זאכן וואס כ'וויל וויסן

[רביה''ק זי''ע]

אין גמרא איז דא א מחלוקת צו די טראפן זענען מסיני צו נישט, די שאלה איז נאר צו מסיני מיינט טאקע מסיני אדער ס׳איז אזא סארט ענין ווי הלכה למשה מסיני אדער אז לאקשן קוגל איז מסיני.

[לייבל שטילער]

די גמרא (נדרים פרק ג) רעדט פון ''פיסוק טעמים'' וואס מיינט ווארשיינליך נאר אתנחתא און סוף פסוק, נישט טראפן אלץ א ניגון.

[ברוינשטיין]

עס ווערט דערמאנט אין נאך מסכתות אחוץ נדרים.

[ברוינשטיין]

די שאלה איז נאר צו מסיני מיינט טאקע מסיני אדער ס׳איז אזא סארט ענין ווי הלכה למשה מסיני אדער אז לאקשן קוגל איז מסיני.

?

[רביה''ק זי''ע]

?

viewtopic.php?p=457885#p457885

[רביה''ק זי''ע]

די גמרא (נדרים פרק ג) רעדט פון ''פיסוק טעמים'' וואס מיינט ווארשיינליך נאר אתנחתא און סוף פסוק, נישט טראפן אלץ א ניגון.

די טראפן זענען לכתחילה געשטעלט געווארן פאר punctuation, די ניגונים איז א צוגעלייגטע זאך וואס האט נישט בעצם מיט די טעמים נאר מ׳זעצט עס לויט די טעמים. אין נוסח אשכנז איז דא עטליכע ניגונים וואס מ׳זינגט אויף די פסוקים, תורה, נביאים, ימים נוראים, איכה, מגילה, קוהלת-רות-שיר-השירים, איך גלייב נישט אז איינער רעדט זיך איין אז די אלע ניגונים זענען מסיני צו וואס.

[ברוינשטיין]

@מי אני איך זעה אז די האסט געגעבן א לייקל, מיינט דאס א צושטימונג? אויב יא, ווי שטעלט איר דעם ליניע? וואס איז יא מסיני און וואס נישט? (איך באצו זיך יעצט אויסדריקליך נאר צו דעם נושא, נישט צו סתם הלכות וכדו'.)

[מי אני]

ווי ארויסגעברענגט איז "פיסוק טעמים" אין די קאנטעקסט דארט בתלמוד ל"ד די נגינה.
ועיין כאן.

[berlbalaguleh]

איי געס מען קען נישט ערווארטן אז א בעל עגלה זאל דאס וויסן, אבער פון הרב פאלק איז דא דריי דיקע בענדער תשובות אויף או"ח און יו"ד, און עטליכע סעריעס פון ספרים בהלכות שבת אויף לה"ק און ענגליש.

...אינטרעסאנט אז דער בלאט און די אנדערע הייליגע צייטונגען האבן קיינמאל נישט געברענגט א מודעה איבער הרב פאלק'ס אנדערע שיעורים בהלכה...!

אויך אינטרעסאנט אז הרב פאלק זצוק"ל איז "סטאק"... געווארן איבער די הלכות. ווי לאנג א סקוירט דארף זיין אונטער די קני. און ווען הייסט א קלייד "טייט" און צוגעפאסט... און ווי הויך מעג א פרוי רעדן אויפ'ן סעלפאון אין רשות הרבים. סיי אויף די גאס אדער אין אויטאבוס ווען ס'איז דא אסאך מענער וואס הערן דעם שמועס...!

[קהל'ס נער]

די אלע חברה פון פון ועד הצניעות טוען עס פשוט אזוי קען מען רעדן ניבול פה און פאנטאזירן תאוות און דורכטון יעדע צווייטע אשת איש און מ'איז נאך א צדיק אויכעט.
האלא, אז די מיינסט דעם אייבערשטן עפען א גמ' און לערן א בלאט (אבער ח"ו נישט דף היומי ) די ניבול פה מצוות זאלסטו לאזן פאר א צווייטן.

[[NAMELESS]]

בערל, איך פארשטיי נישט וויאזוי דו שעמסט דיך נישט מודה צו זיין אז דיין מיינונג איבער הרב פאלק נעמסטו פון צייטונגען... אזוי מעסט מען א ת"ח?

יעצט איבער זיין "סטאק" זיין איבער צניעות. אנגעהויבן האט ער צוליב דעם וואס ער פלעגט גיבן קביעות'דיגע שיעורים בהלכה (נישט דווקא אויף צניעות) אין מיידל סעמינארן, מילא איז געווארן די פוסק פאר די מיידלעך. זיי פלעגן איהם פרעגן די אלע סארט שאלות אויף צניעות מילא האט ער אפגעשריבן א ספר דערויף. היות דאס איז געווען דער ערשטער אזא מין ספר איז אטאמאטיש פארופט זיך שוין יעדער אויף איהם.

ער איז קיינמאל נישט "סטאק" געבליבן דארט. דו, דער פראסטער בעל עגלה, ביסט סטאק אין דיינע צייטונגען...

