ווער בין איך?

[עסקן בדברים]

What do you mean by consciousness? Do you mean the sense of self? What I mean by consciousness is just awareness that many if not all animals have

[מי אני]

אפאר הערות:

1). צו מער מסביר זיין @לולקע-ציבעך׳ס פירכא אויף די צושטעל צו די סאלאט צו אן ״איך״ קען מען אפשר זאגן אז דאס גייט אריין אין די חילוק פון דעם פילאזאפישן עצם ומקרה [סאבסטאנס און עקסידענט]. דהיינו, א ״סאלאט״ איז איינע פון די מקרים צו ירקות [בכמות וכו׳, ועיין בחובת הלבבות בשער היחוד פ״ז (בראיה א) מט׳ סוגי המקרים על העצם]; די מושג ״סאלאט״ פאר זיך ממש איז נישט ממש א ישות לכשלעצמו. משא״כ דעם ״איך״ דאס איז ממש די עצם עצמיותו פון דעם סאבסטאנס ועסענס און דאס וויל מען מגדיר זיין [דאס האט ער לכאורה געמיינט מיט זיין זאגן ״אז אין זיין יסוד איז ער איין״]. לגבי די סאלאט דא קען מער אנגיין די סאריטיס פאראדאקס.

(די שמועס רירט אויך אן אויף קאנט׳ס נאמענאן און פענאמענאן.)

2). @יאיר׳ס תירוץ/דרך רירט אן אויפ׳ן געדאנק פון עמערדזשענס (און האליזם): אז די גאנצע זאך איז מער פון די באשטיינדלען וואס שטעלן איר צאם.

3. דאס, דאס, און דאס קענען אויך האבן א שייכות אהער (דר. מיטשיאו קאקו טענה׳ט אז זיין טעזע בנוגע קאנשיסנעס איז טעסטבאר און פאלסיפייעבל).


(קאם אן! כ׳האב געמוזט מגיב זיין אויף די אשכול... )

[מי אני]

4). פּלאטינוס איז געווען (פון) די ערשטע צו פּאזיטירן אין פילאזאפיע דעם געדאנק פון אן אחדות הגמור בהראשית (ובכלליות). ער האט געזאגט בנוגע די נשמה אז דאס איז בעצם דאס ״זיך״ וואס טוהט פרובירן משיג צו זיין די צורות און די שכל הפועל, אבער אויף צו שאפן דאס ריכטיגע ״זיך״ דארף מען צוקומען צו א גענצליכע אנערקענונג דערין וממילא מקשר זיין דעם נשמה ממעל מיט׳ן גוף החומרי מתחת וואס טוהט שפירן און איז די כלי קיבול דערצו; אן אחדות צווישן דעם כח החושי און דעם כח המובני.

[מי אני]

5). עס איז אינטרעסאנט אנצומערקן אז ענליך צום פראבלעם פון יוניווערסעלס (עיין באשכול זו) איז דא א פארקערטע פראבלעם פון אינדיווידוּעישאן. דהיינו, א חלק פונעם ״פראבלעם״/פראגע איז אז וואס טאקע מאכט עפעס אן אפגעזונדערטקייט און אנדערש פון עפעס אנדערש, בפרט ווען עס איז פונעם זעלבן סארט ווי די אנדערע זאך? אין אנדערע ווערטער, ביי מענטשן, וואס מאכט טאקע ״מיך״ אנדערש ווי ״דיך״ פון אן אנטאלאגישע/מעטאפיזישע פערספעקטיוו?

עס זענען געווען די וואס האבן דאס געוואלט מסביר זיין מיט׳ן זאגן אז הגם די ״עצם״ פון אלע מענטשן זענען אייניג און יוּניווערסאל [א ראציאנאלע נפש חיה], איז דאס ספעציפישע צאמקום און צאמשטעל פון פארשידענארטיגע סארט ״מקרים״ ביי יעדן מענטש דאס וואס טוהט זיי באזונדערן [עקסידענטעליזם].‏ (ועיין בחובת הלבבות בשער היחוד ריש פ״ז בענין סוג של עצם וט׳ סוגי מקרה, כידוע מאריסטו.)

אבער דאס האט געוויסע שוועריקייטן. צווישן זיי איז אז עס איז דאך פארקערט: צום ערשט איז דאס א באזונדערע זאך וישות און דערנאך הערשט טוהן זיך צוקלעבן דערצו די ספעציפישע ״מקרים״, וואס די, זייענדיג טאקע ״מקרים״, קענען נסתלק ווערן פונעם זאך און דאס טאקע נישט אנטאלאגיש/מעטאפיזיש אפעקטירן. אין אנדערע ווערטער, דאס ספעציפישע צאמקום און צאמשטעל פון פארשידענארטיגע סארט ״מקרים״ ביי יעדן ספעציפישע זאך איז ווי אזוי איך ווייס זיי פונאנדערצושיידן [עפיסטעמאלאגיש] אבער נישט וואס טוהט זיי טאקע פונאנדערשיידן [מעטאפיזיש].

