סלאגאנען פון ספרי קודש וואס קומט פון טמא'נע מקורות

[אבשלום בן מעכה]

איך וועל אנהויבן א סעריע פון סלאגאנען און געדאנקען וואס מיר געפינען אין חז"ל, אבער די מקורות זענען פון נישט פון ריינע מקורות.

איך וועל אנהויבן מיטן באקאנטן "טול קורא מבין עיניך":
חז"ל זאגן אויף ויהי בימי שפוט השופטים, אז ווען די שופטים האבן נביאות געזאגט פאר אידן, האבן אידן צוריקגעענטפערט, "טול קורה מבין עיניך".

די ווערטער געפינען מיר שוין אין ברית החדשה, מתי פרק ז', אט ברענג איך אראפ דעם פרייען איבערזעצונג אין לשון-קודש:
3 מַדּוּעַ אַתָּה רוֹאֶה אֶת הַקֵּיסָם אֲשֶׁר בְּעֵין אָחִיךָ וְאֵינְךָ שָׂם לֵב לַקּוֹרָה אֲשֶׁר בְּעֵינְךָ? 4 אֵיךְ תֹּאמַר לְאָחִיךָ: 'הַנַּח לִי לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינְךָ', וְהִנֵּה הַקּוֹרָה בְּעֵינְךָ? 5 צָבוּעַ! הוֹצֵא תְּחִלָּה אֶת הַקּוֹרָה מֵעֵינְךָ; אַחֲרֵי כֵן תִּרְאֶה הֵיטֵב וְתוּכַל לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינוֹ שֶׁל אָחִיךָ. 6 אַל תִּתְּנוּ אֶת הַקֹּדֶשׁ לַכְּלָבִים וְאַל תַּשְׁלִיכוּ פְּנִינֵיכֶם לִפְנֵי הַחֲזִירִים, פֶּן יִרְמְסוּ אוֹתָם בְּרַגְלֵיהֶם וְיִפְנוּ וְיִטְרְפוּ אֶתְכֶם."

[רביה''ק זי''ע]

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא. די שאלה בלייבט נאר צו די געדאנקען זענען אריגינעל יאשקע׳ס חידושים צו די געדאנקען זענען אלטע וואס צירקולירן ביי אידן שוין פון פאר יאשקע און ביידע האבן עס גענומען פונעם זעלבן פלאץ.

[כרם זית]

זייער אינטערעסאנט.
אויף וואס ר׳ יואליש זאגט, איז באמת דא אין אוצר ויכוחים לאייזנשטיין א גאנצע פרק וואס וויזט אויף אז די מוסר אין ברית החדשה איז אדער עקסטרעם (אויסשטרעקן די באק פארן שלעגער וכדו׳), אדער בכלל נישט קיין חידוש פאר תלמידיסטן.

[רביה''ק זי''ע]

איך פארשטיי נישט פארוואס מ׳דארף א גאנצע פרק פון דעם לאייזנשטיין דערויף, ס׳איז בכלל נישט קיין חידוש...

[כרם זית]

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא.

בפרט אין ספרי קבלה וחסידות...

ערנסט גערעדט: אויב זאל יהושע זיין אין די צייטן פון די תניא וואלט געווען א ביאור פארוואס ער איז גט, ע"י צמצומים רבים זה אחר זה וכדו׳.

איך מיין נישט חוזק צו מאכן, אדרבה זאל מיר איינער ערקלערן פארוואס עס איז כפירה צו זאגן א יהושע איז גט, איז נישט כפירה צו זאגן אז יעדער אידן איז א חלק אלוקי ממעל ממש?

[רביה''ק זי''ע]

ס׳טאקע דא א תשובה פונעם ריב״ש ווי ער פארגלייכט די מאמיני העשיריות צו די מאמיני השילוש...

[כרם זית]

למעשה מיינעך נעמט ער זיך יא אביסל אן נאכן זיך נאעפרעגן ביי א קבהליסט. דער צמח צדיק ברענגט אים אין זיין ספר דרך מצותיך ערך תפילה.

