיין חסידות׳קייט צו זיין גלייך ווי די מתנגדים, און נישט אז זיי האבן געווארן ווי חסידים, מיט א ידיעה אין תורת החסידות...אלא אדרבה דו זאגסט אז דו האסט פארגעסט און פארלוירן תורת הבעש״ט ח״ו ר״ל! אין וואס פאר א וועלט איז דאס ביי דיר א נצחון פאר אונז...?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך האב נישט קיין עפפ וואס טייטשט פון טערקיש אויף אידיש, אבער לכאורה האסטו נישט ארויס מיין כוונה.

דיין ווערטער האבען אויסגעוויזען אז פון דעם אז עס מוז זיין אז חסידים זענען בעסער ווי מתנגדים, איז געשפארט אז חסידות איז נישט פארגעסען געווארען. די הנחה איז געבויט אויף א ראסע גאווה, נישט קיין שכל צו תורה, ממילא האב איך געשריבען סארקאסטיש ׳נצחתני׳.

דאס וואס ברוך שפינוזה שרייבט אז עס איז דא א חילוק צווישען א ישיבישע און א חסידישע איז לאו דוקא א ראיה אז לא נשתכחה. פון דער פסולת פון חסידות איז געווארען א קולטור און פון די שיריים פון די קולטור האט זיך אנטוייקעלט די היינטיגע באוועגונגען. ביי ישיבישע האט זיך אנטוויקעלט עפעס אנדערש. עס איז נאכאלס גאנץ מעגליך אז נשתכחה תורת הבע"ש, און זיין חידוש איז שוין נישט קיין מחייב צו רעכט.

עכ"פ דא קומט מען רעדען פון הרב רייזמאן׳ס בליק אויף דער בעש"ט. זאגט מען דען אז לא נשתכחה ווייל מ׳פארט נאכאלס צו גרויסע חתונות וואס ווערען געשילדערט אין די צייטונגען אין די ווייטע אינדיא? איז דער תורה וואס לא נשתכחה געבויט אויף דער שייכות צו א פארטיי, ווי הרב מנשה לייגט עס אוועק? איז דען דא מקורות אין די כתבים פון תלמידי בע"ש אז דאס איז דער עיקר?

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[קעראוועלטהיינט]

האט נישט אן עפפ צו באזעצן פון טערקיש אויף אידיש חחחחחחחחחחח געוואלדיגגגגגגגג, סארי אידיש איז נישט מיין ערשטן שפראך נעבעך, איך טאן מיין בעסטע! איך נאר מיין אז דער כוונה פון תורת הבעש״ט און תורת החסידות איז אז דא זאל זיין א הפצה דווקא...זע דער מאמרים פונעם אלטער רבי (א תלמיד פון דעם מגיד) און אלע שפעטערדיגע רבים! און יא אלע טיילן פון אידנטום האבן זיינע אייגינע מעלות, אבער צו אריינמישן און ׳פארגעסן׳ דער כוונה פון תורת הבעש״ט איז נישט דער וועג...חסידות דארף זיין פארשפרייטען...

[ליטוואק פון בודאפעסט]

א. וואס מיינט עס פארשפרייטען? אז מענטשען ווי מיר, וואס זענען געהאדעוועט געווארען על ברכי נפש החיים, זאלען זיך טוישען וועגען און זיך נעמען צום אנדערען זייט. דאס הייסט נישט מחשיב געווען אנדערע וועגען.

ב. איך ווייס נישט וואס דו האסט געזען, אבער איך האב זיך אומגעקוקט אין פיהל פלעצער אין ספרי חב"ד, און איך האב נישט געטראפען אז הפצה איז געווען אן עיקר ביז לעצטענס. אפשר ווייזט דו מיר ערגעץ אין די ספרים זייערע אז הפצת החסידות איז אן עיקר (דייק בלישני, ספרים נישט מעשה׳לעך, חסידות נישט תורה ומצוות, עיקר נישט סתם עפעס איינער פון די זאכען וואס מ׳טוט).

