בעלזא, בריסק און סאטמאר

[בעל-הכרם]

קען זיין אז איך בין אביסל שפעט, אבער עס באדערט מיך און אפשר קען איינער ווייזן מער קלארקייט אויף דעם ענין.

איך בין יעצט אין די זומער מיט פארשידענע סארטן קרייזן, איז אין די לעצטע צוויי וואכן געווען דריי יארצייטן וואס די עולם האט פארברענגט, ר' חיים בריסקער, די בעלזא רב און די סאטמער רב. איז געווען א איד א ידען וואס האט ביי די אלע געלעגנהייטן גערעדט און ביי ר' חיים און סאטמאר האט ער געהאט מעשיות פון חכמה, מסירת נפש פאר אידן, גדלות בתורה, שמירת המצוות, היקף, העמדת תלמידים, און עפעס ביי בעלז איז אלעסש געווען מעשיות פון פיש, ציבילעס, קפידה'ס, עס איז געווען אזוי בולט, אז איך בין געלאפן אין ספרים געשעפט קוקן אין אלע בעלזא ספרים, און טאקע אזוי, ממש אלעס אזעלכע מאדנע מעשיות, גארנישט עפעס ווי מען זעהט עפעס וואס מ'קען זיך לערנען, מ'דארף גלייבן אז ס'איז גדלות... (איין בוך האט א שער התורה פון ממש דריי מעשיות, און צום סוף האט עס גליטשיגע פאפירן פון וויאזוי די רב'ס דירה איז געווען אויסגעשטעלט...).

קען מיר איינער דא העלפן. וואס איז געווען די גדלות? עס זענען געווען און ס'איז נאך אלס דא רבי'ס וואס פירן זיך קוריאז און זיי האבן נישט אזא הערצה. מיין חבר טענה'ט אז עס איז נאר וועגן די מהרי''ד איז געווען די הערצה, אבער מיך האט מען אייביג געזאגט אז ער איז געווען נאכמער.

(אין א אשכול וועגן מהר''א איז געשריבן וועגן קאפאוס, איינער האט מער אינפאו?)

[תורה ומדע]

זעט אויס אפנים אז אין סאטמר האט מען טאקע אויסגעריסן חסידות מן השורש.

[נקודת-אמת]

זאגט מיר איינער
אז הגה"צ המפו' ר' אהרן מרדכי רוטנער שליט"א
וואס כידוע ליודעים זיצט ער טעגליך אין טשיבינער-ישיבה (ישיבת כוכב מיעקב ע"ש הגאון מטשיבין זצ"ל) און ער איז איינער פון די לייט דארטן
(פארנעמט אפשר א באזונדערן אשכול, און איך האב ניט געלערנט דארט, אפשר איינער וואס האט דארט אריבער-געפירט זיינע ישיבה יאהרן זאל זיך אונטער-גארטלען מהנה צו זיין דער עולם מיט עפיזאדן
פון דער אינטערסאנטן מנהג אויס-צו-צאהלן פאר אנשי צורה ורוח זאלן זיצן און לערנען אין היכל הישיבה זאלן די בחורים נעמען א דוגמא פון זיי, ועוד חזון למועד)
און הגראמ"ר האט אמאהל גערעדט חודש אלול פאר די בחורים אין ישיבה
און ער האט ארומ-גערעדט עניינים הנהגות און מנהגים פון חודש אלול,
בתוך דבריו, האט ער דערמאנט אז אין בעלזא האט מען געלייגט א גרויסן דגש אום חודש אלול אויף התחזקות בתורה, ביגיעה בעמל ובהתמדה.
האט עפעס א בחור געפרעגט, (איך ווייס ניט צו בתמימות צו מתוך התרסה וחוצפה)
אויב ביים רב זכרונו לברכה זעלבסט איז אויך געוועהן ניכר דער עניין (ד.ה. אויב מ'האט געזעהן אז ער האט געלערנט מעהר ווי במשך'ן יאהר)
האט ר' אהרן מרדכי זז"ג געעפנט זיינע אויגן (ווער ס'קען עם פארשטייט וואס דאס מיינט...)
און געשוויגען א פאר סעקונדעס...
און ער האט געענטפערט, "זייט מיר מוחל, אבער דער רב זכרונו לברכה האט געהאט בעסערס וואס צו טוהן"

