דרשות ואגדות חז"ל

הלכה ואגדה, מוסר וחסידות
פארשפארט
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

פרשת גירושין המקוצר

שליחה דורך יאיר »

כדי צו ממחיש זיין מיין נקודה אז פון די ריזיגע צאל דרשות איז פשוט אוממעגליך אז אלעס זאל זיין אויסגעהאלטן לויט פשוט פשט, וועל איך מאכן אן עקספערימענט. איך האב נאכגעקוקט די דרשות וואס חז"ל דרש'נען אויף די פרשה פון גירושין (דברים כד), און איך האב ארויסגענומען אלע איבריגע ווערטער וואס פעלן נישט אויס, וואס פון זיי איז די גמרא מדייק אז זיי קומען צו ארויסלערנען אנדערע דרשות. פאלגנד איז פרשת גירושין המקוצר:
איש אשה והיה אם לא תמצא חן בעיניו

וויבאלד אלע אנדערע ווערטער פעלן נישט אויס, האט די גמרא פארשטאנען אז זיי קומען צו לאזן הערן פארשידענע דרשות. און מיינט נישט אז יעדע ווארט קומט אויף איין דרש. אויף יעדן ווארט איז דא פינף זעקס פארשידענע דרשות, א גרויס חלק פון זיי זענען בכלל נישט אין הלכות גירושין.
און דאס איז נאך בחסד, ווייל רש"י (כתובות עג ב) זאגט אז פון איש לערנט מען ארויס ולא קטן אז א קטן קען נישט מקדש זיין, און די גמרא (קידושין ז א) לערנט ארויס אשה ולא חצי אשה אז מען קען נישט מקדש זיין א האלבע פרוי, און דער רמב"ם זאגט (הל' גירושין פ"א ה"ב) אז פון והיה אם לא תמצא חן בעיניו לערנט מען ארויס אז מען קען מגרש זיין בעל כרחה. און דאס איז אויסער די דרשה פון רבי עקיבא אז אפילו מצא אחרת נאה הימנה קען ער איר גט'ן (נאר מען פסק'נט נישט אזוי). וויבאלד איך ווייס נישט אויב די אלע זענען ריכטיגע דרשות, האב איך זיי נישט גערעכנט. אויב איך האב מיך טועה געווען, דעמאלט באשטייט פרשת גירושין המקוצר פון... גארנישט.
דוכט זיך אז דאס נעמט אוועק יעדן צל של ספק אויב די דרשות זענען על פי שכל אדער נישט.
האדם לא נברא אלא להתענג
באניצער אוואטאר
יידל
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4922
זיך רעגיסטרירט: מוצ"ש פעברואר 25, 2012 11:44 pm
האט שוין געלייקט: 2328 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 4623 מאל

שליחה דורך יידל »

יאיר, דיין עקספערימענט איז נישט ריכטיג וויבאלד נישט אלע ווערטער פעלן נישט אויס לגמרי. פיל ווערטער דרש'נט מען וויבאלד די תורה וואלט געקענט נוצן אן אלטערנאטיווע אויסדרוק, אנדערע (אזוי ווי אשה) זענען נישט קיין "דרשות" נאר "דיוקים".
לא רעב ללחם. לא צמא למים.
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

קודם כל, אויף יעדער אלטערנאטיווע איז דא א צווייטע אלטערנאטיווע. עפעס מוז דאך די תורה שרייבן, ניין? אויב מען וויל מדייק זיין פון א ווארט מוז עס זיין גאר ספעציעל אז עס זאל זיין זייער מאדנע אז די תורה נוצט עס. צווייטנס, ווי איך האב געשריבן, איז דא מערערע דרשות פאר יעדן ווארט, לאמיר זאגן אז איין דרשה איז פאר'ן אלטערנאטיווע, וואס איז מיט די איבריגע. דריטנס, אשה ולא חצי אשה האב איך טאקע נישט גערעכנט ווייל איך האלט אז דאס איז פשוט א משמעות, אבער אלע אנדערע זענען ריכטיגע דרשות, ווי למשל לה לשמה, אדער כי יקח קיחה קיחה משדה עפרון וכדו'.
האדם לא נברא אלא להתענג
באניצער אוואטאר
יידל
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4922
זיך רעגיסטרירט: מוצ"ש פעברואר 25, 2012 11:44 pm
האט שוין געלייקט: 2328 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 4623 מאל