ג. אז דער בעש"ט׳ס מעיינות זענען ליידער נסתמו, איז א פאקט. יעצט לעבט ער דאך שוין נישט. אז מ׳וויל איבערטייטשען די בריוו אז עס מיינט נישט איהם, נאר נאך איהם אויך, איז עס זיכער נישט די פשטות המכוון.

ד. אין די ספרי המגיד שטייט עפעס נאנט צו די ווערטער פון הרב רייזמאן? אז מ׳דארף זיך האלטען צוזאם, אפגעזונדערט אין גרופעס? און דאס מיינט עס די קומה שלימה פון כלל ישראל? און דאס איז די לעזונג פאר גאווה? טאמער יא, ביטע ווייזען מראה מקומות.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[קעראוועלטהיינט]

ניין, עס מיינו נישט צו פארשידען א מענטש׳ס מנהגים, נאר אז יעדער איינער זאל האבן א ידיעה, הבנה און השגה פון תורת החסידות. און מיין פריינד, דער רבי רעדט ארום אין צופיל ערטער וועגן די וויכטיגקייט פון הפצת תורת החסידות סיי אין אגרות הקודש, סיי מאמרים, סיי שיחות, ס׳איז טאקע אומעטום גערעדט ארום אין חסידות חב״ד...און נישט נאר פון דער איצטיגן רבי׳ן, אבער אויך אינעם כתבים פון פריערדיגן רבי׳ן, דעם רבי רש״ב, דער רבי מהר״ש, צ״צ א.א.וו. עס איז א עיקר אין חסידות חב״ד...ביס וואנענט אז דער כוונה ביי שליחות איז נישט נאר צו טאון א הפצה פון יהדות בכלל, אבער אויך א הפצה פון תורת חסידות חב״ד בפרט ווי איז געזאגט ביים רבי׳ן אזויפיל מאל....גיב א קוק אויף היכל מנחם ביי א פאר שיחות און זיכער ווילסט פונען דערמאנט דער ענין פון הפצת המעייונות! און נאך מערער, איז אויך וויכטיג צו דערמאנען אז דער רבי האט שטארק געשרייט קעגן דעם רעיון פון נשתכח תורת הבעש״ט נאך דער סאטמארער רב האט דאס געזאגט...ס׳איז גאר א באוואוסטע זאך

[ליטוואק פון בודאפעסט]

ביטע נישט דרייען א קאפ. איך זאג דיר דער צד אז נשתכחה תורת הבעש"ט און דער וואס זאגט ער ווייסט, אינו אלא טועה. ברענגסטו מיר א ראיה פון ׳דער רבי׳, וואס מיינט באמת ׳מיין רבי׳, און דאס גייט מסתמא אויף דער מילקשעיקער. ברענגסט א ראיה פון זיך אויף זיך. איך זאג דיר אז ער האט געמאכט דער צימעס פון הפצה און דאס איז נישט קיין אור אלטע עיקר אין חסידות. דער בריוו פון דער בעש"ט איז געווען איינער פון אסאך מעשה׳ס, ביז צום דור השביעי ווען מ׳האט עס אפיר געטראפען.

איך וויל זע׳ען פון דער בעל התניא, דער מיטלער רבי, דער צמח צדק און דער מהר"ש. אלע וואס האבען געלעבט און געטוהן איידער דער נשתכחה עפאכע. ווייז מיר וואס זיי האבען געזאגט וועגען הפצה, מיט מראה מקומות.

און דאס אליינס אז איינער וואס מ׳האט איהם אויסגעלערנט, מפי גדולי ישראל במשך כל הדורות, אז חסידות איז נישט אונזער וועג, דארף האבען א ידיעה אין חסידות, איז א וועג פון אומלעגיטימען יענעמ׳ס מהלך. קענסט נישט זאגען אז מ׳אז מסכים אויף יעדער מיט זיין מהלך, און נאך דעם מיר פראבירען איינצורעדען אז חסידות איז יא ריכטיג. און דאס איז אפילו איידער נשתכחה.


