ר׳ חיים מאיר מ׳וויזניץ פון די לעצטע אמת׳ע תלמידי הבעש״ט?

[קאך_לעפל]

מיין טאטע האט אסאך א לענגערע פאסיק ווי דיינע.

[הרב שיף]

ווי אויך די מנח״א האט אמאל געפרעגט די אהב״י צי ער זאל אפלאזן די שידוך פון זיין טאכטער מיט ר׳ ברוכל ווייל ער איז געוואר געווארן אז ער איז א ציוניסט באהאלטערנהייט. און די אהב”י האט אים געזאגט וועסט נאך זעהן אסאך נחת פון דיינע אייניקלעך....

דאס האט דער וויזשניצער רבי פארציילט?

[שבת אחים]

ווי אויך די מנח״א האט אמאל געפרעגט די אהב״י צי ער זאל אפלאזן די שידוך פון זיין טאכטער מיט ר׳ ברוכל ווייל ער איז געוואר געווארן אז ער איז א ציוניסט באהאלטערנהייט. און די אהב”י האט אים געזאגט וועסט נאך זעהן אסאך נחת פון דיינע אייניקלעך....

דאס האט דער וויזשניצער רבי פארציילט?

ניין!

נישט וואס איך ווייס.

די תורת מרדכי האט פארציילט די מעשה מיט זיין טאכטער וואס איז קראנק געווארן. און אז די מנח״א איז געפארן ביז די ווייטע שטאט סובראנץ. און ער פלעגט פארציילן אסאך אנדערע זאכן וועגן זייער קשר.

דאס האב איך געהערט פון א מונקאטשער חסיד אין ב״פ וואס האט עס געהערט פון די באוואוסטען מונקאטשער גבאי ר׳ חיים בער. און איך האב עס געהערט פון נאך מענטשען.

דרך אגב מיין פאטער האט געוואוינט אין זיין ערשטע דירה נאך זיין חתונה טיר ביי טיר לעבן ר׳ חיים בער

ער האט געזאגט פאר מיין פאטער “די יראת הכבוד וואס די מנח”א האט געהאט פארן אהבת ישראל האב איך נישט געזעהן ביי קיינעם”

[הרב שיף]

זייער שיין

Sent from my LM-X210CM using Tapatalk

הנאה געהאט פון אייערע תגובה אבער דאס וואס איר ברענגט א ראיה פון דוד המלך פארשטיי איך נישט, דוד המלך איז אויכט נישט געווען פון די תלמידי בעש"ט, האט ער געהאט א תלמיד ר' שמואל יענקל?

אברהם אבינו דער גרעסטער און חסד ואהבה. אויכט נישט קיין בלמיד הבעשט לא מבעי וואס ער האט גענפערט פאר זיין טאטען און נישט געשוויגען ווי די דרך הבעש"ט האט ער נאך זיך צושלאגען מיט לוט א פרומער איד מיט אנדערע השקפות (איה"נ אז ער איז אים געקומען ראטווען אבער דאס איז שוין א סאמארע הנהגה).

און דער בעש"ט איז אויכעט נישט געווען קיין תלמיד הבעש"ט ווייל ער האט געפירט מלחמה מיט תלמידי ש"צ.

מרעדט דא פון א געוויסע מין מהות וואס ער איז עס מיחס [אומריכטיג] צו דרך הבעשט וואס דער אמרי חיים איז געווען א יחיד און אלע דורות.

[שבת אחים]

זייער שיין

Sent from my LM-X210CM using Tapatalk

הנאה געהאט פון אייערע תגובה אבער דאס וואס איר ברענגט א ראיה פון דוד המלך פארשטיי איך נישט, דוד המלך איז אויכט נישט געווען פון די תלמידי בעש"ט, האט ער געהאט א תלמיד ר' שמואל יענקל?

אברהם אבינו דער גרעסטער און חסד ואהבה. אויכט נישט קיין בלמיד הבעשט לא מבעי וואס ער האט גענפערט פאר זיין טאטען און נישט געשוויגען ווי די דרך הבעש"ט האט ער נאך זיך צושלאגען מיט לוט א פרומער איד מיט אנדערע השקפות (איה"נ אז ער איז אים געקומען ראטווען אבער דאס איז שוין א סאמארע הנהגה).

און דער בעש"ט איז אויכעט נישט געווען קיין תלמיד הבעש"ט ווייל ער האט געפירט מלחמה מיט תלמידי ש"צ.

מרעדט דא פון א געוויסע מין מהות וואס ער איז עס מיחס [אומריכטיג] צו דרך הבעשט וואס דער אמרי חיים איז געווען א יחיד און אלע דורות.

ביי מיר איז ארגינעלע חסידות און די בעש״ט זייער הייליג. ווייל איך פארשטיי זייער שיטה, זייער אידאלאגיעס איז געקומען ווייל אידישקייט אין אוקריינא, רומעניע אין די דערפלעך איז ממש אלעס צופאלן. אידן האבן גארנישט געהאט קיין שום פארטיי, קיין שום אידאלאגיע, נאר ווער סאיז געוועהן א געלערנטע מענטש און געקענט גוט לערנען האט געהייסן א איד.

איז געקומען די הייליגער בעש״ט און געזאגט ניין! יעדע איד איז חשוב! יעדער קלייניקייט פארן אייבערשטען איז חשוב! אפילו א פויער! אפילו א פארמער!

דאס האט געטוישט אידישקייט פאר אייביג! דאס האט געראטעוועט אידישקייט אין א געוויסע וועג!

