סידור קידושין מערכה פלאקערט ווידער אויף אין קרית יואל

[שמן למאור]

ריגעלע ריגעלע רוגז... אזעליכע קטנים,...די וועלט איז משוגה, אדער בין איך גאר משוגה?
און די צוויי זענען נאך פון די גרעסטע רבי'ס ביי כלל ישראל...

[א חסיד פון ווילנא]

איך וויל ארויסברענגען א נקודה ספעציעל פאר די חתונה

דער טאטע ע"ה איז געווען בני יואל געשטימט, און נאכדעם זאלי, אין א משפחה פון לויטער ארונים צוזאם מיט'ן טאט'ן יבלח"ט, בחייו האט ער נישט געמאכט גרויס פרנסה, געלערענט און געפרומעצט, און די ברידער וועלעכע זענן אלע גרויסע עשירים (איינער מער איינער ווייניגער) האבן אים אויסגעהאלטן אלע יארן

ווען עס איז נעבעך געשען די פלוצלינגדיגע אומגליק אז ער איז נסתלק געווארן בשעת די נייע ביה"ח איז געווען פריש און מ' האט געלייגט פרעשור אויף יעדען און אויף זיין משפחה אויך, האט די אלמנה פארשטאנען אז צוליב אירע שוואגערס קען זי אים נישט לייגן דארט, סיי וועגן עבר און סיי וועגין עתיד, וויסענדיג אז זיי וועלן זיין די שלוחים צו לעבן און חתונה מאכן די קינדער, און ער ליגט טאקע אין ק"י ביה"ח, און אלע יארן האבן זיי איר אויסגעהאלטן און חתונה געמאכט די קינדער

יעצט ביי די חתונה (וואס זיי האבן באצאלט), האט דער חתן וואס האט קיינמאל נישט געהאט דאגת פרנסה, איז געווען וויכטיגער צו אריינשטעכן א מעסער אין זיין זיידע און די קינדער אלעס פאר פארשטינקענע פארטיי און גאווה און רשעות פון רז"ל (מיט וועם ער האט "געלערנט" בחברותא)

ער האט געקענט טראגן די חתונה אויף מאנסי, וומב"ג (זיין ברודער האט יארן צוריק חתונה געהאט אין וומ"ס אפילו ער איז געווארן א איידעם אין קר"י, די וואונד איז נאך געווען פריש, און ער האט עס געטון לכבוד דעם זיידן און די פעטערס)

צוויי זאכן וואס דער בחור'ל קען טראכטן, איך פייף אן מיין מאמען וואס דארף נעבעך צוקומען צו די געוועזענע שוואגערס

אדער ווייסט ער דעם אמת אז די געלט וועט ווייטער פליסן, ווייל ער קען זיינע פעטערס, און עס איז אזוי

שעמן מעג זיך רז"ל פאר פירן ווייטער די מחלוקה

[איך אויך]

דאס איז געווען די חתן אין מחותנ'סטע החלטה,

רח''ל.

[[NAMELESS]]

מהר''א מאכט א תקנה אין זיין שטאט און מהרז''ל קומט אין יענעם'ס שטאט עפענען א זאל! עס איז אזויווי מהר''א זאל בויען א קאך אין עטרת מייזעלס און נישט לאזן סערווירן זאלונישע פלייש.

און דו רעדסט פשוט נישט צום זאך, אין עטרת מייזעלס'ס ערשטע צייטן האט מען געמעגט נעמען וועם מ'האט געוואלט און יעדער האט געבעטן רשות און מ'האט גענומען ר' געציל און אלעס איז געפארן על מי מנוחות. דו ווייסט אליין (און אויב נישט זאג איך דיר) אז זינט מהרז''ל האט אנגעכאפט די משוגעת גייט די גאנצע זאל אין דער ערד, ס'איז כמעט נישטא קיין חתונות דארט, און ווען יא איז עס אין גרויסן טייל באגלייט מיט עגמת נפש.

עס מאכט ניטאמאל קיין סענס וואס דו זאגסט, ער איז א רבי פאר אלע זיינע חסידים און וויאזוי קען ער מאכן עגמת נפש פאר געוויסע כדי צו ראטעווען אנדערע, איז טאקע נישטא קיין אנדערע וועג?

אלע מאי מיינט מען נישט דא די חסידימ'ס טובה מען מיינט נאר די אייגענע כבוד המחולל, און די חסידים זענען גאר די וואס ליידן שוין א יאר צייט און מען זעט נישט קיין ענדע דערצו.

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א, נישט קיין חילוק וויפיל מאל די גייסט עס איבערזאגן, אין צי די גייסט עס שרייבן באלד, אויפן ווילידש איז ער באלעבאס, אין ער איז באלבעס אזויפיל וויפיל א ווילידש איז באלעבאס אויף די מענטשהייט, מענטשנס פריוואטע אייגענטום באלאנגט נישט פאר אים, גלילת איז אינגאנצן נישט זיינס,

דיין דיין זאגט אז ער איז מרה דאתרא, יענעמס דיין זאגט ער איז נישט, דיין דיין זאגט מטאר נישט חתונה מאכן דארט, יענעמס דיין זאגט ממעג יא, יענעמס דיין זאגט ממעג זיך משתתף זיין ביי אזא חתונה, דיין דיין זאגט דאס ניטמאל, אין אוואדע אז מטאר נישט טעראזירן איינער וואס גייט,

עטרת מייזלעס פלעגט מען קענען מכבד זיין וועם מוויל, מהאט עס געמיזט אפשטעלן ווען דעי טעראריסטן האבן אנגעהויבן רודפן מחותנים מער אין מער, די קלימאקס איז געווען ביי מהרז"לס הויז בחור,

דער זאל האט איבער 30 חתונות דעם ווינטער, פאר אט דעי מחותנים שטעלט ער צי א זאל, אז זיי זאלן נישט ברויכן שלעפן די חתונות קיין מאנסי, ווער סוויל גיין מיט רשות איז שוין דא אנדערע ציגשטעלטע זאלן אין שטאט, אוודאי וואלט געקענט זיין נאך 30 חתונות ווען נישט מטעראזירט מחותנים, ער קען דאך אבער נישט טיען מער וויפיל ער קען, אבער וואס ער קען ברויך ער צישטעלן, אגב, עטרת מאיר צבי האט דריי מאל אזויפיל חתונות דעם ווינטער, א דאנק מייזעלס, ווי נישט ווי איז עטרת מייזלעס א אומפראקטישע זאל פאר חתונות, אין זאליס זענען אומבאקוועם צי ווערן אפגעשטעמפלט אלס אן ארוני,

