אונזער סיסטעם און דער אמישער סיסטעם

[לעיקוואד]

לעצטנס האב איך געזעהן די פילמ'ס trouble in amish paradiseLeaving Amish Paradise
און [url=http:// http://www.youtube.com/watch?v=bnwp5OAaK8I]leaving amish paradise[/url]
איך האב באמערקט ווי ענליך איז זייער סיסטעם און ווי דער וואס שפירט זיך נישט צופרידן דארט איז צו אונזערע.
ווי די עיקר פראבלעם פון דער וואס וויל אפלאזען איז די ניתוק פון די קאמיונעטי און די משפחה וכו'. און די שטרענגקייט פון זייערע תקנות און גזירות אויף יעדער שטות וואס אויב מען פאלגט נישט גייט מען אריין אין א חרם.
אינטרעסאנט אז די "כופרים" אינעם פילם זיינען גאר נתקרב געווארן מער צו זייער גלויבונג, נאר זיי גלייבן נישט אז די תקנות וואס די קירכע מאכט זיי איבער די שלייקעס פון די הויזן איז אזוי וויכטיג, און זיי ווילען אליינס לערנען די בייבל אן די פשטים פון זייערער מנהיגים וואס לאזען עס נאר ליינען אין אלטע דייטש וואס זיי פארשטייען קוים. זייער ענדליך צו דעם וואס ביי אונז טאר מען נישט לערנען אזויפיל ספרים פון ראשונים וקדמונים ווייל עס שטימט נישט מיט די ריזיגע חיוב פון גיין א שטריימל און לאנגע פיאות.

כאמור איז די עיקר פראבלעם זייערע דאס וואס מען וואקסט אויף אין א פארמאכטע קהילה און מ'איז אנגעוואנדען אויף זייער הילף על כל צרה שלא תבא, און ארויסגיין פון דעם איז מורא'דיג שווער אז מ'דארף זיך שטעלן אויף די אייגענע פיס.
אויך איז ממש לאכעדיג צו זעהן ווי זיי נעמען אן געוויסע זאכן פון די בייבל אזוי עמראציש כפשוטו, ווי זיי מאכן חרוב א הויז אינם צווייטען פילם וייל עס האט מולד, ביז איך כאפ אז אזוי פארשטייען זיי די מצווה פון נגעי בתים..
זיי אסר'ן טעלעפאנען ווייל זיי האלטן אז די ווייערס וואס קומען אריין אין הויז זיינען עס מטמא, האט דער חכם געטראפן א עצה ער האט א ווייערלעס טעלעפאן...
און אלעס איז געבויט אויף די מורא'דיגע יראת העונש וואס מ'פרעדיגט זיי איין פון אלס קינד אז וואס מ'פאלגט נישט גייט מען צו העל, און פארדעם טאקע איז א גרויסע איום אויף זיי די אנדערע סארט קריסטן וואס גלייבן אז דער אייבערשטער איז מוחל יעדער וואס גלייבט אין עם [וביאשקע] אפילו ער איז נישט הונדערט פראצענט אויסגעהאלטן [דערמאנט די התנגדות אונזערע צו ברסלב וכדו', ועי' אשכול דער אייבערשטער האט דיר ליב?]

סןף פראבירן זיי צו לעבן א ערליכע לעבן ווי זיי פארשטייען דאס אן די אלע גדרים וסייגים וואס מהאט זיי מחנך געווען, איז דאס נישט א שטארקע טענה. צו איז די צורך אין די אלע גדרים וסייגים הנוספים על העיקר געפראווט אז ס'העלפט בכלל? אפשר איז גאר מעגליך אן די אלע זאכן, אפשר איז גאר בעסער אן די אלע זאכן?

[איחוד פעלד]

איין זאך טוהן זיי דארט וואס איז א ענין פלא.
ביי די זעכצען בערך, האט מען א פרייע יאר, ווי די קינדער קענען טוהן וואס זיי ווילען, און דארפען נישט האלטען גארנישט. נאך דעם וואס זיי האבען טועם געוועהן א פרייען לעבען, דארפען זיי מרצונם הטוב מקבל זיין די אמונה מתוך רצון, דורך איינזעהן אז לעבען פריי איז נישט קיין גוטע זאך.

נישט אלע קומען צוריק, אבער די וואס יא, בלייבען מיט א שטארקייט.
אינטרעסאנט ווען מען זאל ביי אונז מאכען א דבר כזה, וויפיל וואלטען געבליבען.........

