אב לא יחוס על בנו? [פרשת ישועות משה ור' ישראל'טשע מ'וויזניץ]

[berlbalaguleh]

שבת אחים: איך בין באמת אן אאוטסיידער. א שטייגער ווי דאנאלד טראמפ זאלל זאגן דיעות פון וועלכע מצה בעיקערי דער סאטמאר'ע רבי זאל נעמען. צי פון קערעסטיר אדער פאפא-צעהלים. כן הדבר הזה. ווען איך בערל בעל עגלה וויל דא קומען זאגן דיעות און זיך אריינמישן אין די אינערליכע משפחה מחלוקת צווישן די דעעזשער מכשפה לייטשא (שוין געזאגט דיעות/מבינות) און איהר מאן דער שוואכער כאראקטער (נאך פאר ער איז נעבעך געשלאגן געווארן מיט אלצהיימער'ס) הרב הצדיק ר' משה'לע מ'וויזניץ/בנ ברק. און דער ברודער הרה"צ ר' מאטעלע מ'וויזניץ/מאנסי שליט"א. אבער אזויפיהל ווייס איך. אז ווען דער טאטע האט איהם ר' ישראל'טשע'ן ארויסגעווארפן אויף די עצה פון די דעעזשער מכשפה לייטשא, האטציך דער פעטער מרחם געווען אויף איהם און האט איהם אריינגענומען. און געשטיצט מיט געלט. און ר'האט אריינגענומען זיינע קינדער און אייניקלעך אין זיינע מוסדות. איהר פעיוואריט יונגעלע איז דאך געווען הרה"צ ר' ר' מענדעלע (יש אומרים מיט א גימ"ל) שליט"א. איי ער האט טאקע אויסגעליידיגט די וויזניצ'ער ק'אסע און אריבערגעפיהרט ארום 8 מעלאנעס אין זיין קאנטע אין די שווייץ. בשעת ר' ישראל'טשע האטציך געקיהלט אין יוראפ און אמעריקע...! נאך א מזל דער פעטער האט איהם מחזק געווען די גאנצע צייט. אויך די שוועסטערס הרבנית מ'סאטמאר מאנרוי און ספעציעל די בעלזא'ער רביצן האבן א סאך געשתדל'ט ביים טאטן אז ער זאלל איהם צוריקנעמען. אבער די מכשפה איז געשטאנען פעסט און נישט צוגעלאזט...!

איך האב נאר געזעהן דעם קליפ ווען ר' ישראל'טשע איז צוריקגעקומען. מיט וואספארא אהבה דער טאטע האט איהם אויפגענומען. און אויך מיט א סאך שולד געפיהלן. ער האט איהם געהאלטן אין איין גלעטן. אזוי ווי א טאטע גלעט א קליין יונגל. אפילו ווען איינער האט א הארץ פון שטיין. אם אבן הוא נימוח. וואלט עס אויך צוגאנגען. דער סך הכל, איז אז דער וויזניץ מאנסי'ער רבי האט איהם געראטעוועט אין די ריכטיגע מאמענט...!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

נאכ׳ן אויסהערען די דרשה פון דער בארימטע ראש ישיבה פון וויזניץ מרכז, ווי ער לייגט אראפ דער פערספעקטיוו וויאזוי ער האט מקבל געווען, פאלט מיר איין אזא מחשבה.

אין שנת תשכ"ג, האט ר׳ חיים מאיר׳ל געוואלט אריין שטופען זיין זוהן אלס ראש ישיבה, אין א צייט ווען זיי האבען שוין געהאט א ראש ישיבה א וועלטס פארנעם, הרב גדליה נאדעל זי"ע. די תלמידים האבען זיך קעגען געשטעלט, און די טובה פון די תלמידים איז זיכער געווען אז ר׳ משה׳לע, א באזונדער שוואך קעפעל, זאל נישט זיין זייער ראש ישיבה. נאר ר׳ משה׳לע האט זיך איינגע׳עקשנ׳ט און מ׳האט ארויס געווארפען די ׳מורדים׳ פון שיכון וויזניץ. ר׳ משה׳לע האט געוואוסט תוך תוכיו אז ער טוט דא עפעס נישט אויסגעהאלטען, ער שפילט מיט א ציבור כאילו זיי זענען זיין קנעכט, און ער נעמט זיי צו זייער רבי און זייער לעבען. ר׳ ישראלטשע איז געווען דעמאלס, לויט׳ן חשבון, א בחור פון בערך פופצען יאר (מ׳זאגט אז ער הייסט ישראל נאך די ניי געגרינדעטע מדינת ישראל, הייסט׳ס ער איז געבוירען געווארען אין תש"ח), און ער האט געהאט א בחוריש׳ע חוצפה צו זיין טאטע׳ן און ער האט עפעס געזאגט, אדער כלשון ר׳ יוקל, אנגעשריגען.

