קאווע שטיבל אין די אויגן פונעם עולם

[טעלעפאן]

ס'׳איז דא א וועג וויאזוי צו פרעגן שאלות. א גרויסער פראצענט שאלות ווערט דא געפרעגט אויבער'חכמ'דיג,

איך האב שוין פארגעשלאגן אין אישי אז דער סייט זאל האבן תקנות פון א רב וואס שעמט זיך נישט מתיר צו זיין אזא זאך, אפילו מאדערן-ארטאדאקס, כל זמן ער איז מיט תורת משה, און דאס זאלן זיין די גדרים וסייגים פאר די סייט.

און צום לעצט, דארף יעדער פאר זיך טראכטן צו דאס וואס ער שרייבט/דיסקוסירט ברענגט אים נענטער צום אויבערשטן אדער פארקערט.

און פרעגן אויף תלמידי הבעש"ט וכדו' איז קלאר א מורא'דיגע קרירות און נישט "סתם געפרעגט".

[טעלעפאן]

און דאס אז איי-וועלט איז א פראבלעם
Two wrongs doesn't make one right

שוין צייט זיך צו נעמען אין די האנט

דא איז פונקט אזוי טעראר זייטס נישט ברוגז

דא דרייען זיך ניקים וואס זענען א קלארער פראבלעם פאר אידישקייט

[איך אויך]

דא דרייען זיך ניקים וואס זענען א קלארער פראבלעם פאר אידישקייט

גערעכט, איך ווייס פאר א פאקט אז די כופרים האבן פארטריבן עטליכע פון שרייבן דא. האפענטליך וועלען די חברה וואס מיינען נעבעך אז זיי זענען קיהל איינזעהן אז די גיהנום איז גענוג הייס פאר זיי אויך.

[villager]

די שאלה איז וואס יא, לאמיר זאגן אז איינער עפענט גאנץ א נייע php פארום, ווי וואלט מען געלייגט די גדר? וואס איז די מיטל-וועג צווישן אייוועלט און קאווע שטיבל?

[זר זהב]

ס'׳איז דא א וועג וויאזוי צו פרעגן שאלות. א גרויסער פראצענט שאלות ווערט דא געפרעגט אויבער'חכמ'דיג,

איך האב שוין פארגעשלאגן אין אישי אז דער סייט זאל האבן תקנות פון א רב וואס שעמט זיך נישט מתיר צו זיין אזא זאך, אפילו מאדערן-ארטאדאקס, כל זמן ער איז מיט תורת משה, און דאס זאלן זיין די גדרים וסייגים פאר די סייט.

און צום לעצט, דארף יעדער פאר זיך טראכטן צו דאס וואס ער שרייבט/דיסקוסירט ברענגט אים נענטער צום אויבערשטן אדער פארקערט.

און פרעגן אויף תלמידי הבעש"ט וכדו' איז קלאר א מורא'דיגע קרירות און נישט "סתם געפרעגט".

אבער וועלכער ארטאדאקסישער רב פון יענע סארט קען לייענען אזא היימישן אידיש, און ווער וועט אים באצאלן?

[טעלעפאן]

עטליכע אישית קאנפירמען און קאמפלימענטן וואס איך האב דא געשריבן

ס׳איז צום האפן אז די מנהלים וועלן זיך אויפוועקן

[טעלעפאן]

ס'׳איז דא א וועג וויאזוי צו פרעגן שאלות. א גרויסער פראצענט שאלות ווערט דא געפרעגט אויבער'חכמ'דיג,

איך האב שוין פארגעשלאגן אין אישי אז דער סייט זאל האבן תקנות פון א רב וואס שעמט זיך נישט מתיר צו זיין אזא זאך, אפילו מאדערן-ארטאדאקס, כל זמן ער איז מיט תורת משה, און דאס זאלן זיין די גדרים וסייגים פאר די סייט.

און צום לעצט, דארף יעדער פאר זיך טראכטן צו דאס וואס ער שרייבט/דיסקוסירט ברענגט אים נענטער צום אויבערשטן אדער פארקערט.

און פרעגן אויף תלמידי הבעש"ט וכדו' איז קלאר א מורא'דיגע קרירות און נישט "סתם געפרעגט".

אבער וועלכער ארטאדאקסישער רב פון יענע סארט קען לייענען אזא היימישן אידיש, און ווער וועט אים באצאלן?

דו כאפסט נישט. די קאווע שטיבל לייענער און גבאים דארפן לייענען די תקנות, זאל זיין אפילו אין ענגליש
ער דארף נישט איבער קוקן. די תקנות פון דעם מקום זאל זיין געבעיסט אויף זיינע תקנות

[קלאר]

און דאס אז איי-וועלט איז א פראבלעם
Two wrongs doesn't make one right

שוין צייט זיך צו נעמען אין די האנט

דא איז פונקט אזוי טעראר זייטס נישט ברוגז

דא דרייען זיך ניקים וואס זענען א קלארער פראבלעם פאר אידישקייט

גוט ארויסגעברענגט.

