איז גיין אין א הייסע מקווה שבת הארבער ווי ניצן א פאון?

[[NAMELESS]]

אויב דער יוד פארטראכט זיך א מינוט און שטייט (אדער זיצט) אין וואסער שלא לשם טבילה, קען דאס אפשר גערעכנט ווערן ווי רחיצה (מקצת גופו) בחמין שהוחמו בערב שבת שזה על פי כמה ראשונים יכול להיות חשש דאורייתא

חשש דאורייתא??

[מרדכי מרדכי]

אז מען האט געפרעגט וועל איך ענטפערן, איך גיי נישט אין קיין הייסע מקווה שבת, פשוט ווייל איך גיי נאר אין מקווה 1 מאל א יאר ערב יום כיפור פארוואס ווייס איך נישט.
לגבי אונזער נושא זאגט ער אז די רבנים פלאגן זיך שוין צו טרעפן א איסור אויף א טעלעפאון שבת, דארף מען פרעגן א רב/דיין און זען צו זיי פלאגן זיך ביים זאגן ניין.

איך בין נישט באקאנט מיט דעם איסור בונה ביי טעלעפאונען אבער איך בין נייגעריג אויב איז דאס א אב מלאכה אדער א תולדה?
וואס איז מען פונקטליך בונה ביים פארמאכן אן עלעקטריק סירקל?
איז עס נאר ביי סמארטפאונס, פליפ פאונס, היים טעלעפאונען, אדער ראוטערי טעלעפאונען?
וואס וועט זיין מיט טשארדשען?
איז שוין אמאל ארויסגעקומען א איסור קעגן נוצן א טעלעפאון אין שבת?

[תרמב]

די LED פאנעל אינעם סקרין איז טאקע נישט קיין פראבלעם אבער נוצן wifi דאס גרעניצט זיך שוין מיט א דאורייתא.

אזוי אויך דער קאמארא טאמער ווייסט מען נישט וויאזוי עס צו נוצן שבת קען מען ח"ו זייער גרינג נכשל ווערן מיט דאורייתא'ס, וועגן דעם טאקע זענען געווען אזעלכע וואס האבן זיך אינגאנצן אפגעהאלטן פון נוצן דעם קאמארא שבת.

אויך איז דא דער פראבלעם מיט דער פלאשלייט, און טאמער דער APN איז אנגעשטעלט אויף Roaming דאן קענען זיין דערביי ערענסטע חששות...

(פאר די וואס האבן נאכנישט געכאפט ביז אהער, ס'געשריבן געווארן בדרך צחות פשוט ווייל איך בין ליידער נישט פון די תלמידי חכמים וואס @שמן למאור האט דערמאנט אבער ליפטר בלא כלום אי אפשר...)

ניצן ווייפיי איז דאך אן איסור דאורייתא אינדערוואכן אויך.. סיידן מען האט א גוטע פילטער..

האסטו א פארטיגע היתר... אין איסור חל על איסור...

[מתבודד]

די נושא פון אם יש איסור בשימוש חשמל בשבת וטעמה איז סתם אזוי שטארק מסובך, און מ׳קען טאקע זאגן אז ביי דעם גייט טאקע אָן דאס וואס די משנה זאגט בסתם אויף הלכות שבת (חגיגה פ״א מ״ח) ״כהררים התלויים בשערה״ (וע״ש בדף י.). די וויקיפידיה בלאט דערויף געבט א גאנץ אַבּיעקטיווע overview אויף די נושא לכאן ולכאן (מיט מראי מקומות).

עס קען טאקע אָנגיין דערויף די הגדרה לגבי סמכות און דאס אטאריטעט בהלכה בכלליות לחייב. והיינו, אז די קבלה וקאנסענסוס אצל (רוב) כלל ישראל שומרי שבת דערביי אז דאס איז אסור ונחשב לחילולו, איז טאקע אט דאס וואס איז דאס קובע, ואפילו אם יסודה קלושה היא. אולי. ואולי ה״ה ג״כ אויף פארקערט לגבי זיך פארלאזן אויפ׳ן היתר, ואפילו אם היא קלושה, פון גיין אין א ווארעמע מקוה בשבת. און דאס קען אפשר אויך נכלל ווערן אין דעם אז הלכות התורה, אשר בתוכה הגדרת שמירת שבת, איז ניתן לחכמי הדור אויף אויסצוטייטשן. און וואס וועט דאס געבן די סמכות איז טאקע די ענדגילטיגע קבלה און פארשפרייטונג אצל ההמון דערפון.