[רביה''ק זי''ע]

האסטו שוין דיין גאנצע ענטפער וואס די חילוק איז, ביי די מאמיני העשיריות האט ער זיך נאכגעפרעגט און פרובירט צו פארשטיין ויגעתי ומצאתי תאמין, די מאמיני השילוש האט ער נישט געוואלט פארשטיין האט ער זיך נישט נאכגעפרעגט ולא יגעתי ולא מצאתי תאמין, ואין לך דבר שעומד בפני הרצון.

[עוקר הרים]

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא.

בפרט אין ספרי קבלה וחסידות...

ערנסט גערעדט: אויב זאל יהושע זיין אין די צייטן פון די תניא וואלט געווען א ביאור פארוואס ער איז גט, ע"י צמצומים רבים זה אחר זה וכדו׳.

אגב, כהאב שוין לאנג געטראכט.. אז אזוי ווי אויף יעדע קשיא וואס איז דא אויף atheism לייגט מען פשוט צו נאך אפאר מיליאן יאר און אלעס ווערט פארענפערט.. די זעלבע זאך איז מוט חסידות/קבלה אויף יעדע קשיא לייגט מען פשוט צו נאך צימצימום און אלעס ווערט פארענפערט.....

[אישתישבי]

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא. די שאלה בלייבט נאר צו די געדאנקען זענען אריגינעל יאשקע׳ס חידושים צו די געדאנקען זענען אלטע וואס צירקולירן ביי אידן שוין פון פאר יאשקע און ביידע האבן עס גענומען פונעם זעלבן פלאץ.

אינטערעסאנט, אסאך חוקרים האלטען אז אסאך אגדות הש"ס באציען זיך צו אפשלאגן דער ברית החדשה.

[שמערל]

די באוויסטע משל פון פון אפלטון פון די מענטשן וואס האבן געוואוינט אין א טינקעלען הייל און געגלייבט אז בעסערס איז נישטא (Allegory of the cave), ווערט דערמאנט אין ספרי חסידות ובתוכם אין ערבי נחל און אין ספרי חבד.

[כרם זית]

אינטערעסאנט, אסאך חוקרים האלטען אז אסאך אגדות הש"ס באציען זיך צו אפשלאגן דער ברית החדשה.

ווי די גמרא אין סוכה פון ששון ושמחה, אדער די גמרא אין סנהדרין שילה שמו וכו׳

[דורש אמת]

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא.

בפרט אין ספרי קבלה וחסידות...

ערנסט גערעדט: אויב זאל יהושע זיין אין די צייטן פון די תניא וואלט געווען א ביאור פארוואס ער איז גט, ע"י צמצומים רבים זה אחר זה וכדו׳.

איך מיין נישט חוזק צו מאכן, אדרבה זאל מיר איינער ערקלערן פארוואס עס איז כפירה צו זאגן א יהושע איז גט, איז נישט כפירה צו זאגן אז יעדער אידן איז א חלק אלוקי ממעל ממש?

ס׳דא א באריכט פון א חבד׳סקער חסיד (פון מיטעלן רבי׳ן-דער זון פון בעל התניא) וואס איז געווארן א מיסיאנער פאר די נוצרים; האט ער געשריבן אז ס׳דא אסך ענליכקייטן צווישן חסידות און נצרית, און ס׳דא געוויסע יסודות פון נצרית וואס חסידים גלייבן אויך, צב״ש אמונת השילוש - ממילא, זאגט ער אז ס׳דא א שטארקע האפענונג צו קענען ווירקן אויף חסידים.

[דורש אמת]

איך וועל אנהויבן א סעריע פון סלאגאנען און געדאנקען וואס מיר געפינען אין חז"ל, אבער די מקורות זענען פון נישט פון ריינע מקורות.

איך וועל אנהויבן מיטן באקאנטן "טול קורא מבין עיניך":
חז"ל זאגן אויף ויהי בימי שפוט השופטים, אז ווען די שופטים האבן נביאות געזאגט פאר אידן, האבן אידן צוריקגעענטפערט, "טול קורה מבין עיניך".

