גארדס ביי מוסדות ויואל משה סאטמאר אין קר"י

[שושן פורים]

די עולם דא האט זיכער מיטגעהאלטן די נייעס היינט צופרי ווען איבער אלע שטעט האבן באסעס קורסירט אויפצונעמען קינדער און טראגן אין חדר, איז אין א מוסד אין איין שטאט אויף די באסעס געווען אורחי הכבוד, הויכע וועכטער וועלכע זענען געשטעלט געווארן מטעם המוסד בלויז ארויפצולאזן קינדער מיט א איינטריט קארטל וועלכע באדייט אז די שכר לימוד איז מסודר. אנקומענדיג צום סקול זענען געווען נאך וועכטער וועלכע האבן זיכער געמאכט אז בלויז בא'קארטל'טע קינדער ווערן אריינגעלאזט.

איך בין נישט קיין סאטמארער און איך וואוין נישט אין קרית יואל, אבער לויט ווי איך האב געהערט פון מיינע סאטמארע חברים וועלכע האבן קינדער אין דעם מוסד איז די מעשה אין קורצן ווי פאלגענד:

די מוסדות מוטשעט זיך פאר יארן מיט געלט, לעצטנס האט מען אויפגענומען א נייע אדמיניסטראטאר וועלכע פראבירט צו מאכן סדר, איינע פון די זאכן האט ער אפירגענומען די אלטע שכר לימוד חובות און באשלאסן צו קעיר נעמען דערפון, אין די לעצטע שטיק צייט האבן די עלטערן מיט באלאנסן באקומען צעטלעך , טעלעפאן רופן, אימעילס, און וואס נישט, אז זיי זאלן אראפקומען אויסגראדן דעם באלאנס און ווער נישט באקומט נישט קיין איינטריט קארטל פארן זומער אן וועלכע מען וועט בשום אופן נישט אריינלאזן. א גרויס טייל זענען טאקע אראפגעקומען אויסצאלן, אנדערע האבן זיך אראפגעזעצט מאכן א פעימענט פלאן לויט זייער יכולת און די מוסד האט זיך פראבירט דורכצוקומען מיט יעדעם און די האבן באקומען קארטלעך.

זענען אבער געווען א טייל עלטערן וועלכע האבן זיך פראסט און פשוט נישט וואוסענדיג געמאכט, איגנארירט די מודעות, בריוון, און רופן, די האבן באקומען א קלארע נאטיץ אז זייערע קינדער וועלן נישט ווערן אריינגעלאזט. און ווען זיי האבן פראבירט ארויפצולייגן די קינדער אויפן באס היינט אינדערפרי האבן זיי זיך אנגעשטויסן אין א ברייט ביינערדיגס וואס האט פארלאנגט דאס קארטל נישט ארויפלאזנדיג אן דעם. פראבירנדיג אויסצוקרויזן דעם סיסטעם האבן זיי אליינס געטראגן די קינדער און אודך, די וועכטער לאזן נישט אריין די קינדער, בלית ברירה האבן זיי זיך אויסגעדרייט און אהיים.

די געשיכטע האט געעפנט פארשידענע דעבאטעס ביים ציבור, האט די מוסד געטאן א גוטע זאך אדער נישט?
וויאזוי דארף מען באהאנדלען שכר לימוד באלאנסן?
וכהנה וכדומה..

עס וואלט געווען אינטערעסאנט צו וויסן וואס אונזער עולם האלט דא.

איך וויל בעטן בכל לשון של בקשה, ביטע לאזט דעם אשכול פריי פון די סאאמארע פאליטיק, ביי דער וועמען די ווערטער "סאטמאר" אדער מוסדות ויוא"מ " דרוקט אומריכטיגע קנעפלעך, אדער גאר "ילדי צרפת" זאל זיך ביטע פארשטעלן אז די געשיכטע האט פאסירט אין מוסדות חשק פרץ יוצאי שאראשפאטאק אין נארט קאראליינע.

נ.ב. פון די וועג וויאזוי איך לייג עס אראפ קוקט אויס ווי איך נעם די מוסד'ס זייט, ליהוי ידוע אז דאס איז נאר לויט די אינפארמאציע וואס איך האב געהערט פון מיינע ארטיגע ידידים, אויב איינער ווייסט אנדערש, אדרבה, פיל מי אין.

