וואס וועט דעפיינען די תש"ע יארן?

[חד גדיא]

עס ענדיגט זיך א תקופה. די יארן פון תש"ע. ווען היסטאריע וועט צוריקקוקען אויף די תש"ע יארן, וואס וועט מען טראכטן? כ'רעד נישט פון די גרעסטע געשעענישן וואס האבן זיך אפגעשפילט אין די יארן. כ'רעד פון מצבים און ענינים וואס דעפיינען א גרויסע חלק פון די אלע יארן.

איין זאך איז די מלחמה קעגן טעכנאלאגיע.

נאך א זאך איז די פארמערונג פון סגולות און קברים (האט זיך שוין אפשר אנגעפאנגען אין די תש''ס יארן).

[שמעון וואלף]

1. וואטסעפפ, אינסטעגרעם וכו'

2. פאר די ניו יארקע אידענטום זענען די תש"ע יארן געווען ווען ס'האט זיך אנגעהויבן די מאסן ארויסוואנדערונג פון ברוקלין.

[דער גאלדענער אדלער]

קאווע שטיבל און וועקער רעוואָלוציע!!

[אישתישבי]

וואס דיפיינד די תש"ס יארען?
טיילונג פין סאטמאר און באבוב און וויזניץ.
תש"ע? בעלעד? אלכסנדר?

[וואלווי]

וואס דיפיינד די תש"ס יארען?
טיילונג פין סאטמאר און באבוב און וויזניץ.
תש"ע? בעלעד? אלכסנדר?

טייטעלבוים מיט האלברשטאם קנאה שנאה דיפיינד בכלל עפעס אין די וועלטליכע סדר...?!

[הנוי והנצח]

וואס דיפיינד די תש"ס יארען?
טיילונג פין סאטמאר און באבוב און וויזניץ.
תש"ע? בעלעד? אלכסנדר?

טייטעלבוים מיט האלברשטאם קנאה שנאה דיפיינד בכלל עפעס אין די וועלטליכע סדר...?!

גראדע יא, ס'איז א הויפט טעמע אויפן טיש ביים ציבור, קוק וויפיל אשכולות אין קאווע שטיבל זענען געווידמעט בלויז פאר דעם....וואס וואלט געווען די געשפרעך פון טאג ביים יהדות החרדית אהן דעם?

Sent from my SM-G930P using Tapatalk

[וואלווי]

ווען מען רעדט פון דיפיינען א decade רעדט מען נישט פון לשון הרע און ביליגע שריט פון בעלי זרוע וואס די גאנצע שמועס הייבט זיך אן און ענדיגט זיך אין א ווירטואלע אדער גאר עכטע קאווע שטיבל.

וואס די צייכנסט אן "הויפט טעמעס אויפ'ן טיש ביים ציבור" רעדט מען פון זאכען וואס האבען געמאכט א טויש אויף די "וועלט" , די עכטע וועלט, איבער די צען יאר. ביי רובא דרובא מענטשען איז רבי'שע שמיץ פונקט גוט ווען מ'האט נישט וואס צו טוהן, אדער אפי' דעמאלטס אויך נישט. אין שלאף צומער, אין ארבעט, בשעת'ן פארברענגן מיט די משפחה, דארפ'ן רוב מענטשען א ברעיק פון די טייטלבוים'ס, האלבערשטאם'ס, טווערסקי'ס, און האגער'ס.

חוץ מזה, כדי צו ווערען באצייכנט אלס א טעמע וואס וועט דיפיינען די יארן, דארף דאס זיין א דבר שנתחדש בו.

די אויבען דערמאנטע האבן גארנישט מחדש געווען שוין יארן לאנג....

[[NAMELESS]]

גראדע דאס אז ס'מעג זיין אפאר רבי'ס ווי אין וויזניץ און סקולען איז א חידוש פון די תש''ע יאהרן

[שמעון וואלף]

גראדע דאס אז ס'מעג זיין אפאר רבי'ס ווי אין וויזניץ און סקולען איז א חידוש פון די תש''ע יאהרן

בכלל נישט קיין חידוש, וויזניץ האט שוין מער ווי איין רבי פאר צענדליגע יארן.

