קאָמישע מייַסעלעך...

[שקד]

פיין געלונגען..
ס'איז האלב חודש, בחצות הלילה, דאס גאנצע דארמעטארי איז איינגעזינקן אין א טיפע שלאף, און לייבל קען נישט איינשלאפן און שטייט ביים פענסטער, און פארגינט נישט אז אלע שלאפן פיין און ער איז אזוי אליין.
לייבל כאפט א אטאקע, און הייבט אן שרייען; רבותי.. ק י ד ו ש ל ב נ ה ! ! !
און אלע שפרונגען אויף פון די בעטן און כאפן די שיך און זאקן און לויפן...
אויפ'ן גאס פאלט א געדעכטע שניי.. און לייבל קאטשעט זיך פאר געלעכטער.. יאפס ס'איז געלונגען..!

[שקד]

כאשר זמם לעשות..
מוצאי שבת, אפאר בעלי בתים שטייען קעגן די ישיבה, און שעלטן די בחורים די מחוצפים.. נחום איז א בחור א פיין שמעקער, און האט אלץ די קאפ אויפ'ן פלאץ; און ס'בליצט עהם איין א געדאנק, ער לויפט אראפ אין קאך, און פאקט אריין וויפיל אייער ס'גייט נאר, אין די בעקיטשע טאשן, אין די הויזן טאשן, און מיט צוויי פולע הענט לויפט ארויף אויפ'ן דאך, און וועט זיי באהאגלען כמו שכתוב.
נאך פאר ער טרעט ארויף אויפ'ן דאך, האט ער געטראסקעט בפישוט ידים ורגלים.. און זיך געטראפן באנעצט מיט אלע אייער אויפ'ן פנים און אין אלע טאשן..

[קאך_לעפל]

[justify]געווען אמאל א איד, וואס איז נעבאך געווען לאו חכים טובא ולאו טיפוש זוטא. ס'איז אים אריין א דזשוק אין קאפ אז וויל קענען פארוואנדלט ווערן צו א זעער וואס קען נישט געזען ווערן, ווי ס'ווערט אנגערופן אין די מיסטישע געשיכטע ביכלעך, א רואה ואינה נראה.
אלענספאלס, ער איז געגאנגן צום רב און אים געבעטן אז דער רב זאל אים אויסלערנען די פארבארגענע יחודים און געהיימע כוונות ווי אזוי מ'קען פארוואנדלט צו ווערן צו א רואה ואינה נראה.
דער רב איז געווען א געשמאקער אידל, וועלכע האט שטארק געגליכענט אונטערהאלטונג. זאג אים דער רב: רבי איד, איך קען אייך נישט אנטפלעקן אזא גרויסע געהיימעניס, ביז ווי לאנג די פאסט נישט פאר א גאנצע וואך, משבת לשבת. און יעדן טאג זאלסטו זיך טובלן ש''י טבילות אין א אייז קאלטע מקוה, און אל תגשו אל אישה, און שנייד דיר די נעגל פון די הענד און פוס, און גאל דיך אפ די האר פון קאפ, און דאן קום צוריק צו מיר...

צוליב זיין אויסטערלישער גליסטעניש צו קענען ווערן א רואה ואינו נראה, האט דער נערישער מאן איינגעשטומט צו די אלע שווערע באדינונגען, איז ביז א וואך איז ער שוין געווען צוריק ביים רב, און געזאגט רבי, איך בין פולקאם גרייט, כ'האב איינגעהאלטן אלעס וואס דער רב האט מיר געהייסן. אצינד ליגט אויפן רב א הייליגער פליכט מיך אויסצולערנען די פארבארגענע יחודים וואס מ'דארף אינזינען צו האבן, צו ווערן א רואה ואינו נראה. זאגט אים דער רב זיכער! נער בלייבט נער, און געשעפט בלייבט געשעפט, דער רב האט אים אויסגעלערענט די הייליגע פארבארגענע יחידים...

