למעשה, האב איך בחירה?

[הקטן]

מען וועט נישט שמייסען זושא פאר נישט זיין מיילעך, נאר פאר נישט זיין זושא.
רעדט ער וועגען עונש, און זיין דמיון איז לאוו דווקא צו זאגען א מען פארלאנגט נישט פין אים צו זיין אזוי גרויס ווי מיילעך, נאר אויף פארקערט אויך, טאמער מיילעך איז קלענער וועט מען אים שמייסען פאר נישט זיין גרעסער, א זושא.

און דאס ברענגט ארויס נאך מער, אז א מענטש קען נישט צוקומען צו זיין עפעס אנדערש ווי דעסטיני האט אים געגעבען.

דאס אז די קענסט נישט יעצט זיך אויפהייבן און פליען וואו א פייגעל ברענגט אויך ארויס ס'איז נישט דא קיין בחירה חפשית?
אדער נאר די פאקט אז זישע איז אנדערש וואו מיילעך, און מען וועט אים שמייסן, ברענגט דאס ארויס?

[הקטן]

קען זיין ס'איז דא בחירה אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דיין בחירה זאל זיין. אדער קען זיין אז דו האסט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין, אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין וואס דו זאלסט בוחר זיין. אדער קען זיין...
ווי ווייט דו ווילסט נאר גיין איז אבער די לעצטע בחירה האסטו נישט בוחר געווען.
וואו אזוי וויייסטו דאס?
ד"ה דו קענסט בוחר זיין צו טוהן עפעס דהיינו דו קענסט טוהן וואס דו ווילסט אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט וועלן.
סעס הא?
למשל, איינער גייט אריין אין א רעסטאראנט און ס'איז דא א מעניו פון עסן, ער האט די בחירה צו נעמען וואס ער איז אין די מוד, אבער ער האט נישט די בחירה צו ער זאל מער זיין אין די מוד פון לאקשן איבער רייז. און אפילו אויב ער זאל ווען יא האבן די בחירה צו טוישן זיין מוד, וואס האט אים געמאכט וועלן טוישן זיין מוד, ער האט נישט די בחירה איבער ווילן טוישן זיין מוד. און אפילו אויב יא האט ער נישט אויף יענע ווילן א בחירה...
פארוואס איז בכלל מאד א צישטעל צי בחירה אויף מעשים ?
גראדע איז דא געניג און סעקאלעדשי וואס האלטן אויף מאד האט אויך דער מענטש אריינצירעדן

[רביה''ק זי''ע]

וואו אזוי וויייסטו דאס?

איך עקספיריענס עס.

[הקטן]

די באשלוסן זענען נישט באשאפן אוט אף די בלו. די האסט צוויי עקזעסטירענדע ברירות, און מיט׳ן כוח פון בחירה קענסטו נוטה זיין צו וועלכע צד די ווילסט.

דא שטעקט נאך א טעות וואס טייל דא מאכן, די קאנפיאשען פין א רענדעם צי בחירה חפשית.

רענדעם איז עפעס בלי טעם
ווען איך בין בוחר קען איך קלאר מסביר זיין פארוואס איך האב אזוי בוחר געווען, איך האב אבער פינקט אזוי געקענט בוחר זיין פארקערט און דאס אויך מסביר זיין, איך אלץ בוחר האב בוחר געווען די מעשה מיט די הסבר איבער די אנדערע הסבר.
די הסבר גייט פין אויווען אראפ נישט פין אינטען ארויף
בקיצר די בחירה איז נישט קיין מסובב, אזוי וואו א האנטאך וואס איז געווארן געשטיפט פין א ווינט.