[לעיקוואד]

איין זאך טוהן זיי דארט וואס איז א ענין פלא.
ביי די זעכצען בערך, האט מען א פרייע יאר, ווי די קינדער קענען טוהן וואס זיי ווילען, און דארפען נישט האלטען גארנישט. נאך דעם וואס זיי האבען טועם געוועהן א פרייען לעבען, דארפען זיי מרצונם הטוב מקבל זיין די אמונה מתוך רצון, דורך איינזעהן אז לעבען פריי איז נישט קיין גוטע זאך.

נישט אלע קומען צוריק, אבער די וואס יא, בלייבען מיט א שטארקייט.
אינטרעסאנט ווען מען זאל ביי אונז מאכען א דבר כזה, וויפיל וואלטען געבליבען.........

ביי זיי בלייבן די רוב. אז מוייסט נישש עפעס אנדערש, און אז מהערט פון קינדוייז אן אז נאר אזוי גייט מען נישט אין גיהנום, אוודאי ביים סוף בלייבט מען. איך מיין אז ביי אונז וואלט אויך אזוי געווען.
נאך מער אינטרעסאנט איז אז זיי האלטן ממש אזוי מוז זיין, וייל וואס איז ווערט דיין אמונה און קומיטמענט אז דו האסט בכלל נישט געהאט א בחירה אויף דעם? די געדאנק, וואס אין דעם זיינען זיי מחולק אויך מיט רוב אנדערע וצרים, איז דאך גאר א שטארקער, און מדארף שטארק מעיין זיין צו זיינען זיי נישט גערעכט.

[איחוד פעלד]

אויב גייט מען מיט בחירה, וואס איז ווערט בחירה אויב מען האט אריין געפרעדיגט א גאנץ לעבען ביז אהין?

[berlbalaguleh]

אויב גייט מען מיט בחירה, וואס איז ווערט בחירה אויב מען האט אריין געפרעדיגט א גאנץ לעבען ביז אהין?

די טבע פון אללע מענטשן וואס דער באשעפער האט זיי אזוי באשאפן איז אז זיי ווילן בלייבן אין די סביבה אין וועלכע זיי זענען אויפגעוואקסן. דאס ווערט אנגערופן אין ענגליש "קאמפארט זאון". אויסער ווער ס'האט א שטארקן ווילן אדער ער ווערט געשטופט צו מאכן א טויש.

[לעיקוואד]

אויב גייט מען מיט בחירה, וואס איז ווערט בחירה אויב מען האט אריין געפרעדיגט א גאנץ לעבען ביז אהין?

דאך איז דאס מער בחירה ווי אן האבן א שום אויסוואל.
טוטאלער בחירה עקזעסטירט סייוי נישט, וייל קיין שום מענטש וייסט נישט אלע אופציעס וואס ספארהאן אויפן וועלט, דאך איז דא א חילוק פון איינער וואס ווייסט ממש נאר איין זאך און דער וואס אפיציעל קען ער די ועלט און איז בוחר צו זיין רעליגעז.
אלע עלטערן פרעדיגן זייערע קינדער זייערע אמונות, דאס איז פשוט וויאזוי מענטשהייט ארבעט, נאר אזויווי יעדער זאך, איז דאס א שאלה פון גבולות.
[למעשה דארף מען דא מחלק זיין צווישען בחירה בין טוב לרע, אדער לעבן א רעליגעזער דעדיקעיטעד לעבן און לעבן א פראסטער לעבן, און צווישען בחירה צווישען זאכן וואס זענען מחשבהדיגער ספקות, ווי ועלכער רעליגיע איז אמת וכדו'. זעהט אויס אז די אמיש בחירה איז בעיקר די ערשטער. ויש לעיין הרבה כאן.]

[ענן כבד]

פרעדיגן איז א חלק פון רעליגיע. און טאמער גיט מען איינעם א גאנצע פרייע יאר וואס ער קען אליין גיין זיכן און אפמאכן אין וואס ער גלייבט, אן קיין געפרעידיגכטץ, דאן האט ער א בחירה

[לעיקוואד]

פרעדיגן איז א חלק פון רעליגיע. און טאמער גיט מען איינעם א גאנצע פרייע יאר וואס ער קען אליין גיין זיכן און אפמאכן אין וואס ער גלייבט, אן קיין געפרעידיגכטץ, דאן האט ער א בחירה

און פון ווי זאל ער הערן און אפמאכן וואס צו גלייבן? קלערסטו אז מדארף עם לאזן דיסקאווערן אלעס אליינס פון אלף בית? נארמאל וועט ער סך הכל הערן וואס דער און יענער זאגט, מעגן דאך די עלטערן פונקט אזוי.

