וואס קענען קלוגע אידן טון?

[אלפא]

לכאו' א שטיקל המשך פון דא, פארט מיט א נייע פערספעקטיוו..

האב איך מיר א חבר, א וואוילע אינגערמאן - אן היימישע בונדל, וועלכע האט א צייט צוריק אנדעקט אמעריקע - ער איז אויפגעקומען מיט קשיות אויפן רבינו תם-72 נאכט! שומו שמים..
עס איז כמובן נישט געבליבן ביי דעם, נאר האט זיך דאן איבערגעגאסן צו ספיקות איבער ווי אלט די וועלט איז און צו גאנץ קלארע מסקנות איבער די קראנטקייט פון די אידישע-סייענס אזוי-צו-זאגן.
קריכענדיג ווייטער האלט ער שוין יעצט ביים עקזיסטענציאלע שאלה צו די תורה איז גאר מסיני אדער איז דאס מעגליך נאך א רינגעלע אין די fake news זאווערוכע. און איך וועל מיר אפשטעלן ביי דעם..
....(א באקאנטע journey?!).

האט ער זיך לעצטנס אפגערעדט צו מיר אז ער זעט נישט קיין עתיד פאר זיך גייענדיג די וועג וואס ער גייט, דהיינו, ער האט לעת עתה נישט קיין פלענער אדער ווילן זיך צו טרעפן ארויסגעשטויסן פון די חרידישע קאמיוניטי, ער וויל בלייבן היימיש פרום און וואויל. לאידך גיסא האט ער שוין כמעט נישט קיין חברים, ווייל כמעט יעדער נושא וואס אינטרעסירט זיי (קלוגע מענטשן גראדע) אינטרעסירט אים פשוט נישט, און פארשטייט זיך אז קיין 'נארמאלע' שמועס קען ער נישט האבן מיט זיי ווייל עס וועט פריער אדער שפעטער זיך גרעניצן מיט כפירה רח"ל.

צו קיין פיזישע ארבייט איז ער נישט געמאכט טענה'ט ער, ער קען זיך נישט זען זיין א באס דרייווער אדער פלאמבער.
אקאונטינג/אפיס ארבייט פילט ער ווייטער א שאד די צייט חוץ פון דעם אז ער האט נישט קיין בעסיק סקיללס דערין. (מ'רעדט נישט אז ער דארף גיין ארבייטן פאר געלט, עס איז איבער די 'האבי' זייט דערפון)
לערנען אין כולל איז מער נישט פאר אים, זייענדיג א היבשע יודע ספר, און קוועטשן א באנק זאגענדיג נאך פשט'לעך און תורה'לעך איז נישט זיין גלאז טיי.

וואס ער זאגט אז וואלט זיך יא געזען זיין, איז וואס מ'רופט אין די אלגעמיינע וועלט אן 'אינטעלעקטואל' (דענקער..), נעמליך, די פענאמענאן וואס האט אסאך פארמען און וואס עס קען קומען,
[פון א פילאזאף (Peter Singer) ביז א בייאליגיסט (Richard Dawkins) פון אן היסטאריען (Yuval Noah Harari) ביז א לינגוויסט (Noam Chomsky) און פון שרייבער (Douglas Murray) ביז א פסיכאלאג (Jordan Peterson) מיט אלע ראלעס אינדערמיט, ווי סאציאלאגיסטן, פאליטיקאנטן, ארטיסטן, סייענטיסטן, און דזשרנאליסטן, (פאר א שטיקל ליסטע: https://www.infoplease.com/culture-ente ... ellectuals) ואי אפשר לפורטם כי רבים הם.]
- הצד השוה שבהם, דיסקוסירן פאבליק מעטערס און ערוועקן דעם עולם'ס אטענשאן אויף אלס און אלעמען וואס איז נוגע, בין מדברים הנוגעים בממון, בין מהדברים הנוגעים בגוף, און שרייבן ארטיקלען, ארויסגעבן ביכער, האלטן רעדעס ווי נאר מ'קען..