זייט דעמאלס, האט זיין טאטען געוואוסט אז זיין זוהן קען זיין מקום התורפה. און אזוי איז טאקע. ער ווייסט אז זיין טאטע איז באגאנגען אן עוולה און ער האט זיך נישט צוגעשטעלט צו זיין סעלפיש גלויבונגען אז זיין ווילונגען זענען פארהייליגט בקדושת וויזניץ.

דעריבער האט יעדער ריר זיינער געהאט א טיפערע מיין ביי זיין טאטען, און די קאמפלעקסען זענען געשטיגען טעגליך. ר׳ ישראלטשע מצדו האט זיך אויך צוגעהאלפען מיט׳ן מקרב זיין די ׳מורדים׳.

עכ"פ אזא געדאנק לויפט מיר אין קאפ.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[שבת אחים]

ר׳ ישראל האט גארנישט געהאט קיין שייכות מיט די מורדים פון די נאנט. די מורדים זענען נאנט געווארן אדער מיט ר׳ יודלע הארוויץ מדזיקוב זצ״ל, (אייניקל פונעם אהבת ישראל). א קליין חלק וואס האבן זיך איבערגעבעטן זענען געגעאנגען צו ר׳ מאטעלע. און די איבעריגע זענען געגעאנגען צו סערט וויזניץ, תולדות אהרן, טאהש, סאטמאר, און נטורי קרתא.

ר׳ ישראל הייסט נישט נאך די מדינה, נאר נאך דעם הייליגען זיידע דער אהבת ישראל זצ״ל. ניטאמאל פאר א וויץ איז עס גוט.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך האב נאכגעקוקט אין וויקיפידיה. יא, ער איז געבוירען געווארען אום ו׳ אייר. אבער תש"ה נישט תש"ח. איז ער געווען אן אכצען יעריגע טאטער, זאגאר א חתן וואס מיינט אס דער וועלט איז זיינס כמנהג החתנים. דאס זיך אביסל מתחצף זיין איז נאך מדרך העולם.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[איסר האטלקי]

ליינקסט פאקטן אדער ווייסט פשוט נישט?

ישראל'טשע האט זיך אין די עפענטליך געדרייט מיט די מורדים, א זאך וואס האט ביטערליך געשטערט דעם טאטן.

געוויסע וויזניצע פארענטפערן זיך, אז צוליב זיינע גרויסע מעשי צדקה וחסד האט ער געשארפט צוקומען צו בארגן פון זיי גרויסע געלטער.... אנדערע דרייען דא אביסל אנדערש אז צוליב די חובות וואס די טאטע האט נישט געקענט פארטראגן איז ער געפלויגן......

[שמעון וואלף]

ליינקסט פאקטן אדער ווייסט פשוט נישט?

ישראל'טשע האט זיך אין די עפענטליך געדרייט מיט די מורדים, א זאך וואס האט ביטערליך געשטערט דעם טאטן.

געוויסע וויזניצע פארענטפערן זיך, אז צוליב זיינע גרויסע מעשי צדקה וחסד האט ער געשארפט צוקומען צו בארגן פון זיי גרויסע געלטער.... אנדערע דרייען דא אביסל אנדערש אז צוליב די חובות וואס די טאטע האט נישט געקענט פארטראגן איז ער געפלויגן......

וואס הייסט "זיך געדרייט ביי די מורדים"? האבן די מורדים געהאט א קרעמעל ווי ר' שרולטשע האט זיך דארט געדרייט? אפשר מיינסטי ביי די נדחים שול אין ירושלים? ווען איז ער דארט געווען?

[איסר האטלקי]

אין שיכון האט ער זיך ארומגעדרייט מיט זיי טאג און נאכט לעיני כל.

מיין זיידע האט דאן געלערנט אין ישיבה, לדעתו האט זיך ר' משה'לע זייער געשעמט מיט אים, ער האט קיין לערנען נישט געקענט און ווייט פון קלוג איז ער געווען. ער האט זיך געדרייט אין שיכון א גאנצן טאג אן גארנישט טון. ער זאגט אז א נארמאלער מענטש האט זיך געשעמט צו רעדן מיט אים אינמיטן טאג.... דאס האט געטרעטן זיין טאטן אויפן געזונט.