[גראף]

כ'בין נישט א סאטמערע און טאמער איז די מעשה אזוי ווי דו לייגסט עס אראפ דעמאלסט איז דער אדמינעסטרעיטער זייער גערעכט. און פאקט איז עס א בושה אז א טאטע זאל נישט אפילו פרובירן זיך דורך צו קומען. מצד שני שרייען מאנכע אז היות רז''ל שנארעט און טיילט מיליאנען פאר ילדי צרפת מיט אנדערע איז פארוואס געט ער נישט פאר זיין אייגענע?
למעשה טאמער איז איינער נעבעך אין א מצב וואס ער האט טאקע נישט און אפשר מוטשעט ער זיך מיט פרנסה אדער איז נישט געזינט ח''ו וכו' און נישט ווייל די קאנטרי מיט ל''ג בעומר טיקעט און כא אדר איז וויכטיגער דעמאלסט האט ער א טענה אדערווייז גיי אריבער און מאך א דיעל. דו פארלאנגסט נישט פון רז''ל ער זאל אויסצאלען דיין גראסערי ביל.
#מעןקעןנישטאזויפירןדימוסדות



Sent from my SM-G950U using Tapatalk

[שושן פורים]

כ'בין נישט א סאטמערע און טאמער איז די מעשה אזוי ווי דו לייגסט עס אראפ דעמאלסט איז דער אדמינעסטרעיטער זייער גערעכט. און פאקט איז עס א בושה אז א טאטע זאל נישט אפילו פרובירן זיך דורך צו קומען. מצד שני שרייען מאנכע אז היות רז''ל שנארעט און טיילט מיליאנען פאר ילדי צרפת מיט אנדערע איז פארוואס געט ער נישט פאר זיין אייגענע?
למעשה טאמער איז איינער נעבעך אין א מצב וואס ער האט טאקע נישט און אפשר מוטשעט ער זיך מיט פרנסה אדער איז נישט געזינט ח''ו וכו' און נישט ווייל די קאנטרי מיט ל''ג בעומר טיקעט און כא אדר איז וויכטיגער דעמאלסט האט ער א טענה אדערווייז גיי אריבער און מאך א דיעל. דו פארלאנגסט נישט פון רז''ל ער זאל אויסצאלען דיין גראסערי ביל.
#מעןקעןנישטאזויפירןדימוסדות



Sent from my SM-G950U using Tapatalk

לאז ארויס מהרז"ל פונעם בילד, אויב טוט ער עפעס נישט גוט איז עס א פערזענליכע טענה אויף איהם, און ווי דו שרייבסט טאקע, דער טאטע קען זיך נישט אנהענגען אויף דעם מיטן נישט באצאלן, און זיכער נישט מיטן איגנארירן.

[איך אויך]

מצד שני שרייען מאנכע אז היות רז''ל שנארעט און טיילט מיליאנען פאר ילדי צרפת מיט אנדערע איז פארוואס געט ער נישט פאר זיין אייגענע?

Sent from my SM-G950U using Tapatalk

וויפיל מאל גייט מען נאך איבערקייען דעם פראפאגאנדישן שקר? געשאפט מיליאנען אולי, אבער קיינער אין צרפת ווייסט נישט פון קיין פרוטה אחת וואס מען זאל האבען דארט פארטיילט.

עס איז פשוט נאך א חסד לאברהם, קדושי יאפאן, הפגנת גיוס וכו וכו סקעם.

[[NAMELESS]]

כ'וויל נישט פארדרייען דעם אשכול אבער א קליינע קאמענט איבער די ילדי רצפת פרשה, ר' זלמן לייב האט געשאפן זייער פיל געלט פאר זיי אינאיינעם מיט קאלובע רבי און ר' יאשיהו פינטו, אבער נאכדעם וואס די מוסדות אין צרפת האבן זיך צעשלאגן צווישן זיך האט רובי שרון ארויסגעטשעקט און פארלאנגט אז זיינע מיליאנען זאלן אריינגיין אין א באזונדערער אקאונט ווי ער זאל קענען מיטהאלטן וואס גייט פאר דערמיט.