‏כידוע, האלטן דאך די חוקרים אז חז״ל׳ס קאנסעפּשאן פון מהו נחשב לחילול שבת איז אליינס א גענצליכע אינאוועישאן בהתורה; וכגדר האיסור בזמנינו על כלים חשמליים. וכנ״ל אז הלכות איסורי שבת זענען דאך, אפילו לפי חז״ל, הררים התלויים בשערה אלס מקרא מועט. די זעלבע אטאריטעט וואס האט דאס געמאכט עס זאל מחייב זיין, אפילו פאר די וואס נעמען נישט ממש אינגאנצן אָן די ״תורה שבעל פה מן השמים״ (ועיין לדוגמא במו״נ ח״ג פמ״א לגבי עין תחת עין, ובכלל מה שאפשר לפרש בדבריו בח״א פ״ה אודות מעמד הר סיני ותורה מן השמים בכלל), איז דאס קובע דא אויך.

אין מיין אפיניען איז אין אחר דברי הרב כלום און מ'קען פארמאכן דעם אשכול...
דאס וואס הרב @מי אני שרייבט דא איז לכאו' אויך די סיבה צו די ווערטער פונעם גדול וואס כ'האב דא געברענגט, און די נקודה איז פארשטענדליך אז א זאך וואס די פוסקי הדור פסק'ענען לאיסור - און אין אונזער פאל "אלע" ארטאדאקסישע פוסקים, ווערט דאס די דין התורה. ובפרט בנוסף צו דעם אז כלל ישראל האט טאקע אזוי אנגענומען און איז נוהג אזוי.

ענליך צו דעם האט צאנזער רב זצ"ל (דאכצעך...) געזאגט לגבי השגחתו ית' אויף די פרטים אז על אף וואס געוויסע ראשונים האבן קלאר נישט געגלייבט אין אזוי, וועט איינער וואס זאגט היינט אנדערש ווערן נחשב ככופר צוליב דעם וואס כלל ישראל האט יא אנגענומען אזוי. (איך ווייס אז פאר מאנכע קוקט עס אויס ווי געמאלן וואסער, אבער דאס איז וואס ער'ט געזאגט.)

[וואלווי]

האסטו א פארטיגע היתר... אין איסור חל על איסור...

הנה, וויי פיי איז סיי איסור מוסיף (אנדערע כלים), סיי איסור כולל (אינדערוואכן) סיי איסור חמור (יהרג ואל יעבור), ווי ס'איז יא חל איסור על איסור...די שאלה איז אבער ווער קומט ערשט, ווער וויל חל זיין אויף וועם, די פאון אדער דער ווייפיי?

ונראה, אז ס'באמת נאר דא איין איסור. ביי שבת זאגט מען אפילו עם הארץ אימת שבת עליו, מילא דארף ער נישט גיין זוכען א דרכא אחרינא, ומותר בווייפיי, פאלט אוועק איסור נישט געפילטערטע וויי פי, ממילא איז סיי ווי נישט שווער די קשיא פון איסור חל על איסור, בלייבט דאך יא איסור פאון, והאיך מצינו ידינו ורגלינו?

אמנם, א ווארימע מקוה איז נאר רחיצה אויב ס'געפילטערט, ווייל א מקוה וואס זעהט אויס ווי א נישט געלונגענע קאווע איז קיין רחיצה ניט, בפרט אז ביי מקואות איז הכל הולך אחר המראה, נאך דערצו שבת נאך דריי טעג יום טוב איז עס געדעכט ווי די טיט הנרוק הידוע, קומט אויס אז בכי האי גונא דהוי בהעדר פילטער, אמרינן מיגו דהותר לצורך יום טוב מותר נמי לצורך שבת, און א נישט געפילטערטע פאון איז מותר מחמת שני צדידים סיי אלס נישט קיין פילטער און סיי אלס הלכות שבת.

ונלע"ד, דאמרינן הואיל דהותר לשבת של מחרת השבת כמו האי שתא, הותר נמי לגבי שבת בראשית דמחרת השבת לכולי שתא. ומהאי טעמא, ואפי' למאן דאמר דאמרינן מיגו רק באותו מקום ובאותו זמן, הרי יכול להתיישב בבירא דמקוותא וטובל וסמארטפאון בידו בעידנא דעסיק בה, וא"כ גיטו וידו באין כאחת לכולי עלמא, והכל על מקומו יבא בשלום.

[מתבודד]

ח"ו לטבול וסמארטפאון בידו, דכיון דהוי כטובל ושרץ בידו ולא עלתה לו טבילתו הוי ירידתו לבור רק לשום רחיצה ולא לשום טהרה, וקרוב הדבר לרוחץ במזיד ולא לשם תוספת טהרה כלל...

איי וואלווי, כ'האב געבענקט נאך דיינע פשט'לעך... כה לחי להגדיל התורה וכו'

[וואלווי]

ח"ו לטבול וסמארטפאון בידו, דכיון דהוי כטובל ושרץ בידו ולא עלתה לו טבילתו הוי ירידתו לבור רק לשום רחיצה ולא לשום טהרה, וקרוב הדבר לרוחץ במזיד ולא לשם תוספת טהרה כלל...

