קופערניקוס האט געשריבן:ברוך השם אז מיר האבן זוכה געווען אין דעם שוואכן דור עקבתא דמשיחא אז עס זענען פארט דא עטליכע ברכיים אשר לא כרעו לבעל ולאשה, און ברוך השם אז זיי היטן אפ די חומות און שטייען על המשמר.
ברם, דא עקא, די עמידה על המשמר איז א טייערע מעשה וואס קאסט אפ אן הון רב. צום ערשטן קאסט אפ דער פאשקעווילן שרייבער אן הון תועפות, דער שרייבער ברויך אפיר זוכן מפי ספרים וסופרים אלע שטרענגע און שרעקעדיגע פסוקים וואס רעדן איבער חורבן בית המקדש און זיי צופאסן צום פרעס-טראק, וואס רעדן איבער נבוכדנצר און זיי אויסשארפן קעגן די באיאנערס וואס טראגן מיטן עירוב, קעגן די קראים ומלשינים און זיי אנשמירן קעגן רבי שמעון ראלניצקי'ן און דער שטערן. דערנאך דארפן זיי נעמען א גראפיקער וואס זאל אנשמירן די ירושלימער אותיות און צומאל א אילוסטראציע פון ציונים לייגן אריין אידן אין קרעמיטאריוםס וכדומה. דערנאך קאסט אפ די צעטיל קלעבן, ובפרט זינט בקצה המחנה טרויען זיך יונגען שלא קרו ולא שנו ולא שימשו רבי ז"ל צו מפריד זיין בין הדבקים און אפטשעפען די צעטלעך פונעם סקאטש טעיפ, מוז מען שמירן מיט א געמיש פון רויע אייער און מקוה וואסער פון די זייטיגע מקוה אין ראדני ווי מען האט געטובלט דעם רבין ביום המר והנמהר ה' אייר... כ'מיין כו אב.
נאך די צעטלעך קומט די פאזע פון אנגרייטן א מעמד אדיר. נישט קיין עולמי חלילה, דאס שמעקט פון כינוס כלל ישראל און אגודה, נאר סתם מעמד אדיר איום ונורא הענקי פענקי. דערנאך דארף מען משכנע זיין די גדולי תלמידי רבינו, מען ברויך זאגן ר' משה מאיר בריפ'ן אז ר' משה מנחם טירנויער ברענט שון אויף דעם פירצה, און פאר ר' זלמן לייב פילאפ'ן, אז אפילו אזא פרעמדער ווי ר' משה גרין פארשטייט דעם חומר הדבר. די אלע זאכן קאסטן געלט ווייל מען דארף געבן קמחא דפסחא און שאר ירקות פאר די אלע גודרי גדר ופורצי פרץ ונפחי נפח.
דערנאך דארף מען אראפדרייען דעם קאפ פאר די זאלן און זיי זאגן אז אויב זיי געבן נישט ארויס די זאל וועלן זיי ביטער לידן סיי פונעם נשיכת הערשל קלאר נשיכת עקרב ועקיצת יצחק שטערן עקיצת נחש, און סיי ווייל ממש מען פירט אראפ פון וועג.
דערנאך קומט די פרעשור אויף די מנהלים, די פאשקווילן, די היום, די הויכהילכער מיט די הייליגע ירושלימער הברה, דערנאך דאס לייגן פרעשור אויף משה גבאי אז ער זאל עס לייגן אויף די דריטע זייט אין דער איד און נישט אויף מהדורה תניינה דף מג
וכו', ואטו כי רוכלא ניתי וניזל
אבער ווען דאס וואלט געווען אמאל א יובל, החרשתי, אבער דאס מוז מען דאך טון גאר אפט, אזוי לאנג ווי די פורצי גדר שלאפן נישט, טארן זיי נישט שלאפן!
קומט אויס יעדע וואך א פראטעסט צוויי.