[[NAMELESS]]

גראדע דאס אז ס'מעג זיין אפאר רבי'ס ווי אין וויזניץ און סקולען איז א חידוש פון די תש''ע יאהרן

בכלל נישט קיין חידוש, וויזניץ האט שוין מער ווי איין רבי פאר צענדליגע יארן.

אין אנדערע לענדער, און זיי האבן זיך געשלאגן. און נאר צוויי.
יעצט איז געווארן א חידוש אז ס'מעג זיין פיר, אדער זיבן, אין די זעלבע לאנד, און מ'דארף זי ךנישט קריגן.

[יישר כח באשעפער]

בחצר בעלזא חתונה פון ערשטע אייניקעל ביים רב שליט"א
בחצר באבוב געווינען די דין תורה און ווערט אנערקענט אלץ איין באבוב'ע רבי
בחצר סקווירא מסע ארץ הקודש קיין ארץ ישראל מיט אלפי חסידים
בחצר טאהש די פטירה פון רבי'ן זצ"ל
בחצר וויזניץ שיטה הקדושה
בחצר סאדיגורא פטירה פון רבי'ן זצ"ל
בחצר סאטמאר מהר"א פליצלינגע פטירה פינעם ראש הקהל רבי יצחק ראזענבערג
בחצר באבוב45 חתונה פינעם יונגסטען קינד ביים רבי'ן

[איסר האטלקי]

די טראגעדיעס קלעצקי און שטארק.

צויישן די גוטע נייעס, בין לאדין, טראמפ, רובאשקין און האפנטליך נאך סאמעט.

[אישתישבי]

מאסטער פין יאפעד ווען באשיינען די תש"ע יארען אלץ דער צענטער וואס ער האט איינגעפירט לימודי חול (היינט קאמאן קאר) אין די מוסדות.

[תורה ומדע]

טראמפ און זיין אהבת ישראל. פון רובאשקין ביז די עמבעסי ביזן גולן הייטס.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דאס פארשפרייטונג פון סמארטפאונס אומעטום, על אפם ועל חמתם פון די פיהרערס, וואס נאך היינט איז עס געלייקענט דורך די אפיציעלע ארגאנן פון די ציבור. יעדער פילטער לאזט ליידיגייען אויף דער אינטרנט, און יעדער טענה׳ט אפיציעל ׳נאר פרנסה, ובדיעבד׳.

[הנוי והנצח]

ווי פאנגט מען אהן....

אין די אידישע וועלט:

דער מהפיכה און מערכה אויף טעכנעלאגיע, כינוס כלל ישראל, דער גרינדונג פון טע"ג, השומרים, וכדו'.

די מאסיווע כינוסים אין גרויסע סטאדיומס בקהילות סאטמאר לחיזוק הדת.

הסתלקות פון פילע גאוני וצדיקי הדור זי"ע, בתוכם הגרי"ש אלישיב, הגר"ש וואזנער, הגר"ש אויערבאך, הגראי"ל שטיינמן, הגרנ"צ פינקל, האדמורי"ם מוויזניץ ב"ב, וויזשניץ מאנסי, סקולען, טאהש, ערלוי, סערט וויזניץ.

די היסטארישע נסיעות פון האדמורי"ם מבאבוב, סקווירא, סאטמאר קיין ארץ ישראל.