איי וואלווי, כ'האב געבענקט נאך דיינע פשט'לעך... כה לחי להגדיל התורה וכו'

אולי פארקערט? אויב לא עלתה לו טבילה, דעמאלטס פאלט אוועק אויך די צד פון איסור תיקון גברא אויך, ווערט נאך גרינגער צו טובל'ן.

דארף מען ווייטער מעסטן, תיקון גברא אקעגען רחיצה, מיט נדחה מפני מי.

קען זיין ביסט גערעכט, ווייל מ'קען טענה'ן לתיקוני שדרתיך ולא לעוותי...

[תרמב]

האסטו א פארטיגע היתר... אין איסור חל על איסור...

הנה, וויי פיי איז סיי איסור מוסיף (אנדערע כלים), סיי איסור כולל (אינדערוואכן) סיי איסור חמור (יהרג ואל יעבור), ווי ס'איז יא חל איסור על איסור...די שאלה איז אבער ווער קומט ערשט, ווער וויל חל זיין אויף וועם, די פאון אדער דער ווייפיי?

ונראה, אז ס'באמת נאר דא איין איסור. ביי שבת זאגט מען אפילו עם הארץ אימת שבת עליו, מילא דארף ער נישט גיין זוכען א דרכא אחרינא, ומותר בווייפיי, פאלט אוועק איסור נישט געפילטערטע וויי פי, ממילא איז סיי ווי נישט שווער די קשיא פון איסור חל על איסור, בלייבט דאך יא איסור פאון, והאיך מצינו ידינו ורגלינו?

אמנם, א ווארימע מקוה איז נאר רחיצה אויב ס'געפילטערט, ווייל א מקוה וואס זעהט אויס ווי א נישט געלונגענע קאווע איז קיין רחיצה ניט, בפרט אז ביי מקואות איז הכל הולך אחר המראה, נאך דערצו שבת נאך דריי טעג יום טוב איז עס געדעכט ווי די טיט הנרוק הידוע, קומט אויס אז בכי האי גונא דהוי בהעדר פילטער, אמרינן מיגו דהותר לצורך יום טוב מותר נמי לצורך שבת, און א נישט געפילטערטע פאון איז מותר מחמת שני צדידים סיי אלס נישט קיין פילטער און סיי אלס הלכות שבת.

ונלע"ד, דאמרינן הואיל דהותר לשבת של מחרת השבת כמו האי שתא, הותר נמי לגבי שבת בראשית דמחרת השבת לכולי שתא. ומהאי טעמא, ואפי' למאן דאמר דאמרינן מיגו רק באותו מקום ובאותו זמן, הרי יכול להתיישב בבירא דמקוותא וטובל וסמארטפאון בידו בעידנא דעסיק בה, וא"כ גיטו וידו באין כאחת לכולי עלמא, והכל על מקומו יבא בשלום.

גוט גוט... איז דאך עס טאקע כהררים התלויים בחוט השערה...

אגב איך האב לעצטנס געזעהן דיין תשובה אין איינע פון די אלטע וועקערס וועגן די נושא אויב מ'מעג אנטון פרישע וועש אין די ניין טעג, איך האב פיין געלאכט, ס'איז מיר געפאלן דעם אויסדרוק אז מ'טוט אן די וועש נאכדעם וואס מ'מאכט מיט עס א "מנוחה בשמחה" על הקרקע...

[הקטן]

.

[קהל'ס נער]

די נושא פון אם יש איסור בשימוש חשמל בשבת וטעמה איז סתם אזוי שטארק מסובך, און מ׳קען טאקע זאגן אז ביי דעם גייט טאקע אָן דאס וואס די משנה זאגט בסתם אויף הלכות שבת (חגיגה פ״א מ״ח) ״כהררים התלויים בשערה״ (וע״ש בדף י.). די וויקיפידיה בלאט דערויף געבט א גאנץ אַבּיעקטיווע overview אויף די נושא לכאן ולכאן (מיט מראי מקומות).

עס קען טאקע אָנגיין דערויף די הגדרה לגבי סמכות און דאס אטאריטעט בהלכה בכלליות לחייב. והיינו, אז די קבלה וקאנסענסוס אצל (רוב) כלל ישראל שומרי שבת דערביי אז דאס איז אסור ונחשב לחילולו, איז טאקע אט דאס וואס איז דאס קובע, ואפילו אם יסודה קלושה היא. אולי. ואולי ה״ה ג״כ אויף פארקערט לגבי זיך פארלאזן אויפ׳ן היתר, ואפילו אם היא קלושה, פון גיין אין א ווארעמע מקוה בשבת. און דאס קען אפשר אויך נכלל ווערן אין דעם אז הלכות התורה, אשר בתוכה הגדרת שמירת שבת, איז ניתן לחכמי הדור אויף אויסצוטייטשן. און וואס וועט דאס געבן די סמכות איז טאקע די ענדגילטיגע קבלה און פארשפרייטונג אצל ההמון דערפון.