גילבּערט דע לאַ פּאָריִ (פון פּאָטיעי) האט געהאלטן אז די עצם ״עצם״ איז סיי יוּניווערסעל פאר אלע זאכן וואס זענען ענליך, אבער עס איז אויך סיי מיוחד פאר יעדן אינדיוודואל און יוּניִק צו אים און דאס טוהט אים פונאנדערשיידן.

דער ענגלישער טעאלאג און פילאזאף דזשאן בּלאָנד האט אויך אביסל ענליך בנוגע די ״נפש״. דהיינו, אז די ״נפש״ פון א מענטש היינו חיותו און לעבן ממש (וממילא מוכרח השארתו לאחר המיתה, ווייל ״חיות״ איז דאך די עצם דעפיניציע דערפון). אבער אויב אזוי וואס פונאנדערטיילט מיין נפש פון דיין? האט ער געהאלטן אז די נפש איז צאמגעשטעלט פון חיות/״זיין״, וואס דאס האבן אלע אין אייניג, ווי אויך די אינדיווידואלע עסענסעס פון יעדעס זאך וואס האט א נפש וואס טוהן דאס פונאנדערטיילן.

[מי אני]

6). דער ענגלישער מאטעמאטיקער און פילאזאף וויליאם קינגדאן קליפארד האט געהאלטן אז פונקט אזוי ווי מאטעריאל איז צאמגעשטעלט פון יסודות׳דיגע אטאמען איז דאס נפש/מיינד אויך בעצם צאמגעשטעלט פון יסודות׳דיגע כמו אטאמען וואס ער האט גערופן ״מיינד-שטאף״. מיינענדיג אז בעצם האט אפילו א מאלעקיול פון א פשוט׳ע שטיין אויך עפעס ״מיינד-שטאף״, און ווי מער עס קומט זיך צאם דערפון, און ווי אזוי עס קומט זיך צאם, אלס מער וואקסט ארויס אט די נפש, מיינד, סענטיענס, און קאַנשעסנעס.

[וואלווי]

דערפאר, ווען ס'האבן זיך צוזאם גענומען מערערע שטייינדלעך האט זיך יעקב גענומען חלומ'ען....

[מי אני]

און ווי כ׳האב געזעהן פון איינעם עפ״י השב שמעתתא וואס האט טאקע געזאגט אז דאס אז עס איז געווארן איין שטיין איז געווען אלס א הרכבה מזגיית, וואו עס ווערט ממש איינס ודבר חדש, ווי איידער א הרכבה שכונית, וואו זיי זענען נאך אלס בעצם דיסטינקט נאר גאר גוט צומישט בתוך הדבר. ווייל עס איז אויך די געדאנק פון ווי אזוי עס שטעלט זיך צאם און א סארט עמערדזשענס וכנ״ל בהערה 2.

[מי אני]

דער בריטישער פילאזאף דערעק פּאַרפיט האט גע׳טענה׳ט אז די הגדרה פון א ״פערזענליכן אידענטיטעט״ איז סתם אזוי שווער. ווייל וואס מאכט דעם אידענטיטעט ״איך״ איז אדער די פיזישע קאָנטיניוּאיטי והמשך וואס איז דא אדער דעם פסיכאלאגישן קאָנטיניוּאיטי והמשך פונעם מענטש. אויף דעם פיזישן קאָנטיניוּאיטי והמשך איז דאך שווער דעם שיף פון טעסעאוס פראבלעם וואס מ׳האט אויבן דערמאנט.

ווידעראום אויב איז דאס דעם פסיכאלאגישן קאָנטיניוּאיטי והמשך פונעם מענטש דאן ווערט שווער וואס גייט מען קלערן ביי אזא מעשה. והיינו, אין הונדערטער יארן ארום האט מען אינווענטעט טעלעפּאָרטעישאן. דאס באדייט אז מ׳גייט אריין אין א מאשין דא אויף די וועלט און עס מאכט דיר כרגע דערנאך זיין אויף מאדים, וכן להיפך ממאדים לארץ. ווי אזוי עס טוהט דאס איז אז עס מאכט א גענצליכע גענצליכע גענצליכע קאַפּי פון דער מענטש, שיקט די אינפארמאציע אהין, און די מאשין דארט שטעלט דאס צאם אינגאנצן אינגאנצן. דא אויף די וועלט טוהט דאס דיסאינטעגרעיטן דעם מענטש (אָנע שום צער). ווען מען טרעהט ארויס פונעם מאשין האט מען לגמרי אלעס אלעס אלעס, סיי די פיזישע כאראקטעריסטיקס און סיי די מענטעל סטעיטס פון וואס מען האט געהאט ווען מען האט אריינגעטרעטן; א גענצליכע פסיכאלאגישע קאָנטיניוּאיטי והמשך.