רוב חתונות, ווי סאיז נישט דא קיין פעטער אן אנדרייער, גייט דורך מיט א רויגקייט, אין קיינעם אינטערסירט נישט וואס דער אלטער פערד מיט זיין קופה של גרושים האט צי זאגן, טאקע דא חתונות ווי מהאט נאך עג"מ פין דעי טעראריסטן, אין סאיז דא חתונות וואס ספעלט משפחה, אבער דאס איז דאך די מחותניםס דעסישן, אין זענען גרייט דערויף,

ער מאכט קיינעם נישט קיין עג"מ מיט זיין תקנה, וויל ווער סוויל קען ווייטער חתונה מאכן אין פארדייס אדער גיין קיין מאנסי, קיינער וועט נישט זיין ברוגז,

אין צי די אלע וואס זארגן זיך כסדר, אז די זאליס ליידן געפערליך פין מהרזל, וויל איך זיי מודיע זיין אז קיינער האט נישט געשלאסן קיין קאנטראקט צי בלייבן א זאלי, מקען ראויג אריבער גיין צי די ארונים, אין סעניוועי נישט גארנישט מחייב אלס חסידית אויס צי זיין א זאלי,

וואס איך קלער נאך אלס, א זיידע וואס גייט נישט צי אן אייניקלס חתונה, ווען סנישט דא קיין שים פסק הלכה אז מטאר נישט, אין נאר ווייל זיין אפגאטס בעבישע כבוד גייט פארשוועכט ווערן, צי ער ברויך נישט קיין גרויסע דאקטער

[שמן למאור]

מהר''א מאכט א תקנה אין זיין שטאט און מהרז''ל קומט אין יענעם'ס שטאט עפענען א זאל! עס איז אזויווי מהר''א זאל בויען א קאך אין עטרת מייזעלס און נישט לאזן סערווירן זאלונישע פלייש.

און דו רעדסט פשוט נישט צום זאך, אין עטרת מייזעלס'ס ערשטע צייטן האט מען געמעגט נעמען וועם מ'האט געוואלט און יעדער האט געבעטן רשות און מ'האט גענומען ר' געציל און אלעס איז געפארן על מי מנוחות. דו ווייסט אליין (און אויב נישט זאג איך דיר) אז זינט מהרז''ל האט אנגעכאפט די משוגעת גייט די גאנצע זאל אין דער ערד, ס'איז כמעט נישטא קיין חתונות דארט, און ווען יא איז עס אין גרויסן טייל באגלייט מיט עגמת נפש.

עס מאכט ניטאמאל קיין סענס וואס דו זאגסט, ער איז א רבי פאר אלע זיינע חסידים און וויאזוי קען ער מאכן עגמת נפש פאר געוויסע כדי צו ראטעווען אנדערע, איז טאקע נישטא קיין אנדערע וועג?

אלע מאי מיינט מען נישט דא די חסידימ'ס טובה מען מיינט נאר די אייגענע כבוד המחולל, און די חסידים זענען גאר די וואס ליידן שוין א יאר צייט און מען זעט נישט קיין ענדע דערצו.

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א, נישט קיין חילוק וויפיל מאל די גייסט עס איבערזאגן, אין צי די גייסט עס שרייבן באלד, אויפן ווילידש איז ער באלעבאס, אין ער איז באלבעס אזויפיל וויפיל א ווילידש איז באלעבאס אויף די מענטשהייט, מענטשנס פריוואטע אייגענטום באלאנגט נישט פאר אים, גלילת איז אינגאנצן נישט זיינס,

דיין דיין זאגט אז ער איז מרה דאתרא, יענעמס דיין זאגט ער איז נישט, דיין דיין זאגט מטאר נישט חתונה מאכן דארט, יענעמס דיין זאגט ממעג יא, יענעמס דיין זאגט ממעג זיך משתתף זיין ביי אזא חתונה, דיין דיין זאגט דאס ניטמאל, אין אוואדע אז מטאר נישט טעראזירן איינער וואס גייט,

עטרת מייזלעס פלעגט מען קענען מכבד זיין וועם מוויל, מהאט עס געמיזט אפשטעלן ווען דעי טעראריסטן האבן אנגעהויבן רודפן מחותנים מער אין מער, די קלימאקס איז געווען ביי מהרז"לס הויז בחור,

דער זאל האט איבער 30 חתונות דעם ווינטער, פאר אט דעי מחותנים שטעלט ער צי א זאל, אז זיי זאלן נישט ברויכן שלעפן די חתונות קיין מאנסי, ווער סוויל גיין מיט רשות איז שוין דא אנדערע ציגשטעלטע זאלן אין שטאט, אוודאי וואלט געקענט זיין נאך 30 חתונות ווען נישט מטעראזירט מחותנים, ער קען דאך אבער נישט טיען מער וויפיל ער קען, אבער וואס ער קען ברויך ער צישטעלן, אגב, עטרת מאיר צבי האט דריי מאל אזויפיל חתונות דעם ווינטער, א דאנק מייזעלס, ווי נישט ווי איז עטרת מייזלעס א אומפראקטישע זאל פאר חתונות, אין זאליס זענען אומבאקוועם צי ווערן אפגעשטעמפלט אלס אן ארוני,

רוב חתונות, ווי סאיז נישט דא קיין פעטער אן אנדרייער, גייט דורך מיט א רויגקייט, אין קיינעם אינטערסירט נישט וואס דער אלטער פערד מיט זיין קופה של גרושים האט צי זאגן, טאקע דא חתונות ווי מהאט נאך עג"מ פין דעי טעראריסטן, אין סאיז דא חתונות וואס ספעלט משפחה, אבער דאס איז דאך די מחותניםס דעסישן, אין זענען גרייט דערויף,