‏כידוע, האלטן דאך די חוקרים אז חז״ל׳ס קאנסעפּשאן פון מהו נחשב לחילול שבת איז אליינס א גענצליכע אינאוועישאן בהתורה; וכגדר האיסור בזמנינו על כלים חשמליים. וכנ״ל אז הלכות איסורי שבת זענען דאך, אפילו לפי חז״ל, הררים התלויים בשערה אלס מקרא מועט. די זעלבע אטאריטעט וואס האט דאס געמאכט עס זאל מחייב זיין, אפילו פאר די וואס נעמען נישט ממש אינגאנצן אָן די ״תורה שבעל פה מן השמים״ (ועיין לדוגמא במו״נ ח״ג פמ״א לגבי עין תחת עין, ובכלל מה שאפשר לפרש בדבריו בח״א פ״ה אודות מעמד הר סיני ותורה מן השמים בכלל), איז דאס קובע דא אויך.

אין מיין אפיניען איז אין אחר דברי הרב כלום און מ'קען פארמאכן דעם אשכול...
דאס וואס הרב @מי אני שרייבט דא איז לכאו' אויך די סיבה צו די ווערטער פונעם גדול וואס כ'האב דא געברענגט, און די נקודה איז פארשטענדליך אז א זאך וואס די פוסקי הדור פסק'ענען לאיסור - און אין אונזער פאל "אלע" ארטאדאקסישע פוסקים, ווערט דאס די דין התורה. ובפרט בנוסף צו דעם אז כלל ישראל האט טאקע אזוי אנגענומען און איז נוהג אזוי.

ענליך צו דעם האט צאנזער רב זצ"ל (דאכצעך...) געזאגט לגבי השגחתו ית' אויף די פרטים אז על אף וואס געוויסע ראשונים האבן קלאר נישט געגלייבט אין אזוי, וועט איינער וואס זאגט היינט אנדערש ווערן נחשב ככופר צוליב דעם וואס כלל ישראל האט יא אנגענומען אזוי. (איך ווייס אז פאר מאנכע קוקט עס אויס ווי געמאלן וואסער, אבער דאס איז וואס ער'ט געזאגט.)

השתא דאתית להכי זענען מיר מער נישט אנדערש פון די קאנסערוואטיוון, ביי זיי איז אויך אז די עולם "נעמט אן" הלכות אנדערש ווי שולחן ערוך און די רבנים מוזן צושטימען.

אבער ס'גייט נאך טיפער,
פארוואס רעכענן מיר זיך נישט מיט קיין פסק פון א קאנסערוואטיווער רב? וואס הייסט ער איז דאך מתיר א סעלפאון אין שבת היל"ת!
פארוואס איז א טעלעפאון אסור אין שבת? ווייל אלע רבנים האבן עס גע'אסרט!
אבער די קאנסערוואטיווע רבנים האבן דאך יא מתיר געוועהן? ער איז דאך א שייגעץ ווייל ער ניצט א טעלעפאון אין שבת!
וחוזר חלילה.........
און אינז קענען זיך פאטשן אין בייכל אז אינז האמיר דעם דרך המסורה.......

[חדשים]

די נושא פון אם יש איסור בשימוש חשמל בשבת וטעמה איז סתם אזוי שטארק מסובך, און מ׳קען טאקע זאגן אז ביי דעם גייט טאקע אָן דאס וואס די משנה זאגט בסתם אויף הלכות שבת (חגיגה פ״א מ״ח) ״כהררים התלויים בשערה״ (וע״ש בדף י.). די וויקיפידיה בלאט דערויף געבט א גאנץ אַבּיעקטיווע overview אויף די נושא לכאן ולכאן (מיט מראי מקומות).

עס קען טאקע אָנגיין דערויף די הגדרה לגבי סמכות און דאס אטאריטעט בהלכה בכלליות לחייב. והיינו, אז די קבלה וקאנסענסוס אצל (רוב) כלל ישראל שומרי שבת דערביי אז דאס איז אסור ונחשב לחילולו, איז טאקע אט דאס וואס איז דאס קובע, ואפילו אם יסודה קלושה היא. אולי. ואולי ה״ה ג״כ אויף פארקערט לגבי זיך פארלאזן אויפ׳ן היתר, ואפילו אם היא קלושה, פון גיין אין א ווארעמע מקוה בשבת. און דאס קען אפשר אויך נכלל ווערן אין דעם אז הלכות התורה, אשר בתוכה הגדרת שמירת שבת, איז ניתן לחכמי הדור אויף אויסצוטייטשן. און וואס וועט דאס געבן די סמכות איז טאקע די ענדגילטיגע קבלה און פארשפרייטונג אצל ההמון דערפון.

