ווער זענען די עמלקים?

אידישע און וועלטליכע היסטאריע
באניצער אוואטאר
ברוך שפינוזה
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1132
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג נאוועמבער 23, 2017 12:38 pm
געפינט זיך: אויפ'ן צווייטן שטאק
האט שוין געלייקט: 1646 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2040 מאל

ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ברוך שפינוזה »

דעם שבת ביי קריאת התורה האט מען געליינט די פרשה פון ויבא עמלק, און אז הוי"ה האט געשוואוירן אז זיין נאמען וועט נישט זיין גאנץ ביז ס'וועלן נישט פארטיליגט ווערן די אייניקלעך פון עמלק, איז אינטערעסאנט צו וואוסן ווער זענען די אזוי גאט פארפיינטעטע עמלקים היינט צוטאגס? האב איך געטראפן צוויי טעאריעס, אבער צוערשט. געוויסע ווילן זאגן אז די דייטשן ימ"ש זענען די אייניקלעך פון עמלק, און זיי בויען זיך אויף א מאמר פון רבי יצחק וואס האט געזאגט אויפ'ן פסוק אל תתן הוי"ה מאויי רשע זממו אל תפק - זממו אל תפק זו גרממיא של אדום שאלמלי הן יוצאין מחריבין כל העולם כולו, און זיי זאגן אז ס'איז אריינגעפאלן א טעות און באמת דארף שטיין "גרמניא", און אויב מ'טוישט די גירסא שטייט דא אז גרמניא איז אדום, און דא דארף מען שוין אריינפילן א חסורי מיחסרא אז מ'רעדט ספעציפיש פון די עמלקים. איך גיי נישט זאגן אז דיעס טעאריע איז לצנות אין בעסטן פאל ווייל ס'קען אפפענדן געוויסע מענטשן, די קשיות דערויף האט שוין איינער דא אפגעשריבן, אבער ווי מיר וועלן זעהן זענען די דייטשן נישט נאר נישט עמלקים נאר זיי האבן מעגליך אקטיוו אנטייל גענומען אינעם אויסמארדן עמלקים! אבער מ'דארף דאך אנפאנגען מיט א מילתא דבדיחותא, איז אזוי.

ס'דא א וויץ וואס גייט ארום אז איינער איז אריין אין בריסקע ישיבה אום שבת זכור זעהט ער א בריסקער מיט א גארטל ארום זיין בויך זייער ענג (tight בלעז) און דער שלעפט און שלעפט צו מאכן נאך מער ענג און נאך מער ענג, פרעגט ער דעם בריסקער מה העבודה הזאת לכם? זאגט איהם יענער אז ער האט א ספק (ליין: ס'האט איהם אנגעכאפט אן OCD) אז אפשר איז ער אן עמלקי און ער פרובירט צו באגיין זעלבסטמארד… פרעגט איהם יענער, אויב אזוי פארוואס ארום די בויך, פארוואס נישט ארום די האלדז? ענטפערט איהם דער בריסקער, ביזט משוגע? כ'האב פרובירט ביי מיין האלדז אבער כ'האב מיך שיעור נישט דערווארגן…

אויפ'ן ערשטן בליק קוקט עס אויס מאדנע, פארוואס זאל א איד חושש זיין אז ער איז אן עמלקי? אבער ווי מיר וועלן זעהן איז עס שוין גארנישט אזוי מאדנע. אבער ערשט צו די צוויי טעאריעס ווער די עמלקים זענען היינט צוטאגס.