דא איז נישט קיין שטיבעל ווי מ׳ווארעמט זיך מיט אחים לדעה. דא דארף מען אויפווייזען וואס מ׳זאגט. ווען ׳דער רבי׳, ווער ער זאל נאר זיין, זאל האבען דא א ניק, וועט ער אויך מוזען אויפווייזען זיין ווערטער, און נישט סתם זאגען און הייסען.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

האט נישט אן עפפ צו באזעצן פון טערקיש אויף אידיש חחחחחחחחחחח געוואלדיגגגגגגגג, סארי אידיש איז נישט מיין ערשטן שפראך נעבעך, איך טאן מיין בעסטע! איך נאר מיין אז דער כוונה פון תורת הבעש״ט און תורת החסידות איז אז דא זאל זיין א הפצה דווקא...זע דער מאמרים פונעם אלטער רבי (א תלמיד פון דעם מגיד) און אלע שפעטערדיגע רבים! און יא אלע טיילן פון אידנטום האבן זיינע אייגינע מעלות, אבער צו אריינמישן און ׳פארגעסן׳ דער כוונה פון תורת הבעש״ט איז נישט דער וועג...חסידות דארף זיין פארשפרייטען...

ביטע מפרנס זיין די ווערטער

[קעראוועלטהיינט]

ידועה השאלה למה דווקא בדורות האחרונים זקוקים לתורת החסידות הרי אלפי שנים עם ישראל "הסתדר" ללא החסידות?

והתשובה לכך הוסברה על ידי אדמו"ר הזקן[2], כאשר ניגש אליו הרב פנחס מקוריץ שמצא כתבי חסידות מתגלגלים ברחובות ולא היתה דעתו נוחה מכך ואדמו"ר הזקן הסביר לו על ידי משל מבן המלך שנחלה במחלה קשה ולא נמצא מרפא עד שרופא המלך מצא תרופה אך צריך בשבילה את היהלום הכי יקר הנמצא בכתרו של המלך וכמובן שהמלך מוכן לוותר על היהלום ושישחקו ויכתשו אותו ובלבד שבנו יבריא. כך הקב"ה מוכן לוותר על הסודות שעד אז היו שמורים למעלה רק לצדיקים בשביל לרפאות את העולם מהחושך העמוק שאליו נכנס בזמן של הדורות האחרונים אף שזה כרוך בכך שכתבי חסידות יתגלגלו ברחובות.

ובכך בעצם ביטל אדמו"ר הזקן קטרוג שהיה כבר בזמן המגיד[3].

. דאס איז איבערגעזעצט פון ליקוטי שיחות כרך ל׳ וועגן י״ט כסליו, און גענומען פון אגרות הקודש פון רבי הריי״ץ, אבער דאס איז א באקאנטע תשובה פונים אלטן רבי׳ן וועגן דער וויכטיגקייט פון הפצת המעיינות. און איז באוואוסט אז דער סיבה פאר דער מיטלער רבי זייענדיג געשיקט אין תפיסה איז פאר המשך ווערן ביתר שאת וביתר עז דעם אלטן רבי׳נ׳ס עבודה (בפרט נאך זיין תפיסה אין פעטערבורג)פון מבאר זיין די מעיינות פון תורת החבידות! און אויך נאך מערער ס׳שטייט אין אגרות הקודש פון אלטן רבי׳ן אז בשעת ער איז געזעצן אין תפיסה אין פעטערבורג למען די גזירה קעגן צושפרייטען תורת החסידות, האט געקומט צו אים בפועל ממש דעם בעש״ט און מגיד, און ער האט געפרעגט ביי זיי אויב ער זאל האלטן זיין עבודה אין זיין מפיץ תורת החסידות, און זיי האט געענטפערט אים אז נישט נאר זאל ער נישט האלטן זיין ארבעט, אבער ער זאל ממשיך ווערן ביתר שאת וביתר עוז, אין א מער הרחבה׳דיגע אופן אינגאנצן!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך גיי נאכאמאל פרעגען די זעלבע שאלה. האסט א מקור אין ספרים פון פריערדיגע רבי'ס אז הפצה איז אן עיקר אין חסידות? נישט מעשה'לעך פון די דור השביעי, נאר ספרים פון פריער. אין ליקוטי תורה? אין תניא? אין תורה אור? אין דרך מצותיך? אין שערי אורה? ערגעצוואו?

