פרישע פירצה! "לעיס-טאפ" שייטלעך

[סעגאל]

ביי שיניעל האט מען געזאגט אז די פראבלעם איז אז עס איז א בגד פריצת. (ווייל עס איז געמאכט צי גיין מיט האר)

מיט די מהלך אז עס איז א בגד פריצת איז אסור אפי' אויפן טיש. ווילאנג מען קען עס זען .

[אישתישבי]

סא מען טאר נישט זאגן א דבר שבקדושה נעבן אונטער הויזן?

[הוגה]

א היימיש ווייבל ענטפערט...


.

[הקטן]

מיר האט א אינגערמאן וואס זיין ווייב איז א שייטל מאכער געזאגט אז ער האט געפרעגט עטליכע רבנים אין שטאט וואס די פראבלעם איז מיט דעם להלכה און קיינער האט אים נישט געקענט ענטפערן אויף וואס די איסור איז געבויט מטעם דין.

מאך דיך נישט נעריש, ס'איז נישט אזוי שווער פאר א רב מסביר צי זיין פאר מיסטער שייטעל מאכער וואס איז די פראבלעם להלכה
זיכער קען איינער האלטן אנדערש אבער דער רב בלייבט אויך נישט מי די צינג אינדרויסן.

[היכי דמי]

איך דערצייל דיר א מעשה שהיה און זאגסט איך מאך מיר נאריש.
פיין, האסט מיר אפגעפרעגט.

[אישתישבי]

זיי האבן א פראבלעם צו זאגן אז עס איז אסור, נישט צו זאגן פארוואס.

כלומר, מען האט זיי אריין געצווינגן אונטער שרייבן דער נוסח פין דער צעטל.

[רביה''ק זי''ע]

איך זעה נישט די ביג דיעל צו לאזן א רב מיט'ן צונג אינדרויסן, כ'האב עס שוין געטון מער פון איינמאל.

[סאנטיאגא]

דא געב איך פראפס פאר די דיינים. זיי האבן האבן גענומען די מציאות און דן געווען די הלכה מפי ראי', נישט מפי שמועה. (עכ"פ לויט וויאזוי עס קוקט אויס פונעם בילד)

איך וועל זיי געבן פראפס ווען זיי וועלן לאזן די פרויען פאררופן די אסיפה לאז שוין דעס געשעהן אמאל... אייביג מאכט מען אפ פוסקים פאר די פרויען אן הערן זייער צד...

[הקטן]

איך דערצייל דיר א מעשה שהיה און זאגסט איך מאך מיר נאריש.
פיין, האסט מיר אפגעפרעגט.

ווען דער רב זאגט אים ווייל דאס קוקט אויס וואו אייגען האר און חז"ל האבן געוואלט ס'זאל זיין א חילוק צווישען א מיידל און א פרוי וואס איז פארהייראט - וואס ענפערט דאן דיין אינגערמאן?

[[NAMELESS]]

אז אויב איז מעגליך וואלט ער דאס געוואלט זען אינעווייניג כדי צו קענען מסביר זיין פאר זיין ווייב.

[אונטער חכם]

א היימיש ווייבל ענטפערט...


.

גאנץ א נארישע טענה, די רבנים רעדן קעגן די אלע זאכן אויך, ווען אזא קלוב וואלט זיך געעפנט אין בארא פארק וואלט מען זיכער ארויסגעקומען דערקעגן.

אין וו''ב איז מען אפי' ארויסגעקומען קעגן סתם א קומזיץ.

[אונטער חכם]

דא געב איך פראפס פאר די דיינים. זיי האבן האבן גענומען די מציאות און דן געווען די הלכה מפי ראי', נישט מפי שמועה. (עכ"פ לויט וויאזוי עס קוקט אויס פונעם בילד)

איך וועל זיי געבן פראפס ווען זיי וועלן לאזן די פרויען פאררופן די אסיפה לאז שוין דעס געשעהן אמאל... אייביג מאכט מען אפ פוסקים פאר די פרויען אן הערן זייער צד...

הער נאר אויס וויאזוי די רעביצינס רעדן אויף די האטליין'ס, וועסטו דיך נאר פרייען אז נישט זיי זיצן ביי די אסיפות...

[רביה''ק זי''ע]

אז אויב איז מעגליך וואלט ער דאס געוואלט זען אינעווייניג כדי צו קענען מסביר זיין פאר זיין ווייב.

כ׳בין זיכער אז ס׳שטייט שוין ערגעץ, כ׳מיין ווי שווער איז שוין צו דרוקן ב״ש? מן הסתם שטייט עס אין עוז והדר לבושה ערגעצוואו.