ס'וועט קענען קומען א בעל הכרם און פראבירן צו-צו-שטעלן און מדמה זיין און אנהייבן פרעגן קשיות
אבער דאס איז אן אמת'ן הגדרה אויף צו אנהייבן צו פארשטיין די מהלך,
אויב דיין שאלה איז געוועזן מיט וואס באשטייט אינגאנצן זיין גדלות, ביטע גיי מאך הום-ווארק,
אבער אויב דיין בקשה איז צו טרעפן אן הגדרה וואס האט בעלזער רב זכרונו לברכה געטוהן כ"ד שעות פון א מעת לעת
איז די תשובה איז אז ער איז געוועהן פארנומען מיט'ן נותן התורה, ובמילא וועסטו שווערער טרעפן א מעשה פון גדלות בתורה פון עם
ביי א חסידישן יוד איז די שאלה פארקערט, פארוואס זעהט מען נישט ביי אנדערע גדולים וצדיקים זאלן דערגרייכן אזוינע מדריגות אין דביקות בה'.
און על הכרם ובעליו שאול אשאל פארוואס האסטו זיך דערמאנט פרעגן דיינע שאלות אויף דער קאנטראסט צווישען בריסקע/סאקמערע צדיקים לעומת דער בעלזער צדיק
נאר ווען מ'האט גערעדט פון נגלות דתורה בעיני בני אדם, א וואו זענט איהר געוועהן ביי אלע אנדערע מדריגות והשגות
וואס דער האט געהאט וואס קיינער אין א הונדערט-פופציג יאהר פאר עם איז נישט אנגעקומען.

תוכן הדברים:
אמת איז אז ס'איז שווער ארויס-צו-ברענגען אויף א שפיץ גאפל גודל מדריגתו ומעלתו, ובפרט עלי כתב קשה הדבר שבעתיים,
און דער וואס האט גערעדט אין דיין בונגלו-קאלני ביי די 3 יאהרצייטן מוז נישט זיין אז ער ווייסט אינגאנצן וואס איז דאס געוועהן,
מאחר ימות תלמידי הבעש"ט לא היה כמוהו, ולוואי יהיה אחריו כמותו...

(איך האף מ'פארשטייט דער שפראך, אבער די שאלה איז געוועהן באיצטלה תמימה מיט א קליינע הוספה אויף די קאפאו'ס וואס איך האב ניט פארגלייכט)
אויב ווילט איהר נאר פראבירן צו פארשטיין אין וואס האבן זיי געשטאנען ווען בעלזער רב איז אריבער 4 קריג יאהרן בעפאר די אלע קאפאו מעשה'לעך
וואס באותו זמן אין קהילות ארשיווא-קראלי-סאטמאר האט מען זיך נאך געריסן מיט ספינקא און מיט מונקאטש אויף שטעלע'ס פון שוחטים
סדר הכראנאלאגי של נסי ההצלה של הצדיקים מבעלזא וסאטמאר כבר הזכרתי בכאן, והגר"ח דסטענסל נסתלק קודם המלחמה

[berlbalaguleh]

נקודת אמת: מ'דארף א ביסל זיין צוגעוואוינט צו דיינע לשונות כדי צו פארשטיין וואס דו ווילסט דא ארויסברענגען...יישר כח...!

[בעל-הכרם]

א דאנק נקודת האמת.

זה אשר דיברתי. אין אלע ביכער - פונקט ווי אייך - שרייבן זיי אזאלכע דברים אבסטראקטיים, מדרגות, דביקות, דורות, יצר הרע, ברכות, מורמלען, נשמות, און אויך איר הרב נקודה האסט ארויסגעברענגט זאכן, אז ס'איז קשה בכתב, איז עס לכאורה קשה בעל פה, ווי ברענגט זיך די גדלות ארויס? לדוגמה, אין איינער פון די ביכער שרייבט ער אז ווען די רב ז''ל האט זיך אנגעטוהן די גארטל איז עס זיכער געווען מיט העכערע כוונות וכו' וכו' א' מהיכי תיתי? ווייל א פרומע גבאי/בחור זאגט? ב' ווי שטייט וועגן העכערע זאכן... וואס איך האב געליינט ביז אהער איז דברים שקשה לשומען ואינם מתקבלים על הדעת ועל הלב.

