ששון ושמחה האט געשריבן:לכבוד המערכת אנ"ש דחסידי סקווירא שיחי'
כ'האב באמערקט וויאזוי איר טוט אויסרעכענען ווי אדמורי"ם רבנים וואס זענען געקומען מנחם אבל זיין כ"ק אדמו"ר מ'סקווירא שליט"א ל"ע, האב איך אייך געוואלט אויפמערקזאם מאכן אז אז ווען איר האט אויסגערעכנט מיין טאטע כ"ק אדמו"ר מליסקא שליט"א האב איך באמערקט אז איר האט געשריבן אויף אים "הגה"צ אב"ד ליסקא שליט"א, האב איך געוואלט וויסן אייער מהלך criteria ווי אזוי איר קומט צו דער מסקנה ווער עס איז א אדמו"ר, א גאב"ד, אדער א אבד"ק?
אגב איינע פון די רבי'שע בענקל איז נישט געווען באנוצט בשעת ער איז דארט געווען. אבער ווען עס וועט אריינקומען א רבי פופציג יאר יונגער ווי מיין טאטע כ"ק אדמו"ר מליסקא שליט"א וועט מען אים יא געבן זיך צו זעצן אויף דעם רבי'שן בענקל.
אפשר איז דאס נישט פון די גרעסטע פראבלעמען ביי כלל ישראל, אבער ווען דער יוגענט קוקט דאס צו, שיקט דאס א מעסעדזש אז מזאל אנדערש אנקוקן און זיך אויפירן צו אדמורי"ם רבנים וכיוצ"ב נאר לויט זייערע גשמיות'דיגע חיצוניות'דיגע ווירדן און נישט לויט זייערע עלטער אדער רוחניות'דיגע פארקערפערונג, וכיוצ"ב.
בכבוד רב,
פנחס עזרא פריעדלאנדער
לכבוד המערכת פון די ניו יארק טיימס שיחי'
כ'האב באמערקט וויאזוי איר טוט אויסרעכענען ווי חשובע מוסדות התורה האבן באהאנדלט אונזערע קינדער די לעצטע צענדליגע יארן, האב איך אייך געוואלט אויפמערקזאם מאכן אז איר האט אויסגעלאזט איין גאר חשובע מוסד, מוסדות התורה והחינוך לבית ליסקא וואס מיין טאטע האט געגרינדעט. האב איך געוואלט וויסן אייער מהלך ווי אזוי איר קומט צו דער מסקנא ווער עס איז גענוג א גרויסע מוסד אריינצוגיין אין אייער ליסטע.
אויב אייער באשרייבן ווענדט זיך אויף די צאל און מספר פון די תלמידי המוסדות, אדער גרויסקייט פון די לאנטש רום, דאן האב איך נישט וואס מער צוצולייגן. אויב האט דאס מער מיט א מסורה'דיגע און מציאות'דיגע באציאונג וואלט איך אייך געוואלט אויפמערקזאם מאכן אז די ליסקא מוסדות האט א גאר שטארקע שייכות צו עדיוקעישן בכלל, און פאר גאווערמענט פאנדינג בפרט..
איך ברענג דאס ארויס צוליב עטליכע סיבות:
איר שרייבט אויף סאטמאר, קראסנא, חב"ד, סקווירא, אלץ אן אנערקענטע מוסד. פערזענליך האב איך נישט קיין פראבלעם אז איר בא'טיטל'ט זיי, אבער עס איז איראניש אלס היסטאריש גערעדט האבן זיי בכלל נישט פיגורירט אלס א מוסד בכלל. אויב וועט איר מיר זאגן אז היינט צו טאג שפילן זיי יא בדרך מוסד טוט איר זייער גוט אז שרייבט אויף זיי".
אבער, למעשה גערעדט, אויסצולאזן די ליסקא מוסד, וועלכע איז פאקטיש דער גרעסטער אין מספר פון גאווערמענט פאנדינג אין אונגארן, ווייזט מיר אז ליידער איז היינט דא נאר איין זאך ווי אזוי מוסדות ווערט געמאסטן, וואס דאס איז לויט די מספר פון תלמידים, אדער גרויסקייט פון די לאנטש רום, א.ד.ג.
נאך א באמערקונג איידער איך ענדיג מיינע ווערטער, איך האב באמערקט אז ביי די געשיכטעס פון די ארויסגעווארפענע תלמידים זענען געווען איינס צו צוויי וועלכע מען האט געשלאגן און זיי זענען געפלויגן אונטער די טיש, וואס דערויף האט מען מכבד געווען צו זיצן נאר די וואס ווערן היינט אויסגערעכט לשיטתכם מציונים. אבער אזא מוסד ווי ליסקא וועט מען נישט דערמאנען אין די גאנצע ארטיקל, כאטש עס פארמאגט א געוואלדיגע יחוס, און גרויסע האלצערנע טישן און בענק ווי די תלמידים זענען געפלויגן. נאר פאר דעם איינעם עבירה אז ער האט נישט קיין ריזיגע בנין/בנינים אדער פארמאגט נישט קיין ארויסגעפאלנע תלמידים.
אפשר איז דאס נישט פון די גרעסטע פראבלעמען ביי די מידיע, אבער ווען דער יוגענט קוקט דאס צו, שיקט דאס א מעסעדזש אז מ'זאל אנדערש אנקוקן און זיך אויפפירן ווי חיות אנשטאט ווי נארמאלע מענטשן..
בכבוד רב,
עזרא פרידלאנדער