ער מאכט קיינעם נישט קיין עג"מ מיט זיין תקנה, וויל ווער סוויל קען ווייטער חתונה מאכן אין פארדייס אדער גיין קיין מאנסי, קיינער וועט נישט זיין ברוגז,

אין צי די אלע וואס זארגן זיך כסדר, אז די זאליס ליידן געפערליך פין מהרזל, וויל איך זיי מודיע זיין אז קיינער האט נישט געשלאסן קיין קאנטראקט צי בלייבן א זאלי, מקען ראויג אריבער גיין צי די ארונים, אין סעניוועי נישט גארנישט מחייב אלס חסידית אויס צי זיין א זאלי,

וואס איך קלער נאך אלס, א זיידע וואס גייט נישט צי אן אייניקלס חתונה, ווען סנישט דא קיין שים פסק הלכה אז מטאר נישט, אין נאר ווייל זיין אפגאטס בעבישע כבוד גייט פארשוועכט ווערן, צי ער ברויך נישט קיין גרויסע דאקטער

אלע דארפן גרויסע דוקטורים,
פאר איינער אזוי ווי איך וואס איז נישט אויפגעוואקסן אין די אלע פאליטיק, און איך שטיי אין די זייט און איך קוק זיך צו, גייט עס מיר נישט אריין אין קאפ, זענט עטס אלע משוגה??? פון קאפ גאפאלן??
און די חסידים וואס נעמען זיך אן מיט כל מיני פארדרייטע סברות, צו גערעכט מאכן זייערע פארטיי פירערס, זענען נאך מער פארוקט, מיינסט טאקע אז דיין מנהיג איז 'גערעכט'? זיי זענען ביידע 'אומגערעכט', קענסט זיך נישט לעבן דיין נארמאלן לעבן אן רודפ'ן יענעם? לאז שוין אפ, מען קומט אויף מיט אלערליי סברות, וואס ווען עס קומט צו אנדערע ענינים טוט מען פינקט פארקערט,
למשל, דא שרייטסו אז 'די דיין זאגט אזוי, אבער מיין דיין זאגט אנדערש', און מיט דעם אלעם ווען עס איז געקומען צו טראגן מיטן עירוב, זענען דוקה די זלונים געווען די וואס פלעגן אלע יארן מאכן קולות אויף די וואס פלעגן טראגן 'כהוראת דיינם'
אבער דאס איז נאר א משל, די זאך איז אזוי גרויליג און קינדעריש, אז איך פארשטיי ממש נישט וויאזוי א סאטמארע חסיד קען מיט אן ערנסטקייט 'האלטן פון זיין רבי'

[א חסיד פון ווילנא]

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א
און איך זאג אז ראדני באלאנגט נישט פאר רז"ל

וואס האלטסטו אויב מהר"א גייט אריין אין ראדני גייט ער ארויס לעבעדיג?
ביי די מחלוקות האט מען געשריגן מהר"א האט קר"י, זאל ז"ל האבן וויליאמסבורג, אי די מכלומרשטע צוואה שטייט קלאר אז ז"ל איז אויף ברוקלין, פארוואס גייט ער אריין אין יענעמס טעריטאריע?
ווייזט מיר איינמאל אין די לעצטע יארן אז מהר"א האט גערעדט קעגן זיין ברידערס הנהגה, משא"כ ז"ל האט נאך אפאר וואכן צוריק געמוטיגט דעם עולם זיך נישט דערשרעקן פון רדיפות, וואט ע שעים

[מי אני]

פאר איינער אזוי ווי איך וואס איז נישט אויפגעוואקסן אין די אלע פאליטיק, און איך שטיי אין די זייט און איך קוק זיך צו, גייט עס מיר נישט אריין אין קאפ, זענט עטס אלע משוגה??? פון קאפ גאפאלן??
און די חסידים וואס נעמען זיך אן מיט כל מיני פארדרייטע סברות, צו גערעכט מאכן זייערע פארטיי פירערס, זענען נאך מער פארוקט, מיינסט טאקע אז דיין מנהיג איז 'גערעכט'? זיי זענען ביידע 'אומגערעכט', קענסט זיך נישט לעבן דיין נארמאלן לעבן אן רודפ'ן יענעם? לאז שוין אפ, מען קומט אויף מיט אלערליי סברות, וואס ווען עס קומט צו אנדערע ענינים טוט מען פינקט פארקערט,
למשל, דא שרייטסו אז 'די דיין זאגט אזוי, אבער מיין דיין זאגט אנדערש', און מיט דעם אלעם ווען עס איז געקומען צו טראגן מיטן עירוב, זענען דוקה די זלונים געווען די וואס פלעגן אלע יארן מאכן קולות אויף די וואס פלעגן טראגן 'כהוראת דיינם'
אבער דאס איז נאר א משל, די זאך איז אזוי גרויליג און קינדעריש, אז איך פארשטיי ממש נישט וויאזוי א סאטמארע חסיד קען מיט אן ערנסטקייט 'האלטן פון זיין רבי'

ווי ארויסגעברענגט אין די ארטיקל אין וועקער 13 איז עס נישט זיך שלאגן ״פאר״ עפעס - ס׳איז זיך שלאגן און פארמעסטן לשם זיך שלאגן און פארמעסטן; אזוי ווי די צוויי טיִמס ביי ספּאָרטס. און ווען עס איז שוין יא מער ״מאטשור״ (יענץ געלעכטער…) איז די מהלך ווי אזוי די ספּאָרט גייט צו: ווער עס האט ״מער״ מענטשן ביי זיין כינוס, ווער עס קען מאכן א גרעסערע טראסק וכו׳ - מ׳טעראריזירט נישט קיין מענטשן ב״ה. ליידער ליידער מוז דאס אבער נאך אלס אויך צוגיין מיט די סארט מהלך אויך וואס טוהט יא שאדן, וואס נישט די וואס שלאגן זיך פאר די צד גייט עס באמת אָן און פארדינען עפעס דערפון, און נישט די וואס שלאגן זיך פאר׳ן צד שכנגד; אי מר רבה אנת תלמידא ואי מר רבה אנת תלמידא. ומשום הכי איז נישט שייך צו פרעגן איבער קאנסיסטענסי. עס איז די זעלבע ווי די צעיושעטע ספּאָרט פאנאטיקער וואס נעמען זיך אָן פאר זייער טיִם ביים וואָרלד קאָפּ פון סאַקער/פוּטבּאָל (צי אפשר נאך ערגער וויבאלד דא טוהט מען דאך ממש וויי מענטשן בכוונה). איך פארשטיי אז אין דעם אלעם איז דא דעם געפיל פון גרופע אידענטיטעט, אבער ווי געזאגט: פונקט אזוי ווי ביי ספּאָרטס (נאר דא אלס די אינסולעריטי פונעם געזעלשאפט וכו׳ פירט ער אסאך מער פרטים פון זיין לעבן לפי די גרופע אידענטיטעט/נאָרמס פון די ״ספּאָרטס טיִם״ אין וועלכעס ער איז אן אָנהענגער; ויתכן אלס נוּרטוּר וכו׳ איז ער געווען נאך שטערקער פעיטעד און דעטערמינד צו זיין דערין אן אָנהענגער).

