קלוגשאפט!

הלכה ואגדה, מוסר וחסידות
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

מי אני האט געשריבן:וז״ל של הרלב״ג במלחמות ה׳ (מאמר ב פ״ז), כי ההצלחה האנושית אמנם תגיע בתכלית מה שאפשר בשנדע דבר דבר כפי מה שבטבעו שיודע לנו, ע״כ ע״ש.

וז"ל במאמר ה (ח"ב פ"א):
מפני שהגעת השלימות האנושי הוא בשיחקור האדם בדבר דבר מה שאפשר לו... כי ההצלחה האנושית תגיע בהגעת השגת הדברים הנכבדים יותר ממה שתגיע בהשגת הדברים אשר למטה מהם בכבוד. ולזה יהיה חשקינו אל השגת הדבר היותר נכבד יותר חזק, עד שכבר נחשוק בהשגה החלושה אשר לנו בו יותר מחשקינו בהשגה השלימה אשר לנו במה שלמטה ממנו.

ועיין במקור חיים (שער א פ"ב-ד) מר' שלמה אבן גבירול אז תכלית מציאת האדם איז ידיעה (והפעולה, הגם אז ער טוהט מער עמפאסייזן ידיעה) ועי"כ להתדבק נפשו בעולם העליון ע"ש.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

7D949AC4-788D-4423-9573-6747743130B2.jpeg

במשנתו של הענרי מגהענט.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

דער שרייבער טימאטי טאמאס פאָרטוּן האט גע׳טענה׳ט אז ״העכערע״ טעארעטישע עדיוקעישאן און בילדונג קען מאכן איינעם א ״סאציאלע פּאראזיט״, לעומת פראקטישע בילדונג.

***
619CA9F8-C2F1-47B3-A4F5-DE0D20798E05.png
ובמשנתו של פּראפעסאר ווילפריד סעלארס בהגדרתו של מהו ״פילאזאפיע״.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

A4172F67-3509-4B74-8634-2C006242CD38.jpeg
במשנתו של בּוּקער טאליאפעראָ וואשינגטאן. כמובן קען דאס גיין צוזאמען מיט איבערשפרינגען ראנגען אין מאסלאוו׳ס היארארכיע.
דאס גיבט אפשר א נייע באדייט אין (יומא כג:) שלא יהא דבר קודם למכנסים...

***
Plato.jpg

Plato 2.jpg
בנוגע די לעצטע מעשה אראפגעבערענגט אין די תגובה.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

[left]The young man reveres men of genius, because, to speak truly, they are more himself than he is. They receive of the soul as he also receives, but they more.

Ralph Waldo Emerson[/left]
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

88CA3DC8-974C-4F83-BAC6-8CA665EAC981.jpeg

במשנתו של מישעל דע מאנטעין.
דאס קען אויך נוגע זיין צו דעם.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

4EDCF0F8-EA98-4213-AC43-A8098B199C9B.jpeg

AD921DD6-BB78-4760-9CCE-3B8BC2315A81.jpeg
די חילוק צווישן טעארעטישע און פראקטישע חכמה האט א שייכות צו אונזער השגה בעניני אלקות. במשנתו של קאנט.
ער שרייבט אויף אן אנדערן פלאץ, ״עס קען זיין גערעכט אין טעאריע אבער נוצלאז אין פראקטיק.״
(ועיין כאן.)
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

D75AC7E2-95A1-4C6F-A0D7-7006F0856842.jpeg


ובמשנתו של דר. הערבערט מארקוזע:
576022E7-DAB9-4D94-B182-B5A484011C3B.jpeg
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

73A52D6B-A027-4AA1-9466-6AB4A3AEFDC3.jpeg

2BB3B1D8-B791-4786-8720-AB62EC91D358.jpeg

ובמשנתה של דר. חנה ארענדט:
5BEEF94A-5654-4A94-842C-33D5A7622149.jpeg


[left]The best theory is motivated by practice, and the best practice is motivated by theory

Dr. Donald Knuth[/left]

Strauss.jpg


A4DEE284-26AB-4D05-8159-502615D2C5B4.jpeg
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

576186A2-F537-44E4-ADAC-6DB9DE412ECD.png

קריסטשען וואלף.