[איחוד פעלד]

עס לויפט מיר ביי א מחשבה,
אוודאי איז נישט שייך צו יוטעלייזען דער אמישער בחירה סיסטעם ביי אונז, ווייל אונז גלייבען מיר דאך אז מען טאר נישט טוהן אן עבירה, אפילו מיט א כוונה טובה, ממילא איז דאך נישט שייך צו זאגען א בחור, גיי זינדיג וויפיל די ווילסט כדי דיין בחירה זאל זיין א פולקאמער בחירה.

אבער וואס איז יא שייך???

די רעביס זאלען זאגען די בחורים ביי די זעכצען גיי און דין דיך אפ איין קאלעכיג יאר ביי א צווייטער רבי און נאך דעם וועסטו האבען די זכיה צוריק צו קומען צו מיר מתוך בחירת השלמות.
און וואס קען דען זיין גרעסער פין דעם ווי גלייבען אין רעבין נאך דעם וואס מען איז שוין געוועהן ביי יענעם און איינגעזעהן אז די אייגינע רבי איז בבחינת ואת עלית על כולנה?

למשל, די אהרונים און די זאלונים זאלען האבען א סיסטעם אז ביי די זעכצען מאכט מען א טויש און אלע בחורים גייען אריבער צום אנדערען, און אזוי אויך אין וויזניץ, און סלאנים סלונים, און באבוב באבוב, און אפילו למשל סקווירא וואס האט נאך נישט קיין צוויי סקווירא, זאל ער שיקען אלע בחורים צום ראחמיסטריווקער קאזין, און זאלען זיי איינזעהן די אמת'ע דרך השם איז דארט ווי זיי זענען געוועהן.

עס וואלט געוועהן גאר אינטרעסאנט צו זעהן ווי די רעביס וואלטען געארבעט קעסעל כלים צו אימפרעסען די בחורים, זיי זאלען וועלען בלייבען, און לאידך גיסא, פאר די בחורים וואס גייען אוועק פאר א שמיטה יאר, וואלט מען מיטגעבען פארשידענע פאמפלעטען און קונטריסים וואס מען זאל ליינען יעדען טאג, זיך מקבל זיין עול מלכות רבו באהבה, און נישט פארגעסען די אמת'ע תכלית פין דער "גלות" פארוואס מען איז אוועק געגאנגען.

ויש להאריך עוד, ווי צ.ב.ש. די בחורים וואס וועלען יא אוועק גיין, וועט דער רבי מגלה זיין סודות נעלמים פין יענעמס שורש נשמה, פארוואס און פארווען על מה ראה על ככה אז דער בחור איז אוועק געגאנגען. צו פין די מחשבות וואס דער טאטע און מאמע האבען אינזין געהאט בשעת מעשה, צו פין ספרים וואס דער בחור האט זיך אנגעליינט...

[elter-zeide]

איין זאך טוהן זיי דארט וואס איז א ענין פלא.
ביי די זעכצן בערך, האט מען א פרייע יאר, ווי די קינדער קענען טוהן וואס זיי ווילן, און דארפן נישט האלטן גארנישט. נאך דעם וואס זיי האבן טועם געווען א פרייען לעבן, דארפען זיי מרצונם הטוב מקבל זיין די אמונה מתוך רצון, דורך איינזעהן אז לעבן פריי איז נישט קיין גוטע זאך.

נישט אלע קומען צוריק, אבער די וואס יא, בלייבען מיט א שטארקייט.
אינטרעסאנט ווען מען זאל ביי אונז מאכען א דבר כזה, וויפיל וואלטן געבליבן.........

כאב שוין לאנג צוריק געליינט וועגן זיי, אין דאס וואס זיי הייסען ביי די 16 זאלען גיין זיך אימקיקען אויף דער פרייער וועלט אין ביז 2 יאר מעגן זיי צוריק קומען, און אהן נעמען זייער גלויבן און ווערן צוריק א מיטגליד, עס קוקט אויס ווי 'קיימו מה שקבלו כבר', און נאכדעם האבען זיי חתונה.