[היכי דמי]

איך דערצייל דיר א מעשה שהיה און זאגסט איך מאך מיר נאריש.
פיין, האסט מיר אפגעפרעגט.

ווען דער רב זאגט אים ווייל דאס קוקט אויס וואו אייגען האר און חז"ל האבן געוואלט ס'זאל זיין א חילוק צווישען א מיידל און א פרוי וואס איז פארהייראט - וואס ענפערט דאן דיין אינגערמאן?

דארפסט נישט אנקומען צו מיין אינגערמאן, קענסט עס אליינס טוהן. (בל"נ וועל איך פרעגן מיין דיין קומענדיגע וואך). איך האב דיר פשוט דערציילט וואס א חבר מיינע האט געוואלט וויסן אויף וועלכע הלכה זיי הענגען אן די איסור, און 4 דיינים האבן אים נישט געקענט ענטפערן.

[סאנטיאגא]

א היימיש ווייבל ענטפערט...


.

גאנץ א נארישע טענה, די רבנים רעדן קעגן די אלע זאכן אויך, ווען אזא קלוב וואלט זיך געעפנט אין בארא פארק וואלט מען זיכער ארויסגעקומען דערקעגן.

אין וו''ב איז מען אפי' ארויסגעקומען קעגן סתם א קומזיץ.

די פוינט איז נישט אזוי ווייט רעדן קעגן דעם, ווי די רבנים האבן די קאפ צווישן די פיס. ביזנעס עז יוזשועל (יא אבער סאנטיאגא פארשטייט נישט אז נאר א מאן האט א איסור...)

[סאנטיאגא]

הרה״ג רבי שמואל ניימאן שליט״א האט אדרעסירט די נושא לעצטענס ווי ער איז עס מתיר ע״פ הלכה.

https://drive.google.com/file/d/19UMjUA ... p=drivesdk

ער רעדט אסאך שטותים דא באזירט אויף גארנישט און זאגט נאך יואלי לעבאוויטש'ס ווייב'ס תורות אויף נעשינאל זשעאגראפיק, אז די סיבה פארוואס מ'דעקט זיך צו די האר איז אוועקצולייגן די שיינקייט פאר'ן מאן, א פורים תורה'לע פון חרדישע אפאלעדזשעטיקס וואס איז אפשר צען יאר אלט.
איין אינטערעסאנטע זאך דערציילט אז זיין טאכטער א מיידל איז אויף קימא (זאל זי האבן א רפואה שלימה) און די האר איז זי ארויסגעפאלן און זי האט בשום אופן נישט געוואלט גיין קיין שייטל נאר מיט די אייגענע האר אפילו ווען ס'איז א האלבע אינטש לאנג ווייל א מיידל וויל גיין מיט האר און נישט מיט קיין שייטל (דאס וואס ער דערמאנט אז זיין טאכטער האט געזאגט אז אויפן שייטל וועט מען סיי ווי דערקענען אז ס'איז נישט האר, איז א שטיקל סמך להלכה אז סוף כל סוף איז אלץ דא א חילוק צווישן א שייטל און עכטע האר).

כ'מיין איך עפן א ביזנעס פון פאלשע פיאות, איך זעה אסאך יונגעלייט וואס האבן נעבעך גראדע אומבאחנ'טע פיאות איך ממש האב רחמנות אויף זיי, זיי מעגן אויסקוקן שענער פארן ווייב וואס איז?... מ'קען מאכן אסאך סטיילס. דינע, דיקע, לאנגע קורצע, קליינע קאפלעך, גרויסע קאפלעך, געשטריקט, ספרדיש, מאדערן, פרי-געקניפט, וכו' איך האלט ס'קען נאר בעסער מאכן מצות עונה אין אידישע שטובער

[[NAMELESS]]

אז אויב איז מעגליך וואלט ער דאס געוואלט זען אינעווייניג כדי צו קענען מסביר זיין פאר זיין ווייב.

כ׳בין זיכער אז ס׳שטייט שוין ערגעץ, כ׳מיין ווי שווער איז שוין צו דרוקן ב״ש? מן הסתם שטייט עס אין עוז והדר לבושה ערגעצוואו.

דעמאלץ זאל ער דאס זאגן. דער עיקר-
Don't shy away from my question. Don't be afraid to back up your איסור.

[רביה''ק זי''ע]

שיין וואלט דער רב אויסגעקוקט ווען ער ציטירט פונעם עוז והדר לבושה...

[הקטן]

מיר האט א אינגערמאן וואס זיין ווייב איז א שייטל מאכער געזאגט אז ער האט געפרעגט עטליכע רבנים אין שטאט וואס די פראבלעם איז מיט דעם להלכה און קיינער האט אים נישט געקענט ענטפערן אויף וואס די איסור איז געבויט מטעם דין.