איך זוך חומר אויף זיין אישיות, אויף טוהן פאר אידן, טוהן גוטס פאר אידן, טוהן פאר לומדי ולימוד התורה. אלעס איז אז ער האט געדאוונט אין פופצן סעקונדן, איז דאס גדלות?

וואס איר שרייבט צום סוף וועגן די קאפואוס פארשטיי איך נישט.

ווייסט איינער איבער באשרייבונגען אויפן רב פארן קריג? איך ארבעט צו משווה זיין איבער שינויים בהנהגתו.

[אברך משי]

מ'דארף גלייבן אז ס'איז גדלות...

קען מיר איינער דא העלפן. וואס איז געווען די גדלות? עס זענען געווען און ס'איז נאך אלס דא רבי'ס וואס פירן זיך קוריאז און זיי האבן נישט אזא הערצה.

בעל הכרם, פון דיינע ווערטער איז שטארק ניכר אז דו זוכסט לכאורה נישט קיין תשובה אויף דיין שאלה, ווייל ס'דאס ערשטע מאל וואס כ'הער אזא ביטוי אויף דער מהר"א מבעלז זיעועכ"י "מדארף גלייבן אז ס'איז גדלות", ווער ס'האט אביסל געהערט אדער געליינט קען זייער שנעל איינזען מיט זיינע פליישיגע אויגן אז ס'איז גדלות, און מ'דארף נישט זיין איינשטיין צו דעם.
בשעת'ן לייענען דיין תגובה הטצעך מיר געדאכט פון דיין ווייטאג אז אדער ביסטו אדער א קרעטשניפער חסיד, אדער א בריסקער תלמיד וואס באקומט קנאפע אנערקענונג אין זיין סביבה טראץ דיין הויעכשטאקיגע מעמד ומצב וואס דו האסט זוכה געווען זיך ממית צו זיין באהלה של תורה פון די מעתיקי שמועה און קיינער געט ליידער נישט קיין דעם, אדער... א שוטה, און פילייכט אלע דריי בענאזאם. וכבר מילתי אמורה בחתימתי אז די שווערסטע זאך מסביר צו זיין פאר א שוטה אז ער איז א שוטה

[בעל-הכרם]

מ'דארף גלייבן אז ס'איז גדלות...

קען מיר איינער דא העלפן. וואס איז געווען די גדלות? עס זענען געווען און ס'איז נאך אלס דא רבי'ס וואס פירן זיך קוריאז און זיי האבן נישט אזא הערצה.

בעל הכרם, פון דיינע ווערטער איז שטארק ניכר אז דו זוכסט לכאורה נישט קיין תשובה אויף דיין שאלה, ווייל ס'דאס ערשטע מאל וואס כ'הער אזא ביטוי אויף דער מהר"א מבעלז זיעועכ"י "מדארף גלייבן אז ס'איז גדלות", ווער ס'האט אביסל געהערט אדער געליינט קען זייער שנעל איינזען מיט זיינע פליישיגע אויגן אז ס'איז גדלות, און מ'דארף נישט זיין איינשטיין צו דעם.

איך פרעג ווי א בן חמש למקרא, האט איר א תשובה, אדער וויבאלד דו האסט נישט מוזטו אטאקירן?

[אברך משי]

הוא הדבר אשר דיברתי, דו ביסט דאך -כדבריך- א יונגערמאן פון א חסידישן אפשטאם מיט אינטערעסן אין אידיש, געזעלשאפט, סוציאלאגישע שטודיען, חסידישע היסטוריה און אידישע מחשבה, און דו האפסט צו צוהעלפן די ליינער מיט גוטע חומר,
נו ווי קומט עס אריין צו פרעגן ווי א בן חמש למקרא אויף אזא קלארע און אויסגעדראשענע סוגיא, הייב אן פון ווי מען הייבט אן, ליין, זאמל איין לכל הפחות די א' ב', קוק זיך אום וויפיל הונדרעטע יודן זענען געהאלפן געווארן ביי עם, זיין אהבת ישראל, זיין צדקות אין יעדן פרט, זיין קדושה און מדריגות וואס האט זיך נישט ארויסגעוויזן ביי קיינעם אין זיין צייט ווי ביי ער, וכו' וכו', (נישט אז מ'קען נישט אנקוקן מאדנע אסאך זאכן, אבער עכ"פ די עצם רוח הדברים און מציאות וואס איז שוין געדרוקט געווארן פעמים אין מספר) און קום נישט אריין פרעגן ווי א תם אז ביים תיקון טישל אין דיין קאנטרי שול צווישן די מאטיאש און אייער קיכל האסטו געהערט שענערע מעשיות אויף רבי חיים בריסקער ווי אויף רבי אהר'לע בעלזער.
קען זיין כ'האב מיך צולאזט אביסל מיט מיין פעדער, אבער ס'קומט מיר פאר ווי מארגן וועט איינער שטעלן א פראגע אין קאווע שטיבל ער הערט אז דער חזון איש איז געווען א שטיקל באבובער חסיד, איינער ווייסט עפעס מער פרטים דערוועגן? אדער אז אין וויזניץ מאנסי זינגט מען א ניגון פון שוואנצאנוס, איינער מער פרטים ביטע?
קאם אן, כ'האב מיך געהאלטן פאר א שטיקל אינטעליגענט