הכלל העולה: קיינער דא ״האלט נישט פון זיין רבי״ - עכ״פ נישט אין די קאנטעקסט פון די סיבה וואס ער שלאגט זיך דא אויף. און אויב טאקע איז דא איינער וואס האלט יא פון איינע פון די רבי׳ס אָן זיך שלאגן פאר זיי, זיין טיִם, בכלל, דאן איז עס אזוי ווי תוכו אכל וקליפתו זרק.

ובכלל אזוי ווי עס קומט ארויס פון וואס [tag]העניך[/tag] האט געשריבן: אונזער געזעלשאפט ציהט אונז אויף צו בלייבן קינדעריש; אונז פירען זיך אויף און טראכטן ווי קינדער; אונזערע מנהיגים פירען זיך אויף און טראכטן ווי קינדער.

[שמעון וואלף]

אלע מאי מיינט מען נישט דא די חסידימ'ס טובה מען מיינט נאר די אייגענע כבוד המחולל, און די חסידים זענען גאר די וואס ליידן שוין א יאר צייט און מען זעט נישט קיין ענדע דערצו.

די סידור קידושין אין עטרת מייזעלס ברענגט אים ענדערש בזיונות.
פליז

[שמעון וואלף]

איך וויל ארויסברענגען א נקודה ספעציעל פאר די חתונה

דער טאטע ע"ה איז געווען בני יואל געשטימט, און נאכדעם זאלי, אין א משפחה פון לויטער ארונים צוזאם מיט'ן טאט'ן יבלח"ט, בחייו האט ער נישט געמאכט גרויס פרנסה, געלערענט און געפרומעצט, און די ברידער וועלעכע זענן אלע גרויסע עשירים (איינער מער איינער ווייניגער) האבן אים אויסגעהאלטן אלע יארן

ווען עס איז נעבעך געשען די פלוצלינגדיגע אומגליק אז ער איז נסתלק געווארן בשעת די נייע ביה"ח איז געווען פריש און מ' האט געלייגט פרעשור אויף יעדען און אויף זיין משפחה אויך, האט די אלמנה פארשטאנען אז צוליב אירע שוואגערס קען זי אים נישט לייגן דארט, סיי וועגן עבר און סיי וועגין עתיד, וויסענדיג אז זיי וועלן זיין די שלוחים צו לעבן און חתונה מאכן די קינדער, און ער ליגט טאקע אין ק"י ביה"ח, און אלע יארן האבן זיי איר אויסגעהאלטן און חתונה געמאכט די קינדער

יעצט ביי די חתונה (וואס זיי האבן באצאלט), האט דער חתן וואס האט קיינמאל נישט געהאט דאגת פרנסה, איז געווען וויכטיגער צו אריינשטעכן א מעסער אין זיין זיידע און די קינדער אלעס פאר פארשטינקענע פארטיי און גאווה און רשעות פון רז"ל (מיט וועם ער האט "געלערנט" בחברותא)

ער האט געקענט טראגן די חתונה אויף מאנסי, וומב"ג (זיין ברודער האט יארן צוריק חתונה געהאט אין וומ"ס אפילו ער איז געווארן א איידעם אין קר"י, די וואונד איז נאך געווען פריש, און ער האט עס געטון לכבוד דעם זיידן און די פעטערס)

צוויי זאכן וואס דער בחור'ל קען טראכטן, איך פייף אן מיין מאמען וואס דארף נעבעך צוקומען צו די געוועזענע שוואגערס

אדער ווייסט ער דעם אמת אז די געלט וועט ווייטער פליסן, ווייל ער קען זיינע פעטערס, און עס איז אזוי

שעמן מעג זיך רז"ל פאר פירן ווייטער די מחלוקה

וואס איז דאס גיין באשמירן פריוואטע משפחה פאליטיקס ברבים?

[שמעון וואלף]

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א
און איך זאג אז ראדני באלאנגט נישט פאר רז"ל

וואס האלטסטו אויב מהר"א גייט אריין אין ראדני גייט ער ארויס לעבעדיג?
ביי די מחלוקות האט מען געשריגן מהר"א האט קר"י, זאל ז"ל האבן וויליאמסבורג, אי די מכלומרשטע צוואה שטייט קלאר אז ז"ל איז אויף ברוקלין, פארוואס גייט ער אריין אין יענעמס טעריטאריע?
ווייזט מיר איינמאל אין די לעצטע יארן אז מהר"א האט גערעדט קעגן זיין ברידערס הנהגה, משא"כ ז"ל האט נאך אפאר וואכן צוריק געמוטיגט דעם עולם זיך נישט דערשרעקן פון רדיפות, וואט ע שעים

ס'דא א סיבה פארוואס מהר"א קען נישט אריינגיין אין ראדני און מהרז"ל קען יא אריינגיין אין קרית יואל, און די תירוץ איז ווייל מהר"א איז נישט בעה"ב אין קרית יואל. אין זיין שול און מוסדות איז ער יא בעה"ב און מהרז"ל קען טאקע נישט אריינגיין דארט.
(אגב, האב איך געהערט אז מהרז"ל איז געווען אין קעסקעיט בילדינג אין וומ"ס פאר א שבע ברכות פון אן אייניקל און רב סאקס, די רב פון די שול דארט (ארונים), האט אים מכבד געווען קלאפן א מזוזה ביי אים אינדערהיים. דערנאך האט ער אים געלאדענט צו קומען באזיכן די שול אבער מהרז"ל האט געזאגט עוד חזון למועד).