געב איבער פאר דיין חבר אז א טעם פארוואס מ'איז מתיר זיין ווייב זאל זיין אין ביזנעס איז ווייל מען קען דערקענען אז ס'איז נישט די אייגענס... (ער קען דאס אויך ווייזען די עטליכע רבנים, וואס האבן דאס נאך נישט געוויסט)

ועוד משום שברוב הפעמים ניכר שהשערות הם מפאה נכרית -
והרואים אותה בקרוב ומסתכלין הרי ברוב הפעמים יכירו שהיא פאה נכרית.

שו"ת אגרות משה חלק אבן העזר ב' סימן יב

בדין פאה נכרית הארכתי... להביא ראיות... לאסור... ומכיון שאין שום היכר בין פאות אלו לשערות הטבעיות, הא ודאי שיש לחשוש בהן משום מראית העין, שיחשבו אותן לפרוצות... מאין ידע הרואה שפאה נכרית בראשה, והוא יסבור כי שערותיה הן, ויבאו לידי פריצות והרהורי עבירה...

שו"ת יביע אומר חלק ה אבן העזר סימן ה

[עובדיה]

ועוד משום שברוב הפעמים ניכר שהשערות הם מפאה נכרית -
והרואים אותה בקרוב ומסתכלין הרי ברוב הפעמים יכירו שהיא פאה נכרית.

שו"ת אגרות משה חלק אבן העזר ב' סימן יב

ער שרייבט דאך דארט נאך טעמים להתיר אפ' ווען מ'דערקענט נישט קיין חילוק.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך בין באמת ארויסגעגאנגן פון קאוועשטיבעל, אבער לחיבת הקודש וועל איך דא מסביר זיין פאר דער עולם וויפיל גרייזן עס ליגן אין די 'איסור' פון לעיס-טאפ שייטלעך.

די אוסרי השייטלעך, וואס אונז פסקנ'ן נישט ווי זיי, האבן דריי טעמים לאיסור:
באר שבע - צוליעב מראית עין
יעבץ- עס האט א דין פון קלתה, וואס איז נאר מותר בחצר
ישועות יעקב - עס איז די זעלבע פריצות ווי האר

אלע דריי זענען נדחה פון הלכה, דער רמ"א אין סי' ע"ה איז מתיר שייטלעך, ובני ישראל יוצאים ביד רמ"א.

די צעטיל חתמ'ערס טענה'ן אז היינטיגע שייטלעך זענען אנדערש, און הרב פאלק האט געשריבן א גאנצע סימן אין זיין 'לבושה של תורה' מסביר צו זיין אז א שייטעל וואס זעט אויס פונקט ווי האר איז אסור.

די פראבלעם איז, אלע זיין מקורות זענען בטעות יסודם.

פארוואס דינגט זיך דער רמ"א אויף די אלע שיטות אויבן? אויף די צוויי ישועות יעקב און דער יעבץ, איז דאך פשוט. ער האלט אז האר וואס איז נישט באהאפטן צום קערפער איז נישט אסור, און נישט אויף דעם דיבר הכתוב, וחסל.

אויף די טעם פון מראית עין דארף מען זוכן א תירוץ. צו זאגן אז עס רעדט פון א מחלוקת אין מציאות איז זינלאז, לא זו הדרך ולא זו העיר. דער מגן גיבורים איז אבער יא מסביר דער ענין. ער שרייבט אז עס איז נישט דא קיין מראית עין אין א זאך וואס ווערט געטון ברבים, כמבואר ביו"ד סי' קמ"א, ווייל ברבים ליכא חשדא. ד.ה. איינער וואס זעט א פארהייראטע פרוי מיט אזא לעיסטאפ שייטעל, וועט נישט טראכטן אז זי האט אויפגעדעקט די האר, ווייל ברבים זינדיגט מען נישט אזוי. נמצא שאין שום דין מראית עין ביי א שייטעל.

דער מ"ב זעט אבער אויס אז ער האלט אנדערש, און ער שרייבט אז אין די מדינות ווי מ'פירט זיך נישט צו גיין א שייטעל, ווערט עס אסור אלס מראית עין. ד.ה. אז מענטשן וואס זען א לעיסטאפ שייטעל, וויבאלד די אפציע עגזיסטירט, וועלן גיכער זאגן אז עס איז א שייטעל ווי אננעמן אז יענער האט געזינדיגט. נאר אין אזעלכע לענדער ווי מ'פירט זיך נישט צו גיין א שייטעל, איז פארהאנן א פראבלעם פון דער וואס זעט די שייטעל.