לייען אלע ביכלעך פון די אידישיסטן, די גרויסער חזן קווארטין, (אין זיין בוך “מיין לעבן”) נאובעל פרייז געווינער, שרייבער, דזשורנאליסט, אלי (אליעזר) וויזל, ביז אלפסי, ביז אלע גאר פרומע חוקרי החסידות וואס האט געמיינט ווען די רבי איז געקומען אויף שבת אין שטאט אריין, יאהרן לאנג האבן זיי דאס געדענקט. סאיז געוועהן יום טוב אין די וואכן.

די רוזשינער דרך מיט די גאלדענע פערד איז געוועהן צו הייבן די מאראל פון די אידן אין די בחינה פון היינטיגער nationalism.

די אידן אין דערפלעך זענען געראטעוועט געווארן וועגן חסידות!

יעדע ליטוואק וואס שרייט אנדערש לייקענט פשוטע היסטאריע.


זייטס געזונט. יעדער קען האלטן וואס זיי ווילן. ווער ס׳וויל וויסן די אמת האט עס שוין געהערט. און ווער נישט גייט קיינמאל נישט מקבל זיין די אמת. ווייל זיי זענען בייעסט. לכאורה. קיין אנדערע סיבה זעה איך נישט!

[שבת אחים]

מיין טאטע האט אסאך א לענגערע פאסיק ווי דיינע.

און וואס פונקטליך זאל איך דיר גלייבן?

[תרמב]

איך זאג איבער נאך איינמאל און דאס איז עס! איך זאג נישט אז די אמרי חיים איז נישט פון די תלמידי בעל שם טוב, איך זאג אז ער איז נישט דער איינציגסטער, ער האט שטארק געהאט די ענין פון אהבת ישראל, א צווייטער האט געהאט מער די תורה חלק און דריטער האט געהאט מער א דגוש אויף אהבת ארץ ישראל, און א פערטער אויף תפילה בהתלהבות, יעדער האט געפאוקעסט מער אויף עפעס אנדערש וואס זיין תכונת הנפש האט מער געצויגן, דאס איז מער ווייניגער וואס איך ברענג ארויס, ס’גייט מיר שווער אריין אין קאפ אז פון די אלע תלמידי בעל שם וואס איז געווען אלע דורות בלייבט מען נאר מיט די אמרי חיים און ר’ נפתלטשי, און נאך צוויי דריי וואס וועט דיר נאך באלד בייפאלן צוצולייגן צו די ליסטע.

[אישתישבי]

ר' אלימלך בידערמאן פאקט איין ר' חיים מאיר'ל אין לינקע טאש.

סיי מיט תורה סיי מיט עבודה, סיי מיט גמילות חסדים.

[הרב שיף]

ר' אלימלך בידערמאן פאקט איין ר' חיים מאיר'ל אין לינקע טאש.

סיי מיט תורה סיי מיט עבודה, סיי מיט גמילות חסדים.

ער רייכערט?

[שבת אחים]

פאר ווער סהאט געזאגט דא אז וויזניץ איז נאר געוועהן גרויס אין די תחום

[שבת אחים]

ר' אלימלך בידערמאן פאקט איין ר' חיים מאיר'ל אין לינקע טאש.

סיי מיט תורה סיי מיט עבודה, סיי מיט גמילות חסדים.

דיין חכמה און פקחות האב איך שוין געהערט. קודם איז עס געוועהן זילבערבערג און דערנאך איז עס געווארן א צווייטער.
האסט זיך צוקריגט מיט זילבערבערג???
איך
גיי דיר נישט ענטפערן מעהר ווייל מיין צייט איז ווערט מעהר.

אבער פאר איך ענדיגט מיט דיר האב איך א קשיא צו דיר. פון וואו ווייסטו ווי גרויס ר׳ חיים מאירל איז געוועהן? האסט אים געקענט? האסט א געליינט איין ביכל וואס האט אים באשריבן? איך פארשטיי דו קענסט בידערמאן. ווייל ער לעבט נאך. אבער פון וואו קענסטו זאגן אז איינער גרעסער ווען דו האסט יענעם בכלל נישט געקענט.

פון וואו ווייסטו מיט אזא זיכערקייט?

[שבת אחים]

דער וואס האט געשריבן אז די אהבת ישראל מיט זיינע קינדער זענען נאר געוועהן גרויס אין די תחום מארמארוש און בוקענווינע, און זייער חסידים.

כ׳פארשטיי סאטמאר מיינט אייביג אז זיי זענען די איינציגסטע. און אז ווען נישט סאטמארער רב וואלט נישט געוועהן קיין פרומע אידן אויף די וועלט.

דער וואס האט דאס געשריבן איז א נער, א גראבער שקרן, און קען נישט קיין טראפ היסטאריע.


יעדער ווייסט וואס די אהבת ישראל און זיינע קינדער האבן אויפגעטוהן אינדערהיים. פאר צענדליגער טויזנטער אידן. גארנישט קיין וויזניצער חסידים.
סאיז נישט געוועהן קיין שום גרויסע מיטינג פון רבנים אין מזרח אייראפע וואס א האגער איז נישט געוועהן דארט. זיי האבן געפירט אגוד״י אין רומעניע. כהאב געהערט פערזענליך פון צענדליגער מאדרענער אידן במשך פון מיין לעבן. אידן וואס איר וואלט נישט געחלומט אז זיי האבן בכלל א שייכות מיט חסידים. כהאב געטראפן א איד אין מיאמי אמאל. מיך געפרעגט וועלכע חסיד איך בין. ווען ער האט געהערט וויזניץ. זאגט ער אונז קומען פון גרויסווארדיין. אוי איז דאס געוועהן א רבי דער ר׳ ישראלטשע. ער האט אסאך געטוהן פאר אידן. אונז אלע זענען געגעאנגען צו אים. איך האב איבערגעהערט דאס אסאך מאל אין מאל לעבן במשך די יאהרן פון אסאך פרעמדע. אה, אונז זענען נישט קיין וויזניצער אבער מיין טאטע האט געוואוינט אין תל אביב לעבן די דמשק און פלעגט אלץ רעדן פון אים. פון די חיזוק וואס ער האט געגעבן פאר יעדעם נאכן קריג. די וויזניצער רביס האבן אויסגעטיילט צענדליגער מיליאנען פאר אלע אידישע צדקה צוועקן אינדערהיים! פאר א יעדע אידישע צוועק. ווי למשל העלפן “פוילישע אידן” פלטים ביי די קריג! די אמרי חיים האט זיי געשיקט ״שווערע געלטער״ סאיז געבליבן די דאקומענטן דערפון. פאר פוילישע אידן גאר!