אונזער אידל איז געווען אין זיבעטען הימל פאר פרייד, ער האט זיך געשפירט געהויבן ביז גאר, און ער האט טאקע באשלאסן זעלבסט אויסצופרובירן צו די יחידים ארבייטן ווירקליך.
ס'איז שבת אינדערפרי, דער עולם זינגט מיט א לעבעדיקייט דעם קל אדון, און אונזער צדיק שפאצירט אריין אין בית מדרש אן אנטבלויזטער, נאקעט ווי אינעם טאג פון געבורט, בלויז די גאטקעס האט ער אנגעהאט... ער איז געווען ביי די מיינונג אז קיינער זעט אים ממלא נישט... ווי ס'איז זעלבסט-פארשטענליך איז דער עולם איינגעגאנגן פאר געלעכטער, ס'איז געווען א קאמישע צענע ביז גאר, א איד שפארצירט זיך אזוי אריין אין בית מדרש מיט א ברייטקייט, בלויז מיט די גאטקעס אויף די לענדן... ס'איז געווען ישמחו....
דער איד האט זיך באלד געכאפט אין וואס פאר א צושטאנד ער געפונט זיך, ער האט געמיינט אז דער ערד עפענט זיך אונטער אים פאר שאנדע. מיט פארדרוס פרעגט ער דעם רב, פארוואס האט מיר דער רבי אזוי גוט מסדר געווען? ענטפערט אים דער רב מיט קליגשאפט: די יחידים האבן טאקע געארבייט מ'האט דיך טאקע נישט געזען, מ'האט אבער געזען ווי ווייסע גאטקע לויפט ארום אין בית מדרש, צוליב דעם האט דער עולם געלאכט, פרוביר אריין שפאצירן אין בית מדרש אן די קאטקעס, וועלן מיר זען צו עמיצער וועט דיך זען...

ס'איז נישט קלאר צו דער איד האט דאס טאקע געטאן....[/justify]

[קוקי]

[justify]געווען אמאל א איד, וואס איז נעבאך געווען לאו חכים טובא ולאו טיפוש זוטא. ס'איז אים אריין א דזשוק אין קאפ אז וויל קענען פארוואנדלט ווערן צו א זעער וואס קען נישט געזען ווערן, ווי ס'ווערט אנגערופן אין די מיסטישע געשיכטע ביכלעך, א רואה ואינה נראה.
אלענספאלס, ער איז געגאנגן צום רב און אים געבעטן אז דער רב זאל אים אויסלערנען די פארבארגענע יחודים און געהיימע כוונות ווי אזוי מ'קען פארוואנדלט צו ווערן צו א רואה ואינה נראה.
דער רב איז געווען א געשמאקער אידל, וועלכע האט שטארק געגליכענט אונטערהאלטונג. זאג אים דער רב: רבי איד, איך קען אייך נישט אנטפלעקן אזא גרויסע געהיימעניס, ביז ווי לאנג די פאסט נישט פאר א גאנצע וואך, משבת לשבת. און יעדן טאג זאלסטו זיך טובלן ש''י טבילות אין א אייז קאלטע מקוה, און אל תגשו אל אישה, און שנייד דיר די נעגל פון די הענד און פוס, און גאל דיך אפ די האר פון קאפ, און דאן קום צוריק צו מיר...

צוליב זיין אויסטערלישער גליסטעניש צו קענען ווערן א רואה ואינו נראה, האט דער נערישער מאן איינגעשטומט צו די אלע שווערע באדינונגען, איז ביז א וואך איז ער שוין געווען צוריק ביים רב, און געזאגט רבי, איך בין פולקאם גרייט, כ'האב איינגעהאלטן אלעס וואס דער רב האט מיר געהייסן. אצינד ליגט אויפן רב א הייליגער פליכט מיך אויסצולערנען די פארבארגענע יחודים וואס מ'דארף אינזינען צו האבן, צו ווערן א רואה ואינו נראה. זאגט אים דער רב זיכער! נער בלייבט נער, און געשעפט בלייבט געשעפט, דער רב האט אים אויסגעלערענט די הייליגע פארבארגענע יחידים...