איינמאל ווען מען איז אריינגעגאנגען אינעם מאשין אויף די וועלט, ווען די מאשין האט זיך דערנאך גע׳עפענט האט מען זיך דערזעהן נאך אלס אויף די וועלט. מ׳זאגט אים אז עס האט פאסירט א מעלפאָנקשען און עס האט טאקע טעלעפּאָרטעד א קאַפּי צו מאדים כנ״ל, אבער עס האט נישט דיסאינטעגרעיטעד דעם מענטש דא. דאס וועט ערשט פאסירן אין א שעה ארום (אָנע צער).

יעצט, ביי דעפענישאן קען פערזענליכע אידענטיטעט נאר מיינען איין אינדיווידואל. ווער איז דער פערזענליכע אידענטיטעט פון דעם מענטש יעצט אין דעם שעה? ער האט דאך הונדערטער מאל דאס שוין געטוהן און עס עקזיסטירט יעצט אזא סארט קאַפּי על מאדים מיט זיין פולקאמע פסיכאלאגישע קאָנטיניוּאיטי והמשך וואס גייט ווייטער אָן אזוי ווי ער אליין פלעגט אלס טוהן נאכ׳ן טעלעפּאָרטעישאן. אבער מאידך גיסא האט ער דאך יעצט דעם אויבערהאנט ווייל ער האט דאך יעצט א שטערקערע קשר אלס׳ן האבן א (נענטערן) פיזישע המשך אויך.

פּאַרפיט אליין האלט אז דאס פראזע ״פערזענליכע אידענטיטעט״ איז ליידיג. ער האלט אין דעם ענליך צו דוד הום׳ס פאזיציע אז וואס מאכט א זאך א ״זאך״ איז דאס ״בינטל״ און קאלעקשאן פון פּראַפּערטיס אין דעם און זייער יחס איינע צום אנדערן. נישט מער.

דאס איז א סארט רעדאָקשיניזם פון אז נאר די (פיזישע) חלקים דערין שטעלן צאם דאס גאנצע און נעמט נישט אָן דאס דוּעליסט אפגעזונדערטע עקזיסטענץ פונעם נפש/נשמה.

[מי אני]

אין די לעקציע ברענגט דר. גוּנטער אַבּעל ארויס במשנתו של ניטשע [42:27-44:35] אז קאַנשׁעסנעס איז ארויסגעוואקסן מכח דאס באדערפעניש צו קאמיוניקירן מיט אנדערע, וואס באדייט בהכרח א יכולת צו קאמיוניקירן והיינו קאַנשׁעסנעס און self-awareness. (ולכאורה לפי״ז וועט זיך עס טאקע ווענדן אינעם לעוועל פון וואס מ׳באדארף אין דאס קאמיניקאציע מיט אנדערע: בע״ח באדארפן א שוואכערע לעוועל דערין און דעריבער איז זייער קאַנשׁעסנעס שוואכער וכנ״ל בדברי דר. מיטשיִאו קאַקוּ.)

ועיין כאן (וכאן) בדברי זשאַן-פּאָל סאַרטרע.

[סבא דבהתא]

אינטערעסאנט!
מיין פרינטער און קאמפיוטער האלטן אינאיין קאמיוניקירן און דערווייל האבן זיי נאכנישט קיין קאנשעסנעס

[מי אני]

אולי משם ראיה. והיינו אויף מאשין אינטעלידזשענס על הכלל כולו. מיינענדיג, אז ווי געזאגט איז דר. מיטשיִאו קאַקוּ מגדיר ״קאַנשׁעסנעס״ אלס פיִדבּעק לוּפּס צו קענען אויסשטעלן דעם אייגענעם שטאנד און רעאליטעט ביחס צו מקום, חברים במין [TOM אויף עפעס א מדריגה וממילא עמאָשׁענס], און זמן וואס איז אליינס ביחס צו די צוויי פריערדיגע צוזאמען. ער זאגט אז לעת עתה האלטן מאשינען נאר ביים ערשטן שטאפל אזוי ווי שרצים וואס קענען זיך אויסשטעלן זייער רעאליטעט ביחס צו מקום, און ווען עס איז אויך צו זמן נאר ביחס אויף מקום. יעצט, ווי מער די צורך וואקסט אויף מאשינען צו קאמיוניקירן איינע מיט דאס אנדערע, און זיי (דעריבער און דאדורך) שטעלן דאס צוריק אין פיִדבּעק לוּפּס אויף צו אליינס צו לערנען און אריענטירן זייער רעאליטעט, אלס מער קומט ארויס AI און זייער ״קאַנשׁעסנעס״ אלס א פועל יוצא. אולי.

