איז גיין אין א הייסע מקווה שבת הארבער ווי ניצן א פאון?

[שמן למאור]

די נקודה איז נישט צו די רעפארמער מעגן טון וואס זיי ווילן אדער נישט. די נקודה איז אז אין די ארטאדאקסישע אידישקייט איז אנגענומען אז עס איז מחייב אויב עס איז נתפשט בכל ישראל, און פארשטייט זיך אז די ארטאדאקסן רעכענען נאר אזעלכע וואס ביי זיי ווערט אנגערופן ישראל.

וואספארא סארט מהלך איז דאס? מען שניידט אויס שטיקער כלל ישראל און דערנאך זאגט מען אז ס'איז נתפשט אצל כל ישראל? איך גיי מיך טרעפן א רב וואס פסקנט אזוי ווי איך האב ליב און איך גיי דערנאך אויסשליסן פון כלל ישראל דער וואס גייט נישט מיט מיט מיר... כ'גלייב נישט אז די באשעפער איז א חלק פון דעם קאנספיראציע...

דו ביזט ענטייטעלד צו אויסשליסן וועם דו ווילסט. דו קענסט מאכן שמן למאור’ס אידישקייט. און דו גייסט אויך פארשטיין אז ווען מען גייט דן זיין וואס מען מעג אדער נישט טון ביי דיין אידישקייט גייט עס זיין געבויעט לויט די יסודות פון דיין אידישקייט. מען קען נישט קומען פרעגן הלמאי ביי די אויסגעשלאסענע איז אנדערש, ווייל עס איז נישט נוגע ווען מען איז דן אויף שמן למאור’ס אידישקייט. והנמשל פשוט, אז ארטאדאקסיע וואס אויף דעם ביזטו דן, דארפסטו פושט זיין פון זייערע כללים.

איך ווייס נישט פארוואס דו אדער @וואלווי, אדער די עולם בכלל דא האבן אנגענומען אז איך בין דן וואס 'ארטאדאקסיע' האט צו זאגן אויף ניצן א פאון שבת. איך וויל סך הכל וויסן וואס די באשעפער און זיין תורה האבן צו זאגן אויף דעם. אויב האט די תורה מיטן באשעפער נישט קיין פראבלעם דערמיט, דאן גייט מיין חבר ווייטער ניצן זיין פאון שבת, אפילו די 'ארטאדאקסן' לאזן נישט. ער וועט לאזן ארטאדאקסיע פייפן...

[שערי יושר]

פארוואס זאל אים 'ארטאדאקסיע' מחייב זיין?

ווייל אויב האלט ער זיך פאר א ארטאדאקס איז עם ארטאדאקסיע מחייב. און אויב האלט ער זיך קאטויליש איז עם די קאטוילישע הלכות מחייב.

[בעל אחריות]

איך ווייס נישט אויב דא אויף ק"ש איז אזא סארט אייוועלט סטייל קאמפלינעט איינגעפירט, אבער דאך:

@שמן למאור, איך האב זייער הנאה פון דיין קלארע און גרינטליכע וועג פון דורך טוהן די נושא, קיפיראפ ווייל מיר האלטן מיט יעדעס ווארט...

[וואלווי]

זאגסט זייער גוט, אבער וואס זאג איך פאר מיין חבר וואס ניצט זיין פאון באהאלטענעהייט שבת?

זיי מסביר פליז.

פארוואס זאל אים 'ארטאדאקסיע' מחייב זיין?

וואס האט עס מיט "באהאלטענערהייט" ?

[חדשים]

לגבי הלכה רעכנט מען זיך נאר מיט אידן וואס פירן זיך לויט די הלכה. פינקט ווי מען רעכנט זיך נישט מיט קיין פרייע רעכנט מען זיך נישט מיט קיין רעפארמער לכל הדעות. און שוין.

כ'בין מסופק צו כ'האב רעכט זיך צו דינגען מיט דיר היות האסט דאך צוגעלייגט א "און שוין" צום סוף..

