שמואל הלוי האט געשריבן:אויב קומט דער שבט הלוי פערזענליך בכבודו ובעצמו, גיי איך יא!!!
איך האב נאך קיינמאל נישט געזעהן דעם איד לייוו מיט מיינע פליישיגע אויגן.
שמואל הלוי טענ'ט אז ער קיינמאל נישט געזעהן ר' שמואל הלוי. איך וואלט דיך גע'עצה'ט זיך אריבער צו כאפן קיין בני ברק, כאפ א בליק אויף רב וואזנער, ר' חיים, ר' נסים, רב שטיינמאן, רב גריינמאן ועוד. אזוי אז זאלסט קענען פארציילן פאר דיינע אייניקלעך אז די האסט זכיה געהאט צו זעהן "תלמידי חכמים - יראי שמים" וואס די להם בקב חרובין פשוטו כמשמעו
געצל האט געשריבן:וואס הערט מען פון די סאטמארע קרייזן?
בשם מהר"א הער איך אז איינע פון די סיבות פארן נישט שטיפן זיין עולם זיך צו באטייליגן ביי דעם מעמד איז אז סאטמאר קען זיך נישט צושטעלן צו דעם עולם וואס גייט דארט זיין.
וואספארא דבר גדול איז צו מאחד זיין כלל ישראל? ווי איך זעה פאמפען זיי גאר שטארק מיט אחדות...
לאמיר זיך אביסל מסביר זיין.
1) די הארבקייט פון אונטערנעט דארף נישט אני הקטן מסביר זיין. 2) איך מיין נישט מיט מיינע ווערטער חלילה צו אפשוואכן אדער אוועק מאכן איינער וואס טוט עסקנות אין עני הייליגע זאך, ובפרט בטהרתן של ישראל עם קדוש... 3) איך האב נישט קיין קלארע שטעלונג איבערן כינוס יא אדער נישט צו גיין, פשוט ווייל איך האב געהערט צדדים לכאן ולכאן, און "איך ווייס נישט" איך בין צו קליין צו קענען אפשאצן די סכנות לכאן ולכאן.
אבער איין זאך איז זיכער, איך זעה בכלל נישט א מעלה צו מאחד" זיין מענטשן וואס איך וויל מיט זיי נישט זיין מאוחד, ווייל די תורה הקדושה איז מפריד צווישן אונז!
און אויב גייט מען דארט רעדן אדער פאמפען אין די גאסן אז "כאטש איין מאל" אדער אויף "אזא גרויסע זאך" זאלן מיר זיין באחדות גאנץ כלל ישראל און אוועקלייגן אלע דיפערענצן אין א זייט...
ניין! און ניין!
איך טו נישט יום יום קיין שום עבירה דערמיט ווואס איך וויל זיין אפגעטיילט פון מענטשן מיט דעות כוזבות, און פרעמדע השקפות, און איך וויל נישט אוועק לייגן מיינע דיפערענצן און הייליגע שיטות אפי' אויף איין רגע, און עס איז ביי מיר נישט קיין שום! מעלה נישט, צו שרייען צוזאמען מיט זיי שמע ישראל.
אונזערע הייליגע רבי'ס האבן נישט געהאט ווייניגער אהבת ישראל און אוודאי נישט געטון די גרויסע "עבירה" פון נישט זיין באחדות מיט כלל ישראל מיט דעם וואס זיי האבן זיך אפגעטיילט פון מענטשן און קהילות "שנתפרדו מד' ומתורתו הקדושה".
אויב עפעס, קען זיין אז עס איז לצורך השעה, בשעת הדחק, עת לעשות לד', און פשוט עס איז נישטא קיין ברירה, אבער לכתחילה? און דאס זאל זיין א סיבה צו גיין? "דאס" איז א סיבה נישט צו גיין!
צו מעורר זיין כלל ישראל צו בלייבן אידן, דארף מען נישט רעדן דרשות וואס זאל זיך פאסען פאר "אלע" אידן... א סאטמארע השקפה צוזאמען מיט א ציוניסטישע, מזרחי מיט אגודה, ישיבי'ש מיט ליטביש, מאדערן ארטאדאקס מיט חרדי לייט, וכו'.
מיינע חששות: 1. אויב דארפן מיר צופאסן די דרשות אז יעדער זאל עס קענען הערן, איז מיין חשש זייער גרויס צו זיי וועלן נישט אביסל אראפ נעמען פון אונז כדי דער ווייטער זאל קענען אגריען דערמיט? 2. וועלן זיי נישט האבן בעלי דרשנים וואס איך וויל זייער השקפה בשו"א נישט הערן? אפי' ברמיזה ובין השיטים... (לאמיר שוין זאגן אז מען וועט אנזאגן יעדעם נישט צו רעדן ציונות און נישט אנטקעגן, קען עס דען נישט ארויסקומען צווישן די ווערטער). 3. וועגן די סכנה פון זיצן צוזאמען שמקרב הלבבות והדיעות, איז שוין געווען דערמאנט דא. 4. ועוד הרבה, וקיצרתי במקום שאמרו להאריך.