אגב, דער האנטעך איז איינער אויפגעקימען מיט א היפאטעסעס אז די סיבה פארוואס ספאלט אמאל אריס פין א וואשמעשין איז, ווייל א דרויסענדיגע כח האט דאס געשטיפט, למשל א ווינט, און נישט ווייל ס'האט בוחר געווען, ס'איז געווען אן היפאטעסעס ביז וואו לאנג מען האט דאס פראבירט און די לעב 1000טע מאל און אבזערווירט אויב איז דא א דרויסענדיגע גורם וועט זיך דאס ריקען און אויב נישט נישט.
אזוי ארבעט סייענס

מען האט דאס אויך געטרייט מיט נאך זייער אסך מאטריאלען, נישט נאר האנטעך, און לא-ענד-ביהאלד די כלל האט געהאלטן! אויב מיר ווילען אז א דבר גשם וואס האט אן אורך רוחב ועומק זאל מאכן א טויש מיז זיין א דארויסענדיגע גורם.

[הקטן]

די איידיע איז אז די בחירה און רצונות פונעם מענטש איז פשוט די קאנטשענס זייט פון די מטבע פון וואס ס'שפילט זיך ממילא אפ אויף א פיזיקל לעוול.

איז מעגליך אז דאס זענען צוויי מטבעות וואס איינס האט יחסי גומלין אויף דער אנדערע אבער איז נישט די איינס און די זעלבע?
איז מעגליך אז דאס וואס שפילט זיך אפ אויף די קאנשעס קלאפט נאכדעם אויס אויך אויף די פיזיקל לעוול?

[רביה''ק זי''ע]

די איידיע איז אז די בחירה און רצונות פונעם מענטש איז פשוט די קאנטשענס זייט פון די מטבע פון וואס ס'שפילט זיך ממילא אפ אויף א פיזיקל לעוול.

איז מעגליך אז דאס וואס שפילט זיך אפ אויף די קאנשעס קלאפט נאכדעם אויס אויך אויף די פיזיקל לעוול?

ניין, זיי טענה'ן אז אפאר סעקונדעס בעפאר דו פאסט א באשלוס, קענען זיי עס שוין זען אין דיין מוח.

[הקטן]

ווער האט דיר געזאגט אז פאסען א באשלוס און קאנשעסלי וויסען אז די האסט געפאסאט א באשלוס איז איינס און די זעלבע
די סדאדיס ווייזען אז דער סוב-קאנשעס ווייסט צי זאגן פין די באשלאס איידער דער מענטש קען מעיד זיין קאנשעליס די באשלוס

דא האסטו א סימפלעפייד דייעגרעם
קאנשעס-באשלאס---->סוב-קאנשעס ווערט געוואר דערפין---->קאנשעס אווערנעס
ס'דא אסך פראקטישע סיבות (אדאפטיוו בלשונם) פארוואס ס'איז כדי ס'זאל די מוח זאל אזוי ארבעטען



די FMRI דערשמעקט שטאפעל צוויי, ביז דערווייל, און נישט שטאפעל איינס און אויך נישט שאטפעל דריי

[רביה''ק זי''ע]

אונז האבן נישט קיין שום קאנטראל אויף אונזער סוב-קאנשעס.

[cictim]

?Do We Really Have Free Choice
https://www.youtube.com/watch?v=sJT7kXYvInM&t=17s

[חתן בחור]

די באשלוסן זענען נישט באשאפן אוט אף די בלו. די האסט צוויי עקזעסטירענדע ברירות, און מיט׳ן כוח פון בחירה קענסטו נוטה זיין צו וועלכע צד די ווילסט.

דא שטעקט נאך א טעות וואס טייל דא מאכן, די קאנפיאשען פין א רענדעם צי בחירה חפשית.

רענדעם איז עפעס בלי טעם
ווען איך בין בוחר קען איך קלאר מסביר זיין פארוואס איך האב אזוי בוחר געווען, איך האב אבער פינקט אזוי געקענט בוחר זיין פארקערט און דאס אויך מסביר זיין, איך אלץ בוחר האב בוחר געווען די מעשה מיט די הסבר איבער די אנדערע הסבר.
די הסבר גייט פין אויווען אראפ נישט פין אינטען ארויף

קענסט מיר מסביר זיין פארוואס די האסט ליב א רויטע לאלי און נישט קיין גרינע?

