די בחירות אין ארץ ישראל

[איחוד פעלד]

אונז ווייסען דאך שוין פין לאנג אז דער רבי זי"ע האט געאסר'ט זיך משתתף זיין אין די בחירות, און רז"ל איז גרייט צו באצאלען מען זאל נישט וואטען, וכו'..

למעשה איז די פאליטיק אין ארץ ישראל אין די בחירות העכסט אינטרעסאנט, לאו דוקא די פרייער בחירות, נאר דוקא די פרומע, די פארטייען למיניהם וואס וואקסען ווי שוואמען נאך א רעגען.

דער עיקר האט מיר געכאפט דער אויג, וואס הרב אמנון יצחק האט דא געטוהן, ער האט געמאכט א אייגינער פארטיי, און ווי עס זעהט אויס גייט ער האבען פינעף בענקלעך (איך האף כ'האב גוט פארשטאנען), און די ש"ס ניקס פראבירען אים צו פארמאכען דורך כח "התורה" אז רב שטיינמאן און רב עובדי' יוסף זאלען ביידע ארויסגעבען א הוראה אז ער זאל צומאכען זיין פארטיי.

אויך האט הרב אמסלם, א ספרדי, וואס איז געווארען פאפולער בעיקר ביי די מעשה פין די סלאנימער ישיבה אין עמנואל (אזוי מיין איך), געפענט א פארטיי, און ש"ס געפינט זיך צווישען א וואנט אין ראוד אהן א ריקען ווי צו שטיין כמעט. און כמובן אז ר' עובדיה קען נישט צוזעהן אז ער זאל פארלירען זיין כח, האט ער שוין ביי זיין מוצ"ש שיעור אויף ראדיא, ווי ער לאזט געוועהנליך פאלען זיינע פערל ווערטער אויף די מנהגים פין די אשכנזים, בארעדט אמנון יצחק, גערופען מיט צונעמען וכו'.

אבער די אלע זאכען האבען נישט געהאלפען, ווייל דער פיסקעל פין אמנון יצחק איז מער ווי די כח "התורה" פין די אנדערע, און עס זעהט אויס אז ער קומט אריין מיט א קנאק, און די חברה פלאצען.

עס איז ממש א אינטרעסאנטע ערשיינונג די קאנטראס און חילוק פין די חרדים און חו"ל און די חרדים און אר"י, ווען דא ביי די בחירות האט מען כמעט נישט קיין שייכות מיט די בחירות, חוץ ממש אפאר טעג פריער ווי איינער לייגט נאך א אידישע קאנדידאט זאל לויפען פאר עפעס א לאקאלע נארישער פאסטען, און אלע מוסדות לייגען בריוו וכו', און רוב מענטשען לייגען די צעטעלך און מיסט קאסטען, מען נעמט די קינדער וואטען, ווייל זיי זענען מער עקסייטעד ווי די עלטערען. ווידער אין א"י, ווי יעדער איינער איז אויף געברויזט און מלא שיטות און מכאובים אויף אלע בחירות מיט די קאנדידאטען און מען רופט דעם שייגעץ, און דער תורה קומט אריין אינדערמיט, און יעדער פראבירט אויף צו ווייזען פארוואס עפ"י תורה "טאר" מען נישט וואטען פאר יענעם וכו'.

דא יעצט האט ר' אמסלם ארויס געגעבן א כרוז ווי ער שרייבט אז דער רמב"ם, יא דער רמב"ם, פין אלע גדולים, איז אויף זיין זייט. פארוואס? ווייל ער גייט מיט די שיטה אז די כולל אינגעלייט אין אר"י בטל'ן די צייט און מען ברויך גיין ארבעטען, און היות דער רמב"ם זאגט אז מען טאר נישט נעמען קיין שכירות פאר לערנען מיט אנדערע, קומט דאך אויס אז דער רמב"ם וואלט געשטימט פאר אים.