נאך האב איך דעמאלס געליינט, אז 20% בלייבען אינדרויסן, ביי אונז אידן להבדיל איז אויך בערך אזוי, 20% פאלן (גייען) ארויס, אויך מאכט זיך ביי זיי אז שוין נאכדעם וואס זיי זענען צוריק אין חתונה געהאט דעמאלטס לאזן זיי איבער זייערע געמיינדע, אין דע עלטערן אין משפחה זענען דעמאלס להשמיד קעגען זיי, אבער דאס איז שוין גאר א קליינע %.

[שמעקעדיג]

איחוד, וואויל געזאגט!

שוין לאנג טענה איך דאס פאר ווער עס וויל נאר הערן. כסדר שטויס איך מיר אן אין חסידים, בחורים, זקנים עם נערים, וועלכע שווערן זיך ביי זייער רבי'ן אז ער איז דער גרעסטער, הייליגסטער, משה רבינו פונעם דור, און זייער הויף איז די שענסטע, סיי יום טוב און אפילו א גאנץ יאר, אלע מופתים, וכו'....

ווען איך גיב זיי א פרעג, זאג מיר, פון וואו ווייסטו אז ביי ענק איז די בעסטע און אז דא איז די שענסטע? ביסטו דען שוין געווען באזוכן אלע אנדערע חסידות'ער? אדער לכה"פ טייל פון זיי? גיבן זיי מיר א מעסט אן מיט די אויגן, ווי צו זאגן, גיב אכט וואס דו רעדסט, אט אט שיסט מען דיר אויס דיינע ציינער, דו כופר, באגאבונד איינער...

זיי פארשטייען נישט אז סך הכל זענען זיי דא געבוירן, און די עלטערן האבן אריינגעפרעדיגט און געברעינוואשט אלע זייערע גלויבונגען, און ער האט עס אנגענומען מיטן פולן תמימות, ואין לך רשות להרהר אחריה...


עלטער זיידע, שיין באשריבן פון די אמיש חברה.

זייענדיג דארט אויף א וויזיט האבן זיי מיר דאס זעלבע געזאגט, נאר מיט איין נפק"מ, אז מען מוז נישט צוריקקומען נאכדעם וואס מען פרובירט דעם חיי ההפקרות אינדרויסן, נאר ווער עס איז מחליט צו בלייבן אינדרויסן, איז אקעי. ס'נאר נאכדעם וואס מען האט זיך מקבל געווען פונדאסניי, ווי דו האסט דאס מגדיר געווען "קיימו מה שקבלו כבר", נאר דאן אויב לאזט מען אפ דעם גלויבן, איז אחת דתו, ער ווערט פאררעכנט ווי א משומד שאין לו תקנה.

אגב איז מערקווירדיג, אז אין אמיש גלויבן איז נישט פאראן אזא זאך ווי א גט. לא יוכל לשלחה כל ימיו. מען מוז בלייבן וואוינען מיט די ערשטע חתונה-געהאטע פרוי. משא"כ ביי אונז אידן, להבדיל, איז אלץ דא א וועג ארויס.

לעצטנס טאקע האב איך געהערט פארציילן אז א נ-נח-נחמ איז געפונען געווארן טויט, באגייענדיג זעלבסטמארד, מיט א צעטעלע דערנעבן "אין יאוש בעולם כלל, צו אלעם איז פאראן א וועג ארויס", ודברי פי האכעם קכריין.

[איחוד פעלד]

ביי קריסטען איז דאכט זיך נישטא קיין גט. איך מיין עס האט נישט מיט אמיש.

[איך אויך]

ביי קריסטען איז דאכט זיך נישטא קיין גט. איך מיין עס האט נישט מיט אמיש.

נאר ביי די קאטאליק פראקציע.

[לעיקוואד]

לדעתי זיינען די קאטולען אינגאנצן גערעכט. אויב האט מען חתונה מיט אן ערעינדזשד שידוך, אן בודק זיין צו משטימט און מהאט זיך ליב, איז פארוואס זאל מען זיך גטן אז מהאט זיך נישט ליב?

[לעיקוואד]

אגב איז מערקווירדיג, אז אין אמיש גלויבן איז נישט פאראן אזא זאך ווי א גט. לא יוכל לשלחה כל ימיו. מען מוז בלייבן וואוינען מיט די ערשטע חתונה-געהאטע פרוי. משא"כ ביי אונז אידן, להבדיל, איז אלץ דא א וועג ארויס.