אבער קיינער פארלייקנט נישט אז ער האט שטענדיג זיך גע'חבר'ט מיט מורדים.

[שבת אחים]

מיט וועמען פון די מורדים האט ער זיך געדרייט? קענסט מיר ביטע זאגן איין נאמען?

[שבת אחים]

אינמיטן טאג האבן זיך נארמאלע מענטשען געשעמט צורעדן מיט ר ישראלטשע. און מיט ר׳ מענדלע שעמט זיך א נארמאלע מענטש צורעדן מיט אים סיי בייטאג און סיי ביינאכט סיי ווינטער און סיי זומער עד היום הזה.

און דיין רבי האט טאקע זייער נארמאל געטוהן. מהאט זיך ממש געשעמט מיט ר׳ ישראל בייטאג האט ער אים ארויסגעווארפן פאר צוואנציג יאר און אים מיט זיין גאנצע משפחה געפייניקט צום טויט... מוראדיגע גיטע עצה! אזוי, האט א נארמאלע מענטש זיך געשעמט נישט נאר מיט די צוויי בנים נאר מיטן טאטען אויך...

איך פערזענליך שעם מיך אז וויזניץ האט ארויסגעבען אזא ר׳ מענדלע מיט זיין טאטע! סאיז א בושה! לערנען האט ער קוים געקענט. קיין מידות האט ער נישט געהאט, קיין שכל זיכער נישט. ער איז זיך נישט אויסגעקומען מיט כמעט קיינעם. די שענסטע און די בעסטע האט ער פארטריבן פון וויזניץ. ער האט געמאכט פון די שענסטע חסידות א קריגעריי און א שפאלט. ער האט זיך נישט אויסגעקומען מיט זיינע אייגענע קינדער. זיין ווייב איז געוועהן פריי באהאלטערנערהייט... זי האט אוועקגלייגט מיליאנען אין די שווייץ בשעת איר אייגענע אייניקלעך האבן קוים ברויט אין שטוב.

טוה מיר א טובה!
אויב וויזניץ דארף זיך שעמען מיט איינעם איז נאר מיט ר׳ מוישלע נישט מיט ר׳ ישראלטשע!

[איסר האטלקי]

נו, האט ער נישט אויפגעטון? זעסט דאך, מען שעמט זיך מער נישט מיט אים!

[איך אויך]

הייסט עס איז געווען א פרשת מורדים און באזינדער א פרשת נידחים? שבת'ל אפשר לערנסטו פאר א קלארע שיעור? איך בין זיכער איך בין נישט דער איינציגסטער וואס איז צומישט.
עס מוז נישט זיין אזוי לאנג ווי דעם יוקל...און אויך נאר ווען דו קענסט אראפציפן אפאר מינוט פון דיין מלחמה מיט פרעזידענט טראמפ יר''ה.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

עס איז דא א כלל, אין ציבור נדחים.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[שבת אחים]

הייסט עס איז געווען א פרשת מורדים און באזינדער א פרשת נידחים? שבת'ל אפשר לערנסטו פאר א קלארע שיעור? איך בין זיכער איך בין נישט דער איינציגסטער וואס איז צומישט.
עס מוז נישט זיין אזוי לאנג ווי דעם יוקל...און אויך נאר ווען דו קענסט אראפציפן אפאר מינוט פון דיין מלחמה מיט פרעזידענט טראמפ יר''ה.

נידחים מיט מורדים איז היינו הך. סאיז נאר אזוי אויסגעקומען אז אסאך פון די מורדים, און אסאך אנדערע וואס זענען נישט ממש געוועהן פארמישט אין די מחלוקות האבן אבער נישט געוואלט בלייבן וואוינען אין שיכון וויזניץ מעהר האבן זיי זיך אוועקגעצויגן קיין ירושלים און געפענט א שטיבל דארט. און די שול האט באקומען א נאמען אין די גאס די ״נדחים שול״. עכט הייסט עס ״אהל ישרים״ אין בית ישראל געגענט אין ירושלים. איינע פון די באקאנטע אידן פון דארט איז געוועהן הרה״צ ר׳ מנחם מונדערער זצ״ל (אב״ד קאסוב ירושלים). די באוויסטע בתים מאכער הרה״צ ר׳ יושע ווערצבערגער שליט״א און הרה״ח ר׳ עזרא וויזל שליט״א הרה״ח ר׳ משה וויזל שליט״א (כהיום הצלחה ספרים סטאר-ווילאמסבורג) ר׳ ברוך שטערן (מנכבדי קהילת וויזניץ-מאנסי בירושלים). און נאך. זיי האבן זיך אלע געדרייט ביי הרה״צ ר׳ יודלע הארוויץ זצ״ל מדזיקוב. (איידעם פון אמרי חיים בזוו״ר. אייניקל און תלמיד פונעם אהבת ישראל- זיין מאמע איז געוועהן א טאכטער פונעם אהבת ישראל)

