מענטשן וואס זענען OTD און זייערע מאטיוון

[DotCom]

-אוודאי וועט יעדער מנהיג דעפענדן זיין שיטה און מחלק זיין אויף דעם אנדערן'ס, אבער דאס מיינט נאנישט אז דער אנדערער איז ראנג, אונז ווייס מיר אלו ואלו דברי אלקים חיים.

-דער תכלית פון דער וועלט רעד איך עפ"י חז"ל.

-איך האב געמיינט צו זאגן failed miserably.

[בונעס איירעס]

דער וואס טענה'ט דאס איז נישט מיר נאר גדולי ישראל מובהקים דוגמת ר' שמשון רפאל הירש, אדער הרב קוק, זכר צדיקים לברכה. און זיי האבען פארגעשלאגען וואסארא עצות עס קען לדעתם יא העלפען.
איך האב נישט קיין צייט יעצט דאס אלץ ארויסשמועסען און מסביר זיין, יבואו חכמים ונבונים און זאלען זיי דאס אלץ דורכשמועסען.

אפשר רעכענט אויך אויס פאר אונז די אנדערע גדולים וואס האבן מחולק געווען מיט די צוויי גדולים...

[מוח שליט]

דאט'קאם,
די פרעגסט וואס מיינט סוקסעס.
לענ"ד, מיינט עס אויב מען איז סוקסעספול אין וואס מען זיכט צו טון. עס איז דאך קלאר אז מען האט געוואלט אז כלל ישראל זאל בלייבען ערליך. איז אויב זעט מען אז 90% זענען אוועקגעפאלען, איז דאך פשוט אז מען איז אדורגעפאלען. ווען איינער פירט מלחמה אין פארלירט מיאוס, דארף ער וויסן אז ער איז אדורכגעפאלען.

דעס וואס די זאגסט פין די גרויסע בירורים פאר משיח וועט קומען. כ'וועל דיר זאגען דעם אמת איך בין נישט ממש אויפגעצויגען אין דעם חדר וואס מען האט געניצט דעם שפראך. ביטע ווייז מיר ערענסטע מקורות דערויף. איך ווייס מער פינעם רמב"ם וואס זאגט אז אויב קומט איינער אין איז מחזיר בתשובה גאנץ כלל ישראל, דאס ווייזט אז ער איז בחזקת משיח.

עס איז אינטרסאנט אז דווקא דעי חדר וואס רעדט דיין שפראך, שרייט אז מדינת ישראל קען נישט זיין קיין אתחלתא דגאולה. והוא פלא, ווייל די אליינס ווילסט דא זאגען אז די התבוללת פין רוב כלל ישראל איז א פערעקוייזיט, א הקדמה, צו ביאת משיח. טא אויב אזוי קען דאך זיין אז אזא פלאותדיגע זאך ווי אידן בקומען צוריק א מדינה נאך צווי טויזענט יאר, וואס איז נאך נישט געשען אין די וועלטס היסטאריע, זאל אויך זיין פארט פין די נסתרות דרכי ה' פינעם תיקון השלם.

וביתר שאת, איז דען נישט דער ויואל משה דער וואס זאגט אז גאנץ כלל ישראל מיז תשובה טון פאר משיח קומט? יא איך ווייס פינעם 'מדבר העמים' תורה, אבער פארט איז דאך פשוט אז אלע אידן וואס זענען ע"פ הלכה אידן, ד.ה. קינדער פין א אידישע מאמע, וועלן מיזען תשובה טון. דעריבער דארפסטו מיר אביסל בעסער מסביר זיין די ענין פינעם גרויסען 'בירור'.

[לעיקוואד]

די נושא איז דא נישט היסטאריע ווער האט געהאלטען וואס, נאר פראקטיש און מציאות, וואס די צוויי גדולים האבען געזעהן, און זיך דערוואגט צו קוקען די מציאות אין פנים נישט אויסטראכטען גאנצע טעאירעס פארוואס מדארף זיך נישט וויסנדיג מאכען פון איר. די טענה מיינע איז פון די מציאות, און ווילאנג מפארענטפערט נישט די מציאות איז ווארפען נעמען בכלל נישט רעללעווענט. איך ברענג נאר די נעמען ואוס איך ברענג צו ווייזען אז אויב שפילען דער נעים דראפינג שפיל קען מען דאס שפילען אויך לצד השני.