די ווערטער געפינען מיר שוין אין ברית החדשה, מתי פרק ז', אט ברענג איך אראפ דעם פרייען איבערזעצונג אין לשון-קודש:
3 מַדּוּעַ אַתָּה רוֹאֶה אֶת הַקֵּיסָם אֲשֶׁר בְּעֵין אָחִיךָ וְאֵינְךָ שָׂם לֵב לַקּוֹרָה אֲשֶׁר בְּעֵינְךָ? 4 אֵיךְ תֹּאמַר לְאָחִיךָ: 'הַנַּח לִי לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינְךָ', וְהִנֵּה הַקּוֹרָה בְּעֵינְךָ? 5 צָבוּעַ! הוֹצֵא תְּחִלָּה אֶת הַקּוֹרָה מֵעֵינְךָ; אַחֲרֵי כֵן תִּרְאֶה הֵיטֵב וְתוּכַל לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינוֹ שֶׁל אָחִיךָ. 6 אַל תִּתְּנוּ אֶת הַקֹּדֶשׁ לַכְּלָבִים וְאַל תַּשְׁלִיכוּ פְּנִינֵיכֶם לִפְנֵי הַחֲזִירִים, פֶּן יִרְמְסוּ אוֹתָם בְּרַגְלֵיהֶם וְיִפְנוּ וְיִטְרְפוּ אֶתְכֶם."

-אורייתא קוב״ה וישראל חד הוא
-אין נביא בעירו
נאך אסך אזעלכע מימרות קענט איר טרעפן אין ספר אלפא ביתא פון ר׳ שמואל אשכנזי

[רביה''ק זי''ע]

ס׳דא א באריכט פון א חבד׳סקער חסיד (פון מיטעלן רבי׳ן-דער זון פון בעל התניא) וואס איז געווארן א מיסיאנער פאר די נוצרים; האט ער געשריבן אז ס׳דא אסך ענליכקייטן צווישן חסידות און נצרית, און ס׳דא געוויסע יסודות פון נצרית וואס חסידים גלייבן אויך, צב״ש אמונת השילוש - ממילא, זאגט ער אז ס׳דא א שטארקע האפענונג צו קענען ווירקן אויף חסידים.

נאך איין מזל אז ס׳איז איהם נישט איינגעפאלן צו זאגן פארקערט, אז ווייל די נוצרים גלייבן אין געוויסע יסודות פון חסידות זאל זיין א שטארקע האפענונג אז מ׳זאל קענען ווירקן אויף די נוצרים...

[berlbalaguleh]

איך וועל אנהויבן א סעריע פון סלאגאנען און געדאנקען וואס מיר געפינען אין חז"ל, אבער די מקורות זענען פון נישט פון ריינע מקורות.

איך וועל אנהויבן מיטן באקאנטן "טול קורא מבין עיניך":
חז"ל זאגן אויף ויהי בימי שפוט השופטים, אז ווען די שופטים האבן נביאות געזאגט פאר אידן, האבן אידן צוריקגעענטפערט, "טול קורה מבין עיניך".

די ווערטער געפינען מיר שוין אין ברית החדשה, מתי פרק ז', אט ברענג איך אראפ דעם פרייען איבערזעצונג אין לשון-קודש:
3 מַדּוּעַ אַתָּה רוֹאֶה אֶת הַקֵּיסָם אֲשֶׁר בְּעֵין אָחִיךָ וְאֵינְךָ שָׂם לֵב לַקּוֹרָה אֲשֶׁר בְּעֵינְךָ? 4 אֵיךְ תֹּאמַר לְאָחִיךָ: 'הַנַּח לִי לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינְךָ', וְהִנֵּה הַקּוֹרָה בְּעֵינְךָ? 5 צָבוּעַ! הוֹצֵא תְּחִלָּה אֶת הַקּוֹרָה מֵעֵינְךָ; אַחֲרֵי כֵן תִּרְאֶה הֵיטֵב וְתוּכַל לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינוֹ שֶׁל אָחִיךָ. 6 אַל תִּתְּנוּ אֶת הַקֹּדֶשׁ לַכְּלָבִים וְאַל תַּשְׁלִיכוּ פְּנִינֵיכֶם לִפְנֵי הַחֲזִירִים, פֶּן יִרְמְסוּ אוֹתָם בְּרַגְלֵיהֶם וְיִפְנוּ וְיִטְרְפוּ אֶתְכֶם."

