אַרײנפיר אין דער וועלט פון ליובאַוויטשער ניגונים

[דוראק]

[justify]ליובאַוויטש איז איינע פון די רײכסטע קרײזן אין וואָס אָנבאַלאַנגט ניגונים. ליובאַוויטשער ניגונים זײנען טיף און האַרציק, און האָבן אַן אייגנאַרטיקן שניט. אין דער ליובאַוויטשער וועלט פאַרנעמט די נגינה גאָר אַ וואַזשנעם אָרט, יעדער ניגון האָט זײן ספּעציעלן אָרט און פיל פון זיי האָבן אויך אייגענע נעמען לויט זייער מחבר אָדער אינהאַלט.

בכללות זאָגט מען באַ אונז אַז ניגונים טיילן זיך אין דרײ סאָרטן: א. ניגונים מכוונים, דאָס זײנען ניגונים אין וועלכע יעדער נאָט איז פּונקטליך מכוון, און אין זיי איז זייער שטאַרק וויכטיק צו מדייק זײן אין דעם זינגען. אין דער קאַטעגאָריע שליסן זיך אײן אַלע ניגונים וואָס די רביים האָבן מחבר געווען. ב. ניגונים ממולאים, דאָס זײנען ניגונים וואָס זײנען מלא תוכן, ניגונים וואָס חסידים האָבן מחבר געווען בשעת זייער עבודת ה' ווי דאַווענען א.ד.ג. ג. ניגונים שוטים, ווי אַ הדס שוטה וואָס וואַקסט אָן אַ טאָלק, האָבן די ניגונים קיין שום פנימיותדיקן תוכן.

אין אַלע דורות האָט מען מחבר געווען ניגונים. עס איז באַ אונז אָנגענומען אַז דער אַלטער רבי האָט מחבר געוועזן צען ניגונים. דער סאַמע באַוואוסטער פון זיי, איז דער ניגון פון די פיר פאַלן וואָס מ'רופט אויך סתם „דעם רבי'נס ניגון”. דער ניגון איז באַ אונז זייער הייליק, און מ'זינגט עם ניט סתם אַזוי, נאָר דווקא אויף ימים־טובים און געוויסע יומי־דפגרא. מיט דעם ניגון פירט מען אויך חתן־כלה צו דער חופה. דער ניגון האָט פיר פאַלן וועלכע זײנען כנגד די פיר עולמות אבי״ע.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=_zECqEs8qqc[/youtube]

באַם זון פון דעם אַלטן רבי'ן איז געווען אַ קאַפּעליע וואָס פלעגט שפּילן מוזיק. פון זיי האָבן מיר דעם ניגון וואָס די כהנים זינגען אויפן דוכן, ווי אויך אַ ניגון וועלכן מ'רופט סתם „דעם מיטעלן רבי'נס קאַפּעליע”.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=U0SEov42kNw[/youtube]

ניגונים פון חסידים טיילן זיך אויך אין עטליכע סוגים.

וואָלאָכן
אַ וואָלאָך איז אַ ניגון פון טיפער השתפכות הנפש. געוויינליך איז דער וואָלאָך ניט אײנגעצוימט אין קיינע ראַמען, ער קאָן זיך אויפהויבן און פאַלן ברגע כמימרא. די ניגונים הייסן וואָלאָך ווײלע אַזוי פלעגן זינגען די רומענישע פּאַסטוכער פון וואָלאָכײ. אָט אַ שטייגער איז אַ האַרציקער וואָלאָך וואָס הייסט „דער פּאַסטוך”:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=TKKzhJnSEGw[/youtube]

פאָנקעס
פרייליכע ניגונים האָבן מיר אויך עטליכע סאָרטן. איין סאָרט איז אַ „פאָנקע” דאָס הייסט אַ לוסטיקער גוטמוטיקער ניגון, ניט צופיל ליובאַוויטשער דביקות. עס הייסט פאָנקע על־שם די רוסן וועלכע מ'פלעגט רופן „פאָניע”. אָט האָט איר אַ פאָנקע:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=uQecX6SQZR4[/youtube]