מהרז"ל האט באקומען וומ"ס פונקט ווי מהר"א האט באקומען קרית יואל, דהיינו די עקזיסטירענדע שולן און מוסדות, און וועם ס'נישט געפאלן האט זיך אפגעטיילט און געמאכט שבת פאר זיך. אין וומ"ס איז עס געווען די ארונים און אין קרית יואל די זלונים.

די ווילסט וויסן פארוואס מהר"א רעדט נישט קעגן זיין ברידער'ס הנהגה און מהרז"ל יא, אבער די זאגסט אליין די תירוץ. מהרז"ל'ס חסידים ווערן גערודפ'ט דארף ער זיי מוטיגן. קענסטיך פארשטעלן טאמער וואלטן די ארונים אין וומ"ס געליטן רדיפות וואספארא געשמאקע דרשות מ'וואלט געהערט פון מהר"א. און די זאגסט נאך וואט עי שעים, איז עס א שעים צו מוטיגן זיך נישט צו דערשרעקן פון רדיפות אדער איז די שעים פאר די וואס רודפ'ן אנדערע אידן?

[גאנצל]

בקיצור ווען די אנשי רזל נעמען זיך וויינען און שטויסן מיט די פיס ווי די קליינע קינדער ברענגט עס א רואיגקייט און געלעכטכר בענעזאם

שרייען שרייט מען אז דער זיידע האט מען געסטראשעט ווען דער אמת פאטשט אין פנים אז דער זיידע האט פשוט נישט געוואלט גיין ווייל ביי אים האט א פסק פון ר"ת נאך עפעס א חשיבות

רזל רזל לאז דיך אפ פון קרית יואל ס'איז נישט דיין מזלדיגע פלאץ ס'איז גארנישט מ'האט שוין געהערט אזוינס דו האסט שוין היינט א מנין אין בלומענבערג און לעיקוואד און בלומינג גראוו וואס דארפסטו פון קרית יואל ? דו האסט שוין אפילו א צייטשריפט וואס בלאזט אויס דמיונות וואך איין וואך אויס און שווערן זיך ביי אלעם הייליגען אז קרית יואל רבתי מאכט פאקטן אנדערש אבער דאס איז גוט פאר די קינדערלעך דו גיי נעם צוזאם דיינע כוחות אין בלומענבערג לעיקוואד פלארידע און ווי נישט

הער אויס א עצה פון א גוטע פריינט

[א חסיד פון ווילנא]

איך וויל ארויסברענגען א נקודה ספעציעל פאר די חתונה

דער טאטע ע"ה איז געווען בני יואל געשטימט, און נאכדעם זאלי, אין א משפחה פון לויטער ארונים צוזאם מיט'ן טאט'ן יבלח"ט, בחייו האט ער נישט געמאכט גרויס פרנסה, געלערענט און געפרומעצט, און די ברידער וועלעכע זענן אלע גרויסע עשירים (איינער מער איינער ווייניגער) האבן אים אויסגעהאלטן אלע יארן

ווען עס איז נעבעך געשען די פלוצלינגדיגע אומגליק אז ער איז נסתלק געווארן בשעת די נייע ביה"ח איז געווען פריש און מ' האט געלייגט פרעשור אויף יעדען און אויף זיין משפחה אויך, האט די אלמנה פארשטאנען אז צוליב אירע שוואגערס קען זי אים נישט לייגן דארט, סיי וועגן עבר און סיי וועגין עתיד, וויסענדיג אז זיי וועלן זיין די שלוחים צו לעבן און חתונה מאכן די קינדער, און ער ליגט טאקע אין ק"י ביה"ח, און אלע יארן האבן זיי איר אויסגעהאלטן און חתונה געמאכט די קינדער

יעצט ביי די חתונה (וואס זיי האבן באצאלט), האט דער חתן וואס האט קיינמאל נישט געהאט דאגת פרנסה, איז געווען וויכטיגער צו אריינשטעכן א מעסער אין זיין זיידע און די קינדער אלעס פאר פארשטינקענע פארטיי און גאווה און רשעות פון רז"ל (מיט וועם ער האט "געלערנט" בחברותא)

ער האט געקענט טראגן די חתונה אויף מאנסי, וומב"ג (זיין ברודער האט יארן צוריק חתונה געהאט אין וומ"ס אפילו ער איז געווארן א איידעם אין קר"י, די וואונד איז נאך געווען פריש, און ער האט עס געטון לכבוד דעם זיידן און די פעטערס)

צוויי זאכן וואס דער בחור'ל קען טראכטן, איך פייף אן מיין מאמען וואס דארף נעבעך צוקומען צו די געוועזענע שוואגערס

אדער ווייסט ער דעם אמת אז די געלט וועט ווייטער פליסן, ווייל ער קען זיינע פעטערס, און עס איז אזוי

שעמן מעג זיך רז"ל פאר פירן ווייטער די מחלוקה

וואס איז דאס גיין באשמירן פריוואטע משפחה פאליטיקס ברבים?