די פילע גזירות איבער די גאנצע וועלט אויפן יהדות החרדית, גיוס בנים ובנות בא"י, גזירות החינוך אין ניו יארק און לאנדאן, גזירת השחיטה אין בעלגיע, גזירת מציצה בפה אין ניו יארק, ועוד

די אויפשטייג פון אנטיסעמיטיזם אין די גארער וועלט, בפרט אין איירופא, אטאקעס אויף אידן אין דייטשלאנד, פראנקרייך, שחיטה אין פאריז און טולוז, די קדושי הר נוף הי"ד, טויטליכע שיסעריי אין פיטסבורג, פאוועי, מערערע אנטיסעמיטישע פעלער אין די היימישע געגנטער אין ניו יארק, די צרות פון די ראקלענד קאונטי באאמטע אויפן היימישן ציבור אין מאנסי, די העצע אין די אלגעמיינע מידיא קעגן דעם יהדות החרדית, וכו'.

דער אויפוואכונג פון די "משפיעים" עפאכע, ווי הרה"צ ר' אלימלך בידערמאן שליט"א, הרה"צ ר' צבי מאיר זילבערבערג שליט"א, ר' יואלי ראטה, וואס זייערע דרשות זענען פארשפרייט געווארן בכל תפוצות ישראל.

אין די אלגעמיינע וועלט:

די פארשפרייטונג פון סאציאלע מידיא אויף אלע ערליי פלאטפארמעס, וואס האט איבערגענומען די אלט געזעצענע ציייטונגען. די גאלאפירנדע טעכנעלאגיע וואס האט געטוישט דעם גאנצן מהלך החיים.

דער אנקום פון די "טראמפ עפאכע" וואס האט געטוישט די אמעריקאנער פאליטיק אויף אייביג: דער טיפער פאליטישער צוטיילונג אין לאנד, כמעט ווי ציווילע קריג אומשטענדן; דער טערמין "פעיק ניוז" וואס שפיגלט אפ דער אומצוטרוי וואס מאנכע האבן באקומען אויף די פרעסע; די פאפוליסטישע און אנטי אימיגראציע פלאטפארמע וואס האט איבערגענומען די רעפאבליקאנער פארטיי; די שארפע דריי אויף לינקס וואס האט געטוישט די דעמאקראטישע פארטיי; די אויפרעגונג פון די המון עם קעגן די "עליטע" פאליטישאנס; און דער גרינדונג פון עקסטרעמע גרופעס אויף ביידע זייטן פונעם פאליטישן ספעקטרום, ווי אנטיפא, Women's March, United Right, און נאך.

דער אויפשפראצונג פונעם "אראבישן פרילינג" וואס האט אויפגעטרייסלט פילע אראבישע לענדער, און דעסטאביליזירט דעם גאנצן מיטל מזרח ראיאן. תוצאות: בלוטיגע קריג אין סיריע; די גרינדונג פון אייסיס; די מאסן אימיגראציע און פליטים קריזיס.

די דראסטישע ענדערונגען וואס האט געטוישט אייראפע'ס אויסזעהן, מיטן ארייננעמען מיליאנער מוסלעמענער פליטים. תוצאות: פארמערטע טעראר אטאקעס אין פילע אייראפעישע שטעט, ווי פאריז, בריסעל, לונדון, ניס, און נאך; די אויפשטייג פון עקסטרעם רעכטע פארטייען אין איירופא מיטן ציל צו באקעמפן די אימיגראציע פלייץ.

דער וואקסנדע סכנה פון איראן מיט אירע נוקלאעארער אמביציעס. תוצאות: דער "איראן דיעל" געשלאסן מיט די אבאמא אדמיניסטראציע; דער אליאנץ פון מדינת ישראל מיט די סוני לענדער צו באקעמפן דעם איראנער געפאר; באמבעדירונגען פון מדינת ישראל אויף איראנער באזעס אין אויסלאנד; דער אויסשפרייטונג פון איראן אין די מיטל מזרח, דורך פראקציעס ווי חיזבאלא אין סיריע און די הוטי רעבעלן אין תימן; די שטרענגע סאנקציעס פון די טראמפ אדמיניסטראציע אויף די איראנער רעגירונג.