[berlbalaguleh]

[בענבען]

וויפיהל חברי השטיבל לערנען דף היומי?

[קהל'ס נער]

וויפיהל חברי השטיבל לערנען דף היומי?

אני הק', ווער נאך?

[רביה''ק זי''ע]

רח״ל, אין אדם חוטא ולא לו.

[berlbalaguleh]

קהל'ס נער: ס'א חידוש אז דו ווייסט נישט. אונז אמת'ע ערליכע אידן די ברכיים אש לו כרעו לבעל הציוני לערנען נישט קיין דף היומי. אויך לערנען מיר נישט קיין משניות. ווייל דער מזרחי'סט קהתי (שר"י) האט געמאכט א פירוש אויף משניות. גמרא, כבר אמרנו. שולחן ערוך לערנען אונז נישט ווייל דער מגן אברהם איז אויפ'ן זעלבן בלעטל מיט'ן מגן דויד/טו"ז. אין סידור זאג מיר אונז נישט ותחזינה עיננו בשפחה לציון...! נאר אונז זאגן בשובך ל'אל-קודס...!

[וואלווי]

קהל'ס נער: ס'א חידוש אז דו ווייסט נישט. אונז אמת'ע ערליכע אידן די ברכיים אש לו כרעו לבעל הציוני לערנען נישט קיין דף היומי. אויך לערנען מיר נישט קיין משניות ווייל דער מזרחי'סט קהתי (שר"י) האט געמאכט א פירוש אויף משניות. גמרא, כבר אמרנו. שולחן ערוך לערנען אונז נישט ווייל דער מגן אברהם איז אויפ'ן זעלבן בלעטל מיט'ן מגן דויד/טו"ז. אין סידור זאג מיר אונז נישט ותחזינה עיננו בשפחה לציון...! נאר אונז זאגן בשובך ל'אל-קודס...!

C'mon

שר"י ?! ניטאמאל גוט פאר א דזשאוק

[קהל'ס נער]

ס'דא די באקאנטע משל וואס די מאמין האט געמאלן עפעס א שיינע מעלעריי, האט די אפיקורוס געפרעיגט ווער האט עס געמאלן, האט די מאמין גענטפערט אז זיין טינט האט זיך אויסגעגאסען און ס'פינקט געלונגען אזא שיינע מעלעריי, האט די אפיקורוס געזאגט ס'נישט מעגליך, האט די מאמין גענטפערט ישמעו אזניך מה שפיך מדברת, ס'איז נישט מעגליך אז די וועלט איז אליין באשאפן געווארען.
למעשה גערעדט איז דא א טשענס, איינס פון א טריליאן שבטריליאן מאל טריליאן שבטריליאן וכו' וויפיל מאל טריליאן די ווילסט, אבער עפעס א טשענס איז דא, און אויף דעים זאגט מען ס'נישט מעגליך.
אויב אזוי וויאזוי קען מען געווינען די לאטערי, ס'אויך נאר דא איינס פון א ביליאן טשענס צי געווינען?
ואת"ל אז א לאטערי איז איינס פון א ביליאן משא"כ די וועלט איז איינס פון טריליאן שבטריליאן וכו',
איז מיין קשיא אז קלענער טשענס מאכט עפעס נישט ווייניגער מעגליך.
למשל, איז ווארפן א קוואדער אויפן קאפ מער מעגליך ווי געווינען די לאטערי? ניין, ביידע זענען די זעלבע מעגליך די חילוק איז נאר וויפיל טשענס ס'דא, וואס ביי א קוואדער איז 1 פון 2, און ביי לאטערי איז 1 פון ביליאן, די זעלבע ביי וועלט באשאפן פון זיך אליין איז פינקט אזוי מעגליך ווי א קוואדער זאל פאלן אויפן קאפ, כאטשיג די טשענסעס זענען נישטיג.

[קהל'ס נער]

וואס זענען די טשאנסען אז ווען איך ווארף אראפ א קוואדער וועט עס פאלן אויפן קאפ? 50%.
וואס איז אויב נעם איך נאך א קוואדער, וואס וועט זיין די טשאנסען ס'זאל פאלן אויפן קאפ? 50%.
וואס איז אויב איך ווארף אראפ 2 קוואדערס אויף אמאל, וואס זענען די טשאנסען אז ביידע וועלן פאלן אויפן קאפ? 25%.

וויל איך וויסן וויאזוי ווייסן די קוואדערס אז איך ווארף זיי אראפ אויף איינמאל אז זיי זאלן יעצט נידערן די טשאנסן צי פאלן אויפן קאפ צי 25%?

[berlbalaguleh]

קהל'ס נער: איך גיי נישט ענטפערן פאר וואלווי. ווייל ער איז אויפגערעגט. אבער פאר דיר (און א יעדער וואס וויל הערן) זאג איך אז די חברה וועלכע האלטן אז רב קהתי איז א שייגעץ זאגן אויף איהם אויך שר"י. זיכער , נישט קיין נארמאלער מענטש. אבער זיי זענען דאך (ליידער) תינוקות שנשבו. ברעינוואש'ד. אז זיי קענען מאכן א..."לחיים"... און א רקידה'לע ווען זיי האבן געהערט די בשורה אז הרב שטיינמאן זצ"ל איז נפטר געווארן, קענמען גלייבן אלעס...!

