ברוך דיין האמת האדמו"ר מוויזנץ מאנסי זצ"ל

[מפוזרי]

הרב מענדיל אדמור מגיבערס, עובד ד', רייסט שטיקער פון זיך און מאנט פון ציבור,

הרב אליעזר זאב ירושלים, לב טוב, רייסט שטיקער פון זיך פאר יענעם,

What a contrast!

[קל וחומר]

כ'הער אז ס'איז קודם געווען אן ערענסטע קלער אים צו רופן 'קודשא בריך היא'

[התם ומתמם עם תמימים]

אה נאו דער רעבע זכרונע ליבראכהע איז שוין פין לאנג גסטעמפלט געוועהן צו א בן יחיד לקודשא ברוך
מען קען עס נישט צונעמען פין איהם

כ'בין מוחה

[איסר האטלקי]

וויזניץ מאנסי האט נעכטן נאכט געזאגט אז ס'נאכנישט קאנפארמירד קיין שום נאמען.

[איסר האטלקי]

איך וויל דא איבערגיין די שטריכען פון אלע אכט ממשיכי דרך לבית וויזניץ מאנסי און איין ווארט

הרב ברוך שמשון בית שמש, מאנסי, ברענגט אריין די מאנסיע נקידה און ארצינו הק'

אלעס וועל איך נאך שלינגן, אבער עס פעלט נקודות אין ארה''ק אזש מען זאל דארפן עס ליפערן מיט שיפן פון מאנסי גאר?

[יהודי פשוט]

וויזניץ מאנסי האט נעכטן נאכט געזאגט אז ס'נאכנישט קאנפארמירד קיין שום נאמען.

לאז זיי וויסן אז זיי דארפן שוין גארנישט קאנפירמן...

געשיקט געווארן פון מיין סעמסאנג, זיך באנוצנדיג מיט טעפ-א-טאק

[ימים ידברו]

צו אלע וואס זענען דא מגיב
א' א קאנטראסט צווישען גיבערס און ירושלים אמת כשם שאין פרצופיהן שווין כך אין דעתוהן שווין יעדער מיט זיינע מעלות און שטריכען,
און צואיסר האטלקי,וואס איז מגיב בנוגע בית שמש , די מאנסי רבי האט געהאט זיין נקידה וואס איז נישט באקאנט און בני ברק ד"צ זיין אנטלויפען פון מלכות, זיין כולו אמת פשטות יא דאס האט הרב ברוך שמשון וואס ער איז מוסיף אויף די וויזניצע אדמורים ארץ ישראל נישט אויף ארץ ישראל בכלל שכוח

[שבת אחים]

איך וויל דא איבערגיין די שטריכען פון אלע אכט ממשיכי דרך לבית וויזניץ מאנסי און איין ווארט
הרב ישראל אדמור ממאנסי, איש אשכולות, סימבאל פון מענטשהייט , שלום ואחדות
הרב מענדיל אדמור מגיבערס, עובד ד', רייסט שטיקער פון זיך און מאנט פון ציבור,
הרב יצחק יוחנן ווילאמסבורג, מלך, א אייגענע מלוכה, מיט תורה ויראה
הרב אליעזר זאב ירושלים, לב טוב, רייסט שטיקער פון זיך פאר יענעם
הרב דוד אירופע, אוהב ישראל, האט ליעב א צווייטען איד בלב ונפש
הרב אהרן קאנאדא, טוב לשמים ולבריות, אור בקרירות של קאנאדא
הרב ברוך שמשון בית שמש, מאנסי, ברענגט אריין די מאנסיע נקידה און ארצינו הק' אמת ועניוות
הרב יעקב יוסף בארא פארק, בנן של קדושים, יראתו וחכמתו מיט מענטשהייט

און ווער סגלייבט נישט די אלע זאכן איז דירעקט נישט קיין אפיקורס. למשל אז ר׳ ישראל איז די סימבאל פון מענטשהייט... מקען זיך דינגען אוף דעם.
אינטערסאנט אויף הרה״צ ר׳ יצחק יוחנן וויזניץ-ווילאמסבורג. שרייבסטו די קלענסטע טיטלן בשעת ווען ער איז לדעתי די חשובסטע פון זיי אלע.

