נייע סטראטעגיע אפצוהאלטן קינדער פון עדיוקעישן דורך פּרינאָפּ

[בונה של טוב]

די ניו יארק טיימס איז ארויסגעקומען מיט א פרישע ארטיקל די וואך, וואס דערציילט אביסל פון די הלוך ילך וואס קומט פאָר הינטער די קוליסן, וויאזוי יונגע אומוויסנדע עלטערן האבן אונטערגעשריבן דאקומענטן וואס האט אוועקגענומען זייערע רעכטן אויף די חינוך פון זייערע קינדער, און די נייע מיטלען וואס די רבנים האבן אנגעהויבן איינפירן אז יעדע יונגע פארפאלק זאל דארפן אונטערשרייבן נאך איידער זיי הייבן אן בויען זייער שטוב- אז די קינדער וואס וועלן געבוירן ווערן זאלן מוזן בלייבן לערנען אין חסידישע מוסדות. וואס האלט דער עולם דא וועגן דעם?

דא איז אן איבערזעצונג אויף אידיש פון דעם נייעם ארטיקל אין נ.י. טיימס

https://bit.ly/YeshivaNYT

און דא איז א לינק צום ארגינעלן ארטיקל אין די טיימס וואס איר קענט אויסהערן אדער ליינען (אויף ענגליש)
https://www.nytimes.com/2022/12/12/nyre ... 6tbLuVDXkQ

[דורש אמת]

פארשטייט זיך אז דער מצב איז אסך מער פראבלעמאטיש ווי דאס וואס די ליינער פון די ניו יארק טיימס קענען פארשטיין

[קהל'ס נער]

איינמאל סקימט אן צי קאורט וועט א פרינאפ נישט העלפן, ווייל די קאורט קיקט אויף וואס איז די טובה פארן קינד, סדא שופטים וואס האלטן אז די בעסטע פארן קינד איז אז מען לאזט סטאטוס קווא און מען פארדרייט עים נישט קיין קאפ מיט מוסדות, און סדא שופטים וואס האלטן אז פארן קינד איז די בעסטע א סעקולארע חינוך, נישט קיין חילוק פון וועלכע חדר די שופט איז וועט די פרינאפ נישט אויסמאכן.

[דורש אמת]

מעז יצא מתוק

[בונה של טוב]

איינמאל סקימט אן צי קאורט וועט א פרינאפ נישט העלפן, ווייל די קאורט קיקט אויף וואס איז די טובה פארן קינד, סדא שופטים וואס האלטן אז די בעסטע פארן קינד איז אז מען לאזט סטאטוס קווא און מען פארדרייט עים נישט קיין קאפ מיט מוסדות, און סדא שופטים וואס האלטן אז פארן קינד איז די בעסטע א סעקולארע חינוך, נישט קיין חילוק פון וועלכע חדר די שופט איז וועט די פרינאפ נישט אויסמאכן.

איך דאנק דיר זייער פאר׳ן מיטטיילן דיין מיינונג. ס׳איז אבער זייער שווער צו גלייבן אז א פּרינאפּ מאכט בכלל נישט אויס, ווייל וואס דען איז די סיבה אז זיי פירן עס איין?

[היסטאריע]

ווייל א לויער האט זיי געזאגט.

א פרינאפ אין נוי יארק איז גארנישט ווערט. דזאדזעס ווארפען עס ארויס רעכטס און לינקס, פאר דער קלענסטע זאך. זיי האבן עס נישט צופיל ליב.

בפרט אזא זאך ווען דאס פראטעקט נישט דער מאן און ווייב, עס האט מיט קינדער וואס זענען לא בא לעולם.

און בכלל, אפילו קינדער זענען דא, און מען שרייבט אונטער למשל אין א בית דין ביי וועמען די קינדער וועלן זיין, מיינט עס גארנישט אין קארט.

[בונה של טוב]

אינטרעסאנט וואס איר זאגט. א דאנק. איך האף אז איר זענט גערעכט, ווייל אוועקרויבן פון עלטערן און קינדער זייערע רעכטן נאך איידער די קינדער זענען אפילו געבוירן געווארן - איז שוין נעקסט לעוועל.

[היסטאריע]

זיי עס מדמה צו א קאפל וואס שוואנגערט, און מען שרייבט אונטער אז דאס געבוירענע קינד וועט גיין צו פלוני, איז עס ווערט כחספא בעלמא.

[אנטוישטער יונגערמאן]

איינמאל סקימט אן צי קאורט וועט א פרינאפ נישט העלפן, ווייל די קאורט קיקט אויף וואס איז די טובה פארן קינד, סדא שופטים וואס האלטן אז די בעסטע פארן קינד איז אז מען לאזט סטאטוס קווא און מען פארדרייט עים נישט קיין קאפ מיט מוסדות, און סדא שופטים וואס האלטן אז פארן קינד איז די בעסטע א סעקולארע חינוך, נישט קיין חילוק פון וועלכע חדר די שופט איז וועט די פרינאפ נישט אויסמאכן.

