ספר אמונה ובטחון, חזו"א

[אוהב דעת]

איך האב אמאל אנגעהויבען איבער טייטשען די ס׳ אמונה ובטחון פון די חזו״א ווארט ביי ווארט אן צולייגען מיינע אייגענע פירושים (מען קען עס באקומען אין ענגליש) איך האב עס נאנישט מגיע געווען , מיין שאלה איז צו דער עולם איז אינטערסירט אין דעם , זאל איך ווייטער ממשך זיין? אדער יעדער פארשטייט עם אין לשון קודש און מיין ארבעט איז אומזוסט????

דא איז ערגעץ אינדערמיט:

אות א' די חוב פון לערנען מוסר און זיך אויפירן מיט מוסר, איז זייער אסאך מאל פארבינדען מיט די פסק הלכה, און די הלכה , זי טיט אינז אויסלערנען דאס וואס איז מען מעג טון און מטאר נישט טון אלטס'ן מענטשליכקייט, למשל די גמרא זאגט אין בבא בתרא, אז מלמדים פון קינדער, ס'איז נישט דא ביי זיי קיין טענה אז די האסט אפגעהאקט מיין לעבן דאס איז טייטש אז די מלמד קען נישט טענה'ן היתכן אז די ביסט געקימען דא ארבייטן.
למשל אז ס'איז דא אין שטאט מלמדים זיי טיען זיך שפייזן פון זייער פלאג זיי פלאגן זיך פאר פרנסה, פלוצלינג קימען אן אנדערע מלמדים פון אן אנדערען שטאט, און די טבע פון מענטשן איז דאך אז זענען נישט צופרידן פון קיין אלטע זאכן, איז יעדער שפרינגט ארויף אויף די נייע געסט, אין פארשטייט זיך אז די אלטע מלמדים זענען געווארן געשעדיגט, די וואס זענען די געליטענע האט זיך אנגעהויבן א מורא'דיגע שנאה אין זייער הארץ אויף די נייע רודפים, און פין זייער שטארקע פיינט שאפט זענען זיי ארויסגעקומען מיט בלבולים געטראפן פעלערס און זיי האבן אנגעהויבן רעדן לשון הרע אויףזיי, און ס'איז געגאנגען פון איין שלעכטס צום צווייטן נאכדעם האבן זיי אנגעהויבן זאגן פאלטשע זאכן, זיי האבן אלעס געזיכט צו ערוועקן די רחמנות פון די מענטשן פון דעם שטאט צוליב די אכזריות פון די נייע מענטשן וואס זענען געקימען, ביז זיי זענען צו געקומען צו נאך קריגערייען, און מען האט געטון פארשידענע נקמות, ווי אזוי ס'האט זיך זיי געפירט, איז אלע זייערע זאכן וואס זייהאבן געטון וואלט ווען געווען זייער ריין און זויבער פון קיין שום עבירה, אויב די הלכה וואלט ווען געווען ווי זיי, אז זיי קענען צוריק האלטן די נייע מלמדים, אין די נייע מלמדים זיי וואלטן ווען געווען די וואס זינדיגן, ווייל סאיז אקעגן די הלכה וואס איז געזאגט געווארן פאר משה רבינו ע"ה ביים בארג סיני, אין דעמאלטס וואלט טאקע נישט געווען קיין איסור פון מחלוקות און נישט קיין איסור פון לשון הרע און נישט קיין איסור פון איסור שנאת חנם, פינקט פארקערט עס וואלט ווען געווען א מלחמת מצוה אווועקצושטעלן די תורה'דיג הלכה אויפן ריכטיגן פלאץ.
אבער יעצט אז די הלכה זאגט אינז אז קנת סופרים תרבה חכמה, און די סארט פון די תורה איז סאך שטערקער פון דעם וואס אז א פאר מענטשן זאל האבן פרנסה, קימט אויס אז די נייע פרישע געסט זיי האבן געטון ווי די הלכה, און די אלע וואס האבן זיך אקעגן געשטעלט אקעגן זיי פארגיסן אים שילדיג בלוט, אין אז מ'האט זיי פיינט אינעם הארץ איז מען עובר אויף לא תשנאה את אחיך, אין אז מרעדט אויף זיי שלעכט איז מען עובר אויף די איסור פון לשון הרע, און אז מ'זאמעלט צוזאם מענטשן צו מאכן קרייגערייען איז מען עובר אויף די לאו פון לא תהיה קקרוח, אין אז מ'איז זיך נוקם מיט זיי מיט דעם וואס מען טוט נישט מיט זיי קיין גוטס איז מען עובר אויף די לאו פון לא תקנאה, אין מיט די ווערטער וואס די גמרא זאגט דארט אין בבא בתרא אז רב הונא איז מודה ביי  מדרקי ביי מלמדים אז מקען נישט שטערן איז אין די הלכה אריינגעקימען פיל מוסר'דיגע הלכות ווי אזוי א מענטש טיט זיך באגעגענען מיט דעם פין די פסק פון די  הלכה.