אויף הרה״צ ר׳ יצחק יוחנן וואלסטו געמעגט שרייבן אז ער איז א ״קדוש מרחם״ דער מענטש האט נאך אין זיין לעבן נישט טועם געוועהן קיין טעם חטא. ער ווייסט אפילו נישט וואס דאס מיינט. נישט בין אדם למקום און נישט בין אדם לחבירו. ער איז אפגעריסן פון די היינטיגע וועלט. ער איז א גרויסער עניו און א פשטן, זוכט נישט קיין כבוד. ער געט זיך אפ פאר זיינע מתפללים און מיט זיינע מוסדות מיט הארץ און געפיל צו א יעדעם איינעם. קיין פליג וואלט די מענטש נישט געטעשעפט. ער זיצט און הארעוועט יומם ולילה און לערנט, אזא מתמיד ווי אים איז שווער צוטרעפן. א זעלטענהייט פון א נארמאלע ערענסטע רבי וואס מיינט עס אמתדיג מיטן גאנצן הארץ און נאכדערצו א מענטש צווישן מענטשען מיט גאלדענע מידות.

[[NAMELESS]]

א שיינע מעשה פון ר' יצחק יוחנן
viewtopic.php?f=26&t=11254

[ימים ידברו]

איך מוז דא ענטפרין אחת ולעלם פאר הרב שבת אחים,
ועל ראשון ראשון,
בנוגע הרב ישראל, זיי מיר מודה אז שלום אין וויזניץ מאנסי איז זיין ארבעט, יא צו ניין? וועסטו פרעגען הלמאי האט הרב ישראל געטון בנוגע עסקנות עוולה'ס, יעדער עסקן באגייט פעלערעס, א מענטש איז נישט א מלאך אבער איך ווייס זיין פלאן זיין ציל זיין אגענדע, ער וויל שלום ער וויל מענטשהייט ער וויל יושר, נישט אייביג גייט עס ווי אזוי ער וואלט געוואלט, ער האט אויכעט נגיעות אבער בדרך כלל ולבית וויזניץ בפרט, איז דאס זיין רצון,
יעדער האט געהערט די תורה די פרייטאג צו נאכטס בענין הזה פון די לאנדאנע וויזניץ מונסיער רבי ואכמ"ל
בנוגע הרב יצחק יוחנן, ער איז א גאר גאר חשובער איד, א עובד ד' א מתמיד עצום, א קדוש מרחם? דאס איז נישט קיין גרעדעכעץ צווישען נארמאלע מענטשען!
א מענטש אלעס אמת, לאמיר נאר איבערגיין ער איז די גרעסטע עובד ד'? הרב מענדיל גיבערס רבי איז נישט מער? ער איז די גרעסטע מתמיד? דער גיבערס רבי איז נישט מער? יא ער איז ראויגער נארמאלער מענטשליכער יא יא!
איך האב און איין ווארט גרעדט זיין גרעסטע שבח! ער איז זייער חשוב [נישט די חשובסטע] מיט א פארטיגע מלוכה! וואס דאס האט נישט גיבערס ניין
און אז מרעדט שוין יא וועגען ווילאמסבורג בפרטיות, מוז איך זאגען, איך בין נישט קיין וויזניצער חסיד, אבער איך קען גיט בית וויזניץ, די מערסטע נערוועז בין איך פון ווילאמסבורג, פארוואס? אמת די רבי איז חשוב און ערליך, און טאקע דערפאר, די מקורבים מיינען ווי די שבת אחים אז ער איז איבער אלע, און סקימט אים די בכורה, ער איז וואיל און חשוב, אבער ער איז די דריטער אלטץ עלטער, און ער איז נאך הרב ישראל און מענטשהייט, און נאך הרב מענדיל און גדלות, איך בעט אייך טרייבט נישט איבער אייער כח און פאניגט נישט די ציבור וואס וויל פארען צו א אנדערע ברידער ווייל דארט האב איך מורא יא אז סוועט זיין די ערשטע ווידערשטאנד, האטס שכל ! ! איר זענט גרויס און געלינגען פ]ארשפילט נישט ואין כאן מרומו יותר להאריך בזה שכוח

[גאנצל]

די קרעדיט אויף די רואיגע איבערגאנג אין וויזניץ קומט זיך אך ורק פאר ר' מאטעלע

די קרעדיט אז מ'האט נישט געטון מיט ר' מאטעלע דאס וואס אסאך האבן געטון מיט זייערע עלטערן קומט זיך קודם פאר די געזונט צושטאנד פון ר' מאטעלע און אויך פאר ר' ישראל נ"י מיט די גבאים וואס זענען נישט גרייט געווען צו פארוואנדלען די שיינע חסידות צו א חורבן און א וודאי נישט מבזה זיין זייער גרויסע רבי/טאטע

[ימים ידברו]

גאנצעל אפשר זאגסטו עפעס זיי דיך ביטע מסביר, ווי אזוי האט רעב מאטעלע כלשונך, געזעהן אזא שיינע אחדות נאך זיין פטירה? וואס זאגסטו?