ווייס איך נישט וואסארע פרייוואט פאליטיקס מ׳ האט גערעדט, נישט דא קיין פרייוואטע פאליטיק

[א חסיד פון ווילנא]

נמחק. כפול

[א חסיד פון ווילנא]

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א
און איך זאג אז ראדני באלאנגט נישט פאר רז"ל

וואס האלטסטו אויב מהר"א גייט אריין אין ראדני גייט ער ארויס לעבעדיג?
ביי די מחלוקות האט מען געשריגן מהר"א האט קר"י, זאל ז"ל האבן וויליאמסבורג, אי די מכלומרשטע צוואה שטייט קלאר אז ז"ל איז אויף ברוקלין, פארוואס גייט ער אריין אין יענעמס טעריטאריע?
ווייזט מיר איינמאל אין די לעצטע יארן אז מהר"א האט גערעדט קעגן זיין ברידערס הנהגה, משא"כ ז"ל האט נאך אפאר וואכן צוריק געמוטיגט דעם עולם זיך נישט דערשרעקן פון רדיפות, וואט ע שעים

ס'דא א סיבה פארוואס מהר"א קען נישט אריינגיין אין ראדני און מהרז"ל קען יא אריינגיין אין קרית יואל, און די תירוץ איז ווייל מהר"א איז נישט בעה"ב אין קרית יואל. אין זיין שול און מוסדות איז ער יא בעה"ב און מהרז"ל קען טאקע נישט אריינגיין דארט.
(אגב, האב איך געהערט אז מהרז"ל איז געווען אין קעסקעיט בילדינג אין וומ"ס פאר א שבע ברכות פון אן אייניקל און רב סאקס, די רב פון די שול דארט (ארונים), האט אים מכבד געווען קלאפן א מזוזה ביי אים אינדערהיים. דערנאך האט ער אים געלאדענט צו קומען באזיכן די שול אבער מהרז"ל האט געזאגט עוד חזון למועד).

מהרז"ל האט באקומען וומ"ס פונקט ווי מהר"א האט באקומען קרית יואל, דהיינו די עקזיסטירענדע שולן און מוסדות, און וועם ס'נישט געפאלן האט זיך אפגעטיילט און געמאכט שבת פאר זיך. אין וומ"ס איז עס געווען די ארונים און אין קרית יואל די זלונים.

די ווילסט וויסן פארוואס מהר"א רעדט נישט קעגן זיין ברידער'ס הנהגה און מהרז"ל יא, אבער די זאגסט אליין די תירוץ. מהרז"ל'ס חסידים ווערן גערודפ'ט דארף ער זיי מוטיגן. קענסטיך פארשטעלן טאמער וואלטן די ארונים אין וומ"ס געליטן רדיפות וואספארא געשמאקע דרשות מ'וואלט געהערט פון מהר"א. און די זאגסט נאך וואט עי שעים, איז עס א שעים צו מוטיגן זיך נישט צו דערשרעקן פון רדיפות אדער איז די שעים פאר די וואס רודפ'ן אנדערע אידן?

אזוי האסטו אפגעמאכט
מהר"א האט באקומען די רבנות פוו שטאדט קר"י, זייו טאטע (און עלטער פעטער) האבן אפילו נישט געלאזט אנדערע מוסדות אבער וועל מיר דאס לאזן פאר א צווייט מאל
דאס וואס די זאליס טוען אין קר"י איז פונקט ווי חסידי מהר"א וועלן אריינגיין אין ראדני מאכן שבת פאר זיך
דאס איז א פאקט אז ווען מ׳ האט געוויסט אז מהר"א האט קר"י האט עס געמיינט די שטאדט
און יא מ׳ האט גערודפט די ארונים אין וומ"ס, חוץ נישט ארייננעמען אין ujo האט מען זיי געמאסר׳ט אויף טריט און שריטאון שאדן געמאכט שווערע געלטער, מהר"א האט נישט געזאגט קיין ווארט אפילו ווען מ׳ האט ארויסגעשטעלט די קינדער אויף די גאס אויף העריסאן פלעיס

עטס פארגעסט שוין דערפון, אבער די שאנד פלעק וועט בלייבן

די סטאפ ארדערס ביים בויען די ביהמ"ד אויף האפער איז געווען פערצופאל, ועוד ועוד

ב"ה היינט האלט מען שוין אז מ"ד נידערמאן וויל זיך טרעפן מיט מעיאר עדעמס מוז ער קומען אויף מנוחה ושמחה צו א מיטונג וואס איז ארגענעזירט דורך נפתלי משה אינדיג

[שמעון וואלף]

א שאד איבערצוקייען אלטע ויכוחים. לאמיר זיך האלטן צום סידור קדושין סומאטוכע.

[א חסיד פון ווילנא]

א שאד איבערצוקייען אלטע ויכוחים. לאמיר זיך האלטן צום סידור קדושין סומאטוכע.

עס איז תלוי הא בהא

אבער איך פארשטיי אז די ווילסט נישט בהאנדלען די נושא, דיפ דאון ווייסטו ווער עס איז גערעכט, אסאך געשמאקער צו רעדן פון זייטיגע זאכן

[מיליאנער]

א שאד איבערצוקייען אלטע ויכוחים. לאמיר זיך האלטן צום סידור קדושין סומאטוכע.

וואס הייסט אלטע ויכוחים? דו האסט געזאגט אז די זאליס קענען נישט טון אזעלכע זאכן ווייל עס איז נישט זייער מענטאליטעט, ווייזט מען דיר אז זיי האבן געטון אזעלכע און ערגערע זאכן.

עס קומט זייער קלאר אריין.

[ליב צו וויסן]

.

[שמעון וואלף]

א שאד איבערצוקייען אלטע ויכוחים. לאמיר זיך האלטן צום סידור קדושין סומאטוכע.

וואס הייסט אלטע ויכוחים? דו האסט געזאגט אז די זאליס קענען נישט טון אזעלכע זאכן ווייל עס איז נישט זייער מענטאליטעט, ווייזט מען דיר אז זיי האבן געטון אזעלכע און ערגערע זאכן.

עס קומט זייער קלאר אריין.

איך האב געזאגט?
סארי, ביסט אביסול צעמישט

[signout]

קיינער צוינגט נישט חתונה מאכן אין דעם זאל, דער זאל האט א תקנה אז נאר מהרז"ל קען מסדר קידושין זיין, דער תקנה איז געמאכט געווארן לצורך זיינע חסידים אין ק"י, זיי זאלן נישט דארפן פארן קיין מאנסי, אין מזאל נישט קענען טעראזירן וועם ממעג נעמען פאר מסדר קידושין,
רז"ל האט א פליכט כלפי זיינע חסידים אנצוהאלטן דעם תקנה, בכדי ווער סגעהער צי אים אין וויל חתונה מאכן אין ק"י, זאל קענען געניסן פין דעי סערוויס, אזוי סאיז דא ביי יעדע קהילה בישראל,

אין ווער סהאט פראבלעמען מיט משפחה, זאל געזינטערהייט חתונה מאכן ווי ער וויל, אין מכבד זיין וועם ער וויל,

דער חתן האט דווקא געוואלט דא חתונה מאכן, אין רז"ל זאל מסדר זיין, אין הער אויף דרייען א קאפ אז די משפחה האט געבעטן, די משפחה האט געקענט טוישן זאל אז זיי ווילן האבן א פעטער זאל מסדר זיין,

דאס איז געווען די חתן אין מחותנ'סטע החלטה,

איך פארשטיי נישט.

