אנטיסעמיטיזם - פארוואס?

הלכה ואגדה, מוסר וחסידות
הציץ ונפגע
ידיד השטיבל
ידיד השטיבל
הודעות: 197
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אוגוסט 29, 2012 7:07 pm
האט שוין געלייקט: 73 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 422 מאל

אנטיסעמיטיזם - פארוואס?

שליחה דורך הציץ ונפגע »

אין אן אנדערן אשכול האט מען דן געווען איבער די גורם פון אנטיסעמיטיזם. אט איז וואס הרב יחיאל יעקב וויינבערג שרייבט אין א פערזענליכן בריוו צו שמואל אטלאס (פארעפנטליכט דורך מ. שפירא אין זיין דיסערטאציע "בין מזרח למערב").
מתרוצצים בלבי רעיונות מרים על עצם קיום האמוה וסיכויה בעתיד. כל העולם שונא אותנו. אנחנו תולים שנאה זו ברשעת העמים, ואין איש שם על לבו שמא גם אנחנו אשמים במקצת. כל העמים נחשבים בעינינו לדומים לחמור. אסור להציל נכרי, ואסור לרפאותו חנם, ואסור לחלל עלי' את השבת לפקוח נפשו, ביאתו אינה אוסרת אשה לבעלה לשיטת ר"ת כי זרמת סוסים זרמתם. האם יוכלו העמים להשלים עם קיפוח זכיות זה? מותר להונות נכרי ולהפקיע הלואתו ואסור להשיב לו אבידה! ומה לעשות? האם אפשר לעקור תורה שלמה שלנו במליצות אפולוגיטיות או בהערמות מחוכמות? וד' יודע כי מה שכתבתי הוא בדם לבבי, דם הנפש.

אין אידיש (פרייע איבערזעצונג):
אין מיין הארץ טוען לויפן ביטערע געדאנקען איבער די עצם עקזיסטענץ פון דאס פאלק און איר שאנסן אין דעם צוקונפט. די גאנצע וועלט האט אונז פיינט. מיר הענגן אן די דאזיגע פיינטשאפט אין די שלעכטיגקייט פון די פעלקער, און קיין איינעם פאלט נישט ביי אז מעגליך זענען מיר אויך אביסל שולדיג. אלע פעלקער ווערן פאררעכנט אין אונזערע אויגן ווי גלייך צו אייזלן. מען טאר נישט ראטעווען א גוי, און מען טאר אים נישט היילן פאר אומזינסט, און מען טאר נישט מחלל שבת זיין אויף אים צו ראטעווען פון טויט, זיין אינטימישע באציאונגען טוט נישט פארבאטן א פרוי אויף איר מאן לויט ר"ת'ס שיטה וויבאלד "זרמת סוסים זרמתם". קענען דען די גוים שלום מאכן אז מען נעמט אוועק זייערע רעכטן? מען מעג אפנארן א גוי און מבטל זיין אן הלואה וואס מען האט געבארגט פון זיי און מען טאר זיי נישט צוריקקערן אן אבידה! און וואס קען מען טון? קען מען דען אויסרייסן א פולקאמער תורה אונזערער מיט אפאלאגעטישע מליצות אדער מיט קלוגע אויסנארעריי? און ג-ט ווייסט אז וואס כ'האב געשריבן איז מיט די בלוט פון מיין הארץ, דם הנפש.
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

עס איז זייער מאדנע אז רב וינברג זאל שרייבן אזוינס, נעמענדיג אין באטראכט אז אין דייטשלאנד זענען רוב אידן געווען גענצליך אסימילירט. אויסער דעם, ווייס איך נישט וויפיל גויים במשך הדורות האבן געוואוסט פון די הלכות, און אודאי האבן די פויערן וואס האבן דורכגעפירט די קרייצציגלער אדער ת"ח ות"ט נישט געהאט קיין אנונג דערפון. אפשר מיינט ער צו זאגן אז די אריגינעלע שנאה איז געקומען פון דעם.
האדם לא נברא אלא להתענג
[NAMELESS]

שליחה דורך [NAMELESS] »

עס קוקט אויך אויס ווי הרב וויינבערג האט געהאט טענות אויף אידישקייט. וואס איז פשט??
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

רוב גוים היינט וויסען דען פון די הלכות ?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

נולד מאוחר האט געשריבן:רוב גוים היינט וויסען דען פון די הלכות ?


כמיין אז די סיבה פאר אנטיסעמיטיזים איז וואס זאגט דא ביי 00:44
באניצער אוואטאר
נס קאווע
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 411
זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יוני 07, 2012 5:56 pm
האט שוין געלייקט: 42 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 34 מאל

שליחה דורך נס קאווע »

מאך מיר א טובה... איך באקום די זעלבע אין זייערע געגענטער ווי אויך אין מאנהעטן
ווי אויך האב איך אמאל געזען א איד איז דורכגעגאנגען פאר הויז און א קליינער שחור איז פונקט ארויס געלאפן און גמיזט אפשטעלן זיך וואס פאר א פסק ער'ט געכפט פון זיי מאמע א שווארצע כאלערע "Why did you stop for that ... jew" וואס ווען א אונזעריגער זאגט דאס געזאגט וואלט דאס שוין אליין געווען א תירוץ מספיק אויף אנטיסעמיטיזם עד סוף כל הדורות
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