הלוואי ביזטו גערעכט.
דאס וואס דו זאגסט אז ס׳דא שופטים וואס האלטן אז א סעקולערע עדיוקעישן איז וויכטיגער פון אנהאלטן די סטאטוס קווא- אזאנס האב איך נאכנישט געהערט. איך בין נייגעריג צו דו רעדסט סתם השערות, אדער דו ווייסט טאקע פון פאלן וואו דער שופט האט גע׳פסק׳ט לטובת די קינדער׳ס עדיוקעישן אפילו ווען ס׳פארענדערט די סטאטוס קווא?
אפילו איין אזא פאל איז א חידוש.

[קהל'ס נער]

ביז יעצט האט נאך נישט געקענט גע'פסק'נט ווערן אז פארן טובה פונעם קינד איז בעסער א סעקולארן חינוך וויבאלד די היימישע מוסדות איז געוועהן אפיציעל אנערקענט אלץ א school מילא קען דער שופט נישט זאגן אז א סעקולארע חינוך איז בעסער.
אבער יעצט אז די מוסדות זענען מער נישט אנערקענט אלץ א school קען דער שופט זאגן אז פארן טובה פונעם קינד דארף מען אים שיקן אין א אנערקענטע סקול כאטשיג די סטאטוס קווא איז צו שיקן אין א היימישע נישט אנערקענטע סקול.

[רביה''ק זי''ע]

איין זאך פארשטיי איך נאר נישט, פארוואס הייסט עס א "פרינאפ" (?pre nuptial agreement) לכאורה וואלט עס געדארפט הייסן א פאוסטנאפ

[דורש אמת]

ווייל א לויער האט זיי געזאגט.

א פרינאפ אין נוי יארק איז גארנישט ווערט. דזאדזעס ווארפען עס ארויס רעכטס און לינקס, פאר דער קלענסטע זאך. זיי האבן עס נישט צופיל ליב.

בפרט אזא זאך ווען דאס פראטעקט נישט דער מאן און ווייב, עס האט מיט קינדער וואס זענען לא בא לעולם.

און בכלל, אפילו קינדער זענען דא, און מען שרייבט אונטער למשל אין א בית דין ביי וועמען די קינדער וועלן זיין, מיינט עס גארנישט אין קארט.

עס שטימט נישט מיט די מציאות; ווייל עס זענען דא אזעלכע וואס האבן אונטערגעשריבן דעם פּרינאָפּ און זענען יעצט סטאָק צוליב דעם.

[בונה של טוב]

ביז יעצט האט נאך נישט געקענט גע'פסק'נט ווערן אז פארן טובה פונעם קינד איז בעסער א סעקולארן חינוך וויבאלד די היימישע מוסדות איז געוועהן אפיציעל אנערקענט אלץ א school מילא קען דער שופט נישט זאגן אז א סעקולארע חינוך איז בעסער.
אבער יעצט אז די מוסדות זענען מער נישט אנערקענט אלץ א school קען דער שופט זאגן אז פארן טובה פונעם קינד דארף מען אים שיקן אין א אנערקענטע סקול כאטשיג די סטאטוס קווא איז צו שיקן אין א היימישע נישט אנערקענטע סקול.

קוקט נישט אויס אז ס׳איז אזוי פשוט: דערווייל איז נאר ערוגת הבושם חדר ׳אפיציעל׳ אן אומלעגאלע סקול, און טראצדעם איז וועבער׳ס קינד נאך אלס דארטן (געצווינגען דורך די קאָרט)

[קהל'ס נער]

איז וואס?
די שופט קען זאגן אז מען זאל ארויסנעמען די קינד, מוז ער עס זאגן? ניין!

[בונה של טוב]

איז וואס?
די שופט קען זאגן אז מען זאל ארויסנעמען די קינד, מוז ער עס זאגן? ניין!

אלא מאי קוקט אויס אז ס'נישט די קעיס רייט נאו אז שופטים פסק'ענען אזויווי איר האט פארגעשלאגן. מה-דאך אז אין אזא קעיס וואו די מאמע האט זיך געבעטן זי וויל א בעסערע עדיוקעישן און דער שופט האט אלע טירן אפן עס צו קענען נאכגעבן און דאך האט ער עס דערווייל נאכנישט געטון, וואס קען מען שוין ערווארטן פון שופטים וואס משפט'ן וועגן אנדערע מוסדות?

[קהל'ס נער]

איז וואס?
די שופט קען זאגן אז מען זאל ארויסנעמען די קינד, מוז ער עס זאגן? ניין!

אלא מאי קוקט אויס אז ס'נישט די קעיס רייט נאו אז שופטים פסק'ענען אזויווי איר האט פארגעשלאגן. מה-דאך אז אין אזא קעיס וואו די מאמע האט זיך געבעטן זי וויל א בעסערע עדיוקעישן און דער שופט האט אלע טירן אפן עס צו קענען נאכגעבן און דאך האט ער עס דערווייל נאכנישט געטון, וואס קען מען שוין ערווארטן פון שופטים וואס משפט'ן וועגן אנדערע מוסדות?

איך קען נישט דעי שופט און איך קען נישט דעי קעיס.
וואס איך זאג איז, אז ביז יעצט האט דער שופט נישט געקענט זאגן אז א סעקולארע חינוך איז בעסער פארן קינד ווי איידער די סטאטוס קווא אפילו אויב ער האלט אזוי, יעצט קען ער עס שוין יא זאגן אויב ער וויל.
קלאר?