[ליטוואק פון בודאפעסט]

כבר מלתי אמורה אין דער בעלזער רב אשכול, אז פאר א עפעס א סבה, ווי מען דערמאנט די נאמען פון דער בעלזער רב, פאלט ארויס די שכל פון א סאך מענטשען. אנשטאט׳ס זוכען מעלות און מדרגות וואס אין תורה שטייט געשריבען, אנשטאט׳ס זוכען צו דערמאנען עכטע מדות נעלות און די אלע עניינים וואס עס שטייט אין ספרי מוסר, זאכען וואס יעדער קען זיך איבערצייגען, זאכען ענליך צו וואס מ׳האט געשריבען אויף גדולי הדורות זייט די ראשונים און פריער, נעמט מען זיך פלוידערען זינלאזע ווערטער, א שטייגער פון ׳ער האט געהאט בעסערע זאכען צו טון׳ (שלמה המלך האט געשריבען ׳כל חפציה לא ישוו בה׳, אבער וואס האט ער דען געוואוסט?) וכיו"ב. און פארשטייט זיך אויף יעדער קשיא אטאקירט מען מיט פערזענליכע סטעיטמענטס און אומרעלעוואנטע כלומרש׳ט פרומע רייד.

גראדע, דא אין שטיבל האט ארי נוהם געעפענט אן אשכול פון די מענטשליכע זייט פון מהר"א מבעלז, אבער ביי די שכל פארלירערס איז די אשכול נאך ארגער ווי אלעם.

אלענפאלס, עס איז נישט זייער נוגע פאר קיינעם. ווען דער בעלזער רב האט איבערגעלאזט א ספר, צו א שיטה אדער א פסק הלכה, איז עס וויכטיג צו וויסען ווער ער איז. היינט איז עס בכלל נישט נוגע, מעגסט האלטען פון אים וואס דו ווילסט, דיין אידישקייט וועט זיך נישט טוישען, ווייל זיין לעבען רירט נישט אן דיין אידישקייט. דעריבער זאל יעדער איינער לעבן ווי עס שמעקט אים.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[תורה ומדע]

ביי א גרויסען טייל פונעם חסידישען ציבור איז די הנהגה פון מהר״א מבעלז זצ״ל אין הנהגת הכלל נוגע די מדינת ישראל, נעמן פון זיי געלדט, אדער גיין צו די וואהלען וכדו׳, קובע זייער הנהגה. אפילו דער טשעבינער רב זצ״ל האט זיך געוואנדען קיין בעלז צו הערין חוו״ד פונעם מהר״א. פונעם בית ישראל און אנדערע יונגערע אדמורים איז דאך אפגערעדט. ממילא איז יא נוגע די הנהגה פון בעלז, בפרט קעגן די קנאים.

[תורה ומדע]

.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך בין נישט זיכער אז די מציאות איז אזוי, אז ווען נישט פאר׳ן בעלזער רב וואלט דער סאטמארער רב געזיגט. עכ"פ אזוי האלטען די בעלזער און די סאטמארער, יעדער פאר די אייגענע טעמים.
די ליטווישע גדולים אין א"י האבען זיך בכלל נישט געקימערט מיט זיין פסק צו דער סאטמארער רב׳ס, און זיי וואלטען בכל אופן גענומען געלט און געגאנגען אין בחירות.
ו
מיינסט דער חסידישע ציבור וואלט געשטאנען אין די זייט?