[חתן בחור]

איך מיין אונז האב מיר שוין געמאכט מער פון זיבן הקפות דא...
למעשה האב איך זייער הנאה פונעם שמועס, און איך ווער כסדר קלוגער פון יעדעם׳ס איינטווארט.

בקיצור לאמיר מאכן א summary.

יעדער האט האט די פערסאנעל עקספערינס פון מאכן א טשויס.
רביה״ק זאגט אז ס׳קען נישט זיין קיין בחירה ווייל ס׳איז נישט דא קיין effect without cause.

איך האב צוויי מהלכים דא:

ערשטענס, ס׳איז אן אנגענומענע הייפאטעסיס אז קאנטשעסנעס איז ערמעגליכט דורך קוואנטום מעכאניקס. קוואנטום מעכאניקס צייגט אז cause and effect איז נישט וואס מ׳האט אייביג געמיינט, ווייל ס׳איז non-deterministic. דהיינו אפילו מ׳וועט צוגלייכען אלע פראפערטיעס פון צוויי פארטיקעלס איז נאך אלץ נישט מוכרח אז ביידע וועל גיין אונעם זעלבן דירעקציע.

די צוויי לינקס גייען אריין און מער פרטים.
https://simple.wikipedia.org/wiki/Heise ... _principle
https://simple.wikipedia.org/wiki/Bell%27s_theorem

דאס הייסט אפילו איך וואלט געבוירען געווארן אין היטלערס הויזן און געהאט די זעלבע סביבה און השפעות און גענעטיקס איז בכלל נישט מוכרח אז כ׳וואלט געמאכט די זעלבע טשויסעס.

איי וועסטו פרעגן וואס בין איך שולדיג אז די קוואנטום מעכאניקס אין מיין קאפ האט דיסיידעד צו הרג׳נען א מענטש? די תירוץ איז אז דאס איז א מיספארשטענדעניש וויאזוי די קאנטשעסנעס ארבייט. קאנטשעסנעס און קוואנטום מעכאניקס איז איינס און די זעלבע, און דיין מוח פארמאגט די פיזישע מעגליכקייט צו מאכן אן indeterminded decision. לייען דעם קונטרס פאר א קלארערע הסברה: http://horizons-2000.org/philosophy/bit ... 0will.html

צווייטענס, די נשמה. א מענטש האט א נשמה וואס איז א חלק אלוק ממעל, און ביים באשעפער איז נישטא די פראבלעם פון cause and effect.

און פון א טיעפערן בליק קען מען זאגן אז אלו ואלו דברי אלוקים חיים, און ביידע מהלכים זיינען באמת איינס.

[חתן בחור]

וואו אזוי וויייסטו דאס?

איך עקספיריענס עס.

[עגלה ערופה]

קען זיין ס'איז דא בחירה אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דיין בחירה זאל זיין. אדער קען זיין אז דו האסט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין, אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין וואס דו זאלסט בוחר זיין. אדער קען זיין...
ווי ווייט דו ווילסט נאר גיין איז אבער די לעצטע בחירה האסטו נישט בוחר געווען.
וואו אזוי וויייסטו דאס?
ד"ה דו קענסט בוחר זיין צו טוהן עפעס דהיינו דו קענסט טוהן וואס דו ווילסט אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט וועלן.
סעס הא?
למשל, איינער גייט אריין אין א רעסטאראנט און ס'איז דא א מעניו פון עסן, ער האט די בחירה צו נעמען וואס ער איז אין די מוד, אבער ער האט נישט די בחירה צו ער זאל מער זיין אין די מוד פון לאקשן איבער רייז. און אפילו אויב ער זאל ווען יא האבן די בחירה צו טוישן זיין מוד, וואס האט אים געמאכט וועלן טוישן זיין מוד, ער האט נישט די בחירה איבער ווילן טוישן זיין מוד. און אפילו אויב יא האט ער נישט אויף יענע ווילן א בחירה...
פארוואס איז בכלל מאד א צישטעל צי בחירה אויף מעשים ?
גראדע איז דא געניג און סעקאלעדשי וואס האלטן אויף מאד האט אויך דער מענטש אריינצירעדן