איך זאג דיר אז דאס איז געווארען אן עיקר דורך די היינטיגע רבי, און די יסודות קומען פון זיין שווער. רוב חסידים האבען קיין שום מחותנ'שאפט נישט מיט ביידע פון זיי, און זיי זענען נישט קיין וועגווייזערס פאר רוב חסידישע אידען. אז זיי זאלען זיין די מקור פאר די ריכטונג פון חסידות מיום הוולדה, איז נישט אין פלאץ פאר דער וואס וויל רעדען גלאט און קלאר.

אז דער בעל התניא האט אויסגעדרוקט עניוות אז דער אויבישטער האט איהם געלאזט רעדען פון זיין סודות, על אף זיין מדרגה וכו', איז נישט קיין מקור אז מ'דארף פארשפרייטען חסידות אומעטום, און זיכער נישט אז דאס איז אן עיקר הדת אדער חסידות.

[קעראוועלטהיינט]

איך גיי נאכאמאל פרעגען די זעלבע שאלה. האסט א מקור אין ספרים פון פריערדיגע רבי'ס אז הפצה איז אן עיקר אין חסידות? נישט מעשה'לעך פון די דור השביעי, נאר ספרים פון פריער. אין ליקוטי תורה? אין תניא? אין תורה אור? אין דרך מצותיך? אין שערי אורה? ערגעצוואו?

איך זאג דיר אז דאס איז געווארען אן עיקר דורך די היינטיגע רבי, און די יסודות קומען פון זיין שווער. רוב חסידים האבען קיין שום מחותנ'שאפט נישט מיט ביידע פון זיי, און זיי זענען נישט קיין וועגווייזערס פאר רוב חסידישע אידען. אז זיי זאלען זיין די מקור פאר די ריכטונג פון חסידות מיום הוולדה, איז נישט אין פלאץ פאר דער וואס וויל רעדען גלאט און קלאר.

אז דער בעל התניא האט אויסגעדרוקט עניוות אז דער אויבישטער האט איהם געלאזט רעדען פון זיין סודות, על אף זיין מדרגה וכו', איז נישט קיין מקור אז מ'דארף פארשפרייטען חסידות אומעטום, און זיכער נישט אז דאס איז אן עיקר הדת אדער חסידות.

אגרות הקודש פונעם אלטן רבי׳ן זיינען צו דיר מעשה׳לעך? און דער דור השביעי איז חב״ד חסידות...דאס איז ווי אזוי חסידות׳ען ווערק...אז דער רבי אינעם צייט מאכט קלאהר וואס איז אן עיקר און וואס איז א טפל...קענטסו נישט (write off) ווייס נישט ווי אזוי צו זאגן דאס אויף אידיש, דער רבי, נאר ווייל דו האסט נישט ליבע וואס ער זאגט...דער רבי איז חסידות חב״ד און חסידות חב״ד איז דער רבי...צו זאגן עפעס אנדעריש איז נישט געקעכט און נישט חסידישע דרך ארץ ווי אזוי צו זאגן

[ליטוואק פון בודאפעסט]

האט נישט אן עפפ צו באזעצן פון טערקיש אויף אידיש חחחחחחחחחחח געוואלדיגגגגגגגג, סארי אידיש איז נישט מיין ערשטן שפראך נעבעך, איך טאן מיין בעסטע! איך נאר מיין אז דער כוונה פון תורת הבעש״ט און תורת החסידות איז אז דא זאל זיין א הפצה דווקא...זע דער מאמרים פונעם אלטער רבי (א תלמיד פון דעם מגיד) און אלע שפעטערדיגע רבים! און יא אלע טיילן פון אידנטום האבן זיינע אייגינע מעלות, אבער צו אריינמישן און ׳פארגעסן׳ דער כוונה פון תורת הבעש״ט איז נישט דער וועג...חסידות דארף זיין פארשפרייטען...