און לגבי בחירות דארפען די גערער צו קיינעם נישט אנקומען, זיי האבען שוין געהאט א פסק אין פולין וויאזוי מ׳פיהרט זיך אין פרייע קהלות וכדו׳.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[berlbalaguleh]

א דאנק נקודת האמת.

זה אשר דיברתי. אין אלע ביכער - פונקט ווי אייך - שרייבן זיי אזאלכע דברים אבסטראקטיים, מדרגות, דביקות, דורות, יצר הרע, ברכות, מורמלען, נשמות, און אויך איר הרב נקודה האסט ארויסגעברענגט זאכן, אז ס'איז קשה בכתב, איז עס לכאורה קשה בעל פה, ווי ברענגט זיך די גדלות ארויס? לדוגמה, אין איינער פון די ביכער שרייבט ער אז ווען די רב ז''ל האט זיך אנגעטוהן די גארטל איז עס זיכער געווען מיט העכערע כוונות וכו' וכו' א' מהיכי תיתי? ווייל א פרומע גבאי/בחור זאגט? ב' ווי שטייט וועגן העכערע זאכן... וואס איך האב געליינט ביז אהער איז דברים שקשה לשומען ואינם מתקבלים על הדעת ועל הלב.

איך זוך חומר אויף זיין אישיות, אויף טוהן פאר אידן, טוהן גוטס פאר אידן, טוהן פאר לומדי ולימוד התורה. אלעס איז אז ער האט געדאוונט אין פופצן סעקונדן, איז דאס גדלות?

וואס איר שרייבט צום סוף וועגן די קאפואוס פארשטיי איך נישט.

ווייסט איינער איבער באשרייבונגען אויפן רב פארן קריג? איך ארבעט צו משווה זיין איבער שינויים בהנהגתו.

בעל הכרם:אז דו ווילסט דווקא וועל איך דיר פארציילן וואס איך האב געהערט פון אן איש נאמן. אין די בראשית יארן, אין ארץ ישראל, ווען די רב האט נאך געוואוינט אין תל אביב, איז אמאל געווען א גרויסער עולם געקומען צו נעמען שלום ביים בעלזער רב, ז"ל. צווישן דעם עולם איז אויך געוון איינער א פארשוין וואס איז אמאל געווען אן ערליכער בחור. אבער ער איז אינגאנצן פארדארבן געווארן. די צימער וואו דער רב האט אויפגענומען די מענטשן איז געווען האלב טונקל. מ'האט נישט געקענט קלאר זעהן די פנימ'ער פון די מענטשן. און ווען דער פארשוין האט זיך צוגעריקט נאנטער צום רב און געגעבן די האנט. איז דער רב אויפגעשפרונגען. און ער האט געשריגן..."וואסער. וואסער"... כידוע. אז ער האטציך אפגעגאסן מיט א סאך וואסער, ווען עפעס אן איש לא טהור האט איהם אנגערירט זיין האנט...! ויהי לפלא...!

[איך אויך]

חברה, עטץ זעהסט דאך פון זיין אויפרייס פונקטליך ווי דער ציהלט. לאזט די ארבייט פארען באקאנטן געשוואלענעם ע''ה זיי זענען פערפעקט צוגעפאסט איינעם צום צווייטן.

[berlbalaguleh]

איך בין נישט זיכער אז די מציאות איז אזוי, אז ווען נישט פאר׳ן בעלזער רב וואלט דער סאטמארער רב געזיגט. עכ"פ אזוי האלטען די בעלזער און די סאטמארער, יעדער פאר די אייגענע טעמים.
די ליטווישע גדולים אין א"י האבען זיך בכלל נישט געקימערט מיט זיין פסק צו דער סאטמארער רב׳ס, און זיי וואלטען בכל אופן גענומען געלט און געגאנגען אין בחירות.
ו
מיינסט דער חסידישע ציבור וואלט געשטאנען אין די זייט?

און לגבי בחירות דארפען די גערער צו קיינעם נישט אנקומען, זיי האבען שוין געהאט א פסק אין פולין וויאזוי מ׳פיהרט זיך אין פרייע קהלות וכדו׳.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

ליטוואק פון בודאפעסט: דו מיינסט צו זאגן אז די ליטווישע וואלטן ממילא געגאנגען צו די בחירות. אנדעם ..."חוב קדוש"...! קארעקשן...נישט, "וואלטן"...זענען...כצ"ל...!