אונזער אידל איז געווען אין זיבעטען הימל פאר פרייד, ער האט זיך געשפירט געהויבן ביז גאר, און ער האט טאקע באשלאסן זעלבסט אויסצופרובירן צו די יחידים ארבייטן ווירקליך.
ס'איז שבת אינדערפרי, דער עולם זינגט מיט א לעבעדיקייט דעם קל אדון, און אונזער צדיק שפאצירט אריין אין בית מדרש אן אנטבלויזטער, נאקעט ווי אינעם טאג פון געבורט, בלויז די גאטקעס האט ער אנגעהאט... ער איז געווען ביי די מיינונג אז קיינער זעט אים ממלא נישט... ווי ס'איז זעלבסט-פארשטענליך איז דער עולם איינגעגאנגן פאר געלעכטער, ס'איז געווען א קאמישע צענע ביז גאר, א איד שפארצירט זיך אזוי אריין אין בית מדרש מיט א ברייטקייט, בלויז מיט די גאטקעס אויף די לענדן... ס'איז געווען ישמחו....
דער איד האט זיך באלד געכאפט אין וואס פאר א צושטאנד ער געפונט זיך, ער האט געמיינט אז דער ערד עפענט זיך אונטער אים פאר שאנדע. מיט פארדרוס פרעגט ער דעם רב, פארוואס האט מיר דער רבי אזוי גוט מסדר געווען? ענטפערט אים דער רב מיט קליגשאפט: די יחידים האבן טאקע געארבייט מ'האט דיך טאקע נישט געזען, מ'האט אבער געזען ווי ווייסע גאטקע לויפט ארום אין בית מדרש, צוליב דעם האט דער עולם געלאכט, פרוביר אריין שפאצירן אין בית מדרש אן די קאטקעס, וועלן מיר זען צו עמיצער וועט דיך זען...

ס'איז נישט קלאר צו דער איד האט דאס טאקע געטאן....[/justify]

דיין גאנצע עפיזאד וואלסטו געקענט שרייבן אין געציילטע שורות; דאס איז די קונץ פון א ווערטל, ווי קורצער אלץ בעסער..

[שקד]