ביטע מפרנס זיין די ווערטער

אדער זיי מוחל און שרייב אז דיין ווערטער זענען נישט געווען אמת. דערנאך וועט מען זע'ען צו דיין ווערטער אויף 'דער רבי' זענען ריכטיג.

[קעראוועלטהיינט]

האט נישט אן עפפ צו באזעצן פון טערקיש אויף אידיש חחחחחחחחחחח געוואלדיגגגגגגגג, סארי אידיש איז נישט מיין ערשטן שפראך נעבעך, איך טאן מיין בעסטע! איך נאר מיין אז דער כוונה פון תורת הבעש״ט און תורת החסידות איז אז דא זאל זיין א הפצה דווקא...זע דער מאמרים פונעם אלטער רבי (א תלמיד פון דעם מגיד) און אלע שפעטערדיגע רבים! און יא אלע טיילן פון אידנטום האבן זיינע אייגינע מעלות, אבער צו אריינמישן און ׳פארגעסן׳ דער כוונה פון תורת הבעש״ט איז נישט דער וועג...חסידות דארף זיין פארשפרייטען...

ביטע מפרנס זיין די ווערטער

אדער זיי מוחל און שרייב אז דיין ווערטער זענען נישט געווען אמת. דערנאך וועט מען זע'ען צו דיין ווערטער אויף 'דער רבי' זענען ריכטיג.

אויייייי מיין פריינד! אזא שארפע ווערטער! נישט אז זיי זיינען נישט אמת ח״ו, נאר איך בין א חתן, און האב נישט איצט דער צייט צו פונען אלע די מקורות, זייט מיר מוחל חחחח. אויב איך פונען דאס צייט וועל איך ברינגען אראפ דעם מקורות פאר אייך! איך בין ״מאסט פאמיליאר״ מיט דער ווערטער און תורות פון מיין רבי, דער איצטיגן רבי, אבער דאס מיינט נישט אז דער פריערדיגע רביים האט גארנישט געזאגט אויף דעם ענין, פונקט פארקערט!! נאר איך בין נישט קיין חכם צו ווייסן וואו עס שטייט ביי זיי אויף רגל אחת, סליחה!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אויב אזוי, פארוואס האסטו גערעדט אן וויסען?

עכ"פ מ׳קען זאגען איין זאך. חסידות לויט רייזמאן איז נשתכחה לויט חב"ד, און חסידות חב"ד איז נשתכחה לשיטת רייזמאן. ביי ׳יענעם׳ איז נשתכחה. סאטמאר האלט גאר ווי ביידער.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[קעראוועלטהיינט]

אויב אזוי, פארוואס האסטו גערעדט אן וויסען?

עכ"פ מ׳קען זאגען איין זאך. חסידות לויט רייזמאן איז נשתכחה לויט חב"ד, און חסידות חב"ד איז נשתכחה לשיטת רייזמאן. ביי ׳יענעם׳ איז נשתכחה. סאטמאר האלט גאר ווי ביידער.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

מיין פריינד דו פארשטייסט מיר נישט, איך ווייס וואס דעם רביים זאגט, איך ווייס נישט פונקט וואו

[ברוך שפינוזה]

מיר האט מען אויסגעלערנט, אז די בעש"ט האט גארנישט מחדש געווען, אין נביא רשאי לחדש, ער האט נאר מחדש געווען אלטע זאכן וואס זענען פארגעסן געווארן.
מיט די צייט זענען א טייל פון די זאכן געווארן פשוטע זאכן.
א גרויסע חלק - אויב נישט די גאנצע - תורת הבעש"ט, איז נישט וואס צו טון, נאר וויאזוי צו טון. יעדע רעליגיע, אויסער וואס זיי טוען אנדערע זאכן, און גלייבן אין אנדערע זאכן, האבן אויך אן אנדערע וועג וויאזוי זיי גייען צו צו די גאנצע זאך פון רעליגיע. פארשטייסט אליין אז א הינדו למשל גייט אינגאנצן אנדערש צו צו רעליגיע ווי א מוסולמענער.