1. די עמלקים האבן זיך אויסגעמישט מיט די אידן. יוסף בן מתתיהו שרייבט אז יוחנן הורקנוס החשמונאי האט איינגענומען אדום און זיי געלאזט לעבן בתנאי אז זיי גייען דורך מילה, און פון דעמאלטס זענען זיי געווארן פולשטענדיגע אידן, די פרשה וואס איז באקאנט אלץ "גיור האדומים", וז"ל: "הורקנוס לכד את אדורה (אדוריים) ומרישה, ערי אידומאיה (אדום), ולאחר הכניעו את כל האדומים התיר להם להישאר בארץ אם יימולו את מבושיהם ויאבו להשתמש בחוקי היהודים. בשל דבקותם בארץ אבותיהם האדומים נכנעו למילה ולהפיכת אורח חייהם האחר, זהה לזה של היהודים. מאותו זמן ואילך היו הם ליהודים” (קדמוניות היהודים ספר יג פרק ט). און אזוי שרייבן אויך אנדערע היסטאריקער, א שטייגער ווי פטולמאיוס, סטראבון, און נאך, כאטש פון געוויסע זעהט אויס אז די גיור האדומים איז נישט געוועהן געצווינגען ווי יוספוס פלביוס שרייבט.

און זעלבסטפארשטענדליך אז דא קען מען שוין אריינגיין אין די אלטע מחלוקת ראשונים צו אן עמלקי וואס האט זיך מגייר געוועהן איז דא א מצווה איהם צו הרג'נען (נאכדערצו אינעם פאל פון די גיור האדומים וואס לויט יוסף בן מתתיהו איז עס געוועהן געצווינגען) דער בריסקער עכ"פ האט אנגענומען אז יא :)

2. אין די הפטורה דעם וואך האבן מיר געליינט די שירת דבורה פון ספר שופטים פרק ה, [כפירה איז נישט ערלויבט. מנהל] און דא שטייט קלאר ווער די עמלקים זענען! דבורה און ברק אין זייער געזאנג רעכענען אויס אלע שבטים וואס האבן אנטייל גענומען אינעם מלחמה קעגן יבין דער קעניג פון חצור. זיי רעכנען דארט אויס עלף שבטים: 1) ראובן, 2) יששכר, 3) זבולון, 4) דן, 5) נפתלי, 6) גלעד (גד איז מעגליך א פארקירצערונג פון דעם נאמען), 7) אשר, 8) אפרים, 9) מכיר (מנשה?), 10) בנימין, און דער עלעפטער איז… עמלק! וזה לשונם הקדוש והטהור: "אייניגע זענען געקומען פון אפרים וואס זייערע ווארצלען זענען אין (זיי זענען אייניקלעך פון) עמלק, נאכפאלגענדיג דיך בנימין מיט דיין פאלק, פון מכיר זענען הערשער אראפגעקומען, און פון זבולון די וואס א שרייבערס שטעקן טראגן." (פסוק יד)

וועלכע מסקנא איר ווילט פון דיזע אינפארמאציע ארויסנעמען וועל איך פאר אייך לאזן צו באשליסן, אבער מער זאלט איר פון קיין בריסקער נישט לאכן! :twisted: :P
פרעג נישט "וואס קען איך אויסלערנען די וועלט?", פרעג "וואס קען די וועלט מיך אויסלערנען?". - ברוך שפינוזה II
סקעפטיקער
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 1202
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 19, 2022 2:57 pm
האט שוין געלייקט: 4853 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1695 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך סקעפטיקער »

ברוך שפינוזה האט געשריבן: מוצ"ש יאנואר 27, 2024 9:28 pmגעוויסע ווילן זאגן אז די דייטשן ימ"ש זענען די אייניקלעך פון עמלק, און זיי בויען זיך אויף א מאמר פון רבי יצחק וואס האט געזאגט אויפ'ן פסוק אל תתן הוי"ה מאויי רשע זממו אל תפק - זממו אל תפק זו גרממיא של אדום שאלמלי הן יוצאין מחריבין כל העולם כולו, און זיי זאגן אז ס'איז אריינגעפאלן א טעות און באמת דארף שטיין "גרמניא", און אויב מ'טוישט די גירסא שטייט דא אז גרמניא איז אדום, און דא דארף מען שוין אריינפילן א חסורי מיחסרא אז מ'רעדט ספעציפיש פון די עמלקים. איך גיי נישט זאגן אז דיעס טעאריע איז לצנות אין בעסטן פאל ווייל ס'קען אפפענדן געוויסע מענטשן, די קשיות דערויף האט שוין איינער דא אפגעשריבן
עס איז פאלש פשט אין די גמרא, די גרמנים זענען געווען די בעלי פלוגתא פון רוים און ווען נישט די מלחמה וואלט רוים מחריב געווען די גאנצע וועלט. און אויך איז אדום נישט עמלק (וואס ווענדט אפ די ערשטע טעאריע). זעה אין די בייגעלייגטע מאמר
ר' בנימין שלמה המבורגר, גרמניה ארצו של עמלק.pdf
די גאנצע געדאנק אז רוים איז אדום איז אויך אויף הינערנע פיס
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 2 אום סקעפטיקער, רעדאגירט געווארן 0 מאל בסך הכל.
ודברת בם
מאנשי שלומינו
מאנשי שלומינו
הודעות: 66
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 16, 2022 9:09 am
האט שוין געלייקט: 31 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 115 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ודברת בם »