די געהיימע שפראך..
ס'טוט זיך א יללה אין שטעטל, דער גלח איז א פיקח און ער וויל מאכן א ויכוח מיט די יודען, און ווער ס'וועט אויספירן וועט האבן די רעכט אין שטאט.
קיינער האט נישט געוואלט מיט דעם געלערנטן גלח, איינגיין אין ויכוחים, אויסער זינדל דער שוסטער – ער זאגט אז ער איז גרייט ארויסצוטרעטן! אבער זינדל וועט נאך קליא מאכן מער ווי אויפטון.. אבער קיין צווייטע ברירה איז ממילא נישטא.
די טאג איז געקומען, און דער גלח כעס'ט, ווען ער זעט זינדל שוסטער וועט זיין זיין בר פלוגתא; און דער גלח הייבט די האנט אין די הייעך.. באלד הייבט זינדל זיין האנט מיט א פארמאכטן פויסט!
דער גלח צייגט דריי פינגערס.. און זינדל דערויף צייגט דעם דוימען-טאטע פינגער!
דער גלח נעמט ארויס פון זיין בוזעם - א גלאזערנעם פלאש רויטע וויין; און זינדל ווידער שלעפט ארויס פון זיין לאנטש-בעג א פעטן שטיק הארטע ווייסע קעיז.. און; דער גלח שרייעט; דער יוד האט מיך באזיגט..
יעדער וואונדערט זיך, און דער גלח איז מסביר די סימנים; איך האב עהם געוויזן א צעשפרייטע האנט, ווי דאס עם מפוזר ומפורד.. האט ער מיר געוויזן, אז אין חסד זענען זיי אלץ באחדות - ווי א פויסט.
איך האב עהם געוויזן, דריי פינגערס, ווי דער שילוש – גאט, דזשיזעס, און די האלי ספיריט; האט ער מיר גע'טענה'ט, איין פינגער, ה' אחד און עם אחד, און תורה אחד.
איך האב עהם געוויזן רויטע וויין ווי זייערע פולע עבירות אין מדבר, האט ער מיר געוויזן ווייסע קעיז, אז אלעס איז שוין ווייס געווארן..
יאנקל בערל שמערל גימפל, דער רב גבאי שוחט מוהל און שמש, באלאגערן דעם שוסטער זונדל; וואס האסטו אזוי געוויזן און באזיגט? אפשר כוונת האריז''ל? אפשר כולל חצות עלות קערעסטיר ריבניץ און טאהש?..
הערט אויס – איז זינדל מסביר; ער קומט מיר אקעגן און וויל מיר פאטשן.. האב איך עהם געוויזן מיינע מוסקלען, און ס'האט געהאלפן.. ער האט געכאפט די קדחת.. אבער דער גלית האט נישט געוואלט אויפגעבן, און צייגט מיר ער גייט מיר אויסשטעכן מיינע אויגן און אריינשטופן א פינגער אין מיין מויל..
אההה האב איך עהם געוויזן, וויאזוי די כוהנים פלעגן מאכן מליקה.. מיט איין פינגער געמאכט די מעשה..
וויל ער זיך איבערבעטן.. און טרונקן לחיים! אה ניין.. צייג איך, אן צובייס, איז קיין לחיים נישט פארהאנען ביי אונז אין שול..

[שקד]

נאך א פשט
זאנוויל האט פלייסיג צוזאמגענומען זיינע בליציגע חידושי תורה – וואס איז עהם איינגעפאלן בשעת'ן לערנען – און דאס אריינגעטראגן צום רב; זאל דער רב לעבן מיר זאגן א גוטע נאמען פאר מיין נייע ספר הבא עלינו לטובה..
וואס איז די תוכן פון דיינע חידושים – פרעגט דער רב.
אלץ ווען כ'לערן און כ'זע פשט אין גמרא, פאלט מיר איין נאך א פשט.
זייער פיין! געב א נאמען דיין ספר'ל - 'דבר אחר'.. נאך א פשט.

[berlbalaguleh]

נאך א מייסעלע מיט א איד וואס איז געקומען צום רב בעטן אן הסכמה אויף זיין ספר. ווען דער רב האט אריינגעקוקט אין זיין ספר האט ער געהאלטן אין איין זאגן..."פלאי פלאים"...פרעגט דער איד. רבי. אזוי גוט איז מיין ספר? האט איהם דער רב געענטפערט... דו פארשטייסט נישט.די מענטשן האבן געמאכט פאפיר פון שמאטעס. (ריסייקלינג). דאס איז א פלא. ביסטו געגאנגען און געמאכט צוריק שמאטעס פון פאפיר. דאס איז שוין פלאי פלאים...!

[שקד]

ווער איז שולדיג?
דער אלטער מלמד שמעון, פראבירט קאנטראלירן זיין קלאס, ווען זיי פארפירן וועגן דעם גרויסן באמבעל-בין וואס פליעט ארום. אבער מלמד שמעון מאכט עס אוועק, ווער האט מורא פון א בין? א בעיבי מאכט געוואלדעס.. עטץ זענטס גרויס, און שווייגטס שטיל, אדער וועל איך טיילן מכות.
און אזוי סווינגט ער זיך ווייטער אויף זיין באקוועמער פאטעל – אויף צוריקצווועגס. ווען פלוצלינג האט ער זיך איבערגעקערט מיט'ן בענקל.. און די גאנצע כיתה האט זיך געווארגן פאר געלעכטער.. דאן שרייעט ער; אוקיי גוט! כאטפסט דעם בין.. איינמאל פאר אלעמאל..