[גאנצל]

זייער פשוט ער האט צוזאםגענומען זיינע קינדער און גערעדט צו זיי און אלעס צוטיילט פארשריבן אין צוואה תורהדיג און געזעצליך ער האט דאס געטאן סיי עניני רבנות אין סיי מיט זיין ירושה און דאס איז עס

[ליטוואק פון בודאפעסט]

שרייבען קלארער צוואות און רעדען קלאר וואלט נישט געהאלפען דער ברך משה. ווען איינער חלומ׳ט יארען אז ער גייט אלס באקומען, ווערט אלס בגדר ׳וכל זה איננו שווה לי׳. יעדער זאך וואס א צווייטע האט, איז גענומען פון איהם. דאס אז קיין שום וויזניצער ברודער האט נישט געהאט קיין הו"א אז ער גייט אלס ירשנ׳ן, דאס איז די הצלחה, ביזדערווייל.

און אחוץ די געוואלדיגע מעלת השלום, דארפען מיר אלע פארשטייען אז די ציבור איז צו גרויס. איין רבי קען נישט פארטראגען אזא גרויסע ציבור. אלע חסידות׳ער מוזען זיך צוטיילען, אמשנעלסטען. איינער טראכט פאר איין סעקונדע אז גערער רבי קען טוהן זיין פליכט צו זיין סטאדע? דער בעלזער רבי קען עפעס פארטראגען אזא ציבור? איינער פון די סאטמארער רבי׳ס קען אין זין האבען זיין מעמבערס? זאלען זיי זיך אלע צוטיילען לכתחילה, יעדער וועט עפעס טרעפען, און מ׳עט אנהאלטען די מנהגים און הנהגה׳לעך מיט שיטה"ק׳ס טאמער מ׳וויל.

[גאנצל]

היות דער מצב אין סאטמאר איז נישט אזוי געווען איז נישט שייך זיך צו קריגן אויף סברות שטארק מסתבר אז ווען אין סאטמאר זאל דער מצב זיין דער זעלביגער ווי אין וויזניץ וואלט די מצב געווען די זעלבע ווי אין וויזניץ

[ליטוואק פון בודאפעסט]

עס איז נישט נאר סאטמאר. מיינסט אז ווען ר׳ שלמה׳לע באבובער זאגט ברחל בתך הקטנה פאר זיין צווייטען זוהן אז ער יוז לאזען העלפט פאר זיין ברודער, וואלט ער עס איינגעשלינגען רואיגעהייט? זעסט דאך אז מיט א קלארען צוואה איז די שלום אין קלויזענבורג גאר אן אנגעצויגענע. זיי קענען נישט זיצען צוזאמען. צוואות העלפען ווען עס איז דא א רצון און א בסיס פאר שלום, נישט אין די לופט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[שבת אחים]

ימים. ביסט א מאנסיער חסיד אדער נישט? אמאל ווען כהאב מיך געטענהט מיט דיר וועגן די קדושת מרדכי צי ער איז געגעאנגען צום כותל. האסטו דעמאלט געשריבן אז דו ביסט א מאנסיער חסיד, יעצט ווען סקומט דיר אויס בעסער ביסטו פלוצלינג א ״אינדערויסענדיגער״ (שוין באלד ווי מיר)