‏כידוע, האלטן דאך די חוקרים אז חז״ל׳ס קאנסעפּשאן פון מהו נחשב לחילול שבת איז אליינס א גענצליכע אינאוועישאן בהתורה; וכגדר האיסור בזמנינו על כלים חשמליים. וכנ״ל אז הלכות איסורי שבת זענען דאך, אפילו לפי חז״ל, הררים התלויים בשערה אלס מקרא מועט. די זעלבע אטאריטעט וואס האט דאס געמאכט עס זאל מחייב זיין, אפילו פאר די וואס נעמען נישט ממש אינגאנצן אָן די ״תורה שבעל פה מן השמים״ (ועיין לדוגמא במו״נ ח״ג פמ״א לגבי עין תחת עין, ובכלל מה שאפשר לפרש בדבריו בח״א פ״ה אודות מעמד הר סיני ותורה מן השמים בכלל), איז דאס קובע דא אויך.

אין מיין אפיניען איז אין אחר דברי הרב כלום און מ'קען פארמאכן דעם אשכול...
דאס וואס הרב @מי אני שרייבט דא איז לכאו' אויך די סיבה צו די ווערטער פונעם גדול וואס כ'האב דא געברענגט, און די נקודה איז פארשטענדליך אז א זאך וואס די פוסקי הדור פסק'ענען לאיסור - און אין אונזער פאל "אלע" ארטאדאקסישע פוסקים, ווערט דאס די דין התורה. ובפרט בנוסף צו דעם אז כלל ישראל האט טאקע אזוי אנגענומען און איז נוהג אזוי.

ענליך צו דעם האט צאנזער רב זצ"ל (דאכצעך...) געזאגט לגבי השגחתו ית' אויף די פרטים אז על אף וואס געוויסע ראשונים האבן קלאר נישט געגלייבט אין אזוי, וועט איינער וואס זאגט היינט אנדערש ווערן נחשב ככופר צוליב דעם וואס כלל ישראל האט יא אנגענומען אזוי. (איך ווייס אז פאר מאנכע קוקט עס אויס ווי געמאלן וואסער, אבער דאס איז וואס ער'ט געזאגט.)

לאז מיך אריינכאפן ווי לאנג די אשכול איז נאך אפן...

ביי אונז אין סאטמאר האט מען אריינגעפרעדיגט אז מען טאר נישט קוקן אויף דאס וואס רובו ככולו פון כלל ישראל האלט. אחד הי’ אברהם, די רבי זי”ע און די הייפעלע ערליכע אידן, וכו’ וכו’ זאלן די בקיאים אין דברי יואל אריינפילן די רעסט. דאס אז כלל ישראל האט עפעס אנגענומען מאכט עס נישט פאר קיין תורה מסיני. אונז האב מיר א שו”ע און לויט דעם פירט מען זיך. און פארשטייט זיך אז דאס איז סיי לקולא און סיי לחומרא.

איך וואלט אריינגעלערנט פשט אין ’מי אני’ס ווערטער. איה”נ, עס איז אפשר נישטא קיין איסור צו נוצן חשמל אין שבת הלכה’דיג סיי מן התורה און אויך נישט מדרבנן. אבער היות עס איז, ווי ’מתבודד’ איז מסביר, אנגענומען ביי אלע ארטאדאקסישע רבנים לאיסור, האט עס א דין ווי א גזירה וואס די רבנים האבן געמאכט. אפילו עס איז בעצם נישט קיינמאל ארויסגעקומען א פסק לאיסור, אבער אזויווי עס איז נתפשט געווארן לאיסור ביי אלע ארטאדאקסישע אידן, ווערט עס אסור פאר יעדן איינעם כאילו שהי’ גזירה. פארקערט פשט איסורו בכל ישראל איז נאך שטערקער ווי פלעין א גזירה, ווייל אפילו א גזירה דארף נאך צוקומען צו פשט איסורו בכל ישראל. ווערט עס נכלל אין וואס די רמב”ם פסק’נט אין הלכות ממרים פ”ב ה”ג, אבל דברים שראו בית דין לגזור ולאסרן לעשות סייג אם פשט איסורן בכל [ישראל] אין בית דין גדול אחר יכול לעקרן ולהתירן אפילו היה גדול מן הראשונים.