ניגוני חאַריטאָנאָוו
מחברים פון ניגונים זײנען געווען אַ פולע. די שטאָט ניקאָלאַיעוו (דעם רבי'נס געבורט־שטאָט) האָט אַרויסגעגעבן פון די פײנסטע בעלי־מנגנים. אפשר די סאַמע באַוואוסטסטע פון זיי איז די פאַמיליע חאַריטאָנאָוו. אָט אַ שטייגער, איינער פון די ברידער, ר' שלום, האָט געהאַט גרויסע שוועריקײטן טרעפן אין רוסלאַנד אַ פרנסה וואו ער זאָל קאָנען היטן שבת, האָט ער געוועלט קויפן אַ ניי־מאַשין, אָבער נאָר איינער אַזאַ מאַשין איז געווען, און אַ צווייטער חסיד – ר' פרץ מאָטשקין – האָט אויכעט געהאַלטן אַן אויג אויף דעם. ר' פרץ האָט זוכה געווען אין דעם דין־תורה, און ר' שלום – וואָס איז געווען שטאַרק צובראָכן – האָט אַרויסגעדריקט זײנע געפילן אין אַ ניגון וואָס הייסט עד היום „אַ מאַשינקע”:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=Wf8k-3aAiM8[/youtube]
שוין, גענוג געווען פאַר הײנט, אפשר וועט מען ממשיך זײן אַן אַנדער מאָל.[/justify]

[ליטוואק פון בודאפעסט]

ייש"כ גדול!
איך האב קיינמאל נישט געהערט פון דער מנגן 'מנחם עמאר', און יעצט איז ער מיין בעקגראונד ביים ארבעט. עס זעט זיך אויס אז ער האט אסאך ניגונים וואס ניח"ח האט נישט.

[יודישע שרייבער]

[tag]דוראק[/tag], אלץ איינער וואס גלייכט אלטע חסיד'ישע ניגונים וויל איך אייך באדאנקן פארן גיין פתיחה אויף אזא שיינע רייכע נושא, מיר ווארטן צו הערן פון אייך ווי מער...

איינס פון די שענסטע ניגונים אין חב"ד איז דער פאלטובער ניגון (אויך באקאנט אלץ "דער פאלטובער רב'ס ניגון", כנראה האט עס דער פאלטובער רב - מחסידי חב"ד - געמאכט) עס איז זייער זייער הארציג און עס האט מיר זייער שטארק באנומען און איך שטעל מיר פאר אז עס גייט אריין אין די צווייטע קאטאגאריע פון ניגונים ממולאים (אדער אפשר גאר אין ניגונים מכוונים?).

אויב קענט איר מער שרייבן איבער דעם וואלט איך זייער הנאה געהאט.

[הדסים]

א דאנק דוראק, זייער אינפארמאטיוו.

איינס פון די שענסטע ניגונים אין חב"ד איז דער פאלטובער ניגון.

זייער א שיינע ניגון, עס איז מיר שווערן צו הערן פון דיין לינק ווייל איך געדענק עס נאר פון אברהם פריעד, ער זינגט עס אנדערש.

[רביה''ק זי''ע]

אין חב"ד איז דא צוויי מארשן וואס זענען באקאנט אלץ נאפאליאנ'ס מארש, ביי די אלגעמיינע מוזיקאנטן און היסטאריקער ווייסט מען אויך צו זאגן פון א מארש וואס נאפאליאן זאל האבן געזונגען אדער ס'נאר איבערגעבליבן אין חב"ד? אדער אפשר גאר זענען זיי היימישע מארשן וואס ס'האט זיך עפעס אנגעקלעפט אויף זיי דעם נאמען?

[ארי נוהם]

[tag]דוראק[/tag], אלץ איינער וואס גלייכט אלטע חסיד'ישע ניגונים וויל איך אייך באדאנקן פארן גיין פתיחה אויף אזא שיינע רייכע נושא, מיר ווארטן צו הערן פון אייך ווי מער...

איינס פון די שענסטע ניגונים אין חב"ד איז דער פאלטובער ניגון (אויך באקאנט אלץ "דער פאלטובער רב'ס ניגון", כנראה האט עס דער פאלטובער רב - מחסידי חב"ד - געמאכט) עס איז זייער זייער הארציג און עס האט מיר זייער שטארק באנומען און איך שטעל מיר פאר אז עס גייט אריין אין די צווייטע קאטאגאריע פון ניגונים ממולאים (אדער אפשר גאר אין ניגונים מכוונים?).