ס'איז א פשוטע זאך אז מחשבות און געפילן און רצונות האט מען נישט קיין קאנטראל איבער זיי, זיי פאפן פשוט אריין אין קאפ. אזויווי דו פארשטייסט אז א זאך קען נישט זיין די גורם פון זיך אליין, אזוי אויך קען נישט די מחשבה פון א מענטש גורם זיין די מחשבה. יא, מחשבות קענען גורם זיין אנדערע מחשבות, מחשבה א' קען גורם זיין מחשבה ב', אבער פון וואו איז מחשבה א' געקומען? ס'מוז קומען פון עפעס אנדערש וואס האט עס גורם געווען.
כמאמר החכם סעם העריס (איך געדענק נישט פינקטלעך די לשון אבער עפעס אזוי) "saying that you chose your thoughts is like saying you thought it before you thought it"

[רביה''ק זי''ע]

ערשטענס, ס׳איז אן אנגענומענע הייפאטעסיס אז קאנטשעסנעס איז ערמעגליכט דורך קוואנטום מעכאניקס. קוואנטום מעכאניקס צייגט אז cause and effect איז נישט וואס מ׳האט אייביג געמיינט, ווייל ס׳איז non-deterministic.

איי וועסטו פרעגן וואס בין איך שולדיג אז די קוואנטום מעכאניקס אין מיין קאפ האט דיסיידעד צו הרג׳נען א מענטש? די תירוץ איז אז דאס איז א מיספארשטענדעניש וויאזוי די קאנטשעסנעס ארבייט.

צווייטענס, די נשמה. א מענטש האט א נשמה וואס איז א חלק אלוק ממעל, און ביים באשעפער איז נישטא די פראבלעם פון cause and effect.

און פון א טיעפערן בליק קען מען זאגן אז אלו ואלו דברי אלוקים חיים, און ביידע מהלכים זיינען באמת איינס.

א. די תורת הקוואנטום מאכט נאר שווערער בחירה, ווייל אויב איז אלעס רענדאם דאן האסטו זיראו קאנטראל אויף זיך, ס'איז פונקט ווי דו האסט א דיבוק, און דאס אז ס'איז א מיספארשטענדענישט פארענטפערט נישט גארנישט.

ב. אויב די באשעפער איז שולט אויף דיינע מעשים, דאן קען זיכער נישט זיין קיין בחירה.

די שאלה ווערט נאר פארוואס ווען ס'קומט צו מוכיח זיין מציאות השם קומסטו מיט די סיבה ומסובב טענה, אבער ווען ס'קומט צו בחירה לויפסטו צום קוואנטום, ליגט עפעס א בייעס דא?

און פון א טיפערן בליק קען מען זאגן אז קלו וקלו שטויות במיץ עגבניות, כמאמר החכם "Philosophy is just white guys je**ing off", ודפח"ח.

[חתן בחור]

מאכסט מיך לאכן!

כ׳האב נישט דערמאנט א ווארט פון רענדאם. און איך זעה האסט נישט געליינט דעם לינק צו:
http://horizons-2000.org/philosophy/bit ... 0will.html

[רביה''ק זי''ע]

כ'פארשטיי נישט קיין ווארט וואס שטייט דארט, כ'האף נאר אז דער שרייבער אליינס האט יא פארשטאנען, אפשר ברענג א לינק וואס רעדט אביסל קלארער, אדער פארצייל מיר די נאמען פון די שיטה וועל איך עס אליינס קענען נאכקוקן.

[הקטן]

די באשלוסן זענען נישט באשאפן אוט אף די בלו. די האסט צוויי עקזעסטירענדע ברירות, און מיט׳ן כוח פון בחירה קענסטו נוטה זיין צו וועלכע צד די ווילסט.