אזוי האט דאך ישו הנוצרי קלאר באפוילן (מתי י"ט, ג'-י"ב):

ג וַיִּגְּשׁוּ אֵלָיו מִן־הַפְּרוּשִׁים וַיְנַסּוּ אֹתוֹ לֵאמֹר הֲיֵשׁ בְּיַד אִישׁ לְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ עַל־כָּל־דָּבָר׃ ד וַיַּעַן וַיֹּאמַר הֲא קְרָאתֶם כִּי הָעֹשֶׂה מִקֶּדֶם זָכָר וּנְקֵבָה עָשָׂה אֹתָם׃ ה וְאָמַר עַל־כֵּן יַעֲזָב־אִישׁ אֶת־אָבִיו וְאֶת־אִמּוֹ וְדָבַק בְּאִשְׁתּוֹ וְהָיוּ שְׁנֵיהֶם לְבָשָׂר אֶחָד׃ ו וְלָזֹאת אֵפוֹא אֵינָם עוֹד שְׁנַיִם כִּי אִם־בָּשָׂר אֶחָד וְלָכֵן אֵת אֲשֶׁר חִבֵּר אֱהִים אַל־יַפְרֵד אָדָם׃ ז וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו וְלָמָּה־זֶּה צִוָּה מֹשֶׁה לָתֵת סֵפֶר כְּרִיתֻת וּלְשַׁלְּחָהּ׃ ח וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם בַּעֲבוּר קְשִׁי לְבַבְכֶם נָתַן לָכֶם מֹשֶׁה לְשַׁלַּח אֶת־נְשֵׁיכֶם אֲבָל א הָיָה כֵן מִקֶּדֶם׃ ט וַאֲנִי אֹמֵר לָכֶם אִישׁ אִישׁ אֲשֶׁר יְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ אִם א עַל־דְּבַר זְנוּת וְנֹשֵׂא לוֹ אַחֶרֶת נֹאֵף הוּא וְהַנֹּשֵׂא אֶת־הַגְּרוּשָׁה נֹאֵף הוּא׃ י וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו תַּלְמִידָיו אִם דְּבַר אִישׁ וְאִשָּׁה כָּכָה הוּא א־טוֹב לָקַחַת אִשָּׁה׃ יא וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם א כָל־אִישׁ רַב־כֹּחַ הוּא לִסְבֹּל הַדָּבָר הַזֶּה כִּי־אִם רַק אֵלֶּה אֲשֶׁר נִתַּן לָהֶם׃ יב כִּי יֵשׁ סָרִיסִים אֲשֶׁר נוֹלְדוּ כֵן מֵרֶחֶם אִמָּם וְיֵשׁ אֲשֶׁר נַעֲשׂוּ סָרִיסִים בִּידֵי אָדָם וְיֵשׁ אֲשֶׁר מִנַּפְשָׁם נִהְיוּ לְסָרִיסִים לְמַעַן מַלְכוּת הַשָּׁמָיִם מִי אֲשֶׁר כֹּחוֹ רַב לוֹ לִסְבֹּל יִסְבֹּל׃

איך בין נישט קיין גרויסע מבין אין ברית חדשה אבער פון דער שטיקל זעהט אויס זיין פראבלעם איז מיט דער וואס איז מגרש כי מצא בה ערוות דבר און איז איר מגרש בע"כ, ער קוקט דאס אן פאר אן אכזריות אז משיקט אוועק איינער פאר איר זונד. ער רעדט נישט פון צויי מענטשן וואס מרצון שניהם ווילן זיך אפטיילן.

[שמעקעדיג]

אגב איז מערקווירדיג, אז אין אמיש גלויבן איז נישט פאראן אזא זאך ווי א גט. לא יוכל לשלחה כל ימיו. מען מוז בלייבן וואוינען מיט די ערשטע חתונה-געהאטע פרוי. משא"כ ביי אונז אידן, להבדיל, איז אלץ דא א וועג ארויס.

אזוי האט דאך ישו הנוצרי קלאר באפוילן (מתי י"ט, ג'-י"ב)

כאב קיינמאל נישט געוואוסט גענוי וואס איז דאס ברית החדשה, אבער עד כדי כך, אז מען קען עס ליינען מנוקד?...
און אויב איז עס א קריסטליכע ענין, דאן פארוואס האט עס קיינער נישט אנגענומען נאר די אמיש לייט?
די דיווארס ראטע איז דאך שרעקליך הויך כהיום.

[berlbalaguleh]

אמת אז די קאטאליקן האבן נישט קיין "דיווארס", עד כדי כך אז די וואס גט'ן זיך יא ווערן געלייגט אין חרם דורכ'ן פויפסט. אבער זיי האבן א זא זאך ווי אן "אנולמענט" דאס הייסט אז מען איז מפקיע די "קידושין".