[שקד]

יש חיים לאחר המוות..
דער אלטער רעב מוישע האט געגעבן פאר זיין בוזעם פריינד זאנוויל דעם ערנווארט, אז ווי נאר ער מאכט צו די אויגן און וועט אנקומען אל המנוחה, וועט ער עהם קומען פארציילן הכל מכל כל וואס גייט דארט פאר אינעם הימלישן בוידעם – צו אינעם תהום בעיסמענט..
נאך לאנגע חדשים ווארטן, חלומ'ט זיך זאנוויל נאך מוישעניו, וואס פארציילט עהם גענוי; אינדערפרי פארטאגס איז שטיל, מ'הערט קוים א פייגל זינגן, און איך טרעף מיר דא דארט ווי צופארברענגן, מיט מיין עלטערע יודענע, זי שאפט מיר אלץ א גוטע מקום, אויך ווען ס'ווערט שוין לעכטיג, און מ'איז נהנה פון גאטס וואונדער. אויך ווען ס'ווערט שפעט נאכמיטאג – כאטש היבש לאנגווייליג, ווייל דא ארבעט מען שוין נישט אזא צייט.. און כ'ווארט קוים ווען אלע גייען צו זייער אפרו, דאן קען איך געמיטלעך טרעפן בעסערע שפייז ווי סיי ווען דורכ'ן טאג.
מוישע!! וואס שפייז? רעגט זיך זאנוויל.. דארט דארף מען אויך עסן? כ'האב געמיינט אויף יענע וועלט איז נישטא די אלע גשמיות'דיגע זאכן??
וואס רעדסטע שטותים זאנוויל, כ'בין עפעס דארט?? איך בין מגולגל אין א קאץ אין אויסטראליע..

[שקד]

געכאפט רויט האנטיג..
שפעט ביינאכט וועקט זיך אויף מרת ד. און ס'דאכט זיך איר, אז אייער בארבערט אין קעך; אבער די לעקטער איז פארלאשן, און זי האט נישט די קוראזש יענעם קעגן צוגיין..
כאפט זי די טעלעפאן פונעם נאכט-קעסטל, און מורמעלט אריין פאר – 911 – א גנב ביי מיר אין קאך.. די לעקטער איז פארמאכט, און איך ליג אין בעט פאר שרעק.
די פאליציי האט אריינגעפראלט אין הויז, און מיט שארפע פלעשלייט'ס געכאפט דעם פארשוין ביים גענאק! און.. והנה לאה, ס'איז איר מאן..
ס'האט זיך עהם פארשמעקט אינמיטן נאכט צו נאשן פאפקארן.. און ווען זיין ווייב איז געשלאפן האט ער זיך גענומען צום עבודה.. און דא האט מען עהם כמעט איינגעזעצט כאחד הריקים..

[שקד]

א עוולה אזאנס..
די אייניקלעך פון דער אלטער יודל, האבן אלץ גענאסן פונעם זיידן א אפענע רשות אויף אלעס, אבער דאס מאל האט ער זיי שטארק אנגעשריגן. וואס האט פאסירט?
אינגאנצן צען יעריגע קינדער, און זיי האבן זיך אריינגעזעצט אינעם זיידנס אלטע שעווילעט, און אנגעהויבן ארומפארן איבער'ן גאנצן גאס, און אפילו אריבער צו די שכנים – און דארט געבליבן סטאק אין די בלאטע..
ווילסט דרייווען? פיין! האט דער זיידע זיך געבייזערט.. אבער פארוואס דווקא אויף יענעמס גראז???.....

