למעשה, האב איך בחירה?

[רביה''ק זי''ע]

נאר צו פארשטיין וואס הייסט ווילן.

הער אויס, אני הק' בין געזעצן דערויף וואכן לאנג ביז איך האב געכאפט די נקודה, ס'איז נישט געקומען פון עסן פיצא מיט פאלאפעל.

[חתן בחור]

נאר צו פארשטיין וואס הייסט ווילן.

הער אויס, אני הק' בין געזעצן דערויף וואכן לאנג ביז איך האב געכאפט די נקודה, ס'איז נישט געקומען פון עסן פיצא מיט פאלאפעל.

פוי! מאן דכר שמיא.

[חתן בחור]

איך האלט אז מיין קאנטשעסנעס האט אן אייגעארטיגן כוח צו קענען מאכן דיסיזשענס.

ס'דארף אבער וועלן מאכן די ריכטיגע דעסיזען.

ס׳איז איז נישט קיין ס׳. ס׳איז איך און די אויף די Being level.

[רביה''ק זי''ע]

נו פון דעם רעד איך דאך, מ'דארף האבן די רצון אויף די being level צו מאכן די ריכטיגע באשלוסן.

[הקטן]

נאר צו פארשטיין וואס הייסט ווילן.

הער אויס, אני הק' בין געזעצן דערויף וואכן לאנג ביז איך האב געכאפט די נקודה, ס'איז נישט געקומען פון עסן פיצא מיט פאלאפעל.

א ברירה האסטע געהאט?

[רביה''ק זי''ע]

ביטע נישט פארדרייען, שכח.

און אז מ'רעדט שוין יא, כ'האב טאקע נישט געהאט קיין אנדערע ברירה, די שאלות האבן מיך אזוי שטארק געעגבערט אז איך האב געמוזט זיך אוועקזעצן מאכן סדר אין די עניינים.

[חתן בחור]

נו פון דעם רעד איך דאך, מ'דארף האבן די רצון אויף די being level צו מאכן די ריכטיגע באשלוסן.

ניין ס׳דארף נישט גארנישט. The buck stops here.

טיף אונעם מוח (איך רעד נישט פיזיש) איז דא פלאץ וואס מאנכע רופן די נשמה, awareness, the mind's eye, being, consciousness, א.א.וו. און דאס איז די ווייטסטו ווי א מענטש קען אנקומען (short of prophecy). ס׳איז דא טויזענטער ביכער וויאזוי א מענטש קען אנקומען דארט אין וויאזוי צו פירן דעם לעבן פון יענעם שטאנדפונקט. מ׳רופט עס היינט enlightement.

דארטן זעהט א מענטש דעם אמת לאמיתו ווער ער איז, און דארטן קען ער מאכן דיסיזשענס אן קיין שום פריעדדיגע רצון. די באשעפער האט עס אזוי אוועקגעשטעלט אז ווען ער שטעלט צוזאם די גוף און נשמה ווערט באשאפן א sentient being, און ס׳איז דא א מקום אין זיין מוח ווי ער האט פול קאנטראל צו מאכן אייגענע דיסיזשענס, און האט די אחריות צו מאכן די ריכטיגע דיסיזשענס.

[הקטן]

נאר צו פארשטיין וואס הייסט ווילן.

הער אויס, אני הק' בין געזעצן דערויף וואכן לאנג ביז איך האב געכאפט די נקודה, ס'איז נישט געקומען פון עסן פיצא מיט פאלאפעל.

א ברירה האסטע געהאט?

ביטע נישט פארדרייען, שכח.

און אז מ'רעדט שוין יא, כ'האב טאקע נישט געהאט קיין אנדערע ברירה, די שאלות האבן מיך אזוי שטארק געעגבערט אז איך האב געמוזט זיך אוועקזעצן מאכן סדר אין די עניינים.

דא האט איר אויף דיספלעי וואו אינסטניגלי ס'איז איינגעקריצט און איינגעבאקען ביים מענטש צי נעמען קרעדיט פאר זיינע מעשים.
אפילה און די צייט וואס ער טרייט צי מאכן די פוינט אז אלעס אלעס איז דיטערמעט, און קען אויף גארנישט נעמען קיין קרעדיט, וועט ער זיך אליין רימען און ווערען דערצערענט פין עפעס וואס לויט וואו אזוי ער זאגט ער האלט האט יענער בכלל נישט געהאט קיין ברירה אנדערש צי שרייבן.

שוין נאכן ציריקימען און זאגן אז איך האב נישט געהאט קיין בריירה קימט דאס אויך מיט זעלבסט לויב - "די שאלות האבן מיך אזוי שטארק געעגבערט אז איך האב געמוזט זיך אוועקזעצן מאכן סדר אין די עניינים."