יאיר האט געשריבן:עס איז זייער מאדנע אז רב וינברג זאל שרייבן אזוינס, נעמענדיג אין באטראכט אז אין דייטשלאנד זענען רוב אידן געווען גענצליך אסימילירט. אויסער דעם, ווייס איך נישט וויפיל גויים במשך הדורות האבן געוואוסט פון די הלכות, און אודאי האבן די פויערן וואס האבן דורכגעפירט די קרייצציגלער אדער ת"ח ות"ט נישט געהאט קיין אנונג דערפון. אפשר מיינט ער צו זאגן אז די אריגינעלע שנאה איז געקומען פון דעם.


ס'איז וויכטיג נעמען אין חשבון אז אין יענע יארן (די 1920'ס) האבן די אקאדעמישע וועלט אין בערלין (וואס איז גערעכנט געווארען אלץ א וועלט צענטער פון וויסענשאפט און אקאדעמיע) האט געהאט פיל גויישער פרעפאסירן וואס זייער עיקר פארשונג איז געווען אין דער יידישער רעליגיע (כולל די סעמעטישער שפראכן, בכדי בעסער פארשטיין נוצרות וכו'). דאס איז אחוץ פון די יידישער פרעפאסירן וואס זענען פארכאפט געווארן אין "חכמת ישראל" (דאכט זיך מיר אז ס'איז אנגערופען געווארן "וויסענשאפט דאס יודענטום" אויף דיישט), נעמען יידישער מקורות און פארשטייען זיי לויט די כללים פון אקאדעמיע (צום ביישפיל, די קאך אין פארשידינער גירסאות פון תלמוד). ווען איך שרייב יידישער פרעפאסירן, מיין איך בעיקר די שמשון רפאל הירש'ניקעס, וואס רב וויינבער איז אפיצעל געווען איינער פון זיי (ער איז געווען דעקאן פון די הילדעסהיים סעמינערי וואס האט אויסגעלערנט די תלמידים לערנען תורה אויף א קריטישן, אקאדעמיש'ן אופן). אמת, אז אין זיין יונגער יארן האט ער געלערנט אונטער דער אלטער פון סלבודקה, אבער גלייך נאך דעם איז ער געפארן קיין בערלין לערנען די ז' חכמות אין בערלין, ואכ"מ. איז זייער מעגליך אז רב וויינבערג האט געדארפט פארטיידיקן די תורה'דיקער השקפה פאר די גויישער פראפעסירן וואס זייער פארשון איז געווען אין סעמעטיק'ס (כולל די יידישע רעליגיע). אחוץ פון דעם, האט ער געדערפט פארענטפער'ן אויך פאר זיין אייגענער תלמידים, וואס האבן געגאנגן אין וועג פון שמשון רפאל הירש, און האבן געהאלטען אז מען דארף מאכן א סינטעסיס (synthesis) פון די גויישער קולטור מיט די תורה'דיקער השקפה. הייסט'ס איז פאר רב וויינבערג איז דאס אייך געווען א פערזענליכן דילעמע (ווי איז משמע פון זיין זיין ווערטער אז ער איז נישט נאר געבאדערט פון די צוקונפט פון יידישקייט, נאר נאך מער, די תורה קוקט אויס פארצייטיש ח"ו ביחס צו די אידיאלן פון אוראפיישער קולטור פון די 1920'ס).

און אפילו לגבי די פויערס וואס האבן באטייליקט אין די פארשידינער פאגראם'ס, קען די הלכות אויך אנטוויקלן אנטיסעמיטיזם: מה דאך די בלוט בלבולים (עלילות דם) וואס זענען געגרונדט געווארען אויף שקר וכזב האט געשאט אזוי פיל, קל וחומר די מפורש'דיקער הלכות וואס באוויזן קלאר און דייטלעך אז גויים זענעם סעקאנ"ד קלא"ס, אודאי און אודאי וואלט עס געקענט שאטן דורך איין מענטש פארשפרייטן די אינפארצאציע צו די עמא דבר. בפרט די אנטיסעמיטיזם אין יענע יארן אין דייטשלאנד, וואס האט באנוצט מיט קארטו"ן'ס אין די צייטונגען, האט מען נישט געדארפט זיין קיין גרויסער קאפ-מענטש צו האבן פיינט יידן (צום ביישפיל די איינטיסעמיטיזם יעצט אויף טוויטער).

כ'האב מער צו שרייבן אויף דעם, אבער איך וועל לאזן דאס פאר א צווייטער געלעגענהייט.
איחוד פעלד
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 2933
זיך רעגיסטרירט: זונטאג מאי 20, 2012 6:00 pm
האט שוין געלייקט: 513 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1430 מאל

שליחה דורך איחוד פעלד »

אבער זיי זענען דאך טאקע צווייטע קלאס.
ווער קען זאגען אז דער נידריגסטע איד איז נישט בעסער ווי דער בעסטער גוי?
א משוגענער באלאנגט אין משוגעים הויז, און א מאלעסטער באלאנגט אין תפיסה!!
אדם המוכה מחבירו יכול לילך לקבול לפני עכו"ם אע"פ דגורם למכה היזק גדול (רמ"א סי' שפ"ח ס"ז), מותר לקצץ ידיו על ידי גוי (ש"ך ס"ק מ"ה).
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6959
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 4586 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6629 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

שלום עליכם הרב טשארייער, זעט אויס איר האט סחורה צו פארקויפן, מאכט אייך היימיש.
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

איחוד פעלד האט געשריבן:אבער זיי זענען דאך טאקע צווייטע קלאס.
ווער קען זאגען אז דער נידריגסטע איד איז נישט בעסער ווי דער בעסטער גוי?


ריכטיג, גיט נאר א בליק אין די אנטיסעמעטישן וועבזייטלעך, און זע ווי מוכשר אונזער עם סגולה איז (צי מאכן געלט, צי אין וויסענשאפט, צי שרייבן ליטעראטורע, זע אויך וויפל יידן געווינען די נאבעל פרייז). איך מיין אז גויים ווערן געבאדערט בעיקר פון אונזער טאלאנטן און הצלחה, נאר וויבאלד זיי ווילן נישט מודה זיין צו דעם, זענען זיי מסביר די הצלחה פון יידן אז ס'איז אויף די חשבון פון גויישער הצלחה (אויף אינגליש הייסט'ס "zero sum", אז די הצלחה פון איינער איז אויף חשבון פון א צוויטער). דערפאר זענען אסאך סאציאליסטן אנטיסעמייטס, ווייל זיי קענען נישט פארטראגן רייכע מענטשן, און זיי מיינען אז די איינציקער וועג צו אוועקנעמען ארעמקייט אז דורך פארטיילן די געלט פון רייכע מענטשען, (זע דא).

אמאל איז דאס געווען מער אונטערגעשטראכן, ווייל אסאך יידן האבן פארבארגן געלט צו גויים און האבן פארדינט ריבית געלט פון דעם. יעצט זענען די טענות אנגעטאן אין אנדערע אותיות, אז יידן האבן צופיל קאנטראל אויף די פאליטיקס פון אמעריקע און דערפאר זענען זיי אזוי מוצלח (אויך פול קאנטראל איבער די מעדיע). איך האב אמאל געליינט אז די יסוד פון אנטיסעמיטיזם אין דייטשלאנד איז געווען די טענה אז יידן זאלן באקומען הויכע שטעלעס (פראפעסירן, דאקטארס, א.א.וו.) נאר לפי ערך זייער פראצענט פון דייטש בירגערס.

לגבי די טענות אנטקעגן אונזער רעליגיע אליין (איך האב געשריבן וועגען דעם לעצטן מאל): פארגעס נישט אז די הלכות זענען נישט סתם פרטים, זיי בריינגען ארויס די ריינע תורה'דיקער השקפה אז מיר זענען די אויסדערוויילטער פאלק, ווי ס'שטייט "ובנו בחרתו מכל העמים", איז שטעל זיך פאר ווי דאס קען שאטן. און וואס זענען מיר אנדערש פון היטלער ימ"ש וואס האט געטענט אז די aryan race, הייסט'ס די דויטשער פאלק, איז בעסער פון אלעמען?
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

ברוך הבא ר' טשארייער!
איר שרייבט גוט און מיט א קענטיגע בקיאות אין די זאכן. פונדעסטוועגן האב איך עטליכע הערות.
אין יענע יארן (די 1920'ס) האבן די אקאדעמישע וועלט אין בערלין (וואס איז גערעכנט געווארען אלץ א וועלט צענטער פון וויסענשאפט און אקאדעמיע) האט געהאט פיל גויישער פרעפאסירן וואס זייער עיקר פארשונג איז געווען אין דער יידישער רעליגיע (כולל די סעמעטישער שפראכן, בכדי בעסער פארשטיין נוצרות וכו').

דאס איז ריכטיג, אבער בעיקר האבן זיי זיך קאנצענטרירט אויף די תקופת המקרא. גאר ווייניג פון זיי האבן געהאט אן אנונג איבער די תלמודישע לימודים. אדרבה, אין דעם פינסטערן מיטל אלטער האבן די געלערנטע גויים געהאט א פיל ברייטערע ידיעה אינ'ם תלמוד - און האבן עס טאקע צענזורירט אדער פארבאטן - ווי אין די שפעטערע יארן.
זייער מעגליך אז רב וויינבערג האט געדארפט פארטיידיקן די תורה'דיקער השקפה פאר די גויישער פראפעסירן וואס זייער פארשון איז געווען אין סעמעטיק'ס (כולל די יידישע רעליגיע). אחוץ פון דעם, האט ער געדערפט פארענטפער'ן אויך פאר זיין אייגענער תלמידים, וואס האבן געגאנגן אין וועג פון שמשון רפאל הירש, און האבן געהאלטען אז מען דארף מאכן א סינטעסיס (synthesis) פון די גויישער קולטור מיט די תורה'דיקער השקפה.

דאס איז שטארק מסתבר, אז אין זיינע אייגענע ערפארונג האט ער זיך אנגעשטויסן אין אזעלכע פעלער וואו ער איז געבליבן מיט'ן צינג אינדרויסן, און דער האט צוליב דעם אנגעהאנגען די אנטיסעמיטיזם דערין. רב וינברג האט זעט אויס נישט געכאפט אז דער המון עם איז נישט אזוי אינטעליגענט ווי אים און עס אינטערעסירט זיי גאנץ ווייניג וואס דער תלמוד האט צו פארקויפן. נאר מיט איין זאץ בין איך מחולק. רב הירש האט נישט געהאלטן פון א סינטעסיס, ער האט געהאלטן אז די תורה'דיגע השקפה קען זיך פיל מער ווי פארמעסטן מיט די גרעסטע גערמאנישע דענקער.
און אפילו לגבי די פויערן וואס האבן באטייליקט אין די פארשידענע פאגראם'ס, קען די הלכות אויך אנטוויקלן אנטיסעמיטיזם: מה-דאך די בלוט-בלבולים (עלילות דם) וואס זענען געגרונדעט געווארען אויף שקר וכזב האט געשאט אזוי פיל, קל וחומר די מפורש'דיקער הלכות וואס באוויזן קלאר און דייטלעך אז גויים זענעם סעקאנ"ד קלא"ס, אודאי און אודאי וואלט עס געקענט שאטן דורך איין מענטש פארשפרייטן די אינפארצאציע צו די עמא דבר. בפרט די אנטיסעמיטיזם אין יענע יארן אין דייטשלאנד, וואס האט באנוצט מיט קארטו"ן'ס אין די צייטונגען, האט מען נישט געדארפט זיין קיין גרויסער קאפ-מענטש צו האבן פיינט יידן (צום ביישפיל די איינטיסעמיטיזם יעצט אויף טוויטער).

די קשיא איז דער תירוץ. דער בלוט בלבול האט געארבעט טאקע ווייל די פויערן זענען אזוי נישט באהאוונט אין די הלכות און ווייסן אפילו נישט אז בלוט איז אסור. נאכאמאל, איך ווייס נישט אויב דאס האט קיינמאל נישט פאסירט, אבער איך גלייב שווער אז וואס די פויערן האבן זיך אנגעהאנגען אויף די תלמודי'שע הלכות אלס אויסרייד צו טעראריזירן די אידן, דאס וואלט געווען צו אינטעליגענט פאר די אנאלפאבעטן. אין קורצן, אנטיסעמיטיזם קומט ענדערש פון שמאלקעפיגקייט, גאוה, און אומפארגינען, וואס ווערן אויפגערייצט דורך פראפאגאנדע ווי נארישע קארטונס און טוויטער מעסעדזשעס, ווי פון אן אינטעליגענטע איבערטראכטונג.
אגב, היינטיגע צייטן, ווען דער תלמוד איז איבערגעזעצט אויף ענגליש און איז עוועלעיבל לכל מאן דבעי צו טון דערמיט וואס ער וויל, זענען דא גאנצע וועבזייטלעך ספעציעל פאר דעם צוועק, צו פארשפרייטן דער דערנידערונג פונ'ם איד צום גוי אנטפלעקט אינ'ם תלמוד. דער חילול ה' איז איום ונורא.
האדם לא נברא אלא להתענג
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

א דאנק פאר די שיינע ברוכים הבאים.

נאר מיט איין זאץ בין איך מחולק. רב הירש האט נישט געהאלטן פון א סינטעסיס, ער האט געהאלטן אז די תורה'דיגע השקפה קען זיך פיל מער ווי פארמעסטן מיט די גרעסטע גערמאנישע דענקער.


איך האב געמיינט צו זאגן אז רב שמשון רפאל הירש האט גערעכנט מיט מערב אייראפע קולטור אלס א מיטל וואס מ'קען נוצן צו פארבעסערן אונזער עבודת הבורא (נישט אז מ'קען פארמעסטן תורה מיט דעם, ח"ו). דאס הייסט, ארויסנעמען געוויסע ענינים וואס זענען נישט בסתירה צו די תורה'דיקער השקפה, למשל ווי צו פארבעסערן אונזער געזעלשאפט, אדער צו מאכן פון דעם א פרנסה. אין דעם איז געלעגן א סכנה, אז זיינע תלמידים וואס זענען געווען ארונטערטונקען אין מערב אייראפע קולטור, וואלט געקוקט אויף "אתה בחרתנו" ווי א פארצייטישע געדאנק, און וואלט געווארען א פגם אין זייער שייכות צו יידישקייט.

דאס איז אין קאנטראסט צו הרב י"ד סולובייציק וואס כאטש ער האט געהאלטן אז מ'דארף לערנען ז' חכמות, האט ער נישט געוואלט מישן תורה מיט וויסענשאפט. ווען ער וואלט געלערנט גמרא, וואלט ער דאס געלערנט אזוי ווי זיין זיידע אין וואלאזשין, ווען ער וואלט געלערנט וויסענשאפט, האט ער נישט געהאט קיין פראבלעם לערנען וועגן דארווין און עוואלוצי', ער האט בכלל נישט געפילט א נויטיגקייט צו מתווך זיין די פארקערטער השקפות (ישיבה יוניווערסיטי איז געגרינדעט געווארן אויף די השקפה). (ס'איז אמת אז אסאך מאל האט באנוצט מיט גוי'שע פילוזופיע צו מסביר זיין ענינים פון יידישקייט, ווי אין halachic man, אבער איך מיין בכללות, ווי ער האט אויסגעלערט זיין תלמידים אין שיעור).

אין קורצן, אנטיסעמיטיזם קומט ענדערש פון שמאלקעפיגקייט, גאוה, און אומפארגינען, וואס ווערן אויפגערייצט דורך פראפאגאנדע ווי נארישע קארטונס און טוויטער מעסעדזשעס, ווי פון אן אינטעליגענטע איבערטראכטונג.


איך בין מסכים אינגאנצן. זע וואס איך האב ערשט פארשריבן, אז אנטיסעמיטיזם איז בעיקר פון דעם וואס יידן זענען אזוי מוצלח (זע אויך דא).
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

לגבי די טענות אנטקעגן אונזער רעליגיע אליין (איך האב געשריבן וועגען דעם לעצטן מאל): פארגעס נישט אז די הלכות זענען נישט סתם פרטים, זיי בריינגען ארויס די ריינע תורה'דיקער השקפה אז מיר זענען די אויסדערוויילטער פאלק, ווי ס'שטייט "ובנו בחרתו מכל העמים", איז שטעל זיך פאר ווי דאס קען שאטן. און וואס זענען מיר אנדערש פון היטלער ימ"ש וואס האט געטענט אז די aryan race, הייסט'ס די דויטשער פאלק, איז בעסער פון אלעמען?

דער חילוק איז אז בחרתנו מכל העמים גייט ארויף אויף די אידישע רעליגיע, בעת אריען ראסע גייט ארויף אויף די דייטשע ראסע. דער חילוק איז צווייפאכיג, קודם כל, דער איד איז גארנישט מער ווי דעם גוי, עס איז נאר אז ער פירט זיך לויט די אידישע רעליגיע וואס מאכט אים מער, און יעדער גוי קען ווערן א איד, משא"כ ראסיזם מיינט אז פשוט ווייל דו ביסט געבוירן ביי די און די ראסע ביסטו נישט ווערד צו לעבן, נישט קיין חילוק וואס דיינע פעולות זענען. דאס מיינט ארויסגעגעבן א טויט אורטייל אויף מיליאנען מענטשן בלויז פאר'ן געבוירן ווערן ביי די ראנג ראסע. און מיט דעם איז נאך אידישקייט אסאך בעסער ווי אנדערע רעליגיעס ווי למשל קריסטנטום וואס לויטעט אז איינער וואס גלייבט נישט אינ'ם אותו האיש איז פאראורטיילט צו אייביגע גיהנום, אדער אז אידן זענען שולדיג עד סוף כל הדורות ווייל זייערע אור עלטערן האבן געהאנגען דעם אותו האיש. צווייטנס, די אידישע רעליגיע פארלאנגט שטרענגע תנאים צו זיין א חלק פונ'ם עם הנבחר. מען מוז זיין ערליך לשמים ולבריות, מען מוז טון חסד, מען מוז האבן רחמנות, וכו'. ראסיזם זאגט אז נישט קיין חילוק וואספארא מיאוס'ע מעשים דו טוסט ביסטו בעסער פון דעם צווייטן ראסע.
האדם לא נברא אלא להתענג
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

איך האב געמיינט צו זאגן אז שמשון רפאל הירש האט גערעכנט מיט מערב אייראפע קולטור אלץ א מיטל וואס מ'קען נוצן צו פארבעסערן אונזר עבודת הבורא (נישט אז מ'קען פארמעסטן תורה מיט דעם, ח"ו). דאס הייסט, ארויסנעמען געוויסע ענינים וואס זענען נישט בסתירה צו די תורה'דיקער השקפה, למשל ווי צו פארבעסערן אונזער געזעלשאפט, אדער צו מאכן פון דעם א פרנסה. אין דעם האט געלעגן א סכנה, אז זיינע תלמידים וואס זענען געווען ארונטערטונקען אין מערב אייראפע קולטור, וואלט געקוקט אויף "אתה וחרתנו" ווי א פארצייטישע געדאנק, און וואלט געווארען א פגם אין זייער שייכות צו יידישקייט.

דאס איז אין קאנטראסט צו הרב י"ד סולובייציק וואס כאטש ער האט געהאלטן אז מ'דארף לערנען ז' חכמות, האט ער נישט געוואלט מישן תורה מיט וויסענשאפט. ווען ער וואלט געלערנט גמרא, וואלט ער דאס געלערנט אזוי ווי זיין זיידע אין ווילאזהין, ווען ער וואלט געלערנט וויסענשאפט, האט ער נישט געהאט קיין פראבלעם לערנען וועגן דארווין און עוואלוצי',ער האט בכלל נישט געפילט א נויטיקייט צו מתווך זיין די פארקערטער השקפות (ישיבה יוניווערסיטי איז געגרינדט געווארן אויף די השקפה). (ס'איז אמת אז א סאך מאל האט באנוצט מיט גויישע פילאסעפיע צו מסביר זיין ענינים פון יידישקייט, ווי אין halachic man, אבער איך מיין בכללות, ווי ער האט אויסגעלערט זיין תלמידים אין שיעור).

דאס איז זייער א מערקווירדיגע אבזערוואציע אויף די חילוק צווישן רב הירש און רב סולוביציק. עס קומט אויס אז בעת רב סולוביציק און זיינע תלמידים זענען טאקע געווען מער מאדערן און רב הירש און זיינע תלמידים זענען געווען מער פרום געשטימט, איז למעשה אויסגעקומען אז רב הירש'ס תלמידים האבן אין א וועג געמישט צווישן די צוויי (תורה עם דרך ארץ) בעת ביי רב סולוביציק איז געווען תורה פאר זיך און מדע פאר זיך, ממילא האט דער מדע געקענט גיין אסאך ווייטער.
האדם לא נברא אלא להתענג
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

דאס איז זייער א מערקווירדיגע אבזערוואציע אויף די חילוק צווישן רב הירש און רב סולוביציק. עס קומט אויס אז בעת רב סולוביציק און זיינע תלמידים זענען טאקע געווען מער מאדערן און רב הירש און זיינע תלמידים זענען געווען מער פרום געשטימט, איז למעשה אויסגעקומען אז רב הירש'ס תלמידים האבן אין א וועג געמישט צווישן די צוויי (תורה עם דרך ארץ) בעת ביי רב סולוביציק איז געווען תורה פאר זיך און מדע פאר זיך, ממילא האט דער מדע געקענט גיין אסאך ווייטער.


כד דייקת שפיר דאס איז דער אונטערשייד צווישן "תורה עם דרך ארץ" (שמשון רפאל) און "תורה ומדע" (ישיבה יוניווערסיטעט, אונטער ר' י"ב סולובייציק).
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

דער חילוק איז אז בחרתנו מכל העמים גייט ארויף אויף די אידישע רעליגיע, בעת אריען ראסע גייט ארויף אויף די דייטשע ראסע.


וואס איז מיט די גמרא: "שלשה סימנים יש באומה זו הרחמנים והביישנין וגומלי חסדים רחמנים" (יבמות ע"ט.), און רש"י טייטש אפ "והני גבעונים כיון דלא מרחמי אינן ראויין לידבק בהן מיד גזר עליהן דוד לכך נאמר והגבעונים לא מבני ישראל המה"? די רמב"ם נעמט דאס ווייטער: "כל מי שיש בו עזות פנים או אכזריות ושונא את הבריות ואינו גומל להם חסד, חוששין לו ביותר שמא גבעוני הוא. שסימני ישראל האומה הקדושה ביישנין רחמנים וגומלי חסדים" (הל' איסורי ביאה יט, יז)? אין דער הלכה פאר דעם (טו) שרייבט ער: "כל המשפחות בחזקת כשרות, ומותר לישא מהן לכתחילה. ואף על פי כן, אם ראית שתי משפחות שמתגרות זו בזו תמיד, או ראית משפחה שהיא בעלת מצה ומריבה תמיד, או ראית איש שהוא מרבה מריבה עם הכול ועז פנים ביותר--חוששין להן, וראוי להתרחק מהן: שאלו מיני פסלנות הם."

קומט אויס לכאורה אז אונזער רעליגיע שטיצט דער געדאנק אז אונזער פאלק פארמאגט ספיציעלע כאראכקטען נאר וויבאלד מיר זענען געבארן געווארן אין צו די יידישער ראסע? און אויך פארקערט, אז די וואס האבן נעגאטיוו כאראקטען, קומט דאס פון געוויסע פסולים אין זייערע ייחוס? ס'איז שווער צו פארענטפערן פשט אז דאס גופא וואס מיר פארמאגן גוטע כאראכטן איז צולים דעם וואס די אויבעשטער האט אונז געקליבן, ווייל ס'שטייט קלאר אז דאס איז פארבונדן מיט "זרע אברהם", ווי מ'זעט פון ברטנורא אין זיין פירוש צו אבות "שסימן לזרע אברהם ביישנים רחמנים וגומלי חסדים" (אבות ה, כ. ובכ"מ.).

און פארגעס נישט די מצוה פון אפמעקן די זיבען פעלקער פון כנען, צי דען איז דאס אנדערש פון היטלר ימ"ח'ס גרויסער פלאן צו נעמען קער פון די יידישער פראבלעם?
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

דער מאמר חז"ל איז ענדערש א מציאות'דיגע זאך, אז די אידן האבן געוויסע כאראקטער שטריכן וואס געפינען זיך נישט ביי אנדערע פעלקער. ווי היטלער אליין האט זיך אויסגעדריקט, אז די אידן האבן געברענגט דעם פעלער פונ'ם געוויסן אויפ'ן מענטש. איך קוק דאס נישט אן אנדערש ווי דאס וואס מיר זאגן אז אידן זענען קלוגער ווי אנדערע.
וועגן דאס הרג'ענען די עמלקים, דאס איז שוין שווערער צו פארענטפערן, אבער לויט ווי די תורה זאגט האבן זיי זיך אויך פארדינט זייער שטראף צוליב זייערע מעשים, ווי עס שטייט "לא תחיה כל נשמה וכו' למען אשר לא ילמדו אתכם לעשות ככל תועבתם אשר עשו לאלהיהם וחטאתם לה אלהיכם." איך גיי נישט יעצט אריין אויב דאס איז א בארעכטיגטע סיבה צו אויס'הרג'ענען מענטשן, אבער דאס איז קלאר אז עס איז נישט בלויז ווייל זיי באלאנגען צו יענע ראסע.
אויב דו ווילסט האב איך א בעסערע תירוץ, אז די אקעדעמישע וועלט גלייבט דאך נישט ן אין די גאנצע אויס'הרג'ענען די כנענים און ירושת ארץ ישראל, און אפילו אויב יא, איז דאס לויט די תורה געווען פאר דריי טויזנט יאר צוריק, ווען א מענטשליך לעבן איז גארנישט ווערד געווען, און רוב פעלקער האבן זיך אויפגעפירט פיל ערגער, און זיי גלייבן דאך נישט אז דאס איז א ציווי ה', ממילא לשיטתם קענען זיי זיכער נישט פרעגן.
האדם לא נברא אלא להתענג
[NAMELESS]

שליחה דורך [NAMELESS] »

אנטיסעמעטיזם האט גארנישט צוטוהן מיט'ן איד. און איך וועל פראבירן מסביר צו זיין וויפיל די צייט ערלויבט:

לאמיר אנהייבן מיט אן הקדמה, וואס איז די ווארט אנטיסעמיט? די ווארט איז צוטיילט אין צוויי, אנטי-סעמיט. עס שטאמט פון די אויסדרוק אנטי שם (די קינד פון נח) פון וואו די אידן שטאמען ארויס.

עס איז נאך נישט געווען א פאלק וואס זאל ווערן אזוי געפייניגט במשך אזוי פיל יאר. נאך פאר מתן תורה, נאך אין מצרים זענען די אידן געפייניגט געווארן לכבוד דעם פראבלעם פון פן ירבה.
לכאורה קען מען פארענטפערן פרעה מיט 2 תירוצים:
1) אדער די אידן זענען געווען ווי להבדיל די מעקסיקאנע וועלכע נעמן צו אונזערע דזשאב'ס און ברענגען אינטער די עקאנאמיע,
2) אדער אז ער האט טאקע יא געדארפט די אידן פאר קנעכט, ביליגע לעיבאר.

ביידע שטימען נישט מיט די מציאות הדברים: ער האט פארשפארט די טויערן פון לאנד כדי די אידן זאלן נישט קענען ארויסלויפן פון מצרים (דאס נעמט אוועק תירוץ 1- ווייל אויב יא- פריי דיר אז זיי גייען אוועק פרייוויליג). און דאס וואס ער האט גע'הרג'ט די קליינע קינדער אין טייך ווייזט אז ער האט נישט געדארפט די אידן אלס ביליגע לעיבאר. אלזא דארף עס זיין לויטער אנטיסעמעטיזם.


און אזוי גייט עס יאר ביי יאר, תקופה נאך תקופה. אינדערצווישן האבן די אידן אלעס פראבירט, פון ארויסגעבן אלע חכמות אין די וועלט (במשך זמן הבית), ביז זיין א שטאלצע איד אינדרויסן (בזמן הראשונים און גאונים), אזוי ווייטער פראבירט צו זיין א גוי אויפן גאס (בזמן השכלה). אבער עס האט קיינמאל קיינעם נישט געהאלפן. דער גוי וואס האט פיינט געהאט א איד, איז נישט געווען צוליב די הלכה אדער אן אנדערע הלכה. דער גוי פון דארף וועלכע האט נישט געקענט די אייגענע הלכות, צו דער פערפעקטע דייטש פון בערלין וועלכע האט גע'הרג'ט דעם איד וואס האט נישט געקענט די הלכות: האבן קיינמאל נישט געדארפט צוקומען צו קיין תירוץ פארוואס צו הרג'נען א איד.

עס האט נישט קיין הסבר לאגיש, אזוי ווי עס האט נישט קיין הסבר לאגיש ווי אזוי די אידן זענען געבליבן לעבן במשך די אלע דורות.

די אלע וועלכע באשולדיגן זיך אליינס אין די גוי'אישע אנטיסעמעטיזם, זענען מענטשן וועלכע זענען אדער פשוט אזעלכע וואס האבן ליב פשוט צו לעבן מיט גילטי פילינג, און באשילדיגן זיך אין יעדע צרה אין די וועלט.