אבשלום בן מעכה: איך האלט אז דו האסט א טעות איבער דעם גאנצן קאנסעפט. ערשטנס. וואס ס'שטייט אין ברית החדשה איז (עפ"י רוב) געגנב'עט פון אידישע מקורות. נאר זיי האבן עס א ביסל פארדרייט. צווייטנס. ואין בודקין מן המזבח ולמעלה. ס'איז נישט דא אפילו קיין צל של ספק אדער א הווה אמינא אז די חכמי התלמוד האבן עפעס געגנב'עט פון גוי'אישע מקורות. דאס יא. ווען ס'שטייט אין די גמ'..."היינו דאמרי אינשי"...אדער ..."פוק חזי מאי דבר עמא"... קען דאס מיינען די אלעגמיינע, גוי'אישע באפעלקערונג אויך...!

[berlbalaguleh]

א הוספה צום פריער'דיגן מאמר: זיי די קריסטן האבן עפעס א לעגענדע אז ווען יאשקע איז איינמאל געקומען האלטן א דרשה איז דארט געווען א מענטש, א נכה, וועלכער האט נישט געקענט גיין אויף זיינע אייגענע פיס. ער האט געהאט שטארק חשק צו הערן די דרשה. אבער ס'איז געווען א געפאקטער זאל (ביהמ"ד?). האט מען אויפגעמאכט דעם דאך און מ'האט איהם אריינגעפיהרט אויבן אן אז ער זאלל קענען הערן די דרשה.

דו ווילסט מיר זאגן אז דאס איז נישט קיין געגנב'טע מעשה פון הילל הזקן ווען ער איז נאך געווען יונג. און דער שמש האט איהם נישט אריינגעלאזט אין ביהמ"ד צו הערן תורה פון שמעיה ואבטליון. איז ער ארויפגעגאנגען אויפ'ן דאך. והסיפור ידוע...! אזוי איז דא נאך צענדליגער מעשיות וואס די ערשטע קריסטן האבן געגנב'עט פון אידן. און עס א ביסל פארדרייט. ואי אפשר לפורטם כי רבים הם...!

פון דארט נעמט זיך טאקע די גוי'אישע' אויסדרוק אז ..."מ'האט אויפגעהויבן דעם דאך"...ד.מ. אז מ'קערט איבער וועלטן כדי אז עפעס זאלל געשעהן...!

[תוהו ובוהו]

אנטשולדיגט פארן זיך אריינמישן אבער כ'האב נישט געכאפט די צושטעל פון די צוויי אגדות (חוץ פון דאס אז ביידע אינוואלווען א 'דאך'.)
די געדאנק איז היפש אנדערש..

ב. וואס מאכט דיר טראכטן אז 'זיי' האבן עס זיכער ("ווילסט מיר זאגן...") גע'גנב'עט פון 'אונז'. אפשר פארקערט..
אדער ביידע פון א נאך פריערדיגן אגדה.

(די אנגעבליכע מעשה האט געזאלט פאסירן ארום די זעלבע הונדערט פופציג יאר און אראפגעשריבען געווארן הונדערטער יארן שפעטער. ווען די קריסטליכע לעגענדע איז געשריבן געווארן ווייסעך נישט)


Sent from my KFDOWI using Tapatalk

[תוהו ובוהו]

איך וועל אנהויבן א סעריע פון סלאגאנען און געדאנקען וואס מיר געפינען אין חז"ל, אבער די מקורות זענען פון נישט פון ריינע מקורות.

איך וועל אנהויבן מיטן באקאנטן "טול קורא מבין עיניך":
חז"ל זאגן אויף ויהי בימי שפוט השופטים, אז ווען די שופטים האבן נביאות געזאגט פאר אידן, האבן אידן צוריקגעענטפערט, "טול קורה מבין עיניך".