דא שטעקט נאך א טעות וואס טייל דא מאכן, די קאנפיאשען פין א רענדעם צי בחירה חפשית.

רענדעם איז עפעס בלי טעם
ווען איך בין בוחר קען איך קלאר מסביר זיין פארוואס איך האב אזוי בוחר געווען, איך האב אבער פינקט אזוי געקענט בוחר זיין פארקערט און דאס אויך מסביר זיין, איך אלץ בוחר האב בוחר געווען די מעשה מיט די הסבר איבער די אנדערע הסבר.
די הסבר גייט פין אויווען אראפ נישט פין אינטען ארויף

קענסט מיר מסביר זיין פארוואס די האסט ליב א רויטע לאלי און נישט קיין גרינע?

פארוואס איך האב ליב די רויטע אדער פארוואס איך בין בוחר צי עסען רויטע?
איך קען ליעב האבן די רויטע און בוחר זיין צי עסען די גרינע.
פארוואס? איך וויל זיך יצעט נישט נאגגעבען די תאות.

ס'דא זייער אסך זאכן וואס מיר לויפן אויף autopilot און מיר האבן בכלל נישט קיין בחירה אויף דעם - ביי רוב מענטשען, למשל, די קלאפעניש פין הארץ
דערנאך איז דא זאכן וואס לויפט אויף autopilot אבער מיר קענען בוחר זיין און דאס איבערנעמען - מיר קענען בזדון שנעלער אדער פארשטאטערען די אטעם
ס'אויכעט דא וואס קענען בוחר זיין בקום ועשה צי פארשטייטערן די הארץ קלאפעניש, ואכ"ם
אזוי קען א מענטש סעלעקטען די רויטע לאלי אן האבן צוויי צדדים דערוועגן, פשוט אויף autopilot - א קאץ קען דאס אויך טון.

דיין ליעב האבן רויטע לאלי איז גראדע בכלל נישט רענדעם, דאס קען זיין געבויט אויף זייער אסך באהאלטענע פאקטרען פין nature and nurture וואו שבת אחים האט געשריבן.
בוחר זיין נישט צי עסען די רויטע לאלי ווייל ס'איז גיט איז אויך נישט רענדעם - דו האסט דאס בוחר געווען - ווער האט דיר געזאגט אז דו קענסט נישט?!

[חתן בחור]

כ'פארשטיי נישט קיין ווארט וואס שטייט דארט, כ'האף נאר אז דער שרייבער אליינס האט יא פארשטאנען, אפשר ברענג א לינק וואס רעדט אביסל קלארער, אדער פארצייל מיר די נאמען פון די שיטה וועל איך עס אליינס קענען נאכקוקן.

זאל איך עס פארליינען פאר דיר אויכעט?

קודם פארשטיי די ערשטע צוויי כללים נאכדעם וועמער רעדן ווייטער.

די לינקס זענען צו wikipedia simple English:
https://simple.wikipedia.org/wiki/Heise ... _principle https://simple.wikipedia.org/wiki/Bell%27s_theorem

ס׳ווייזט אז אפילו צוויי מענטשן זענען קאמפליט די זעלבע איז נישט מוכרח אז זיי וועלן מאכן די זעלבע טשויסעס.

[הקטן]