[איחוד פעלד]

ג וַיִּגְּשׁוּ אֵלָיו מִן־הַפְּרוּשִׁים וַיְנַסּוּ אֹתוֹ לֵאמֹר הֲיֵשׁ בְּיַד אִישׁ לְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ עַל־כָּל־דָּבָר׃ ד וַיַּעַן וַיֹּאמַר הֲא קְרָאתֶם כִּי הָעֹשֶׂה מִקֶּדֶם זָכָר וּנְקֵבָה עָשָׂה אֹתָם׃ ה וְאָמַר עַל־כֵּן יַעֲזָב־אִישׁ אֶת־אָבִיו וְאֶת־אִמּוֹ וְדָבַק בְּאִשְׁתּוֹ וְהָיוּ שְׁנֵיהֶם לְבָשָׂר אֶחָד׃ ו וְלָזֹאת אֵפוֹא אֵינָם עוֹד שְׁנַיִם כִּי אִם־בָּשָׂר אֶחָד וְלָכֵן אֵת אֲשֶׁר חִבֵּר אֱהִים אַל־יַפְרֵד אָדָם׃ ז וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו וְלָמָּה־זֶּה צִוָּה מֹשֶׁה לָתֵת סֵפֶר כְּרִיתֻת וּלְשַׁלְּחָהּ׃ ח וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם בַּעֲבוּר קְשִׁי לְבַבְכֶם נָתַן לָכֶם מֹשֶׁה לְשַׁלַּח אֶת־נְשֵׁיכֶם אֲבָל א הָיָה כֵן מִקֶּדֶם׃ ט וַאֲנִי אֹמֵר לָכֶם אִישׁ אִישׁ אֲשֶׁר יְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ אִם א עַל־דְּבַר זְנוּת וְנֹשֵׂא לוֹ אַחֶרֶת נֹאֵף הוּא וְהַנֹּשֵׂא אֶת־הַגְּרוּשָׁה נֹאֵף הוּא׃ י וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו תַּלְמִידָיו אִם דְּבַר אִישׁ וְאִשָּׁה כָּכָה הוּא א־טוֹב לָקַחַת אִשָּׁה׃ יא וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם א כָל־אִישׁ רַב־כֹּחַ הוּא לִסְבֹּל הַדָּבָר הַזֶּה כִּי־אִם רַק אֵלֶּה אֲשֶׁר נִתַּן לָהֶם׃ יב כִּי יֵשׁ סָרִיסִים אֲשֶׁר נוֹלְדוּ כֵן מֵרֶחֶם אִמָּם וְיֵשׁ אֲשֶׁר נַעֲשׂוּ סָרִיסִים בִּידֵי אָדָם וְיֵשׁ אֲשֶׁר מִנַּפְשָׁם נִהְיוּ לְסָרִיסִים לְמַעַן מַלְכוּת הַשָּׁמָיִם מִי אֲשֶׁר כֹּחוֹ רַב לוֹ לִסְבֹּל יִסְבֹּל׃

לכאורה דארף מען פארשטיין דער שטיקעל.
וואס איז דער פשט אז ער זאגט אז משה האט געזאגט אז מען מעג גט'ן צוליב דער קושי הלב (פסוק ח'), און ער אליין זאגט אז מען מעג גט'ן נאר צוליב א דבר זנות.
ער וואלט דאך געקאנט זאגען אז משה האט נאר מתיר געוועהן פאר א דבר זנות, ווייל אין די תורה שטייט דאך נאר אז מען מעג גט'ן כי מצא בה ערוות דבר?

וצריך עיון גדול, ודו"ק.

[לעיקוואד]