אבער על צד אז כ'בין נאך א מאן דאמר דא, וואלט איך געפרעגט, וואס עפעס? פרייע פייפן זיך גענצליך אויס פון הלכה קען איך הערן פארוואס מען רעכנט זיך נישט מיט זיי ווען מיר זענען דן ווי ווייט א הלכה איז נתפשט ביי כלל ישראל, ווארום זיי האלטן בכלל נישט איין הלכה. אבער פארוואס זאל מען דאס אויך זאגן אויף די רעפארם? זיי האבן א געהעריגע סיסטעם מיט רבנים וואס ווייסן אויך צו זאגן וויאזוי די באשעפער מיט די תורה ווילן אז די אידן זאלן זיך פירן, טא מיט וועלכע רעכט שליסטו זיי אויס פון כלל ישראל? בלויז ווייל דו האלסט אנדערש פון זיי?

איך בין נישט אויסגעקאכט אין רעפארם. לויט וויקיפידיע ביזטו נישט גערעכט. הלכה איז בכלל נישט ביינדינג ביי זיי און איש כל הישר בעיניו יעשה. קען אבער זיין איך בין נישט גערעכט. אפשר ווייסטו מער וואס טוט זיך דארט.

[שמן למאור]

פארוואס זאל אים 'ארטאדאקסיע' מחייב זיין?

ווייל אויב האלט ער זיך פאר א ארטאדאקס איז עם ארטאדאקסיע מחייב. און אויב האלט ער זיך קאטויליש איז עם די קאטוילישע הלכות מחייב.

ער האלט זיך פאר א איד, דעטס איט, נישט קיין ארטאדאקס..

[שערי יושר]

איך ווייס נישט פארוואס דו אדער @וואלווי, אדער די עולם בכלל דא האבן אנגענומען אז איך בין דן וואס 'ארטאדאקסיע' האט צו זאגן אויף ניצן א פאון שבת. איך וויל סך הכל וויסן וואס די באשעפער און זיין תורה האבן צו זאגן אויף דעם. אויב האט די תורה מיטן באשעפער נישט קיין פראבלעם דערמיט, דאן גייט מיין חבר ווייטער ניצן זיין פאון שבת, אפילו די 'ארטאדאקסן' לאזן נישט. ער וועט לאזן ארטאדאקסיע פייפן...

נו איז וואס די פראבלעם? זאל ער אנעמען די רעפארמער הלכות און וועט ער מעגן לכתחילה ניצן זיין פאון שבת.

[שמן למאור]

זאגסט זייער גוט, אבער וואס זאג איך פאר מיין חבר וואס ניצט זיין פאון באהאלטענעהייט שבת?

זיי מסביר פליז.

פארוואס זאל אים 'ארטאדאקסיע' מחייב זיין?

וואס האט עס מיט "באהאלטענערהייט" ?

סתם א טעכנישע פרט, היות ער דרייט זיך צווישן ארטאדאקסן, פירט ער זיך בגלוי וויאזוי זיי פירן זיך. ער זיכט נישט קיינעם צו טריגערן אדער אויפרעגן.

[חדשים]

.

[וואלווי]

איך ווייס נישט פארוואס דו אדער @וואלווי, אדער די עולם בכלל דא האבן אנגענומען אז איך בין דן וואס 'ארטאדאקסיע' האט צו זאגן אויף ניצן א פאון שבת. איך וויל סך הכל וויסן וואס די באשעפער און זיין תורה האבן צו זאגן אויף דעם. אויב האט די תורה מיטן באשעפער נישט קיין פראבלעם דערמיט, דאן גייט מיין חבר ווייטער ניצן זיין פאון שבת, אפילו די 'ארטאדאקסן' לאזן נישט. ער וועט לאזן ארטאדאקסיע פייפן...

דער באשעפער און זיין תורה רעדן נישט פון דעם, ער איז free צו טוהן וואס ער וויל.
Provided אז ס'אינטערעסירט עם נישט וואס ארטאדאקסיע האט צו זאגן.