ווער ס'איז עורב בדרך און וויל אונז הרגנן פאר אונזער ראסע און נישט פאר אונזער פראפערטי אדער כאטש פאר עפעס א פראזענליכע בענעפיט, דער איז אן עמלקי.
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום ודברת בם, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
באניצער אוואטאר
ברוך שפינוזה
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1132
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג נאוועמבער 23, 2017 12:38 pm
געפינט זיך: אויפ'ן צווייטן שטאק
האט שוין געלייקט: 1646 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2040 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ברוך שפינוזה »

סקעפטיקער האט געשריבן: מוצ"ש יאנואר 27, 2024 10:24 pmאון אויך איז אדום נישט עמלק
איז נישט עמלק אן אייניקל פון עשו וואס אויף איהם שטייט על כן קרא שמה אדום? ביטע זיי זיך בעסער מסביר.
פרעג נישט "וואס קען איך אויסלערנען די וועלט?", פרעג "וואס קען די וועלט מיך אויסלערנען?". - ברוך שפינוזה II
סקעפטיקער
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 1202
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 19, 2022 2:57 pm
האט שוין געלייקט: 4853 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1695 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך סקעפטיקער »

ברוך שפינוזה האט געשריבן: מוצ"ש יאנואר 27, 2024 10:31 pm
סקעפטיקער האט געשריבן: מוצ"ש יאנואר 27, 2024 10:24 pmאון אויך איז אדום נישט עמלק
איז נישט עמלק אן אייניקל פון עשו וואס אויף איהם שטייט על כן קרא שמה אדום? ביטע זיי זיך בעסער מסביר.
אדום און עמלק זענען צוויי אנדערע פעלקער איבעראל. אויב איז עשו אבי אדום און עמלק אן אייניקל פון עשיו מוז מען זאגן אז אדום זענען אנדערע אייניקלעך (און די מאמר ברענגט ער אויך אזוי פון שאגת אריה)
באניצער אוואטאר
ברוך שפינוזה
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1132
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג נאוועמבער 23, 2017 12:38 pm
געפינט זיך: אויפ'ן צווייטן שטאק
האט שוין געלייקט: 1646 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2040 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ברוך שפינוזה »

סקעפטיקער האט געשריבן: אדום און עמלק זענען צוויי אנדערע פעלקער איבעראל. אויב איז עשו אבי אדום און עמלק אן אייניקל פון עשיו מוז מען זאגן אז אדום זענען אנדערע אייניקלעך (און די מאמר ברענגט ער אויך אזוי פון שאגת אריה)
עשו אבי אדום מיינט לכאורה דער טאטע פונעם פאלק אדום, וואס עמלק איז געוועהן איינער פון זייערע שבטים ווי ס'שטייט ווייטער אין פסוק דארט, אנדערש וואלט אדום געוועהן אויסגערעכנט צווישן די אלופי עשו. ס'איז א שטיקל לצנות צו זאגן אז עשו האט געהאט נאך א זוהן וואס שטייט נישט אין פסוק און דאס וואס שטייט אז מ'האט עשו'ן גערופן אדום גייט גאר ארויף אויף דעם זוהן און נישט איהם אליין. מעגליך אז אינעם מאמר איז ער בעסער מסביר, אפשר קענסטו מיר צואווייזן וועלכע בלאט ער אדרעסירט דעם נקודה?
פרעג נישט "וואס קען איך אויסלערנען די וועלט?", פרעג "וואס קען די וועלט מיך אויסלערנען?". - ברוך שפינוזה II
סקעפטיקער
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 1202
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 19, 2022 2:57 pm
האט שוין געלייקט: 4853 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1695 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך סקעפטיקער »