איז לאמעך דיך פרעגן, אפשר איז דארט וואו די ביסט אנגעקימען נאכן מאכן "סדר" האט נישט קיין שייכת מיט דעם אמת, די ביסט אבער פארט אנגעקימען צי דעם ווייל לויט 180 דארויסענדיגע פאקטארן ביזטו געצווינגען אזוי צי האלטן?!?
אנדערע וואס זענען געצווינגען צי האלטן אנדערש האלטן אנדערש.

אחוץ זיך אננעמען אויף דיין כבוד, וואס קימט דיר בכלל נישט, ווייל אלס אלעס איז דיטערמענט! איז אויך קענטיג פין דיין תגיבה אז ביסט געווארן געטשעפעט פין מיר, פארוואס? האב איך דען געהאט אריינצירעדען און מיין תגיבה?


איך האב געוואלט טעסטען די טיפערע געוויסען אפילה פין דער וואס לייקענט זיך
איך האב שוין פין לאנג חושוש געווען אז אויך די וואס האלטן אז אלעס איז דיטערמענט, האבן אויך א שייכת מיט כבוד, און ווערען אויך אויפגערעגט ווען א "בעל בחירה" טשעפעט זיי (אנדערש וואו ווען א דומם טשעפעט)
איך האב דאס איינמאל געוואלט טעסטען
איך מיין ס'האט געמאכט די פוינט אויף אן עקספעריענשעל לעוועל - סארי רביה"ק פארן זיין מיין גיני פיג


איך האב בוחר געווען צי שרייבן אין די אשכול אסך, די תגיבה איז זיכער נישט געווען פארדרייט.

[נהורא נפישא]

דאס וויבאלד אלעס איז דיטערמאנט איז ערווארטעט אז א מענטש וואס גלייבט אזוי זאל רעכענען אז אלעס איז ווי א דומם איז זינלאז, זינט א מענטש האט אן אינסטינקט פון סורווייוול ווי אויך אן אינסטינקט פון באשיצן זיין שטאנד און כבוד און דאס ווערט דוקא ערמעגליכט מיט דעם וואס דער מענטש טראכט און עקספירעינס ווי ער פאסט באשלוסן, און דאס איז באמת די גאנצע לעבן און איר עקספיריענס, א מענטש איז נאך אלעם איינגעווארצעלט מיט געפילן און עס איז נישט די אינטערעסע פון א מענטש דאס צו ריווערסן, וויי פאר א מענטש וואס איז ביכולת אלעס צוריקצודרייען, מיט דעם אלעם טאקע מיט א בעסערע פארשטאנד פון פסיכאלאגיע קען מען טאקע שטיין בעסער אויך מיט עמאשינעל אינטעליגענץ און האבן א גוטע קאנטראל אויף די געפילן דאס צו נוצן פאזעטיוו.
דאס איז פונקט אזויווי איך זאל זאגן אז ווען איינער וואטשט אן עמאשינעל סצענע פון א מאווי און ווערט איבערגענומען אז ס'איז א סימן אז ס'איז אן אמתע פאסירונג.
און דרך אגב איך האב שוין געזען מענטשן זיך רעגן אויף א דומם אויך.

[עגלה ערופה]

נו פון דעם רעד איך דאך, מ'דארף האבן די רצון אויף די being level צו מאכן די ריכטיגע באשלוסן.

ניין ס׳דארף נישט גארנישט. The buck stops here.

טיף אונעם מוח (איך רעד נישט פיזיש) איז דא פלאץ וואס מאנכע רופן די נשמה, awareness, the mind's eye, being, consciousness, א.א.וו. און דאס איז די ווייטסטו ווי א מענטש קען אנקומען (short of prophecy). ס׳איז דא טויזענטער ביכער וויאזוי א מענטש קען אנקומען דארט אין וויאזוי צו פירן דעם לעבן פון יענעם שטאנדפונקט. מ׳רופט עס היינט enlightement.

דארטן זעהט א מענטש דעם אמת לאמיתו ווער ער איז, און דארטן קען ער מאכן דיסיזשענס אן קיין שום פריעדדיגע רצון. די באשעפער האט עס אזוי אוועקגעשטעלט אז ווען ער שטעלט צוזאם די גוף און נשמה ווערט באשאפן א sentient being, און ס׳איז דא א מקום אין זיין מוח ווי ער האט פול קאנטראל צו מאכן אייגענע דיסיזשענס, און האט די אחריות צו מאכן די ריכטיגע דיסיזשענס.

וואס איז די חילוק צווישן דיסיזשען און רצון? ווען דו מאכסט עפעס אפ ווילסטו ס'זאל זיין אזויווי די החלטה. דו האסט פשוט אויפגעטוישט איין ווארט מיט א אנדערע ווארט. ווי מ'זאגט: a play of words

[עגלה ערופה]

נאר צו פארשטיין וואס הייסט ווילן.

הער אויס, אני הק' בין געזעצן דערויף וואכן לאנג ביז איך האב געכאפט די נקודה, ס'איז נישט געקומען פון עסן פיצא מיט פאלאפעל.

א ברירה האסטע געהאט?

ביטע נישט פארדרייען, שכח.