[שקד]

טענו בחיטין והודו..
ס'שוין מאנטיג נאך סוכות, און יאנקעלע קומט צוגיין צום בעקער – ר' יצחק, אין שליחות פון זיין מאמע; זי האט עהם געהייסן זאגן פאר'ן ערפארענעם הויעכער מעהל-פארשטויבטער בעקער, אז אין איינס פון זייערע ראזשינקע חלות – וואס זיי האבן דא געקויפט, איז געליגן א 'מורישקע'..
ר' יצחק דער בעקער האט נישט קיין צייט פאר די נאכאנאנדע הערות.. און זאגט; נו גוט! ברענגטס מיר צוריק דעם מאריטשקע, וועל איך ענק אנשטאט געבן דעם ראזשינקע..

[כרפס]

נאטורליך געהאלפן געווארן
אין די שווערע ארבעטס טעג פאר יו''ט לויפט הערשל צום דאקטאר, ער האט א אויסשלאג ביי די קנייטשן, און דער דאקטאר שמעקט באלד די מצב, און פארארדענט עהם א נאטורליכע רעצעפט ביים אפטייק.
הערשל עפענט אויף דעם אפטייק זעקל, ליגט דארט א פיין שמעקעדיגע באד זייף.

[שקד]

נישט געזארגט
וואו זענט איר לעצטענס, פרעגט דער רב דעם מתפלל זיינער – שלמה, איך האב אייך געוואלט געבן א עליה א שיינע..
דער רב זאל זיך נישט זארגן – זאגט שלמה – האט'ס נישט מורא, ווייל איך גיי נישט צו קיין אנדערע שול... פשוט איך פארשלאף. דאס אלעס.

[berlbalaguleh]

געכאפט רויט האנטיג..
שפעט ביינאכט וועקט זיך אויף מרת ד. און ס'דאכט זיך איר, אז אייער בארבערט אין קעך; אבער די לעקטער איז פארלאשן, און זי האט נישט די קוראזש יענעם קעגן צוגיין..
כאפט זי די טעלעפאן פונעם נאכט-קעסטל, און מורמעלט אריין פאר – 911 – א גנב ביי מיר אין קאך.. די לעקטער איז פארמאכט, און איך ליג אין בעט פאר שרעק.
די פאליציי האט אריינגעפראלט אין הויז, און מיט שארפע פלעשלייט'ס געכאפט דעם פארשוין ביים גענאק! און.. והנה לאה, ס'איז איר מאן..
ס'האט זיך עהם פארשמעקט אינמיטן נאכט צו נאשן פאפקארן.. און ווען זיין ווייב איז געשלאפן האט ער זיך גענומען צום עבודה.. און דא האט מען עהם כמעט איינגעזעצט כאחד הריקים..

שקד: ווען מיין ווייב פאקט מיך אינמיטן די נאכט אריינרוקן, דארף איך שוין נישט קיין פאליציי. איך האב מער מורא פון איהרע קולות ווי די קולות וואס זענען געווען ביים בארג סיני...!

[berlbalaguleh]

נאך א פאני מעשה'לע: ביי אונז אין די ת"ת וואו איך האב אמאל געדרייווט א באס, איז דא איינער פון די דרייווערס א רוסישער איד (וועלכער באסדרייווער איז נישט קיין רוסישער...?!) וועלכער האט א סענס אוו היומאר. האט ער געהאט א באס רבי א קנאפער חכם. האט ער אויסגעלערנט זיין באס רבי אז אויף רוסיש הייסט א גוט מארגן..."יא (מיט א פתח) דוראק"... און ר'האט איהם געזאגט אז סיי וועלכן באסדרייווער ער באגעגנט זאלל ער ארויסשרייען פון פענסטער דעם אויבנדערמאנטן פסוק. און דער פתי יאמין האט אזוי געטון. און אלע רוסישע דרייווערס האבן געקוילערט פאר געלעכטער...ווייל די מיינונג פון די ווערטער איז..."איך בין א משוגע'נער"...!