אויב קענט איר מער שרייבן איבער דעם וואלט איך זייער הנאה געהאט.

דוראק בין איך נישט, אבער לאמיר כאטש אריינווארפן מיינע צוויי צענט.

די בארימטע פאלטאווער ניגון איז טאקע גאר הארציג, טרויעריג, בענקעדיג און עטוואס מאלענכאליש. עס שיינט ווי א מענטש וואס איז צובראכן פון זיין מצב און זוכט א וועג ארויס.
לויט ווי מ'דערציילט אין חב"ד, און דאכצעך אז דער משגיח פון תומכי תמימים פלעגט עס דערציילן, איז געווען א איד א בעל עבירה וואס ווען ער האט געהערט די ניגון איז ער געווארן א גענצליכע בעל תשובה, און מעגליך א בעל מדריגה. ס'ליגט מיר אין זכרון אז ס'דא א לענגערע מעשה דערוועגן.

אין חב"ד איז דא צוויי מארשן וואס זענען באקאנט אלץ נאפאליאנ'ס מארש, ביי די אלגעמיינע מוזיקאנטן און היסטאריקער ווייסט מען אויך צו זאגן פון א מארש וואס נאפאליאן זאל האבן געזונגען אדער ס'נאר איבערגעבליבן אין חב"ד? אדער אפשר גאר זענען זיי היימישע מארשן וואס ס'האט זיך עפעס אנגעקלעפט אויף זיי דעם נאמען?

לויט ווי מ'דערציילט אין חב"ד, איז נישט שייך צו זאגן אז זיי זענען היימישע מארשן וואס האבן צופעליג געקריגן דעם נאמען, וויבאלד לויט ווי די לעגענדע גייט האט דער בעל התניא געזאגט אז די סיבה פארוואס נאפאלעאן געווינט די מלחמות איז וויבאלד די דאזיגע ניגון איז ממקור קדוש און ברענגט התרוממות און שמחה און מיט דעם כח געווינען זיי אלע מלחמות. דאן האט ער אנגעהויבן צו זינגען דעם ניגון ביי זיך אין חב"ד, און ווי די לעגענדע גייט האט נאפאלעאן דאס דאן מבטל געווען ביים פראנצויזישן מיליטער, און טאקע זינט דאן האבן זיי אנגעהויבן צו פארלירן די מלחמות.
אלזא אפגעזען ווי אמת די מעשה איז, מוז אבער זיין אז אין חב"ד איז עס מקובל אלס נאפאלעאנ'ס מארש ממש.
אגב, אין חב"ד זינגט מען עס ביים קדיש מוצאי יו"כ כמדומה, און די געדאנק איז אז "דידן נצח", מיר האבן געווינען די מלחמה קעגן די מקטרגים און משטינים, און דערפאר איז פאסיג נאפאלעאנ'ס מארש וואס איז מרמז אויף נצחון המלחמה.

עס איז אויך מערקווירדיג, אז רבינו מה"מ לע"ו האט אויך אריינגעברענגט אין חב"ד א מארש פון פראנקרייך. דאס איז דער ניגון וואס זיי זינגען אויף "האדרת והאמונה", און ווי דער רבי האט געזאגט איז דאך פראנקרייך די ערש הגוים מיט מאדערנע וכו', און מ'דארף מעלה זיין די כח צום קדושה. דער רבי האט עס אויפגעפיקט וואוינענדיג אין פראנקרייך אפאר יאר כנודע, און די ניגון איז די דארטיגע נאציאנאלע הימנע, אויב איך געדענק גוט.

[נקודת-אמת]

לויט ווי די לעגענדע גייט האט דער בעל התניא געזאגט אז די סיבה פארוואס נאפאלעאן געווינט די מלחמות איז וויבאלד די דאזיגע ניגון איז ממקור קדוש און ברענגט התרוממות און שמחה און מיט דעם כח געווינען זיי אלע מלחמות.
דאן האט ער אנגעהויבן צו זינגען דעם ניגון ביי זיך אין חב"ד, און ווי די לעגענדע גייט האט נאפאלעאן דאס דאן מבטל געווען ביים פראנצויזישן מיליטער, און טאקע זינט דאן האבן זיי אנגעהויבן צו פארלירן די מלחמות.
אלזא אפגעזען ווי אמת די מעשה איז, מוז אבער זיין אז אין חב"ד איז עס מקובל אלס נאפאלעאנ'ס מארש ממש.