[תורה ומדע]

דער גרויסער גאון דער קלויזנבורגער רב זצ״ל, דער גורער רבי ר ישראל זצ״ל , דער סקוירער קאלאראשער רבי זצ״ל, דער צעהלימער רב זצ״ל, דער פפאער רב זצ״ל, דער שאצצער רבי פון לאנדאן זצ״ל, רבי איציקל זצ״ל פון פאריז/ אנטווערפען, דער מאטערסדארפער רב זצ״ל, דער פרעשבארגער רב זצ״ל, דער ביאלער רבי זצ״ל, דער לעלובער רבי זצ״ל, און נאך אנדערע גדולי עולם, וועלכער האבען אליין געהאט הונדערטע אנהענגער און חסידים ותלמידים, האבען זיך אללע געוואנדען קיין בעלז לשמוע המעשה אשר יעשון בעניני ישוב ארץ ישראל והגישה הנכונה למדינת ישראל.

[איש חזון]

בעל הכרם, נישט אז איך פארשטיי וואס א תכלית'דיגער יוד האט צו נישטערן אין די זאכן, אבער דיין נעקסטע סטעפ וואלט איך דיר געראטן עס זאל זיין צו אריינבליקן אין די 'תורות' פונעם רב (נדפסו בהבינה והברכה\ביאורי החסידות ועוד).

[ליטוואק פון בודאפעסט]

תורה ומדע - סמי מכאן אלע בני חו"ל, וואס עס מאכט נישט קיין נ"מ וואס זיי האלטען. די שטימע פון אלא פאפא׳נער חסידים אין א"י הערט זיך נישט מיט א סופער היררינג עיד.
דער גערער רבי, ווען דער בעלזער רב עגזיסטירט נישט, וואלט פונקט אזוי געגאנגען אין בחירות. פונקט ווי אין פולין.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[שמעקעדיג]

מאדנע, נישט קיין נפק"מ פון וועלכע רבי/חסידות מען שמועסט אויס דא אין שטיבל, וועט אונזער ליטוואק אייביג זיין פון די ראש המדברים מיט זיינע השקפות....

[בעל-הכרם]

א דאנק נקודת האמת.

זה אשר דיברתי. אין אלע ביכער - פונקט ווי אייך - שרייבן זיי אזאלכע דברים אבסטראקטיים, מדרגות, דביקות, דורות, יצר הרע, ברכות, מורמלען, נשמות, און אויך איר הרב נקודה האסט ארויסגעברענגט זאכן, אז ס'איז קשה בכתב, איז עס לכאורה קשה בעל פה, ווי ברענגט זיך די גדלות ארויס? לדוגמה, אין איינער פון די ביכער שרייבט ער אז ווען די רב ז''ל האט זיך אנגעטוהן די גארטל איז עס זיכער געווען מיט העכערע כוונות וכו' וכו' א' מהיכי תיתי? ווייל א פרומע גבאי/בחור זאגט? ב' ווי שטייט וועגן העכערע זאכן... וואס איך האב געליינט ביז אהער איז דברים שקשה לשומען ואינם מתקבלים על הדעת ועל הלב.

איך זוך חומר אויף זיין אישיות, אויף טוהן פאר אידן, טוהן גוטס פאר אידן, טוהן פאר לומדי ולימוד התורה. אלעס איז אז ער האט געדאוונט אין פופצן סעקונדן, איז דאס גדלות?

וואס איר שרייבט צום סוף וועגן די קאפואוס פארשטיי איך נישט.

ווייסט איינער איבער באשרייבונגען אויפן רב פארן קריג? איך ארבעט צו משווה זיין איבער שינויים בהנהגתו.