איך קען אנפילן גאנצע אשכולות פון זאכן וואס וויזניץ האט געטוישט אין אנדערע חסידות. א שטייגער ווי נגינה אין בעלזא. בעלזא אינדערהיים איז נישט געוועהן גרויס אין נגינה. איינער קען א בעלזע ניגון פין אינדערהיים? זיי זענען געוועהן קעגן זיידל רובנער און נגינה, סאיז געוועהן צי מאדערן. ר׳ מנחם אליעזר מאזעס האט א גאנצע חלק אין זיין בוך. וועגן די שייכות פון דעם בעלזער רב מיט זיין זיידע. און וויאזוי וויזניץ האט געטוישט בעלזא נאך וואס די רב איז אינספירירט געווארן פון זיין זיידע.

תולדות אהרן פלעגט נישט פירן קיין טישן. נאך וואס רבי שמואל יענקל האט געלערענט אין וויזניץ האט ער איבערגערעדט זיין טאטען אז היינטיגע צייטן איז עס זייער וויכטיג.

בכלל די גאנצע חסידות תולדות אברהם יצחק באשטייט פון וויזניץ. ווי אויך סקולען.

די סקולענער רבי די ערשטע פלעגט זיך אויפשטעלן ווען ער האט גערעדט צו ר׳ משהלע אדער ר׳ מאטעלע אויפן טעלעפאן!!!
ער האט עס נישט געטוהן צו קיינעם נאר וויזניץ.
אזא רעספעקט האט ער געהאט פאר וויזניץ.

מהאט אים געבעטן ער זאל עפענען אייגענע מוסדות. האט ער געזאגט איך עפען נאר מוסדות פאר קירוב. פאר מיינע קינדער איז דאך שוין דא וויזניץ.

די ערשטע צוויי ישיבות אויף די וועלט מיט א דארמעטארי האט אויפגעשטעלט די אהבת ישראל. איינס אין ווישעווע, די צווייטע ר׳ מאיר שפירא׳ס ישיבה. ער איז געוועהן א וויזניצער חסיד פון בוקעווינע פאר דורת, א קרוב משפחה.
פאר ער האט געפענט די ישיבה האט ער זיך אלעס איבערגערעדט מיט די אהבת ישראל.

סאיז אפילו דא א באוואסטע מימרא וואס ער האט געזאגט נאכדעם וואס ער איז ארויסגעקומען פון די אהבת ישראל

“די וויזניצער רבי איז נישט קיין איד פון די היינטיגער וועלט”

די אהבת ישראל האט געהאלפן אויפשטעלן צענדליגער “בית יעקב” שולן פאר מיידלעך אין רומעניע. פאר טויזנטער קינדער- נישט קיין וויזניצער חסידים. ער האט אסאך צייט, כח, און געלט אוועגעגעבן פאר דעם.

הונדערטער משפחות היינט אין וויזניץ וואס איך קען זענען באמת נישט קיין אפשטאמיגער פון מארמארוש און בוקענווינע. שווערע הונדערטער גאנצע משפחות פון אונגארישע אידן, פוילישע וכו׳ וואס האבן ערגעץ זיך אנגעקלאפט נאכן קריג, פארן קריג מיט די אהב״י אדער זיינע קינדער.

יא יא וויזניץ איז נאר געוועהן גרויס אין ווילחאוויץ. דריי א קאפ פאר דיין באבען.

זייטס געזונט.

איך האב נישט קיין כח צו די סאטמערער שטותים. ענקער רבי איז געוועהן גרויס. אבער סאיז געוועהן אנדערע גרויסע מענטשען אויך!

[שבת אחים]

איך זאג איבער נאך איינמאל און דאס איז עס! איך זאג נישט אז די אמרי חיים איז נישט פון די תלמידי בעל שם טוב, איך זאג אז ער איז נישט דער איינציגסטער, ער האט שטארק געהאט די ענין פון אהבת ישראל, א צווייטער האט געהאט מער די תורה חלק און דריטער האט געהאט מער א דגוש אויף אהבת ארץ ישראל, און א פערטער אויף תפילה בהתלהבות, יעדער האט געפאוקעסט מער אויף עפעס אנדערש וואס זיין תכונת הנפש האט מער געצויגן, דאס איז מער ווייניגער וואס איך ברענג ארויס, ס’גייט מיר שווער אריין אין קאפ אז פון די אלע תלמידי בעל שם וואס איז געווען אלע דורות בלייבט מען נאר מיט די אמרי חיים און ר’ נפתלטשי, און נאך צוויי דריי וואס וועט דיר נאך באלד בייפאלן צוצולייגן צו די ליסטע.

כ׳ווייס נישט וואו אין מיינע ווערטער האסט געהערט אז סאיז נאר געוועהן דריי תלמידי הבעש״ט.

איך בין נאר נישט מסכים אז די מנחת אלזער מיטן דברי יואל זענען געוועהן תלמידי הבעש״ט מיט דעם קריג איך מיך. זיי זענען געוועהן גרויס אין אנדערע זאכן. אבער די טיטל א תלמיד הבעש״ט מיינט דירעקט איינער וואס נעמט אן יעדען איד נישט קיין חילוק וואס פארא פאלטיקס ער האט. א “קנאי” און א “תלמיד הבעש״ט” איז א אפענע סתירה.