ווער ווייסט, אפשר וועט איינער נאך מאכען א פארטיי, א פארטיי חפץ חיים, ווי מען רעדט נישט קיין לשון הרע.........

[טעפל]

איך מיין אז עס איז גרינגער צו גיין מיט אמסלם ווי צו גיין מיט דיין "חפץ חיים פארטיי".

[עוד מישהו]

ס'איז זייער פריילעך דא אין די גאסן, די שסניקעס קענען גוט די ביזנעס פון פאשקעווילן, נישט נאר עדה מיט אתרא קדישא און נטורי קרתא.
ס'איז הויעך יום טוב דא. יעצט מיין נארישע שכל דיקטירט מיר, אז א פרומע מענטש וואס האט שכל און זיין רבי הייסט אים וואוטען, וועט שטימען פאר הרב אמסאלעם.

יעצט א הסבר פארוואס, איינער וואס טאר נישט וואוטען איז אינדרויסן פון אים רעד איך נישט, אבער איינער וואס האט נישט שכל, וועט וואוטען אגודה אדער ש"ס. איך וועל ענק זאגן פארוואס, איך פאר א דוגמא בין א חסיד פון א רבי וואס האט אסאך געטוען פאר אגודה, און די קהילה דא איז א גרויסע, צום ווייניגסטנס אזוי גרויס וואו בעלזא, אבער וואס האט אונזער חסידות באקומען פון אגודה?! א שפיי אין פרצוף! זייט תשמ"ט האט די חסידות קיינמאל קיין דעפוטאט נישט אריינגעשטעלט, דאס איז על אף אונז האמער דא טויזענטער שטימעס וואס גייען פאר אגודה.

דאס איז שוין נאכדעם וואס די פאליטישענס פון אגודה טוען וואס זיי ווילן, די מועצת גדולי התורה ביי די חסידים איז דיספאנקשענעל, די גדולים מאכן נישט אפ גארנישט, ס'איז אלס די זעלבע אלטע פנים'ער וואס טוען אלעס אומגעבעטן, דאס איז שוין נאכדעם וואס די אלטע מועצת גדולי התורה, האט געמאכט אזא זאך ווי טוירם לימיטס, דער וואס האט עס איינגעפירט איז געווען די גערער רבי זצ"ל, די היינטיגע גערע דעפוטאט ליצמאן איז שוין עטליכע קאדענציעס אין כנסת, און לויט די פארשריפטן פון זיין אייגענע רבי זצ"ל שוין נישט געמעגט לויפן, לויפט נאך אלץ.

ש"ס איז א פארטיי, וואס פרובירט צו פאראייביגען זייער ראסע דערנידערונג, דהיינו ספרדים. איך זאג נישט צווישן די פרומע איז דא ראסיזם, אבער זיי זענען פארנומען מיט דעם יומם ולילה, אויף עברית איז דא א ווארט, אחרי שניסו את הכל מוציאים את השד העדתי מהבקבוק, איבערגעטייטשט נאכדעם וואס מ'האט אלעס פרובירט (און ס'האט נישט געארבעט) שלעפט מען ארויס די ש-ד פון געמיינדע פון די באטל, אז יענער וויל מיך דערנידערן.

הצד השווה שביניהם, ביידע ווילן די פרומע זאלן נישט ארבעטן, (פאר ווער עס ווייסט נישט, אין ארץ ישראל איז דא א מושג חרדי חדש, א נייע פרומער, דאס איז איינער וואס גייט ארויס ארבעטן ער איז א נייער פרומער). זיי ווילן אונז זאלן בלייבן ארעמעלייט און נישט גיין ארבעטן.

[עוד מישהו]

איך האב פארגעסן צו שרייבן וועגן הרב אמסאלעם, ער האלט אז ווער עס וויל גיין ארבעטן, זאל מען העלפן גיין ארבעטן, אז איינער וויל שטודירן עפעס א פראפעסיע זאל מען אים געבן די כלים צו דעם. פארשטייט זיך איינער וויל לערנען געזונטערהייט, ס'איז נישט נאר א רמב"ם וואס זאגט אז מ'דארף ארבעטן. עשה שבתך חול ואל תצטרך לבריות.

איחוד פון וואו נעמסטו ער וועט האבן 5 בענקלעך? איך בין מסופק צו ער וועט האבן 50,000 וואוטס, דאס איז ווייניגער פון צוויי בענקלעך. די גאנצע מעשה האט ארויפגעלייגט אסאך שמוץ אויף אים.

[איחוד פעלד]

וואס מיינט דאס קאנדאנציעס?

[עוד מישהו]

קאדענציע איז א טערמין פון א ערוויילטע פאליטישען ביי אונזער פאל. די קאדענציע פון א פרעזידנט אין אמעריקע איז פיר יאר, און פון א סענאטאר זעקס יאר.
אין מדינת ישראל, איז די קאדענציע פון אן ערוויילטע פאליטישען נישט פונקטליך באשטימט, אבער ביז פיר און א האלב יאר בערך.

[משכיל]

און כמובן אז ר' עובדיה קען נישט צוזעהן אז ער זאל פארלירען זיין כח, האט ער שוין ביי זיין מוצ"ש שיעור אויף ראדיא, ווי ער לאזט געווענליך פאלן זיינע פערל ווערטער אויף די מנהגים פין די אשכנזים, בארעדט אמנון יצחק, גערופען מיט צונעמען וכו'.

א שיינעם דאנק פאר צו לייגען דעם ר' אויף הרב עובדיה, איך ווייס אבער נישט צו דאס מיינט רבי אדער עפעס אנדערש.

אין וועלכען חדר האסטו געלערענט, אויף טרופ?

[עוד מישהו]

טלח- טעות לעולם חוזר.

די פאמפלעט פון אגודה פאר די וואלן.

[יאיר]

עוד מישהוא, אויב איז טאקע אזוי אז אגודה טוט גארנישט אויף, פארוואס דארף מען בכלל גיין וואוטן?

[עוד מישהו]

עוד מישהוא, אויב איז טאקע אזוי אז אגודה טוט גארנישט אויף, פארוואס דארף מען בכלל גיין וואוטן?

מ'דארף טאקע נישט וואוטען פאר זיי, איך גיי זיכער נישט וואוטען פאר אגודה.

[יאיר]

מיין שאלה איז, וואס ברויך מען די גאנצע בחירות ביי פרומע אידן בכלל? וואו שטעקט דער חוב קדוש אויב מען טוט סייווי גארנישט אויף, בלויז צו ווייזן אז מיר האבן א כח? קענסט דאך שוין גיין וואוטן פאר סיי וועלכע פרייע פארטיי לויט ווי עס שמעקט דיר פאליטיש.

[טעפל]

ס'איז נישט קיין ספק אז ביי די נושא פון גיוס למשל טוט אביסל אויף אז ס'איז דא פרומע נציגים וואס קענען מאכן א מצב פון דעם, א שאד נאר אז אגודה גייט נישט מיט ש"ס זיי קענען סאך מער אויפטוען.

[עוד מישהו]

איך גיי טאקע נישט אפגעבן מיין שטימע פאר אגודה, צו זיי טוען אויף צו נישט ווייס איך נישט, וואס אבער יא, אויסנוצן די פרומע אידן וואס וואוטן יא פאר זיי דאס טוען זיי אויסערגעווענליך גוט.

הרב טעפל, קודם פאר זיי הייבן אן צו ארבעטן מיט ש"ס אינאיינעם, זאלן זיי קודם אנהייבן ארבעטן אינאיינעם ביי זיך, ליצמאן פארטראגט זיך נישט מיט פרוש, און זיי ביידע רייסן זיך מיט גפני און אלע פון זיי מיט אייכלער, וואס שלאגט זיך מיט די וויזשניצער מאזעס, בקיצור ס'איז איין גרויסע צעמישטע חתונה, וואס יעדער דארט מאכט שבת פאר זיך.

[טעפל]

דוקא זאגסטו זייער גוט, איך קען די זאך פון די נאנט..

[עוד מישהו]

אפשר וועט זיין בעסער אויב מ'מאכט אינגאנצן צו די פרומע פארטייען, אזוי קען מען שיסן צוויי פייגל מיט איין שאס. איינס, די פרייע וועלן זיך מער מוזן רעכענען מיט די פרומע, וויבאלד אלע פרומע ערוויילן דארט זייערע קאנדידאטן, צווייטנס די אינערליכע פאליטיק צווישן די פרומע, וועט נישט אזוי שטארק משפיע זיין אויף די פאליטיק פון א פארטיי וואס שפילט א פראנט אין די נאציאנאלע פאליטיק.

[פשוט-קאמפליצירט]

אויב איך וואלט געוואוינט און געוואיט אין ארץ ישראל, וואלט איך לכאורה געשטימט פאר "בית היהודי".

[יידל]

פארוואס?

[קלאר]

שיק נעמט נקמה אין די אשכנזים
ער שיקט דעם עולם שטומען מיט ש''ס

[היסטאריקער]

איך האב נישט געוויסט אז הרב שיק (איך מיין א סאטמארער תלמיד, אבער זיכער א חסיד מבית אבותיו) שטיצט די בחירות

[גוטע פינטעלך]

איך האב נישט געוויסט אז הרב שיק (איך מיין א סאטמארער תלמיד, אבער זיכער א חסיד מבית אבותיו) שטיצט די בחירות

מ'כלומר'שט שטיצט ער נישט אזוי זאגט ער שטענדיג, נאר וויבאלד זיין אחיזה אין א"י איז זיין קהילה אין עמנואל וואס זענען 99% ספרדים און זיי גייען במילא גיין שטימען, זאגט ער פאר זיי אז דאסמאל גייטס מיט ש"ס - ענקער שורש, ווי אויך קען זיין אז דאס איז שפיצל פון דרעי וחבריו צו מאכען אן אנשטעל אז ברסלב כולו איז פאר ש"ס, על אף זיי זענען באמת פאר'ן סיעה פון שלומי אמונים פון יהדות התורה (וואס ווערט שטארק רעפרעזענטריט אדורך מאיר רובינשטיין רה"ע ביתר עילית וואס איז מחסידי ברסלב).
און אלץ א זייטיגע קענדי פאר רב שיק ווערט זיין נאמען פאפולער און ווינדיקעטיט, והמבין יבין.

[לעמיל]

יעצט קומט פאר די כינוס דורך אגודה צו וועלען ג'
צו זעין לייו

[דעתי הענייה]

דער עיקר האט מיר געכאפט דער אויג, וואס הרב אמנון יצחק האט דא געטוהן, ער האט געמאכט א אייגינער פארטיי, און ווי עס זעהט אויס גייט ער האבען פינעף בענקלעך (איך האף כ'האב גוט פארשטאנען)

עס קומט מיר צו לאכן....
נישטא אפילו איין פאול וואס זאגט אז ער וועט אריבערגיין דעם אחוז החתימה (בערך זעכציג טויזענט שטימען) ער איז דער גרעסטער ליצנות אין ארץ ישראל, וואו ער גייט ארום זאגן אז ער גייט האבן „דאבל דידזשט„ מאנדאטען, ווען כפי הנראה גייט ער נישט האבן קיין איינס....

[עוד מישהו]

די איינציגסטע האפענונג וואס איך האב איז, אז הרב אמנון יצחק'ס פארטיי וועט אראפציפן א מאנדאט, (אביסל ווייניגער פון 30,000 שטימעס), פונקט גענוג אז ש"ס זאלזיך עסן אביסל.