עס איז אויך מערקווירדיג, אז רבינו מה"מ לע"ו האט אויך אריינגעברענגט אין חב"ד א מארש פון פראנקרייך. דאס איז דער ניגון וואס זיי זינגען אויף "האדרת והאמונה", און ווי דער רבי האט געזאגט איז דאך פראנקרייך די ערש הגוים מיט מאדערנע וכו', און מ'דארף מעלה זיין די כח צום קדושה. דער רבי האט עס אויפגעפיקט וואוינענדיג אין פראנקרייך אפאר יאר כנודע, און די ניגון איז די דארטיגע נאציאנאלע הימנע, אויב איך געדענק גוט.

קען זיין אז ווען די פראנצויזע וועלן אויפהערן זינגען אט די הימנע, וועט די לעגענדע פונעם רבי מה"מ לע"ו צו-באקומען איהרע צווייטען טייל...

[דוראק]

ייש"כ גדול!
איך האב קיינמאל נישט געהערט פון דער מנגן 'מנחם עמאר', און יעצט איז ער מיין בעקגראונד ביים ארבעט. עס זעט זיך אויס אז ער האט אסאך ניגונים וואס ניח"ח האט נישט.

ווײט ניט אַלע חב״ד ניגונים זײנען אויף ניח״ח, מערער פון ניח״ח האָט היכל הנגינה אָבער אויך דאָרט פעלט. דער עמאר זינגט טאַקע זייער געשמאַק, בדרך כלל איז שווער צו הערן ווי די פאַרשיידענע זינגערס למיניהם שחטן אָפּ ניגונים, אָבער ער זינגט גוט. אויב איר ווילט הערן ממש געשמאַקע ניגונים און געשמאַק געזונגען, איז דאָ אַ טייפּ וואָס הייסט „ניגוני שלום”, ניגונים פון ר' שלום חאַריטאָנאָוו (שו״ב) געזונגען דורך זײן זון ר' שמשון חאַריטאָנאָוו, לײדער האָב איך דעם טייפּ אויפן אינטערנעט ניט געטראָפן.

@דוראק, אלץ איינער וואס גלייכט אלטע חסיד'ישע ניגונים וויל איך אייך באדאנקן פארן גיין פתיחה אויף אזא שיינע רייכע נושא, מיר ווארטן צו הערן פון אייך ווי מער...

איינס פון די שענסטע ניגונים אין חב"ד איז דער פאלטובער ניגון (אויך באקאנט אלץ "דער פאלטובער רב'ס ניגון", כנראה האט עס דער פאלטובער רב - מחסידי חב"ד - געמאכט) עס איז זייער זייער הארציג און עס האט מיר זייער שטארק באנומען און איך שטעל מיר פאר אז עס גייט אריין אין די צווייטע קאטאגאריע פון ניגונים ממולאים (אדער אפשר גאר אין ניגונים מכוונים?).

אויב קענט איר מער שרייבן איבער דעם וואלט איך זייער הנאה געהאט.

דאָס איז דער ניגון פון ר' יעקב מרדכי בעזפּאַלאָוו, דער פּאָלטאַווער רב, טאַקע זייער אַ געשמאַקער ניגון. וועגן ר' יעקב מרדכי'ן זאָגט מען אַז ער איז געוועזן אַ בעל עבודה על דרך ההפלאה, ער פלעגט אויפשטיין בחצות און גענומען זיך צוגרייטן צום דאַווענען וועלכער פלעגט באַ עם געדויערן עטליכע שעה, מ'זאָגט אַז ער איז געווען אין דער דרגה פון אַ בעל תשובה, און פון אַ „בינוני המתפלל כל היום” (זע תניא ח״א פרק יג). ער פלעגט אויכעט לערנען חסידות מיטן רבי'ן נ״ע (מהרש״ב).