[שערי יושר]

איך ווייס נישט פארוואס דו אדער @וואלווי, אדער די עולם בכלל דא האבן אנגענומען אז איך בין דן וואס 'ארטאדאקסיע' האט צו זאגן אויף ניצן א פאון שבת. איך וויל סך הכל וויסן וואס די באשעפער און זיין תורה האבן צו זאגן אויף דעם. אויב האט די תורה מיטן באשעפער נישט קיין פראבלעם דערמיט, דאן גייט מיין חבר ווייטער ניצן זיין פאון שבת, אפילו די 'ארטאדאקסן' לאזן נישט. ער וועט לאזן ארטאדאקסיע פייפן...

נו איז וואס די פראבלעם? זאל ער אנעמען די רעפארמער הלכות און ער וועט מעגן ניצן זיין פאון שבת לכתחילה.

[וואלווי]

נו איז וואס די פראבלעם? זאל ער אנעמען די רעפארמער הלכות און ער וועט מעגן ניצן זיין פאון שבת לכתחילה.

ער דארף ניטאמאל דאס. אין באשעפערס תורה ווערט נישט דערמאנט די גאנצע זאך.

[שערי יושר]

מיינסט צו זאגן ער נעמט אן ווי די קראים. אויך חשוב.
ער דארף אבער זיכער מאכן נישט צי עסן ווארעמס שבת.

[בעל אחריות]

דער מענטש וויל טוהן וואס די באשעפער הייסט, עס איז בכלל נישט נוגע צו דאס הייסט ארטאדאקסיע אדער רעפארם, נישט זיין חבר און האפענטליך נישט קיינער דא טוט וואס ארטאדאקסיע הייסט טוהן ווייל זיי האבן ליב דעי ווארט "ארטאדאקס" מיט איר שייהעם אלף און ריש מער ווי דאס ווארט "רעפארם" מיט איר ריש און עיין, מען טוט אזוי ווייל מען האלט אז דאס איז וואס גאט פארלאנגט, אויב אבער וועט זיך ארויסשטעלן אז דער אייבערשטער פארלאנגט צו טוהן אזוי ווי די רעפארמער זאגן אז ער פארלאנגט וועלן מיר דאך אלע אין איין אויגן בליק ווערן רעפארמע עכ"פ לגבי דעי ספעציפישע שאלה, ריכטיג?

[וואלווי]

סתם א טעכנישע פרט, היות ער דרייט זיך צווישן ארטאדאקסן, פירט ער זיך בגלוי וויאזוי זיי פירן זיך. ער זיכט נישט קיינעם צו טריגערן אדער אויפרעגן

בנוגע צום עצם נידון פון אשכול, רחיצה vs פאון, וועט זיך ארויסגעשלאסענקייט פון כלל ישראל און די אי-ארטאדאקסיע כאפן א שטארקע נפק"מ צו בצינעא אדער פרהסיא. די בפרהסיא חלק טוט דערצערענען די ארטאדאקסיע נאך מער פון אלעס. אין חז"ל ווארפט מען זיך שנעלער מיט א מחלל שבת בפרהסיא ווי בצינעא, יעצט וואס בלייבט מיט דיין חבר אז ער טוט בצינעא? ער איז דאך נישט געהעריג אויסגעשלאסן ווייל ער טוט דאס בצינעא, אפילו ס'איז נאר פראקטיש, דאך כעת איז ער מכיר אין ארטאדאקסיע, אפשר איז ארטאדאקסיע עם יא מחייב...?

צע"ג.......

[שערי יושר]

דער מענטש וויל טוהן וואס די באשעפער הייסט, עס איז בכלל נישט נוגע צו דאס הייסט ארטאדאקסיע אדער רעפארם, נישט זיין חבר און האפענטליך נישט קיינער דא טוט וואס ארטאדאקסיע הייסט טוהן ווייל זיי האבן ליב דעי ווארט "ארטאדאקס" מיט איר שייהעם אלף און ריש מער ווי דאס ווארט "רעפארם" מיט איר ריש און עיין, מען טוט אזוי ווייל מען האלט אז דאס איז וואס גאט פארלאנגט, אויב אבער וועט זיך ארויסשטעלן אז דער אייבערשטער פארלאנגט צו טוהן אזוי ווי די רעפארמער זאגן אז ער פארלאנגט וועלן מיר דאך אלע אין איין אויגן בליק ווערן רעפארמע עכ"פ לגבי דעי ספעציפישע שאלה, ריכטיג?