די ווערטער געפינען מיר שוין אין ברית החדשה, מתי פרק ז', אט ברענג איך אראפ דעם פרייען איבערזעצונג אין לשון-קודש:
3 מַדּוּעַ אַתָּה רוֹאֶה אֶת הַקֵּיסָם אֲשֶׁר בְּעֵין אָחִיךָ וְאֵינְךָ שָׂם לֵב לַקּוֹרָה אֲשֶׁר בְּעֵינְךָ? 4 אֵיךְ תֹּאמַר לְאָחִיךָ: 'הַנַּח לִי לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינְךָ', וְהִנֵּה הַקּוֹרָה בְּעֵינְךָ? 5 צָבוּעַ! הוֹצֵא תְּחִלָּה אֶת הַקּוֹרָה מֵעֵינְךָ; אַחֲרֵי כֵן תִּרְאֶה הֵיטֵב וְתוּכַל לְהוֹצִיא אֶת הַקֵּיסָם מֵעֵינוֹ שֶׁל אָחִיךָ. 6 אַל תִּתְּנוּ אֶת הַקֹּדֶשׁ לַכְּלָבִים וְאַל תַּשְׁלִיכוּ פְּנִינֵיכֶם לִפְנֵי הַחֲזִירִים, פֶּן יִרְמְסוּ אוֹתָם בְּרַגְלֵיהֶם וְיִפְנוּ וְיִטְרְפוּ אֶתְכֶם."

אבשלום בן מעכה: איך האלט אז דו האסט א טעות איבער דעם גאנצן קאנסעפט. ערשטנס. וואס ס'שטייט אין ברית החדשה איז (עפ"י רוב) געגנב'עט פון אידישע מקורות. נאר זיי האבן עס א ביסל פארדרייט. צווייטנס. ואין בודקין מן המזבח ולמעלה. ס'איז נישט דא אפילו קיין צל של ספק אדער א הווה אמינא אז די חכמי התלמוד האבן עפעס געגנב'עט פון גוי'אישע מקורות. דאס יא. ווען ס'שטייט אין די גמ'..."היינו דאמרי אינשי"...אדער ..."פוק חזי מאי דבר עמא"... קען דאס מיינען די אלעגמיינע, גוי'אישע באפעלקערונג אויך...!

אז ס'שטימט דיר נישט/נישט געשמאק צוטראכטן, אז זיי האבן ציטירט גוי'אישע מקורות קען דאס זיין ציטירט א פאלק'ס אויסדרוק וואס אידן האבן גענוצט און קומט ארגינאל פונעם ברית החדשה
(על אף ס'היפש מסתבר אז ביידע קומען פון פריערדיגע שותפות'דיגע מקורות ווי רביה''ק האט ערווענט)

בכל אופן איך האב יא א 'שאטן פון א קווענקעלניש'..

עט ליסט פארגינסטו זיי דעם טיטל 'אינשי':)




Sent from my KFDOWI using Tapatalk

[אבשלום בן מעכה]

נאך א דוגמא איז די געדאנק וואס ווערט געברענגט אין חסידי'שע און מוסר'דיגע ספרים, אז מען משפט דעם מענטש לויט ווי אזוי ער משפט אנדערע מענטשן. אט האט איר דעם צוטאט פון ברית חדשה, מתי ז':

ז "אַל תִּשְׁפְּטוּ לְמַעַן לֹא תִּשָּׁפְטוּ, 2 כִּי בַּמִּשְׁפָּט אֲשֶׁר אַתֶּם שׁוֹפְטִים תִּשָּׁפְטוּ וּבַמִּדָּה אֲשֶׁר אַתֶּם מוֹדְדִים יִמָּדֵד לָכֶם.

[כרם זית]

עס איז אויך א גמרא (והביאו הפייטן ר"א כהן בפיוטיו), במידה שאדם מודד וכו׳.

Sent from my LM-X210(G) using Tapatalk

[berlbalaguleh]

תוהו ובוהו: אונז אידן מוזן בעל כורחינו גלייבן אז וואס ס'שטייט אין די גמ' איז בדרך כלל אמת. ממילא גלייבן מיר שוין פון זיך אליינס אז וואס די חז"ל זאגן איז אמת. עכ"פ זיי האבן נישט געגנב'ט קיין מאמרים. זיי אליין זאגן דאך ווי גרויס און וויכטיג איז אז מ'זאגט נאך א מאמר אדער ווארט בשם אומרו. ד.מ. אז מ'געט קרעדיט פאר דעם אריגינאלן בעל המימרא...!