אדער זענען זיי פשוט אזעלכע אויסגעארבעטע מענטשן וועלכע קענען נישט פארשטיין פארוואס זאל דער גוי מיר פיינט האבן? וואס האב איך אים געטוהן? איך האב נישט קיינעם פיינט בחינם. אלא מאי בין איך זיך אליינס שולדיג. און דא זיכט מען שוין פארוואס מ'איז אליינס שולדיג, פארוואס דער פויער פון אונגארן, אדער דער קאזאק פון פוילן, צו דער ציגיינער פון ראמעניע, צו דער דר. אין דייטשלאנד, צו דער אראבער אין גאנץ מיטל מזרח האבן אונז פיינט.
איחוד פעלד
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 2933
זיך רעגיסטרירט: זונטאג מאי 20, 2012 6:00 pm
האט שוין געלייקט: 513 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1430 מאל

שליחה דורך איחוד פעלד »

עס דערמאנט מיר פין דער ווערטעל,
אין בעסמעדריש דרייט זיך איינער וואס יעדער האט אים פיינט, פארוואס? ווייל ער האט יעדעם פיינט.
והנמשל מובן מאיליו, און פארדי וואס נישט, אונז האבען פיינט גויים, טא פארוואס זאל מען עקספעקטען זיי זאלען אונז נישט פיינט האבען?

כ'אב אייביג געמיינט אז דאס איז אזוי ווייל מען וויל דאס, כדי צו מאכען דער הבדל גרעסען צוווישען דער איד און דער גוי.
א משוגענער באלאנגט אין משוגעים הויז, און א מאלעסטער באלאנגט אין תפיסה!!
אדם המוכה מחבירו יכול לילך לקבול לפני עכו"ם אע"פ דגורם למכה היזק גדול (רמ"א סי' שפ"ח ס"ז), מותר לקצץ ידיו על ידי גוי (ש"ך ס"ק מ"ה).
פערינא
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 384
זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אוגוסט 31, 2012 10:21 am
האט שוין געלייקט: 56 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 272 מאל

שליחה דורך פערינא »

פערינא האט געשריבן:"הלכה ביודע שעשיו שונא ליעקב" רשב"י

וואס הייסט דאס "הלכה"?? ער רעדט דאך פון א מציאות.

דרשן איך א מורידיגע רשב"י לשיטתו פון

מסכת יבמות, דף סא תניא וכן היה ר' שמעון בר יוחאי אומר, קברי עובדי כוכבים אינן מטמאין באהל, שנאמר: "ואתן צאני צאן מרעיתי אדם אתם" )יחזקאל לד,לא( אתם קרויין אדם ואין העובדי כוכבים קרויין אדם

נא, שטעלט זיך די שאלה, ווער האט וועם פיינט? אפשר האט די איד פיינט די גוי?

זיכער אזוי!! נאר וואס דען? די הלכה נעמט זיך פון קברי עכו"ם היות רשב"י דרשנט א "הלכה" אז דער גוי איז נישט בגדר אדם -לאמיר נישט זיין אפעלעדזשיסט און פארדרייען פשוט פשט אזוי ווי מאנכע אחרונים טרייען- איז דאך פשוט אז עשיו האט אונז צירוק פיינט.
פונקט ווי אונז פיינט מיר זיי מיט א פעישען
טשארייער
א גאסט אין שטיבל
א גאסט אין שטיבל
הודעות: 13
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך אקטאבער 03, 2012 6:58 pm
האט שוין געלייקט: 13 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 32 מאל

שליחה דורך טשארייער »

כיהודה ועוד לקרא בריינג איך פאר די חשובער ליינער אן ארטיקל פון דעניס פרייגער (אפאר ענינים האבן מיר שוין דורכגערעדט). זע דא.
געפילטע פיש
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 6959
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
האט שוין געלייקט: 4586 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 6629 מאל

שליחה דורך געפילטע פיש »

ממי_שאמרו האט געשריבן:לכאורה קען מען פארענטפערן פרעה מיט 2 תירוצים:
1) אדער די אידן זענען געווען ווי להבדיל די מעקסיקאנע וועלכע נעמן צו אונזערע דזשאב'ס און ברענגען אינטער די עקאנאמיע,
2) אדער אז ער האט טאקע יא געדארפט די אידן פאר קנעכט, ביליגע לעיבאר.

ביידע שטימען נישט מיט די מציאות הדברים: ער האט פארשפארט די טויערן פון לאנד כדי די אידן זאלן נישט קענען ארויסלויפן פון מצרים (דאס נעמט אוועק תירוץ 1- ווייל אויב יא- פריי דיר אז זיי גייען אוועק פרייוויליג). און דאס וואס ער האט גע'הרג'ט די קליינע קינדער אין טייך ווייזט אז ער האט נישט געדארפט די אידן אלס ביליגע לעיבאר. אלזא דארף עס זיין לויטער אנטיסעמעטיזם.

די צווייטע פירכא איז קיין פירכא נישט, איינס ווייל די פסוק זאגט דאך אז ער האט געהארגעט די זכרים וועגן פן ירבה, כדי זיי זאלן נישט ווערן צו פיל און עם איבערשטארקן, און צווייטענס ווייל ער האט מורא געהאט פאר מושיען של ישראל.
Buddy
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 499
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג יוני 18, 2018 8:24 am
האט שוין געלייקט: 25 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 120 מאל

לדעתי איז דא איין סיבה.

שליחה דורך Buddy »

ווייל אונז דארפן זיין אור לגויים, דאס הייסט אז ס'דארף זיין ליכטיי לעכטיג ביי אידן כדי אז עס זאל קענען עטוואס ארויסשיינן צו די ע' פרים.
פארשפארט