ובמשנתו של יאָהאַן פיכטע:
BF844E05-B5EB-443E-BF7E-7A388BA79621.jpeg
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

בנוגע די חילוק צווישן ״אינטעלעקטשואלע״ און ״פראקטישע״ וויסענשאפט/קלוגשאפט איז דאס וואס דר. סטיִווען נעדלער שרייבט בנוגע שפינאזע. שפינאזע האט זיך געדינגען מיט׳ן רמב״ם און געהאלטן אז נבואה איז פשוט געקומען פון נאר א שטארקייט אינעם כח המדמה, ווי איידער אז דער נביא איז אויך געווען שטארק און בשלימות אין זיין כח השכלי ווי דער רמב״ם האט געהאלטן. ער האט אבער דאך געהאלטן אז נבואה האט דאך א מעלה איבער׳ן פילאזאף המושלם בשכלו:
Spinoza also shares Maimonides’ view that the prophet’s imaginative abilities give him something of an advantage over the philosopher. “Since the prophets perceived the revelations of God [Nature] with the aid of the imaginative faculty, they may doubtless have perceived much that is beyond the limits of the intellect.” In the Ethics, Spinoza generally denigrates the epistemological value of the imagination in favor of the intellect. The ideas of the imagination, like those of the senses, are not a source of adequate knowledge, and serve mainly to foster the passions. Nothing Spinoza says in the Treatise challenges this position. But he does grant that the strength of the prophet’s imagination confers on him remarkable, if short-lived, perspicuity. The prophet has a certain quickness of insight, an intuitive ability to envision the ramifications of things that is not available to the person guided solely by the rational intellect and limited to only logical tools. “Many more ideas can be constructed from words and images than merely from the principles and axioms on which our entire natural knowledge is based.” The prophet, because of the strength of his imagination, is a very perceptive person. He may not have the learning and deep metaphysical understanding of the philosophical sage, and he may never be able to achieve the condition of rational virtue and true eudaimonia of the intellectually perfected individual, but sometimes he can see things - practical things - that the latter cannot. Spinoza does not elaborate on this particular gift of the prophet, but what he appears to have in mind is the fact that sometimes people who work with images and concrete ideas have a quickness of mind and depth of insight into ethical situations that the more abstract thinker lacks. Perhaps the prophet, with his practical judgment enhanced by the imagination, is better able than an intellectual to size up a concrete situation, or to see how a general principle is to be applied in a particular case.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

דער עיקרים (מאמר ג פ״ב) שרייבט:
שאין לומר שעיקר המצא זה השכל באדם הוא בעבור המעשה בלבד, רצוני כדי להמציא המלאכות המעשיות והאומניות, כי כבר נתבאר באגרת הבעלי חיים אשר חברו אחואן אלצפ"א כי בכלל הבעלי חיים ימצא שלמות המלאכות והאומניות יותר ממה שימצא במין האדם.

ועוד שאם כן אחר שכל תכלית הוא נכבד ממה שלפני התכלית, היו המלאכות המעשיות יותר נכבדות מהעיוניות, ויהיו אם כן המלאכות העיוניות שאינן מכונות לצד מעשה כלל שוא ודבר בטל, וזה חלוף מה שנוצרנו עליו וחלוף דעת הכל, כי כל האנשים מסכימים שיש יתרון למלאכות העיוניות על המעשיות.

ועוד שהשמחה בכל דבר אמנם תהיה בתכלית ובמה שיקרב אל התכלית יותר ממה שירחק ממנו, ואנחנו נמצא השמחה והערבות במעט המושג מן הדברים העיונים יותר גדולה לאין שעור מכל שמחת המעשיות, וזו ראיה שעקר התכלית האנושי הוא נתלה בחלק העיוני מן הכח השכלי.

ולזה תמצא היות האדם כוסף אל מוחשי הראות והשמע ממוחשי הריח והטעם, כי הטבע שם תשוקתנו לאלו יותר חזקה, להיותם מתיחסים יותר אל שנקנה בהם הדברים העיונים, שבהם נתלה השלמות האנושי שהוא תכלית שלמות האדם, ושאר המוחשים הם מתיחסים יותר אל ההרגשות והתאוות הגופניות, שהם רחוקות מאד משלמות האדם המיניי, ואינם בו אלא להעמיד הגוף בלבד כבשאר הבעלי חיים.

ולפי שכל נמצא יכסוף יותר להמשך אל הדבר המתיחס אל צורתו המינית ואל תכליתו המיוחד לו, ישתוקק יותר אל הכחות והכלים המביאים אל התכלית ההוא, ולזה יהיה האדם נכסף יותר אל אלו שני המוחשים מזולתם, להיותם מגיעים האדם אל תכליתו יותר מזולתם.
ועיין שם בעץ שתול בענפים.