הער אויס קודם געסטו מיר א גאנצע נערישע דרשה. עפעס א צוואה. כאילו איך בין עפעס פערזענליך אחראי אויף ר׳ יצחק יוחנן אדער זיינע חסידים. איך בין נישט פון זיינע נאנטע מענטשען, נישט פון זיינע חסידים. איך זעה אים אפשר איינמאל א יאר פאר אפאר מינוט. מיט אזעליכע חסידים ווי מיר קענען די אלע וויזניצער רביס פארשפארן די פירמעס און פארקויפן אלע בנינים אויף איבעי. איך בין נאר א חסיד פון דעם אהבת ישראל און זיינע קינדער. ווען וויזניץ איז נאך געוועהן א פלאץ ווי יעדער איד נישט קיין חילוק ווילאנג זיין בארד איז געוועהן, איז געוועהן ״וועלקאם״. זייט וויזניץ איז געווארן א ״קנאישע חסידות״ איז עס נישט געאייניגט פאר מיר. איך זוך נאך אזא רבי ווי דער ״ אהבת ישראל״ וואס אויף זיין רעכטע זייט איז געשטאנען אזעלכע אידן ווי הרה״צ ר׳ מרדכי חנא זצ״ל, הרה״צ ר׳ מרדכי פעלץ און הרה״צ ר׳ אהרל’ה ראטה זצ״ל און אויף די לינקע זייט זענען געשטאנען ״מארמארישע פויערן״ אנגעשטעקט מיט טיפוס און דער סב״ק האט זיי מקרב געוועהן אזויווי זיי וואלטן געוועהן ״מזרח אידן״ אן קיין שום נגיעות. ער האט זיי פשוט ליעב געהאט ווייל ער האט ליעב געהאט דעם באשעפערס בריאה און איז געוועהן א ״ אוהב ישראל״. איינמאל מהאט אנגעהויבן בודק צוזיין די ציצית יעדער וואס איז אריינגעקומען אין וויזניץ-לאזט מיך ארויס פון דאנעט. און וויאזוי האט נאר ר׳ משהלע געזאגט אויף ר׳ יצחק אונגאר ווען ער איז נאכן פטירה געווארן א מאנסיער חסיד ״ר׳ יצחק אנטלויפט פון מיר אבער זיינע (הערליכע ווינזיצער) ניגונים וועלן אייביג בלייבן מיט מיר”.
איך האב נישט לאנג צוריק געטראפן א ארץ ישראלדיגער אט״ד. ער האט שוין 15 יאהר גארנישט איינגעלייגט מיט אידשקייט אבער ער זאגט מיר אז ער צינד אן די וויזניצער מנחה ושמחה יעדע פרייטיג צונאכאטס פאר זיין פרייע ווייב און קינדער. ווער ס׳פארשטייט וואס וויזניץ איז געוועהן אינדערהיים. דער אהבת ישראל מיט זיינע זוהן. די ווארימקייט. די אמתקייט. די ליבעשאפט צו יעדעם איינעם. זייער קלוגשאפט. נאר דער קען פארשטיין וואס וויזניץ איז באמת געוועהן ארגעניעל. פאר סאיז געווארן א הייבריד מיט סאטמאר. ר׳ מאטעלע איז טאקע געוועהן א גרויסע מענטש און אין אסאך זאכן איז ער געוועהן מוראדיג. סאיז געוועהן וואס צוהאלטן פון אים. אבער פון די אנדערע זייט האלט איך אז ער האט איבערגעטריבן מיט אסאך זאכן און ארויפגעלייגט אויפן ציבור עקסטערע חומרות פאר גארנישט און פאר נישט.

אז דו האסט א מעסעדזש צו ר׳ יצחק יוחנן דארפסטו רעדן מיט די ניימאנ׳ס און ראזענבערג׳ס, לאקס, ווערצבערגער, מעהרינג, וויזל, שטיינמעץ, ר׳ מאיר ראזענפעלד, ר׳ חיים מאיר פוקס, ר׳ משה לייבלער, ר׳ וועלוועל האס. וכו׳ זיכער נישט צו מיר.

איך בין אויפגעוואקסן אין מאנסי-וויזניץ. רוב פון מיין משפחה זענען וויזניצער איך האב דארט געלערנט אין די קינדערישע יאהרן און אין די בחורישע יאהרן פאר דריי יאהר. שפעטער ווען כהאב חתונה געהאט האב איך געמאכט כמעט אלע מיינע שמחות דארט, און זיך געדרייעט דארט טאג און נאכט. און דאס איז מיין פראספעקטיוו

הרב ר׳ ישראל- מאנסי
א פאליטשאן. (ענדליך צוזיין פעטער פון סקווירא) פארקויפט גארנישט. מישט זיך איבעראל אריין