[שקד]

ער סטראשעט!
חיים איז נישט יונג, און האט שוין רעטייערד אפאר יאר צענדליג, אבער די אנשטעקענדע קאראוינע מאכט עהם שוין צו לאנגווייליג, אז ער 'מוז' בלייבן אונטערהיים.
האט ער באשלאסן אויפ'ן קול מיט זיין צווייטע ווייב, אז אויב נאך יו''ט ווערט ער נישט אנגעשטעקט און אריינגעפירט אין שפיטאל, גייט ער צוריק ארויס זוכן א דזשאב...

[שקד]

בלי לחץ...
ישעי' דער אינסטעלאטאר מוטשעט זיך פאר פרנסה, און ווען ער האט נישט בויך וויי - האט ער פוס וויי... און נאך אלע מעשיות רופט עהם קיינער נישט. אבער אלץ רימט ער זיך מיט זיין עקספערטיז, און גרויסט זיך מיט זיין חלק. זאגענדיג;
איך וואלט ווען געקענט האבן 25 טראקס אויפ'ן ראויד!... נאר וואס דען? איך דארף נישט די קאפוויי...
ער פייגערט נעבעך אז איינער זאל עהם קלונגען, אבער ווען מ'רופט עהם שוין יא, ענטפערט ער;
איך בין שוין בוקט טיל דזשוליי... אבער אפשר וועל איך דיר אריינפושן אין א מוצאי שבת...

[שקד]

ער האט עהם מטיב געווען
יעדער פראבירט צו מאכן א דאלער, און דער שווארצער טעקסי פראבירט אויך זיין מזל, און ווען יונגערמאנטשיק האט עהם אויסגענוצט די צייט און נערווען, איז די פרייז ארויף, און ער בעט 16 דאלער אנשטאט צוועלעף.
דער כולל יונגערמאן איז דאך א יוד, און מיט גוטהארציגקייט געבט ער דעם שווארצן א גאנצע 'צענער', זאגענדיג; יו קאולד קיעפ דע טשעינדש... אוי האט זיך דער שווארצער געפריידט, און אוועקגעפלויגן מיט פרישע כוחות...

[קאך_לעפל]