וז״ל לעיל שם במאמר ב פט״ו: ‏
שיש אל החכם שמחה במה שהוא מרגיש בעצמו משלמות החכמה עד שכל שאר החכמים צריכים אליו ומושפעים ממנו והוא אינו צריך אליהם.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

B4D7AC1F-5962-4959-96A1-01AA9E157A3A.jpeg

דר. זיִנא היטץ.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

דאס איז וואס דער מאטעמאטיקער דר. דזשאָרדען עלענבּערג שרייבט:
[left]But the main theme, to which [Theodore] Roosevelt returns throughout the speech, is that the survival of civilization depends on the triumph of the bold, commonsensical, and virile against the soft, intellectual, and infertile. He was speaking at the Sorbonne, the temple of French academia, the same place where David Hilbert had presented his twenty-three problems just ten years before. A statue of Blaise Pascal looked on from the balcony. Hilbert had urged the mathematicians in his audience into ever-deeper flights of abstraction from geometric intuition and the physical world. Roosevelt’s goal was just the opposite: he pays lip service to the accomplishments of the French academics, but makes it clear their book learning is of only secondary importance in the production of national greatness: “I speak in a great university which represents the flower of the highest intellectual development; I pay all homage to intellect and to elaborate and specialized training of the intellect; and yet I know I shall have the assent of all of you present when I add that more important still are the commonplace, every-day qualities and virtues.”

And yet — when Roosevelt says, “The closet philosopher, the refined and cultured individual who from his library tells how men ought to be governed under ideal conditions, is of no use in actual governmental work,” I think of Condorcet, who spent his time in the library doing just that, and who contributed more to the French state than most of his time’s more practical men. And when Roosevelt sneers at the cold and timid souls who sit on the sidelines and second-guess the warriors, I come back to Abraham Wald, who as far as I know went his whole life without lifting a weapon in anger, but who nonetheless played a serious part in the American war effort, precisely by counseling the doers of deeds how to do them better. He was unsweaty, undusty, and unbloody, but he was right. He was a critic who counted[/left]
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

מי אני האט געשריבן:
שרגא האט געשריבן:דארפן מיר אבער געדענקען אז חכמה דארף אויך ברענגען עפעס, און עס איז לכ' אויך א מיטל, נישט קיין ציל (אפילו באמת לויט'ן רמב"ם קען אויסקוקן אז יא).
דאס דערמאנט פון די (ערשטע חלק פון די) מימרא פון קאנפושעס:
The essence of knowledge is: having it, to apply it; not having it, to confess your ignorance.

ווי אויך טוהט מען פערעפרעיסן פון ניטשע'ס The Gay Science:
Man shouldn’t be the servant of knowledge. Knowledge should be the servant of man.

ענליך געפונען מיר אויך אין ברכות יז. תכלית חכמה תשובה ומעשים טובים.

(ווי אויך קען נוגע זיין צו די שמועס די לשון החינוך פאר מצות לימוד [חכמת] התורה (מצוה תיט) "ובזולתו לא ידע ולא יבין ונחשב כבהמה".)
אריסטו האט אויך געשריבן:
The purpose of knowledge is action, not knowledge
דאס איז בניגוד צו וואס כ׳האב געשריבן אין עטליכע פלעצער אז תכלית קניית החכמה איז אט דאס: קניית חכמה. לשמה.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
אלפא
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 836
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מאי 22, 2023 11:25 am
האט שוין געלייקט: 3900 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2648 מאל

שליחה דורך אלפא »

צ/ק. עס איז קלאר אז חכמה איז נישט געוואונטשן פאר איינער וואס פארשטייט נישט די מעלה דערפון, עס ברענגט נאר פראבלעמען! אפי' די קאנטעינמענט וואס עס גיבט איז אלטימעטלי נישט גענוג פאר די ווייטאגן (אדער השגות אין די ווייטאג) וואס קומט מיט דערמיט ועי''ע.
די זאך איז נאר אז איינמאל מ'פארשטייט שוין אביסל איבער דעם וויל מען שוין נישט זיין די ארויסגעפאלענע וואס 'פארשטייט נישט', ממילא וואונטשט מען זיך מער און מער חכמה.. אבער איך קען קלאר מעיד זיין פון אפאר באקאנטע מיט קליינע פארציעס (און קליינע טעלערס..), אז זייערע לעבן איז היבש רואיג און אפי' בעסער..

בנוגע צו חכמה מאכט מען זאל לעבן לענגער, איז אמת אז אסאך פערסאנאליטי דיסארדערס, אנגסט און דעפרעסיעס, קענען זיך צומאל טרעפן אפטער ביי די קלוגערע שיכטן און קרייזן. איז עס אבער אומצוויידייטיג אז די general לעבנס טעג און די וועלטליכע עקאנאמיע און רייכטום האט זיך נאר געהויבן דראסטיש אין קלארן תוצאה פון חכמה, קומט אויס אז אפי' עס מאכט אפשר נישט אויס פארן אייגענעם לעבן איז עס אבער בהחלט א וועליו וואס איז כולל די אנדערע צוויי אויפן ברייטן פארנעם!
וַאֲאַלֶּפְךָ חָכְמָה (איוב לג לג.)
- די מעלה און חסרון פון חכמה איז אז מען דערזעט זיך אלס צוריק ביי אלף!
פארשפארט