דער תויו״ט וועלכע איך האב צוגעברענגט שרייבט טאקע:הגיון האט געשריבן: ↑דאנערשטאג מערץ 28, 2024 10:56 pmאין משנה שטייט: מעשה אמנון ותמר נקרא ומתרגם. און שפעטער שטייט אין די משנה: מעשה דוד ואמנון נקראין ולא מתרגמין. ס'דא מפרשים וואס ווילן זאגן אז מעשה דוד ואמנון וואס ווערט דערמאנט אין די משנה איז צוויי באזונדערע מעשיות, איינס איז די פרשה פון אמנון ותמר, און די צווייטער איז די פרשה פון דוד ובת שבע.מי אני האט געשריבן: ↑דינסטאג פעברואר 20, 2024 9:07 am די גמרא בע״ז ד: זאגט דאך פארקערט: אז דוד איז נישט געווען ראוי לאותו מעשה בבת שבע, נאר עס איז געשעהן כדי ליתן פתחון פה לבעלי תשובה ולהורות תשובה ליחיד ע״ש. קומט דאך אויס אז מ׳דארף דאס יא לערנען דאס צו וויסן. ועיין בתויו״ט במגילה (פ״ד מ״י), עפ״י הכסף משנה על הרמב״ם בהל׳ תפילה פי״ב הי״ב, אז מעשה דוד ובת שבע איז יא נקרא ומתרגם, וויבאלד עס איז א שבח אז דוד האט מודה געווען דערויף ע״ש.
שפעטער האט די גמרא אן אריכות אז די ערשטע פרשה רעדט מען פון די פסוקים ווי אמנון ווערט דערמאנט אן דוד'ס נאמען, דעריבער נקרא ומתרגם. אבער אין די צווייטער חלק פון די משנה נקרא ולא מתרגם רעדט מען פון די פסוקים וואו עס ווערט דערמאנט אמנון בן דוד, סא עס איז א גנאי פאר דוד.
לויט דעם קומט אויס אז אין די משנה שטייט קלאר אז מעשה דוד (ובת שבע) ואמנון נקראין ולא מתגרמין.
ווי איך האב געזאגט איז ער דאס מייסד עפ״י מש״כ הכסף משנה על הרמב״ם בהל׳ תפילה (פי״ב הי״ב):לכאורה ר"ל ב״מעשה דוד״ מעשה דבת שבע. וכן הבין הכסף משנה, אלא שכתב דמדהרמב"ם לא כתב מעשה דוד בחיבורו, שהוא מפרש ״מעשה דוד ואמנון״ מעשה אמנון שנזכר בו דוד. ונראה לי דמשו"ה לא פירש הרמב"ם מעשה דוד ובת שבע דכי היכי דכתבתי בד"ה מעשה תמר כו' דמעשה תמר ויהודה נקרא ומיתרגם וטעמא דשבחיה הוא דאודי וה"נ דוד הא אודי וא"כ שבחיה הוא ונקרא ומיתרגם ומש"ה לא איצטריך תו למתני מעשה דבת שבע
עס איז אבער מן הראוי לציין אז אין די תוספתא דארט (מגילה פ״ג הי״ט) שטייט טאקע יא בפירוש ״מעשה דוד ובת שבע לא נקרא ולא מתרגם״ ע״ש. (הגם אז דער גר״א איז דארט מגיה ״מעשה דוד ואמנון נקרא ולא מתרגם״ ע״ש, והוא דלא כמשנתינו אז ״מעשה דוד ואמנון לא נקרא ולא מתרגם״. אבל עיין בתויו״ט על המשנה שאפשר דהגירסא במשתנינו היא ג״כ ״מעשה דוד ואמנון נקרא ולא מתרגם״.) דער מרכבת המשנה פארענטפערט דערמיט דעם כסף משנה׳ס קשיא, אז דא רעדט דאך דער רמב״ם נאר פון וואס איז נקרא ואינו מתרגם, און נישט פון וואס ווערט נישט נקרא אויך נישט ע״ש. ווי אויך זאגט דער אדני יד החזקה דארט אויפ׳ן רמב״ם ״ומה שלא הביא רבינו מעשה דבת שבע לא נקרא, דכ"ש הוא ממעשה אמנון דלא נקרא מיקרא דדוד״ ע״ש.ומ"מ ק"ל דמעשה דוד ואמנון דתנן במתניתין משמע דמעשה דוד היינו מעשה בת שבע ואיך לא הזכירו רבינו? ואפשר שהוא מפרש מעשה דוד ואמנון מעשה אמנון שנזכר בו דוד נקרא ולא מתרגם אבל מעשה דוד בבת שבע לא נזכר כאן
אגב, לגבי די רישא פון די משנה ״מעשה (אמנון ו)תמר״ שרייבט דארט דער תויו״ט:
כתב הרע"ב אמנון ותמר וכו' וכ"כ הרמב"ם, דמעשה תמר היינו אמנון ותמר וכו'. וקשיא חדא דאמאי נקט תמר ולא אמנון שהרי אמנון הוא שעשה המעשה ותמר קרקע עולם ואנוסה היתה, וכמו דנקט [לעיל] ראובן ולא בלהה. וע"ק בשנותו הסדר להכניס מעשה אמנון בין מעשים שקדמו אליו, ועוד שה"ל להסמיך מעשה תמר ומעשה דוד ואמנון כיון שמעשה אחד הם. ולכן נראה כפירש"י והר"ן [דהוא] מעשה תמר ויהודה. וטעמא מפרש בגמרא אברייתא דשבחיה הוא דאודי. ול"ק דנקט תמר משום דאי תני יהודה ה"א עובדא דיוסף שאמר לכו ונמכרנו. ומסתבר שהרמב"ם והר"ב כשראו בגמרא (מגילה כה:) דפריך ״מעשה דוד ואמנון לא נקראים ולא מתרגמין, והאמרת מעשה אמנון ותמר נקרא ומיתרגם״ חשבו דאתמר דמתני' פרכינן. ולא היא אלא [פריך] מרישא דברייתא דתני הכי מעשה אמנון ותמר נקרא ומיתרגם