קען זיין ס'איז דא בחירה אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דיין בחירה זאל זיין. אדער קען זיין אז דו האסט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין, אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט בוחר זיין וואס דו זאלסט בוחר זיין. אדער קען זיין...
ווי ווייט דו ווילסט נאר גיין איז אבער די לעצטע בחירה האסטו נישט בוחר געווען.
וואו אזוי וויייסטו דאס?
ד"ה דו קענסט בוחר זיין צו טוהן עפעס דהיינו דו קענסט טוהן וואס דו ווילסט אבער דו האסט נישט בוחר געווען וואס דו זאלסט וועלן.
סעס הא?
למשל, איינער גייט אריין אין א רעסטאראנט און ס'איז דא א מעניו פון עסן, ער האט די בחירה צו נעמען וואס ער איז אין די מוד, אבער ער האט נישט די בחירה צו ער זאל מער זיין אין די מוד פון לאקשן איבער רייז. און אפילו אויב ער זאל ווען יא האבן די בחירה צו טוישן זיין מוד, וואס האט אים געמאכט וועלן טוישן זיין מוד, ער האט נישט די בחירה איבער ווילן טוישן זיין מוד. און אפילו אויב יא האט ער נישט אויף יענע ווילן א בחירה...
פארוואס איז בכלל מאד א צישטעל צי בחירה אויף מעשים ?
גראדע איז דא געניג און סעקאלעדשי וואס האלטן אויף מאד האט אויך דער מענטש אריינצירעדן

ס'איז א פשוטע זאך אז מחשבות און געפילן און רצונות האט מען נישט קיין קאנטראל איבער זיי, זיי פאפן פשוט אריין אין קאפ. אזויווי דו פארשטייסט אז א זאך קען נישט זיין די גורם פון זיך אליין, אזוי אויך קען נישט די מחשבה פון א מענטש גורם זיין די מחשבה. יא, מחשבות קענען גורם זיין אנדערע מחשבות, מחשבה א' קען גורם זיין מחשבה ב', אבער פון וואו איז מחשבה א' געקומען? ס'מוז קומען פון עפעס אנדערש וואס האט עס גורם געווען.
כמאמר החכם סעם העריס (איך געדענק נישט פינקטלעך די לשון אבער עפעס אזוי) "saying that you chose your thoughts is like saying you thought it before you thought it"

איך וויל יעצט נישט פארקריכן און די ריכטונג פין "בחירה אויף מחשבה" איבער בחירה אויף צווישען צוויי מחשבות (יצ"ט ויצה"ר, id and ego, yin and yang וכו')
וואו איך האב געשריבן, בחירה אויף מעשים איז נישט די זעלבע וואו בחירה אויף אן autopilot מחשבה.

אויב אבער ביסטו גרייט צי טראכטן אינדרוסען פין די דיטערמינטע שכל פין סעם העריס, דאן לאמאיך די געבן אביסל חומר למחשבה "וואו אזוי פאנגט אן א קליין קינד צי טראכטן" ?
וואס איז זיין ערשטע מחשבה וואס דאס ברענגט די צווייטע? און וואו אזוי ווערט א דרויסענדיגע פאקט, אדער אן אינערלעכע הרגשה, טרענספארמד צי א מחשבה ?

[רביה''ק זי''ע]

קודם פארשטיי די ערשטע צוויי כללים נאכדעם וועמער רעדן ווייטער.

קוק אהער, איך גיי מיך נישט יעצט זעצן לערנען פיזיקס נאר כדי זיך צו קענען טענה'ן ווייטער און אפילו ווען יא קען מיר יענער פארקויפן וואס ער וויל, כ'האב נישט קיין שום סיבה צו גלייבן אז ער פארקויפט מיר נישט קיין לאקשן. אויב קענסטו זאגן די נאמען פון די שיטה וואס דו שטעלסט פאר, וואלט איך געקענט אליינס נאכקוקן, און איך וואלט געקענט טרעפן לינקס וואס זענען מסביר אויף א פשוטע שפראך.

[חתן בחור]

קודם פארשטיי די ערשטע צוויי כללים נאכדעם וועמער רעדן ווייטער.

קוק אהער, איך גיי מיך נישט יעצט זעצן לערנען פיזיקס נאר כדי זיך צו קענען טענה'ן ווייטער, אויב קענסטו זאגן די נאמען פון די שיטה וואס דו שטעלסט פאר, וואלט איך געקענט אליינס נאכקוקן, און איך וואלט געקענט טרעפן לינקס וואס זענען מסביר אויף א פשוטע שפראך.

Heisenberg's uncertainty principle
ווייזט אז קיין שום זאך קען נישט זיין predetermined. אלעס איז בלויז probabilities.