[a1b2]

.

[villager]

וואס איז די היסטארי פין דעי
קאווע שטיבל ווער האט עס געפענט
איינער אליין?

ס'האט זיך פון זיך אליינס געפענט, דאס איז א חלק פון עוואלוציע, פאר נישט לאנג צוריק איז קאווע שטיבל געווען א קרעטשמע, סייענטיסטן עקספעקטן עס צו ווערן א פאליש בקרוב.

[לעיקוואד]

צו אלע מתנגדים און כופרים פאנגער:
אנשטאט רעדן באופן כללי ארום און ארום, אפשר געט איר א משל וואסארא ענין איז דא א ענין פון כפירה אדער צו אויבער חכמ'יש.
רעדן אזוי אין דער לופט האט דאך נישט קיין פשט.
און איך בין חושש אז ווען מוועט זעהן די משל וועט זיין קלאר פאר יעדער פון וואס איר רעדט.

[לעיקוואד]

ווי הרב סליפקין [א אורטודוקסישער רב] שרייבט, די אלע וואס טענהן, אודאי מעג מען פרעגן, סווענט זיך נאר וויאזוי. געווענטליך איז דאס א שיינע וועג פון זאגן אז מטאר נישט באמת פרעגן בכלל, וואס טעהנ'ן דאס ליידן נישט פרעגן שאלות בכלל, נאר ספאסט זיינ נישט אזוי צו זאגן, זאגן זיי אז סווענט זיך וויאזוי וכו'.
אויב איז איינער ערנסט מיט די טענה. זאל ער: 1- געבן א משל פון א שאלה וואס איז נישט ריכטיג געשריבען.
2- מסברי זיין פארוואס דער נוסח איז נישט גוט.
3- מציע זיין וואס די ריכטיגע נוסח וואלט געווען.
4- מסביר זיין פארוואס דער שינוי איז וויכטיג.
אם ארבע אלה לא יעשה, איז א סימן אז דער השערה הנ"ל איז גערעכט.

[זר זהב]

איך לאדן הרב טעלעפאן צו אליין ווערן אן אחראי.

אזוי? ער האט דאך גאר אנדערע כללים נישט אין איינקלאנג מיט די אדמיניסטראציע?!?!

[טעלעפאן]

די וואס שיקן אין אישית שעמען זיך צו רעדן אפן, פאר (כמעט) די זעלבע סיבה פארוואס זיי אידענטיפיצירן זיך נישט דא מיט זייערע עכטע נעמען. עכ״פ איך בין נישט זייער לויער און איך גיי מיך נישט איינ׳טענה׳ן מיט זיי יא - אדער נישט - צו שרייבן.

זר זהב האט ארויפגעברענגט א ריכטיגע קשיא און דאס איז אלץ געווען מיין פארשלאג און דאס איז אויך דער ענטפער צו זיין קושיא: דער פלאץ זאל זיך אויפהאלטן אויף גיידליינס פון א ארטאדאקסישער רב, וואס זיינע גיידליינס זאל יעדער קאווע שטיבל שרייבער - און לייענער צוגלייך - קענען זעהן צו יעדער צייט. דאס וועט אויפטאן דאס פאלגענדע; איינס, אז א יונגערמאן וואס קומט אהער און דער רב המכשיר געפעלט אים נישט זאל גלייך גיין ווייטער, ער זאל גלייך וויסן ׳מיט וועמען מען האנדעלט דא׳. צוויי, עס זאל קיינמאל נישט דארפן צוקומען צו אזעלכע -און ענליכע - אשכולות מיט איבעריגע טענה׳רייען. די קאווע שטיבל גרעניצן זאלן זיין קלאר.

צום שלוס, איך גלייך צו טראכטן אפן, אפילו ״טא די עדזש״, אבער נאכאמאל, נישט מיינע גדרים דארפן דא אנגענומען ווערן. א רב-דיין, א דעת תורה דארף לפיע״ד דאס קלאר שטעלן. ״גרעניצן פון ארטאדאקסיע״ איז א זייער צענטראלער און ברייטער גרעניץ מיט אנדערע גדרים וסייגים ביי יעדן צווייטן..

אני הקטן טעלעפאן בין גרייט צו ארבעטן פארשאפן א רב אויב מען וויל. איך בין אויך גרייט צו ווערן אן אחראי נאכן איבערשמועסן מיט מיין פריוואטער מורה דרך און האבן זיין הוראה אויף מיין ארבעט, אויב וועט אויפקומען א שאלה.