אבער אלע רוזינער רביס אינדעהיים זענען געוועהן אמתע תלמידי הבעש״ט. די טאהשער רבי, די באבובער רביס, סקולען, ריבניץ, ספינקא, דזיקוב, ר׳ ישעי בן ר׳ משה וכו׳

אין די אשכול האב איך פרובירט ארויסצוברענגן אז די אמרי חיים האט געהאט אלע מעלות וואס א מענטש קען נאר האבן. פרעג יעדען וואס האט אים אפילו נאר איינמאל געטראפן. בתוכם די מורדים.

זייטס געזונט. גענוג געוועהן מיט די שטותים.

[א חסיד פון ווילנא]

דער וואס האט געשריבן אז די אהבת ישראל מיט זיינע קינדער זענען נאר געוועהן גרויס אין די תחום מארמארוש און בוקענווינע, און זייער חסידים.

כ׳פארשטיי סאטמאר מיינט אייביג אז זיי זענען די איינציגסטע. און אז ווען נישט סאטמארער רב וואלט נישט געוועהן קיין פרומע אידן אויף די וועלט.

דער וואס האט דאס געשריבן איז א נער, א גראבער שקרן, און קען נישט קיין טראפ היסטאריע.


יעדער ווייסט וואס די אהבת ישראל און זיינע קינדער האבן אויפגעטוהן אינדערהיים. פאר צענדליגער טויזנטער אידן. גארנישט קיין וויזניצער חסידים.
סאיז נישט געוועהן קיין שום גרויסע מיטינג פון רבנים אין מזרח אייראפע וואס א האגער איז נישט געוועהן דארט. זיי האבן געפירט אגוד״י אין רומעניע. כהאב געהערט פערזענליך פון צענדליגער מאדרענער אידן במשך פון מיין לעבן. אידן וואס איר וואלט נישט געחלומט אז זיי האבן בכלל א שייכות מיט חסידים. כהאב געטראפן א איד אין מיאמי אמאל. מיך געפרעגט וועלכע חסיד איך בין. ווען ער האט געהערט וויזניץ. זאגט ער אונז קומען פון גרויסווארדיין. אוי איז דאס געוועהן א רבי דער ר׳ ישראלטשע. ער האט אסאך געטוהן פאר אידן. אונז אלע זענען געגעאנגען צו אים. איך האב איבערגעהערט דאס אסאך מאל אין מאל לעבן במשך די יאהרן פון אסאך פרעמדע. אה, אונז זענען נישט קיין וויזניצער אבער מיין טאטע האט געוואוינט אין תל אביב לעבן די דמשק און פלעגט אלץ רעדן פון אים. פון די חיזוק וואס ער האט געגעבן פאר יעדעם נאכן קריג. די וויזניצער רביס האבן אויסגעטיילט צענדליגער מיליאנען פאר אלע אידישע צדקה צוועקן אינדערהיים! פאר א יעדע אידישע צוועק. ווי למשל העלפן “פוילישע אידן” פלטים ביי די קריג! די אמרי חיים האט זיי געשיקט ״שווערע געלטער״ סאיז געבליבן די דאקומענטן דערפון. פאר פוילישע אידן גאר!


איך קען אנפילן גאנצע אשכולות פון זאכן וואס וויזניץ האט געטוישט אין אנדערע חסידות. א שטייגער ווי נגינה אין בעלזא. בעלזא אינדערהיים איז נישט געוועהן גרויס אין נגינה. איינער קען א בעלזע ניגון פין אינדערהיים? זיי זענען געוועהן קעגן זיידל רובנער און נגינה, סאיז געוועהן צי מאדערן. ר׳ מנחם אליעזר מאזעס האט א גאנצע חלק אין זיין בוך. וועגן די שייכות פון דעם בעלזער רב מיט זיין זיידע. און וויאזוי וויזניץ האט געטוישט בעלזא נאך וואס די רב איז אינספירירט געווארן פון זיין זיידע.

תולדות אהרן פלעגט נישט פירן קיין טישן. נאך וואס רבי שמואל יענקל האט געלערענט אין וויזניץ האט ער איבערגערעדט זיין טאטען אז היינטיגע צייטן איז עס זייער וויכטיג.

בכלל די גאנצע חסידות תולדות אברהם יצחק באשטייט פון וויזניץ. ווי אויך סקולען.

די סקולענער רבי די ערשטע פלעגט זיך אויפשטעלן ווען ער האט גערעדט צו ר׳ משהלע אדער ר׳ מאטעלע אויפן טעלעפאן!!!
ער האט עס נישט געטוהן צו קיינעם נאר וויזניץ.
אזא רעספעקט האט ער געהאט פאר וויזניץ.

מהאט אים געבעטן ער זאל עפענען אייגענע מוסדות. האט ער געזאגט איך עפען נאר מוסדות פאר קירוב. פאר מיינע קינדער איז דאך שוין דא וויזניץ.

די ערשטע צוויי ישיבות אויף די וועלט מיט א דארמעטארי האט אויפגעשטעלט די אהבת ישראל. איינס אין ווישעווע, די צווייטע ר׳ מאיר שפירא׳ס ישיבה. ער איז געוועהן א וויזניצער חסיד פון בוקעווינע פאר דורת, א קרוב משפחה.
פאר ער האט געפענט די ישיבה האט ער זיך אלעס איבערגערעדט מיט די אהבת ישראל.