ר' דוטקום
הלוואי שיהיה מנהיג אחד שיבין ויורה כמוך, דערווייל איז נאך יעדער משוכנע אז הוא לבד צודק ואין עוד מלבדו, און ממילא איז דאס גאר א נאוייוע דעפענס אויף שיטת ההתבדלות.
איך רעד אויך על פי חז"ל כמובן. אין חז"ל גופא איז גארנישט קלאר אז דער השקפה שהתכלית הוא הנסיונות איז מוסכם אדער אפילו קיים אויף דער גאנג ווי עס שטייט אין געוויסע ספרים.

[איך באצי זיך צו די תגובה פאר מח שליט'ס תגובה, וואס רירט אן דער ענין מצדדים אחרים.]

[מוח שליט]

אין דעס וואס עטץ זאגטס מכח די גדולים וואס האבען געהאלטן פין התבדלות.

פליז פארשטיי אז מיין גאנצע נקודה איז אז מען דארף אקצעפטרין די פאקט אז עס איז דורכגעפאלען. איז דען נישט מסתבר צו זאגען אז די אלע גדולים ווען זיי זעען יעצט וויאזוי דאס האט זיך געענדיגט, וואלטען זיי אנדערש געזאגט? ווען צען גדולים זאגען דיר א מהלך אין ביזנעס אין עס איז מיאוס אדורכגעפאלען, גייסטו טון נאכאמאל די זעלבע מהלך? אויב די וועסט עס טון, וועלן די גדולים זעלבסט דיך אנשרייען אלץ א שוטה. זיי האבען דען געזאגט זאכען בתורת נבואה?

אפשר איז די נסתרים דרכי ה' וואס די רעדסט, דאס גופא אז "משיב חכמים אחור ודעתם יסכל" ווי ביי ר' יוחנן מיט אספייניס קיסר? אין אזוי ווי דארט זאגט די גמרא אז דאס וואס ר' יוחנן האט נישט געהאט די ריכטיגע חכמה דעמאלטס, האט גורם געווען דעם חורבן ביהמ"ק, אזוי דא האט דאס גורם געווען די חורבן כלל ישראל?

[נצבד]

דאס עצם דעבאטירען פארוואס איינער איז אוועקגעגאנגען פונעם דרך,און וויזוי עס האט זיך אים/איר אויסגעארבעט, איז נישט נאר אומעטיש נאר אויך שרעקליך טיפשות'דיג,צוליב כמה סיבות,

א' יעדער איז דאך אן אינדעווידזועל,און יעדער באזינדער האט זיך זיינע באזינדערע סיבות ,ווי למשל אונזער חתן דינן (אזוי ווי איך זעה אז ער נעמט אנטייל אינעם שמועס,קען איך אננעמען אז עס באדערט אים נישט)ווייס איך פאר א פאקט אז ער טראגט זיך ארום מיט א סוד-פארוואס ער האט עוקר געווען- וואס ער האט נאך נישט פאר קיינעם און די וועלט אנפארטרויעט,טא וואס האסטו צו חקר'נען פארוואס פארווען פארוואו,בשעת דו ווייסט נאכנישט די אלף בית?

ב' יעדער וואס פארלאזט אינז,וויל בכל אופן אנטלויפען דאס ווייטסטע שייך פון זיין עבר,סאיז נישט קיין נפקא מינה וואס זיין עבר איז געווען,צו איז דאס ווייל מ'האט אויפגעדעקט זיין דאבעל לייף,צו ווייל שלום בית,פרנסה אדער סאציאלע אישוס, וכדומה,פון זיין עבר וויל ער אנטלויפען,דו וואלטס ווען געפרעגט איינעם (ווען דו קענסט ווען) וואס שפריגט דעם ברידש ווייל ער וויל אנטלויפען פון זיך און זיין עבר,צו סהאט זיך געלוינט דאס פליען און ווערען א פאלאדשינטע,נאר כדאי צו זיך אפשאקלען פונעם עבר?
ווייל ער איז נישט געשפרינגען דעם ברידש,נאר אדורך געוואקט דעם ברידש,איז דיר יא אינטערעסאנט צו די קאסט האט זיך אים געלוינט,גלייב מיר די אלע וואס האבען צום סוף אדורך געוואקט,האבען קודם געהאט סועסיידעל מחשבות,און דעסיידעט אז דאס קענען זיי טוען שפעטער אויך,(ווי א באקאנטער מיינער האט צום סוף געטון)און יעצט אויף די מינוט וועלען זיי נאר איבערלאזען דעם עבר,און זיך אליינס יא איבערלאזען ביים לעבען,און האפען אויפען בעסטען,

