וואס זענען די מערסט גאונות'דיגע געדאנקען ביי גדולי ישראל

[קאצקער]

ח. נ. ביאליק: חצי נחמה

[קאצקער]

רס''ג'ס "אין אומתינו אומה אלא בתורה'' איז די מחודש'דיגסטע אויסטרעף לדעתי.

כ'זע נישט די גרויסע חידוש דערינען חוץ וואס די סאטמארע באלעקן זיך דערמיט, קענסט מיר זאגן עפעס אנדערש וואס פאראייניגט אונז?

[קאצקער]

די גאנג פון די "אברבנאל" צו צונעמען אן יעדע פסוק און תנ"ך, און ווי עס האבן אים נאכגעפאלגט די אלשי"ך הקדוש און די מלבי"ם

קדמוהו הרלב"ג לענ"ד.

די חילוק איז אין "ציל" וואס איז זייער אנדערש איינער פון צווייטן וד"ל

[קאצקער]

ווייל דאס לאנד איד געגאנגען (פייפן). און די תורה איז געבליבן די איינציגע זאך וואס טוט פאראייניגן דאס אידישע פאלק. ווייל בשעת די אינדעפענדענט רעגירונג אין ארץ ישראל האט עקזיסטירט. אפילו אויב די אידן זענען געווען עובדי עבודה זרה, האבן זיי אבער געהאט א נאציאנאליזם וואס האט זיי פאראייניגט. משא"כ ביים חורבן ביהמ"ק און נאכדעם...!

די גאנצע לאנד איז דאך תלוי אין תורה ווי הונדערטע פסוקים ברענגען ארויס בפירוש

[עובדיה]

דערמאנטס מיר פון עפעס א פרופסר (דענק איך נישט ווער) וואס האט זיך אויסגעדריקט אויפ'ן "דורות ראשונים" פון הרב אייזיק הלוי, וזל"ק:
"בדבריו יש בהם משום חידוש ומשום אמת, הבעיה היא: שמה שיש בו משום חידוש איננה אמת ומה שאמת איננה חידוש", בערך אזוי.

טאקע פון די גרעסטע חידושים פון ר' יצחק אייזיק הלוי, אז די יסוד המשנה איז שוין נתחבר געווארן דורך די "אנשי כנסת הגדולה", ווי ער איז מבאר באריכות אין זיינע ספרים, אזוי אויך דאס וואס ער איז מבאר אז חז"ל האבן נישט ארויסגעלערנט קיין שום הלכות פון קיין דרשות, נאר אלע דרשות חז"ל זענען בגדר אסמכתא'ס, זענען זאכן וואס זענען סיי אמת און סיי גרויסע חידושים.

[כרם זית]

די שיטה אז די יסוד המשנה גייט נאך צוריק צו די אנשי כנסת הגדולה, שרייבט שוין ר' זכריה פרנקל אין 'דרכי המשנה'.
אזוי אויך די מהלך אז חז''ל לערנען גארנישט ארויס פון פסוקים איז שוין אן אור אלט'ע מחלוקת צווישן דער רמב''ם און דער ריטב''א.

אגב, די אויסדריק וואס דער פראפעסער זאגט אויף ר' יצחק אייזיק הלוי האב איך אמאל געהערט אויף די ברית החדשה.

[לייבל שטילער]

אזוי אויך דאס וואס ער איז מבאר אז חז"ל האבן נישט ארויסגעלערנט קיין שום הלכות פון קיין דרשות, נאר אלע דרשות חז"ל זענען בגדר אסמכתא'ס, זענען זאכן וואס זענען סיי אמת און סיי גרויסע חידושים.

הרב יהושע עינבל איז גאר שטארק מאריך אין אט דעם ענין אין זיין ספר "תורה שבעל פה".
אגב, אויף די אנדערע זייט איז די מלבי''ם וואס איז מעייל פיל בקיפי דמחטא אויף צו ווייזן אין פסוק די דרשות חז''ל.