[sunbar]

יישר כח "טעלעפאן" פארן פרובירן בעסער צו מאכן אונזערע וועלט. איך טראכט יעצט פון ווערן א רב...

[טעלעפאן]

לגבי אנצייגן וואס ס׳שטערט, עס איז מער איבער די ניקים ווי איבער די תגובות, און איך האב געוואוסט - ווי פארשטענדליך - אז מיטן דערמאנען ניקים וועט מיין תגובה תיכף פארלוירן גיין.

[לעיקוואד]

איך קלער אויך מזאל פרעגן פאר דער רב וואס איז די דין פון תגובות וואס שטיצן קלאר אקטן פון רציחה, ווי למשל מנשה'ס תגובות אין די סקווערע אשכולות. צו מעג דאס זיין אין א יידושער פורום וואס גלייבט אין די תורה ווי סשטייט לא תרצח.
אויך וואס איז די דין פון די וואס ווילן רחמנא ליצלן אריינברענגן דא קריסטליכע רעיונות, ווי למשל די געדאנק אז סדא אזא זאך א פויפסט/רבי וואס כל התורה כולה איז תלוי נאר וואס ער מאכט אפ, און לכבודו איז מותר כל עבירות בתורה, אדער אנדערע נוצרישע געדאנקן.

[זר זהב]

איך מיין (אויב געדענקעך גוט) האט די תגובה פארשיקט איינע פון אונזערע שרייבער, און ער שרייבט היינט גאר אסאך נאר אויף איי וועלט. איך נעם לאו דווקא א שטעלונג, די שאלה איז נאר צי ס'האט זיך געלוינט!!

[לעיקוואד]

לגבי אנצייגן וואס ס׳שטערט, עס איז מער איבער די ניקים ווי איבער די תגובות, און איך האב געוואוסט - ווי פארשטענדליך - אז מיטן דערמאנען ניקים וועט מיין תגובה תיכף פארלוירן גיין.

האסטו דאך יעצט אליין קלאר חוזק געמאכט אינגאנצן פון זיך אליין. וואס הייסט סאיז איבער די ניקים? פראסט און פשוט געוויסע ניקים ליידסטו נישט [אפשר מיר אינקלודעד] וייל זיי גלייבן נישט פונקט ווי דיר, און דו ווילסט זיי ארויסווארפן פון דא לקיים מנהג העתיק של שייגעץ ארויס.
איך מיין אז דו האסט יעצט פארלוירן אלא שאנסן איינער זאל דיר נעמן ערנסט.
סיידן דו וועסט נעמן א ניק און וייזן וואסארא טענות דו האסט אויף עם. איך וואלאנטיר.

[איך אויך]

למען האמת האב איך דא געוואלט שרייבען אז איך וויל נאכגיין די טריט פון א חבר מיינער וואס האט פארלאזט ק"ש וועגן די סיבות, אבער עס דרייט זיך א וועלט און ביזדערווייל בין איך דא וועל איך אויסנוטצען דעם אשכול אויסצושמועסן את אשר על ליבי.

יעדער פון אונז עפרישיעט די כוחות וואס מען לייגט אריין אונז צוצושטעלן דאס פלאץ אויפן בעסטן אופן, און זיכער וויל קיינער נישט קיין רעכטע צענזור נוסח אייוועלט אבער -און דא קומט א גרויסע אבער- דער גבול קען נישט זיין אינגאנצן לינקס, מען קען נאר אזויפיל איבערציען דעם שטריק פאר עס צורייסט זיך.

אנגעפאנגן האט זיך עס פון חוזק מאכן פון היינטיגע רבי'ס/רבנים און זייערע גבאים, פיין און וואויל ווער ענדשויט נישט אביסל אינטערטעינמענט אויפן חשבון פון די רעבעלעך. פון דארט איז עס געגאנגען צו אמאליגע אנערקענטע גדולים (כדוגמת הגה"ק ר' יהונתן אייבעשיטץ זצוק"ל וואס איז אנערקענט אלס איינע פון די סאמע גרעסטע גאונים וקדושים קומט זיך א אפגעריסענער ראצער און זאגט ער איז גאר געווען א שבתי צבי'ניק) אויף וועם מען מעג דא רעדן כל דבר אסור.