די מערקווידיגע נאטורליכע קאטאסטראפעס: האריקעין סענדי אין ניו יארק; האריקעין איירין אין ניו יארק; דער ערד ציטערניש אין האיטי: האריקעין הארבי אין טעקסאס; מאסיווע וואלד פייערן אין ארץ ישראל, און נאך.

די פארשידענע קרענק און אויסברוכן וואס האט אפעקטירט אמעריקא און דאמינירט דעם סדר היום ווי: סוויין פלו, מיזעלס, עיבאלא און נאך.

די פארמערטע מאסן שיסערייען אין אמעריקא וואס האבן אויפגעטרייסלט דעם געפיל פון זיכערהייט: פארקלאנד שיסעריי, לאס וועגאס, ארלענדא, סאוטערלענד ספרינגס, סאן בערנאדינא, סענדי הוק, און נאך. תוצאות: מאסיווע באוועגונג פון גאן קאנטראל לאביאיסטן און סטודענטן; פארמערטע שוץ ביי פובליק סקולס און בתי מדרשים.

ס'איז זיכער דא מער געשעענישן וואס קענען דעפיינען די תש"ע יארן, איך האב נאר אויסגערעכנט די וואס ליגן מיר אין זכרון. ועל הכלל כולו יצא....

Sent from my SM-G930P using Tapatalk

[ליטוואק פון בודאפעסט]

נקוט האי כללא בידך, יעדער זאך וואס שוין פאראויס ווערט עס פאררופען אלס ׳היסטאריש׳ איז אן אבק פורח, גארנישט מיט א קיום.

יעדער חתונה, ברית, מסע קודש, סעיל, דיננער אדער מעמד, איז פונקט אזוי היסטאריש ווי דער פאר איהם און דער נאך איהם.

די פטירה פון די גדולי הפוסקים איז טאקע א געפערליכע פארלוסט. מיין רבי קלאגט נאכאנאנד ביי א שווערער שאלה, "ווען הרב אלישיב איז דא געווען, איז גלייך געווען א קלארקייט, א ראיה פון ש"ס און א געבויטע סברא. ווי קריכט מען יעצט ארויס?" ביי אנדערע האט הרב וואזנער אדער הרב עובדיה ערפילט דער תכלית. יעצט איז מען שטארק פאריתומ׳ט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[הנוי והנצח]

נקוט האי כללא בידך, יעדער זאך וואס שוין פאראויס ווערט עס פאררופען אלס ׳היסטאריש׳ איז אן אבק פורח, גארנישט מיט א קיום.

יעדער חתונה, ברית, מסע קודש, סעיל, דיננער אדער מעמד, איז פונקט אזוי היסטאריש ווי דער פאר איהם און דער נאך איהם.


Sent from my LG-K373 using Tapatalk

במחילת כבודך הרמה, די נסיעות פון האדמורי"ם מבאבוב, סקווירא, סאטמאר שליט"א זענען געווען גאר היסטאריש, צוליב דעם וואס זיי זענען שוין נישט געווען דארט צענדליגער יארן, און איז געווען א זעלטענהייט וואס מאכט זיך נישט אפט. ס'איז בכלל נישט דומה צו אנדערע מעמדים אדער דינערס וועלכע האבן נישט איבערגעלאזט א ספעציעלן רושם.

איך בין געווען אין ארץ ישראל ביי אלע 3 נסיעות, און איך קען דיר זאגן אז ארץ ישראל האט גערודערט מיט דעם, און איז געווען די געשפרעך פון טאג ביים אלעמען. ס'איז געבליבן איינגעקריצט אין זכרון ביי אלע בני א"י די געהויבענע מעמדים ביז היינט, און איז פאראייביגט געווארן בקורות דברי הימים פונעם יישוב אין א"י.

איך פארשטיי ס'שמעקט דיר נישט אז די נסיעות האבן דאמינירט ביים היימישן ציבור, דיין שנאה און אפשיי צו די מנהיגי ישראל וועלן אבער נישט טוישן די מציאות. יא, ס'איז געווען היסטאריש אין יעדן הינזיכט, פיל מער ווי אלע דיינע פארפוילטע תגובות וואס גיסן פעך און שוועבל אויף אלע צדיקי דורנו.