[justify]ס'ווערט פארציילט אז דער באַראָן מאונטאפאל פון וויען האט זיך אמאל געטראפן מיט באַראָן ראָטשילד אין די גאסן פון פאריז. דער מאונטאפאל איז באוויסט געווען אלס א שרעקליכער אנטיסמיט! רופט ער זיך אן אזוי צום באַראָן ראָטשילד - די אידן... אלעס אויף דער וועלט זענען זיי גרייט צו טאן פאר געלט.
רופט זיך דער באַראָן ראָטשילד: עס קען געמאלט זיין! אבער נישט אלעס אויף דער וועלט! זייער גלויבן וועלן זיי קיינמאל נישט פארקויפן פאר קיין געלט אין די וועלט!
פונקט האט דארטן דורכשפאצירט א נידעריגער גאַליציאַנער אידל מיט אזא שווארצער קמץ בערדל, אין גאנצן אריינגעטאן אין זיינע געדאנקן. אה! לאמיר אויספרואווען דעם אידל! טראכטן זיי ביידע אינאיינעם.
דער באַראָן מאונטאפאל רופט דעם אידל אין א זייט און זאגט אים ווי פאלגענד: איך וויל מיר דיר מאכן א גוט געשעפטל. הער זיך גוט איין! איך וויל אז דו זאלסט גלויבן אין דריי זאכן, אין אויסטויש בין גרייט דיר צו צאהלן גאנצע טויזענט שילינג. דאס איז געווען א אסטרנאמישע סומע אין יענע טעג!
דער באַראָן זעצט פאר:
דו בוזט פארפליכטעט צו גלויבן, אז מרים איז געווען א מיידל, און זי איז פארשוואנגערט געווארן דורכן הייליגן גייסט!
צווייטענס מוזטו גלויבן אז יעזעס האט פארמאגט 40 תלמידים, וועלכע זענען אמאל געווען אויסגעהונגערט צום טויט, און יעזעס האט זיי אלע זאט געמאכט מיט בלויז דריי רעפטליך ברויט!
און צום לעצט מוזטו גלייבן אז יעזעס איז געקרייצט געווארן און געשטארבן, און דאן צוריק לעבעדיג געווארן און ארויפגעפלויגן אין הימל!
דער איז הערט אים אזוי אויס מיט א פארקנייטשטען שטערן און ענטפערט באלד פארן באַראָן: טוה א קוק, דאס איז א שווערע מעשה, כ'דארף עטליכע טעג דאס איבערצוטראכטן...
נאך דריי טאג האט זיך דער אידל צוגעקערט צום באַראָן אינאיינעם מיט א הויכע שלאנקער מענטש מיט העל-בלויע אויגן. פרעגט אים דער באַראָן ווער איז דער? זאגט אים דער אידל דאס איז מיין שותף! פאר אזא גראנדיעזע געשעפט נויטיג איך מיר אין א שותף:
און דער אידל הייבט ספאנטאן אן צו עקלערן פארן באַראָן גענוי וויאזוי דער שותפות גייט ארבייטן:
דאס אז מרים איז געווען א מיידל, דאס גלייב איך!
דאס אז זי איז פארשוואנגערט געווארן דורכן הייליגן גייסט, דאס גלייבט ער, ווארים ער איז א גוי!
דאס אז יעזעס האט פארמאגט 40 צום-טויט אויסגעהונגערטע תלמידים, דאס גלייב איך!
דאס יעזעס האט זיי זאט געמאכט מיט בלויז דריי רעפטליך ברויט! דאס גלייבט ער דער גוי!
דאס אז יעזעס איז געקרייצט געווארן! דאס גלייב איך! און דאס אז ער איז דורכדעם געשטארבן! דאס גלויב איך אויך! און דאס אז ער איז דאן צוריק לעבעדיג געווארן און ארויפגעפלויגן אין הימל! דאס גלייבט ער דער גוי!
און אצינד, אהער מיט די געלט![/justify]

[קאך_לעפל]

געווען אמאל איד וואס האט זייער געקעקצט... ווען מ'פרעגט פארוואס האט ער גענטפערט: אז ער איז געבוירן מיטן צונג אינדרויסן, און ביים ברית האט אים דער פאטער זיינער דערלאנגט צום סנדק פארקערט... און זינט דאן פעלט אים א שטיק צונג...

[שקד]

שייגעץ ארויס
שלום איז א מיטליעריגער בנשק''ל און סוחר צוגלייך, אבער ווען ס'קומט ביי שאלעשידעס און ווייטער, איז בורא מיני בשמים אונטערגעטריבן. עד כדי כך, אז מזל האט ער, אז דאס טאפענדע רויעך און נעפל האט נישט קיין אויפגעשריבענעם נאמען אין די לופט.
ווען ער זעט אז כי יצא הקצף, און אלע ווייסן שוין בשל מי הרעה הזאת, פראבירט ער פארווישן די בזיונות מיט חידושי תורה... זאגענדיג; יעדע טשולענט בונדל איז א ניצוץ - א קדוש מעונה, און צו יעדן צדיק טשעפען זיך אלץ צו גבאים רשעים, ממילא זאג מיר זיי – שייגעץ ארויס פון דא...

[שקד]

בע''כ יעשה סדר
דער ראש הקהל פאטשט דעם בימה צום וויפעלטן מאל, און געבט אויס זיין בייזער אויף יענע וואס מאכן אן די גערודער אין קהילה. שרייענדיג; יעדער מוז אן ביי דינג זיין ביים געפלאנטן 'מסיבת הסברה'! דאס הייסט, ווער ס'וועט נישט באלד פארשטיין, וועט מען עהם שוין 'מסביר זיין'...
און כ'זאג ענק איין זאך; בלוט וועט זיך גיסן... אבער שלום וועט דא מעטשעם זיין...