פון דארט פארט די באן ווייטער און די נעקסטע סטאפ איז חז"ל הקדושים אונזערע תנאים ואמוראים ובעלי המדרשים עס איז א אפטע ערשיינונג צו ליינען דא איבער און איבער ככלב השב אל קיאו ווי אומוויסענד און באגרעניצט חכמינו ז"ל זענן באמת געווען. די טעמע און מעטאדע טוישט זיך כסדר אבער דער תכלית הנרצה בלייבט די זעלבע, אז אנשטאט וואס אונז אלע דא זענן אויפגעוואקסן אז כל דבריהם קדושים וטהורים וואס מיר האבן נישט קיין השגה כל שהוא בגודל קדושת די סאמע קלענסטע אמורא ערלויבט מען זיך דא מללגלג צו זיין אויף זיי מיט פארשידענע אויסדרייען און פשט'לך אבער הצד השוה שבהן אז דרכם להזיק און עס ברענגט אריין א קרירות בלב.

ביז עס איז צוגעקומען צו א מצב אז א אפענע כופר און עטאיסט פילט זיך דא באקוועם צו ערקלערן (דורך שרייבען און דורך לינקען צו זייערע וועבזייטלעך) אז יא עטץ אלע לעבט און א גרויסע טעות און באמת איז נישט דא קיין באשעפער המולך על כל העולם כולו, שומו שמים! ווען איך האב ליידער געזעהן יענעם געשרייבעכטץ האב איך געהאט א ערנסטע ספק צו מען איז נישט מחויב צו רייסן קריעה. אמת, די הנהלה קען טענה'ן אז נישט מיר שרייבען אזעלכעס און די באריכטען ווערן גענומען ערנסט אבער ווי האט יענער רב געזאגט פארן שופט? אויף מיר און דיר פארציילט מען נישט אזעלכע מעשיות... ואידך פירושא זיל גמור.

[לעיקוואד]

איך מיין (אויב געדענקעך גוט) האט די תגובה פארשיקט איינע פון אונזערע שרייבער, און ער שרייבט היינט גאר אסאך נאר אויף איי וועלט. איך נעם לאו דווקא א שטעלונג, די שאלה איז נאר צי ס'האט זיך געלוינט!!

אין דער תגובה איז נישטא קיין שום צד ספק פון כפירה אדער אפיקורסות. בפרט אז סך הכל איז דאס א שאלה/חקירה וואס מדארף טראכטן דערוועגן און ענטפערן.
נאר סדא מענטשען וואס זענען נישט באקוועם בכלל טראכטן ערנסטע השקפה שאלות, זיי האבן בעסער ליב נאכזאגן די השקפה ארטיקלן פון דער ייד.
לגבי אזעלכע זאכן האלט איך אז דער עולם דארף דא מחליט זיין צו ווילן זיי דן זיין ערנסט אין אזעלכע אמונה/השקפה שאלות אדער נישט. און ווי וייט מוויל גיין אין דעם. אויב יא, זאל דאס זיין קלאר אזוי אז דער וואס דאס פארטרייבט זאל מלכתחילה וויסן אז דא איז נישט זיין פלאץ. און זאל נישט שרייען כופר נאר זאל זאגן איך האב נישט ליב הערן אזעלכע נושאים.
אדער זאל זיין א עקסטערע אפטיילונג פאר דעם ווי מהאט שוין לאנג מציע געווען.

[לעיקוואד]

ביז עס איז צוגעקומען צו א מצב אז א אפענע כופר און עטאיסט פילט זיך דא באקוועם צו ערקלערן (דורך שרייבען און דורך לינקען צו זייערע וועבזייטלעך) אז יא עטץ אלע לעבט און א גרויסע טעות און באמת איז נישט דא קיין באשעפער המולך על כל העולם כולו, שומו שמים! ווען איך האב ליידער געזעהן יענעם געשרייבעכטץ האב איך געהאט א ערנסטע ספק צו מען איז נישט מחויב צו רייסן קריעה. אמת, די הנהלה קען טענה'ן אז נישט מיר שרייבען אזעלכעס און די באריכטען ווערן גענומען ערנסט אבער ווי האט יענער רב געזאגט פארן שופט? אויף מיר און דיר פארציילט מען נישט אזעלכע מעשיות... ואידך פירושא זיל גמור.

יענער הודעה האט מען דאך אויסגעמעקט טאקע.

[זר זהב]

איך מיין (אויב געדענקעך גוט) האט די תגובה פארשיקט איינע פון אונזערע שרייבער, און ער שרייבט היינט גאר אסאך נאר אויף איי וועלט. איך נעם לאו דווקא א שטעלונג, די שאלה איז נאר צי ס'האט זיך געלוינט!!

אין דער תגובה איז נישטא קיין שום צד ספק פון כפירה אדער אפיקורסות.

משא”כ די הומאניסטישע עטיק שטעלט דעם מענטש אויפן שפיץ, אז ס’איז אוממאראליש צו באגיין א געויסע אקט איז עס אוממאראליש נישט קיין חילוק וואס א גאט האלט

די ווערטער טויגן נישט, סארי.