שליחה דורך יידל »

יאיר האט געשריבן:קודם כל, אויף יעדער אלטערנאטיווע איז דא א צווייטע אלטערנאטיווע. עפעס מוז דאך די תורה שרייבן, ניין? אויב מען וויל מדייק זיין פון א ווארט מוז עס זיין גאר ספעציעל אז עס זאל זיין זייער מאדנע אז די תורה נוצט עס.

כ'בין נישט מסכים. אויב גלויבט מען אז די תורה איז געשריבן געווארן בדקדוק רב ויתירה, דאן איז פשוט אז וויבאלד די תורה האט צוויי (אדער מער) אלטערנאטיוועס וויאזוי צו שרייבן עפעס, און זי נוצט דוקא איין אלטערנאטיווע איבער די אנדערע, קען מען שוין מדייק זיין דערפון.
יאיר"
צווייטנס, ווי איך האב געשריבן, איז דא מערערע דרשות פאר יעדן ווארט, לאמיר זאגן אז איין דרשה איז פאר'ן אלטערנאטיווע, וואס איז מיט די איבריגע. [/quote]
דאס איז סתם אזוי שווער, וואס טוט מען מיט דרשות חלוקות? זענען אלע מסיני? נאר איינס? און די אנדערע? טעותים?

[quote="יאיר האט געשריבן:
דריטנס, אשה ולא חצי אשה האב איך טאקע נישט גערעכנט ווייל איך האלט אז דאס איז פשוט א משמעות, אבער אלע אנדערע זענען ריכטיגע דרשות, ווי למשל לה לשמה, אדער כי יקח קיחה קיחה משדה עפרון וכדו'.

לה לשמה קען זיין א משמעות פונקט ווי אשה ולא חצי אשה. ביי כי יקח איז מעגליך אז די תורה וואלט געקענט נוצן אנדערע אויסדרוקן (כי ינשא?), אפילו אויב נישט, מיינע רבי'ס און חדר האבן געלערנט אז א גזירה שוה איז געווען מקובל אז עס איז פארהאן א גז"ש "קיחה קיחה" און חז"ל האבן געדארפט אפמאכן וועלכע קיחה צו פארגלייכן צו וועלכע קיחה. לפי זה איז דאס נישט קיין איבעריגע ווארט. דיין פרשת גירושין המקוצר איז באזירט בלויז אויף איבעריגע ווערטער, ניין?
לא רעב ללחם. לא צמא למים.
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

דאס מיינט אז פון יעדן לשון וואס די תורה וואלט גענוצט וואלטן מיר געהאט אן אנדער דיוק. וואס וואלט די תורה געדארפט טון אויב זי וויל סתם זאגן ווי אזוי מען איז מגרש א פרוי, אן קיין שום דיוקים?
דרשות חלוקות שטימט זייער גוט מיט מח שליט'ס מהלך אז די דרשות זענען מכח סברא. די פראבלעם איז אויב מען פסק'נט אלע דרשות.
לה לשמה (וואס מיינט אז בשעת'ן שרייבן דעם גט מוז מען שוין אינזין האבן אז מען שרייבט עס פאר איר) איז נישט קיין משמעות לויט די היינטיגע פארשטאנד (אפשר לויט מח שליט'ס יא - ערנסט גערעדט). אויב גזירה שוה איז נאר מקובל מסיני דעמאלט איז דאך דאס נישט על פי שכל. אגב, עס שטייט נישט אין ערגעץ אז יעדע גז"ש איז מקובל מסיני, עס שטייט נאר (ירושלמי כמדומה) אז מען מוז עס מקבל זיין פון א רבי און מ'קען עס נישט אליין זאגן, ווייל אויב אזוי קען מען דרש'נען יעדן ווארט ואין לדבר סוף. (דאס אליין איז שוין א פירכא צו דער מהלך פון מח שליט אז גז"ש איז אויך מכח שכל אז דאס דערמאנט די אנדערע פרשה, ווייל אויב אזוי איז עס גארנישט אנדערש פון א צווייטע דרש).
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום יאיר, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
האדם לא נברא אלא להתענג
kliger
ידיד השטיבל
ידיד השטיבל
הודעות: 287
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מערץ 26, 2012 7:31 pm
האט שוין געלייקט: 119 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 96 מאל