אגב, די רמב”ם שפעטער אין הלכה ה’ שרייבט, בית דין שנראה להן לגזור גזירה או לתקן תקנה או להנהיג מנהג צריכין להתיישב בדבר ולידע תחלה אם רוב הצבור יכולין לעמוד בהן או אם אין יכולין לעמוד ולעולם אין גוזרין גזירה על הצבור אלא אם כן רוב הצבור יכולין לעמוד בה. און הלכה ו’, הרי שגזרו בית דין גזירה ודימו שרוב הקהל יכולין לעמוד בה ואחר שגזרוה פקפקו העם בה ולא פשטה ברוב הקהל הרי זו בטלה ואינן רשאין לכוף את העם ללכת בה. דאס איז לכאורה די טעם פארוואס מען פירט זיך היינט זיך צו טובל’ן אין א הייסע מקוה אין שבת.

[קהל'ס נער]

נניח אז ביסט גערעכט מיט דיין פשעטל, איז די פאקט אז רוב כלל ישראל האט אנגענומען אז א פאון אין שבת אלץ איסור נישט אמת, כ'ווייס נישט וויפיל פראצענט פון כלל ישראל זענען ארטאדאקסן אבער ס'זיכער ווייניגער פון 50%.

[שערי יושר]

דארף מען זיך רעכענען מיט נישט קיין רעליגיעזע ווען סקומט צי הלכה?

[חדשים]

מען איז נישט דן דא וואס די רעפארמער האלטן. מען איז דן וואס אידן וואס גייען אין מקוה שבת האלטן.

ווען די רמב”ם האט גערעדט פון נתפשט בכל ישראל, האט ער גערעדט פון נישט שותומ”צ?

[קהל'ס נער]

דארף מען זיך רעכענען מיט נישט קיין רעליגיעזע ווען סקומט צי הלכה?

למאי נ"מ? אפילו אויב נישט.
אויב א הלכה איז באזירט אויף א פאקט וואס איז נישט אמת, איז די הלכה קיין הלכה ניט.

די הלכה לויטעט אז ישראל אע"פ שחטא ישראל הוא, און די פאקט איז אז ס'נישט נתפשט געווארען ביי זיי = גזירה שלא נתפשט ברוב כלל ישראל.

[תרמב]

דארף מען זיך רעכענען מיט נישט קיין רעליגיעזע ווען סקומט צי הלכה?

למאי נ"מ? אפילו אויב נישט.
אויב א הלכה איז באזירט אויף א פאקט וואס איז נישט אמת, איז די הלכה קיין הלכה ניט.

די הלכה לויטעט אז ישראל אע"פ שחטא ישראל הוא, און די פאקט איז אז ס'נישט נתפשט געווארען ביי זיי = גזירה שלא נתפשט ברוב כלל ישראל.

זייער אינטערסאנטע טענה, מיין שאלה איז ביז ווי ווייט גייט עס, מ'קען רעכענען מענטשן וואס געבן נישט קיין דעקל צו תורה ומצוות צו קענען קובע זיין הלכות? איך ווייס אז להלכה רעכנט מען זיך נישט מיט קיין רעפארמער און קאנסערוואטיוון, אבער דאס מאכט נישט אויס, איך וויל פארשטיין סברה'דיג, פארוואס זאל מען זיך רעכענען מיט די מענטשן, די סברה צו זאגן אז א זאך איז נתפשט געווארן זאל זיין מותר איז לכאורה ווייל די מענטשן ווייסן פון הלכה צו זאגן און מיט דעם אלעם האבן זיי געטון אנדערש קען מען אנעמען אז ס'האט א פשט, עפעס א מהלך, אבער ווען מ'רעדט פון מענטשן וואס הלכה אינטערסירט זיי נישט בכלל פארוואס זאל איך זיך מיט זיי רעכענען אויף צו קובע זיין הלכות?

[בעל אחריות]

ס'איז נישט "ליצנות געמאכט פונעם באשעפער" טאמער אט דאס איז טאקע וואס איז קובע מה מותר ומה אסור לגבי כביכול זיינע געזעצן.

מיין מעשה און טענה איז טאקע געווען אט דאס: איך האב גע'טענה'ט אז עפ"י זיינע אייגענע הנחות דארף ער עס מתיר צו זיין. אט וועגן דעם האב איך געשריבן א בירור און איך האב טאקע געזוכט די דעת האוסרים, וממילא הפשטת האיסור בין בני ישראל שותומ"צ. ווי ווייט איך ווייס איז דאס טאקע נישטא (ואפילו אויב יא, איז דאך דאס לכאורה ווייט ווייט נישט דומה צו הפשטת איסור שימוש חשמל בשבת וגדר "חילול שבת" וואס מ'געבט דערצו). ער האט דאס פשוט אוועקגעמאכט במחי יד. און אין דעם איז עס טאקע דומה צו מיין תשובה לגבי הדפסת תמונת נשים (וואס איז שוין יא לכאורה מער מתפשט), וואו איך האב טאקע צוגעשטעלט די מעשה - עס האט אויך נישט קיין ביסוס. אין אנדערע ווערטער, די התפשטות וקבלה וואס איז דאס ענדגילטיג קובע אלס מחייב וכו', דארף אבער האבן א ביסוס און/אדער פּרעצעדענט - אזוי ווי ביי יעדעס געזעץ.

