ווען ניצט מען די אויתיות: כללים

[קאצקע ציקער]

ווען ניצט מען ק' און ווען ניצט מען כ' ווען ניצט מען c און ווען ניצט מען k

[רביה''ק זי''ע]

ווען מ'וויל זאגן א כ' קלאנג נוצט מען כ' און ווען מ'וויל זאגן א ק' קלאנג זאגט מען ק.

איבער די אלפאבעטן C און K, היסטאריש פלעגט די C קלאנג זיין ווי א גימל (A - א, B - ב, C -ג), אינמיטן וועג ערגעץ (כ'ווייס, א צוויי דריי טויזענט יאר צוריק) האט זיך עס צוביסלעך געטוישט צו די כ קלאנג. https://www.ultrasaurus.com/2003/08/the ... -letter-c/

[נהורא נפישא]

אזוי אויך איז דא חילוקים צעווישן אל"ף און עי"ן, בי"ת און ו"ו, טי"ת און תי"ו וכ'ו. אויך דארף מען געדענקן אז כ"ף בייט זיך לויט די אומשטענדן אמאל גדושה און אמאל רפויה משא"כ קוף בלייבט אייביג די זעלבע. דערפאר אין אידיש נוצט מען בדרך כלל נישט דעם כ"ף אדער תי"ו נאר קוף און טית.
לגבי c און k בדרך כלל ווערטער וואס האבן זייער אפשטאם פון יון נוצט מען I, פון לאטיין c.

[קאצקע ציקער]

איך וואלט פארשטאנען אז c איז אזוי ווי ק למעשה קאראנא איז מיט א ק און ענגליש מיט א c

[רביה''ק זי''ע]

Q פלעגט זיין ווי קוף, נישט C. אויף די שקלים פלעגן זיי אמאל שרייבן sheqels - شيقل, מיט אפאר יאר צוריק האבן זיי עס געטוישט אויף shekels - شيكل, כ'האב קיין אהנונג פארוואס.

היינטיגע לשון הקודש איז שוין באאיינפלוסט פון אידיש, און בכלל געדענקען שוין זייער ווייניג מענטשן די חילוק, זענען שוין די שאלות כמעט נישט נוגע.

[נהורא נפישא]

איך וואלט פארשטאנען אז c איז אזוי ווי ק למעשה קאראנא איז מיט א ק און ענגליש מיט א c

Corona איז קרוין אין לאטיין. וכאמור אין לאטייניש ווערט באנוצט c דארט וואו גריכיש k

[berlbalaguleh]

אזוי אויך איז דא חילוקים צעווישן אל"ף און עי"ן, בי"ת און ו"ו, טי"ת און תי"ו וכ'ו. אויך דארף מען געדענקן אז כ"ף בייט זיך לויט די אומשטענדן אמאל גדושה און אמאל רפויה משא"כ קוף בלייבט אייביג די זעלבע. דערפאר אין אידיש נוצט מען בדרך כלל נישט דעם כ"ף אדער תי"ו נאר קוף און טית.
לגבי c און k בדרך כלל ווערטער וואס האבן זייער אפשטאם פון יון נוצט מען I, פון לאטיין c.

נהורא נפישא: (ובריות גופא) דיין מאמר טוט אונז טאקע באלייכטן אונזערע אויגן. אבער ס'איז דא א טעם אויף דעם. (לפענ"ד.)

[פאליטיקאנט]

Q פלעגט זיין ווי קוף, נישט C. אויף די שקלים פלעגן זיי אמאל שרייבן sheqels - شيقل, מיט אפאר יאר צוריק האבן זיי עס געטוישט אויף shekels - شيكل, כ'האב קיין אהנונג פארוואס.

היינטיגע לשון הקודש איז שוין באאיינפלוסט פון אידיש, און בכלל געדענקען שוין זייער ווייניג מענטשן די חילוק, זענען שוין די שאלות כמעט נישט נוגע.

אין העברעאיש האבן זיי זיך געשטעלט אז א א כ איז א k און א ק איז א q.
(מ'קען עס זען אויף די נעמען פון די גאסן אין א"י)

[berlbalaguleh]

אזוי אויך איז דא חילוקים צעווישן אל"ף און עי"ן, בי"ת און ו"ו, טי"ת און תי"ו וכ'ו. אויך דארף מען געדענקן אז כ"ף בייט זיך לויט די אומשטענדן אמאל גדושה און אמאל רפויה משא"כ קוף בלייבט אייביג די זעלבע. דערפאר אין אידיש נוצט מען בדרך כלל נישט דעם כ"ף אדער תי"ו נאר קוף און טית.
לגבי c און k בדרך כלל ווערטער וואס האבן זייער אפשטאם פון יון נוצט מען I, פון לאטיין c.