און אז מ'רעדט שוין יא, כ'האב טאקע נישט געהאט קיין אנדערע ברירה, די שאלות האבן מיך אזוי שטארק געעגבערט אז איך האב געמוזט זיך אוועקזעצן מאכן סדר אין די עניינים.

דא האט איר אויף דיספלעי וואו אינסטניגלי ס'איז איינגעקריצט און איינגעבאקען ביים מענטש צי נעמען קרעדיט פאר זיינע מעשים.
אפילה און די צייט וואס ער טרייט צי מאכן די פוינט אז אלעס אלעס איז דיטערמעט, און קען אויף גארנישט נעמען קיין קרעדיט, וועט ער זיך אליין רימען און ווערען דערצערענט פין עפעס וואס לויט וואו אזוי ער זאגט ער האלט האט יענער בכלל נישט געהאט קיין ברירה אנדערש צי שרייבן.

שוין נאכן ציריקימען און זאגן אז איך האב נישט געהאט קיין בריירה קימט דאס אויך מיט זעלבסט לויב - "די שאלות האבן מיך אזוי שטארק געעגבערט אז איך האב געמוזט זיך אוועקזעצן מאכן סדר אין די עניינים."


איז לאמעך דיך פרעגן, אפשר איז דארט וואו די ביסט אנגעקימען נאכן מאכן "סדר" האט נישט קיין שייכת מיט דעם אמת, די ביסט אבער פארט אנגעקימען צי דעם ווייל לויט 180 דארויסענדיגע פאקטארן ביזטו געצווינגען אזוי צי האלטן?!?
אנדערע וואס זענען געצווינגען צי האלטן אנדערש האלטן אנדערש.

אחוץ זיך אננעמען אויף דיין כבוד, וואס קימט דיר בכלל נישט, ווייל אלס אלעס איז דיטערמענט! איז אויך קענטיג פין דיין תגיבה אז ביסט געווארן געטשעפעט פין מיר, פארוואס? האב איך דען געהאט אריינצירעדען און מיין תגיבה?


איך האב געוואלט טעסטען די טיפערע געוויסען אפילה פין דער וואס לייקענט זיך
איך האב שוין פין לאנג חושוש געווען אז אויך די וואס האלטן אז אלעס איז דיטערמענט, האבן אויך א שייכת מיט כבוד, און ווערען אויך אויפגערעגט ווען א "בעל בחירה" טשעפעט זיי (אנדערש וואו ווען א דומם טשעפעט)
איך האב דאס איינמאל געוואלט טעסטען
איך מיין ס'האט געמאכט די פוינט אויף אן עקספעריענשעל לעוועל - סארי רביה"ק פארן זיין מיין גיני פיג


איך האב בוחר געווען צי שרייבן אין די אשכול אסך, די תגיבה איז זיכער נישט געווען פארדרייט.

איך זעה נישט פארוואס איינער וואס האלט אז ס'איז נישט דא קיין בחירה זאל זיך אויפפירן אנדערש ווי איינער וואס האלט אז ס'איז יא דא בחירה.
בסך הכל האט ער מער ווייניגער די זעלבע רצונות, די זעלבע תאוות און עמאציענאלען. אבער איין רצון האט ער מער פון דיך און דאס איז צו ניצן די מעקיניזם פון לאגיק אין מוח צו אויסגעפונען די אמת איבער בחירה וואס דו האסט עס נישט. (אדער האסטו נישט די מעקיניזם אדער האסטו נישט די רצון עס צו ניצן)
אבער נאכאמאהל, דו האסט דאך נישט קיין ברירה.

[חתן בחור]

וואס איז די חילוק צווישן דיסיזשען און רצון? ווען דו מאכסט עפעס אפ ווילסטו ס'זאל זיין אזויווי די החלטה. דו האסט פשוט אויפגעטוישט איין ווארט מיט א אנדערע ווארט. ווי מ'זאגט: a play of words

שכויעך פאר די constructive criticism.

כ׳האב אפשר נישט גענוצט די ריכטיגע טערמינען, אבער וואס איך מיין ארויסצוברענגען איז, אז ס׳איז דא צוויי מינע רצונות. איינס איז ווען די וועגסט דיינע אפציעס, געדולד, עמאציאנעלע צושטאנד און מאכסט א ראציאנעלע באשלוס וואס די ווילסט. די צווייטע איז אן אינערליכע טיעפע awareness וואס איז נישט באיינדרוקט פון קיין שום חיצוניות׳דיגע properties און דארטן האט א מענטש innate קאנטראל, ס׳איז נישט דא דארטן קיין פריערדיגע רצון אדער cause, כי זה כל האדם.

דאס איז ווייט נישט מיין אייגענע סברות, אסאך באקאנטע דענקער באנוצען זיך מיט דעם געדאנק. אויך די תניא און אנדערע ספרים וסופרים רעדן פון דעם, נפש הבהמית און נפש השכלית, קליפת נוגה וכו׳ וכו׳.