ג' דו וועסט ממילא נישט אנקומען און ערגעץ מיט די גאנצע דעבאטע,ער וועט דיר נישט מודה זיין,און דו וועסט נישט מודה זיין צו אים,
דאס ענין מיטען אורחה"ק זאגט נישט גארנישט,לאמיך דיך פרעגען,דו קענסט נישט פרעגען די זעלבע שאלה פארקערט, טאמער דו טוסט חלילה א גראבע עבירה וד"ל,קען מען דיך נישט פרעגען צו די זעלבע הנאה וואס דו האסט געהאט בשעת די עבירה קענסטו אויך טרעפען במותר לך?נאך אלץ ווילסטו נישט האבען די גאנצע פעקעדש וואס די עבירה ברענגט מיט זיך, צו וואס זאלסטו טראכטען אז די מצוה (וואס ביי אים מיינט דאס גארנישט, היינט צו טאגס) פון לערנען אור החיים הק' ברענגט אים יא צו טראכטען צוריקצוקומען און אננעמען נאכאמאל "מרצונו הטוב" דאס פעקל וואס ער האט איבערגעלאזט,מיט אזוינע הארבע קאנסעקווענצען?

[לעיקוואד]

א' יעדער איז דאך אן אינדעווידזועל,און יעדער באזינדער האט זיך זיינע באזינדערע סיבות ,ווי למשל אונזער חתן דינן (אזוי ווי איך זעה אז ער נעמט אנטייל אינעם שמועס,קען איך אננעמען אז עס באדערט אים נישט)ווייס איך פאר א פאקט אז ער טראגט זיך ארום מיט א סוד-פארוואס ער האט עוקר געווען- וואס ער האט נאך נישט פאר קיינעם און די וועלט אנפארטרויעט,טא וואס האסטו צו חקר'נען פארוואס פארווען פארוואו,בשעת דו ווייסט נאכנישט די אלף בית?

נאך איינער וואס ווייסט קלאר בידיעה מפי בעל המעשה דאס וואס ער האט נישט פארציילט פאר קיינער?

ועי' באשכול סמוך סיפור הגזלנים שהרגו את כולם ביער ודו"ק.

[אלא אם כן נצבד היינו בעל המעשה בעצמו]

[לעיקוואד]

ווייל ער איז נישט געשפרינגען דעם ברידש,נאר אדורך געוואקט דעם ברידש,איז דיר יא אינטערעסאנט צו די קאסט האט זיך אים געלוינט,גלייב מיר די אלע וואס האבען צום סוף אדורך געוואקט,האבען קודם געהאט סועסיידעל מחשבות,און דעסיידעט אז דאס קענען זיי טוען שפעטער אויך,(ווי א באקאנטער מיינער האט צום סוף געטון)און יעצט אויף די מינוט וועלען זיי נאר איבערלאזען דעם עבר,און זיך אליינס יא איבערלאזען ביים לעבען,און האפען אויפען בעסטען,

כנ"ל.

[DotCom]

מח שליט ווייסט שוין פונקטליך פון וועכע חדר איך קום, ס'מיר גוט...

אלנפאלס די מדינה האט נישט מחזיר בתשובה געווען דעם כלל ישראל, אראפ פון טיש, און צו עס איז אתחלתא דגאולה איז א וויכוח פאר זיך, דא איז עס א שאד די צייט.

יעצט בנוגע סוקסעס, קען זיין אז די רבנים זענען דורכגעפאלן, פארגעס נישט מ'האמיר גערעדט פון באשעפער'ס פלאן, נישט פון די רבנים, דער באשעפער'ס פלאן איז געווען אויפן יחיד נישט אויפן כלל.

אויפן גרויסן בירור, איך וועל שפעטער נאכזוכן, דאכצעך ס'איז א גמרא אין סנהדרין, אבער כאפ דיר נישט ארויף אויף דעם, נישט דאס איז געווען מיין עיקר, אוודאי קען יעדערער באשטיין אז גאנץ כלל ישראל זאל תשובה טהון, אבער די מנהיגים קענען נאר העלפן ווער עס וויל, זיי קענען נישט אוועקנעמען די בחירה, דעם באשעםער'ס פלאן.