נהורא נפישא: דו מיינסט אוודאי צו זאגן..."דגושה"...ווס. ..."רפויה"...!

[וואלווי]

Q פלעגט זיין ווי קוף, נישט C. אויף די שקלים פלעגן זיי אמאל שרייבן sheqels - شيقل, מיט אפאר יאר צוריק האבן זיי עס געטוישט אויף shekels - شيكل, כ'האב קיין אהנונג פארוואס.

היינטיגע לשון הקודש איז שוין באאיינפלוסט פון אידיש, און בכלל געדענקען שוין זייער ווייניג מענטשן די חילוק, זענען שוין די שאלות כמעט נישט נוגע.

אין העברעאיש האבן זיי זיך געשטעלט אז א א כ איז א k און א ק איז א q.
(מ'קען עס זען אויף די נעמען פון די גאסן אין א"י)

די ק-q איז פול עלטער ווי העבריש. מ'קען עס זעהן אין ספאניש ווי ס'איז זייער מצוי.

[berlbalaguleh]

וואלווי: דו מיינסט צו זאגן אז אראביש איז פיהל עלטער ווי העברעאיש? דאס איז אן אבסורדאלע הנחה...!

אין חומש שטייט ..."אל ארץ גזירה"...! אויף אראביש הייסט די מדבר .."ג'זירה"...!
יעצט איז די שאלה ווער האט גענימען פון וועם...? די תורה פון די אראבערס. אדער פארקערט...!

דער רמב"ם זאגט אז אראביש איז א פארגרייזטע לשון הקודש...!

[וואלווי]

וואלווי: דו מיינסט צו זאגן אז אראביש איז פיהל עלטער ווי העברעאיש? דאס איז אן אבסורדאלע הנחה...!

אין חומש שטייט ..."אל ארץ גזירה"...! אויף אראביש הייסט די מדבר .."ג'זירה"...!
יעצט איז די שאלה ווער האט גענימען פון וועם...? די תורה פון די אראבערס. אדער פארקערט...!

דער רמב"ם זאגט אז אראביש איז א פארגרייזטע לשון הקודש...!

לויט ווי איך האב פארשטאנען האט ער געמיינט די מאדערנע העברעיש, אזוי ווי ער רעפרענסד די ספעלונג אויף גאסען אדער שטעט, אמאל qק און אמאל kכ. אויף דעם איז צי באמערקן אז אפי' מאדערן העברעיש-ענגליש איז געבויט אויף אלטע כללים פון אלטע שפראכן.

להעיר אויף וואס ער שרייבט "האבן זיי זיך געשטעלט"...

[berlbalaguleh]

וואלווי: יא.דאס ביזסטו גערעכט. מאדערן העברעאיש האט געשריבן .."שקל"...מיט א..."Q"... די ווארט ..."ירק"... האבן זיי אויך געשריבן מיט א"Q"...! אבער דו זאלסט וויסן אז די ..."שפה הטמאה"...איז געבעיסט אויף תנ"ך און מאמרי חז"ל...! און ס'איז אויך זייער א קלוגע שפראך...! כידוע ליודעים. ולא למסלפים...לאל...!

[רביה''ק זי''ע]

מאדערנע העברעאיש איז געבעיסט אויף די אור אלטע העברעאיש פונעם ביבלישן עפאכע, אינעם היסטארישן העברעאיש פון יענע עפאכע האט יעדעס בוכשטאב געהאט אן אייגענארטיגן קלאנג. ווען די גרופע אור-אלטע העברעאיש רעדנדע ישראליטן, וואס זייערע אייניקלעך זענען שפעטער געווארן די אשכנזישע אידן, האבן עמיגרירט קיין אייראפע מיט א קנאפע טויזענט יאר צוריק זענען א טייל פון די קלאנגען פארגעסן געווארן פון זיי. דיזע קלאנגען זענען אבער איבערגעבליבן ביי זייערע שוועסטער-קינדער וועלכע די אשכנזישע אידן רופן ספרדים, אזוי אויך אין די אנדערע סעמיטישע שפראכן ווי אראביש און אראמיש. הערט דא ווי משה חבושה זאגט ארויס זיינע קו"פין (ווי אויך זיינע גימ"לין).