[הקטן]

וואס איז די חילוק צווישן דיסיזשען און רצון? ווען דו מאכסט עפעס אפ ווילסטו ס'זאל זיין אזויווי די החלטה. דו האסט פשוט אויפגעטוישט איין ווארט מיט א אנדערע ווארט. ווי מ'זאגט: a play of words

איז עס?
א יעדע דיסיזשען האט אינטער זיך א רצון (איינס פין אפאר) און נישט א יעדע רצון ענדיגיט זיך און א דיסיזשען!
פליז זיי בוחר און ניצן די מעקיניזם פון לאגיק! און פאל נישט ציריק צי דיין default מהלך, ווייל אזוי האסטו נעכטן געהאלטען, אדער ווייל אזוי זאגט סעם העריס.

אבער איין רצון האט ער מער פון דיך און דאס איז צו ניצן די מעקיניזם פון לאגיק אין מוח צו אויסגעפונען די אמת איבער בחירה וואס דו האסט עס נישט.

אויב די end result פין דיי מעקעניזעם פין רעצאנאל איז hardcoded דיר צי געבען א געוויסע outcome און מיין מעקעניזעם איז hardcoded צי געבן א געוויסע outcome דאן האב נישט איך און נישט דו די מעגליכקייט צי טראכטן, אדער סיי וואספארא בארעכטוגונג אנצינעמען וואס מיר טראכטן.

[הקטן]

די זאגסט דא אפאר נקידות וואס איינס טרעט אויף די אנדערע

א
דאס וויבאלד אלעס איז דיטערמאנט איז ערווארטעט אז א מענטש וואס גלייבט אזוי זאל רעכענען אז אלעס איז ווי א דומם איז זינלאז, זינט א מענטש האט אן אינסטינקט פון סורווייוול ווי אויך אן אינסטינקט פון באשיצן זיין שטאנד און כבוד
און דאס ווערט דוקא ערמעגליכט מיט דעם וואס דער מענטש טראכט און עקספירעינס ווי ער פאסט באשלוסן.

דו נעמסט דא ארויס די גרויסע joker - וואס זאגט, הגם ס'איז נישט אמת, אבער אינזער אבזערוואציע און עקספירעינס איז דאך אז מיר זענען די וואס פאסען די באשלוסן
ווייל דאס איז adoptive.
קודם קימט דיר קרעדיט און מודה זיין אז מיר אבזערווירען אויף א טיפער לעוועל free choice (איך האלט יא פין געבן קרעדיט וואו קרעדיט איז דא)

הגם וואס דו זאגטס איז בכלל נישט אמת, מיר דארפן נישט שפירן אז מיר מאכן א דעסישען צי פארמאכן די אויגען ווען עפעס קימט צי פליען אגעגען אינז אדער אוועק שלעפען די פינגער פין עפעס וואס איז הייס



ב
און דאס איז באמת די גאנצע לעבן און איר עקספיריענס, א מענטש איז נאך אלעם איינגעווארצעלט מיט געפילן און עס איז נישט די אינטערעסע פון א מענטש דאס צו ריווערסן.
איך בין נישט זיכער וואס דאס איז all about
אויב פארשטיי איך וואס די זאגסט איז, א מענטש איז אזוי געבוירן און ס'איז נישט דא קיין מעלה פין ריווערסען ממילא לאזט ער דאס אויף default
פריער איז געווען אז ס'איז גאר א מעלה צי האלטן די קרימע דעה.


ג
וויי פאר א מענטש וואס איז ביכולת אלעס צוריקצודרייען,
ווייטער אז סלוינט זיך ענדערש צי לעבן די שקר, און וואס מיר אבזערווירן די שקר איז גאר א מעלה

מיט דעם אלעם טאקע מיט א בעסערע פארשטאנד פון פסיכאלאגיע קען מען טאקע שטיין בעסער אויך מיט עמאשינעל אינטעליגענץ און האבן א גוטע קאנטראל אויף די געפילן דאס צו נוצן פאזעטיוו.
דא בין איך שוין געווארען פארלוירן - איז בעסער אדער ערגער ארויס האבן דעם אמת!?!
אויב איז אדאפטיוו צי פילען אז מיר מאכן די דיסעשען און דאס איז גאר א מעלה איז פאר וואס זאל נישט זיין אויפדעקען דער אמת א ריגרעשען און א חסרון
דא שרייבטסטו שוין אז ס'איז גאר א מעלה צי וויסען אז נישט מיר זענען וואס מאכן דעסישענס - די וואס ווייסען די אמת זענען מער fit איז וואו אזוי איז אריינגעקימען די טעות in the first place?