[מי אני]

וואס זענען די טשאנסען אז ווען איך ווארף אראפ א קוואדער וועט עס פאלן אויפן קאפ? 50%.
וואס איז אויב נעם איך נאך א קוואדער, וואס וועט זיין די טשאנסען ס'זאל פאלן אויפן קאפ? 50%.
וואס איז אויב איך ווארף אראפ 2 קוואדערס אויף אמאל, וואס זענען די טשאנסען אז ביידע וועלן פאלן אויפן קאפ? 25%.

וויל איך וויסן וויאזוי ווייסן די קוואדערס אז איך ווארף זיי אראפ אויף איינמאל אז זיי זאלן יעצט נידערן די טשאנסן צי פאלן אויפן קאפ צי 25%?

ס'איז פשוט ווייל דו ווילסט דוקא אז די צוויי 50 פראצענטס זאלן זיך צאמשטעלן דייקא ווי אזוי דו פונקט ווילסט. מיינענדיג, אויב ווארפסטו צוויי מטבע'ס (וואס דו קענסט פונאנדערשיידן) און דו ווילסט מטבע א' זאל אויסקומען דייקא העדס און מטבע ב' דייקא טעילס דאן איז דאס אויך א 25% שאנס - ווייל דו ווילסט דייקא די 50% העדס פון מטבע א' צוזאמען מיט דייקא די 50% טעילס פון מטבע ב'. אין אזא פאל מאָלטיפּליי איך די פראצענטן פון יעדעס זאך פאר זיך צו באקומען די פראבעביליטי פון דאס גאנצע שפיל צוזאמען - 1/2 מאל 1/2 איז 1/4.

[שמן למאור]

ס'דא די באקאנטע משל וואס די מאמין האט געמאלן עפעס א שיינע מעלעריי, האט די אפיקורוס געפרעיגט ווער האט עס געמאלן, האט די מאמין גענטפערט אז זיין טינט האט זיך אויסגעגאסען און ס'פינקט געלונגען אזא שיינע מעלעריי, האט די אפיקורוס געזאגט ס'נישט מעגליך, האט די מאמין גענטפערט ישמעו אזניך מה שפיך מדברת, ס'איז נישט מעגליך אז די וועלט איז אליין באשאפן געווארען.
למעשה גערעדט איז דא א טשענס, איינס פון א טריליאן שבטריליאן מאל טריליאן שבטריליאן וכו' וויפיל מאל טריליאן די ווילסט, אבער עפעס א טשענס איז דא, און אויף דעים זאגט מען ס'נישט מעגליך.
אויב אזוי וויאזוי קען מען געווינען די לאטערי, ס'אויך נאר דא איינס פון א ביליאן טשענס צי געווינען?
ואת"ל אז א לאטערי איז איינס פון א ביליאן משא"כ די וועלט איז איינס פון טריליאן שבטריליאן וכו',
איז מיין קשיא אז קלענער טשענס מאכט עפעס נישט ווייניגער מעגליך.
למשל, איז ווארפן א קוואדער אויפן קאפ מער מעגליך ווי געווינען די לאטערי? ניין, ביידע זענען די זעלבע מעגליך די חילוק איז נאר וויפיל טשענס ס'דא, וואס ביי א קוואדער איז 1 פון 2, און ביי לאטערי איז 1 פון ביליאן, די זעלבע ביי וועלט באשאפן פון זיך אליין איז פינקט אזוי מעגליך ווי א קוואדער זאל פאלן אויפן קאפ, כאטשיג די טשענסעס זענען נישטיג.

נו, ס'איז אויך 'מעגליך' אז די טינט זאל זיך פינקט אויסגיסן אויף אן אופן אז ס'זאל ווערן א בילד,

אלעס קען טאקע זיין 'מעגליך' אבער ווי ווייניגער מעגליך עס איז, אלץ מער איז די סברה צו זאגן אז עפעס אנדערש האט עס געמאכט
(ביי די בילד- דעם ארטיסט, ביים וועלט- גאט)

[קהל'ס נער]

קהל'ס נער: איך גיי נישט ענטפערן פאר וואלווי. ווייל ער איז אויפגערעגט. אבער פאר דיר (און א יעדער וואס וויל הערן) זאג איך אז די חברה וועלכע האלטן אז רב קהתי איז א שייגעץ זאגן אויף איהם אויך שר"י. זיכער , נישט קיין נארמאלער מענטש. אבער זיי זענען דאך (ליידער) תינוקות שנשבו. ברעינוואש'ד. אז זיי קענען מאכן א..."לחיים"... און א רקידה'לע ווען זיי האבן געהערט די בשורה אז הרב שטיינמאן זצ"ל איז נפטר געווארן, קענמען גלייבן אלעס...!

זיין טענה איז אפילו די ניצט עס נאר צי חוזק מאכן פון די משוגעים, איז עס נישט ריכטיג/אויסגעהאלטען צי ניצן די ווארט.