פארשטייט זיך אז יצחק שטערן איז נישט פארארעמט געווארן במשך פון די גאנצע תקופה, אבער עס האט זיך פלוצים אפגעשטעלט וויבאלד די צרפתים האבן זיך צוקריגט.

בנוגע די גארד'ס, עס איז א געוואלדיגער אומרעכט און א שענדליכער אקט, עס איז א ביזיון אז די אייניקלעך פון מאשקע וואס האט נישט געקענט צאלן די ארענדע און האט פארפירט ביים רבי'ן ווען דער פריץ האט געשיקט זיינע גארד'ס זאלן זיך אזוי אויפפירן.

נאכמער, א קהילה איז פאראנטווארטליך פאר אלע אירע אנהענגער, דאס רעדט מען אפילו ווען מען בעט געלט פאר די מקוה, אבער טראסקענען קינדער איז נאכמער א ביטערע שלעכטיגקייט וואס דאס איז נוצן די קינדער אלס א שטעקן און עס גייט אריין אינעם זעלבן גדר ווי שומרים קארטלעך... עס איז א חוצפה צו פארשיקן קינדער פון ארעמע שטיבער בלויז ווייל זייער טאטע האט נישט צו באצאלן, פוי.

[פערינא]

איך ווייס נישט צו די גארדס ביי די בית מדרש פון הלל זענען געווען שווארץ. אבער לייגען גארדס איז נישט ניי. ווען די גארדס וואל געווען עפעס א מיסיס מיט א שפיצעל וואלט מען נישט געהערט קיין פיפס. איז די אדמיניסטראטער סתם א פיי צאדיק.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

לאמיר אריין ווארפן נאך א נקודה למחשבה.

וויפיל מאכט דער געלט עכט אויס? דער מוסדד לעבט טאקע פון שכר לימוד? אדער איז עס באמת א קליינע פערצענט פון די אפערעישאנעל באדזשעט, און דאס איז א כבוד זאך, אז עלטערן פייפען אן די אדמיניסטרעיטאר?

און לגבי די טענה פון נוצן די קינדער, גייט עס פארקערט אויך. עלטערן פייפען אן זייער בעל חוב, און מ׳שיקט די קינדער אומשולדיגעהייט, ווייל זיי ווייסען אז מיט קינדער טשעפעט מען זיך נישט. דאס איז געהעריג גענוצט די קינדער, פון די עלטערענ׳ס זייט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[קאך_לעפל]