וואס ער טענה'ט אבער איז אז עס איז פשוט נישטא קיין פארלאנג (-demand) פאר אזא סארט פאזיציע ביי אונז - ניטאמאל קיין שעצונג טיילן מיר צו פאר אזאנע קלוגע מענטשן בתוכינו.
קיין מנהיג ווערט מען נישט אזוי, ניטאמאל קיין יועץ אדער עסקן קען מען זיך עווארבן. (נאך אן אויפטו פון דעם סארט הנהגה)
אין פובליק טאר מען נישט זאגן מער ווי שיינע גמטריאות אויפן פרשה, אדער רמזים איבער טראגעדיעס.
און זיינע ביכער וועט קיינער נישט קויפן!

גיין אין די אלגעמיינע וועלט עפעס אויסוואקסן, פארלאנגט זיך צום ערשט א דעגרי, וואס קומט שוין מיטן פרייז פון גיין אין אוניווערסיטעט והמסתעף. חוץ פון וואס עס גייט עס גלייך זיין א גלייכע עקזיט קארטל פונעם היימישן עולם.
אבער נאך מער, פארלאנגט זיך צו זיין גאנץ הויך אויפן לייטער כדי די ווערטער זאלן בכלל דערהערט ווערן, און אן אויפוואקסן דארט איז עס שווער צו ערייכן. בו בעת וואס ביי אונז איז דא אסאך וואס צו זאגן, טון, און רוקן, עס איז נאר נישטא דעם אוידיענס.
קאווע שטיבל שרייבעריי האלט ער אויך נישט איז עפעס צו זעטיג..

ע"כ תוכן דבריו!


לאזענדיג די מחשבות וואנדערן ווייטער, דערמאן איך מיר פון @ברוך שפינוזה'ס טענה אז כל מה שיש ביבשה יש בים - יעדע זאך וואס מיר פראבירן צו לייזן אדער אנטדעקן איז שוין באמת פון לאנג מסודר געווארן דורך די אלגעמיינע חכמים. אדער ווי א צווייטע האט געזאגט, "מיר אידן האבן די מיניטור ווערסיע פון די גויאישע גאס - אונזערע טאלאנטן (מוזיק, ארט, עקטן...) איז רוי אנקעגן די רייכע גויאישע קולטור, אונזער חכמה איז ניס שאלאכטס צו וואס ס'גייט פאר אינדרויסן, און אונזער הנהגה -א קינדער שפיל צו ריכטיגע פאליטיק".
וועלכע שטרייכט אין א וועג נאך מער אונטער די פארלוירענקייט פאר אזא איינער וואס האט זיך געעפענט די אויגן ביי די דרייסיג, וואו פון איין זייט איז ער שוין היבש אלט זיך ארויפ-צו-דראפענען אויף די אלגעמיינע ארענע (besides די טעכנישע שוועריקייט פון אלעס אפלאזן און מחליט זיין אהין צו גיין..), און פון די אנדערע זייט, איז נישטא קיין סאך באשעפטוגונג אפציעס -חוץ פון אפיר זוכן נאך סיבות פארוואס עלעקטריציטעט איז יא אסור אין שבת.

אבער לעצם הענין בין איך נייגעריג, איז דאס טאקע וואר?
קענען מיר אראפלייגן דאס געווער און ענדיגן האפן פאר בעסערע צייטן אין כלל ישראל?
איז ד"ר מיכאל אברהם גערעכט אז יעדער וואס וויל זאל זיך אליין טוישן ווייל די חרידישע ציבור גייט זיך ממילא נישט טוישן אזוי שנעל?
אויב איז יא דא שאנסן פאר טויש, וואס קען עס זיין?
און ווער דען אויב נישט די אינטעלעקטואלע וועלן שטיין דערונטער און עס צו העלפן?
א טרעפל פריער:
וואס זענען בכלל די פראבלעמען וואס מוטשענען אונז?
איז עס טאקע נאר די זעלבע פראבלעמען ווי דאס וואס די אלגעמיינע גאס האט געהאט פאר 40 יאר צוריק?
זענען מיר נישט בעסער אדער מער פארגעשריטן אין קיין שום זין, וואס ווערן אויסגעשארפט דארטן קען אונז רוקן פאראויס פון זיי גאר?