שליחה דורך kliger »

again,
everybody agrees that they had the understanding that the pusik or mishnah comes to darshen

but when they say a drash,how can they be so sure that this is the kavunah of the pusik

why do they say the dresh for 100%
its a 1% chance,because there is 99 other ways to darshen
באניצער אוואטאר
יאיר
שריפטשטעלער
שריפטשטעלער
הודעות: 4765
זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יוני 26, 2012 9:42 pm
האט שוין געלייקט: 6187 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 8320 מאל

שליחה דורך יאיר »

קלוגער'ס פוינט איז שטארק נוגע ווען עס קומט צו דרשות אויף ווערטער ווי "את" אדער "גם", וואס דארטן האט געווענליך די ווערטער נישט קיין שום שייכות מיט'ן דרש, קומט אויס אז עס איז פשוט אן אפענע טיר און מען קען אריינשטופן וואס מען וויל.
האדם לא נברא אלא להתענג
kliger
ידיד השטיבל
ידיד השטיבל
הודעות: 287
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מערץ 26, 2012 7:31 pm
האט שוין געלייקט: 119 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 96 מאל

שליחה דורך kliger »

א קליינע ביישפיל אויף יודל און יאיר לעיל
שבת דף קו
ולענין שבת לא פליגי והתניא הצד אחד משמנה שרצים האמורים בתורה החובל בהן חייב דברי ר' יוחנן בן נורי וחכמים אומרים אין עור אלא למה למה שמנו חכמים


[אמר רב] אדא בר מתנה תריץ הכי וחכמים אומרים לענין טומאה אין עור למה שמנו חכמים

מען רעדט קלאר פון שבת,אבער כדי צו פארענפערן זאגט מען דאס

אזוי איז דא טויזענטער סיי אין פסוקים זיי אין משניות און ברייתות

און עס גייט ווייטער אראפ
kliger
ידיד השטיבל
ידיד השטיבל
הודעות: 287
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג מערץ 26, 2012 7:31 pm
האט שוין געלייקט: 119 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 96 מאל

שליחה דורך kliger »

דרך אגב זענען נאך דא היינט אידן וואס האבן אנדערע קבלות?
למשל די שומרונים
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

יאיר האט געשריבן: איך קויף זייער שווער אפ מח שליט'ס אויסרייד אז מען האט פארגעסן די פונקטליכע לשונות פון משנה וברייתא'ס. אויב זענען זיי טאקע אזוי פעלערדיג, דעמאלט שטייט תורה שבעל פה אויף הינערישע פיס. בכלל דארף מען וויסן אז מיר זעען דא א טרענד, כמעט יעדער וואס לערנט גמרא שטויסט זיך אן אין יעדע פאר שורות אין דרשות און אוקימתות וואס זענען נישט לויט די היינטיגע פארשטאנד. ווי האט בריסקער רב געזאגט, אז א פרוי'ס מאן שטארבט איין מאל איז עס צוליב א הארץ אטאקע, א צווייטן מאל איז עס צוליב קענסער, א דריטער מאל איז מסתבר אז ס'איז דא איין סיבה צו אלע מיתות, די פרוי איז א קטלנית.