ניין. אונז האט מען אויסגעלערנט וזאת התורה לא תהא מחלפת אפילו גאט קומט אראפ בכבודו ובעצמו ביי לי קארנער פארקאש און זאגט אונז אז רעפארם איז גערעכט, גיימיר זיך נישט רירן קיין כל שהוא פון וואס אונז האמיר מקובל פון אונזערע עלטערן און רבי'ס.

[קהל'ס נער]

.

[קהל'ס נער]

קביעת הלכה קען נאר בית דין הגדול שבירושלים טיען בזמן שבית המקדש היה קיים, זייט דעמאלט איז נישטא אזא זאך ווי קביעת הלכה (הלכה'דיג גערעדט).

עס איז נישט משמע אזוי דארט אין הל' ממרים. ובפרט וואו, כאמור, זאגט דאס דער רמב"ם אויך אינעם הקדמה למשנה תורה לגבי סמכות התלמוד, וואס איז דאך געווען לאחר החורבן.

נו ווער האט געגעבען סמכות פארן תלמיד צי קובע זיין הלכה?

[חדשים]

ער האלט זיך פאר א איד, דעטס איט, נישט קיין ארטאדאקס..

וואס איז דאס א איד, וואס ער האלט זיך פאר דעם?...

[קהל'ס נער]

ווייל איך בין געבוירען געווארן צי א אידישע פאמיליע איז מיך די אידישע רעליגיע מחייב?

איך וואלט געוואלט זעהן די אלע וואס זעהן נישט קיין איסור זאלען גיין אויף 13טע עוועניו אדער אין מאה שערים שבת נאכמיטאג אין רעדען אויפען כלי (א פליפ פארשטייט זיך...) אדער זענען נאר חכמים דא אינטער באהאלטענע ניקים אין שפילען קיל מיט זייער טיפזיניקע חכמה,זאלען זיי ביים שבת טיש זאגען קינדערלעך נעמטס ארויס די פאונס עס איז נישטא קיין שום פראבלעם אין לעבעדיק ווילאנג זיי טהון דאס נישט איז עס בעבי טאלק (מיינסט איך בין א פאנאטישע יוד) שוין גענוג...

אויך אויב האלטסטו אז די האסט מער שכל פון א לייב, דעמאלטס גיי צו צי עם און געב עם א פאנטש אין פנים און שטעק אריין דיין קאפ אין זיין מויל, ווי לאנג די טיסט דאס נישט איז עס בעבי טאלק (מיינסט איך בין low IQ) שוין גענוג....

[קהל'ס נער]

אויב האלט ער זיך פאר א ארטאדאקס איז עם ארטאדאקסיע מחייב. און אויב האלט ער זיך קאטויליש איז עם די קאטוילישע הלכות מחייב

און אויב האלט ער זיך פאר א אפיקורוס איז די אלמעכטיגער גאט פון אפיקורסות אים מחייב......
סארא שטותים..... התחייבות ווענדט זיך נישט אין וואס מען האלט זיך, ס'ווענדט זיך אין וואס איז אמת.

[קהל'ס נער]

מיינסט צו זאגן ער נעמט אן ווי די קראים. אויך חשוב.
ער דארף אבער זיכער מאכן נישט צי עסן ווארעמס שבת.

הייסט פאר א פאון אין שבת ווערט מען שוין א קראי, און א פרוי וואס גייט נישט קיין פאלם טייץ אדער א מאן מיט א G&G suit איז שוין אויכט א קראי? וואס איז די חילוק?

[שערי יושר]

פארשטייצעך. יעדער מענטש האלט אז זיין רעליגיע איז דער אמת...