גל פז - המודיע אין א גראסערי - פרעס-טראק- קאסמעטיק סטאר אויף ליע עווניו - שילדן פון עורה מיט בילדער פון א יונגל וואס איז מעורר דם חימוד - אבי ראזן - שמואל לובעצקי - ארונים - גור-וויזניץ-בעלז- מתמידים - עמנואל- אנטי עמנואל- שלום מיט בעלזא- אבי ראזן גראבט שוין ווייטער - שפאניע גראבט שוין ווייטער - ארונים שוין ווייטער - בתי ווארשע שוין ווייטער - רב שטיינמאן - ארונים שוין ווייטער - אבי ראזן.
די זאכן קאסטן אפ אוצרות מיט געלט.
אה, איר טראכט אז נו, הערשל קלאר האט גענוג געלט......... יא, אבער די געלט ליגט שוין לאנג באגראבן אין דריי פיר אנדערע עי-קעי פאליסיס, און נישט יעדן טאג קען מען געבן א שטופ אריין אן אלטן אין מקוה, נו, מוז מען ווארטן, און דערווייל גיין מיטן פארקראכטן קאפעלוש און מעלקן משה מענדל מענדלאוויטש און הערשל שרייבער.
אבער געוואלד, אידיש געלט?!
איך האב פאר זיי אן עצה, לולא אז דער אחיו הגדול רבי אהרן וואלט געווען דער בן עמינדב אין די נושא פון עפארדעבל, וואלטן זיי עס אפשר אנגענומען, אבער דער שייגעץ, דער איידעם פונעם וויזניצער שייגעץ גייט אונז נישט איינטיילן. אבער פארט, א הצעה מעג מען הערן:
די שפאגל נייע "עפארדעבל מחאה פלאן" וועט מאכן איין מחאה א יאר, אפשר זאל מען עס מאכן די סאמע סיטי פיעלד און מען זאל דארטן שורף זיין יעדן עוף הפורח כדי יעדער זאל הערן דעם זיסן שטימע פון רבי מנשה פילעפ'ן בבהירות. דארטן וועט מען מוחה זיין במשך א צען שטונדן אויף אלע פירצות, אדער כסדר א"ב אדער כפי סדר קבלתן, און אזוי גיין פון איין פירצה צום צווייטן, שטארקע מוחות קענען גאר משלב זיין פרצה בפירצה, און סוף הפירצה בתחלתה, למשל אז די ארונים גייען אין קארט ווייל זיי זענען נישט קעגן די עירוב ואן דעריבער איז די שטערן אזוי טמא ווייל אן ארוני פירט עס אן, און די פרעס טראק איז גורם די חפירות פון אבי רוזן ווייל אז א חסיד אין בעלז טוט אן קנעפ שמדט זיך אן אסימילאנט אין פאריז, די בילדער פון עורה איז גורם די רויטע טורבאנס, און פארשטייט זיך אז די פרעס טראק איז גורם די געפאצטע קליידער, ווייל א טעגליכן גוטן האמבורגער מאכט די קליידער מער און מער פאציג, און אזוי ווייטאער וחוזר חלילה, און בעצם איז דאך טאקע דא איין סיבה וואס איז גורם די אלע זאכן, דאס איז די חוסר דרך ארץ קעגן אותו זקן, וואס ווען מען ווייסט ווען וויפיל טרערן ער האט פארגאסן בשעתו, און אז דאס איז אתרא דמר, און אז רבי עזריאל גליק האט אמאל זיך אויסגעדרוקט בשמו, וואלטן די אלע זאכן נישט געווען.
אזוי קען מען אפשפארן אסאך געלט, און ר' הערשל קלאר וועט קענען קויפן נאך עטליכע הייזער, נאך ארטיסטן בילדינג, און אפשר אפשר, סוף סוף קויפן א נייע היט.
אשפג
ווען איר רעדט פארשטייט מען אייך!!
ווען איר זענט שטיל האט מען אייך ליעב!!!