אין ספר הניגונים (ניגון מה) שטייט אַז רי״מ „היה מתפלל בנעימה בדביקות חב״ד עם ניגון הזה, המלא רגש ורעידת נשמה”.

אין חב"ד איז דא צוויי מארשן וואס זענען באקאנט אלץ נאפאליאנ'ס מארש, ביי די אלגעמיינע מוזיקאנטן און היסטאריקער ווייסט מען אויך צו זאגן פון א מארש וואס נאפאליאן זאל האבן געזונגען אדער ס'נאר איבערגעבליבן אין חב"ד? אדער אפשר גאר זענען זיי היימישע מארשן וואס ס'האט זיך עפעס אנגעקלעפט אויף זיי דעם נאמען?

אויף וויפל איך האָב געזוכט האָב איך ניט געזען אַז היסטאָריקער זאָלן אָנווײזן אויף אַ געוויסן ניגון אַז דאָס איז נאַפּאָלעאָנס מאַרש. דער אַלטער רבי האָט געזאָגט אַז דער ניגון איז אַ ניגון של ניצחון. איין ניגון איז אָנגענומען אַז דאָס איז נאַפּאָלעאָנס מאַרש, אָבער יש אומרים אַז אַ צווייטער ניגון (וועלכן מ'רופט „ביסמאַרקס מאַרש”) איז גאָר נאַפּאָלעאָנס מאַרש.

די בארימטע פאלטאווער ניגון איז טאקע גאר הארציג, טרויעריג, בענקעדיג און עטוואס מאלענכאליש. עס שיינט ווי א מענטש וואס איז צובראכן פון זיין מצב און זוכט א וועג ארויס.

ר' יעקב מרדכי איז געוועזן אַ מרה שחורה, ס'איז דאָ אַפּאָר בריוו פון רבי'ן נ״ע צו עם וועגן שמחה וכו'.

לויט ווי מ'דערציילט אין חב"ד, איז נישט שייך צו זאגן אז זיי זענען היימישע מארשן וואס האבן צופעליג געקריגן דעם נאמען, וויבאלד לויט ווי די לעגענדע גייט האט דער בעל התניא געזאגט אז די סיבה פארוואס נאפאלעאן געווינט די מלחמות איז וויבאלד די דאזיגע ניגון איז ממקור קדוש און ברענגט התרוממות און שמחה און מיט דעם כח געווינען זיי אלע מלחמות. דאן האט ער אנגעהויבן צו זינגען דעם ניגון ביי זיך אין חב"ד, און ווי די לעגענדע גייט האט נאפאלעאן דאס דאן מבטל געווען ביים פראנצויזישן מיליטער, און טאקע זינט דאן האבן זיי אנגעהויבן צו פארלירן די מלחמות.
אלזא אפגעזען ווי אמת די מעשה איז, מוז אבער זיין אז אין חב"ד איז עס מקובל אלס נאפאלעאנ'ס מארש ממש.
אגב, אין חב"ד זינגט מען עס ביים קדיש מוצאי יו"כ כמדומה, און די געדאנק איז אז "דידן נצח", מיר האבן געווינען די מלחמה קעגן די מקטרגים און משטינים, און דערפאר איז פאסיג נאפאלעאנ'ס מארש וואס איז מרמז אויף נצחון המלחמה.

עס איז אויך מערקווירדיג, אז רבינו מה"מ לע"ו האט אויך אריינגעברענגט אין חב"ד א מארש פון פראנקרייך. דאס איז דער ניגון וואס זיי זינגען אויף "האדרת והאמונה", און ווי דער רבי האט געזאגט איז דאך פראנקרייך די ערש הגוים מיט מאדערנע וכו', און מ'דארף מעלה זיין די כח צום קדושה. דער רבי האט עס אויפגעפיקט וואוינענדיג אין פראנקרייך אפאר יאר כנודע, און די ניגון איז די דארטיגע נאציאנאלע הימנע, אויב איך געדענק גוט.