אוי ס'רייסט ביים הארץ... איכה היתה לזונה קריה נאמנה? מלאתי משפט צדק ילין בה, ועתה מרצחים... ס'איז נישטא קיין ווערטער. די שאנדע שרייט צום הימל און דער פארברעך וועט קיינמאל נישט אפגעווישט ווערן. די טרערן אויסגעווייקטע קישענעס פון די טאטעס און מאמעס... די טרערן אנגעפלעקטע קליידער פון די זיסע טייער קינדערלך וועלן זיך קיינמאל נישט אפטריקענען... אוי רבי זאלי הגדול היושב על תחתו הרחב בארמונו של מלכות... ווי אזוי וועסטו קענען קוקן דיין הייליגע פעטער אין די אויגן ווען משיח וועט קומען?
דער זומער האט זיך שוין ענדליך אנגעהויבן... די גזירות הקעמפ והקאנטרי זענען שוין אין פילן קראפט, דאס געלט רייסעריי פון די אנגעפלאגטע ארבייטער וואס קען קוים דעקן דעם חודש איז שוין אין פולן שוואונג. מ'דרייט זיך אן א קאפ און אן א מוח, דער כסף מנלן פראגע דרוקט אויף הארץ. נישט ווייל מ'האלט פארן חתונה מאכן א קינד, נישט ווייל מ'האט ח''ו א קראנקער אין שטוב, ניין! נאר ווייל מ'מוז גיין אין קעמפ, מ'מוז גיין אין קאנטרי און מ'מוז און מ'מוז...
קומט א קליין מיידעלע אהיים פון שולע מיט טרערן אין די אויגן. וואס איז שעפעלע? פרעגט די באזארגטע מאמע, דו פילסט דיך נישט גוט? ניין שווארשע גוים האבן מיך נישט אריינגעלאזט אין שולע... פארוואס? ווייל טאטי האט נישט קיין געלט צו באצאלן פאר די שולע... די אויפגעשוידערטע מאמע הייבט באלד אויף דעם טרייבל און פארבינד זיך מיטן מאן, וואס שוויצט אוועק ערגעץ וואו אין א ווערהויז אין ניו זשערסי, האסט געהערט מ'האט אהיים געשיקט רחלע פון שולע ווייל די האסט נישט באצאלט קיין שכ''ל?. פון ווי זאל איך נעמען? שרייט דער טאטע אויס מיט ביטערניש...
מ'איז אלעמאל פארנומען מיט וואס דער רבי זי''ע האט געהאלטן, יא ערוב נישט ערוב, יא יוניפארמס פאר די מיידליך אדער נישט... גיי ווייס... איין זאך וואס דער רבי זי''ע האט זיכער נישט געהאלטן, איז זיך אויפצופירן בארבאריש און ברוטאליש קעגן די קינדער פון זיינע תלמידים...
ווען רבי יודל ראזענבערג ע''ה איז נאך געווען דא מיט אונז, און האט אנגעפירט די קעמפס מיט גרויס געניטשאפט. אז א טאטע האט געזאגט אז ער האט נישט. איז דאס געווען פאר אים פונקט גענוג. דאס קינד איז געקומען אין קעמפ פאר גענצליך אומזיסט. ער איז געווען א ריכטיגער תלמוד פון רבינו הק זי''ע, און ער האט גענוי געוויסט וואס זיין הייליגע ווילן איז.
דאס געלט ארויסרייסעריי און בארבאריזם איז א נייע ערשיינונג פון וואס סאטמאר האט קיינמאל נישט געוויסט. זינט די טייטעלבוימס בויען זיך פראכטפולע מייעסטעטישע פאלאצן און לוקסזיריעזע זומער הייזער, און פארן ארום מיט רייכע אוטומאבילן אין די באגלייטונג פון קייזערליכע מאטארקאדעס, און באקליידן זיך מיט געפארבטע בעקישעס אויף יעדע טאג באזונדער, לייד דאס פאלק. ס'איז א שאנדע און א ווייטאג...

[[NAMELESS]]

לאמיר אריין ווארפן נאך א נקודה למחשבה.

וויפיל מאכט דער געלט עכט אויס? דער מוסדד לעבט טאקע פון שכר לימוד? אדער איז עס באמת א קליינע פערצענט פון די אפערעישאנעל באדזשעט, און דאס איז א כבוד זאך, אז עלטערן פייפען אן די אדמיניסטרעיטאר?

און לגבי די טענה פון נוצן די קינדער, גייט עס פארקערט אויך. עלטערן פייפען אן זייער בעל חוב, און מ׳שיקט די קינדער אומשולדיגעהייט, ווייל זיי ווייסען אז מיט קינדער טשעפעט מען זיך נישט. דאס איז געהעריג גענוצט די קינדער, פון די עלטערענ׳ס זייט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

וואס ווילסטו? די קינדער זענען נעבעך גארנישט שולדיג אז זייער טאטע האט נישט צום באצאלן, די סארט צוגאנג צו אייגענע מענטשן ווייזט אויף א הארצלאזיגקייט און אגרעסיווע שלעכטע מידות פון די אנגעפאשעטע ראשי קהילה און מוסדות.
מ'קען מיינען אז די שולע וועט אונטערברעכן טאמער וועט דער ארעמער אינגערמאן נישט היינט באצאלן די פארשטינקענע פאר טויזענט דאלאר וואס ער קומט פאר די גרויזאמע מוסד פירער.
מאכן זיי דען נישט גענוג געלט פון די פאגרעמ'ס?
מאכן זיי דען נישט גענוג געלט פון די רייכע באנקעטן אין מאנהעטן יעדע פאר טעג?
מאכן זיי דען נישט גענוג געלט פון די דינערס מיט וואס באלעסטיגן זייער ציבור טעגליך?