קינד אין קייט ווייסט אז עס איז דא א געוואלדיגע שכחת התורה מדור דור. אנגעהויבען פין פארלירען נבואה וואס דאס האט אוועקגענומען די דביקות צום אייבערשטען וואס דאס איז באמת די גאנצע מכווין פין אלסדינג, ביז די שכחה פין דאס אז מיר האבען פארלוירען דעם "לעצטען גדול משרידי דור הישן" וואס מען זאגט ביי יעדע דריטע לווי'. אין נישט פארגעסען אז ראשונים כמלאכים, אין די מה נעני אנן אבתריה, אין לבם פתוח כאולם ועוד ועוד.
מיט דעם אלעם איז די תורה שבעל פה בכלל נישט אויף הינערישע פיס. די גאנצע סיסטעם פין תורה שבעל פה אין איר קיום איז אין לך אלא כהן שבימיך. יפתח בדורו כשמואל בדורו, אתם אפי' מוטעים, אפי' אומר לך על ימים שהוא שמאל. אין ווי איך האב אויבען געברענגט בשם די גר"א אז נצחוני בני, אז נאר דורך פארשטיין אז מיר גייען ארבעטן מיט וואס מיר האבען אין מיר ווילען זיך אפי' נישט רעכנען מיט בת קול אדער גילוי אלי', נאר אזוי איז דא נצחיות התורה. דאס איז די איינציגע סיסטעם אין אויך גאר א לאגישער צוגאנג. ווייל וואס איז די אנדער אפציע, צו הייבן הענט אין פארטיג? נאך דערצו אז מען פארשטייט אז די אלע פרטים איז נישט אזא נפק"מ פאר גאט. ער וויל אז דו זאלסט זיין ערענסט אין וועלען טון וואס ער הייסט. אין דאס געשעט מיטן ערענסט פרובירין צו כאפען וואס ער האט געזאגט מיט די כלים אין חומר וואס די פארמאגסט.
גארנישט אויף די וועלט איז פערפעקט. קאפיטאליזם איז גאר ווייט פין פערפעקט. דעמאקראסי איז גאר ווייט פין פערפעקט, וכמאמר החכם טשורטשיל,
Democracy is the worst form of government, except for all those other forms that have been tried from time to time
מיר ארבעטען מיט וואס מיר האבען. די זעלבע איז בנוגע תורה שבעל פה. צו האבען א קארפוס פין טעקסטס וואס פאר הונדערטער יארען איז געווען איבערגעגעבן נאר בעל פה, איז א רעצעפט פאר א חורבן. אבער דאס איז וואס מיר האבען.
ובלא כל הנ"ל, דארפסטו פארשטיין אז דיין רופען הינערישע פיס טוישט נישט דעם פאקט אז עס איז געווען גאר גאר גאר פעלערהאפטיג מיט גאר אסאך גרייזען. זאג דו מיר צו עס לייגט זיך דיר איין מינוט אויפען שכל אנדערש. כזה ראה וקדש. ליוו וויט איט.
אויך פארשטיי אז בסך הכל וואס זענען די טעותים? די אמוראים האבען דאך בדרך כלל נישט אקצעפטירט זאכען וואס איז זיי געווען נגד זייער הבנה. אז זיי האבען פארשטאנען קלאר אנדערש האבען זיי טאקע גשפילט מיטן טעקסט כפי העולה על רוחם. איז דעם נישט דא טויזענטער הלכות וואס איז בכלל נישט דא קיין גיידענס פין א משנה אדער ברייתא וויאזוי זיך צו פירען? ווען זיי האבען געהאט א משנה אדער ברייתא וואס האט נישט געשטימט האבען זיי געטון די ריכטיגע זאך. זיי האבען געזאגט, ליסטען, מיר האבען גאר א שוואכע סיסטעם פין כתיבה ומסירה מדור דור, מיר ווייסען נישט וויפיל ווערטער פעלען פין די משנה אדער ברייתא, מיר גייען דעריבער נישט אוועקגיין פין אונזער הבנה אינעם נושא, מיר וועלן ליבערשט זאגען אז די טעקסט איז קאמפראמייסד, ווי איידער מיר זאלען טון זאכען וואס מיר האלטען אנדערש. וועגן דעם האבען זיי טאקע געזאגט אז טאמער איינער לערנט נאר משנה איז ער פין די מבלי העולם.
איך פארשטיי אינגאנצען נישט דיין פארבלעם מיט דעם.
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום מוח שליט, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