אות ב' פון די גרעסטע חובות פון מוסר איז אז א מענשט זאל פראבירן אלעמאל אריינצופלאנצן אין זיין הארץ דעם שטארקן עיקר ווען ער טרעפט זיך מיטן חבר דארף ער אלעמאל אפוועגן אין די הלכה'דיגער וואגשאל צו וויסן ווער עס איז די רודף און ווער ס'איז דער נרדף, די לימוד המסור דאס טוט אריינברענגן ליבשאפט און רחמנות צום נרדף, אין שטארקע צארן אין ביטער קייט אקעגן דעם רודף, אבער ווי פארכטיג אין ווי שרעקליך איז דער שטראכלונג אז מענטשן טיען אויפטוישן דעם רודף פארן נדרף, און די נרדף פאר'ן רודף, אבער צו וויסן פינקטליך טאקע ווער עס איז די רודף און ווער איז דער נרדוף, דאס איז נישט מעגליך נאר אז מען לערנעט דורך די ספרי הפוסקים וואס אוזנערע גרויסע רבי'ס האבן אינז איבערגעגעבן.


אות ג' און ווער ס'איז נישט איינגעפלאנצט אין זיין הארץ דעם יסוד, ביי אים וועט גארנישט העלפן אז ער וועט שטארק פראבירן אין ער וועט זיך אויסלערנען וועגן איינצוקויפן צו זיין א בעל מדות, ווייל ווען ער וועט זיך אנשטויסן מיט'ן חבר מיט א פראבלעם וועט ער נאך אוודאי אלס צווקימען צו פסק'ענען לויט זיינע אייגענע טבעיות'דיגע נטעיות, אין א אפילו ס'וועט זיין אויסגעהאלטן לויטן תורת המדות לויט'ן מענטשליכקייט וועט עס זייער אסאך מאל זיין אקעגן די הימלדיגע הלכה,אין אויב די הלכה'דיגע חלק וועט ביי אים זיין פארקרימט וועט אויסקימען אז וואס ער וועט טון, וועט עס זיין אזוי ווי פרעמדע קינדער און פארדארבענע חבירים, אזוי ווי למשל די מלמד פינעם שטאט וועט שרייען פאר'ן אייבערשטער העלף מיר ......................וועט ארויסקימען א בת קול די טיסט מעשה זמרי און די בעטס שכר ווי פנחס, די ביסט דאך דער רודף די ביסט דאך דער וואס איז נישט נושא פנים פאר די תורה הק', איך האב דאך געשריבן אין מיין תורה אז א מלמד קען נישט מעכב זיין, די בעטסט מיר הילף.?
אות ד' דער יצר הרע, פינעם מענטש טוט זיך מער שטארקן, ווען די זינד איז נישט אפענע עכט, און מען דארף עס קענען פסק'נען, פארוואס? ווייל דער כח וואס ליגט אינעם מענטש, צו פארמאיוסן השחתה, וואס דאס קימט דאך אלטס ארויס צו העלפן דעם וואס זיכט דעם גוטס און זיין מלחמה מיט די גופניות'דיגע תאוות איו מיט די גליסטענישן.קומט דאך אלס ארויס דער כח, דער כח איז אבער זייער דקות'דיג ממש דקות שבדקות מורא'דיג דין אין האקעל, אין זי אליין קען ווערן אוועקגענימען פון צו פארמאיסון ריכטיג די מיסע תוצאות, וואס קענען ארויס קימען פון א אימריכטיגן משפט.
פארוואס? ווייל די ריכטיגע הלכה קען דער הרגש נישט מבחין זיין, אין די הרגישים פינעם מענטש, וועלן אים זייער אסאך מאל נישט ארויפברענגן אויפן הארץ צו טראכטן, אז עס קען זיין אז די גאנצע משפט דא איז פאלטש, וואס ער האט געפסק'נט, במילא פאר דעם איז נישט ווינדערליך צו זעהן, אז אזוי זייער אסאך מאל מענטשן, וואס זיי האבן בעצם רעכטפארטיגע מידות און פארשידענע געביטן, אבער מיט דעם אלעם קען מען זיך באגעגענן אין גאנצען א אנדערע מודה ווען ער האט צו טון מיטן חבר א שווערן סוחסוח, דעמאלט וויל ער בכלל נישט אויסהערן וואס די מורי הוראה זאגט אוון וואס די הלכה זאגט, און ער גייט אריין מיט א פעסטקייט, מיט מלחמות און קריגערייען, און די גאנצע איידעל קייט גייט אוועק, אין א רגע.

אות ה' איינצוקויפן די געוואלדיגע מדה פון זיין אינטערטעניגט צי די הלכה, פעלט זיך אויס צוויי זאכן, זיך צוגעוואוינען צו דעם איז איין וועג עס צו קויפן, אין דאס לערנען איז א אנדערן וועג עס צו קויפן, ווייל יעדער ווייסט אז א מענטש וואס האט א קליינע אמונה איז נישט גענוג אז ס'זאל צוריק האלטן די מענטש פון טון שלעכטס, ווען ער ליגט אריין געיאגט נאך זיין טבעיות דיגע גליסטענישן אזוי ווי א טאך וואס ווארט מורא'דיג שנעל,  אין דאס אז א מענשט זאל דערגרייכן אז זיינע פעלות וואס ער טוט אין די אמונה וואס ער האט, זאל זיך נישט סותר זיין איינס דעם אנדערן, צו דעם דארף מען זיך זייער אסאך צוגעוואוינען אין זייער אסאך לערנען בהתמדה וואס צו דעם איז נתחבר געווארן זייער אסאך ספרים, אין ס'איז געזאגט געווארן זייער אסאך מיינונגען מיט טיפע פארשטאנד אין די אלע מחברים האבן מסקים געווען אז די וועג אויסצוהיילען די מדות איז צו פארמערן אין די מיסקייט פון גיין נאך די אייגענע נטיעות פינעם מענטש דאס איז איין זייט, פון די אנדערע זייט מעורר צו זיין די געוואלדיגע חוב פון צי הערן די געזעצן פון די תורה אין די געוואלדיגע עבירה פון עובר זיין אויפן באפעל פינעם באשפער וואס איז געשריבן אין זיין הייליגן תורה, דאס אז א מענטש זאל דערקענען די מיסקייט פינעם שלעכטס אין פין די אנדערע זייט דאס ווי ווייט ער זאל וויסן די חיוב פון אפהיטן די גיטע זאכן די צוויי זאכן אינאיינעם טוט צוברענגן די מענטש צים גיטן וועגן ער זאל גיין דערין אלע טעג.