[והאיש משה]

אבשלום בן מעכה: איך האלט אז דו האסט א טעות איבער דעם גאנצן קאנסעפט. ערשטנס. וואס ס'שטייט אין ברית החדשה איז (עפ"י רוב) געגנב'עט פון אידישע מקורות. נאר זיי האבן עס א ביסל פארדרייט. צווייטנס. ואין בודקין מן המזבח ולמעלה. ס'איז נישט דא אפילו קיין צל של ספק אדער א הווה אמינא אז די חכמי התלמוד האבן עפעס געגנב'עט פון גוי'אישע מקורות. דאס יא. ווען ס'שטייט אין די גמ'..."היינו דאמרי אינשי"...אדער ..."פוק חזי מאי דבר עמא"... קען דאס מיינען די אלעגמיינע, גוי'אישע באפעלקערונג אויך...!

די גאנצע נוסח ברית חדשה גנב'ט קריסטען גנב'ן און פארדרייען איז לענ"ד א טעות, דהיינו ווי ווייט איך פאשטיי האבן די קריסטן קיינמאל נישט געזאגט אז זיי זיינען פון אייביג אהן געווען די זאך, אונז זעמיר די מענטשן און די יודן גנב'ן פון אונז, נאר אדרבא זיי ווייסען און זאגען גאנץ קלאר אז די יודען זיינען געוען די זאך און אדרבא זיי בויען זיך אויף די תורה נביאים וכתובים און אפי' פארשידענע תנאים זענען זיי אויך מחשיב (ובתוכם הלל הזקן, וואס פארדעם זעה איך נישט קיין סיבה זיי זאלן וועלן אוועקגנבנן א מעשה פון אים ווייל הלל איז מאיזה סיבה אויף זייער ווייטליסט ווי מ'רופט עס, זיי האבן אפי' עפעס א מעשה מיט יוזל אלס קינד וכו וזה תשובה למה שכתבת למעלה שגנבו מעשה מהלל)

לפי זה זעה איך נישט קיין סיבה זיי זאלן דארפן "גנב'ן", און מ'זאל זיי בטיטלען "גנבים", אדרבא זיי "נעמען" און זאגן קלאר אז זיי "נעמען" וממילא קומט נישט אריין די אלע קולות מ"גנבט"... פארדרייט... קיינער "גנבט" נישט "מ'נעמט" און מ'גיט קרעדיט און מ'גייט ווייטער, זיי האבן אן א שיעור מעשיות וואס זיי צייכענן צי אונזערע מקורות (וואס פארקערט האב איך נאך קיינמאל נישט געזען ביז דא און קאווע שטיבל...)
(אויב עפעס קען איך עפעס א אנדערע רעליגיע וואס איז פארנומען טאג און נאכט, ווי אר די פיפעל, אלע גנב'ן פון אונז אא"וו וד"ל)

און די אמת איז ס'לייגט זי די מערסטע אויפן שכל ווי [tag]רביה"ק[/tag] האט פריער דערמאנט

באמת זענען דא אסאך פאראלעלן וואס מ׳קען ציען צווישן די וועלט פון חז״ל און די ברית החדשה, איך מיין אז צו רוב חידושים פון יאשקע וואס שטייט נישט פריער קען מען טרעפן א פאראלעל אין גמרא. די שאלה בלייבט נאר צו די געדאנקען זענען אריגינעל יאשקע׳ס חידושים צו די געדאנקען זענען אלטע וואס צירקולירן ביי אידן שוין פון פאר יאשקע און ביידע האבן עס גענומען פונעם זעלבן פלאץ.

בנוגע חסידות: האט מיר א גלח געזאגט אז יארן צוריק האט ער געזען א ביכל סיפורים און ווערטער פון חסידים ער האט עס דורכגעליינט, זאגט ער מיר בזה"ל: איך האב נישט געזען קיין איין איינציג ווארט וואס זאל זיין א סתירה צו מיין רעליגיע...