און אויב פעלט זיי יא געלט זאלן זיי מוחל זיין און פארקויפן ראדני מיט אלע ריעל עסטעיט און אויב פעלט זיך אויס מעג די עסקעלעיד פון זאלי אויך גיין אויף אויספארקויף, אזא שענדליכע אקט איז נאכנישט געהערט געווארן אין קיין שום פלאץ, אבער מה לעשות? די אלע וואס זענען היינט באקריוודעט געווארן דורך די שמוציגע פרשה זענען אליין שולדיג, מען באקומט וואס מען באשטעלט, כ'הף אז יעצט וועלן מענטשן האבן א שטערקערן שטופ צו דראפן דעם עיר הנידחת און זען אנזער שיינע וועלטל אינדרויסן.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך זעי שוין ווי עס גייט. דער אפמאך איז, נאך דעם וואס זאלי האט דערלייגט ביים כינוס, און אהרן ביים טרעפן א בילד פון זיין ראזירטען טאטען, איז עס זאליס טשאנס צו כאפען.

עולם כמנהגו נוהג, קראקאדיל טרערן פון איין זייט, און היסטארישע טענות פון די צווייטע, ממש ווי א מחלוקת מאן און ווייב, זיווגא עילאה.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[שושן פורים]

איך וויל בעטן בכל לשון של בקשה, ביטע לאזט דעם אשכול פריי פון די סאטמארע פאליטיק, ביי דער וועמען די ווערטער "סאטמאר" אדער מוסדות ויוא"מ " דרוקט אומריכטיגע קנעפלעך, אדער גאר "ילדי צרפת" זאל זיך ביטע פארשטעלן אז די געשיכטע האט פאסירט אין מוסדות חשק פרץ יוצאי שאראשפאטאק אין נארט קאראליינע.

[איסר האטלקי]

סתם פאר די רעקארד, עס זענען פארהאן צענדליגער עלטערן אין דעם מוסד וואס האבן נישט צו באצאלן שכר לימוד און זייערע קינדער האט מען נישט אהיימגעשיקט. ביודעי ובמכירי.

פארהאן אבער אסאך אויבער חכמים וואס האלטן נישט ביים צאלן משום איזה סיבה שהוא אפי' זיי האבן ב"ה פיינע פרנסות, פערצופאל אין קרית יואל זענען פארהאן מער אויבער חכמים ווי אין אנדערע שטעט כידוע, און דער מוסד האט באקומען א גרויסע פארציע פון די סארט אידן, און בלויז זייערע קינדער זענען אהיימגעשיקט געווארן.

[calculator]

וואס איך האלט אין דעם ענין איז אזוי, עס איז דייקא יא נוגע וויייל עס איז א סאטמארא מוסד, די סאטמוירים פארקויפן אלץ אז סאטמאר רב וואס ער האט געטוען און מייסד געווען איז געווען בלויז מיט איין ציל אויפצוטוען פאר אידישקייט מיט מסירות נפש (פארשטייט זיך לויט זיין מהלך אין אידשקייט), נישט קיין חילוק וויפיל חובות עס וועט אים ברענגען, אבי מען קען מפרסם זיין אידישקייט, נישט ווייל ער האט נישט געהאלטן אז מען דארף נישט צאלן שכר לימוד, נאר זיין מטרה איז געווען ביי אים וויכטיגער פון געלט, ער האט עס נישט מייסד געווען ווי א גראסערי, וואס די מוכר ברענגט עסן און די לוקח באצאלט, און אויב די לוקח באצאלט נישט פארקויפט ער אים נישט, ווייל ווי קען ער סארווייווען אן געלט, און אפילו נישט ווי א גראסערי וואס זיכט נישט צו מאכן קיין געלט אבער דערלייגן וויל עס זיכער נישט, סאטמאר רב איז נישט געקומען צו שטעלן א סערוויס פארן עולם פון מוסדות, נאר בלויז להגדיל תורה, כידוע פאר אלע סאטמוירים מעשות נאך מעשות (האלב אמת האלב ליגענט) עכ"פ שטעלן גארדס ביי די טיר און נישט אריין לאזען קינדער וואזט אז די מוסדות איז נישט דא היינט פאר די כוונה.