איך האָב ניט געהערט אַז מ'זאָל אַזוי דערציילן (אַז דורכן נעמען דעם ניגון האָט דער רבי געפועלט נאַפּאָלעאָנס מפלה), כאָטש מ'דערציילט יע אַז דער רבי האָט געקעמפט מיט נאַפּאָלעאָנען בגשמיות (שיקן ר' משה מײזליש שפּיאָנירן לטובת דעם צאַר, מ'דערציילט עטליכע מעשיות וועגן דעם) וברוחניות (דער סיפור הידוע מיט תקיעת שופר).

דער מנהג איז טאַקע צו זינגען אַ מאַרש פאַר תקיעת שופר מוצאי יו״כ, ובדורנו איז אײנגעפירט זינגען דווקא נאַפּאָלעאָנס מאַרש. מיר זינגען טאַקע די פראַנצויזישע הימנע אויף האדרת והאמונה.

די ניגונים זײנען אויסנאַמען צווישן ליובאַוויטשע ניגונים. בכללות, אפילו די פרייליכע ניגונים הערט מען אַלץ אַ תנועה פון מלחמה, אַמאָל אויכעט אַ לוסטיקע פאָנקע, זעלטן ווען אַ תנועה פון ניצחון ווי אין די ניגונים.

הערט אַ שטייגער אַפּאָר „געוויינליכע” ניגוני שמחה וואו מ'הערט קלאָר די מלחמה:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=NB0Xwrtu-3M[/youtube]

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=BaH2xt_t78w[/youtube]

דער קובליצער ניגון (הערט נאָר ווי דער ניגון מאָנט אין דעם צווייטן פאַל, און ווי ער זאָגט אין דעם דריטן פאַל אַז לאחרי כל זה... אוי ס'איז שווער צו באַשרײבן אַ ניגון...)
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=G3Fn4hQJfd0[/youtube]

דאָקשיצער ניגון
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=8hyuceFVrvU[/youtube]

פאַרגלײכט די געגועים תנועות צו דער תנועה פון ניצחון אין נאַפּאָלעאָנס מאַרש:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=c1Q7upin2zk[/youtube]

דער פראַנצייזישער האדרת והאמונה:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=Apyre3GBlEI[/youtube]

[דוראק]

באַ אונז זינגט מען ניט קיינע זמירות, מ'זאָגט אַז ווערטער באַגרעניצן דעם ניגון. אַנשטאָט דערויף האָבן מיר „ניגונים לשבת ויום טוב”. דאָס איז אַן אַנדער זשאַנער, ניט קיין וואָלאָכן, אָבער זייער האַרציקע ניגונים. אָט הערט אַפּאָר:

דאָס איז אַ חאַריטאָנאָוו ניגון (ראה לעיל):
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=4hEosBxbQfQ[/youtube]

נאָך אַ געשמאַקער ניגון לשבת ויום טוב, דעם ניגון האָט דער רבי שטאַרק האָלט געהאַט, מ'האָט עס אויפגעהערט זינגען באַם רבי'ן ווײלע דער רבי פלעגט זיך צואוויינען אַלעמאָל ווען מ'וואָלט זינגען דעם ניגון:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=GbFvk4dpGxI[/youtube]

[קאך_לעפל]

די וועלט זאגט אז א ניגון איז דער שפראך פון דער הארץ. אלזא, אין חב''ד איז דאך אלעס מוח, דער מוח דארף געוועלטיגן אויפן הארץ, מ'ארבייט בלויז אויף מוח, אלזא, וואו קומט צו חב''ד ניגונה?

[הוגה]

באַ אונז זינגט מען ניט קיינע זמירות, מ'זאָגט אַז ווערטער באַגרעניצן דעם ניגון. אַנשטאָט דערויף האָבן מיר „ניגונים לשבת ויום טוב”. דאָס איז אַן אַנדער זשאַנער, ניט קיין וואָלאָכן, אָבער זייער האַרציקע ניגונים. אָט הערט אַפּאָר:

דאָס איז אַ חאַריטאָנאָוו ניגון (ראה לעיל):
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=4hEosBxbQfQ[/youtube]

נאָך אַ געשמאַקער ניגון לשבת ויום טוב, דעם ניגון האָט דער רבי שטאַרק האָלט געהאַט, מ'האָט עס אויפגעהערט זינגען באַם רבי'ן ווײלע דער רבי פלעגט זיך צואוויינען אַלעמאָל ווען מ'וואָלט זינגען דעם ניגון:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=GbFvk4dpGxI[/youtube]

דער צווייטע ניגון זינגט מען אין וויזניץ (מיט שינויים) אויף די צווייטע פאל (רברבין) פון יה רבון.