איך מיין עס איז יתכן צו זאגן אז מיר האבן יא א ריזיגן מארדזשין נאך צו גיין, און אפי' זיך רוקן פאראויס פון די אלגעמיינע גאס, טאקע ווייל מיר האבן געוויסע מעלות וואס זיי האבן נישט.

אנגעפאנגען ביי דעם אז אונזער יוגנט איז באשיצט (לעת עתה) פון זייער אסאך מרעין בישין, סיי ווייל סאציאלע מידיע איז נישט קיין יונגווארג שפילעריי, סיי ווייל בדרך כלל איז ס** עדיוקעישאן זייער געצוימט (אן אריינגיין בשכר כנגד הפסד), און סיי ווייל ב"ה וואקסן ע"פ רוב קינדער אויף און געזונטע -צוויי עלטערנ'דיגע- משפחות.
נעמענדיג טאלאנט און חכמה אויפן טיש איז בלי ספק דא אן איבערפלוס דערפון ביי אונז, עס איז נישט קיין סוד דאס אז אשכנזישע אידן זענען קלוגער אין אלגעמיין, און אז לערנען גמ' שארפט אויס די קאפ. מ'דארף נאר קענען טרעפן די וועג דאס איינצושפאנען פארן גרעסערן גוטס.
קאמיוניטי לעבן בכלל, קומט מיט א געוואלד פון מעלות וועלכע קענען צוהעלפן סיי אויפן יחידישן ראלם פון פארבעסערן די קוואליטעט פון פריוואטע מענטשן און זיך זארגן איינער פארן צווייטן, און סיי פאר א צופרידענערע לעבן בכלליות און א גרינגערע וועג איינצופעדעמען פארבעסערונגען אויפן ברייטן פארנעם.
און אן צו לייקענען, האבן מיר זיך צום זעלבן צייט גערוקט אפאר סטעפס אויף צוריק, סיי מיטן זיך פראטעקטן און שעלטערן פון די אלגעמיינע השפעות, און סיי מיטן בויען אזא הייארכיע פון מאכט וואס איז שווער אויפצולייזן.

צוזאמען מיט דעם איז דא נאך א נקודה וואס איז ווייט נישט גענוג אויסגעריבן - די נושא פון היימישע ריסערטש ארבייט.
דאס צוזאמנעמען דאטא און אויספרעגן דעם עולם פונעם קנעכל ביזן דעכל איז א זאך וואס איז צענטראל פאר יעדע סאציאלע הינזיכט, ובפרט ביי אונז -ווי די אינפארמעישאן וואס מיר האבן יא איז בדרך כלל אדער פון די אלגעמיינע צענסוס דערווישט אדער ארויסגעזויגן פון פינגער, (און אין בעסטן פאל געמאכט אזא היימישן סורוועי און געלאזט א ספעציפישן גרופע עס אייניג אויספילן...) און אפצולערנען אונזער גאס -פארשטיין וואס עס טוט זיך באמת אפ- איז אן עבודה קשה וואס האט כפי ידיעתי נאכנישט זוכה געווען צום ריכטיגן מאס אטראקציע -אויך גראדע א נקודה צו פארשטיין פארוואס - אוועקלייגנדיג השערות...
וואס פירט צום עפענונג פון א תחום וואס איז פון איין זייט נישט געווארן גענוג דורכדעאקערט ביז אהער, און צום זעלבן צייט פארלאנגט נישט מער ווי א גוטן קאפ און מאטיוואציע מיט בעסיק סאציאלאגישע ידיעות.

דבר הלמד איז, אז עס איז בפשטות יא דא א געוויסע פלאץ פאר אן אינטעלעקטואל בתוכינו צו פארברייטערן די פעלד פון 'היימישע סאציאלאגיע' און במשך הזמן שרייבן מער איבער דעם, און אנאלאזירן דער עצם פענאנים צו עס איז בכלל דא וואס אויפצוטון.
און נישט נאר האבן מיר פלאץ צו וואקסן ביזן אלגעמיינעם גאס, נאר אין געוויסע פלעצער זענען מיר גאר יוניק און אייגנארטיג, כולל אונזער מהלך הלימוד און אונזערעבעליף סיסטעם..