יאיר האט געשריבן:מיין פוינט איז אז פון די גרויסע כמות פון דרשות וואס חז"ל האבן איז פשוט אוממעגליך אז יעדע איינציגע דרשה זאל זיין אויסגעהאלטן על פי שכל

די גרויסע כמות איז געווען געבויט אויף מיליאנען שעה'ן שטודירען די טעקסטס. נעם אזא מענטש ווי שמעון העמסוני, ער האט לכאורה געמאכט פאר זיך א מעידזאר פרויעקט פין דרשנ'ן אלע את'ן פין די תורה. עס איז משמע אז די ווייטאג פין אוועקווארפען זיין גאנצע הארוואניע איז געווען זייער גרויס. זיינע תלמידים וואס זענען ווארשיינליך געווען א חלק פינעם פרויעקט האבען געוויינט צו אים אין געזאגט רבי וואס וועט זיין מיט די גאנצע ארבעט אויף אלא את'ן ביז אהער. ער האט זיי געמוזט בארואיגען מיטן זאגען אז כשם שמקבל שכר על הדרישה כך אקבל שכר על הפרישה.
נו ראה זה פלא. שמעון העמסוני ווערט נישט דערמאנט קיין איין איינציג מאל אין ש"ס אויסער דא. מיט איין קליינע אנעקדאט זעהסטו א גרופע חכמים, א רבי מיט זיינע תלמידים וואס האבען אריינגעלייגט א גרויסע מספר שעהן אין א געוויסע מהלך פין דרש. מיר האבען נישט קיין מושג וויפיל נאך טויזענטער עס איז געווען אזוי.
פארשטייט זיך אז מען קען נישט שרייבען דעם גאנצען שקלא וטריא פין די בעק ענד פארטה וואס איז פארגעקומען אויף יעדע דרשה. הזמן יוכלו והם לא יכלו. נאך דערצו מיט די כלי הכתיבה פין בימים ההם. מען האט זיך רוב מאל איינגעחזרט די מסקנות הדבירם וזהו.
דעס אז אין חדר אין ישיבה האט מען אונז נישט מסביר געווען די דרשות אויף א לאגישען אופן מיינט גארנישט. מען האט אונז גאר אסאך זאכען געלערנט אין חדר וואס איז נישט ריכטיג.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

יאיר האט געשריבן:כדי צו ממחיש זיין מיין נקודה אז פון די ריזיגע צאל דרשות איז פשוט אוממעגליך אז אלעס זאל זיין אויסגעהאלטן לויט פשוט פשט, וועל איך מאכן אן עקספערימענט. איך האב נאכגעקוקט די דרשות וואס חז"ל דרש'נען אויף די פרשה פון גירושין (דברים כד), און איך האב ארויסגענומען אלע איבריגע ווערטער וואס פעלן נישט אויס, וואס פון זיי איז די גמרא מדייק אז זיי קומען צו ארויסלערנען אנדערע דרשות. פאלגנד איז פרשת גירושין המקוצר:
איש אשה והיה אם לא תמצא חן בעיניו