לעיקוואוד, ווי שוין געזאגט, דער מציאות ווייזט נישט בעסער פאר די וואס גייען מיט רש"ר דרך, סא קיין ענדגילטיגע לעזונג איז עס נישט.

דעס וואס דו זאגסט בנוגע אן אנדערע פלאן פון דער וועלט עפ"י חז"ל, ד.ה. נישט בחירה בין טוב לרע, אדרבה צייכן עס צו, עס איז מיר אינטערעסאנט צו וויסן.

[מוח שליט]

לעמאן,
דו פרעגסט וועלעכע אנדער אפציע וואלט געשניטן מער פרוכט.
די שאלה איז צו דו האלטסט אז אידישקייט האט גענוג וואס צו זאגען פאר זיך (וואט טו סעי פור איטסעלף) אפי' ווען מען זעהט דעם צד השני.
מיין אפיניען איז א הילכיגער יא.
רעד איך פין א אידישקייט וואס גייט נאז אין וואנט אריין, אין פרובירט אויפצוווייזען אז די וועלט איז פונקטליך 6,773 יאר אלט? אדער פין א אידישקייט וואס פרובירט אויפווייזען אז עס איז דא שקצים ורמשים וואס ווערן געבוירען אנע זכר ונקבה [שאינם פרים ורבים כאילים], אוודאי נישט.
א אידישקייט איז א אידישקייט וואס איז אמת לאמיתו. אהן קיין איין טראפען ליגענט. מיר דארפען נישט זיין קיין שקרנים כדי צו זיין א איד. דובר שקרים לא יכון לנגד עיני.
אזא אידישקייט וועלן קיין בייזע ווינטן נישט אוועקבלאזען.

[מוח שליט]

דאט'קאם,
איך האב נישט געמיינט צו טשעפען. עס האט זיך מיר פשוט אזוי געדאכט.
איי טעיק איט בעק. איך בין נישט אינטערסירט אפצושאצען וועלכע חדר די קומסט. ואתך הסליחה.

[מוח שליט]

מיין נקודה מיט מדינת ישראל, איז געווען לשיטתך. אז אויב דאס אז רוב כלל ישראל זענען געווארען גוים קענסטו אנקוקען אלס א חלק פינען אנגרייטעכטץ פינעם גרויסען בירור לפני ביאת המשיח. אויב אזוי קען מען דאך דאס אויך זאגען אויף מדינת ישראל.

לא הבנתי וואס די ענטפערסט מצד רבנים-אייבערשטער. איך זאג אז עס איז געווען א דרוכפאל, אין הנסתרות לה' אלוקינו, מיר ווייסען נאר אז מיר דארפען פרובירן אז אידישקייט זאל בלייבן, נישט אז עס זאל בטל ווערן. ניין?

[לעיקוואד]

לעיקוואוד, ווי שוין געזאגט, דער מציאות ווייזט נישט בעסער פאר די וואס גייען מיט רש"ר דרך, סא קיין ענדגילטיגע לעזונג איז עס נישט.

דעס וואס דו זאגסט בנוגע אן אנדערע פלאן פון דער וועלט עפ"י חז"ל, ד.ה. נישט בחירה בין טוב לרע, אדרבה צייכן עס צו, עס איז מיר אינטערעסאנט צו וויסן.

כאמור, אויב במציאות איז קיין איין וועג נישט בעסער, דאן אוודאי דארף מען גיין מיט רב הירש'ס וועג.

בחירה בין טוב לרע, מיט לעמוד בנסיונות, איז נישט די זעלבע זאך. און אפילו דאס איז נישט קלאר אין חז"ל. כל שכן אז לאו דווקא אז עס קומט ארויס פון דעם די מסקנה וואס דו האסט געצויגען פון דעם. אבער אריינגיין אין דאס אלץ ברויך גרויס אריכות.

[גאלד]

אנטשולדיגט פארן אריין האקן אבער איך ליין הערשט יעצט צום ערשטן מאל דעם טאפיק,
דער פותח האשכול שרייבט אז טראץ זיין ציפרידנהייט מיטן איבערלאזן פרומקייט לעכצט ער נאך אלס נאך א אוה"ח הק' פראטיק צינאכטס,
אויב מעג איך פרעגן א נארישע פראגע,
אויב זענט איר טאקע א פרייער מענטש און איר האלט זיך נישט צוריק פון גיין בשרורית לבך, וואס האלט אייך צוריק, פראטיק צינאכטס, נאכן אהיים קומען פון באר און עסן א טשיס-בורגער זיך צו זעצן צו א שטיקל אוה"ח הק', אזוי האט איר טאקע אלע תאוות

[DotCom]

מח שליט, יא די מנהיגים'ס אויפגאבע איז צו פראבירן, אבער זייער סוקסעס קען מען נישט מעסטן לויט די מענטשן'ס מעשים ווייל זיי קענען נישט אוועקנעמען די בחירה וואס דער אייבירשטער געט, ווילאנג זיי האבן נישט ערגער געמאכט וואלט איך עס אנגערופן א סוקסעס.