Bell's theorem
זאגט אז די סיבה פארוואס ס׳קען נישט זיין predetermined איז נישט מפני חוסר ידיעה, נאר אפילו מ׳ווייזט אלע variables גייט מען אויך נישט קענען determine׳נען.

די לעצטע לינק איז מסביר אז ס׳איז נישט מן הנמנע אז די מוח זאל קענען האבן אייגענארטיגע קאנטראל איבער טשויסעס דורך קוואנטום מעכאניקס.

אויכעט וואטש דאס: https://www.youtube.com/watch?v=Jint5kjoy6I

[חתן בחור]

די באשלוסן זענען נישט באשאפן אוט אף די בלו. די האסט צוויי עקזעסטירענדע ברירות, און מיט׳ן כוח פון בחירה קענסטו נוטה זיין צו וועלכע צד די ווילסט.

דא שטעקט נאך א טעות וואס טייל דא מאכן, די קאנפיאשען פין א רענדעם צי בחירה חפשית.

רענדעם איז עפעס בלי טעם
ווען איך בין בוחר קען איך קלאר מסביר זיין פארוואס איך האב אזוי בוחר געווען, איך האב אבער פינקט אזוי געקענט בוחר זיין פארקערט און דאס אויך מסביר זיין, איך אלץ בוחר האב בוחר געווען די מעשה מיט די הסבר איבער די אנדערע הסבר.
די הסבר גייט פין אויווען אראפ נישט פין אינטען ארויף

קענסט מיר מסביר זיין פארוואס די האסט ליב א רויטע לאלי און נישט קיין גרינע?

פארוואס איך האב ליב אדער פארוואס איך בין בוחר צי עסען?
איך קען ליעב האבן די רויטע און בוחר די גרינע, די טעם? איך וויל זיך יצעט נישט נאגגעבען די תאות

בכלל איז דא זייער אסך זאכן וואס מיר לויפן אויף autopilot און מיר האבן בכלל נישט קיין בחירה אויף דעם - ביי רוב מענטשען די קלאפעניש פין הארץ
דערנאך איז דא זאכן וואס לויפט אויף autopilot אבער מיר קענען בוחר זיין און דאס איבערנעמען - מיר קענען בזדון שנעלער אדער פארשטאטערען די אטעם
א מענטש קען סעלעקטען די רויטע לאלי אן האבן צוויי צדדים דערוועגן, פשוט אויף autopilot - א קאץ קען דאס אויך טון.

דיין ליעב האבן רויטע לאלי איז גראדע נישט רענדעם, דאס קען זיין געבויט אויף זייער אסך באהאלטענע פאקטרען פין nature and nurture וואו שבת אחים האט געשריבן.
בוחר זיין נישט צי עסען די רויטע לאלי ווייל ס'איז גיט איז אויך נישט רענדעם - דו האסט דאס בוחר געווען - ווער האט דיר געזאגט אז דו קענסט נישט?!

האסט געזאגט אז א יעדע טשויס קענסטו מסביר זיין. נו זיי מיר מסביר ווען די האסט א טשויס צווישן א רויטע און גרינע לאליפאפ פארוואס נעמסטו איינס און נישט דאס צווייטע?

[הקטן]

נישט א יעדער סעלעקשען איז א בחירה- טשויס, קוק וואס איך שרייב
א קאץ מאכט אויך סעלעקשענס.

אויב די וואלסט געהאט צדדים אויף צוויי זייטען, די רויטע ווייל איך האב דאס ליעב אדער די גרינע ווייל פארוואס זאל איך זיך נאכגעבען די תואות
פארוואס האסטו בוחר געווען די גרינע?
וויי מיט זיך נישט נאכגעבן די תואה ווער איך שטערקער!

פארוואס האסטו בוחר געווען די רויטע?
ס'איז שוין נאך שובובים!


(אויב דיין שאלה איז פארוואס דו האסט ליעב די רויטע, דאס איז א שמיס פאר זיך)