סאטמארע טאון פאלם טרי עפענט זיך היינט נאכט

[וואלווי]

ר' גאלד
איר האט דורכגעלערנט ויואל משה?

ר' ערד איר האט גורכגעלערנט התקופה הגדולה און אם הבנים שמחה?

[justify]BUDDY IS THE BEST !!![/justify]

[berlbalaguleh]

סתם א אידישע מדינה אין יוגאנדא צו ווי אימער, איז - לכאורה - קיין פארלעצונג פון די ש"ש. אפי' ע"פ שיטת הויואל משה. נישט אז ס'מותר נאר סנישט מחמת השלש שבועות.

יעצט בנידן דידן דארף מען פארשטיין א מרעד מיר נישט פון קיין "אידישער" מדינה, די רעדע איז דא א מדינה של אפיקורסים דאס איז נישט אסור מחמת השלש שבועות נאר מחמת העשרת הדברות.

גאלד: איך בין בפירוש נישט מסכים מיט דיר. די רבי זי"ע (דער עכטער) זאגט כמה פעמים. סיי אין די הקדמה. און סיי אינעווייניג אין ספר. אז די פראבלעם מיט די מדינה איז נישט ווייל די אנפיהרערס זענען רשעים ואפיקורסים. נאר אפילו אויב זיי וואלטן געווען ערליכע אידן יראי השם. וואלט די מדינה אויכעט אסור געווען מכח די העברה אויף די שלוש שבועות...!

[Buddy]

סתם א אידישע מדינה אין יוגאנדא צו ווי אימער, איז - לכאורה - קיין פארלעצונג פון די ש"ש. אפי' ע"פ שיטת הויואל משה. נישט אז ס'מותר נאר סנישט מחמת השלש שבועות.

יעצט בנידן דידן דארף מען פארשטיין א מרעד מיר נישט פון קיין "אידישער" מדינה, די רעדע איז דא א מדינה של אפיקורסים דאס איז נישט אסור מחמת השלש שבועות נאר מחמת העשרת הדברות.

גאלד: איך בין בפירוש נישט מסכים מיט דיר. די רבי זי"ע (דער עכטער) זאגט כמה פעמים. סיי אין די הקדמה. און סיי אינעווייניג אין ספר. אז די פראבלעם מיט די מדינה איז נישט ווייל די אנפיהרערס זענען רשעים ואפיקורסים. נאר אפילו אויב זיי וואלטן געווען ערליכע אידן יראי השם. וואלט די מדינה אויכעט אסור געווען מכח די העברה אויף די שלוש שבועות...!

זעה ספר מישייען של ישראל חלק ג עמ' שמב וואס זאגט בפייריש קאפויע

[גאלד]

יא, אוואדי, די מדינה וואלט זיכער אסור געווען אפי' אויב עס פירט זיך ע"פ תורה. קלאר. נאר דאן וואלט עס געווען אסור בלויז מחמת שלש שבועות, צו אפשר אויך גזירות הגלות. אבער בנידן דידן, ווען די רעדע איז א מדינה של אפיקורסים עוקרי ומפירי תורה, ברויך מען נישט צו קומען צו קיין שלש שבועות, ס'פשוטע עניני יסודי דת ואמונה, דער רבי ערווענט עס אין ויוא"מ.

[גאלד]

ס'איז געראדע דא נאך א תירוץ פון מונקטאשער רב הג"ר ברוך זצ"ל, אז ווען מ'האנדלט איין אפאר מאשין גאן'ס וואלט עס אפשר געהאלפן...

אבער שטעלטס ענק פאר, א גוי'אישע סענאטער שטעלט זיך אוועק און זאגט אז six million jews deserved to be murdered by Hitler because they weren't too religious אדער איינע פון די אנדערע ב"ש תירוצים. ער וואלט ניטאמאל דערלעבט צו אריינגעבען זיין רעזיגנאציע...

און פאר אונז פארקויפט מען די שקר און מ'פרייד זיך עס איבער צו זאגען.

דאס איז אלעס זייער cute זאכן אויב איר פראקטיצירט איין אנדערער רעליגיע. כל הכבוד. אבער אונזער רעליגיע זאגט דייקא דאס פארקערטע. מיר גלייבן אין שכר ועונש, מיר גלייבן אין מדה כנגד מדה, מיר גלייבן אין השגחה פרטיות. גארנישט איז נישט פערצופאל. אונזער ליבער באשעפער רעדט צו אונז, ער וויל מזאל מיר נאכפארשן און די תוה"ק צו פארשטיין בשל מי הרע הזאת, און פארעכטן וואס די תורה זאגט צו פארעכטן.