וויבאלד אלע אנדערע ווערטער פעלן נישט אויס, האט די גמרא פארשטאנען אז זיי קומען צו לאזן הערן פארשידענע דרשות. און מיינט נישט אז יעדע ווארט קומט אויף איין דרש. אויף יעדן ווארט איז דא פינף זעקס פארשידענע דרשות, א גרויס חלק פון זיי זענען בכלל נישט אין הלכות גירושין.
און דאס איז נאך בחסד, ווייל רש"י (כתובות עג ב) זאגט אז פון איש לערנט מען ארויס ולא קטן אז א קטן קען נישט מקדש זיין, און די גמרא (קידושין ז א) לערנט ארויס אשה ולא חצי אשה אז מען קען נישט מקדש זיין א האלבע פרוי, און דער רמב"ם זאגט (הל' גירושין פ"א ה"ב) אז פון והיה אם לא תמצא חן בעיניו לערנט מען ארויס אז מען קען מגרש זיין בעל כרחה. און דאס איז אויסער די דרשה פון רבי עקיבא אז אפילו מצא אחרת נאה הימנה קען ער איר גט'ן (נאר מען פסק'נט נישט אזוי). וויבאלד איך ווייס נישט אויב די אלע זענען ריכטיגע דרשות, האב איך זיי נישט גערעכנט. אויב איך האב מיך טועה געווען, דעמאלט באשטייט פרשת גירושין המקוצר פון... גארנישט.
דוכט זיך אז דאס נעמט אוועק יעדן צל של ספק אויב די דרשות זענען על פי שכל אדער נישט.

פליז צייכען אהן די ספעציפישע דרשות. די אלע דרשות וואס די ברענגסט יא דא, איז בכלל נישט פשט אז עס דארף ווען נישט צו שטיין. "איש" מיינט א גדול. אשה מיינט א גאנצע פרוי. אם לא תמצא חן איז דאך קלאר אז ער איז דער וואס איז מחליט. אין ר' עקיבא איז גערעכט דאס שטייט אין פסוק. אגב, וואס הייסט מען פסקנט נישט אזוי? מען קען נישט גט'ן פלעין פאר גארנישט?
דעריבער בעט איך ברענג אראפ די אלע אנדערע דרשות וואס לכבוד דעם האסטו דאס ארויגענומען פינעם טעקסט. שקויעך.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

מוח שליט האט געשריבן:
יאיר האט געשריבן:מיין פוינט איז אז פון די גרויסע כמות פון דרשות וואס חז"ל האבן איז פשוט אוממעגליך אז יעדע איינציגע דרשה זאל זיין אויסגעהאלטן על פי שכל

די גרויסע כמות איז געווען געבויט אויף מיליאנען שעה'ן שטודירען די טעקסטס. נעם אזא מענטש ווי שמעון העמסוני, ער האט לכאורה געמאכט פאר זיך א מעידזאר פרויעקט פין דרשנ'ן אלע את'ן פין די תורה. עס איז משמע אז די ווייטאג פין אוועקווארפען זיין גאנצע הארוואניע איז געווען זייער גרויס. זיינע תלמידים וואס זענען ווארשיינליך געווען א חלק פינעם פרויעקט האבען געוויינט צו אים אין געזאגט רבי וואס וועט זיין מיט די גאנצע ארבעט אויף אלא את'ן ביז אהער. ער האט זיי געמוזט בארואיגען מיטן זאגען אז כשם שמקבל שכר על הדרישה כך אקבל שכר על הפרישה.
נו ראה זה פלא. שמעון העמסוני ווערט נישט דערמאנט קיין איין איינציג מאל אין ש"ס אויסער דא. מיט איין קליינע אנעקדאט זעהסטו א גרופע חכמים, א רבי מיט זיינע תלמידים וואס האבען אריינגעלייגט א גרויסע מספר שעהן אין א געוויסע מהלך פין דרש. מיר האבען נישט קיין מושג וויפיל נאך טויזענטער עס איז געווען אזוי.
פארשטייט זיך אז מען קען נישט שרייבען דעם גאנצען שקלא וטריא פין די בעק ענד פארטה וואס איז פארגעקומען אויף יעדע דרשה. הזמן יוכלו והם לא יכלו. נאך דערצו מיט די כלי הכתיבה פין בימים ההם. מען האט זיך רוב מאל איינגעחזרט די מסקנות הדבירם וזהו.
דעס אז אין חדר אין ישיבה האט מען אונז נישט מסביר געווען די דרשות אויף א לאגישען אופן מיינט גארנישט. מען האט אונז גאר אסאך זאכען געלערנט אין חדר וואס איז נישט ריכטיג.