זענט עטס מסכים?
האלטן ענק אז אן היימישן אינטעלעקטואל (אויב דאס איז אזא סארט נאטור..) קען גיין שלאפן נאך איידערן אויפשטיין?
אדער עפעס אנדערש פאר אים צו טון?

ער שטייט און ווארט.

[עמק הבכא]

יישר כוח פאר'ן ארויפברענגען די נושא, וואס כאטש ס'איז נוגע א קלענערע פראצענט אין כלל ישראל איז עס זייער ווייטאגליך פאר די מענטשן וואס וואלטן געקענט שיינען אין עכטע פראפעסיעס אבער זענען ווי פארכאפט אין אונזער טעכנישער ביזנעס סיסטעם. הלוואי זאל מען קענען אויפטון דערוועגן.

נאר איין זאך כאפ איך נישט, וואס האט דיין חבר'ס גלייכן מער אינטעלעקטואלע סארט ארבעט מיט זיין לעצטיגע אויפגעקלערטקייט? ביז די דרייסיג האט ער יא געהאלטן אז אפיס ארבעט איז אינטערעסאנט פאר אים און נאכ'ן זיך אנליינען האט ער געטוישט זיין בליק? נישט יעדער גלייכט טעכנישע ארבעט, מ'דארף זיך נישט האלטן אויפגעקלערט לגבי אידישקייט דערפאר.

[אלפא]

ער האט געלערנט אין כולל ביז יעצט (אויפן קאנטע פון זיין פארמעגליכן פאטער) און געפלאנט דאס צו טון פארו לעבן -כלי קודש וכדו', און יעצט געווארן אפגעקילט דערפון.

תורה און ביזנעס זענען די איינציגסטע צוויי אינטעלעקטואלע מקומות אין אונזער סיסטעם, און פאר איינעם וואס ביידע פון די ציט נישט דוקא (און איז נישט אינטרעסירט זיך צו טרעפן אויפן צווייטן זייט טיר) איז עס א היבשע פראבלעם!

[ברוך שפינוזה]

קודם כל א לייק פאר'ן אזוי זאפטיג אראפלייגן דעם "דילעמא" הגם איך האלט אז ס'איז סתם א קישקוש ווייל די גאנצע "דילעמא" קומט פונעם חרדישן געדאנקענגאנג וואס רופט זיך victim mentality, דיין חבר דארף פשוט גיין צו א גוטן טעראפיסט וואס וועט עס ארויסהאקן פון זיין קאפ איינמאל פאר אלעמאל, ווילאנג דאס זיצט נאך ביי איהם אין קאפ איז נישט דא מיט וועם צו גיין צום טיש.

איך וויל מיך נאר באציען צו איין זאץ דיינעם, דו שרייבסט אזוי:

די פארלוירענקייט פאר אזא איינער וואס האט זיך געעפענט די אויגן ביי די דרייסיג, וואו פון איין זייט איז ער שוין היבש אלט זיך ארויפ-צו-דראפענען אויף די אלגעמיינע ארענע (besides די טעכנישע שוועריקייט פון אלעס אפלאזן און מחליט זיין אהין צו גיין..)