ר' משה פיינשטיין זאגט פארשידענע סברות, ועיקר דבריו איז אז חז"ל האבן נישט גוזר געווען איז עס נישט אסור, און ער גיבט סברות פארוואס חז"ל האבן נישט גוזר געווען, ווייל עס איז נישט ממש אסור, נאך התבוננות קען מען זען אז עס איז א שייטעל, עכ"פ א פרוי קען עס באמערקן, און דאס פאר אים איז גענוג (מיין שוועסטער אימפארטירט שייטלעך פון טשיינע פאר מענטשן, און זי זאגט מיר אז עס איז גלייך קענטיג אז עס איז א שייטעל).

זכינו לדין, אז אלע שייטלעך זענען אויסדריקליך מותר לגבי די שאלה פון מראית עין.

קומט הרב פאלק מיט א פלאן, אז עס איז אסור מטעם אחר. ווייל די תכלית פון די מצוה איז אפצושיידן צווישן א פנויה און א נשואה. און ער לאזט זיך ארויס זוכן ראיות דערצו. ער ארבעט בעיקר אויפצוווייזן אז די חכמים האבן חושד געווען אז די חילוק זאל זיין קענטיג, וואס זאגט אונז גארנישט לגבי די דין כיסוי הראש. אדרבא, איינער פון זיין ראיות איז פון דער נחלת שבעה וואס איז מסביר פארוואס מ'פיהרט זיך מקדש צו זיין מיט א רינגעל, כדי זי זאל אייביג ווייזן אז זי איז פארהייראט. לדעתי איז דאס א ראיה לסתור. עס שטייט דארט אז דער כיסוי ראש טוט דאס נישט אויף, און מ'דארף דער רינגעל דערפאר.

ער גייט ווייטער מיט נאך ראיות מעין אלו, און צום סוף ברענגט ער א יעבץ וואס זעט אויס אזוי. דער יעבץ איז אין לחם שמים אויף משניות פ"ב דכתובות, ווי ער שרייבט אז א פנויה מוז זיך צודעקן מיט א קלתה, און א פארהייראטע פרוי מיט א מטפחת העכער די קלתה, און די חילוק איז אז עס זאל זיין קענטיג אז זי איז א בתולה און מ'זאל וועלן חתונה האבן מיט איהר, און דער אשת איש איז אסור פאר אנדערע. די פראבלעם איז אז דער יעבץ איז דאך נדחה מהלכה, און מנהג ישראל אין אלע ספרדישע לענדער איז ווי די מוסלעמענער און די מיידלעך גיין צוגעדעקט פונקט ווי זייער מאמעס, ואין פוצה פה ומצפצף שוין צענדליגער דורות. די הלכה איז נישט אנגענומן בכלל.

אלזא, קיין עמטליכע תשובה האט ער נישט פאר די איסור, ויותר ממה שקריתי לפניכם כתוב בלוח לבי.

איך ווארט נאר ווי איינער זאל מיר מסביר זיין דער איסור, און ביז דעמאלס יאכלו ענוים וישבעו, וכן אני מורה ובא לכל שואל.

[אישתישבי]

א פנויה'ס האר הייסט נישט קיין ערוה ווייל יעדער גייט עס אויפגעדעקט, לויט דעם אז מען גייט היינט אויפגעדעקט איז עס נישט קײן ערוה. אבער דאס איז שוין א "אויפגעקלערטע" היתר.

דער משנה ברורה פסק'נט יא אז א שייטעל איז א ערוה ווייל עס זעהט אויס ווי האר, אויף דער איז געבויט דער היתר פין שייטלעך ווייל עס זעהט נישט אויס ווי האר. ממילא ווען א שייטעל זעהט אויס ווי האר איז עס א ערוה.

איך האלט אויך אז אין לדבר שיעור, ווער דארף קענען זעהן אז עס איז נישט קיין האר, אבער דאס איז דער גיסטע דערפין.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אין כזה מ"ב

וז"ל

שער נכרית - קרי נכרית להשער שנחתך ואינו דבוק לבשרה וס"ל דע"ז לא אחז"ל שער באשה ערוה וגם מותר לגלותה ואין בה משום פריעת הראש (כא) ויש חולקין ואומרים דאף בפיאה נכרית שייך שער באשה ערוה ואיסור פריעת ראש וכתב הפמ"ג דבמדינות שיוצאין הנשים בפיאה נכרית מגולה יש להם לסמוך על השו"ע ומשמע מיניה שם דאפילו שער של עצמה שנחתך ואח"כ חברה לראשה ג"כ יש להקל ובספר מגן גבורים החמיר בזה עי"ש. וכתב עוד שם דאם אין מנהג המקום שילכו הנשים בפאה נכרית בודאי הדין עם המחמירין בזה משום מראית העין עי"ש: