א שפיצל-טיכל, שייטל, והמסתעף

[קאווע טרינקער]

אה, ער מיינט ביי א ברכה.
נישטא אזא זאך.
קוים מיט צרות קראצט מען צוזאם א מקור אז מענער דארפען שני כיסוים.

[עפל פאי]

ס'איז יא דא א מקור, איך געדענק נישט אצינד ווי

[מ גפני]

איך האב געמיינט צו זאגן 2 בגדים איינס אויפן אנדערן ווי למשל ס'איז דא וואס זענען מחמיר צו גיין מיט א סליפ

[לעמיל]

דו ווייסט אז עס איז א ענין אדער דו טראכסט אזוי?

[געפילטע פיש]

כ'שוין געהערט פון שפיצליך, טיכלעך, און אפילו שייטליך, אבער כ'האב נאך קיינמאל נישט געהערט פון קיין מסתעף...

[מ גפני]

דו ווייסט אז עס איז א ענין אדער דו טראכסט אזוי?

כ'האב געהערט אז אסאך זענען מקפיד דערויף, כ'וויל וויסן די מקור

[שמעקעדיג]

כ'שוין געהערט פון שפיצליך, טיכלעך, און אפילו שייטליך, אבער כ'האב נאך קיינמאל נישט געהערט פון קיין מסתעף...

סנאאדס? בענדענעס??..

[געפילטע פיש]

אפשר קומט עס מלשון וחקח הצעיף ותתכס.

[חאצקל]

איר פארקריכט פון די טעמא דא

[בענדזשאמין פרענקלין]

ביי אונז איז מען נישט מקפיד צו גיין צוגעדעקט, ווייל מיינע באבעס און מאמע גייען מיט א אפענע שייטל, אבער אויב זע איך איינער וואס די עלטערן גייען איבערגעדעקט און די קינדער גייען אויפגעדעקט קוקט עס אויס ווי א אפטריט פון מסורת האבות, ס'איז אפשר נישט קיין עבירה, אבער זיכער אוועקגערירט פון מסורה.

וועגן שפיצל, איז דאס נישט סאטמארער רב, דאס קומט פון צאנזער רב זי"ע, וואס האט געהאלטן אז פיאה נכרית איז אזוי ווי האר, און ס'איז א חידוש אז פיל פון זיינע אייניקלעך וואס די מענער גייען מיט שמונה בגדים נאך שענער ווי דער צאנזער זיידע, סטראקעס מיט קאלירפולע בעקישעס באלד ווי די עור תחש, און די פרויען גייען מיט שייטלעך כאוות נפשם / נפש בעליהם, והיא פלא!

שמעתי, אז ווייטצענער רב ז''ל, וואס האט ווי באקאנט מקפיד געווען אויף דעם פסק פון דברי חיים עד כדאי מסירת נפש ממש, ער האט אלים מוותר געווען ביי שידוכים, אבי מען זאל גיין ''ווי דער צאנזער זיידע האט געוואלט'', האט כמאל זיך אויסגעדרוקט א שארף ווארט קעגן די צאנזער אייניקליך וואס אויפן סטראקעס זענען מקפיד, ייהרג ואל יעבור, אבער די פרויען האט מען געדארפט קוקן אפאר מאל צו זעהן אויב זיי גייען אייגענע האר, האט ער געזאגט אמאל: ''ביי זיי קענסטו זיין א גלח, אויב דו גייסט סטראקעס איז אלעס גוט''.
און ניין מיין נישט ער האט נישט פארלאנגט סטראקעס, ער פלעגט זיך אויסנעמען ביי יעדען שידוך 3 זאכען, א שפיצעל, סטראקעס און פעפטע הויזן, אבער די עיקר איז געווען די שפיצעל, וטעמיה, גאר פשוט, ער האט נישט געקענט משיג זיין ווי אזוי א צאנזער אייניקל קען גיין א שייטל ווען צאנזער רב שרייבט קלאר אז עס איז א איסור דאורייתא ''ולוקין עליו מן התורה''.

מסירת נפש ממש. הא! יענעמ'ס מסירת נפש! ער האט גערן אוועקגעגעבן דעם נפש פון זיינע קינד אדער אייניקל כדי אנצוהאלטן די אילוזיע פון צאנזער שפיצל-פרויען. איינער האט אים נעבעך געזאלט אויפקלערן אז לויט'ן דברי חיים זענען שפיצלעך פונקט אזוי אסור, און ער האט אומזיסט מוסר געווען די נפשות פון זיינע קינדער און אייניקלעך.

יענקל, מה הרוגזה הזאת ? האם נכד אתה להווייטצנער רב ?

[הרב_שלום]

אין קרית יואל איז זייער נפרץ געווארען אז מען גייט אין גאס מיט א טורבאן איך האב פראבירט צו מסביר זיין מיין שוועסטער אז מיט דעם וואס זי גייט מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי ווייזט זי אז זי שעמט זיך מיט איר שפיצעל
וואס האלט די עולם גיין מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי איז קעגן צניעות אדער נישט

[וואוינט אין ב.פ.?]

גיין מיט א טורבאן אויפן גאס האט גארנישט מיט צניעות עס איז פשוט מאדנע אזויווי א מאן זאל ארויסגיין מיט א שלאף קאפעל

[שמעקעדיג]

נישט ממש ווי מיט א שלאף קאפל, ס'איז ענדערש ווי ארויסגיין אין גאס אן א הוט, לכל היותר.
די פרויען גייען דאך א גאנצן טאג ראינדערהיים מיט א טורבאן, און דער מאן גייט נישט קיין שלאף קאפל. ס'איז א היים לבוש. נישט קיין "נאכט לבוש".

[קאווע טרינקער]

באמת איז דאס נאר א גאס לבוש, ווייל אינדערהיים דארפען זיי נישט גיין בכיסוי ראש

[בענדזשאמין פרענקלין]

אין קרית יואל איז זייער נפרץ געווארען אז מען גייט אין גאס מיט א טורבאן איך האב פראבירט צו מסביר זיין מיין שוועסטער אז מיט דעם וואס זי גייט מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי ווייזט זי אז זי שעמט זיך דערמיט
וואס האלט די עולם גיין מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי איז קעגן צניעות אדער נישט

באמת זו פרצה נוראה, הרב שלום, ואספר לך משהו פעם אחת הלכתי בשערי רומי וראיתי שם תשבי יושב ומתרץ קשיות ואבעיות, שאלתי אותו אימתי קאתי מר, וענה לי לכשיפסקו הנשים המונרויות האלו ללכת עם טורבן ברחוב,
ועכשיו ברצינות מה אתה רוצה הרב שלום מאחותך העניה, גלחו את ראשה, ולא קנו לה פאה במקומה, ומסתמא גם צבעי פנים לא נתנו לה, [ובשמים מאן דכר שמיה], והאשה הזאת לא מרדה בכל הקמים עליה, רק במקום לחבוש השפיצל [אשר ממאס האשה] היא לובשת טורבן שהיא מרגישה בזה קצת יותר נורמלית, האם יש עוולה בזה ?

[איחוד פעלד]

באמת איז מיר גאר א גרויסע חידוש ווי אזוי מען שרייבט דא איינער און נאך איינער דער זעלבער נארישקייט אז לויט דער דברי חיים איז א שייטעל אסור היינט צו טאג.
קפנדריא האט נאך צוגלייגט די ווערטער אז לויט די דברי חיים איז א שייטעל אזוי ווי האר ממש. און דאס איז לא דובים ולא יער.

רבותי, לייגט אוועק די אלע שקרים וואס מען האט ענק אריין געבאקען פין אלץ קליין קינד. דער אמת גמור איז אז א שייטעל איז מותר לויט דער דברי חיים היינט צו טאג אין אמעריקא.

מען דארף נישט זיין קיין גרויסע גאון דאס צו פארשטיין.

ממילא וועל איך נישט מאריך זיין אין די דיוקי הדברים, נאר כ'וועל ווארטען אביסעל. אדרבה זאל קומען א צווייטער און שרייבען און דורך טוהן די שיטה פין דברי חיים אין הלכות שייטעל, און מיר מסביר זיין פארוואס א שייטעל איז אסור בזמן הזה.

מודה אני מען קען אפשר זאגען א פשט אין דברי חיים וואס לויט דעם קומט אויס אז ער אסר'ט אויך היינט צו טאג, אבער דאס איז נישט דער פשטות.

[קליינע רעבעלע]

אין קרית יואל איז זייער נפרץ געווארן אז מען גייט אין גאס מיט א טורבאן איך האב פראבירט צו מסביר זיין מיין שוועסטער אז מיט דעם וואס זי גייט מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי ווייזט זי אז זי שעמט זיך דערמיט
וואס האלט די עולם גיין מיט א טורבאן אין גאס ווי אויך און גראסערי איז קעגן צניעות אדער נישט

ר' שלום, אפשר ביסטו זיך בעסער מסביר וואס דו האסט געזאגט פאר דיין שוועסטער
וואס שעמט זי זיך ווען זי גייט מיט א טורבאן?

[קליינע רעבעלע]

לעצטענס זעי איך א מערכה מיט א 2 פיעס דאסטער
ווי איך פארשטיי איז איז א 2 פיעס דאסטער מער צנעות'דיג מען זיעט נישט אזוי שטארק איר פיגור ווי איין פיעס

פארוואס שטערט דאס דע עסקנים?

[שמעקעדיג]

עס שטערט בעיקר אויב די אויבערשטע חלק איז נישט גענוג לאנג, איז ווען מען בייגט זיך איין קען מען ארויסזעהן פונעם גוף.
די עצה דערצו איז אנצוטאן א לאנגע אונטער-מלבוש פון אויבן ביז אראפ, דאן איז נישט קיין פראבלעם.

[קליינע רעבעלע]

איז וואס זאגען זיי נישט אז מען זאל גיין א אינטער מלביש ? וואס דרייען זי דע קאפ מיט 2 פיעס

BTW איך נאך קיינמאל נישט באמערק וי מען בייגט זיך אראפ אין הייבט זיך אויף

[sunbar]

קען זיין אז איינער פון די עסקנים האט ליב נאר די וואן פיס...

[איחוד פעלד]

כ'פארשטיי נישט, מען טאר זיך נישט אראפ בייגן בכלל, וואס איז דער חשש?

[לעמיל]

באמת איז מיר גאר א גרויסע חידוש ווי אזוי מען שרייבט דא איינער און נאך איינער דער זעלבער נארישקייט אז לויט דער דברי חיים איז א שייטעל אסור היינט צו טאג.
קפנדריא האט נאך צוגלייגט די ווערטער אז לויט די דברי חיים איז א שייטעל אזוי ווי האר ממש. און דאס איז לא דובים ולא יער.

רבותי, לייגט אוועק די אלע שקרים וואס מען האט ענק אריין געבאקען פין אלץ קליין קינד. דער אמת גמור איז אז א שייטעל איז מותר לויט דער דברי חיים היינט צו טאג אין אמעריקא.

מען דארף נישט זיין קיין גרויסע גאון דאס צו פארשטיין.

ממילא וועל איך נישט מאריך זיין אין די דיוקי הדברים, נאר כ'וועל ווארטען אביסעל. אדרבה זאל קומען א צווייטער און שרייבען און דורך טוהן די שיטה פין דברי חיים אין הלכות שייטעל, און מיר מסביר זיין פארוואס א שייטעל איז אסור בזמן הזה.

מודה אני מען קען אפשר זאגען א פשט אין דברי חיים וואס לויט דעם קומט אויס אז ער אסר'ט אויך היינט צו טאג, אבער דאס איז נישט דער פשטות.

אפשר ביסטו דיך מער מסביר, די גאנצע וועלט ווייסט אז דער דברי חיים איז געווען אקעגן שייטלעך, און נאר הרב איחוד ווייסט אז לויטן דברי חיים מעג מען היינט יא גיין מיט שייטלעך??? זיי דיך בעסער מסביר ביטע.