די צווייטע חלק פונעם "טעכנישע שוועריקייט" דארף א גוטן פסיכאלאג ווי געזאגט, אבער די ערשטע חלק אז ביי די 30 איז שפעט איז א גרויסן גראבן ליגן! מיין געטשקע סעם הערריס איז געוועהן א פארקוועטשטע חאניאקישע בודדהיסט ביז די 29 ווען ער האט באשלאסן זיך צו נעמען אין די הענט אריין. אן אנדערע געטשקע מיינער, יגאל בן-נון דער גרויסער מבין אין חקר המקרא, ווען מיינסטו האט ער דאס אלץ געלערנט? רוב פון זיין לעבן האט ער זיך פארנומען מיט פאליטישע שטותים, אנגעדרייט ביי די פנתרים השחורים, געלאפן פאר כנסת, ערשט ביי די 45 יאר (אפילו שפעטער ווי רבי עקיבא..) האט ער באשלאסן זיך צו נעמען אין די הענט אריין און זיך געצויגן קיין פאריז (ספיקינג אוו "טעכנישע שוועריקייט") צו שטודירן פאר זיין דאקטאראט איבער יהדות מאראקא, און ווען דאס האט אויך נישט באפרידיגט זיין דארשטיגן זעהל איז ער געגאנגען פאר זיין צוווייטן דאקטאראט אין חקר המקרא וואס ער האט געענדיגט אין 2009, ביי די ניין-און-פופציג יאר! און מיר וויקטימס הייבן מיר הענט ביי די דרייסיג, קיין פינגער אין קאלט וואסער וויל מען נישט אריישטעקן. "טעכנישע שוועריקייטן" זאגט ער מיר, אויך מיר א תירוץ. "OMG, איך גיי מיך טרעפן ביים אנדערן זייט טיר!", וואס יאממערסטו ווי א Valley Girl? ווי פלעגט דער רבי אין חדר זאגן, אם ראית גנב ותירץ עמו, תירוצים האט מען אן עם הארץ בלייבט מען. הייב זיך אויף דעם תחת און גיי טוה צום זאך, אדם לעמל יולד מיינט מען דיר אויך!

[אלפא]

זע איך יעצט דא ווי מיכאל אברהם צולייגט די נושא פון חרדישע אינטעלעקטואליזם בשייכות די פארום 'עצור כאן חושבים', וואו ער צונעמט די נושא כדרכו גאנץ גוט.
עס איז גראדע אויך סתם אינטרעסאנט בשייכות צו 'קאווע שטיבל'..

[בְּתוֹךְ עַמִּי]

מיין עצה אלץ ׳פירסד-עיד׳: ער זאל אריינלייגן אין זיין טעגליכע סקעדזשועל א 15 מינוט/האלבע שעה מעדיטאציע וינעם לו בעז״ה.

[אלפא]

ער האט מיר גראדע אמאל געזאגט אז בשעת'ן דאווענען (וואו ער האט נישט וואס צו טון) מאכט ער מעדיטאציע.

בד"וו, ווען דו רעדטסט פון מעדיטעישאן מיינסטו אזעלכע היימישע מעשיות (דער וואס מ'קען אויך טון ביים דאווענען)? אדער די ריכטיגע סחורה צו וועלכע מ'דארף זיך טרענירן?
אויב די צווייטע, וואו קען מען זיך עס דערלערנען?

[אלפא]

קודם כל א לייק פאר'ן אזוי זאפטיג אראפלייגן דעם "דילעמא" הגם איך האלט אז ס'איז סתם א קישקוש ווייל די גאנצע "דילעמא" קומט פונעם חרדישן געדאנקענגאנג וואס רופט זיך victim mentality, דיין חבר דארף פשוט גיין צו א גוטן טעראפיסט וואס וועט עס ארויסהאקן פון זיין קאפ איינמאל פאר אלעמאל, ווילאנג דאס זיצט נאך ביי איהם אין קאפ איז נישט דא מיט וועם צו גיין צום טיש.

גיין צו א טעראפיסט פאר די 'טעכנישע שוועריקייטן', איז נישט אזוי פשוט לדעתי (בפרט פאר אזא איינער ווי מיין חבר וואס איז בטבע מער א גראדע, זוכט נישט צו גריבלען, נאר צו קענען טון וואס ער דארף), ווייל למעשה קומען די פראבלעמען פון צוויי זייטן אויפאמאל, דהיינו עס איז דא די אינערליכע פראבלעמען (shadow side אין דיין שפראך) וועלכע האלטן אפ פון טון וואס מ'וויל באמת און זיין אפען מיט זיך און מיטן מציאות, פון די צווייטע זייט איז אבער פארט דא א סאסייעטי - גערעכט צו נישט - מיט א משפחה א.א.וו. פון וואס עס איז אייביג שווער זיך אפצוטיילן, און טעראפי מאכט נישט די ווייטאג דערפון קלענער, אין בעסטן פאל העלפט עס קאופן דערמיט און טאלערירן.
עס איז נישט מוכרח אז דאס איז טאקע די בעסטע החלטה..