ברוך שפינוזה האט געשריבן: מוצ"ש יאנואר 27, 2024 10:54 pm
סקעפטיקער האט געשריבן: אדום און עמלק זענען צוויי אנדערע פעלקער איבעראל. אויב איז עשו אבי אדום און עמלק אן אייניקל פון עשיו מוז מען זאגן אז אדום זענען אנדערע אייניקלעך (און די מאמר ברענגט ער אויך אזוי פון שאגת אריה)
עשו אבי אדום מיינט לכאורה דער טאטע פונעם פאלק אדום, וואס עמלק איז געוועהן איינער פון זייערע שבטים ווי ס'שטייט ווייטער אין פסוק דארט, אנדערש וואלט אדום געוועהן אויסגערעכנט צווישן די אלופי עשו. ס'איז א שטיקל לצנות צו זאגן אז עשו האט געהאט נאך א זוהן וואס שטייט נישט אין פסוק און דאס וואס שטייט אז מ'האט עשו'ן גערופן אדום גייט גאר ארויף אויף דעם זוהן און נישט איהם אליין. מעגליך אז אינעם מאמר איז ער בעסער מסביר, אפשר קענסטו מיר צואווייזן וועלכע בלאט ער אדרעסירט דעם נקודה?
איך האב נישט געזאגט אז עשיו האט געהאט א זון אדום, נאר אז אדום איז א צוזאמשטעל פון זיינע קינדער און אייניקלעך חוץ פון עמלק וואס האט געמאכט שבת פאר זיך
די שאגת אריה איז דף רטו
סקעפטיקער
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 1202
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 19, 2022 2:57 pm
האט שוין געלייקט: 4853 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1695 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך סקעפטיקער »

די ארטיקל רעדט אביסל וועגן דיין צווייטע טעאריע, לדאבוני קען איך עס נישט ליינען. ווער עס וועט ברענגען א PDF דערפון וועל איך אים דאנקבאר זיין
https://www.haaretz.co.il/literature/ta ... fd54d10000
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

די קלאסישע/טראדיציאנאלע מפרשים זענען מפרש די די פסוק בשירת דבורה (שופטים ה יד) מני אפרים שרשם בעמלק, נאמר אז ס'איז נאמר על יהושע, כלומר דמן אפרים יצא שורש יהושע בן נון לרדות בעמלק ע"ש.

דר. אלכסנדר גלוׂיבּ שרייבט:
גלויב 1.jpg
ער קלערט אז די פסוק באדארף צו זיין:
גלויב 2.jpg
און ער שרייבט דערויף:
גלויב 3.jpg
ועיין כאן ווי איך האב צוגעברענגט די טעזע פונעם ארכיאלאג דר. הוּגאָ ווינקלער אז עם עמלק לא היה ולא נברא בעצם, און עס איז מער געווען א משל מתנ"ך קעגן דעם ארכיטייפּ פונעם ארכי-שונא וועלכע איז קעגן אלע ווירדן של עם ישראל (וע"ע כאן).

דר. קווין דעניעלס קלערט אז פשט איז אז אפרים, וועלכער האט געוואוינט אין די געגענט נעבן עמלק, האט מיטגענומען פון עמלק אין די מלחמה און זיי זענען געווען אליאירטע פון עם ישראל דעמאלטס. (זייענדיג אז דאס איז פון די עלטערע חלקים בתנ"ך, איז דאס אפשר געווען פאר מ'האט זיך צוקריגט מיט זיי.)