וואס איז געשען מיט אלע הונדרעטר הלכות וואס שמעון בן עמסוני האט געדרשנט פון אלע 'את'? איז דא און תלמוד א דרש אויף אלע את'ן?
למעשה האט דאך זיין תלמוד געזאגט לרבות תילמידי חכמים.
אויב ווארפט ער אוועק אלע דרשת וואס טוט זיך מיט די אלע געקינצלטע את'ן פלוצלינג האט ער געזען אלע את'ן שטימען?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

מוח שליט האט געשריבן:
יאיר האט געשריבן:כדי צו ממחיש זיין מיין נקודה אז פון די ריזיגע צאל דרשות איז פשוט אוממעגליך אז אלעס זאל זיין אויסגעהאלטן לויט פשוט פשט, וועל איך מאכן אן עקספערימענט. איך האב נאכגעקוקט די דרשות וואס חז"ל דרש'נען אויף די פרשה פון גירושין (דברים כד), און איך האב ארויסגענומען אלע איבריגע ווערטער וואס פעלן נישט אויס, וואס פון זיי איז די גמרא מדייק אז זיי קומען צו ארויסלערנען אנדערע דרשות. פאלגנד איז פרשת גירושין המקוצר:
איש אשה והיה אם לא תמצא חן בעיניו

וויבאלד אלע אנדערע ווערטער פעלן נישט אויס, האט די גמרא פארשטאנען אז זיי קומען צו לאזן הערן פארשידענע דרשות. און מיינט נישט אז יעדע ווארט קומט אויף איין דרש. אויף יעדן ווארט איז דא פינף זעקס פארשידענע דרשות, א גרויס חלק פון זיי זענען בכלל נישט אין הלכות גירושין.
און דאס איז נאך בחסד, ווייל רש"י (כתובות עג ב) זאגט אז פון איש לערנט מען ארויס ולא קטן אז א קטן קען נישט מקדש זיין, און די גמרא (קידושין ז א) לערנט ארויס אשה ולא חצי אשה אז מען קען נישט מקדש זיין א האלבע פרוי, און דער רמב"ם זאגט (הל' גירושין פ"א ה"ב) אז פון והיה אם לא תמצא חן בעיניו לערנט מען ארויס אז מען קען מגרש זיין בעל כרחה. און דאס איז אויסער די דרשה פון רבי עקיבא אז אפילו מצא אחרת נאה הימנה קען ער איר גט'ן (נאר מען פסק'נט נישט אזוי). וויבאלד איך ווייס נישט אויב די אלע זענען ריכטיגע דרשות, האב איך זיי נישט גערעכנט. אויב איך האב מיך טועה געווען, דעמאלט באשטייט פרשת גירושין המקוצר פון... גארנישט.
דוכט זיך אז דאס נעמט אוועק יעדן צל של ספק אויב די דרשות זענען על פי שכל אדער נישט.

פליז צייכען אהן די ספעציפישע דרשות. די אלע דרשות וואס די ברענגסט יא דא, איז בכלל נישט פשט אז עס דארף ווען נישט צו שטיין. "איש" מיינט א גדול. אשה מיינט א גאנצע פרוי. אם לא תמצא חן איז דאך קלאר אז ער איז דער וואס איז מחליט. אין ר' עקיבא איז גערעכט דאס שטייט אין פסוק. אגב, וואס הייסט מען פסקנט נישט אזוי? מען קען נישט גט'ן פלעין פאר גארנישט?
דעריבער בעט איך ברענג אראפ די אלע אנדערע דרשות וואס לכבוד דעם האסטו דאס ארויגענומען פינעם טעקסט. שקויעך.