[מי אני]

די מעשה און חקירה וואס @לולקע-ציבעך מאכט בריש האשכול, שרייבט דר. דניאל דענעט לגבי א היפאטעטישע מעשה וואו די מיליטער בעהט אין צו גיין צו א מקום צו אומשעדליך מאכן א רעידיאָעקטיוו באמבע, וואס די רעידיאָעקטיוויטי איז נאר שעדליך צו די מח פון א מענטש. ולכן אפערירט מען אים און מ׳לייגט אריין זיין מח אין א גלאז מיט כעמיקאלן וואס דערהאלטן דאס ביים לעבן. באהאפטן צום מח זענען א געוואלד דראטן צו א קאמפּיוטער וואס דאס קאנטראלירט יעצט פון דערווייטענס די גוף זיינער. איז די שאלה, נאך די אפעראציע ווען די גוף זעצט זיך קעגן איבער דעם גלאז וואו די מח איז אין, וואס קוקט אויף וואס? איז עס ״אים״ וואס קוקט יעצט אויף זיין מח? אדער איז עס ״איך״ אינעם גלאז וואס ווערט יעצט געזעהן דורך מיינע אויגן? וואו איז דער ״איך״? אינעם מח אדער אינעם גוף?

דאס איז שווערער ווי דזשאַן לאַק׳ס משל, וואו דער מח/נפש וועקט זיך אויף אין א צווייטן גוף. דא איז שווערער, וויבאלד עס איז נאר דא איין גוף און מענטש אויף וועלכע מ׳איז דן.

אבער (ווי דערמאנט) עס איז יתכן אז עס קען נישט זיין קאַנשעסנעס בלא הגוף; די מח מוז זיין עמבּאַדיִד בתוך א גוף כדי קאַנשעסנעס זאל אפירקומען. (דאס האט השלכות לגבי די געדאנק פון בּאָלטצמאן מוחות, וואו מ׳וועט מוזן זאגן אז עס איז טאקע ביחד עם גופים, און צו קאַנשעסנעס און דאס ״נפש״ פון מלאכים וכדומה שאינם בעלי גוף.)

וכמובן איז דאס אלעס אויב עס איז בכלל דא אַן איין ״זיך/זעלבסט״, אין וואס בּודהיזם און דוד הום האבן בכלל געלייקענט אין.

[בְּתוֹךְ עַמִּי]

איינע פון די השפעות וואס כ׳האב געהאט ביי מיין טריפ די וואך האט זיך באצויגן צום דילעמא פון אשכול הזה און טאקע שכח @מי אני פארן עס ארויפברענגען, כ׳אבעס נאכקיימאל נישט באמערקט.

בערך וואס איך האב משיג געווען איז (כ׳זאג נישט דוקא אז דאס פארעטפערט אלע דילעמעס בענין זה) אז דער עצם ׳איך׳. דאס פינטעלע ׳איך׳ איז טאקע נאר דא איין במציאות און ווען דאס איז פארכאפט/אנגעטון מיטן גוף און קוקט ארויס פון אירע אויגן וכו׳ ווערט דאס ׳איך׳ לימיטעד צו דעם געוויסן גוף...

פארשטייסט וואס איך רעד? איך ווייס נישט צו איך יא גיי טרינק

[מי אני]

דאס דערמאנט פון @חתן בחור’ס די איי ארטיקל אין וועקער 16, וועלכע האט קלאנגן פון שיטת אבן רשד לגבי השכל והנפש.

דער אור ה׳ (מאמר ג ח״א כלל ד פ״ד) איז מבאר תחיית המתים, אז עס קען טאקע זיין א גוף חדשה מיט נייע רכיבים בעצם, אבער אז עס איז נפשו של האיש בו, איז דאס הוא הוא ע״ש. ער ברענגט ארויס דארט און אין פ״ב אז די תועלת דערפון איז ווייל שכר ועונש (עכ״פ פאר צדיקים גמורים ורשעים גמורים) קען נאר זיין להגוף ונפש ביחד ע״ש. ועיין ג״כ באמונות ודעות להרס״ג (מאמר ו פ״ה ופ״ז) עפ״י הגמרא בסנהדרין צא. דאס קען טאקע גיין אין איינקלאנג מיט דעם אז צו קאַנשעסנעס פעהלט טאקע אויס ביידע, הגוף והנפש.