דא, ווי איך פארשטיי, איז מען מודה אז ס'דא א דעת האוסרים והפשטת וקבלת חומר האיסור בין שותומ"צ, און מ'איז מודה אז דאס האט א טעם(ים) ובסיס. מ'איז דן אין חוזק האיסור שבה און ווי ווייט קלוש אט די טעמים והבסיס זענען. ואיה"נ, טאמער קען מען טאקע אפפרעגן די בסיס, און דאס ווערט דערנאך נתפשט להיתר, אזדא ליה האיסור. (ובאנו לבי"ד מבטל דברי חבירו כשגדול ממנו בחכמה ובמנין וואס איך האב דארט דערמאנט.)

אבער גערעכט, אז עדיין הדבר צריך תלמוד. און דעריבער האב איך געשריבן "אולי".

וואס איז די מקור פון דעם אז א זאך וואס איז נתפשט געווארען לאיסור בטעות, איז שוין טאקע אסור?

[מי אני]

איך זאג נישט אז טאמער ס'איז בטעות, והיינו בלי בסיס מעיקר הדין, דאן טאמער ס'איז נתפשט בכלל ישראל איז דאס אסור. פארקערט, אין מיין תשובה טוה איך דערין (מכח נדר וקבלה ביו"ד סימן ריד) אז דאס איז נישט קיין התחייבות ע"ש.

דא איז מער א נידון וואו ס'איז יש מקום ובסיס לאסור מעיקר הדין וג"כ מקום להתיר. און (לכאורה) רוב רבנים/פוסקים און halakhists, וואס האבן דאס טאקע דורכגעטוהן מעיקר הדין, האבן אָנגענומען לאסור ונתפשט איסורם אצל (לכאורה) כל שותומ"צ המציית להלכה בכלל. אין אזא פאל איז דאס לכאורה בגדר מש"כ הרמב"ם בהקדמתו ובריש פ"ב בהל' ממרים, וואס איך האב צוגעברענגט אינעם תגובה וואס איך האב פריער געלינקט צו, איבער דעם אז קביעת ההלכה והפסק איז טאקע תלוי בהתפשטותו בכלל ישראל, און אט דאס איז טאקע די סמכות פונעם תלמוד.

ובפרט וואו @חדשים שטארקט דאס און לייגט צו דער רמב"ם בהל' ממרים דארט שפעטער לגבי גזירה.

[קהל'ס נער]

דארף מען זיך רעכענען מיט נישט קיין רעליגיעזע ווען סקומט צי הלכה?

למאי נ"מ? אפילו אויב נישט.
אויב א הלכה איז באזירט אויף א פאקט וואס איז נישט אמת, איז די הלכה קיין הלכה ניט.

די הלכה לויטעט אז ישראל אע"פ שחטא ישראל הוא, און די פאקט איז אז ס'נישט נתפשט געווארען ביי זיי = גזירה שלא נתפשט ברוב כלל ישראל.

זייער אינטערסאנטע טענה, מיין שאלה איז ביז ווי ווייט גייט עס, מ'קען רעכענען מענטשן וואס געבן נישט קיין דעקל צו תורה ומצוות צו קענען קובע זיין הלכות? איך ווייס אז להלכה רעכנט מען זיך נישט מיט קיין רעפארמער און קאנסערוואטיוון, אבער דאס מאכט נישט אויס, איך וויל פארשטיין סברה'דיג, פארוואס זאל מען זיך רעכענען מיט די מענטשן, די סברה צו זאגן אז א זאך איז נתפשט געווארן זאל זיין מותר איז לכאורה ווייל די מענטשן ווייסן פון הלכה צו זאגן און מיט דעם אלעם האבן זיי געטון אנדערש קען מען אנעמען אז ס'האט א פשט, עפעס א מהלך, אבער ווען מ'רעדט פון מענטשן וואס הלכה אינטערסירט זיי נישט בכלל פארוואס זאל איך זיך מיט זיי רעכענען אויף צו קובע זיין הלכות?

די לייגסט אראפ א סברה און די פרעיגסט א קשיא. אלא מאי דיין סברא איז נישט גערעכט.
די סיבה מען רעכנט זיך מיט זיי איז ווייל זיי זענען א חלק פון כלל ישראל כנ"ל און טהעטס איט, און אויב זיי נעמען עפעס נישט אן מיינט אז רוב כלל ישראל האט עס נישט אנגענימען, דאס איז א מציאות.