[berlbalaguleh]

רביה"ק זי"ע: דאס ברענגט אויף א מחשבה. וואס איז די גרופ אידענטיטעט פון די ספרד'ישע אידן אויף זיך אליינס. און ווער האט געגעבן די גרופ אידענטיטעט פאר די אשכנז'ישע אידן..?!

דא (אין דיין מאמר. וויאזוי דו האסט עס פראזיר'ט) ליגט אויך דער פרינסיפל פון ..."אין ריבוי אחר ריבוי, אלא למעט"...און די פארקערטע..."אין מיעוט אחר מיעוט , אלא לרבות"...!

[רביה''ק זי''ע]

ס'דא ספרדים און ס'דא עדות המזרח, ביי אסאך אשכנזים (אריינגערעכנט אני הק') הערשט א צומישעניש צווישן די צוויי און מ'רופט זיי אלע ספרדים. אן אפגאניסטאנע אפשטאמיגע אידענע האט זיך אמאל אפגערעדט צו מיר היתכן אז די אשכנזים רופן זיי ספרדים ווען זיי האבן מיט די ספרדים פונקט וויפיל די אשכנזים האבן.

[berlbalaguleh]

רביה"ק זי"ע: די אידן פון די (פארשידענע) עדות המזרח זענען 100% גערעכט. אבער דאס קומט נישט פון ראסיזם אדער דיסקרימינאציע ביי אונז, אשכנזים. דאס קומט פון אומ'וויסנהייט. ווייל דער פאקט איז אז פאר די גרינדונג פון מדינת ישראל, וואס איז מעין קיבוץ גלויות, האט א מערב אייראפע'אישער איד קיינמאל נישט באגעגנט א תימנ'ער אדער בוכארישער איד. ספרדי'שע אידן זענען יא געווען אין אייראפע. למשל אין ענגלאנד איז אייביג געווען אן אנוועזנהייט פון ספרד'ישע אידן...!

די עכטע דיסקרימינאציע אקעגן תימנ'ער און איראק'ער אידן איז יא פארגעקומען אין די בראשית יארן פון די התייסדות המדינה. ס'איז דא א גאנצע פאלקלאר (הומאריסטיש) איבער די דיסקרימינאציע וואס די אריגינאלע מייסדים פון די מדינה. בן גוריון וחבריו האבן פראקטיצירט. ווייל די אידן פון די עדות המזרח זענען געווען פרישע אימיגראנטן, וועלכע זענען געקומען פון שטארק צוריקגעשטאנענע און אומ'ציוויליזיר'טע לענדער.

די דיסקרימינאציע איז אויך אנגעגאנגען אויף דעם באסיס פון רעליגיעזע אבזערוואציע. מ'האט נאר עפ"י רוב געקענט באקומען א גוטן דזשאב אויב איינער האט געשטאמט פון אשכנז'ישע אידן. און ער איז נישט געווען רעליגיעז.

פארדעם האבן מיר צו פארדאנקען די מזרחי באוועגונג. די תלמידים פון די מזרחי (שפעטער'דיגע מפד"ל) ישיבות האבן זיך אויסגעצייכנט אין הויכע פאזיציעס אין מיליטער און אין די סיוויל סערוויס. אין די לעצטע 30 יאר זענען אויך תלמידים פון ליטווישע ישיבות און חסיד'ישע בחורים אין יונגעלייט געווארן מעמבערס אין די נח"ל חרדי וואו זיי האבן זיך אויסגעצייכנט...!

[ישעיה]

Q פלעגט זיין ווי קוף, נישט C. אויף די שקלים פלעגן זיי אמאל שרייבן sheqels - شيقل, מיט אפאר יאר צוריק האבן זיי עס געטוישט אויף shekels - شيكل, כ'האב קיין אהנונג פארוואס.

היינטיגע לשון הקודש איז שוין באאיינפלוסט פון אידיש, און בכלל געדענקען שוין זייער ווייניג מענטשן די חילוק, זענען שוין די שאלות כמעט נישט נוגע.

אין העברעאיש האבן זיי זיך געשטעלט אז א א כ איז א k און א ק איז א q.
(מ'קען עס זען אויף די נעמען פון די גאסן אין א"י)

די ק-q איז פול עלטער ווי העבריש. מ'קען עס זעהן אין ספאניש ווי ס'איז זייער מצוי.

וכ"ה בIRAQ
(אגב, אויך בני ברק ווערט געשריבן אינעם מדינה מיט א Q)

[איך אויך]

כידוע דער כלל אז יעדער שרייב ארבייט פון דקדוק וועט זעלבסט האבען ספעלינג טעותים.

דער ריכטיגע ווארט איז 'נוצט'.