ג וַיִּגְּשׁוּ אֵלָיו מִן־הַפְּרוּשִׁים וַיְנַסּוּ אֹתוֹ לֵאמֹר הֲיֵשׁ בְּיַד אִישׁ לְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ עַל־כָּל־דָּבָר׃ ד וַיַּעַן וַיֹּאמַר הֲא קְרָאתֶם כִּי הָעֹשֶׂה מִקֶּדֶם זָכָר וּנְקֵבָה עָשָׂה אֹתָם׃ ה וְאָמַר עַל־כֵּן יַעֲזָב־אִישׁ אֶת־אָבִיו וְאֶת־אִמּוֹ וְדָבַק בְּאִשְׁתּוֹ וְהָיוּ שְׁנֵיהֶם לְבָשָׂר אֶחָד׃ ו וְלָזֹאת אֵפוֹא אֵינָם עוֹד שְׁנַיִם כִּי אִם־בָּשָׂר אֶחָד וְלָכֵן אֵת אֲשֶׁר חִבֵּר אֱהִים אַל־יַפְרֵד אָדָם׃ ז וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו וְלָמָּה־זֶּה צִוָּה מֹשֶׁה לָתֵת סֵפֶר כְּרִיתֻת וּלְשַׁלְּחָהּ׃ ח וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם בַּעֲבוּר קְשִׁי לְבַבְכֶם נָתַן לָכֶם מֹשֶׁה לְשַׁלַּח אֶת־נְשֵׁיכֶם אֲבָל א הָיָה כֵן מִקֶּדֶם׃ ט וַאֲנִי אֹמֵר לָכֶם אִישׁ אִישׁ אֲשֶׁר יְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ אִם א עַל־דְּבַר זְנוּת וְנֹשֵׂא לוֹ אַחֶרֶת נֹאֵף הוּא וְהַנֹּשֵׂא אֶת־הַגְּרוּשָׁה נֹאֵף הוּא׃ י וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו תַּלְמִידָיו אִם דְּבַר אִישׁ וְאִשָּׁה כָּכָה הוּא א־טוֹב לָקַחַת אִשָּׁה׃ יא וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם א כָל־אִישׁ רַב־כֹּחַ הוּא לִסְבֹּל הַדָּבָר הַזֶּה כִּי־אִם רַק אֵלֶּה אֲשֶׁר נִתַּן לָהֶם׃ יב כִּי יֵשׁ סָרִיסִים אֲשֶׁר נוֹלְדוּ כֵן מֵרֶחֶם אִמָּם וְיֵשׁ אֲשֶׁר נַעֲשׂוּ סָרִיסִים בִּידֵי אָדָם וְיֵשׁ אֲשֶׁר מִנַּפְשָׁם נִהְיוּ לְסָרִיסִים לְמַעַן מַלְכוּת הַשָּׁמָיִם מִי אֲשֶׁר כֹּחוֹ רַב לוֹ לִסְבֹּל יִסְבֹּל׃

לכאורה דארף מען פארשטיין דער שטיקעל.
וואס איז דער פשט אז ער זאגט אז משה האט געזאגט אז מען מעג גט'ן צוליב דער קושי הלב (פסוק ח'), און ער אליין זאגט אז מען מעג גט'ן נאר צוליב א דבר זנות.
ער וואלט דאך געקאנט זאגען אז משה האט נאר מתיר געוועהן פאר א דבר זנות, ווייל אין די תורה שטייט דאך נאר אז מען מעג גט'ן כי מצא בה ערוות דבר?

וצריך עיון גדול, ודו"ק.

איר מאכט ליצנות? בסדר, ליצנותא דע"ז. דאך וועל איך זיך אננעמן פאר ישו'ן.
ער זאגט דא א גרויסער חידוש, אבער סדא פאר דעם מקורות אין חז"ל. ער טענה'ט אז סנישט אויסגעהאלטן מגרש זיין א פרוי וייל זי האט געזינדיגט. אדרבה, איר מגרש זיין און חתונה האבן מיט א צוייטען איז בחינת ניאוף. כלומר ער גלייבט אזוי שטארק אינם "מה' אשה לאיש", און אז סשוין נקבע די זיווג אין הימל כמ"ש והיו לבשר אחד, אז איר אפלאזן אפילו כי מצא בה ערוות דבר איז א בחי' פון ניאוף, כל שכן ווער סהאט חתונה מיט איר וואס דאס איז ממש ניאוף וייל זי איז נאך בחי' אשת איש [אויף דעם איז דא א מקור בתורה וייל מחזיר גרושתו משנשאית איז אסור וועגן דעם, סהייסט נאכאלץ א בחי' ניאוף] און יעדער דארף לעבן מיט זיין זיווג מן השמים עד עולם.
איי וועסטו פרעגן, משה רבינו האט דאך מתיר געווען זיך גט'ן, עכ"פ אויב מצא בה ערוות דבר [לשיטת ב"ש. ישו איז מחמיר מער פון זיי און אסרט דעמאלטס אויך] איז זיין תירוץ, בעבור קושי לבבכם. דאס סהייסט וייל ער האט געוואוסט אז די יידען וועלן דאס נישט אננעמן, א שטייגער פון "לא דברה תורה אלא כנגד יצר הרע", אדער דברי הרמב"ם לגבי קרבנות. אבער היינט זעהט אויס ער האלט סדא עליית הדורות און מקען שוין יא זאגן וואס איז באמת ריכטיג און אסרן זיך גטן בכלל.
לכאורה האט דאס אויך שייכות מיט דעם וואס ער איז מרחם אויך אויף חוטאים וכמבואר בכ"מ בבה"ח. וממילא לאזט נישט גטן א נואפת.
והנלע"ד כתבתי.