[קהל'ס נער]

איך זאג נישט אז טאמער ס'איז בטעות, והיינו בלי בסיס מעיקר הדין, דאן טאמער ס'איז נתפשט בכלל ישראל איז דאס אסור. פארקערט, אין מיין תשובה טוה איך דערין (מכח נדר וקבלה ביו"ד סימן ריד) אז דאס איז נישט קיין התחייבות ע"ש.

דא איז מער א נידון וואו ס'איז יש מקום ובסיס לאסור מעיקר הדין וג"כ מקום להתיר. און (לכאורה) רוב רבנים/פוסקים און halakhists, וואס האבן דאס טאקע דורכגעטוהן מעיקר הדין, האבן אָנגענומען לאסור ונתפשט איסורם אצל (לכאורה) כל שותומ"צ המציית להלכה בכלל. אין אזא פאל איז דאס לכאורה בגדר מש"כ הרמב"ם בהקדמתו ובריש פ"ב בהל' ממרים, וואס איך האב צוגעברענגט אינעם תגובה וואס איך האב פריער געלינקט צו, איבער דעם אז קביעת ההלכה והפסק איז טאקע תלוי בהתפשטותו בכלל ישראל, און אט דאס איז טאקע די סמכות פונעם תלמוד.

ובפרט וואו @חדשים שטארקט דאס און לייגט צו דער רמב"ם בהל' ממרים דארט שפעטער לגבי גזירה.

קביעת הלכה קען נאר בית דין הגדול שבירושלים טיען בזמן שבית המקדש היה קיים, זייט דעמאלט איז נישטא אזא זאך ווי קביעת הלכה (הלכה'דיג גערעדט)

[שמן למאור]

מען איז נישט דן דא וואס די רעפארמער האלטן. מען איז דן וואס אידן וואס גייען אין מקוה שבת האלטן.

ווען די רמב”ם האט גערעדט פון נתפשט בכל ישראל, האט ער גערעדט פון נישט שותומ”צ?

די רעפארמער זענען שותומ"צ אויף זייער שטייגער, זיי האלטן אז זיי האבן א כח צו זאגן וואס די תורה וויל היינט, פונקט ווי די ארטאדאקסן האלטן אז אונזער רבנים קענען זאגן וואס די תורה וויל. מען זאל נישט דא אויסמישן פרייע אידן, מיט רופארמער אדער קאנסארוואטיוון. די שאלה איז צו ווייל איך בין געבוירן צו אן ארטאדאקסישע משפחה, בין איך מחויב צו פאלגן וואס די ארטאדאקסישע רבנים האבן אפגעמאכט? אפשר איז די תורה ענדערש אין די הענט פון די רעפארמער און די באשעפערס תורה גייט ענדערש לויט וואס זייער רבנים מאכן אפ?

[שערי יושר]

ווייל איך בין געבוירען געווארן צי א אידישע פאמיליע איז מיך די אידישע רעליגיע מחייב?

[yesiknow]

די נקודה איז שוין ארויסגעברענגט געווארן דורך איינער פון די פריערדיגע גדולים, געדענק איך נישט ווער, אז איינער וואס זיצט צו לאנג אין א הייסן בור שב"ק איז שטארק מעגליך א דאורייתא, ווס. איינער וואס פארט מיט א באן שבת וואס איז גאנץ מעגליך ניטאמאל קיין דרבנן. אבער עכ"ז וועט דער ערשטער נישט ווערן מיט דעם קיין מחלל שבת און דער צווייטער יא...

@שמן למאור די מעשה מיט דיין חבר איז א אילוסטראציע אדער האט ווירקליך פאסירט?

די סיבה קען זיין ווייל אריינגיין אין בור איז דאך מותר, זיך טובל זיין איז דאך אויך מותר, יעצט אויב געשעט א דאורייתא (לפי החכמים פה בהשטיבל) געשעט דאס נאר אזוי אויב דער יוד פארטראכט זיך א מינוט און שטייט (אדער זיצט) אין וואסער שלא לשם טבילה, קען דאס אפשר גערעכנט ווערן ווי רחיצה (מקצת גופו) בחמין שהוחמו בערב שבת שזה על פי כמה ראשונים יכול להיות חשש דאורייתא

חשש דאורייתא??

עמינדב היקר,
אתה צודק, כנראה שזה רק משום גזירה צריך לעיין בזה,הכוונה שלי היה בעיקר שלא נעשה איסור רק בהיסח הדעת, דרך אגב בחג שעבר עלינו עיינתי בשולחן ערוך כנראה שמותר לרחוץ פניו ידיו ורגליו בחמין שהוחמו ביום טוב לכתחילה.