באמת, דאס אז ס'דא אזויפיל שיטות אין פסיכאלאגיע וואס וויל אינז אויפקלערן אז איך און דו זענען ראבאטס, און הגם מיר קענען עס זייער גוט מסביר זיין און קאנשסענלי טראכטן, דאך דאך געלאנגט נישט פאר מענשהייט זיך ארויסצידרייען פין די עלאזשען, דאס זאגט זייער אסך
די קענסט אויפרעגן סעם-העריס אדער סיי וועלעכע פסיכאלאג מיט סיי וועלעכע שיטה עני טאג אויף דער וואך

און די וואס זענען דוגל מיט שיטת וויקטער פרענקל אדער choice theory אדער ACT זענען בכלל נישט אינטערשטעליג עמאשענעל אינטעלעגענס





דאס איז פונקט אזויווי איך זאל זאגן אז ווען איינער וואטשט אן עמאשינעל סצענע פון א מאווי און ווערט איבערגענומען אז ס'איז א סימן אז ס'איז אן אמתע פאסירונג.
און דרך אגב איך האב שוין געזען מענטשן זיך רעגן אויף א דומם אויך.

[עגלה ערופה]

וואס איז די חילוק צווישן דיסיזשען און רצון? ווען דו מאכסט עפעס אפ ווילסטו ס'זאל זיין אזויווי די החלטה. דו האסט פשוט אויפגעטוישט איין ווארט מיט א אנדערע ווארט. ווי מ'זאגט: a play of words

איז עס?
א יעדע דיסיזשען האט אינטער זיך א רצון (איינס פין אפאר) און נישט א יעדע רצון ענדיגיט זיך און א דיסיזשען!
פליז זיי בוחר און ניצן די מעקיניזם פון לאגיק! און פאל נישט ציריק צי דיין default מהלך, ווייל אזוי האסטו נעכטן געהאלטען, אדער ווייל אזוי זאגט סעם העריס.

אבער איין רצון האט ער מער פון דיך און דאס איז צו ניצן די מעקיניזם פון לאגיק אין מוח צו אויסגעפונען די אמת איבער בחירה וואס דו האסט עס נישט.

אויב די end result פין דיי מעקעניזעם פין רעצאנאל איז hardcoded דיר צי געבען א געוויסע outcome און מיין מעקעניזעם איז hardcoded צי געבן א געוויסע outcome דאן האב נישט איך און נישט דו די מעגליכקייט צי טראכטן, אדער סיי וואספארא בארעכטוגונג אנצינעמען וואס מיר טראכטן.

נאכאמאהל. ס'איז זייער פשוט וואס פארשטייסטו נישט?

בחירה מיינט טוהן עפעס לויט די רצון. אוודאי איז מעגלעך צו טוהן זאכן אהן קיין רצון, איך וועל געבן עטליכע דוגמאות: איינער וואס גייט אין תפיסה, אן עפעלעפטיק וואס פאלט צאם, אדער איינער וואס קעקעצט. די אלע זאכן טוהען מענטשן אן קיין רצון. אבער דווקא די זאכן זענען פון די איינציגסטע זאכן וואס כולי עלמא מודי אז ס'איז נישט דא קיין בחירה.

סאו. קומט אויס אזוי: א זאך וואס דו טוסט לויט דיין רצון מיינט עס אז דו האסט בוחר געווען אזוי, איז דארט יא דא א בחירה. א זאך וואס דו טוסט בהכרח אן דיין רצון האסטו נישט קיין בחירה.

יעצט, איך בין מודה אז ס'איז דא בחירה, דהיינו געוויסע זאכן קען מען טוהן לויט די רצון. אבער די רצון אליין קומט דאך נישט פון די רצון, סאו אויף די רצון איז נישט דא קיין בחירה. ודו"ק.

[נהורא נפישא]

הקטן, א) כ'האב אייביג געזאגט אז מיר עקספיריענסן בחירה און כ'האב געזאגט אז וועגן דעם איז די איידיע פון דיטערמאניזם קאונטער-אינטועטיוו
ב) בנוגע דאס וואס דו זאגסט אז עס איז דא א סתירה און מיינע ווערטער אויב צו האלטן די איידיע פון די דיטערמאניזם איז א מעלה אדער א חסרון האסטו ווארשיינליך בכלל נישט געכאפט וואס איך זאג און לאמיך עס נאכאיינמאל פרובירן מסביר צו זיין
יעדע קלארקייט וואס מ'האט איבער פסיכלאגיע אפילו עס איז נישט דוקא א ריכטיגע שיטה קען ברענגען א געוויסע זעלבסטזיכערקייט און רואיגקייט פארן מענטש און דערפאר איז דא א בענעפיט אויך פון וויסן און פארשטיין אז מענטשן זענען דיטערמאניסטיק לענין זה אבער פארשטייט זיך אז מ'דארף נישט גלויבן דוקא און דעם הגם איך זעה עפעס יוניק און דעם.
דיטערמעניזם איז א צומישקייט פאר ווער ס'פארשטייט נישט וויאזוי ס'ארבעט און וואס צו מאכן דערפין.
אויב איינער לערנט פשט אז מכח דיטערמאניזם איז ער נישט אחראי אויף זיינע מעשים וועט ער ממילא געוואויר ווערן אז ער גייט ווערן געהאלטן אחראי.
מענטשן האבן הנאה פון לעבן נישט וועגן אן אמת ווס. שקר געיעג נאר צוליב א סיפוק וואס מ'האט צו ערפילן די געפילן אויף א פאזיטיוון אופן.
מענטשן קענען זען אן אידיאל נישט דוקא אין וואס ס'איז אמת נאר אין וואס איז אטראקטיוו
מענטשן ווילן סורווייון, עס איז פאר יעדנ'ס בענעפיט צו מאכן א סאשעל קאנטרעקט צו לעבן אין א סאסייעטי ווי עס דא א פארזיכערונג פאר יעדנ'ס לעבן
דאס וואס מענטשן שרייען פון די דעכער, אחריות! אחריות! איז נישט די נקודה די אמתיות שבו נאר די אזהרה שבו ווייל דאס איז א דאזע צו שטופן די מעכאניזם זאל גיין לטובת הכלל און דאס זעלבסט איז דיטערמאניסטיק צו זיין אדאפטיוו פאר די סורווייוול פון די מענטשליכע ראסע