[דוראק]

די וועלט זאגט אז א ניגון איז דער שפראך פון דער הארץ. אלזא, אין חב''ד איז דאך אלעס מוח, דער מוח דארף געוועלטיגן אויפן הארץ, מ'ארבייט בלויז אויף מוח, אלזא, וואו קומט צו חב''ד ניגונה?

איך דאַרף טאַקע איין מאָל עפענען אַן אשכול איבער דעם דרך חב״ד, דאָ וועל איך נאָר שרײבן אַז איר האָט אַ גרויסן טעות. דער מח דאַרף טאַקע געוועלטיקן איבער דעם האַרצן און עס פירן, דאָס מיינט אָבער ניט אַז צו עבודת ה' דאַרף מען ניט קיין האַרצן... (איך מיין אַז ס'איז אַ פאַקט וואָס ס'איז שווער זיך צו דינגען אויף דערויף, אַז ליובאַוויטש איז פון די רײכסטע קרײזן אין וואָס עס אָנבאַלאַנגט נגינה).

[אישתישבי]

איך פארשטיי אז די קענסט חבד ניגונים און די ווייסט אז עס איז רייך. אבער די קענסט אלע אנדערע צו וויסן אז חבד איז די רייכסטע?

[לבי ובשרי]

די וועלט זאגט אז א ניגון איז דער שפראך פון דער הארץ. אלזא, אין חב''ד איז דאך אלעס מוח, דער מוח דארף געוועלטיגן אויפן הארץ, מ'ארבייט בלויז אויף מוח, אלזא, וואו קומט צו חב''ד ניגונה?

נו, מ'רעדט דאך פון מח ניגונים. וואס אזוי שווער צו פארשטיין.

כ'דענק אז אלס בחור האב איך געהערט, אז מיר ווייסן דאך דעם כלל פון 'קול מעורר הכוונה', אבער אין חב"ד האט מען געוואוסט אז 'כוונה מעורר את הקול'.

[tag]דוראק[/tag], אוואו וועל איך אייך קענען טרעפן קומענדיגן י"ט כסליו?

[דוראק]

[tag]דוראק[/tag], אוואו וועל איך אייך קענען טרעפן קומענדיגן י"ט כסליו?

אדרבא, ווער ס'איז אינטעריסירט קומען אין קראַון הײטס זאָל מיר שיקן אַן אישי, אפשר וועט מען טאַקע מאַכן אַ שטיקל פאַרברענגען...

[berlbalaguleh]

איך פארשטיי אז די קענסט חבד ניגונים און די ווייסט אז עס איז רייך. אבער די קענסט אלע אנדערע צו וויסן אז חבד איז די רייכסטע?

אישתישבי: דו מאכסט א טעות. ווען דוראק זאגט אז חב"ד איז די רייכסטע אין ניגונים מיינט ער נישט אוועקצומאכן וויזשניץ, סאדיגורא, בעלזא, און אנדערע חסידות'ן וועלכע זענען רייך אין נגינה....!

[דוראק]

איך פארשטיי אז די קענסט חבד ניגונים און די ווייסט אז עס איז רייך. אבער די קענסט אלע אנדערע צו וויסן אז חבד איז די רייכסטע?

אישתישבי: דו מאכסט א טעות. ווען דוראק זאגט אז חב"ד איז די רייכסטע אין ניגונים מיינט ער נישט אוועקצומאכן וויזשניץ, סאדיגורא, בעלזא, און אנדערע חסידות'ן וועלכע זענען רייך אין נגינה....!

כפשוט, דערפאַר האָב איך טאַקע געשריבן אַז חב״ד איז פון די רײכסטע אין דעם הינזיכט. ס'איז ניט מײן אָרט צו טיילן צייכענונגען וועמענס ניגונים זײנען בעסער אָדער שענער.

[אישתישבי]

אקעי אקעי. חבד איז די רייכסטע.