[גראף]

דער עולם איז ביזי אז אמאל האט מען נישט געקוקט אויף די געלט חלק דער עיקר מען זאל צוריק שטעלן אידישקייט. טאקע אמת, אבער דעמאלסט זעהט אויס זענען אויך געווען מסירות נפש אידן וואס האבן זיכער געמאכט און זיך איבער געגעבן אז מען זאל צאלן די מלמדים, איינגעשטעלטע מיט ווענדארס. איז זוכט מען שונאי בצע וואס זאלן אן פירן מיט דער ווירטשאפט און אויך עסן די קריטיק בחנם באהבה שלא ע''מ לקבל פרס. און פארשטייט זיך פעיראלל זאל זיין צייטליך די ac זאל באמבערן און זאל אליינס זיך אן עצה געבן מיט די פיינעציעל חלק.

Sent from my SM-G950U using Tapatalk

[שושן פורים]

די צעטל וועלכע איז אנגעבליך אהיימגעשיקט געווארן די טאג בעפאר.

[שושן פורים]

וואס איך האלט אין דעם ענין איז אזוי, עס איז דייקא יא נוגע וויייל עס איז א סאטמארא מוסד, די סאטמוירים פארקויפן אלץ אז סאטמאר רב וואס ער האט געטוען און מייסד געווען איז געווען בלויז מיט איין ציל אויפצוטוען פאר אידישקייט מיט מסירות נפש (פארשטייט זיך לויט זיין מהלך אין אידשקייט), נישט קיין חילוק וויפיל חובות עס וועט אים ברענגען, אבי מען קען מפרסם זיין אידישקייט, נישט ווייל ער האט נישט געהאלטן אז מען דארף נישט צאלן שכר לימוד, נאר זיין מטרה איז געווען ביי אים וויכטיגער פון געלט, ער האט עס נישט מייסד געווען ווי א גראסערי, וואס די מוכר ברענגט עסן און די לוקח באצאלט, און אויב די לוקח באצאלט נישט פארקויפט ער אים נישט, ווייל ווי קען ער סארווייווען אן געלט, און אפילו נישט ווי א גראסערי וואס זיכט נישט צו מאכן קיין געלט אבער דערלייגן וויל עס זיכער נישט, סאטמאר רב איז נישט געקומען צו שטעלן א סערוויס פארן עולם פון מוסדות, נאר בלויז להגדיל תורה, כידוע פאר אלע סאטמוירים מעשות נאך מעשות (האלב אמת האלב ליגענט) עכ"פ שטעלן גארדס ביי די טיר און נישט אריין לאזען קינדער וואזט אז די מוסדות איז נישט דא היינט פאר די כוונה.

עס זענען געווען אידן וואס האבן געבראכן אייז פאר א טבילת עזרא.

עס זענען געווען אידן, כאטשיג איינער פון וועמען מען ווייסט, וואס זענען געליגן אויפן דאך צו הערן א שיעור פון שמעיה ואבטליון.

עס זענען געווען אידן וואס האבן געהונגערט אבי נישט צו עסן קיין נישט כשר'ס, אפילו ע"פ דין וואלטן זיי געמעגט.

און עס זענען געווען אידן וואס האבן געעפנט מוסדות און אנגענומען יעדעם אפילו אומבאצאלט.

באדעם ליין, עס איז אייביג געווען אידן וואס זענען געווען בעלי מסירות נפש, לכאורה היינט איז אויך דא אזוינע, אז איינער האט א נטיה צו ארבעטן אזוי און ער עפנט מוסדות פאר אומזינסט, אשרי לו ואשרי חלקו ושכרו הרבה מאוד.

מען קען אבער נישט האבן קיין טענות אויב איינער טוט נישט אזוי אפילו זיין רבי, זיידע, פעטער, האט יא אזוי געטאן.

[בת קול]

קיינעם פאלט נישט איין אז שיקן אין דעי קעמפ איז א לוקסוס? סאיז דא גענוג עלטערן וואס מאכן א מאמי קעמפ, יעדע וואך פירט אן א אנדערע מאמע א.א.וו.
אויב מען איז מחליט צו האבן מער קינדער ווי מען קען זיך ערלויבן, דארף מען נישט גיין אין דעי קעמפ.
די מוסדות נעמען אן אפילו אויב מען האט נישט צו באצאלן שכר לימוד א גאנץ יאר. אויב מען האט נישט פאר דעי קעמפ, ווער זאגט מען מוז גיין? פארוואס דארפן זיי אויך פאנדן דיין לוקסוס?