סיי מהר''א און סיי מהרז''ל האבן א תקנה לגבי סידור קידושין, איינער וועגן מרא דאתרא און דער אנדערער צו ראטעווען זיין עולם פונעם מרא דאתרא, ביידע האבן חסידים וואס בעטן זיך ביי זיי צו מאכן א אויסנאם, ביידע לאזן נישט, אבער מהר''א איז די שייגעץ הדור און מהרז''ל איז דער מציל הדורות.

אגב וואספארא הצלה איז דאס אז מהרז''ל צווינגט דוקא אים צו נעמען אפילו עס איז גורם עגמת נפש, וואלט נישט געווען גענוג אז מבויעט א זאל ווי מ'לאזט יעדן מסדר קידושין זיין? וואספארא מין געראטעוואכטס איז דאס אז מען נעמט די געראטעוועטע און מקארנערט זיי אז זיי מוזן נעמען מהרז''ל? קוק, מ'האלט שוין א יאר נאכדעם און ס'קוקט נישט אויס ווי דער עולם געניסט שוין פון מהרז''לס הארוואניע לטובת זיינע חסידים.

מהרז"ל מאכט א תקנה אין זיין זאל פאר א טובה פאר זיינע אייגענע מענטשן, מהר"א מאכט א תקנה אין יענם'ס זאל, צי טעראזירן אנדערע מענטשן וויאזוי זיי דארפן זיך פירן,

מהאט שוין געהאט געמאכט א זאל ווי יעדער קען מסדר קידושין זיין, אבער היות יעדער קען מסדר קידושין זיין, האט מען טעראזירט מחותנים וועם ממעג יא אדער נישט נעמען, אין זיינע מענטשן האבן געפערליך געליטן, האט ער געמאכט א תקנה אז נאר ער קען מסדר זיין אזוי קען מען נישט משוגע מאכן וועם ממעג יא אדער נעמען,

אין פאקט, קימט ער רוב מאל נישט אראפ, (ער זיכט בכלל נישט קיין סידור קידושין, ווען יא וואלט ער שוין לאנג איינגעפירט אין וויליאמסבורג אין זיינע זאלן) נאר ווען סאיז דא ארונישע משפחה וואס לייגן פרעשור, קימט ער אראפ צי מסדר קידושין זיין, אזוי אפצושטעלן די טעראריזם אויף יענע משפחה,

אין אגעין, ער צוינגט נישט קיינעם חתונה צי מאכן דארט, סאיז זיין זאל אין ער איז בארעכטיקט עס צי פארדינגען וויאזוי ער וויל,

איך וויל נאך אלס פארשטיין פארוואס דער זיידע איז א העלד, ווען סאיז נישט דא קיין איין פסק להלכה אז מטאר זיך נישט משתתף זיין ביי אזא חתונה?

מהרז''ל קען נישט איינפירן אזא תקנה אין וומסב''ג ווייל ער איז נישט רב אין שטאט, ס'בכלל נישט דומה אין ק''י איז אייביג געווען א תקנה אז דער רב איז מסד''ק,
יעצט אז די מינאריטי קהילה שרייט מהרז''ל איז רב אבער דער דיין וואס דער מיסד האט אויפגענומען שרייט ביזט נישט דארף מען זעהן ווער ס'איז גערעכט

[signout]

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א, נישט קיין חילוק וויפיל מאל די גייסט עס איבערזאגן, אין צי די גייסט עס שרייבן באלד, אויפן ווילידש איז ער באלעבאס, אין ער איז באלבעס אזויפיל וויפיל א ווילידש איז באלעבאס אויף די מענטשהייט, מענטשנס פריוואטע אייגענטום באלאנגט נישט פאר אים, גלילת איז אינגאנצן נישט זיינס,

דיין דיין זאגט אז ער איז מרא דאתרא, יענעמס דיין זאגט ער איז נישט, דיין דיין זאגט מטאר נישט חתונה מאכן דארט, יענעמס דיין זאגט ממעג יא, יענעמס דיין זאגט ממעג זיך משתתף זיין ביי אזא חתונה, דיין דיין זאגט דאס ניטמאל, אין אוואדע אז מטאר נישט טעראזירן איינער וואס גייט,

עטרת מייזלעס פלעגט מען קענען מכבד זיין וועם מוויל, מהאט עס געמיזט אפשטעלן ווען דעי טעראריסטן האבן אנגעהויבן רודפן מחותנים מער אין מער, די קלימאקס איז געווען ביי מהרז"לס הויז בחור,

דער זאל האט איבער 30 חתונות דעם ווינטער, פאר אט דעי מחותנים שטעלט ער צי א זאל, אז זיי זאלן נישט ברויכן שלעפן די חתונות קיין מאנסי, ווער סוויל גיין מיט רשות איז שוין דא אנדערע ציגשטעלטע זאלן אין שטאט, אוודאי וואלט געקענט זיין נאך 30 חתונות ווען נישט מטעראזירט מחותנים, ער קען דאך אבער נישט טיען מער וויפיל ער קען, אבער וואס ער קען ברויך ער צישטעלן, אגב, עטרת מאיר צבי האט דריי מאל אזויפיל חתונות דעם ווינטער, א דאנק מייזעלס, ווי נישט ווי איז עטרת מייזלעס א אומפראקטישע זאל פאר חתונות, אין זאליס זענען אומבאקוועם צי ווערן אפגעשטעמפלט אלס אן ארוני,