דר. לאָרען מאָנראָ און דר. דניאל פלעמינג שרייבן:
Ephraim took part in collaboration with two more groups that are somehow related, and these receive special credit and pride of place. Benjamin is “among your peoples” and Ephraim’s “root is in Amalek,” an expression that may operate as a metaphor for Ephraim’s position of dominance within Amalek, rather than as a reference to its origin
דר. טאמאס מקדעניעל שרייבט אין דעם:
Amalek 1.png
Amalek 2.jpg
Amalek 3.jpg
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 2 אום מי אני, רעדאגירט געווארן 0 מאל בסך הכל.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
berlbalaguleh
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 20420
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
האט שוין געלייקט: 25361 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
קאנטאקט:

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך berlbalaguleh »

להערה בעלמא: דער ב"ח אין די הגהות צייכנט צו דארט וואו די גמ' אין מס' יומא רעדט פון "גרממיא" של אדום. זאגט דער ב"ח "גרמניא" כצ"ל. און רש"י זאגט דארט "סקסוניא". וואס א יעדער ווייסט אז דאס מיינט דייטשלאנד.
ארכיטקט
מאנשי שלומינו
מאנשי שלומינו
הודעות: 77
זיך רעגיסטרירט: זונטאג יאנואר 21, 2024 12:45 pm
האט שוין געלייקט: 201 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 60 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ארכיטקט »

אודאי די ציונים!!!
באניצער אוואטאר
berlbalaguleh
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 20420
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
האט שוין געלייקט: 25361 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
קאנטאקט:

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך berlbalaguleh »

ארכיטקט האט געשריבן: זונטאג יאנואר 28, 2024 12:03 am אודאי די ציונים!!!

לאל: פרעג נאר ביי הרב ש.ב. מרגליות פון "בלאט". ער'ט דיר געבן א הסבר אז די עמלקים זענען מגולגל געווארן אין די ציונים...!

ס'פעהלט (ב"ה) נישט קיין משוגעים אויף די וועלט...!
ארכיטקט
מאנשי שלומינו
מאנשי שלומינו
הודעות: 77
זיך רעגיסטרירט: זונטאג יאנואר 21, 2024 12:45 pm
האט שוין געלייקט: 201 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 60 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך ארכיטקט »

berlbalaguleh האט געשריבן: זונטאג יאנואר 28, 2024 12:15 am
ארכיטקט האט געשריבן: זונטאג יאנואר 28, 2024 12:03 am אודאי די ציונים!!!

לאל: פרעג נאר ביי הרב ש.ב. מרגליות פון "בלאט". ער'ט דיר געבן א הסבר אז די עמלקים זענען מגולגל געווארן אין די ציונים...!

ס'פעהלט (ב"ה) נישט קיין משוגעים אויף די וועלט...!
סאיז פארהאן א שטיקל סתירה... פון איין זייט זאגט מען אז זיי זענען די ערב רב...

מקען פארענטפערן בדרך אפשר... אז דאס רעדט מען פון די פרומע ציונים....
באניצער אוואטאר
חתן בחור
ידיד השטיבל
ידיד השטיבל
הודעות: 318
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג דעצעמבער 11, 2018 9:14 pm
האט שוין געלייקט: 520 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 256 מאל

Re: ווער זענען די עמלקים?