דא האסטו א וויקי בלאט אויף עברית
הנידחים (או המורדים) הם קבוצה קנאית שהוצאה מישיבת ויז'ניץ בשנת תשכ"ג (1963).

https://he.m.wikipedia.org/wiki/%D7%94% ... 7%99%D7%9D

[שמעון וואלף]

ביי די נדחים איז אויך געווען ר' מוטל ווייס, וועלכער פלעגט קומען נאך געלט פאר די שלוש קיפות און איז אוועק וויילענדיג אין לאנדאן (מיט אים האט זיך דאן אפגעטון מיט די קאראנער וואס האט נישט געוואלט באפרייען די גוף).
אויך איז געווען דארט ר' דוד וויליגער, וועלכער איז שפעטער אויפגענומען געווארן אלץ ראש ישיבה אין טאהש.
אן אינטערעסאנטע זאך האב איך אויפגעפאסט אז אסאך פון די מורדים זענען אוועק יונג. ווי די צוויי וואס כ'האב דא אויסגערעכענט מנחם מונדערער איז אויך געווען אינגאנצן 78, ר' אליעזר דוד פאל פון מאנסי. יעצט אויפ'ן מינוט געדענק איך נישט נאך אבער כמדומה לי אז ס'זענען דא נאך

[שבת אחים]

סאיז דא נאך אבער כהאב נאר אויסגערעכנט ווער ס׳פלעגט דאווענען אין די נדחים שול.

אקער פון טאהש. הרב מאטל שטיין-פאליטשאן. הרב יהושע באנדא מחשובי חסידי תולדות אהרן בוויליאמסבורג.
ר׳ יצחק באנדא פון ב״ב (טאטע פון דעם בחור וואס איז געזיצן אין די יאפאנעזער תפיסה) הרב אברהם הערש בעק פון אוסטרליע (משה בערס ברודער) הרב יצחק שטערן ר״מ מוויזניץ-מאנסי. הרב
מנשה האס ז״ל הרב אברהם מענדעלאוויטש לאדיינער רב פון מארסי עוו-וויליאמסבורג . הרב משה מיללער (יארמער רבס ברודער)הרב שמיעא פון מאנרא. הרב מאיער פון נייטרא. וכו׳ וכו׳

משה בער בעק לעבט דאך נאך?

[שבת אחים]

דא האט איר א אלטע אשכול פון אונזער שטיבל איבער די נושא

viewtopic.php?p=2423

[[NAMELESS]]

אן אינטערעסאנטע זאך האב איך אויפגעפאסט אז אסאך פון די מורדים זענען אוועק יונג. ווי די צוויי וואס כ'האב דא אויסגערעכענט מנחם מונדערער איז אויך געווען אינגאנצן 78, ר' אליעזר דוד פאל פון מאנסי. יעצט אויפ'ן מינוט געדענק איך נישט נאך אבער כמדומה לי אז ס'זענען דא נאך

איך מיין אז ר' חיים שנעעבאלג הי''ד איז אויך געווען פון די מורדים

[שבת אחים]

אן אינטערעסאנטע זאך האב איך אויפגעפאסט אז אסאך פון די מורדים זענען אוועק יונג. ווי די צוויי וואס כ'האב דא אויסגערעכענט מנחם מונדערער איז אויך געווען אינגאנצן 78, ר' אליעזר דוד פאל פון מאנסי. יעצט אויפ'ן מינוט געדענק איך נישט נאך אבער כמדומה לי אז ס'זענען דא נאך

איך מיין אז ר' חיים שנעעבאלג הי''ד איז אויך געווען פון די מורדים

יא.

[שבת אחים]

הרה״צ ר׳ דוד לייב שווארץ האט מען ארויסגעווארפן און ער איז קיינמאל נישט געגעאנגען. עפעס אזוי.