רוב חתונות, ווי סאיז נישט דא קיין פעטער אן אנדרייער, גייט דורך מיט א רויגקייט, אין קיינעם אינטערסירט נישט וואס דער אלטער פערד מיט זיין קופה של גרושים האט צי זאגן, טאקע דא חתונות ווי מהאט נאך עג"מ פין דעי טעראריסטן, אין סאיז דא חתונות וואס ספעלט משפחה, אבער דאס איז דאך די מחותניםס דעסישן, אין זענען גרייט דערויף,

ער מאכט קיינעם נישט קיין עג"מ מיט זיין תקנה, וויל ווער סוויל קען ווייטער חתונה מאכן אין פארדייס אדער גיין קיין מאנסי, קיינער וועט נישט זיין ברוגז,

אין צו די אלע וואס זארגן זיך כסדר, אז די זאליס ליידן געפערליך פין מהרז"ל, וויל איך זיי מודיע זיין אז קיינער האט נישט געשלאסן קיין קאנטראקט צו בלייבן א זאלי, מקען רואיג אריבערגיין צי די ארונים, אין סעניוועי נישט גארנישט מחייב אלס חסידות אויס צי זיין א זאלי,

וואס איך קלער נאך אלס, א זיידע וואס גייט נישט צי אן אייניקלס חתונה, ווען סנישט דא קיין שים פסק הלכה אז מטאר נישט, אין נאר ווייל זיין אפגאטס בעבישע כבוד גייט פארשוועכט ווערן, צי ער ברויך נישט קיין גרויסע דאקטער

דער דיין פין וועם דו רעדסט האט דער מייסד פין שטאט אויפגענומען אלס דיין פון שטאט, און נאר וועגן דעם זענען אזוי סאך אפילו פון צד מהרז''ל וואס האלטן זיך צוריק פון חתונה מאכען אין ק''י אן רשות.

און דו רעדסט פון 30 חתונות ביי מהרז''ל אין 90 חתונות ביי בני יואל, כ'וואלט געווען נייגעריג צו זעהן דיין ליסט ווייל כ'האב געהערט אז ס'ניטעמאל דא א דריטל דעם ווינטער, קוק וויפיל חתונות ס'שוין געווען חשון ביז חצי שבט.

יא מ'האט געשריבן אין די צייטונגען אז ס'דא 100 חתונות דעם ווינטער, אבער מ'האט געדארפט זיין א נאר עס אפצוקויפן.

[signout]

קרית יואל באלאנגט נישט פאר מהר"א
און איך זאג אז ראדני באלאנגט נישט פאר רז"ל

וואס האלטסטו אויב מהר"א גייט אריין אין ראדני גייט ער ארויס לעבעדיג?
ביי די מחלוקות האט מען געשריגן מהר"א האט קר"י, זאל ז"ל האבן וויליאמסבורג, אי די מכלומרשטע צוואה שטייט קלאר אז ז"ל איז אויף ברוקלין, פארוואס גייט ער אריין אין יענעמס טעריטאריע?
ווייזט מיר איינמאל אין די לעצטע יארן אז מהר"א האט גערעדט קעגן זיין ברידערס הנהגה, משא"כ ז"ל האט נאך אפאר וואכן צוריק געמוטיגט דעם עולם זיך נישט דערשרעקן פון רדיפות, וואט ע שעים

ס'דא א סיבה פארוואס מהר"א קען נישט אריינגיין אין ראדני און מהרז"ל קען יא אריינגיין אין קרית יואל, און די תירוץ איז ווייל מהר"א איז נישט בעה"ב אין קרית יואל. אין זיין שול און מוסדות איז ער יא בעה"ב און מהרז"ל קען טאקע נישט אריינגיין דארט.
(אגב, האב איך געהערט אז מהרז"ל איז געווען אין קעסקעיט בילדינג אין וומ"ס פאר א שבע ברכות פון אן אייניקל און רב סאקס, די רב פון די שול דארט (ארונים), האט אים מכבד געווען קלאפן א מזוזה ביי אים אינדערהיים. דערנאך האט ער אים געלאדענט צו קומען באזיכן די שול אבער מהרז"ל האט געזאגט עוד חזון למועד).

מהרז"ל האט באקומען וומ"ס פונקט ווי מהר"א האט באקומען קרית יואל, דהיינו די עקזיסטירענדע שולן און מוסדות, און וועם ס'נישט געפאלן האט זיך אפגעטיילט און געמאכט שבת פאר זיך. אין וומ"ס איז עס געווען די ארונים און אין קרית יואל די זלונים.

די ווילסט וויסן פארוואס מהר"א רעדט נישט קעגן זיין ברידער'ס הנהגה און מהרז"ל יא, אבער די זאגסט אליין די תירוץ. מהרז"ל'ס חסידים ווערן גערודפ'ט דארף ער זיי מוטיגן. קענסטיך פארשטעלן טאמער וואלטן די ארונים אין וומ"ס געליטן רדיפות וואספארא געשמאקע דרשות מ'וואלט געהערט פון מהר"א. און די זאגסט נאך וואט עי שעים, איז עס א שעים צו מוטיגן זיך נישט צו דערשרעקן פון רדיפות אדער איז די שעים פאר די וואס רודפ'ן אנדערע אידן?

ס'נישט אמת אז ר' שמואל דוד סאקס האט אים געגבן צו קלאפען א מזוזה, אין אויב יא וואס ברענגסטו ארויס דערמיט?

קרית יואל איז במציאות אנדערש ווי וומסב''ג, וומסב''ג האט נישט קיין מרא דאתרא אין וועגן דעם טראגט סאטמאר נישט מיט די עירוב

אין במציאות ווען מ'האט ג'רודפט חסידי מהר''א האסטו נישט געהערט קיין ווארט פין מהר''א, אין אפילו יעצט אויב זיי זאלען זיך איינברעכן אין ראדני אין מ'וועט זיין רודפן וועט מהר''א זיין שטוהל

[מיליאנער]

גראדע אז דו רעדסט פון מרא דאתרא און עירוב, לכאורה וואלטן די זאליס און בני יואל נישט געמעגט טראגן אין קרית יואל, פאר די זעלבע סיבה פארוואס מ'טאר נישט אין וויליאמסבורג, פשוט ס'נישטא קיין מרא דאתרא.

אפשר קענען אונזערע זאליס פארענטפערן די קשי'?