[חתן בחור]

שטיצער פאר בחירה באזירט אויף סייענס טענה'ן אז אין קוואנטעם מעקעניקס זעט מען אז עס איז פארהאן טשאנס. ראשית איז די זאך נישט גענוג נאכגעפארשט אויב ס'איז טאקע במקרה, קען זיין מ'האט פשוט נישט געטראפן די מעכאניזם וויאזוי זאכן זענען אויף די סובאטאמיק לעוול, צווייטענס איז דאך סוכ"ס די נעט רעזאלט אויף די אטאמיק לעוועל אייביג יא דיטערמענט. דריטענס כ'האב קיינמאל נישט פארשטאנען וואס די אנדערע צד איז אויב זאג איך אז ס'איז נישט דיטערמאנט איז פשט אז די מחשבות און בחירה פונעם מענטש זענען במקרה, איז דאס אפילו מער יושרדיג ?

ראשית ניין, Bell's theorem ווייזט אז די סיבה איז נישט ווייל מ׳האט נישט אויסגעטראפן וויאזוי ס׳ארבייט, נאר ס׳ארבייט אזוי ווייל ס׳האט אן אייגנארטיגן נאטור אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט.

צווייטענס די נעט רעזולטאט ווייזט אז ס׳איז [b]נישט[b/] דיטערמענט.

דריטענס, אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט איז נאך נישט מוכרח אז ס׳איז במקרה. ס׳איז דא וואס האלטן אז די מוח פון א מענטש האט אן אייגנארטיגן נאטור צו קענען מאכן א טשויס אן קיין פריערדיגען אינפוט.

[רביה''ק זי''ע]

...It all boils down to pseudo-intellect

ועיין ערך אביגדור מיללער, אמנון יצחק, זמיר כהן, יוסף מזרחי, ואטו כרוכלא...

פאר ווער ס'ווייסט נישט וואס פסעוודא-אינטעלעקט איז: ס'איז די מהלך פון נוצן אינטעלעקט נאר ווען ס'קומט אויס גוט פאר מיין שיטה, ווען ס'קומט אבער צו א שיטה זייערער וואס איז נישט אויסגעהאלטן ע"פ אינטעלעקט, גייט די גאנצע אינטעלעקט זייערע אריין אין מיסט-קאסטן, און מ'פאנגט אן רעדן אזעלכע ווערטער ווי "גארנישט איז נישט זיכער", אדער "ס'איז אלץ סוביעקטיוו", "די אלע הוכחות אויף פארקערט זענען נאר א נסיון" וכו' וכו'.

לדוגמא: זיי קענען ברענגען כל מיני ראיות אויף מעמד הר סיני, ווען ס'קומט אבער למשל צו בחירה מיינען אלע ראיות זיראו.

[נהורא נפישא]

שטיצער פאר בחירה באזירט אויף סייענס טענה'ן אז אין קוואנטעם מעקעניקס זעט מען אז עס איז פארהאן טשאנס. ראשית איז די זאך נישט גענוג נאכגעפארשט אויב ס'איז טאקע במקרה, קען זיין מ'האט פשוט נישט געטראפן די מעכאניזם וויאזוי זאכן זענען אויף די סובאטאמיק לעוול, צווייטענס איז דאך סוכ"ס די נעט רעזאלט אויף די אטאמיק לעוועל אייביג יא דיטערמענט. דריטענס כ'האב קיינמאל נישט פארשטאנען וואס די אנדערע צד איז אויב זאג איך אז ס'איז נישט דיטערמאנט איז פשט אז די מחשבות און בחירה פונעם מענטש זענען במקרה, איז דאס אפילו מער יושרדיג ?

ראשית ניין, Bell's theorem ווייזט אז די סיבה איז נישט ווייל מ׳האט נישט אויסגעטראפן וויאזוי ס׳ארבייט, נאר ס׳ארבייט אזוי ווייל ס׳האט אן אייגנארטיגן נאטור אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט.