אות ו' אבער דאס פארעכטן דאס הארץ דאס האט נישט קיין רפואה, נאר אז א מענטש וועט טון רעכטפארטיגע ווערג וואס ווערען געטון קודם מיט א געוואלדיגען כח פון זיך באצווינגען מיט א פאראויסדיגע הסכמה, און מיט פיל ווערג, גיטע ווערג, וואס ווערן געטון מיט א מורא'דיגע מלחמה מיט א שטארקייט קעגן דעם פרייען ווילען מיט דעם ווערט איבערגעדרייט די רצון פינעם הארץ פון שלעכטס צו גוטס, און דורך דעם קען א מענטש קונה זיין די גיטע זאכן מיט דעם וואס ער וועט זיך געוויינען איינמאל אין נאכמאל אויף תאוות און אויף די נטיעות פון זיין זעהל, אין צו טון מעשים דורך דעם וואס די תורה האט געהייסן און צוביסלך צוביסלך טיט ער זיך ציגעוויינען צו די גוטס, אז ער זאל שוין וועלען פון זיך אליין, אין דאס איז די וועג קונה צו זיין די גיטס מיטן געוואוינהייט און אויכעט די וועג קונה צו זיין די גיטס דורכן לערנען מיז אויך קימען מיט א מלחמה,קודם א מענטש זאל זיך פאניגן אין איבערוועגן זיין גליסטעניש צו זיין פריי, ווייל בדרך כלל וועט א מענטש נישט טרעפן הנאה און לערנען פלייסיג די ספרים וואס טוען פארמיסן די זיסע תענוגים פינעם מענטש, און די וואס צווינגען אים צו זיין אפגעשייד און באשיידן און זיי טיען אנהאלטן דעם מענטש דעם יונג מיט א מורא'דיגן שלאס קעגן ווילד-קייט
פעלט זיך אויס בהכרח זיך צו באניצן מיט פעסטע החלטה מ'גייט פלייסיג לערנען די תורה געצוויגענעהייט אפילו אקען די אזוי געריפענע טעמה

[ונבנתה העיר]

עס זעהט אויס ווי א תרגום מילולי, לדעתי וועט עס בעסער קלאפן מיט א תרגום עניני, בתנאי אז מען קען אין דעם אריינלייגן דעם טעם מזהב לשונו.

איך האב עס נאנישט מגיע געווען

דער מגיע דארף אויך א מגיה...

[אוהב דעת]

עס זעהט אויס ווי א תרגום מילולי, לדעתי וועט עס בעסער קלאפן מיט א תרגום עניני, בתנאי אז מען קען אין דעם אריינלייגן דעם טעם מזהב לשונו.

איך האב עס נאנישט מגיע געווען

דער מגיע דארף אויך א מגיה...

ניין איך וויל דודא נישט א תרגום עניני, עס נעמט אוועק די שיינקייט פון די זאך , דער שפראך זיינער איז געוואלדיג

[ונבנתה העיר]

ריכטיג, די שאלה איז נאר אויב די שיינקייט טראגט זיך אריבער אויף אן אנדערער שפראך.

[אוהב דעת]

ריכטיג, די שאלה איז נאר אויב די שיינקייט טראגט זיך אריבער אויף אן אנדערער שפראך.

מסתם נישט , אבער פאר אסאך איז שווער צו פארשטיין זיין רייכע שפראך, דורך אידיש קען מען פארשטיין בעסער זיין שפראך, סא איך וויל וויסען צי איינער איז אינטערסיט אין מיין ארבעט? אדער איך זאל מיך טרעפן עפעס בעסער וואס צו טון???

[משה געציל]

איך האלט אויך אז א תרגום עניני איז געשמאקער, אבער א תרגום עניני האט איין חסרון אז דער שרייבער קען אריינשרייבן זיינע אייגענע תורות און עס אזוי פארטייטשן אין די ארגינעלע כתבים משא״כ ווען די רעדע איז פון א תרגום מלילי.

[אוהב דעת]

איך וויל נישט אריינלייגען מיינע ווערטער, עס נעמט אוועק די שיינקייט, קענסט נעמען דעם ספר, דארט לערנען , און ווען דו פארשטייסט נישט , קענסטו דא נאכקוקען,
שפעטער אז מוויל וועטמען זיך קענען מתווכך זיין אין זיינע ווערטער, למשל וואס איז די גדר ווען איז שייך שוחד און ווען נישט.... 