בעל הכרם:אז דו ווילסט דווקא וועל איך דיר פארציילן וואס איך האב געהערט פון אן איש נאמן. אין די בראשית יארן, אין ארץ ישראל, ווען די רב האט נאך געוואוינט אין תל אביב, איז אמאל געווען א גרויסער עולם געקומען צו נעמען שלום ביים בעלזער רב, ז"ל. צווישן דעם עולם איז אויך געוון איינער א פארשוין וואס איז אמאל געווען אן ערליכער בחור. אבער ער איז אינגאנצן פארדארבן געווארן. די צימער וואו דער רב האט אויפגענומען די מענטשן איז געווען האלב טונקל. מ'האט נישט געקענט קלאר זעהן די פנימ'ער פון די מענטשן. און ווען דער פארשוין האט זיך צוגעריקט נאנטער צום רב און געגעבן די האנט. איז דער רב אויפגעשפרונגען. און ער האט געשריגן..."וואסער. וואסער"... כידוע. אז ער האטציך אפגעגאסן מיט א סאך וואסער, ווען עפעס אן איש לא טהור האט איהם אנגערירט זיין האנט...! ויהי לפלא...!

ווידער אנ'אבוחצירא מעשה.

[בעל-הכרם]

כבר מלתי אמורה אין דער בעלזער רב אשכול, אז פאר א עפעס א סבה, ווי מען דערמאנט די נאמען פון דער בעלזער רב, פאלט ארויס די שכל פון א סאך מענטשען. אנשטאט׳ס זוכען מעלות און מדרגות וואס אין תורה שטייט געשריבען, אנשטאט׳ס זוכען צו דערמאנען עכטע מדות נעלות און די אלע עניינים וואס עס שטייט אין ספרי מוסר, זאכען וואס יעדער קען זיך איבערצייגען, זאכען ענליך צו וואס מ׳האט געשריבען אויף גדולי הדורות זייט די ראשונים און פריער, נעמט מען זיך פלוידערען זינלאזע ווערטער, א שטייגער פון ׳ער האט געהאט בעסערע זאכען צו טון׳ (שלמה המלך האט געשריבען ׳כל חפציה לא ישוו בה׳, אבער וואס האט ער דען געוואוסט?) וכיו"ב. און פארשטייט זיך אויף יעדער קשיא אטאקירט מען מיט פערזענליכע סטעיטמענטס און אומרעלעוואנטע כלומרש׳ט פרומע רייד.

גראדע, דא אין שטיבל האט ארי נוהם געעפענט אן אשכול פון די מענטשליכע זייט פון מהר"א מבעלז, אבער ביי די שכל פארלירערס איז די אשכול נאך ארגער ווי אלעם.

אלענפאלס, עס איז נישט זייער נוגע פאר קיינעם. ווען דער בעלזער רב האט איבערגעלאזט א ספר, צו א שיטה אדער א פסק הלכה, איז עס וויכטיג צו וויסען ווער ער איז. היינט איז עס בכלל נישט נוגע, מעגסט האלטען פון אים וואס דו ווילסט, דיין אידישקייט וועט זיך נישט טוישען, ווייל זיין לעבען רירט נישט אן דיין אידישקייט. דעריבער זאל יעדער איינער לעבן ווי עס שמעקט אים.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

כאטש איינער רעדט צום זאך.

[berlbalaguleh]

מאדנע, נישט קיין נפק"מ פון וועלכע רבי/חסידות מען שמועסט אויס דא אין שטיבל, וועט אונזער ליטוואק אייביג זיין פון די ראש המדברים מיט זיינע השקפות....

שמעקעדיג: נו, דערפאר איז ער דאך א ליטוואק...!

[שמעון וואלף]

תכלית, קען איינער שרייבן גדל'ישע זאכן וועגן בעלזע רב אדער קומט מען אייביג צוריק צום נקודה אז מ'דארף גלייבן?
איך ווייס אויך פון די אלע גרויסע אידן וואס האבן געהאלטן פון בעלזע רב און איך בין מבטל דעתי לדעתם הגדולה. אבער @בעל הכרם פרעגט דאך טאמער ס'איז דא עפעס צו דערציילן, דברי חכמה, גאונות, התמדה, מסירת נפש וכדומה? טאמער האט איר נישט וואס צו דערציילן וועט קיינער נישט ברוגז זיין אבער ביטע נישט איבערקייען דאס וואס יעדער ווייסט.

אמת, מ'דערציילט הימלישע זאכן אויפ'ן בעלזע רב אבער די זעלבע דערציילט מען אויך אויף די רימניצע רבי און צוגאב צו זיין מסירות נפש אינטער די קאמיניסטן. ביי מיר זענען זיי ביידע אויף די זעלבע דרגא אבער משום איזה סיבה ווילן אסאך מענטשן דאס נישט פארשטיין.
פארוואס טאקע?