האדמו"ר בעל ברך משה מסאטמאר זצ"ל

[איך אויך]

א רגע ביי 8:23 זאגט ער לשנה הבא בירושלים 'הבנויה'? דאס אידאך א ריין ציוניסטישע המצאה!

[ליפא]

יארצייט היינט

[נעגעל וואסער]

יארצייט היינט

היינט אויך

[אינטערסאנטער]

די ווידיאו קוקט אויס בערך אין תשס"ג, נאך געווען דעמאלס היבש אין די כלים, מען קען זעהן די פרישקייט ביים זינגען והיא שעמדה און ביי לשנה הבאה בירושלים, און ביי די אנדערע חלקים. בערך פון דעמאלס און ווייטער האט ער אנגעפאנגען צו ווערן שוואכער און ווייניגער צו רעדן.

[[NAMELESS]]

נאצי דאקומענט פונעם ברך משה זצ''ל

[נעגעל וואסער]

קיינמאל געזען, יישר כוח פארן ברענגן.

צווישן די אויגן, נאז, האר וכו' שטייט אז mund האט ער געהאט א קליינע. וואס איז דאס?

[[NAMELESS]]

מויל

[חוקר ודורש]

IMG_3328.jpg

יעדע זאל זיכן זיין זיידע


Sent from my iPhone using Tapatalk

[חוקר ודורש]

יעצט וועט מען זיך שוין נישט דארפן ברעכן קאפ ווי אזוי וואלט אויסגעקוקט אן אפגעפארענע טייטלבוים..


Sent from my iPhone using Tapatalk

[יואליש]

צווישן די אויגן, נאז, האר וכו' שטייט אז mund האט ער געהאט א קליינע. וואס איז דאס?

מויל

די ירושה פון די קליין מויל איז נאכנישט פארטיילט געווארן פאר אלע קינדער.

[נעגעל וואסער]

דא קען מען זעען די ארגיניעלע דאקיומענטן:
https://collections.arolsen-archives.or ... le/7261911

[איך אויך]

יאפ ווי ערווארטעט האבען די נארישע אייוועלטיסטן שוין געמעקט דעם בילד אוו אפילו דעם לינק. יעצט קען מען ווייטער שפינען וועלכע געבעקס די סאטמורים ווילן און דער רא''ט קען זיך צולאזן דאס פיסקל.

[קאך_לעפל]

א איד נעבאך געפאנגן ביי די נאציס. אפגעגאלט און אנטבלויזט, הונגעריג און קראנק. פארלוירן א רעבעצן א צדיקות מיט 3 געלונגענע קינדער, פארלוירן זיין גאנצע געמיינדע, קומען דא א פאר פאסקודניאקעס, לופטיגע ניקים וואס געבן אין אלגעמיין גארנישט צו צום שטיבל, בלויז זייער טיפשות און שמאל-קעפיקייט - און טרייבן אקטאוועס פון אים... סארא שאנדע.

בלויז ווייל ער האט געהייסן טייטעלבוים און ער האט פיינט געהאט די ציונים מיט די בני יואל.

אינטערעסאנט אז דער לעגאנדארער סאטמאר האסער מרן ארי נוהם האט זיך נאך נישט באוויזן אויפן האריזאנט מיט זיינע קליגע קאמענטארן אויפן אנטדעקטען בילד. ער איז נאך ווארשיינליך פארנומען צו עסן בילקעס אין סקולען...פילייכט וועט ער דא באלד אריינקריכן....

[חוקר ודורש]

קאך לעפל, וואס קאכסטו אזוי, מען מעג מאכן א ווערטל, און איך מיין חס וחלילה גארנישט פערזענליך, איך בין שטארק מעריץ דעם ברך משה זצ״ל און קוק אסאך אין זיין ספר על התורה, קיינער מיינט חס ושלום גארנישט אויף אים, עס איז נאר אונטערסאנט צו זעהן דעם עצי חיים׳ס זוהן אן בארד און פיאות און איך רעדט וועגן דעם עצם בילד בלי קשר כלל פארוואס ער איז צוגעקומען צו דעם און וואס ער איז דארט אדורך, מען דארף קענען מאכן א טיילונג


Sent from my iPhone using Tapatalk

[ליטוואק פון בודאפעסט]

פארוואס האט זיך נישט געהערט די זעלבע קול מחאה ביים ׳אנטדעקונג׳ פון די בילד פון דער בעלזער רב אן א בארד?

גראדע, זעי איך נישט די בזיון, און לכאורה דארף מען האלטען די בילדער למזכרת.