[שושן פורים]

שטעלט אייך פאר אזא ארגאניזאציע ווי תומכי שבת, געגרינדעד געווארן מיט א ריינע כוונה צו גיבן צו עסן פאר נויטיגע משפחות אומזיסט. וכך הוה, יעדע וואך פארט ארויס אומזיסטע עסן אין די ווערט פון טויזנטער דאלארן, און עס ווערט געדעקט דורך שנאר.

ויהי היום, א אייניקל פונעם גרינדער פירט היינט די ארגאניזאציע און ער טרעפט זיך אין א שווערע פראבלעם, נעמליך די ליסטע פון מקבלים וואקסט אויף הייוון, די נדבנים גיבן שוין נישט ווי אמאל, און יעדע וואך בלייבט ער מיט א ריזיגע לאך, און די סופלייערס ווילן שוין נישט שיקן קיין סחורה.

וואס טוט מען? פארמאכן די ארגאניזאציע מיינט אז אסאך משפחות וועלן הונגערן, אנגיין ווי ביז איצט איז אויך נישט שייך, איז וואס יא?

קומט איינער אויף מיט א געניאלן איינפאל, מען וועט ווייטער טיילן עסן, אבער מען וועט בעטן א מינימאלע אפצאל וועלכע וועט נאכאלץ זיין ביליגער פי כמה ווי די גראסעריס, די אפצאל וועט בכלל נישט דעקן די פולע קאסט און מען וועט נאכאלץ מוזן שנארן צו דעקן די איבעריגע אבער אזוי וועט עס כאטשיג פארזיכערן די עתיד פון די ארגאניזאציע.

די נאטיצן זענען ארויסגעשיקט געווארן מיט די פונקטליכע פרייזן פון יעדע אייטעם, מיט א קלארע מעלדונג אז פון היינט און ווייטער מוז מען צאלן. עטליכע משפחות האבן זיך פארבינדן אז זיי קענען דאס אויך נישט ערלויבן און מען האט זיך אראפגעזעצט מיט יעדעם איינעם באזונדער און אויסגעארבעט א פרייז אז עס זאל זיך אויסארבעטן פאר ביידע צדדים.

א טייל משפחות האבן אבער איגנארירט אלע ווארענונגען, אפגעמאכט ביי זיך אז איך האב ביז היינט באקומען אומזיסט און אזוי וועט ווייטער זיין, ווען די פעקלעך זענען נישט אנגעקומען צו זיי זענען זיי אראפגעגאנגען צו די תומכי שבת קווארטיר און אליינס גענומען זייערע פעקלעך, אנדערע האבן געשיקט די קינדער כאפן, וליהודים היתה אורה.

זעענדיג אז עס איז נישטא קיין ברירה האט ער געמוזט דינגען שומרים צו באוואכן די פלאץ, די טאטעס, מאמעס און קינדער וואס זענען געקומען כאפן אומזיסטע פעקלעך האבן זיך דערשראקן און אהיים מיט ליידיגע הענט. און אין שול האט מען באוואשן די בעל הארגאניזאציע אז היתכן, דיין זיידע האט געגרינדעט א ארגאניזאציע צו טיילן אומזיסט, ווי שעמסטו זיך נישט צו טשארדזשן געלט, און די קינדער האבן זיך דאך נעבעך אזוי דערשראקן.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

לויט ווי דער פותח האשכול האט געשטעלט די מעשה, האט עס גארנישט מיט דער גרינדער פון די מוסד. די עלטערן האבען געשפילט טשיקען, און פארלוירען. זיי האבען געמיינט אז זיי קענען אלסדינג אינגארירן און עס וועט זיין גוט. דערווייל זעען זיי זיך אז זיי מוזען קומען צו א מיטינג. וואס איז די גרויסע תורה? דער גרינדער זי"ע האט געהאט א שיטה"ק קעגן מיטינגס? ער האט געהאלטען אז מ'טאר זיך נישט נאכגעבן ווען די מלמד בעט זיך צו טרעפען?