(קוק עס אן ווי צוויי פאלגענדע אפציעס:
1, ווערן 'זיך אליין', אנפייפן די סביבה, אויפקלערן די ווייב (אויב עס געלונגט סוקסעספול), טוישן די איינגעוואוינטע מהלך המחשבה ומהלך החיים, לעבן אין א נייע ענווייראמענט, וכו' וכו'. און זיך אן עצה געבן מיט די גילט און מיט די צומישענישן דורכן גיין צו א טעראפיסט.
2, לאזן אלעס וויאזוי עס איז, זיך פילן צוקוועטשט, נישט האבן קיין סאך מענטשן מיט וועם זיך אויסצושמועסן, אבער בלייבן מיט א (האפענטליכע) געטרייע משפחה, ווארימע קהילה, ועל הכל מיט די 'באקאנטע זיך'...

איך פארשטיי זייער גוט איינער זאל וועלן די ערשטע, און פון א פילאזאפישן פערספעקטיוו איז עס לכאו' אפי' מער אמת'דיג.
די צווייטע איז אבער בכלל נישט אוועקצומאכן, בפרט נעמענדיג אין חשבון די קאנסעקווענצן...)

[קל וחומר]

כרביה"ק ועוד לקרא, הערליך שיין אראפגעלייגט.

רביה"ק, לא ירדתי לסוף דעתך, ער איז לכאורה א אינגערמאן מיט א משפחה אויף ארויף און אראפ, אויב גייט אים דאס קאסטן זיין משפחה און סאציאלע לעבנסשטייגער איז אן ערנסטע פראגע צו ער גייט טאקע זיין א מער צעפרידענער מענטש טוענדיג במה שלבו חפץ.

בנוגע דעם עתיד פון אונזער קאמיוניטי איז זייער שווער צו פרעדיקטן, פון איין זייט וואקסט די היימישע קעפצאל ווי אויף הייוון, וואס מיינט געווענליך מער קאלירן אינעם געזעלשאפט, מאידך גיסא, שטייען די אויבערשטע פונעם שטייסל צו מחדש זיין נייע גזירות און קאנטראלירן די מאסן לצמצמם כדבעי, וואס דאס מיינט אז מיר ציען צו עקסטרעמיזם.

צו ס'גייט געשען א פלג אינעם געזעלשאפט איז אויך זייער שווער צו זאגן ווייל געלט דיקטירט היינט צוטאגס און ס'נישט מסתבר אז זיי גייען מסכים זיין אוועקצושטויסן אזויפיל געלט.

די איינציגסע רעאליסטישע וועג צו גאולת מחננו זעט מיר אויס וועט קומען דורך אפאר דרייסטע מנהיגים וואס גייען נישט מורא האבן צו זאגן זייער מיינונגען און וועלן האבן גענוג מענטשן וואס וועט זיי שטיצן.

[ברוך שפינוזה]

א. ווילאנג מ'איז סטאק אינעם חרדישן מענטאליטעט און מ'קוקט זיך אן ווי א victim of the circumstances איז ממש א שאד דן צו זיין איבער consequences, ס'דאך אלס אינעם מיינדסעט סייווי, די מינוט וואס די מיינדסעט וועט זיך טוישן וועלן זיך די טיעונים אויך טוישן...

ב. די ווארט איז נישט טוהן "מה שלבו חפץ", די שאלה איז צו ער טוט חובתו בעולמו צו נישט. יעדער ווייסט טיעף אינעווייניג וואס ער דארף צו טוהן, און דאס דארף מען טוהן פאר יעדן פרייז און זיך נישט זוכן קיין תירוצים, אויסער אויב וויל מען מגולגל ווערן איינמאל און נאכאמאל יעדעס מאל מיט אן אנדערן תירוץ.

(גראדע ביזטו נישט אזוי קלאר וואס די shadow איז, די שאטן איז נישט א דרויסענדיגע זאך וואס פארדעקט דעם אמת'ן זיך, פארקערט די שאטן דאס איז די אמת'ע זיך וואס דאס עס דערשטיקן מאכט אן פראבלעמען.)

[אלפא]

ווילאנג מ'איז סטאק אינעם חרדישן מענטאליטעט און מ'קוקט זיך אן ווי א victim of the circumstances איז ממש א שאד דן צו זיין איבער consequences, ס'דאך אלס אינעם מיינדסעט סייווי, די מינוט וואס די מיינדסעט וועט זיך טוישן וועלן זיך די טיעונים אויך טוישן...