[לעיקוואד]

איך וועל פרעגן נאכאמאל, אפשר וועל איך באקומען א תשובה, איז ער דען נישט גערעכט? נניח מצא בה ערוות דבר, אבער סתם אזוי, אז מיר גלייבן אזוי שטארק אין זיווג מן השמים, עד כדי כך אז קוים מפרעגט זיך נאך פארן שידוך צו סאיז א פאר, האט דען א זין זיך גטן וייל מאיז נישט א פאר?

[נולד מאוחר]

איך וועל פרעגן נאכאמאל, אפשר וועל איך באקומען א תשובה, איז ער דען נישט גערעכט? נניח מצא בה ערוות דבר, אבער סתם אזוי, אז מיר גלייבן אזוי שטארק אין זיווג מן השמים, עד כדי כך אז קוים מפרעגט זיך נאך פארן שידוך צו סאיז א פאר, האט דען א זין זיך גטן וייל מאיז נישט א פאר?

גערעכט? אז דער אייבשטער מאכט קראנק טאר מען זיך נישט היילן?
די שאולים פרעגן הֲיֵשׁ בְּיַד אִישׁ לְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ עַל־כָּל־דָּבָר׃ נישט ווען סאיז דא א לגעטימט סיבה, למעשה ער ענטפערט יא אז זנות איז די איינציגסטע היתר צי גט'ן.

דרך אגב יעצט ווייס איך פון ווי אונזער סיסטעם נעמט די מענטעלעטי זיך נישט צי גט'ן.

[לעיקוואד]

[איך זעה איך האב מיך א שטיקל טועה געווען, איך האב פארשטאנען אז ער אסרט זיך גטן אפילו אויב זי איז מזנה, זעה איך ער זאגט אִם א עַל דבר זנות. דער צומישטער למד האט מיר צומישט.
דאך איז נישט קלאר וואס ער מיינט מיט דער אויסנאם, אויך איז דא סתירות אז אין אנדערע פלעצער וואס ער רעדט דערוועגן דערמאנט ער נישט דער חילוק. און די מפרשים מוטשענען זיך טאקע וואס איז פשט, טייל טענהן למעשה אזויווי מיין טעות אז ער לאזט נישט דאס אויך נישט אין נעמט זיך אן פאר די וייבער. די קאטולישע אסרן למעשה זיך גטן אפילו פאר זנות. ראו כאן

[לעיקוואד]

איך וועל פרעגן נאכאמאל, אפשר וועל איך באקומען א תשובה, איז ער דען נישט גערעכט? נניח מצא בה ערוות דבר, אבער סתם אזוי, אז מיר גלייבן אזוי שטארק אין זיווג מן השמים, עד כדי כך אז קוים מפרעגט זיך נאך פארן שידוך צו סאיז א פאר, האט דען א זין זיך גטן וייל מאיז נישט א פאר?

גערעכט? אז דער אייבשטער מאכט קראנק טאר מען זיך נישט היילן?
די שאולים פרעגן הֲיֵשׁ בְּיַד אִישׁ לְשַׁלַּח אֶת־אִשְׁתּוֹ עַל־כָּל־דָּבָר׃ נישט ווען סאיז דא א לגעטימט סיבה, למעשה ער ענטפערט יא אז זנות איז די איינציגסטע היתר צי גט'ן.

דרך אגב יעצט ווייס איך פון ווי אונזער סיסטעם נעמט די מענטעלעטי זיך נישט צי גט'ן.

נו דאס טענהן דאך די ראשונים אז ווען נישט סדא א לימוד מכאן שניתנה רשות לרופא לרפא וואלט מען אזוי געזאגט.
אונזער סיסטעם נעמט דאס לכאורה טאקע פון די אמונה וואס מיר האבן אז א שידוך איז מן השמים, איך וייס נישט אויב פון קטאליק דיירעקט. אדרבה, ישו האט דאס גענומען פון חומש.