נאר דער אייזעל מיט א פיסק פון א ביב השופכין האט געמאכט א גאנצע טאראראם און ער איז געווען דער עעעעערשטעער צו רעדן דער סארט שטותים, און זיין אלע וויידלעך קענען זיך אדער אפשאקלען פון איהם, אדער ווערן אנגעשפריצט, וכדברי ר׳ סענדער המפורסמים.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[ארי נוהם]

א איד נעבאך געפאנגן ביי די נאציס. אפגעגאלט און אנטבלויזט, הונגעריג און קראנק. פארלוירן א רעבעצן א צדיקות מיט 3 געלונגענע קינדער, פארלוירן זיין גאנצע געמיינדע, קומען דא א פאר פאסקודניאקעס, לופטיגע ניקים וואס געבן אין אלגעמיין גארנישט צו צום שטיבל, בלויז זייער טיפשות און שמאל-קעפיקייט - און טרייבן אקטאוועס פון אים... סארא שאנדע.

בלויז ווייל ער האט געהייסן טייטעלבוים און ער האט פיינט געהאט די ציונים מיט די בני יואל.

אינטערעסאנט אז דער לעגאנדארער סאטמאר האסער מרן ארי נוהם האט זיך נאך נישט באוויזן אויפן האריזאנט מיט זיינע קליגע קאמענטארן אויפן אנטדעקטען בילד. ער איז נאך ווארשיינליך פארנומען צו עסן בילקעס אין סקולען...פילייכט וועט ער דא באלד אריינקריכן....

צר לי עליך אחי.

קודם כל, לאמיר באסטן דיין באבל. כ'האלט ווי העניך האט געשריבן אין זיין אשכול. די בילד איז קודש קדשים, אזויווי דאס בילד פון דער קדוש ה' מבעלזא וואס איז געראטעוועט געווארן פון די נאצישע רשעים און ס'איז פאראייביגט געווארן דער חותם ה' מיטן בילד וואו ער גייט אן א בארד. כבר כתבנו אין יענעם טרויעריגן אשכול פון דעם פי האתון ממאנרא, אז לדעתי ליגט דעם צלם אלוקים דווקא אין אזא בילד. דאס ווייזט ווי א איד איז אריבער די ביטערע צרות עד הסוף, און איז פארט פארבליבן אן ערליכער איד (און אפילו אויב נישט, ווייזט עס אויפן ליידן צוליב זיין א טייל פונעם אידישן פאלק), און דא ליגט דער צלם אלוקים.

צו חוזק מאכן פונעם ברך באזירט אויף דעם בילד איז רשעות און געמיינהייט, נישט בעסער פון די מאה שערים'ניקעס וואס מאכן ליצנות פונעם ביטערן האלאקאוסט מיטן נאכשרייען סאלדאטן "נאציס", א נאמען וואס איז רעזערווירט פאר די דייטשע בעסטיאלן וואס האבן גע'שחט'ן די זיידעס פון די מאה שערימ'ניקעס און די איזראעלישע סאלדאטן ביינאנזאם.

דער בילד פונעם ברך דארף ברענגען טרערן אין די אויגן, און עס דארף אריינגעלייגט ווערן אין א ראם, צוזאמען מיט די בילדער פון אנדערע אידן וואס זענען אדורך דעם קריג און זענען געבליבן מאמינים בה' און האבן מיט איבערמענטשליכע כוחות איבערגעפלאנצט אידישקייט נאכן חורבן.



און בנוגע מיין שיינעם טיטל "לעגענדארער סאטמאר האסער", וואס ס'גייט מיך נישט אן וואס דו קלערסט, אבער אזויפיל קען איך דיר יא זאגן פשוט להניח את דעתך - אויב אזא זאך איז מעגליך - אז כ'האב גאנץ קנאפ מיטן ברך איינגעשטויסן, חוץ פון דעם וואס ער איז געווען אן איידעלע נשמה וואס וואלט נישט באדארפט ווערן רבי, און זיין רביסטעווע האט אים ליידער צוגרונד געלייגט. כ'האלט אז ער איז געווען זייער א געשמאקע איד, א פשטן און היבשער ענוותן, א יודע ספר און יודע וואס טוט זיך אויפן וועלט, אבער סאטמאר איז נישט געווען געאייגנט פאר אים.
מיין שנאה צום קרית יואלן צדיק איז נישט צוליב דעם וואס ער איז איינע פון די אדמור"י סאטמאר, נאר צוליב זיין מהות. ער איז ביי מיר פונקט אזא צדיק און ערליכער איד ווי זיין שוואגער פון שוואנצונעס, וואס האט טעראריזירט זיין אייגענע עולם גענוג לאנג ביז די מהפיכה האט אים געמאכט עטוואס מער איינרוען. ווידער, גארנישט מיט סאטמאר איינגעשטויסן.
דער הייליגער סאטמארער רב ר' יואליש, איז געווען אן אויסגעארבעטע איד, און טראץ זיינע שיטות מיט וואס רוב כלל ישראל איז נישט איינשטימיג, ווערט ער נישט אפגעפרעגט בשום קנה מידה, און כ'האלט פון אים עולם ומלואו.
אלזא, כ'זע נישט מיט וואס איך בין א סאטמאר האסער.
אויב דו האסט נישט די מעגליכקייט צו פאנאנדערטיילן צווישן די דריי אידן וואס האבן פארנומען דעם אדמורות שטעלע אין סאטמאר, איז עס דיין פראבלעם, נישט מיינע.