Sent from my SM-G930P using Tapatalk

[וואלווי]

נקוט האי כללא בידך, יעדער זאך וואס שוין פאראויס ווערט עס פאררופען אלס ׳היסטאריש׳ איז אן אבק פורח, גארנישט מיט א קיום.

יעדער חתונה, ברית, מסע קודש, סעיל, דיננער אדער מעמד, איז פונקט אזוי היסטאריש ווי דער פאר איהם און דער נאך איהם.


Sent from my LG-K373 using Tapatalk

במחילת כבודך הרמה, די נסיעות פון האדמורי"ם מבאבוב, סקווירא, סאטמאר שליט"א זענען געווען גאר היסטאריש, צוליב דעם וואס זיי זענען שוין נישט געווען דארט צענדליגער יארן, און איז געווען א זעלטענהייט וואס מאכט זיך נישט אפט. ס'איז בכלל נישט דומה צו אנדערע מעמדים אדער דינערס וועלכע האבן נישט איבערגעלאזט א ספעציעלן רושם.

איך בין געווען אין ארץ ישראל ביי אלע 3 נסיעות, און איך קען דיר זאגן אז ארץ ישראל האט גערודערט מיט דעם, און איז געווען די געשפרעך פון טאג ביים אלעמען. ס'איז געבליבן איינגעקריצט אין זכרון ביי אלע בני א"י די געהויבענע מעמדים ביז היינט, און איז פאראייביגט געווארן בקורות דברי הימים פונעם יישוב אין א"י.

איך פארשטיי ס'שמעקט דיר נישט אז די נסיעות האבן דאמינירט ביים היימישן ציבור, דיין שנאה און אפשיי צו די מנהיגי ישראל וועלן אבער נישט טוישן די מציאות. יא, ס'איז געווען היסטאריש אין יעדן הינזיכט, פיל מער ווי אלע דיינע פארפוילטע תגובות וואס גיסן פעך און שוועבל אויף אלע צדיקי דורנו.





Sent from my SM-G930P using Tapatalk

דער זעהט מיר אויס צו זיין א ימים ידברו - איש את רעהו clone.

Makes sense anybody?

[נקודת-אמת]

איך בין געווען אין ארץ ישראל ביי אלע 3 נסיעות, און איך קען דיר זאגן אז ארץ ישראל האט גערודערט מיט דעם, און איז געווען די געשפרעך פון טאג ביים אלעמען. ס'איז געבליבן איינגעקריצט אין זכרון ביי אלע בני א"י די געהויבענע מעמדים ביז היינט, און איז פאראייביגט געווארן בקורות דברי הימים פונעם יישוב אין א"י.
איך פארשטיי ס'שמעקט דיר נישט אז די נסיעות האבן דאמינירט ביים היימישן ציבור, דיין שנאה און אפשיי צו די מנהיגי ישראל וועלן אבער נישט טוישן די מציאות. יא, ס'איז געווען היסטאריש אין יעדן הינזיכט, פיל מער ווי אלע דיינע פארפוילטע תגובות וואס גיסן פעך און שוועבל אויף אלע צדיקי דורנו.

איך וואוין אין ארץ ישראל, און איך בין נמנה על כת החסידים ר"ל,
און איך נעם מיך נישט אן פאר ליטוואק'ס דיבורים,
אבער איך און אזוי רוב מניין ובניין פון די חסידישע עולם אין ארץ הקודש,
נישט מעלה און נישט מוריד געוועהן, און מאנכע האבן ניט אמאהל געוואוסט אז ס'קומט פאר בכלל אזא היסטארישע באזוך אין ארצנו.
פאר בני קהילתם איז דאס פארשטייטזיך יא געוועהן א היסטארישע פונקט, אין סקווירא מעהר ווי די אנדערע אויבן דערמאנטע,
אבער אין באבוב און סאקמער אויכעט,
אבער זאגן אז:

ס'איז געבליבן איינגעקריצט אין זכרון ביי אלע בני א"י די געהויבענע מעמדים ביז היינט, און איז פאראייביגט געווארן בקורות דברי הימים פונעם יישוב אין א"י.