סאיז אפילו דא א באוואסטע מימרא וואס ער האט געזאגט נאכדעם וואס ער איז ארויסגעקומען פון די אהבת ישראל

“די וויזניצער רבי איז נישט קיין איד פון די היינטיגער וועלט”

די אהבת ישראל האט געהאלפן אויפשטעלן צענדליגער “בית יעקב” שולן פאר מיידלעך אין רומעניע. פאר טויזנטער קינדער- נישט קיין וויזניצער חסידים. ער האט אסאך צייט, כח, און געלט אוועגעגעבן פאר דעם.

הונדערטער משפחות היינט אין וויזניץ וואס איך קען זענען באמת נישט קיין אפשטאמיגער פון מארמארוש און בוקענווינע. שווערע הונדערטער גאנצע משפחות פון אונגארישע אידן, פוילישע וכו׳ וואס האבן ערגעץ זיך אנגעקלאפט נאכן קריג, פארן קריג מיט די אהב״י אדער זיינע קינדער.

יא יא וויזניץ איז נאר געוועהן גרויס אין ווילחאוויץ. דריי א קאפ פאר דיין באבען.

זייטס געזונט.

איך האב נישט קיין כח צו די סאטמערער שטותים. ענקער רבי איז געוועהן גרויס. אבער סאיז געוועהן אנדערע גרויסע מענטשען אויך!

אלץ איז ער ביזי סאטמאר מיינט אייביג אז זיי זענן די איינציגע, דערווייל הערסטו נישט אויף צו שרייבן ווי וויזניץ איז די איינציגסטע

די ערשטע סקולענער רבי האט זיך אויפגעשטעלט יעדעס מאל וואס ער האט גערעדט טעלעפאניש מיט גדולי ישראל, בעיני ראיתי

דער לעצטער סקולענער רבי האט געשיקט די קינדער צו סאטמאר ב"פ
סא אין משם ראי׳

די מיליאנען צדקות האט קיינער נישט געוויסט אדער געשריבן דערפון, די זאגסט עס איז דא דאקומענטן אבער ווייזט קיין איינס נישט

דאס זעלבע מיט אלע מעשות וואס די האסט געהערט איז נישט קיין שום מקור, און אפילו יא יעדער חסיד טרעפט א יוד וועט אים יענער פארציילן זיחן שייכות אהין, א פשוטע גמ"ח
גוט שבת

Sent from my LM-X210CM using Tapatalk

[אישתישבי]

ער מיינט די מיליאנען וואס ער האט איבערגעלאזט פאר זיינע קינדער ַ.
עושה צדקה בכל עת, זה הזן בניו ובנותיו

און בכלל איז א ליצנות ווי ער לייגט אראפ אז וויבאלד ער האט ליב די רוזינע רעביס, ממילא זענען די אנדערע נישט תלמידי בעל שם, ווי צ.ב.ש. די צאנזער רב וואס ער איז געוועהן יראה, הגם ער געטיילט מער ווי די ריזינער און אלע אייניקלעך צוזאמען.

און כאילו דער תולדות איז נישט געוועהן א תלמיד, כאטש ער איז דער וואס זיין ספר איז פארברענט געווארען ווייל עס איז דער דער יסוד פין חסידות הבעל שם.

מען רעדט פין א פאלנער מארמאראשעק עם הארץ, וואס האט גאות ווי ער וואלט געוועהן א וועלט טעאלאג. לא עלינו.

[סעגאל]

איך מיין עס איז נישט קיין יושר אז מען לאזט א וויזניצער אפמאכען וואס חסידת מיינט אין און דעם באקס נאר לאזען אריין פיטען נאר זיין רבי. ווי זענען די פאפא'נע אויף זייער רבי אין די מינקאטשע אויף זייער ?

[סעגאל]

נאכן דאס שרייבן האב איך מיר דערמאנט אז דאס איז דער זעלבער וואס שרייבט
viewtopic.php?f=3&t=14563&start=100

זיי נישט בייז וואס איך גיי יעצט זאגן.

אבער לאמיר צונעמען די זאך.

יאשקע. הגם איך האב זייער פיינט רוב קריסטן. היינטיגע און אמאל, ווייל איך האלט זיי זענען פאלשע מענטשען. (חוץ אזעלכע מענטשען ווי די היינטיגע פויפסט. און Cornel West וואס זענען יא ערליכע מענטשען פערצופאל).

איך קען פארשטיין פארוואס ביליאנען מענטשען שרייען קדוש אויף יאשקע. אפילו איך האלט נישט פון אים.
א מענטש וואס האט געזאגט מ׳דארף יעדעם ליב האבן און מ׳טאר זיך נישט שלאגן מיט קיינעם. Turning the other cheek. ליב האבן דיין נעיבעאר. וכו׳ דאס איז געוועהן revolutionary אין יענע צייטן און געטוישט די וועלט אויף אייביג...!

גיי פארצייל די מעשה מיט יאשקע פאר עני מענטש אין די וועלט און נאכדעם פארצייל די מעשה מיט משה בער בעק וועט דיר יעדער נארמאלע מענטש זאגן אז משה בער איז געוועהן א עקעלדיגע מענטש אן קיין שום מענטשליכקייט און יאשקע אויב סאיז אמת וואס זיי זאגן איז געוועהן א גאלדענע מענטש!

האב איך מיר געפרייט פאר אלע אנדערע צדיקים וואס @שבת האלט נישט. ביי אים איז דער אמרי חיים מיט להבדיל דער פויבסט אין יאשקע. די איינציגסטע תלמידי בעל שם טוב. ווייל זיי האבען יעדעם ליב. ח"ו

[תרמב]

דו מאכסט מיר לאכן! לויט שבת אחים איז יאשקע פון די תלמידי בעל שם..... איין פראבלעם, יאשקע האט אפשר געהאט אהבה אבער נישט קיין אהבת ישראל.......