[מאראנצןזאפט]

אמונה ובטחון איז נישט קיין לייכט ספר, סיי צוליב די אייגנארטיגע פאעטישע שפראך מיט וואס דער חזון איש באניצט זיך, און אויך צוליב פארשידענע טיפע און דקות'דיגע טעמעס וואס ער בארירט דארט, און ווי דער חזו"א שרייבט: דברים שבאמת הם עמוקים הכתב נפגש בקושיים להבליט את עומקם (קו' י"ח שעות סקי"ד).
אז מ'רעדט שוין:
מאנכע מיינען אז דאס וואס דער חזו"א שרייבט אין פ"ב אות א' "שם בטחון המשמש למדה מהוללה ועיקרית בפי "החסידים", מיינט ער דא די כת החסידים תלמידי הבעש"ט. ס'איז אבער נישט ריכטיג. א' ווייל דער סארט בטחון וואס ער קומט דארט שולל זיין צוטייילט זיך נישט צווישן ראסע, עס איז אן אנגענומענער מיינונג אין די תורה וועלט, צווישן ליטאים און חסידים צוגלייך.
ב' ווער עס איז באקאנט אין די שריפטן פון חזו"א ווייסט אז זעלטן ווען וואס ער דערמאנט אפילו א נאמען צו וועמען א בריוו איז אדרעסירט, און אויב דארף ער רעדן פון א פערזאן אדער ארגאניזאציע ספעציפיש באגענוגט ער זיך מיט 3 פינטעלעך ... זיין פעדער איז אויסגערעכנט און אפגעהיטן מיט א מורא'דיגע צניעות, איז נישט מסתבר אז ער זאל דא אזוי גלייכגילטיג קריטיקרן א גאנצע עדה ביים נאמען, ופשוט הוא.
נאך א נקודה:
עס איז דא אן אלוועלטליכע לאנגיעריגע וויכוח אויב עס עקזעסטירט דער מושג love on thr first sight.
הערט ווערטער פון חזו"א אמונה ובטחון פ"א אות י"ד: ואמנם אף בלי כל סיבה מעשית יש סיבות צפונות בכחות הנפש להפק חן ואהבה לרעהו שהוצג לפניו בפעם הראשונה, אשר לא הכירו מעולם, ומנקודת אהבה זו הולכת וגדלה ומתוספת, וכמו כן יש כחות בנפש האדם להפק שנאת מרורות לרעהו בלי כל סיבה מוקדמת, רק בגלל שלא מצא חן בעיניו והשנאה הולכת ומתפתחת ביניהם, וביחוד הדבר רגיל באלה שכשרון שכלם חזק ומדותיהם ערות וחדות. ע"כ.
די דומע, זיי שפירן נישט און ליבן נישט, ושוטה אינו מרגיש. דער חכם מיט אויפגעוועקטע געפילן, ער שפירט און קאטאגארעזירט צווישן זיינע ליבן און פיינט.

[היימישער ליטוואק]

אמונה ובטחון איז נישט קיין לייכט ספר, סיי צוליב די אייגנארטיגע פאעטישע שפראך מיט וואס דער חזון איש באניצט זיך, און אויך צוליב פארשידענע טיפע און דקות'דיגע טעמעס וואס ער בארירט דארט, און ווי דער חזו"א שרייבט: דברים שבאמת הם עמוקים הכתב נפגש בקושיים להבליט את עומקם (קו' י"ח שעות סקי"ד).
אז מ'רעדט שוין:
מאנכע מיינען אז דאס וואס דער חזו"א שרייבט אין פ"ב אות א' "שם בטחון המשמש למדה מהוללה ועיקרית בפי "החסידים", מיינט ער דא די כת החסידים תלמידי הבעש"ט. ס'איז אבער נישט ריכטיג. א' ווייל דער סארט בטחון וואס ער קומט דארט שולל זיין צוטייילט זיך נישט צווישן ראסע, עס איז אן אנגענומענער מיינונג אין די תורה וועלט, צווישן ליטאים און חסידים צוגלייך.
ב' ווער עס איז באקאנט אין די שריפטן פון חזו"א ווייסט אז זעלטן ווען וואס ער דערמאנט אפילו א נאמען צו וועמען א בריוו איז אדרעסירט, און אויב דארף ער רעדן פון א פערזאן אדער ארגאניזאציע ספעציפיש באגענוגט ער זיך מיט 3 פינטעלעך ... זיין פעדער איז אויסגערעכנט און אפגעהיטן מיט א מורא'דיגע צניעות, איז נישט מסתבר אז ער זאל דא אזוי גלייכגילטיג קריטיקרן א גאנצע עדה ביים נאמען, ופשוט הוא.
נאך א נקודה:
עס איז דא אן אלוועלטליכע לאנגיעריגע וויכוח אויב עס עקזעסטירט דער מושג love on thr first sight.
הערט ווערטער פון חזו"א אמונה ובטחון פ"א אות י"ד: ואמנם אף בלי כל סיבה מעשית יש סיבות צפונות בכחות הנפש להפק חן ואהבה לרעהו שהוצג לפניו בפעם הראשונה, אשר לא הכירו מעולם, ומנקודת אהבה זו הולכת וגדלה ומתוספת, וכמו כן יש כחות בנפש האדם להפק שנאת מרורות לרעהו בלי כל סיבה מוקדמת, רק בגלל שלא מצא חן בעיניו והשנאה הולכת ומתפתחת ביניהם, וביחוד הדבר רגיל באלה שכשרון שכלם חזק ומדותיהם ערות וחדות. ע"כ.
די דומע, זיי שפירן נישט און ליבן נישט, ושוטה אינו מרגיש. דער חכם מיט אויפגעוועקטע געפילן, ער שפירט און קאטאגארעזירט צווישן זיינע ליבן און פיינט.

די 3 פינטלעך אין אגרות חזון איש, איז פון די מוציאים לאור נישט פון דעם חזון איש זעלבסט.
אגב, לעצטנס איז ארויסגעקומען גנזי חזון איש מיט די אלע בריוו בשלימות.

[מאראנצןזאפט]

אמונה ובטחון איז נישט קיין לייכט ספר, סיי צוליב די אייגנארטיגע פאעטישע שפראך מיט וואס דער חזון איש באניצט זיך, און אויך צוליב פארשידענע טיפע און דקות'דיגע טעמעס וואס ער בארירט דארט, און ווי דער חזו"א שרייבט: דברים שבאמת הם עמוקים הכתב נפגש בקושיים להבליט את עומקם (קו' י"ח שעות סקי"ד).
אז מ'רעדט שוין:
מאנכע מיינען אז דאס וואס דער חזו"א שרייבט אין פ"ב אות א' "שם בטחון המשמש למדה מהוללה ועיקרית בפי "החסידים", מיינט ער דא די כת החסידים תלמידי הבעש"ט. ס'איז אבער נישט ריכטיג. א' ווייל דער סארט בטחון וואס ער קומט דארט שולל זיין צוטייילט זיך נישט צווישן ראסע, עס איז אן אנגענומענער מיינונג אין די תורה וועלט, צווישן ליטאים און חסידים צוגלייך.
ב' ווער עס איז באקאנט אין די שריפטן פון חזו"א ווייסט אז זעלטן ווען וואס ער דערמאנט אפילו א נאמען צו וועמען א בריוו איז אדרעסירט, און אויב דארף ער רעדן פון א פערזאן אדער ארגאניזאציע ספעציפיש באגענוגט ער זיך מיט 3 פינטעלעך ... זיין פעדער איז אויסגערעכנט און אפגעהיטן מיט א מורא'דיגע צניעות, איז נישט מסתבר אז ער זאל דא אזוי גלייכגילטיג קריטיקרן א גאנצע עדה ביים נאמען, ופשוט הוא.
נאך א נקודה:
עס איז דא אן אלוועלטליכע לאנגיעריגע וויכוח אויב עס עקזעסטירט דער מושג love on thr first sight.
הערט ווערטער פון חזו"א אמונה ובטחון פ"א אות י"ד: ואמנם אף בלי כל סיבה מעשית יש סיבות צפונות בכחות הנפש להפק חן ואהבה לרעהו שהוצג לפניו בפעם הראשונה, אשר לא הכירו מעולם, ומנקודת אהבה זו הולכת וגדלה ומתוספת, וכמו כן יש כחות בנפש האדם להפק שנאת מרורות לרעהו בלי כל סיבה מוקדמת, רק בגלל שלא מצא חן בעיניו והשנאה הולכת ומתפתחת ביניהם, וביחוד הדבר רגיל באלה שכשרון שכלם חזק ומדותיהם ערות וחדות. ע"כ.
די דומע, זיי שפירן נישט און ליבן נישט, ושוטה אינו מרגיש. דער חכם מיט אויפגעוועקטע געפילן, ער שפירט און קאטאגארעזירט צווישן זיינע ליבן און פיינט.

די 3 פינטלעך אין אגרות חזון איש, איז פון די מוציאים לאור נישט פון דעם חזון איש זעלבסט.
אגב, לעצטנס איז ארויסגעקומען גנזי חזון איש מיט די אלע בריוו בשלימות.

אין גרויס טייל מאכט דער חזון איש אליין די פינטלעך, א קלארער דוגמא: אין נייער וואונדערבארער ספר "נתיבות האיש" איז דא אנהויב ספר א קאפיע פון א פריש אויפגעדעקטע מכתב בכתב ידו דארט איז עס קלאר מערקבאר. ייש"כ פאר אייער תגובה.

[אוהב דעת]

we can ask R chiam Garoda he was his chavrusa for many years bfore the war, in fact the chazon aish and his wife ware living together with him for about 7 years...

[קאווע טרינקער]

we can ask R chiam Garoda he was his chavrusa for many years bfore the war, in fact the chazon aish and his wife ware living together with him for about 7 years...

you think he is alive

[אוהב דעת]

we can ask R chiam Garoda he was his chavrusa for many years bfore the war, in fact the chazon aish and his wife ware living together with him for about 7 years...

you think he is alive

no he is not, he passed away a few years ago in the bronx, he leaved there all the years, very broken and depressed ,he didnt respond to chz"a latters to him to come to Israel and come back to yiddishkyt ,something pulled him away from his beautiful yashiva years he had ,very very heartrending

[איחוד פעלד]

עס איז דא אן אלוועלטליכע לאנגיעריגע וויכוח אויב עס עקזעסטירט דער מושג love on thr first sight.הערט ווערטער פון חזו"א אמונה ובטחון פ"א אות י"ד: ואמנם אף בלי כל סיבה מעשית יש סיבות צפונות בכחות הנפש להפק חן ואהבה לרעהו שהוצג לפניו בפעם הראשונה, אשר לא הכירו מעולם, ומנקודת אהבה זו הולכת וגדלה ומתוספת, וכמו כן יש כחות בנפש האדם להפק שנאת מרורות לרעהו בלי כל סיבה מוקדמת, רק בגלל שלא מצא חן בעיניו והשנאה הולכת ומתפתחת ביניהם, וביחוד הדבר רגיל באלה שכשרון שכלם חזק ומדותיהם ערות וחדות. ע"כ.די דומע, זיי שפירן נישט און ליבן נישט, ושוטה אינו מרגיש. דער חכם מיט אויפגעוועקטע געפילן, ער שפירט און קאטאגארעזירט צווישן זיינע ליבן און פיינט.מאראנצןזאפט

וואס איז טאקע פשט אין וואס ער זאגט אז דוקא דער חכם ער קען פיינט האבען א מענטש פארגארנישט, ווידער דער שוטה נישט, ווען פאר אונזערע עיני בשר וואלט אויסגעזעהן דוקא פארקערט, ווען איינער האט פיינט מענטשען סתם בחינם וואלטן דער רוב אים געהאלטען פאר א שוטה גדול.