צווייטענס די נעט רעזולטאט ווייזט אז ס׳איז [b]נישט[b/] דיטערמענט.

דריטענס, אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט איז נאך נישט מוכרח אז ס׳איז במקרה. ס׳איז דא וואס האלטן אז די מוח פון א מענטש האט אן אייגנארטיגן נאטור צו קענען מאכן א טשויס אן קיין פריערדיגען אינפוט.

איך קען נישט קיין פיזיקס אבער לויט ווי איך פארשטיי איז בעללס טעארעם בכלל נישט קיין פשוטע זאך צו פארשטיין על בוריה ווייל דאס ברענגט צו די שראדינגערס קאץ פאראדאקס, ממילא ביז ווילאנג מ'קען נישט פארענטפערן די סתירות ווייזט דאס אז עס פעלט הבנה אין דעם ענין ממילא קען מען נישט ציען קיין מסקנות דערפין אבער בעיקר דארף מען בכלל נישט אריינשלעפן פיזיקס אהער ווייל וויאזוי דו זאלסט עס דרייען צו ס'איז דיטערמאניסטיק צו ס'איז רענדאם איז אלס די זעלבע פראבלעם, רענדאמנעס מאכט נאך ערגער דעם פראבלעם.

און דאס אז סאיז פארהאן עפעס א נקודה אין די וועזן פונעם מענטש וואס האט בעומק עפעס א בחירה, ווער האט אים געגעבן אט די כח, די מענטש האט זיך דאס נישט אליין געמאכט און פארוואס ביי יעדען ברענגט דאס צו וועלן אנדרעש וואס איז למעשה די חילוק צעווישן איין מענטש און א צווייטן לענין זה ?

[נהורא נפישא]

חתן בחור , צו זאגסטו אז אויף די אטאמיק לעוול איז אויך פארהאן רענדעמנעס ? אדרבה צייגט מיר א מקור דערויף.
ובדרך אגב ווען מ'רעדט אסאך מאל פון רענדעמנעס מיינט דאס נישט באמת רענדעם נאר מכח אונזער אוממעגליכע אבזארוואציע, למשל ווען איינער ווארפט א מטבע אן קיין שום חשבון וויאזוי ס'זאל פאלען צו אויפן קאפ צו אויפן וויידל וואס עס גייט באמת געשען גייט נישט זיין רענדעם לויט די געזעצן פון פיזיקס עס גייט זיין עפעס א סיבה פארוואס ס'זאל פאלן איין וועג איבער די אנדערע.

[חתן בחור]

...It all boils down to pseudo-intellect

ועיין ערך אביגדור מיללער, אמנון יצחק, זמיר כהן, יוסף מזרחי, ואטו כרוכלא...

פאר ווער ס'ווייסט נישט וואס פסעוודא-אינטעלעקט איז: ס'איז די מהלך פון נוצן אינטעלעקט נאר ווען ס'קומט אויס גוט פאר מיין שיטה, ווען ס'קומט אבער צו א שיטה זייערער וואס איז נישט אויסגעהאלטן ע"פ אינטעלעקט, גייט די גאנצע אינטעלעקט זייערע אריין אין מיסט-קאסטן, און מ'פאנגט אן רעדן אזעלכע ווערטער ווי "גארנישט איז נישט זיכער", אדער "ס'איז אלץ סוביעקטיוו", "די אלע הוכחות אויף פארקערט זענען נאר א נסיון" וכו' וכו'.

לדוגמא: זיי קענען ברענגען כל מיני ראיות אויף מעמד הר סיני, ווען ס'קומט אבער למשל צו בחירה מיינען אלע ראיות זיראו.

כ׳קען זיך נישט קריגן מיט׳ן געדאנק פון pseudo intellectualism, אבער אויפ׳ן מינוט קען איך דיר זאגן אז די שפרינג וואס די מאכסט דורך לאגיק צום רצון אז ס׳מוז האבן א מצוי ראשון איז נישט קיין אויסגעהאלטנע הכרח עפ״י פיליזאפיע. און לאמיר נישט אריינברענגן דא די הכרחות פאר׳ן באשעפער, ס׳איז א זאך פאר זיך.

עיין פה ועוד.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Problem ... _causation

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Mind–body_dualism

.

[רביה''ק זי''ע]

די שפרינג וואס די מאכסט דורך לאגיק צום רצון אז ס׳מוז האבן א מצוי ראשון איז נישט קיין אויסגעהאלטנע הכרח עפ״י פיליזאפיע.

כ'פארשטיי נישט קיין ווארט וואס דו רעדסט דארט.

און לאמיר נישט אריינברענגן דא די הכרחות פאר׳ן באשעפער, ס׳איז א זאך פאר זיך.

ס'גארנישט קיין זאך פאר זיך...