[מחצה''ק]

דער וואס האט געשריבן אז די אהבת ישראל מיט זיינע קינדער זענען נאר געוועהן גרויס אין די תחום מארמארוש און בוקענווינע, און זייער חסידים.

כ׳פארשטיי סאטמאר מיינט אייביג אז זיי זענען די איינציגסטע. און אז ווען נישט סאטמארער רב וואלט נישט געוועהן קיין פרומע אידן אויף די וועלט.

דער וואס האט דאס געשריבן איז א נער, א גראבער שקרן, און קען נישט קיין טראפ היסטאריע.


יעדער ווייסט וואס די אהבת ישראל און זיינע קינדער האבן אויפגעטוהן אינדערהיים. פאר צענדליגער טויזנטער אידן. גארנישט קיין וויזניצער חסידים.
סאיז נישט געוועהן קיין שום גרויסע מיטינג פון רבנים אין מזרח אייראפע וואס א האגער איז נישט געוועהן דארט. זיי האבן געפירט אגוד״י אין רומעניע. כהאב געהערט פערזענליך פון צענדליגער מאדרענער אידן במשך פון מיין לעבן. אידן וואס איר וואלט נישט געחלומט אז זיי האבן בכלל א שייכות מיט חסידים. כהאב געטראפן א איד אין מיאמי אמאל. מיך געפרעגט וועלכע חסיד איך בין. ווען ער האט געהערט וויזניץ. זאגט ער אונז קומען פון גרויסווארדיין. אוי איז דאס געוועהן א רבי דער ר׳ ישראלטשע. ער האט אסאך געטוהן פאר אידן. אונז אלע זענען געגעאנגען צו אים. איך האב איבערגעהערט דאס אסאך מאל אין מאל לעבן במשך די יאהרן פון אסאך פרעמדע. אה, אונז זענען נישט קיין וויזניצער אבער מיין טאטע האט געוואוינט אין תל אביב לעבן די דמשק און פלעגט אלץ רעדן פון אים. פון די חיזוק וואס ער האט געגעבן פאר יעדעם נאכן קריג. די וויזניצער רביס האבן אויסגעטיילט צענדליגער מיליאנען פאר אלע אידישע צדקה צוועקן אינדערהיים! פאר א יעדע אידישע צוועק. ווי למשל העלפן “פוילישע אידן” פלטים ביי די קריג! די אמרי חיים האט זיי געשיקט ״שווערע געלטער״ סאיז געבליבן די דאקומענטן דערפון. פאר פוילישע אידן גאר!


איך קען אנפילן גאנצע אשכולות פון זאכן וואס וויזניץ האט געטוישט אין אנדערע חסידות. א שטייגער ווי נגינה אין בעלזא. בעלזא אינדערהיים איז נישט געוועהן גרויס אין נגינה. איינער קען א בעלזע ניגון פין אינדערהיים? זיי זענען געוועהן קעגן זיידל רובנער און נגינה, סאיז געוועהן צי מאדערן. ר׳ מנחם אליעזר מאזעס האט א גאנצע חלק אין זיין בוך. וועגן די שייכות פון דעם בעלזער רב מיט זיין זיידע. און וויאזוי וויזניץ האט געטוישט בעלזא נאך וואס די רב איז אינספירירט געווארן פון זיין זיידע.

תולדות אהרן פלעגט נישט פירן קיין טישן. נאך וואס רבי שמואל יענקל האט געלערענט אין וויזניץ האט ער איבערגערעדט זיין טאטען אז היינטיגע צייטן איז עס זייער וויכטיג.

בכלל די גאנצע חסידות תולדות אברהם יצחק באשטייט פון וויזניץ. ווי אויך סקולען.

די סקולענער רבי די ערשטע פלעגט זיך אויפשטעלן ווען ער האט גערעדט צו ר׳ משהלע אדער ר׳ מאטעלע אויפן טעלעפאן!!!
ער האט עס נישט געטוהן צו קיינעם נאר וויזניץ.
אזא רעספעקט האט ער געהאט פאר וויזניץ.

מהאט אים געבעטן ער זאל עפענען אייגענע מוסדות. האט ער געזאגט איך עפען נאר מוסדות פאר קירוב. פאר מיינע קינדער איז דאך שוין דא וויזניץ.

די ערשטע צוויי ישיבות אויף די וועלט מיט א דארמעטארי האט אויפגעשטעלט די אהבת ישראל. איינס אין ווישעווע, די צווייטע ר׳ מאיר שפירא׳ס ישיבה. ער איז געוועהן א וויזניצער חסיד פון בוקעווינע פאר דורת, א קרוב משפחה.
פאר ער האט געפענט די ישיבה האט ער זיך אלעס איבערגערעדט מיט די אהבת ישראל.

סאיז אפילו דא א באוואסטע מימרא וואס ער האט געזאגט נאכדעם וואס ער איז ארויסגעקומען פון די אהבת ישראל

“די וויזניצער רבי איז נישט קיין איד פון די היינטיגער וועלט”

די אהבת ישראל האט געהאלפן אויפשטעלן צענדליגער “בית יעקב” שולן פאר מיידלעך אין רומעניע. פאר טויזנטער קינדער- נישט קיין וויזניצער חסידים. ער האט אסאך צייט, כח, און געלט אוועגעגעבן פאר דעם.

הונדערטער משפחות היינט אין וויזניץ וואס איך קען זענען באמת נישט קיין אפשטאמיגער פון מארמארוש און בוקענווינע. שווערע הונדערטער גאנצע משפחות פון אונגארישע אידן, פוילישע וכו׳ וואס האבן ערגעץ זיך אנגעקלאפט נאכן קריג, פארן קריג מיט די אהב״י אדער זיינע קינדער.