שליחה דורך חתן בחור »

כ׳האב ערגעץ געזעהן ווי איינער טענה׳ט (אנטשולדיגט איך געדענק נישט ווער) אז די עמלקים זענען גאר געוועהן די ניאנדערטאלס. ער נעמט א ראיה ווייל ס׳שטייט אין תורה ״ראשית גוים עמלק״, זיי זענען געוועהן פון די ערשטע פעלקער.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Neanderthal

אינטערעסאנט טאקע צו צוברענגען אז די ערשטע ניאנדערטאל האט מען געטראפן אין דייטשלאנד.
השמים שמים לה׳ והארץ נתן לבני אדם. בעט נישט פון גאט קיין עצות, ער וויל זעהן וואס די גייסט טוהן.
באניצער אוואטאר
ברוך שפינוזה
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1132
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג נאוועמבער 23, 2017 12:38 pm
געפינט זיך: אויפ'ן צווייטן שטאק
האט שוין געלייקט: 1646 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2040 מאל

שליחה דורך ברוך שפינוזה »

כ'בין געוועהן אויסגעשפארט פאר א וואך האב איך נישט געקענט קאממענטירן דא וועל איך יעצט משלים זיין. איינער האט צו מיר געוואלט טענה'ן אין אישי אז פון די בייבל איבערזעצונגען וואס טייטשן שרשם בעמלק "who's roots were in Amalek" (וואס דאס מיינט אז זיי זענען געוועהן נאנט פארבינדן מיט עמלק אויף א געוויסע אופן, צו אייניקלעך צו שותפים אין מלחמה צו עפעס אנדערש, פונקטליך וויאזוי איז עכט נישט משנה פאר מיין נאראטיוו וואס איך האב דא געוואלט אראפלייגן) קען מען נישט קיין ראיה ברענגען ווייל זיי זענען א ליטארעל איבערזעצונג און פרובירן נישט צו טייטשן אומפארשטענדליכע ווערטער (א שטייגער ווי די ארטסקרול פורים איבערזעצונג), דאס איז אבער נישט ריכטיג, די JPS תנ"ך אין וואס כ'האב בשעתו אריינגעקוקט (דאס איז וואס אונזער שול באזיצט :| ), איז בפירוש נישט קיין פורים איבערזעצונג און גייט יא ארויס פונעם ליטארעל איבערזעצונג אויב ס'שטימט בעסער פונעם MT. צ.ב. אין בראשית כב יג אויפ'ן פסוק "והנה איל אחר" טייטשן זיי כאילו ס'וואלט געשטאנען "והנה איל אחד" (כאטש וואס זיי וואלט געקענט טייטשן אחר מלשון אחוריו און יוצא זיין די MT אויך, א זאך וואס זיי וואלט נישט געקענט טוהן דא), און אזוי איז דא אסאך נאר איך געדענק נישט אלעס.
פרעג נישט "וואס קען איך אויסלערנען די וועלט?", פרעג "וואס קען די וועלט מיך אויסלערנען?". - ברוך שפינוזה II
באניצער אוואטאר
מי אני
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 5784
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אקטאבער 05, 2018 4:32 pm
האט שוין געלייקט: 12391 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8057 מאל

שליחה דורך מי אני »

אז דו ברענגסט צו די JPS, שרייבן זיי דאך דארט (אינעם ערשטן עדישאן) אינעם הערה עה"פ:
Amalek.jpg
Amalek 2.jpg
אפילו נאכ'ן טייטשן ליטערעלי, פארשטייען זיי אז דאס קען נישט זיין פשט ווי דו זאגסט.
"איך בין אפילו נישט זיכער אז איך עקזיסטיר, ווי אזוי קען איך זיין זיכער אז...?" - יאיר
"אלס וואס איך ווייס איז אז איך ווייס גארנישט (אחוץ דעם עצם פאקט)" - סקראטוס
און אפילו אין דעם בין איך אויך נישט זיכער (וכן הלאה והלאה)
באניצער אוואטאר
ברוך שפינוזה
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
הודעות: 1132
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג נאוועמבער 23, 2017 12:38 pm
געפינט זיך: אויפ'ן צווייטן שטאק
האט שוין געלייקט: 1646 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 2040 מאל

שליחה דורך ברוך שפינוזה »

איינער פון אונז צוויי דארף זיך צולערנען אביסל ענגליש :oops:
פרעג נישט "וואס קען איך אויסלערנען די וועלט?", פרעג "וואס קען די וועלט מיך אויסלערנען?". - ברוך שפינוזה II
פארשפארט