[הדד בן בדד]

ריכטיג, די שאלה איז נאר אויב די שיינקייט טראגט זיך אריבער אויף אן אנדערער שפראך.

לדעתי קען זיך די שיינקייט אין שפראך נישט אריבערטראגן אין אן אנדערן שפראך, אפילו מיט דעם בעסטן תרגום מילולי. אבער מיט א תרגום עניני קען מען כאטש טיילווייז אנהאלטן דעם אריגענעלן חן, אבער בעיקר קען מען עס כאטש אראפשרייבן אזוי אז עס זאל נאך אלס זיין אינטערעסאנט צו ליינען. ווייל בדרך כלל א תרגום מילולי קומט ארויס טרוקן און זייער נישט אינטערעסאנט צום ליינען.

[מאראנצןזאפט]

עס איז דא אן אלוועלטליכע לאנגיעריגע וויכוח אויב עס עקזעסטירט דער מושג love on thr first sight.הערט ווערטער פון חזו"א אמונה ובטחון פ"א אות י"ד: ואמנם אף בלי כל סיבה מעשית יש סיבות צפונות בכחות הנפש להפק חן ואהבה לרעהו שהוצג לפניו בפעם הראשונה, אשר לא הכירו מעולם, ומנקודת אהבה זו הולכת וגדלה ומתוספת, וכמו כן יש כחות בנפש האדם להפק שנאת מרורות לרעהו בלי כל סיבה מוקדמת, רק בגלל שלא מצא חן בעיניו והשנאה הולכת ומתפתחת ביניהם, וביחוד הדבר רגיל באלה שכשרון שכלם חזק ומדותיהם ערות וחדות. ע"כ.די דומע, זיי שפירן נישט און ליבן נישט, ושוטה אינו מרגיש. דער חכם מיט אויפגעוועקטע געפילן, ער שפירט און קאטאגארעזירט צווישן זיינע ליבן און פיינט.מאראנצןזאפט

וואס איז טאקע פשט אין וואס ער זאגט אז דוקא דער חכם ער קען פיינט האבען א מענטש פארגארנישט, ווידער דער שוטה נישט, ווען פאר אונזערע עיני בשר וואלט אויסגעזעהן דוקא פארקערט, ווען איינער האט פיינט מענטשען סתם בחינם וואלטן דער רוב אים געהאלטען פאר א שוטה גדול.

לכאורה רעדט מען דא פון א תכונת הנפש העכער פון שכל, דוגמת תענוגו של אדם לדבר המתוק שאין בדבר משום טעם, אלא משום רצון, ועל טעם וריח אין להתוכח. ובודאי שמחובת החכם ליישר אורחותיו עפ"י חובת האדם בעולמו לאהוב את מי שראוי מנקודת ההלכה כבוראו, אשתו, וריעו, וכן להגביר שנאתו למשנאי ה' וכדומה. כנלענ"ד.

[מוח שליט]

לכאורה רעדט מען דא פון א תכונת הנפש העכער פון שכל, דוגמת תענוגו של אדם לדבר המתוק שאין בדבר משום טעם, אלא משום רצון, ועל טעם וריח אין להתוכח. ובודאי שמחובת החכם ליישר אורחותיו עפ"י חובת האדם בעולמו לאהוב את מי שראוי מנקודת ההלכה כבוראו, אשתו, וריעו, וכן להגביר שנאתו למשנאי ה' וכדומה. כנלענ"ד.

וראה זה פלא אז רוב רובו פין די וועלט, עכ"פ קינדער, האבען ליב זיסע זאכען. אויב עס איז לגמרי נישט קיין שכל, נאר סתם א רענדאם החלטה, וואלט דאך געדארפט זיין אז פיפציג פראצענט קינדער זאלע דוקא נישט ליב האבען זיס?
ועוד ק"ל, ממ"נ האט די שכל א שליטה אויף דעם "תכונת הנפש וואס איז העכער פין שכל", איז דאך איחודפעלד'ס קשיא אייזן שטארק. א חכם איז דאך דער וואס ווערט געפירט מיט זיין שכל. נו דארף ער זיין דער וואס זאל נישט ווערען איבערגענומען מיט אומשכלדיגע געפילען. אויב אבער קען די שכל נישט אריינרעדען, איז וואס געסטו גאנצענע גיידליינס וואס א מענטש דארף ליב האבען אדער פיינט האבען. דער מענטש קען פארשטיין הונדערט מאל אז מען דארף דאס ליב האבען אין דאס פיינט האבען, אבער מה ענין שמיטה אצל הר סיני? די פארשטאנד פינעם מענטש רעדט דאך נישט אריין דארט, ניין?

[משכיל]

די וועלט מיינט אז תורה איז געווען אין ליטע, עס איז א טעות תורה איז געווען אין גאליציע, אין די ליטע זיינען געווען ישיבות,י

חיים גראדע א ליטוואק האט דאס געזאגט פאר א גאליציאנער חבר, בטוב לבו במשקה

[מוח שליט]

מאנכע מיינען אז דאס וואס דער חזו"א שרייבט אין פ"ב אות א' "שם בטחון המשמש למדה מהוללה ועיקרית בפי "החסידים", מיינט ער דא די כת החסידים תלמידי הבעש"ט. ס'איז אבער נישט ריכטיג. א' ווייל דער סארט בטחון וואס ער קומט דארט שולל זיין צוטייילט זיך נישט צווישן ראסע, עס איז אן אנגענומענער מיינונג אין די תורה וועלט, צווישן ליטאים און חסידים צוגלייך.

נאך א ראי' לדבריך איז ווייל דעי מהלך פין בטחון האט נישט חסידות מחדש געווען, עס שטייט שוין אין ספר העיקרים.

ספר העיקרים מאמר ד פרק מז
התקוה והתוחלת הוא דבר הכרחי אל המאמין כדי שימשך אליו החסד הנמשך אל הבטחון, אמר הנביא טוב ה' לקויו (איכה ג' כ"ה), וכן היה דוד משבח את עצמו ואומר אותך קויתי כל היום (תהלים כ"ה ג').
והתקוה היא על ג' פנים, האחת היא תקות החסד, והיא שיקוה אל השם יתברך שיושיענו על צד החסד בלבד לא מצד שום חיוב כלל. והשנית היא תקות הכבוד, והיא שיקוה אליו שיושיענו לפי שהורגל להושיעו, ואם לא יושיענו גם עתה יהיה זה זלזול לכבודו, כי האדון שהורגל להושיע את עבדו אם אינו מושיעו בעת צרתו יאמרו הרואים שזה מצד חולשת יכולת האדון. והג' תקות ההבטחה, והיא תקות האמת, והוא שיקוה אליו שיאמת דבריו מצד שהבטיחו על כך.
ותקות החסד היא היותר משובחת שבכלן, אלא שאין המקוה בטוח כל כך שינתן לו כלבבו כל אשר תשאל נפשו, כי להיותו משער בעצמו שאינו במדרגה שיעשה עמו חסד חנם, חושב שלא ירצה האדון לתת את שאלתו, ובעבור זה אינו מקוה כראוי, שאם היה מקוה כראוי לא היתה החסד נמנעת מצד השם יתברך, כי תמיד הוא רוצה להשפיע למקוה כראוי, אמר הכתוב רוצה ה' את יראיו את המיחלים לחסדו (תהלים קמ"ז י"א). ולזה הוא מבואר כי המנע הגעת החסד הוא כאשר אין התקוה כראוי.
ועוד שם פרק מט
כי התקוה לדבר שהמקוה מסופק בו אם יגיע אם לאו תטריד הנפש לחשוב מחשבות כדי להשיגו, אבל התקוה לדבר שהאדם מובטח בו שיבא, כמו שיקוה לאור הבקר, לא יטריד הנפש אבל ישמחנה, בהיותה משערת הטוב ההוא המבוקש והיותה בוטחת שיגיע, ועל זה הדרך ראוי שתהיה התקוה לשם כשיהיה בוטח בו בטחון שלם שישלים תקותו בלי ספק, אחר שיש יכולת בידו ואין מי שיעכב על ידו, לא כמי שמקוה דבר שמסופק בו אם יגיע אם לא יגיע, והתקוה הזאת תחזק הלב ותשמחהו, אמר הכתוב חזקו ויאמץ לבבכם כל המיחלים לה' (תהלים ל"א כ"ה), כי התקוה אליו לא די שלא תחליש הלב אלא שתחזק אותו, כי המקוה אל השם יתברך בהיות לבו סמוך ונשען על ה' קדוש ישראל באמת שימלא שאלתו יוסיף אומץ ויתחזק כחו,

[מאראנצןזאפט]

לכאורה רעדט מען דא פון א תכונת הנפש העכער פון שכל, דוגמת תענוגו של אדם לדבר המתוק שאין בדבר משום טעם, אלא משום רצון, ועל טעם וריח אין להתוכח. ובודאי שמחובת החכם ליישר אורחותיו עפ"י חובת האדם בעולמו לאהוב את מי שראוי מנקודת ההלכה כבוראו, אשתו, וריעו, וכן להגביר שנאתו למשנאי ה' וכדומה. כנלענ"ד.

וראה זה פלא אז רוב רובו פין די וועלט, עכ"פ קינדער, האבען ליב זיסע זאכען. אויב עס איז לגמרי נישט קיין שכל, נאר סתם א רענדאם החלטה, וואלט דאך געדארפט זיין אז פיפציג פראצענט קינדער זאלע דוקא נישט ליב האבען זיס?
ועוד ק"ל, ממ"נ האט די שכל א שליטה אויף דעם "תכונת הנפש וואס איז העכער פין שכל", איז דאך איחודפעלד'ס קשיא אייזן שטארק. א חכם איז דאך דער וואס ווערט געפירט מיט זיין שכל. נו דארף ער זיין דער וואס זאל נישט ווערען איבערגענומען מיט אומשכלדיגע געפילען. אויב אבער קען די שכל נישט אריינרעדען, איז וואס געסטו גאנצענע גיידליינס וואס א מענטש דארף ליב האבען אדער פיינט האבען. דער מענטש קען פארשטיין הונדערט מאל אז מען דארף דאס ליב האבען אין דאס פיינט האבען, אבער מה ענין שמיטה אצל הר סיני? די פארשטאנד פינעם מענטש רעדט דאך נישט אריין דארט, ניין?

טייערער הרב שליט שליט"א, איך האב געזאגט א פשוט'ע נקודה, נישט קיין פיליזאפיע, נישט קיין קבלה, נאר מיט אביסל א קורצע לשון משום לעולם ישנה אדם לתלמידו בדרך קצרה. איך וועל מיך אביסל מסביר זיין וועט איר פארשטיין.

רצון מיינט ווילן, די טבע/תכונת הנפש פון א מענטש איז צו וועלן זיסע זאכן, פארוואס, ווייל ער האט א תענוג דערין, פארוואס האט ער א תענוג, ווייל אזוי איז, ס'ווערט אים גוט, פארווואס וויל א מענטש האבן תענוגים, ווייל ער וויל, אן קיין פארוואס, דאס מיינט א תכונת הנפש העכער פון שכל. (נישט אז ס'איז באמת נישט זיס נאר רענדאם החלטה, נאר לומר אז ס'איז טאקע יא זיס און א מענטש וויל זיסע זאכן אן א פארוואס)

יעצט ווען מענטש וועט מסביר זיין אז די טבע/תכונת הנפש פון א מענטש איז ליב צו האבן עסן און טרינקן, און ווען ער זעט א גוטן ביסן ווועט אים קומען שפייעכטס און מויל און ער וועט ווילד ווערן ווי א צאפ און כאפן פון דער שמאגעסבארד, קומט נישט אריין צו פרעגן מ'טאר זיך נישט נאכגעבן די תאוות, ער וועט דאך פארווארפן ווערן אין כף הקלע פאר יעדע הנאה, ווייל מ'רעדט פון די טבע, נישט פון הנהגה וואס ער זאל, וואס ער דארף, וכדומה.

ממילא דער חזון איש שטעלט אוועק אז ס'דא אזא באהאלטענע טבע ביי מענטשן פון שנאה ואהבה וכדו', און וואס א מענטש דארף טוען דערמיט, צו ס'איז גוט אדער שלעכט, דאס איז נישט זיין שמועס. דאס איז געווען מיין כונה ואיני אומר קבלי דעתי, ואלא מחמת חומר הקו' של הרב פעלד השתדלתי לתרץ את מה שנראה לי.

בלייבן מיר גוטע חברים?

[מוח שליט]

מיר בלייבן אויסדריקליך גוטע חברים. איך קען נישט גענוג סטרעססען אז כ'האב זייער הנאה פין אלע דיינע תגובות. בטחוני אז דו ביסט נישט ברוגז אויב איך בין מתדיין אין דיינע ווערטער עווערי נאו ענד דען, כדרכה של אוהבי ושוחרי אמת.
דו זאגסט אז מיר זענען הארד ווייערד ליב צו האבן זיסע זאכן אבער עס איז נישט מכח שכל. איך האב אביסל אן אנדער מהלך. אבער דו זאגסטו דאך אז דו ביסט נישט ממש אינטערסירט אויף פילוסופישע תורות. נו שוין, וועל איך מוזן ווארטן אויף אן אנדער געלעגענהייט.

[מאראנצןזאפט]

מיר בלייבן אויסדריקליך גוטע חברים. איך קען נישט גענוג סטרעססען אז כ'האב זייער הנאה פין אלע דיינע תגובות. בטחוני אז דו ביסט נישט ברוגז אויב איך בין מתדיין אין דיינע ווערטער עווערי נאו ענד דען, כדרכה של אוהבי ושוחרי אמת.
איך האב אביסל אן אנדער מהלך. אבער דו זאגסטו דאך אז דו ביסט נישט ממש אינטערסירט אויף פילוסופישע תורות. נו שוין, וועל איך מיזן ווארטן אויף אן אנדער געלעגענהייט.

דו זאגסט אז מיר זענען הארד ווייערד ליב צו האבען זיסע זאכן אבער עס איז נישט מכח שכל

עקזעקטלי!

[מאראנצןזאפט]

די וועלט מיינט אז תורה איז געווען אין ליטע, עס איז א טעות תורה איז געווען אין גאליציע, אין די ליטע זיינען געווען ישיבות,י

חיים גראדע א ליטוואק האט דאס געזאגט פאר א גאליציאנער חבר, בטוב לבו במשקה

בבחינת יענעמ'ס גראז איז גרינער, אבער סא גוט ווערטל.
תורה זאגט די גמ' איז מונחת בקרן זוית ס'איז שטענדיג אין ווינקל, די גאליציאנע\פוילישע האבן געהאט זייערע גדולים און גוטע ספרים און די זעלבע די ליטווישע, אבער שטענדיג א מיעוט.
וויפיל נודע ביהודה'ס איז געווען בדורו מ'קען זיי ציילן מיט די פינגער און לכל היותר וועסטו דארפן אויסטון נאך איין זאק.
און די אונגארישע... שוין דארט איז געווען אביסל א הרחבה, און יעדער מו"צל האט זיך ערלויבט צו דריקן א ספר, כנהוג בזמנינו.
היינט קומען די אייניקלעך מ'דריקט עס איבער און... המעתיק מאכט פרנסה.