[חתן בחור]

שטיצער פאר בחירה באזירט אויף סייענס טענה'ן אז אין קוואנטעם מעקעניקס זעט מען אז עס איז פארהאן טשאנס. ראשית איז די זאך נישט גענוג נאכגעפארשט אויב ס'איז טאקע במקרה, קען זיין מ'האט פשוט נישט געטראפן די מעכאניזם וויאזוי זאכן זענען אויף די סובאטאמיק לעוול, צווייטענס איז דאך סוכ"ס די נעט רעזאלט אויף די אטאמיק לעוועל אייביג יא דיטערמענט. דריטענס כ'האב קיינמאל נישט פארשטאנען וואס די אנדערע צד איז אויב זאג איך אז ס'איז נישט דיטערמאנט איז פשט אז די מחשבות און בחירה פונעם מענטש זענען במקרה, איז דאס אפילו מער יושרדיג ?

ראשית ניין, Bell's theorem ווייזט אז די סיבה איז נישט ווייל מ׳האט נישט אויסגעטראפן וויאזוי ס׳ארבייט, נאר ס׳ארבייט אזוי ווייל ס׳האט אן אייגנארטיגן נאטור אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט.

צווייטענס די נעט רעזולטאט ווייזט אז ס׳איז נישט[b/] דיטערמענט.

דריטענס, אז ס׳קען נישט זיין דיטערמענט איז נאך נישט מוכרח אז ס׳איז במקרה. ס׳איז דא וואס האלטן אז די מוח פון א מענטש האט אן אייגנארטיגן נאטור צו קענען מאכן א טשויס אן קיין פריערדיגען אינפוט.

איך קען נישט קיין פיזיקס אבער לויט ווי איך פארשטיי איז בעללס טעארעם בכלל נישט קיין פשוטע זאך צו פארשטיין על בוריה ווייל דאס ברענגט צו די שראדינגערס קאץ פאראדאקס, ממילא ביז ווילאנג מ'קען נישט פארענטפערן די סתירות ווייזט דאס אז עס פעלט הבנה אין דעם ענין ממילא קען מען נישט ציען קיין מסקנות דערפין אבער בעיקר דארף מען בכלל נישט אריינשלעפן פיזיקס אהער ווייל וויאזוי דו זאלסט עס דרייען צו ס'איז דיטערמאניסטיק צו ס'איז רענדאם איז אלס די זעלבע פראבלעם, רענדאמנעס מאכט נאך ערגער דעם פראבלעם.

און דאס אז סאיז פארהאן עפעס א נקודה אין די וועזן פונעם מענטש וואס האט בעומק עפעס א בחירה, ווער האט אים געגעבן אט די כח, די מענטש האט זיך דאס נישט אליין געמאכט און פארוואס ביי יעדען ברענגט דאס צו וועלן אנדרעש וואס איז למעשה די חילוק צעווישן איין מענטש און א צווייטן לענין זה ?

בעללס טעאריע איז געווארן אויפגעוויזען אז ס׳איז אמת דורך פארשידענע עקספערימענטס.

ס׳איז דא פאקטישע פאראדאקסעס צווישן פיזיקס און קוואנטום מעכאניקס, ווי למשל quantum entanglement, די גאנצע וועלט פון קוואנטום מעכאניקס שלאגט זיך מיט׳ן אנגענומענע מציאות, דערפאר איז צוויי וועלטן, איינס פון קלאסישע פיזיקס און איינס פון מאדערן פיזיקס. דערווייל האט מען נאכנישט געפונען קיין וועג פון צוזאמברענגן ביידע און מ׳זוכט נאך א Grand unified theory.

אלענספאלס, אפילו ס׳פעלט הבנה אין דעם, און ס׳איז דא סתירות, ווייזט אבער עקפערימענט נאך עקספערימענט אז דאס איז די מציאות. ס׳איז נישט רענדאם! ס׳ווייזט אז ס׳איז א יסודות׳דיגן מציאות פונעם וועלט אז מ׳קען נישט אויסרעכענן זאכן פון פאראויס. ס׳איז דא טאקע פיזיקאלער וואס האלטן אפילו אז די קאנטשעסנעס פון א מענטש [b]מאכט דאס מציאות!

די כוח האט א מענטש דורכ׳ן נשמה, אין דורך דעם קען ער אפמאכן וואס ער וויל.

לאמיך צוטירן א שטיקל פון וויקיפודיע איבער Interactionism, וואס איז די געדאנק אז די קאנטשעס פון א מענטש איז לויטער פיזיש ממילא מוז אלעס האבן א cause.

קוד: וועל אויס אלע

Interactionism is the view that mental states, such as beliefs and desires, causally interact with physical states. This is a position which is very appealing to common-sense intuitions, notwithstanding the fact that it is very difficult to establish its validity or correctness by way of logical argumentation or empirical proof. It seems to appeal to common-sense because we are surrounded by such everyday occurrences as a child's touching a hot stove (physical event) which causes him to feel pain (mental event) and then yell and scream (physical event) which causes his parents to experience a sensation of fear and protectiveness (mental event) and so on.