[berlbalaguleh]

אן אינטערעסאנטע זאך האב איך אויפגעפאסט אז אסאך פון די מורדים זענען אוועק יונג. ווי די צוויי וואס כ'האב דא אויסגערעכענט מנחם מונדערער איז אויך געווען אינגאנצן 78, ר' אליעזר דוד פאל פון מאנסי. יעצט אויפ'ן מינוט געדענק איך נישט נאך אבער כמדומה לי אז ס'זענען דא נאך

איך מיין אז ר' חיים שנעעבאלג הי''ד איז אויך געווען פון די מורדים

יא.

שבת אחים: דאהי (ב.פ.) דרייט זיך אויך ארום איינער א איד וואס זעהט אויס אז ער איז יצא מדעתו. ער גייט אייביג א פלעסטיק אויפ'ן הוט און א שירעם. אפילו ווען די זון שיינט און ס'איז 90 דעגריס. און ער רעדט אדער מורמלט עפעס צו זיך אליינס. (ער האלט אין איין איבערזאגן דעם פזמון..."ציונים ארורים, ימ"ש"...).

איך האב אייביג געמיינט אז זיין חיסרון בדעת ל"ע, קומט פון דעם וואס ער איז געווען א בעיבי ביי די 2'טע וועלט מלחמה. און ער איז אדורכגעגאנגען א נאצי באמבארדירונג. איז ער גערירט געווארן. מ'זאגט מיר אז ער איז געווען איינער פון די חשוב'ע בעלי בתים אין שיכון. און ער איז געווען פון די מורדים...!

פון דא זעהט מען אז די זיידעס נעמען זיך אן פאר זייערע אייניקלאך פון הימל...!

איך האב איינמאל געהאט אן אינטרעסאנטן עפיזאד מיט איהם. איך בין ארויפגעגאנגען אויפ'ן ב.פ.-ווילי באס. און די איינציגע סיעט איז געווען אין זיינע ד' אמות. פלוצלינג נעמט ער זיך שרייען אויף מיר..."דו סאטמערער, זעצט דיך נישט אוועק לעבן מיר"...פון וואו האט ער געוואוסט אז איך בין א סאט-מערע...כלשונו...! נאר איך האב אנגעהאט א קוטשמע אויף מיין קאפ. פארשטייצעך אז איך האב איהם איגנארירט. פלוצלינג נעמט ער זיך זאגן אזוי ווי צו זיך אליין. דעם מאמר פן ר'בי'ן ר' אלימלך פון ליזענסק..."שנראה מעלת חברנו ולא חסרונם. ר'האט עס געהאלטן אין איין איבערזאגן. ביז זיין אטענשאן איז געגאנגען צו עפעס אנדערש...!

[שבת אחים]

איך מיין איך ווייס וועם דו מיינסט. דער וואס שרייעט אויף די גאסן?

ער הייסט פרידמאן. ער האט געלערנט אין וויזניץ. נישט ממש פון די מורדים. ער איז נעבעך נישט מיט אלעמען שוין יאהרן לאנג. נישט זיכער צי ער איז פון די מורדים.

[איסר האטלקי]

ביי די נדחים איז אויך געווען ר' מוטל ווייס, וועלכער פלעגט קומען נאך געלט פאר די שלוש קיפות און איז אוועק וויילענדיג אין לאנדאן (מיט אים האט זיך דאן אפגעטון מיט די קאראנער וואס האט נישט געוואלט באפרייען די גוף).
אויך איז געווען דארט ר' דוד וויליגער, וועלכער איז שפעטער אויפגענומען געווארן אלץ ראש ישיבה אין טאהש.
אן אינטערעסאנטע זאך האב איך אויפגעפאסט אז אסאך פון די מורדים זענען אוועק יונג. ווי די צוויי וואס כ'האב דא אויסגערעכענט מנחם מונדערער איז אויך געווען אינגאנצן 78, ר' אליעזר דוד פאל פון מאנסי. יעצט אויפ'ן מינוט געדענק איך נישט נאך אבער כמדומה לי אז ס'זענען דא נאך

די תקופה נאך וואס דער ישועות משה איז אוועק זענען אסאך מורדים אוועקגעפאלן אין א קורצע צייט. הרב פאל, ר' ברוך שטערן, און נאך עטליכע.

[שבת אחים]

נישט געוואוסט ר׳ ברוך שטערן לעבט שוין נישט.