א פערזענליכע שאלה, ביסטו א חסיד פון CBT-קאגנעטיוו ביהעוועראל טעראפי, אדער ציסטו מער צו די מהלכים וואס גיבן זיך אפ מיטן ארויסהאבן געפילן (psychoanalysis וכדו'.)?
מיין השערה איז די ערשטע, אנדערש פארשטיי איך נישט וויאזוי אלעס boiled down צו מיינדסעט?!

מיין מיינונג איז אז געפילן (סובקאנשעס וכו') דאמינירן דעם מענטש אלטימעטלי, מ'קען זיך אויסלערנען וויאזוי צו דיעלן מיט דעם, מ'קען זיך באקענען מיט זיי. אבער עס עלימינירן איז זייער שווער. 'מיינדסעט' איז פונקט גוט פאר מענטשן וואס זענען אדער ווייניגער אין טאטש מיט זייער געפילן, אדער ביי א פרט וואס בארירט זיי נישט צו פערזענליך. אנדערש זענען לענ"ד דא זאכן (בפרט אזעלכע טיפע שטריכן ווי משפחה..) וועלכע 'מיינדסעט' איז נישט ביכולת צו געהעריג איבערקומען...

we agree to disagree!

[אלפא]

בנוגע דעם עתיד פון אונזער קאמיוניטי איז זייער שווער צו פרעדיקטן, פון איין זייט וואקסט די היימישע קעפצאל ווי אויף הייוון, וואס מיינט געווענליך מער קאלירן אינעם געזעלשאפט, מאידך גיסא, שטייען די אויבערשטע פונעם שטייסל צו מחדש זיין נייע גזירות און קאנטראלירן די מאסן לצמצמם כדבעי, וואס דאס מיינט אז מיר ציען צו עקסטרעמיזם.

צו ס'גייט געשען א פלג אינעם געזעלשאפט איז אויך זייער שווער צו זאגן ווייל געלט דיקטירט היינט צוטאגס און ס'נישט מסתבר אז זיי גייען מסכים זיין אוועקצושטויסן אזויפיל געלט.

די איינציגסע רעאליסטישע וועג צו גאולת מחננו זעט מיר אויס וועט קומען דורך אפאר דרייסטע מנהיגים וואס גייען נישט מורא האבן צו זאגן זייער מיינונגען און וועלן האבן גענוג מענטשן וואס וועט זיי שטיצן.

דו דערמאנסט מיר וואס @מי אני שרייבט אין זיין אינטערוויו

לגבי דער חרדי׳שער געזעלשאפט באופן כללי איז פון מיין פערספעקטיוו זע איך אן אינטערעסאנטע פאראדאקס. פון איין זייט, פון א מעקרא לעוועל פערספעקטיוו, ציהט עס מער רעכטס, וכמבואר באריכות בספרי שמואל היילמאן ועוד, והחוש מוכיחו והמפורסם אינו צריך ראיה, אבער פון די אנדערע זייט, פון א מייקרא פערספעקטיוו ציהט עס מער לינקס. (איך וואלט געפרעגט א לעגיטימע פראגע צי, צי די אלטע טעמעס פון קאווע שטיבל זענען נאך היינט אזוי קאנטראווערסיאל?)
א דוגמא פון די פראצענט ״אויפגעקלערטע״, דאס הייסט לאו דוקא עכטע אינטעלעקטואלס; ווי אזוי דער טערמין ווערט גענוצט בסתם, אדער ״קילע״ וואס מ'זעט היינט אין דער היימישער געזעלשאפט וואס איך גלייב האט זיך געהעכערט.
דאס האט אויך א פרעצעדענט אין סאציאלאגיע, אז ווען א גרופע וואקסט פאלט די קאנפארמיטעט. למעשה ווייס איך נישט וויאזוי צו פאראייניגן די אינטערעסאנטע טענשאן.