הרב ר׳ מענדל-קיימישע גיבערס
א פארפרומטער טאליבאן אן קיין טראפ שכל.
א אומ-מענטש. א ווילדע בריאה אן קיין טראפ מידות. איך וועל דיר איינמאל פארציילן אין צימעס. וואס ער האט געטוהן צו מיר ווען איך האב געלערנט אין ישיבה. און מיין טאטען אלץ הויז בחור פאר גארנישט און פאר נישט האט ער אמאל צולעכערט זיין קאפ (אים געווארפן אפאר אייזנע בענקלעך אין קאפ)אזש ביז אין שפיטאל אריין. ר׳ מאטעלע האט אים שטארק געקנסט דעמאלט.
עכ״ז האט מיין טאטע שפעטער געבדחנט אויף זיין לעצטע שבע ברכות.

הרב הגאון הצדיק מרן ר׳ יצחק יוחנן-וויליאמסבורג
״די געלונגענסטע קינד פון אלע״
כקען אים שוין כמעט פערציג יאהר. ער איז א איד א צדיק וואס מקען נישט כמעט טרעפן זיינס גלייכן (זעה פריערדיגע תגובה)

הרב הצדיק ר׳ אליעזר זאב- ירושלים
א אויסערגעווענטליכער געשמאקער פיינער איד. א קלוגער מענטש. א גרויסע עסקן. האט ליעב די מענטשהייט.

הרב הצדיק ר׳ דוד- לאנדאן
א חריף, א איד א צדיק. א פשטן, א בעל חסד, א עניו. (זייער ענדליך צום טאטען)

הרב ר׳ אהרן-מאנטריאל
גארנישט ספעציעל.

הרב הצדיק ר׳ ברוך שמשן-בית שמש
א וויואלע איד. א שטיקל ״בעל דמיון״ ער פליט אביסל אין די הימעלן (ער קען דיר זאגן כהאב יעצט געטראפן דיין טאטען און כהאב אים געשיקט א גריס פון דיר בשעת ער איז אין בית שמש און מיין טאטע איז אין יאפאן) ער פארגעסט וואו ער לייגט זיינע שליסלעך. ער איז אומארגאנזירט. ווייסט נישט וואס טוט זיך. אבער ער איז א וויואלע איד. א איידעם ביי זיין פעטער הרה״צ ר׳ ישראל-די גרויסע וויזניצער רבי פון בני ברק.

הרב הצדיק ר׳ יעקב יוסף- בארא פארק
א איד א צדיק. א ווארימע מענטש. א וויואלער איידלער אמתע אינגערמאן. א עניו. א רעכטער תלמיד פונעם ״בעש״ט הק׳״ א ווינזיצער קינד. א אוהב ישראל.

דעס איז וואס איך האב צוזאגן. מיין מיינונג. גוט שבת.

[רביה''ק זי''ע]

ער איז נאך הרב ישראל און מענטשהייט, און נאך הרב מענדיל און גדלות,

זיין מעלה איז נישט זיין מענטשליכקייט, און אויך נישט זיין ערליקייט. זיין מעלה איז, אז טראץ זיין ערליכקייט איז ער נאך אלץ א מענטש. און אין דעם מיין איך איז ער דער איינציגסטער. און דאס איז וואס מענטשן זוכן אין א רבי, פאליטישאנס ווי ישראל און סיקריקין ווי מענדל האבן מיר גענוג און נאך

איך בעט אייך טרייבט נישט איבער אייער כח און פאניגט נישט די ציבור וואס וויל פארען צו א אנדערע ברידער ווייל דארט האב איך מורא יא אז סוועט זיין די ערשטע ווידערשטאנד, האטס שכל ! ! איר זענט גרויס און געלינגען פ]ארשפילט נישט ואין כאן מרומו יותר להאריך בזה שכוח

גם אני מצטרף להנ"ל.

[יין שרף]

קענענדיג רוב פון די וויזניצע קינדער (אונז וואוינען אין מאנסי איבער 50 יאר. מיין טאטע וואוינט דארט נאך פון פאר וויזניץ איז אהין געקומען) מוז איך זאגן אז שבת אחים האט זיי גאנץ גוט ארויס, עכ"פ אסאך בעסער פון ימים.