[chaims]

אנטשולדיגט פארן אריין האקן אבער איך ליין הערשט יעצט צום ערשטן מאל דעם טאפיק,
דער פותח האשכול שרייבט אז טראץ זיין ציפרידנהייט מיטן איבערלאזן פרומקייט לעכצט ער נאך אלס נאך א אוה"ח הק' פראטיק צינאכטס,
אויב מעג איך פרעגן א נארישע פראגע,
אויב זענט איר טאקע א פרייער מענטש און איר האלט זיך נישט צוריק פון גיין בשרורית לבך, וואס האלט אייך צוריק, פראטיק צינאכטס, נאכן אהיים קומען פון באר און עסן א טשיס-בורגער זיך צו זעצן צו א שטיקל אוה"ח הק', אזוי האט איר טאקע אלע תאוות

איך בין נישט שלום אבער איך מיין אז די סיבה איז פשוט אז עס האט נאר א טעם ווי לאנג מען גלייבט

[מוח שליט]

מח שליט, יא די מנהיגים'ס אויפגאבע איז צו פראבירן, אבער זייער סוקסעס קען מען נישט מעסטן לויט די מענטשן'ס מעשים ווייל זיי קענען נישט אוועקנעמען די בחירה וואס דער אייבירשטער געט, ווילאנג זיי האבן נישט ערגער געמאכט וואלט איך עס אנגערופן א סוקסעס.

קען מען מעסטען די סוקסעס פין א ישיבה/ ראש ישיבה לויט די קוואליטי פין די בחורים וואס קומט ארויס פין דארט?

[מוח שליט]

איבערקוקענדיג דיינע תגובות, פארשטיי איך אפשר דיין נקודה אזוי.
די זאגסט אז די מהלך פין התבדלות איז אז מכח די גרויסע נסיונות קען איך מיך נישט יעצט צופיל זארגען פאר יענעם. איך מיז מיך זארגען פאר מיר אליינס. אין סוף סוף האט יעדער בחירה. איך בין נישט מחויב אין איך טאר נישט ריזיקירען מיין נפש כדי אפשר צו ראטעווען יענעם. א בחינה פין חייך קודמים.
ממילא ווערט נישט די הצלחה געמאסטן לויט וויפיל מען האט געראטעוועט.

איך הער דיין פוינט.

אפשר קען מען נעמען דיין נקודה א טריט ווייטער, אז אפי' מיר זאלען וויסען אז די טאטעל סוקסעס רעיט וועט זיין אסאך העכער אהן התבדלות, וועט מען עס נאך אלץ נישט רעקאמענדירען. ווייל מצד איעדען יחיד קענען מיר נישט זאגען אז ער זאל זיך מער עקספויזען. ד.ה. אז דער יחיד וואס וויל האבען מער טשענס צו בלייבען איז אסאך בעסער אז ער זאל זיך האלטען ביי זיך אין נישט האבען חברים וואס זענען שוין אביסל אויף די אנדערע זייט. אפי' אז מיט דעם פארלירט מען די געלגענהייט פין צוריקברענגען נאך 10 אידן.

אינטערסאנטע פוינט.
איז דאס דיין נקודה?

[קווארטין]

און אויב איך מעג אריינהאקן א רגע, יעדער איז מודה אז ר' שר"ה איז געווען א גדול, און א צדיק, נאר זיי טענה'ן אז וויבאלד דייטשלאנד איז געווען זייער רעפארמירט האט ר' שר"ה פארשטאנען אז "דא" אין גירמאניע מוז מען נאכגעבן פארשידענע זאכן ווי למשל, לערנען לימודי חול, כ'מוז מודה זיין אז דעיס זאגיך מזכרוני פון וואס כאב אלץ צוזאם-געליינט, כ'בין נישט אויסגעקאכט אין דעטאלן, אבער פון די לעצטע פאר דפים דא קוקט מיר נישט עכט אויס אז די שרייבערס זענען יא אויסגעקאכט (אויב יא בעיט איך אנטשולדיגונג), איז, וואס איך וויל צו-קומען, כאב די אלע זאכן געליינט במשך די יארן, א סך גרויסע טענה'ן אז ווען ר' שר"ה וואלט ווען געוואוינט אין אונגארן העט ער וועין יא מסכים געווען צום טיילונג, עכ"פ.ס'קוקט אויס אז יש דברים בטענה זו, וויזוי האט דייטשלאנד אויסגעזען, און וויזוי אונגארן. מ'קען נאך מאכן א גאנצע אריכות דערפון, די דייטשע זענען געווען א סך רעפארמירט אבער מיט איין זאך, זיי זענען אן עהרן פאלק, יעקיש, יתכן אז ר' שר"ה האט געקאנט זיינע פאלקס-לייט און ער האט געוואוסט אז ס'עט נישט שאטן, וכך הוה.

[קאווע טרינקער]

איך זעה, טייערע קווארטין, אז דו האסט געליינט איבער רשר"ה פון די "טיילוג" זייט.
פון די בריווען פון רשה"ר, זיינע ספרים, זעהט מען קלאר זיין לכתחילה'דיגען מהלך. גארנישט קיין בדיעבד.

וואס דארפסטו מער, היינט איז דאך יעדער מודה ער איז גערעכט געווען

[קווארטין]

כ'מוז מודה זיין אז זיינע בריוון האב איך נישט געזען, סתם זיינע תורות יא, איך האב נאר נאכגעשריבן וואס כ'האב געהערט נאכזאגן, און דאכטזיך אז כ'האבעס געהערט נאכזאגן בשם סאטמער'ן רבין זצ"ל. הלואי כ'זאל זיין מער באהאווענט.
און יא, די טענה איז נישט אויף לכתחילה אדער בדיעבד, די טענה איז אז אין "זיין" פלאץ, אין דייטשלאנד האטער געהאלטן אזוי "לכתחילה".

[chaims]

סאטמאר רבי האט געזאגט וואס ער האט געהאלטן און עס אריינגעלייגט אין יענעם'ס מויל

[צדיקל]

לעיקוואוד, ווי שוין געזאגט, דער מציאות ווייזט נישט בעסער פאר די וואס גייען מיט רש"ר דרך, סא קיין ענדגילטיגע לעזונג איז עס נישט.

דעס וואס דו זאגסט בנוגע אן אנדערע פלאן פון דער וועלט עפ"י חז"ל, ד.ה. נישט בחירה בין טוב לרע, אדרבה צייכן עס צו, עס איז מיר אינטערעסאנט צו וויסן.

כאמור, אויב במציאות איז קיין איין וועג נישט בעסער, דאן אוודאי דארף מען גיין מיט רב הירש'ס וועג.

בחירה בין טוב לרע, מיט לעמוד בנסיונות, איז נישט די זעלבע זאך. און אפילו דאס איז נישט קלאר אין חז"ל. כל שכן אז לאו דווקא אז עס קומט ארויס פון דעם די מסקנה וואס דו האסט געצויגען פון דעם. אבער אריינגיין אין דאס אלץ ברויך גרויס אריכות.

אדרבה דאס מציאות ווייזט פארקערט, כבודו פון הרב רש"ר ז"ל במקומו מונח (און להבדיל רב קוק און JB וואס זיין שיטה איז געווען אויסצולערנען צו זיין אידן אין פאריז) זייער וועג איז טויטאלע דורכפאל, פאר די מלחמה איז אידישקייט אין דייטשלאנד געווען חרוב געווען פיל מיט השכלה.

געב א קוק נאך די מלחמה וויפיל אידן פון ינעם חדר זענען געבליבן ביי אידישקייט און וויפיל פון זיי זענען אוועק פון אידישקייט, לעומת זה פון חסידישן חדר וויפי זענען דעמאלס אוועקגעפאלן.
און נאך היינט וויפיל פאלן אוועק פון היימישע חדר זעירין אינין, און וויפיל פון יענע חדר ס'פאלן אוועק.

דאס ווייזט אז דער דרך האט מצליח געווען, איי אביסל פאלן דאך אוועק אין שושנה בלי קוצים, דאס ווייזט דער דער דרך המסלולה לנו מרבותינו ואבותינו דאס ארבעט