א אפענעם בריוו צו די איחוד הקהילות למען טוהר המחנה, געשריבן דורך ר' דוד טייטעלבוים, מנהל פון קעמפ שדי חמד
עס איז א הערליכע זאך צו זעהן ווי אזא גרויסע אנשטרענגונג (עפפארט) ווערט אונטערגענומען דורך אונזערע רבנים איבער א נושא וועלכע ווערט ענדליך אנגענומען ערנסט. עס איז אויך גאר גוט אז מיר האבן ענדליך איינגעזעהן דעם ווערטלאזיגקייט פון אסר'ן עפעס וואס וועט בעל כרחך ווערן א טייל פון אונזער לעבן. חז"ל האבן אונז שוין געלערנט לאנג צוריק אז "אין גוזרין גזירה שאין הציבור יכולים לעמוד בו" מען איז נישט גוזר א גזירה וואס רוב מענטשן קענען נישט ביישטיין. און דער סיבה דערצו איז פשוט, דער ציבור וועט פארלירן זייער רעספעקט פאר אויטאריטעט. און כאטש עס איז פופצן יאר צו שפעט, איז דאך אבער דער עבר שוין אינעם עבר, און וואס איז אונז געבליבן איז זיך צו לערנען דערפון. אבער זיך לערנען דערפון מוזן מיר.
די ריזיגע פראבלעם דארף זיכער האבן א ריזיגע לעזונג, אבער איך האבן זייער מורא אז מיר גייען פאר א ריזיגע דיסעפוינטמענט. אויב וואס איך האב געליינט אין די פאמפלעט איז ריכטיג, און אונזער ריזיגע לעזונג איז פילטערס, מיינט דאס אז מיר האבן זיך גארנישט געלערנט פון דעם עבר.
ענדיערמענט – מיר מוזן זיכער מאכן אז יעדעס קינד שפירט אז ער איז וויכטיג און מיר דארפן אים, סיי ביי זיין משפחה און סיי אין מוסד. מיר מוזן פטור ווערן פון אזעלכע נעמען אזוי ווי "קידס עט ריסק" און "אףף די דרך". מיר זענען אלע עט ריסק און מיר זאלן קיינמאל נישט דן זיין אנדערע אלס אראפ פון וועג. יעדער טאטע און מאמע ווערט אנגעזאגט נישט אנצורופן זייער קינד "שלעכט" ווייל דאן וועט ער טאקע זיך אויפפירן שלעכט. דאס זעלבע איז מיט די סארט לעיבעלס, זיי טוען גארנישט אויף. קיין שום קינד וויל נישט גיין צו א "עט ריסק סקול". מלמדים זאלן באהאנדלען יעדעס קינד ווי א עט ריסק קינד. עלטערן און מוסדות מוזן אקצעפטירן יעדעס קינד, אפגעזעהן פון ווי פרום ער איז. קיינמאל האט מען נישט קיין רעכט צו מאכן א קינד פילן אומגעוואלט ווייל עס איז גורם א בושה פאר די משפחה אדער ווייל די מוסד וועט האבן א שלעכטע נאמען.
עקספאוזשער – אין די ווערטער פון רבי שמשון רפאל הירש זצ"ל, אויב דו האלטסט א קינד אין שטוב אלעמאל, דאן ווען ער וועט דאס ערשטע מאל ארויס גיין אין גאס וועט ער זיך פארקילן. אנשטאט דארפן מיר אים אויסשטעלן צו די קעלט שוין פון יונגווייז אן אזוי אז ווען ער ווערט עלטער און גייט ארויס פון שטוב און טרעפט זיך מיט די דרויסנדיגע גאס, וועט ער זיין גרייט פאר דעם.
ס'איז דא א שטיקל דברי יואל אין פרשת במדבר עמוד קי, אז ביי יעדע אסיפה וואס מען איז מעורר כלל ישראל מיט דברי מוסר היינטיגע צייטן מוז מען אויך רעדן פון ציונות, ווייל אז נישט ווייזט עס כאילו ציונות איז נישט קיין פראבלעם און נאר די זאך וואס מען איז מעורר דאס איז די גרעסטע פראבלעם פון דור.
שמואל הלוי האט געשריבן:ס'איז דא א שטיקל דברי יואל אין פרשת במדבר עמוד קי, אז ביי יעדע אסיפה וואס מען איז מעורר כלל ישראל מיט דברי מוסר היינטיגע צייטן מוז מען אויך רעדן פון ציונות, ווייל אז נישט ווייזט עס כאילו ציונות איז נישט קיין פראבלעם און נאר די זאך וואס מען איז מעורר דאס איז די גרעסטע פראבלעם פון דור.
ס'מאכט אסאך סענס, דאס וואס סאטמערער רב זצ"ל זאגט. די שאלה איז אבער צו עס איז געווען אן הוראת שעה דאן, ווען ציונות האט געפלאקערט און פארברענט נשמות, אדער איז עס געווען אן הוראה לדורות.
און בכלל דארפן מיר זיך אריינטראכטען, למעשה איז סאטמארער רב זיך מטעים און מסביר, אז די סיבה איז ווייל ציונות איז די גרעסטע פירצה בדורינו. צו איז נישט אינטערנעט היינ צו טאגס ערגער ווי ציונות?