Come on
איך וויס נישט צווישן וועלעכע יודעלעך האסטו זיך געדרייט, איך בין זיכער נישט געוועהן איינער פון זיי,
אפאר 'בחצרות' הויפט רעפארטערס האבן זיכער געהאט באשעפטיקונג אבער מעהר פון דעם, ווייס איך נישט

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אפילו ווען עס וואלט יא געווען די געשפרעך פון טאג בלאה בלאה בלאה, איז עס נישט היסטאריש. עס האט גארנישט געטוישט אין די געזעלשאפט דארט. סתם עפעס מיט וואס צו זיין באשעפטיגט א פאר טעג ותו לא.

היסטאריש מיינט עס האט אן אפקלאנג נאך דעם, מ׳געדענקט עס צו לאנגע יארען דערנאך. נישט כק אדמור פון איך ווייס ווי אין א"י און נישט הרב שטיינמן אין אמעריקא, זענען עפעס היסטארישע באזוכען וואס מאכט אויס פאר סיי וועמן.

א סעיל אויף שיך איז אויך די געשפרעך פון טאג ביי יעדער וואס שטייט אין ריי אריין צו גיין, ווי אויך בינגא׳ס ביליגע שטריימלעך. היסטאריש איז עס אבער נישט.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

[רביה''ק זי''ע]

א היסטארישע געשעעניש מיינט א געשעעניש וועלכע האט געהאט אן אפעקט אויף היסטאריע, הגוי והגייטס-אייך'ס אפשערן איז געווען א היסטארישע געשעעניש פאר איהם אליינס, דער סקווירן'ס באזוך אין א"י איז אפשר געווען היסטאריש פאר א סקווירן אנהענגער וועלכע האט געשעפט חיזוק דערפון פאר לאנגע יארן, אבער אויף כלל ישראל'ס היסטאריע האבן קיינע פון די פאסירונגען נישט געהאט קיין אפעקט.

[הנוי והנצח]

עברי טייטש פון "היסטאריש" מיינט א געשעעניש וואס איז זייער זעלטן און געשעט נישט אפט. ס'מוז נישט האבן קיין דירעקטע השפעה אויף די געזעלשאפט, נאר ס'מאכט א רושם אין די היסטאריע פון כלל ישראל.

לדוגמא, ברכת החמה אדער א ליקוי חמה ווערט אנגערופן היסטאריש, ווייל ס'איז א זעלטענע ערשיינונג, א מאסיווע שניי בליזארד רופט מען היסטאריש, האבן זיי אן עפעקט אויף די מענטשהייט? ניין, אבער ס'איז דאך א היסטארישע געשעעניש ווען מען קוקט צוריק אויף יענע תקופה.

יעדער געשעעניש, גרויס אדער קליין, היסטאריש אדער נישט, רעדט מען דערפון בלויז אפאר טעג, נישט מער. די נייעס צירקע היינט טוישט זיך יעדע שעה, ומשכחות את הראשונות. דאס נעמט נישט אוועק פון די היסטארישקייט פון די זאך.

בקיצור, די גרויסע נסיעות פון די אדמורי"ם, אדער די כינוסים אין סאטמאר, קענען זיכער באצייכנט ווערן אלס היסטאריש, זייענדיג א זעלטענע און איינמאליגע ערשיינונג, און גייען געדענקט ווערן פאר לאנגע יארן. צו זאגן אנדערש איז פשוט זיך פארהוילן פון די מציאות.

Sent from my SM-G930P using Tapatalk