יא יא וויזניץ איז נאר געוועהן גרויס אין ווילחאוויץ. דריי א קאפ פאר דיין באבען.

זייטס געזונט.

איך האב נישט קיין כח צו די סאטמערער שטותים. ענקער רבי איז געוועהן גרויס. אבער סאיז געוועהן אנדערע גרויסע מענטשען אויך!

תולדות אהרן'ע רבי פלעגט פירן טיש קיק אין יוסף מאיר מארקאוויטש'ס ביכל ר' מאיר שפירא איז געווען א טשורטקוב'ע חסיד דארף קיינער נישט זאגן נאך א זאך א זייטיגע זאך ביי די מחלוקה פון די ר' מאיר בעל הנס צדקה איז דא א בריוו פונעם מנח''א אז די וויזניצע זאגן אין רעדן אז זיי זענען דא פאר שלום אבער אויף למעשה טיט מען גארנישט אזוי אויך הר''ר ברוך'ל מעזעבוש'ער איז לשיטתך נישט געווען א תלמיד בעל שם אזוי אויך הר''ר אלימלך ווייל בסוף ימיו האט ער נאר אריינגעלאזט צדיקים ביי זיך וכו' וכו'

[שבת אחים]

מהאט שוין גערעדט דערוועגן דא אויף ק”ש (כגעדענק נישט וועלכע אשכול)

ר׳ מאיר שפירא איז געבוירן צו ר׳ יעקב שמשון שפירא א קאסובער-וויזניצער חסיד פון שאץ בוקעווינע, פון א משפחה פון קאסוב-וויזניצער חסידים פאר דורות. ווי אויך זענען זיי געוועהן קרובים, די וויזניצער רביס זענען אפאר מאל אייניקלעך פון ר’ פנחס שפירא מקוריץ (ר’ פנחס’ל קוריצער מתלמידי הבעש”ט) אלץ קינד און אלץ בחור איז ר׳ מאיר שפירא געפארן מיט זיין פאטער צום אמרי ברוך און שפעטער צו זיין זוהן די אהבת ישראל אויף ימים טובים. סאיז דא א באוואוסטע מעשה וואס די תורת מרדכי האט אלץ פארציילט אז אלץ קינד האט ר׳ מאיר שפירא געהאט polio רח”ל און איז געקומען מיט אים צום אמרי ברוך, די אמרי ברוך האט געבעטן זיין זוהן הרה”ק ר’ חיים, די אנטוניער רבי זאל גיין מיט אים שפאצירן און אים אויסלערנען צוגיין אויף די פוס (therapy). שפעטער ווען ר׳ מאיר איז געווארן צוגעצויגן צו טשארטקוב האט די אנטוניער רבי זיך אמאל אנגערופן פאר א ווערטל “איך האב אים טאקע אויסגעלערנט צו גיין אבער נישט אזוי ווייט...”

ר׳ מאיר אלץ בחור איז געוועהן א פולשטענדיגע וויזניצער חסיד, און זיך אסאך געדרייט ביים אהבת ישראל. נאך זיין חתונה איז ער געווארן צוגעצויגן צו טשורטקוב אויך, דורך זיין שווער וואס איז געוועהן א טשורטקובער חסיד. ער האט קיינמאל נישט אפגעלאזט אינגאנצן וויזניץ, די אהבת ישראל איז געבליבן איינע פון זיינע גרויסע רביס, ער האט געפרעגט יעדער זאך די אהבת ישראל, לויט ווי די תורת מרדכי פארציילט. ספעציעל האט ער זיך דורכגערעדט מיטן אהבת ישראל וועגן יעדע פרט אין זיין ישיבה. די אהבת ישראל איז געוועהן די ערשטע וואס האבן געהאלטן אז א ישיבה דארף האבן א דארמעטארי מיט א קוך און בחורים זאלן זיך נישט דארפן ארומוואלגערן. און ער האט דאס געזאגט פאר ר׳ מאיר שפירא אויך. די וויזניצער ישיבת פון די ווישעווער רב, דמשק, און די סערטער זענען געוועהן ממש פון די ערשטע וואס האבן געהאט א קוך און א דארמעטארי. קוק אריין אין יעדע ספר וואס האט שטודירט חסידישע ישיבות אין אייראפע. אלע שרייבן פונקטליך דאס וואס איך זאג בתוכם, חוקר היסטוריה חסידות הרב ד"ר יצחק אלפסי (חסיד גור) און חוקר היסטוריה חסידות הרב ד”ר מנחם מנדל ברייאר (פאטער פון די היינטיגע בויאנער רבי)
דא האט ער א לינק וואו ער באשרייבט אלע ישיבות אין רומעניע מיט אסאך דעטאלן, און וואו ער שרייבט אז די וויזניצער רביס מיט די רוזינער רביס האבן געהאט די גרעסטע השפעה אויף די אידן אין רומעניע, און זייערע ישיבות זענען געוועהן די גרעסטע צענטערן פאר תורה.

“הישיבות ברומניה”- הרב ד"ר מנחם מ. ברייאר
http://www.daat.ac.il/daat/chinuch/mosd ... nya2-2.htm

ר’ מאיר שפירא האט אלץ געשיקט שלוחים מיט קוויטלעך צום אהבת ישראל. ספעציעל ווען ער איז קראנק געווארן אמאל האט ער געשיקט א ספעציעלע שליח צום אהבת ישראל לויט ווי די תורת מרדכי האט פארציילט.