דאס מיינט נישט אז דער רוצח קומט נישט קיין עונש.

אלס קיום האמונה אין שכר ועונש האט קיינער זיך נאכנישט אויפגעשטעלט ערב די צווייטע וועלט מללמה און געזאגט די ציונים גייען מארגן הרג'נען 6 מיליאן יודען, אלזא, לאמיר זיך צוזאם נעמען זונטאג נאכמיטאג, אויס שחט'ן אלע ציונים אלס דין רודף און אלס הבא להרגך השכם והורגו.

די אלע פורים תורות זענען גוט לאחר המעשה כדאמרי אינשי ליב האבן און צוזאגן קאסט נישט געלט, און דער חזון איש מיט ר' אביגדור האבן נישט געדארפט ספענדען געלט צו דעקן זייער ווערטער. און פאר די זעלבע סיבה קען מען עס אויך נישט אריינקעשן, ס'איז גוטע דרוש ומוסר לאחר המעשה.

פארוואס טאקע?

ווייל שכר ועונש איז אן אמונה. נישט קיין אינדיקעיטער אדער א נביאות זאגער. ווייל אויב יא וואלט מען עס געקענט אריין קעשען ערב די קריג ווען מ'האט עס נייטוג געדארפט.

און וואס מיינט אז עפעס איז בלויז אן ענין פון אמונה?

אזוי פיל איז קלאר אז מ'דארף גלייבן, און מ'פרובירט עס צו פארשטיין, אבער נישט אייביג קען מען דאס פארשטיין ווייל מ'זעט נישט אלעס
(whatever that means).

צו נעמען די ווערטער פון חזון איש, ר' אביגדור מיללער וכדומה at face value, איז טופשות און רשעות למהדרין.

יעדער עבירה קען נאר ברענגען שלעכטס און יעדער מצוה קען נאר ברענגען גוטס, דאס איז פשוט א.ב. פון אידישקייט. (צו להבדיל יעדע רעליגיע). קיינער דארף זיך נישט אויפשטעלן ווארענען, די תורה ווארנט אונז. ראה נתתי לפניך את החיים ואת המות את הטוב ואת הרע ובחרת בחיים.
פונקטליך ווען אין וויזוי די קאנצעקווענצן וועלן קומען איז נישט אונזער ביזנעס פון א אידישקייט שטאנדפונקט.
אבער ווען עונשים קומען אויף כלל ישראל איז יא אויסדריקליך חיובא רמיא צו דערגיין און דברי חז"ל בשל מי הרעה הזאת, אזוי האט כלל ישראל אלס געטאן,
און דער תכלית דערפון איז נישט צו באשולדיגן דעם אדער יענעם, אדער פארשטיין וואס טוט זיך אין הימל, דער תכלית איז צו מתקן זיין אויף להבא, גארנישט מער. פאר עפעס א סיבה געפין חז"ל אנגעפילט מיט עונשים וואס קומען צוליב ספעציפישע עבירות, מ'זאל וויסן וואס הקב"ה וויל פון אונז,
צו זאגן פארקערט אז מ'קען איגנארירן די עונשים פון הקב"ה דאס פאראומגליקליכט כלל ישראל און איז לפענ"ד די גרעסטע רשעות און טיפשות,

[berlbalaguleh]

סתם א אידישע מדינה אין יוגאנדא צו ווי אימער, איז - לכאורה - קיין פארלעצונג פון די ש"ש. אפי' ע"פ שיטת הויואל משה. נישט אז ס'מותר נאר סנישט מחמת השלש שבועות.

יעצט בנידן דידן דארף מען פארשטיין א מרעד מיר נישט פון קיין "אידישער" מדינה, די רעדע איז דא א מדינה של אפיקורסים דאס איז נישט אסור מחמת השלש שבועות נאר מחמת העשרת הדברות.

גאלד: דאס איז דאך די פונדאמענטאלע חילוק פון ויואל משה און (להבדיל) די נטורי קרתא. דער סאטמאר'ע רבי האלט אז אידן טארן נישט האבן קיין אייגענע מדינה פאר ביאת המשיח. אפילו אין אוגאנדא אדער סיי וואו. משא"כ די נטורי קרתא באוויינען דעם "פאקט" אז די ציונים האבן בארויבט די פאלעסטינער פון זייער אייגענע מדינה. זייער הארץ בלוטיגט נישט איבער די אפריקאנער וואס הערצל וסייעתו האבן געוואלט אוועקנעמען זייער לאנד. אדער אליין זיך נעמען א גאולה פאר ביאת המשיח.