און יא, תומכי שבת ואס טוט אזוי ווי דו זאגסט, טוט אן עוולה.

[גדליה]

נאכ'ן דורכלייענען אלע תגובות קומט מיך אויס אז די מחלוקת דא איז זייער פשוט.
מ'קריגט זיך דא וואסארא דין די "סאטמארע מוסדות" האט, איז עס א ארגאניזאציע דוגמת תומכי שבת אדער איז עס א ביזנעס דוגמת בי ענד עיטש.
ס'איז באמת זייער א גוטע שאלה, ווייל מיר ווייסן אוודאי אז סאטמאר איז א גוטע ביזנעס, והא ראי' יעדער וויל זיין די רבי, מוז זיין אז ס'איז א ביזנעס.
אבער למעשה איז עס דאך א ארגעניזאציע?
נאר וואס דען, ס'איז א ביזנעס פון א ארגאניזאציע. אזא זאך אזא. מ'האט געמאכט א ביזנעס מאדעל פון א ארגאניזאציע. אויב אזוי איז א פיינע שאלה וואסא דין ס'האט, און כ'וואלט געזאגט קלי וקלי.

[רביה''ק זי''ע]

כו"ע מודי אז סאטמאר מעג טון ככל העולה על רוחם, די מחלוקת איז נאר ווער איז די עכטע סאטמאר.

[איסר האטלקי]

לויט ווי דער פותח האשכול האט געשטעלט די מעשה, האט עס גארנישט מיט דער גרינדער פון די מוסד. די עלטערן האבען געשפילט טשיקען, און פארלוירען. זיי האבען געמיינט אז זיי קענען אלסדינג אינגארירן און עס וועט זיין גוט. דערווייל זעען זיי זיך אז זיי מוזען קומען צו א מיטינג. וואס איז די גרויסע תורה? דער גרינדער זי"ע האט געהאט א שיטה"ק קעגן מיטינגס? ער האט געהאלטען אז מ'טאר זיך נישט נאכגעבן ווען די מלמד בעט זיך צו טרעפען?

און יא, תומכי שבת ואס טוט אזוי ווי דו זאגסט, טוט אן עוולה.

איך זע נישט די עוולה פון תומכי שבת פארן שטעלן גארדס. אמאל האט מען עס געקענט עפארדן, היינט נישט. מה כל הרעש?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

נאכ'ן דורכלייענען אלע תגובות קומט מיך אויס אז די מחלוקת דא איז זייער פשוט.
מ'קריגט זיך דא וואסארא דין די "סאטמארע מוסדות" האט, איז עס א ארגאניזאציע דוגמת תומכי שבת אדער איז עס א ביזנעס דוגמת בי ענד עיטש.
ס'איז באמת זייער א גוטע שאלה, ווייל מיר ווייסן אוודאי אז סאטמאר איז א גוטע ביזנעס, והא ראי' יעדער וויל זיין די רבי, מוז זיין אז ס'איז א ביזנעס.
אבער למעשה איז עס דאך א ארגעניזאציע?
נאר וואס דען, ס'איז א ביזנעס פון א ארגאניזאציע. אזא זאך אזא. מ'האט געמאכט א ביזנעס מאדעל פון א ארגאניזאציע. אויב אזוי איז א פיינע שאלה וואסא דין ס'האט, און כ'וואלט געזאגט קלי וקלי.

נישט דאס און נישט דאס. א חדר טוט וואס די עלטערן קענען נישט אליינס, עס איז א סאציאליסטישע ארגאניזאציע, וואס נוצט די כח הציבור צו טון פאר׳ן ציבור. איינער וואס שאקעלט זיך אפ פון זיין פליכטן צום ציבור, תוך כדי זיי אויסנוצן, איז א פאראזיט.

נאר די מציאות דא ווייס איך נישט. איז עס סתם ארימעלייט, זענען זיי נישט גערעכט. טאמער איז דער פותח האשכול גערעכט, און עס איז אויסנוצערס, איז די מוסד גערעכט.

וואס האט היינט פאסירט? די קינדער זענען צוריק?

Sent from my LG-K373 using Tapatalk