אפילו היינט קען מען נאך אביסל זען א חילוק, צווישן ישיבה לייט און חסידישע אידן.

ערשטנס, וואס גלויבסט אז מיינט דער בעש״ט מיט זיין תורה? ווי קענסטו קוקן אויף דער מוראדיגע חסרון פון אהבת ישראל, און דער חסרון אין ידיעה פון תורת החסידות בכלל און זאגן אז די כוונת הבעש״ט איז משלם׳ט געווען שוין...?

ביטע אריינקומען קלארער.

[קעראוועלטהיינט]

יא, נו, און?

[ברוך שפינוזה]

יא, נו, און?

טראלל אלערט.

[קעראוועלטהיינט]

יא, נו, און?

טראלל אלערט.

אוי אחי באמת נישט, איך נאר פשוט פארשטיי נישט דער כוונה פון דיין תגובה חחח

[ברוך שפינוזה]

יא, נו, און?

טראלל אלערט.

אוי אחי באמת נישט, איך נאר פשוט פארשטיי נישט דער כוונה פון דיין תגובה חחח

די כוונה איז אז די בעש"ט האט גארנישט מחדש געווען קיין נייע זאכן וואס וואס שטייט נאכנישט פון פריערדיגע, אז ס'זאל זיין וואס צו פארגעסן.
במילים אחרות, הבעש"ט לא חידש כלום, אז אין מה לשכוח, הבנת?

[קעראוועלטהיינט]

יא, נו, און?

טראלל אלערט.

אוי אחי באמת נישט, איך נאר פשוט פארשטיי נישט דער כוונה פון דיין תגובה חחח

די כוונה איז אז די בעש"ט האט גארנישט מחדש געווען קיין נייע זאכן וואס וואס שטייט נאכנישט פון פריערדיגע, אז ס'זאל זיין וואס צו פארגעסן.

אהההההה, פארשטיי איצט! אבער נישט מסכים מיט דיין אפיניאן אויף וואס דאס מיינט אז ער האט נישט מחדש געווען גארנישט, ווייל אפילו דער אלטער רבי איז מסכים אז דרך החסידות איז נישט א נייר וועג אבער פארקערט איז מחיה ווערן אן אלטע דרך, אבער דאס מיינט נישט אז דער חסידישע דרך איז נישט א באזונדערע דרך לגבי דרך המתנגדים...פארקערט, עס מיינט אז דער דרך המתנגדים איז דער מער נייע וועג אין אידיש קייט...און דערפאר, דא איז טאקע א זאך וואס קען זיין פארגעסן...חסידים מוזן זיין בזהירות גדולה צו נישט אראפפאלען אויפען אנדערע וועגען...

[ברוך שפינוזה]

[
אהההההה, פארשטיי איצט! אבער נישט מסכים מיט דיין אפיניאן אויף וואס דאס מיינט אז ער האט נישט מחדש געווען גארנישט, ווייל אפילו דער אלטער רבי איז מסכים אז דרך החסידות איז נישט א נייר וועג אבער פארקערט איז מחיה ווערן אן אלטע דרך, אבער דאס מיינט נישט אז דער חסידישע דרך איז נישט א באזונדערע דרך לגבי דרך המתנגדים...פארקערט, עס מיינט אז דער דרך המתנגדים איז דער מער נייע וועג אין אידיש קייט...און דערפאר, דא איז טאקע א זאך וואס קען זיין פארגעסן...חסידים מוזן זיין בזהירות גדולה צו נישט אראפפאלען אויפען אנדערע וועגען...

לפי זה צריך להגיד "נשתכח תורת המתנגדים".