און יא! ממש פון די סארט שאלות רעד איך, אונז האבן א שטיקל וועג צו גיין נאך פאר מ'רוקט אריין נייע רבנים, אדער דרייסטע מנהיגים, צו פארשטיין קודם וואס עס שפילט זיך באמת אפ און וועלכע שריט איז בכלל פאסיג..

[שמן למאור]

עס טוט זיך לעצטנס אן אויפשטייג אין שטיבל, ווי מען קומט שרייבן "בשם דעם חבר"...

האט שוין דער באר משה געשריגן אויף דעם, זאג פאר דיין חבר אז ער זאל אליין קומען פרעגן "בשם זיין חבר"...

[אלפא]

עס טוט זיך לעצטנס אן אויפשטייג אין שטיבל, ווי מען קומט שרייבן "בשם דעם חבר"...

האט שוין דער באר משה געשריגן אויף דעם, זאג פאר דיין חבר אז ער זאל אליין קומען פרעגן...

וואס זאל איך אבער טון אז מיין חבר האט עס מיר טאקע געזאגט?

[און אויב מיינסטו מיר מיט דעם 'לעציגן אויפשטייג', איז עס וואר, איך שמועס זייער אסאך מיט חברים ב"ה, און ס'רוב פון מיינע געדאנקען זענען אדער גע'נאש'ט אדער עכ"פ אויסגעשארפט דורך זיי... און נישט געזארגט, זיי הערן אויך צוריק פון דיר... ]

[בְּתוֹךְ עַמִּי]

ער האט מיר גראדע אמאל געזאגט אז בשעת'ן דאווענען (וואו ער האט נישט וואס צו טון) מאכט ער מעדיטאציע.

בד"וו, ווען דו רעדטסט פון מעדיטעישאן מיינסטו אזעלכע היימישע מעשיות (דער וואס מ'קען אויך טון ביים דאווענען)? אדער די ריכטיגע סחורה צו וועלכע מ'דארף זיך טרענירן?
אויב די צווייטע, וואו קען מען זיך עס דערלערנען?

כ׳ביניש זיכער וואס דו מיינסט מיט היימישע מעשיות אבער עס צו קענען טון ביים דאווענען איז נישט מעגליך נאר פאר אן עדווענסד מעדיטעטער מיט עקספיריענס. ס׳דא אנליין א גרויסע אויסוואל פון גיידענס, טיטשערס וכו׳. אויב ווילער א ׳לייוו׳ טיטשער דאן שיקעם צו מיר...

[שעפטאל]

@שמן למאור: דיין חבר האט דיך געשיקט צוויי בריווען אין ענגליש בנוגע כפירה, זיין מיטן אשת חיל אויף איין פעידש.

דיין חבר האט דיך געפרעגט וועגן א פאון אין שבת.

דיין חבר איז פיינע פריקען נייעס!..

[שמן למאור]

@שמן למאור: דיין חבר האט דיך געשיקט צוויי בריווען אין ענגליש בנוגע כפירה, זיין מיטן אשת חיל אויף איין פעידש.

דיין חבר האט דיך געפרעגט וועגן א פאון אין שבת.

דיין חבר איז פיינע פריקען נייעס!..

צווישן מיינע חברים ציילן זיך טאקע @אלפא מיט @שעפטאל ועוד...

[אינגערמאנטשיקל]

עס טוט זיך לעצטנס אן אויפשטייג אין שטיבל, ווי מען קומט שרייבן "בשם דעם חבר"...

האט שוין דער באר משה געשריגן אויף דעם, זאג פאר דיין חבר אז ער זאל אליין קומען פרעגן "בשם זיין חבר"...

דאכט זיך אז עס איז א ווארט פונעם ראפשיצער רב זי"ע.

ענדיוועי, צוריק צום לערנען.

[שעפטאל]

@שמן למאור: דיין חבר האט דיך געשיקט צוויי בריווען אין ענגליש בנוגע כפירה, זיין מיטן אשת חיל אויף איין פעידש.

דיין חבר האט דיך געפרעגט וועגן א פאון אין שבת.

דיין חבר איז פיינע פריקען נייעס!..

צווישן מיינע חברים ציילן זיך טאקע @אלפא מיט @שעפטאל ועוד...

חבר זיך נישט מיט שלעכטע חברים..