I just disagree somewhat with him about R' Yitzchuk Yochonon.
I quote here what you yourself wrote about him

צוריקגעצויגענע שטילע נאאיווע מענטש בדרך כלל מיט שוואכע סאושעל סקילס און גאנץ א קנאפער פאליטשאן

[רביה''ק זי''ע]

קענענדיג רוב פון די וויזניצע קינדער (אונז וואוינען אין מאנסי איבער 50 יאר. מיין טאטע וואוינט דארט נאך פון פאר וויזניץ איז אהין געקומען) מוז איך זאגן אז שבת אחים האט זיי גאנץ גוט ארויס, עכ"פ אסאך בעסער פון ימים.

I just disagree somewhat with him about R' Yitzchuk Yochonon.
I quote here what you yourself wrote about him

צוריקגעצויגענע שטילע נאאיווע מענטש בדרך כלל מיט שוואכע סאושעל סקילס און גאנץ א קנאפער פאליטשאן

איך זע נישט די סתירה.

[שבת אחים]

קענענדיג רוב פון די וויזניצע קינדער (אונז וואוינען אין מאנסי איבער 50 יאר. מיין טאטע וואוינט דארט נאך פון פאר וויזניץ איז אהין געקומען) מוז איך זאגן אז שבת אחים האט זיי גאנץ גוט ארויס, עכ"פ אסאך בעסער פון ימים.

I just disagree somewhat with him about R' Yitzchuk Yochonon.
I quote here what you yourself wrote about him

צוריקגעצויגענע שטילע נאאיווע מענטש בדרך כלל מיט שוואכע סאושעל סקילס און גאנץ א קנאפער פאליטשאן

איה״נ ער איז נישט אזוי גוט מיט סאושעל-סקילס. אבער אויך נישט שלעכט. קיינער וועט דיר נישט פארציילן ער האט אים אמאל וויי געטוהן. ווי ווייט איך האב געהערט. און צווישן אלע היינטיגע רביס איז ער נאך פון די בעסטע און נארמאלסטע.

[קלונימוס]

.

[שמעון וואלף]

די קרעדיט אויף די רואיגע איבערגאנג אין וויזניץ קומט זיך אך ורק פאר ר' מאטעלע

די קרעדיט אז מ'האט נישט געטון מיט ר' מאטעלע דאס וואס אסאך האבן געטון מיט זייערע עלטערן קומט זיך קודם פאר די געזונט צושטאנד פון ר' מאטעלע און אויך פאר ר' ישראל נ"י מיט די גבאים וואס זענען נישט גרייט געווען צו פארוואנדלען די שיינע חסידות צו א חורבן און א וודאי נישט מבזה זיין זייער גרויסע רבי/טאטע

ס'נישט קיין שאלה אז קרעדיט קומט זיך פאר ר' מאטעלע ז"ל מיט די קינדער. אבער מ'דארף פארשטיין אז מ'קען נישט מדמה זיין וויזניץ צו סאטמאר אדער באבוב. בימים ההם - פאר 15-20 יאר צוריק האט מען נאך געמיינט אז מ'קען זיך שלאגן און אוועק כאפן איינער פון צווייטן אדער סתם טערארעזירן און מ'זאל נאך עפעס פארדינען דערפון. די מחלוקת אין באבוב, סאטמאר, קלויזענבורג וכו' האט געברענגט א גיעול נפש צו שטיין ווייט פון מחלוקת. קוק אן די וואס שלאגן זיך, מ'הערט נישט אויף צו טראכטן פון צד שכנגד. ווען יענער זאגט בים זאג איך באם. טאג און נאכט איז מען ביזי מוט חשבונות. מ'קען נישט גיין דא און מ'קען נישט טון יענץ, אן אפקומעניש. און וואס האט מען פארדינט?
ובפרט וויזניץ וואס זיי האבן דאך יארן לאנג געלעבט מיט מחלוקת צווישן מאנסי אין בני ברק און זיי זענען שוין דורך געגאנגן די סייקל ביז'ן שלום מאכן, האט נאך איינער דארט געהאט אן אפעטיט פאר מחלוקת?
נאכאמאל, טאמער וואלטן אדמו"רים פון וויזניץ מאנסי געווען פוסטאקעס וואלט געווען זייער גרינג ס'זאל אויספלאצן א מחלוקה'לה אבער לפי המצב, האט זיך נישט פארלאנגט קיין מורא'דיגע מדריגות צו לעבן בשלום