ער האט אפאר מאל געזאגט אין לעבן “תורה האב איך געלערענט אין גור, עבודה אין וויזניץ, חסידות אין טשורטקוב”

אין אמתן אריין איז טשורטקוב און וויזניץ ממש “היינו הך”... די אהבת ישראל, האט געהאט צוויי רביס און פון זיי האט ער גערעדט א גאנץ לעבן. זיין זיידע דער צמח צדיק (וואס איז געוועהן א רוזינער רבי, איידעם פון די סבא קדישא הרה”ק ר’ ישראל מרוזין זי”ע) און זיין פעטער הרה”ק ר' דוד משה מטשארטקוב בהרה”ק ר’ ישראל מרוזין. די אהבת ישראל האט זיך אליינס גערופן א “טשורטקובער חסיד”!


אלעס וואס איך האב געשריבן דא האב איך גענומען פון א קראנטע מקור. איך Challenge ענק “כאפטס מיך ביי א ליגענט”.

יעדער זאך וואס איך האב געשריבן דא. ווי למשל אז ר׳ יהודא׳לע איז געוועהן די גרעסטע חסיד פון די אמרי חיים. און אז ר׳ אליזער דוד איז געוועהן א פייערדיגע חסיד פון די אמרי חיים קענט איר ליינען אין אלע ביכער.
אלעס וואס כהאב געשריבן וועגן ר׳ יהודא׳לע שטייט אין ספר “יהודה לקדשו”

מיין פאטער האט מיר געקויפט א מתנה פאריגע וואך א נייע ספר פון שווערע הונדערטער בלעטער פון הגה”צ ר׳ אליעזר דוד פרידמאן אלעס וואס ער האט געזאגט אויפן אמרי חיים. יעדער קען עס אליינס ליינען וועט איר זעהן איך האב גארנישט איבערגעטריבן!!! קיין איין ווארט נישט!

דא האט איר א לינק צו קויפן די ספר

יזכור אהבתם - וויזניץ - ח"א - הגרא"ד פריעדמאן

https://zbermanbooks.com/%D7%99%D7%96%D ... 7%90%D7%9F

מקען זאגן אויף מיר אסאך זאכן, אבער איין זאך בין איך נישט קיין ליגענער! דאס בין איך זיכער נישט, איך קען נישט סובל זיין קיין ליגענט!

***
וועגן תולדות אהרן פירן טישן- האב איך דאס געהערט פון ר׳ שמואל יענקל אליינס, ווען איך בין געוועהן א בחור און איך האב געלערנט אין ירושלים פלעג איך מיט נאך אסאך אנדערע אויסלענדישע וויזניצער בחורים עסען די סעודה ביי ר׳ שמואל יענקל, זיין פאטער האט נאך געלעבט דעמאלטס.
זיין פאטער פלעגט פירן אפשר א קליינע באטע אמאל אמאל, שבת מברכים וכדומה נישט קיין לאנגע טישן ווי וויזניץ.

[מפיל קינד]

סאטמאר רב זי"ע (פון די לעצטע אמת'ע תלמידי אר"י הק') שרייבט שוין אין ויוא"מ אז ווען מ'זעט א מעשה אין א ספר רעדט מען זיך איין אז דאס מוז זיין אמת כאילו כתוב בספר תורה...

נאכדערצו וואס דא רעדט מען פון מעשה ביכלעך געדרוקט מיט הארטע דעקלעך און ווייסע פאפיר. און די אידן זענען שוין נישט דא צו באשטעטיגן זייערע מימרות.

[שבת אחים]

סאטמאר רב זי"ע (פון די לעצטע אמת'ע תלמידי אר"י הק') שרייבט שוין אין ויוא"מ אז ווען מ'זעט א מעשה אין א ספר רעדט מען זיך איין אז דאס מוז זיין אמת כאילו כתוב בספר תורה...

נאכדערצו וואס דא רעדט מען פון מעשה ביכלעך געדרוקט מיט הארטע דעקלעך און ווייסע פאפיר. און די אידן זענען שוין נישט דא צו באשטעטיגן זייערע מימרות.

טוה מיר א טובה!

ער איז נישטא צו באשטעטיגן?

סאיז דא הונדערעטער טעיפס פון דרשות ברבים וואס ר׳ אליעזר דוד פרידמאן רעדט וועגן די אמרי חיים!

האסט געהערט איינע פון זיי?

סאיז דא הונדערעטער טעיפס פון שמועסן פון רבי יהודא’לע געבליבן!
און אסאך זאכן וואס ער האט אליינס געשריבן וועגן זיין שווער.

ר׳ שמואל יענקל קאהן מתולדות אברהם יצחק איז געוועהן איינע פון די נענטסטע מענטשען און פון די גרעסטע תלמידים פון רבי יהודא׳לע. ער האט זיך דארט געדרייט טאג און נאכט. סאיז נישטא קיין איין מענטש חוץ ר׳ מנחם מונדערער וואס איז געוועהן אזוי נאנט צו אים. און געשמוסט מיט אים הונדערטער שעות במשך זיין לעבן.

ר׳ שמואל יענקל האט ארויסגעבן אפאר ספרים פון זיינע שמועסן מיט רבי יהודא׳לע.

לשיטתך איז
ר׳ שמואל יענקל א ליגענער, ר׳ מנחם מונדערער א ליגענער, וכו׳ וכו׳ וכו יעדער איינער וואס זאגט נישט וואס דו ווילסט הערן איז א ליגענער!!?


הארטע דעקלעך? דיין מאמע הארטע דעקלעך!

[תרמב]

איך נעם נישט קיין שטעלונג יעצט, אבער סתם לידיעה בעלמא, ר’ שמואל יענקל הייסט אין די וועלט פאר א גרויסע בעל דמיון.
און ס’געפעלט מיר די אויסדרוק וואס מפיל קינד האט צוגעטיילט צום סאטמארע רבי, פון די לעצטע תלמידי אריה’’ק, פון תלמידי בעל שם קען ער נישט זיין ווייל שבת אחים איז נישט מסכים.