און אז כ'האב דיר שוין אויפן ליין, לאמיך דיר שטארק באדאנקען פאר דיינע אנאליזן איבערן ווייסע הויז, טראמפ, דעמאקראטן, א.א.וו. איך לייען עס תמידין כסדרן און איך האב באמת גאר שטארק הנאה דערפון, סיי פון דיין שפראך, סיי פון דיין אנאליז, און סיי פון דיינע מסקנות. כ'מאך נישט חוזק, נאר כ'מיין עס ערנסט. א גרויסן דאנק מעומק הלב.

[שבת אחים]

ס׳האט מיר פארציילט היינט א איד א גר צדק שוין קרוב צו פופציג יאהר. ער פלעגט זיך דרייען ביי אסאך רבי׳ס בתוכם ר׳ מאטעלע זצ״ל און די ברך משה זצ״ל.
פאר יאהרן לאנג פלעגט ער יערליך זיין ביים ברך משה אויפן סדר נאכט.

ער פלעגט אסאך אריינגיין צום ברך משה מיט א קוויטל און אים אייביג געבן א שיינע פדיון אבער די ברך משה פלעגט עס אייביג צוריקגעבן. און נאך צוגעבן א שיינע נדבה אין די זייט.

איינמאל אויף די עלטער איז ער אריין מיט א קוויטל און דאס מאל האט אים די רבי נישט צוריק געגעבן דאס געלט. האט ער געטראכט. נא די רבי איז דאך שוין זייער אלט. ער געדענקט שוין נישט... ער גייט אהיים. הערט ער אז אויף זיין מעסעדזש אויפן טעלעפאן אינדערהיים פון די רבי׳ס שטוב. אז די רבי האט געהייסן מ׳זאל אים צוריק געבן דאס געלט. ער האט זיך נאר געכאפט ווען ער איז ארויסגעגעאנגען...

מ׳פלעגט אים אייביג אפמאלן אלץ א ״געלט גייציגער״ מענטש! אבער איך ווייס אסאך ערשט האנטיגע מעשיות אז ער איז געוועהן גאר, גאר א פיינע מענטש! א גרויסער בעל חסד, א עניו, און א דזשענטעלמאן.

זי״ע.

[מיינונגזאגער]

איך פרעג פארוואס פינף בענדער ברך משה פארוואס נישט עפעס איין נארמאל ספר?
פרעג איך דען? נאר אזוי ווי ער האט געפרעגט פרעג איך, זי''ע ועכ''י זצוקללה''ה ומחה ה' וכו'

און איך פרעג פארוואס פארוואס אזויפיל דברי יואל'ס ? האסט עס נישט געקענט מאכן ווי יעדע נארמאלע ספר חחחחחחחחח לשון קארני נופל על לשון קארני אבל יש בזה אמת

ווייל עס איז דא חמשה חומשי תורה

[green sunday]

דער ביטערער אמת איבערוואס האט זיך אפגעשפילט בשנותיו האחרונות פון רביה"ק בעל ברך משה זי"ע

קונטרס עת לחשות ועת לדבר וואס איז ערשינען ווען בני יואל האט געפענט זייער זאל מיט די אקטיווע שטיצע פון אנשי מהרז"ל,

שנותיו האחרונות פון רביה"ק בעל ברך משה זי"ע

[מפיל קינד]

א קליינע הערה איידער איז זענט דאס מפיץ. דער בארימטער כותב השורות ז"ל האט חרטה געהאט בסוף ימיו פארן ארויסגעבן דעם קונטרס.

זאל דאס זיין לעילו נשמתו.

[תרמב]

אפשר פארציילסטו ווער די כותב השורות איז געווען? איך בין שוין לאנג זייער נייגעריג.

[berlbalaguleh]

דער ביטערער אמת איבערוואס האט זיך אפגעשפילט בשנותיו האחרונות פון רביה"ק בעל ברך משה זי"ע

קונטרס עת לחשות ועת לדבר וואס איז ערשינען ווען בני יואל האט געפענט זייער זאל מיט די אקטיווע שטיצע פון אנשי מהרז"ל,

שנותיו האחרונות פון רביה"ק בעל ברך משה זי"ע

לפענ"ד: דעם גרעסטן טעות וואס די זאליס האבן געמאכט אז בראשית דרכם זענען זיי מיטגעגאנגען מיט די בני יואל. וואס דער שכר פון דעם איז געווען אז די (פאררוקטע) בני יואל האבן זיך אויסגעדרייט אקעגן זיי אליינס. וואס דארף מען מער ווי די שוידערליכע סצענע (פון בזיון המת, און אנדערע איסורי דאורייתא) וואס האטציך אפגעשפיעלט ביי די לויה פון בירך משה, זי"ע...!

[ספרים הקדושים]

איך זוך די הזמנה פון די חתונה פון האדמו"ר מהרי"י מסאטמאר אויב איינער האט עס ביטע ארויפלייגן אדער צו ווייזן ווי מען קען עס טרעפן
ישר כח