ווען ספעלט אויס מיינט איש מלאך גבריאל ד"ה וימצאהו איש: זה גבריאל [שנאמר (דניאל ט' כ"א) "והאיש גבריאל"].ויאבק איש עמו שרו של עישו.
פארוואס מיינט אשה א גאנצע דוקא?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

שבת ניים ליינען איז מיר שווער געווארן פארוואס קען נישט והיו לטוטפות בין עיניך מיינען ביו עיניך ממש?
"גובה שבראש מנלן? דת"ר: בין עיניך - זו גובה שבראש; אתה אומר: זו גובה שבראש, או אינו אלא בין עיניך ממש? נאמר כאן בין עיניך ונאמר להלן (דברים יד) לא תשימו קרחה בין עיניכם למת, מה להלן בגובה שבראש מקום שעושה קרחה, אף כאן בגובה של ראש מקום שעושה קרחה; ר' יהודה אומר: אינו צריך, אמרה תורה: הנח תפילין ביד הנח תפילין בראש, מה להלן במקום הראוי ליטמא בנגע אחד, אף כאן במקום הראוי ליטמא בנגע אחד, לאפוקי בין עיניך דאיכא בשר ושער, דאיכא שער לבן ואיכא נמי שער צהוב"
וואס איז שלעכט מיט פשוט פשט?
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

נולד מאוחר האט געשריבן:וואס איז געשען מיט אלע הונדרעטר הלכות וואס שמעון בן עמסוני האט געדרשנט פון אלע 'את'? איז דא און תלמוד א דרש אויף אלע את'ן?
למעשה האט דאך זיין תלמוד געזאגט לרבות תילמידי חכמים.
ער האט דאס ליידער דיליטעד אין אויך ארויסגעווארפען פינעם רעסייקעל בין. עס איז נישט געווען נאך א גאווערנמענט גרענט פאר דעם פרויעקט, ואתכם הסליחה :lol:
נולד מאוחר האט געשריבן:אויב ווארפט ער אוועק אלע דרשת וואס טוט זיך מיט די אלע געקינצלטע את'ן פלוצלינג האט ער געזען אלע את'ן שטימען?
עיין לעיל מה שכתבתי. ער איז געווען אן די פענס [שטארק מסופק] צו זיין תלמיד יאיר איז גערעכט אז די אלע את'ן זענען סתם יפוי הלשון אין מען קען נישט עכט ארויסלערנען, אדער זיין תלמיד מוח'ל איז גערעכט אין די אלא שטארק שטימפינגע את'ן קען מען יא דרשענען. נאך אסאך אהין אין צוריק אין חדר הקאווע פין די תלמידים איז ער געקומען צו א מסקנא אז מוח איז גערעכט, שטייטסעך. אבער ליידער ליידער, נצחו אראלים את המצוקים, די את ה' אלהיך תירא האט אים געמאכט טוישען זיין מיינד.
כ'דענק נאך ווי היינט יאיר'ס gloating look, דעמאלטס. איך האב געטרייט איינצוטענהן אז מען קען דאך מרבה זיין תלמידי חכמים, אבער דא האט יאיר פארפירט אז דזאסט דע אדער דעי האסטו געזאגט פאר לעיקוואד אז די עיקר העיקרים פין די תורה איז צו געדענקען אז אין עוד מלבדו, אין דא ביסטו גרייט צו זאגען אז די פסוק לייגט צו נאך זאכען צו די איינציגקייט פין גאט, האו דעיר יו. בשפה רפה האב איך געענטפערט שאין החי יכול להכחיש את החי אין איך געב אויף.
אבער אבער מען דארף זיך קיינמאל נישט מייאש זיין. דער גרעסטער ביי אידן האט געכאפט די נקודה אין געזאגט. אוודאי קען מען גארנישט צושטעלען צום אייבערשטען. אבער מיר רעדן פין אונזער פרעספעקטיוו. מיר זענען דאך מוגבלים. מיר דארפען ארבעטען מלמטה למעלה. מיר קענען נישט גראד ארבעטן מיט די ריין פילאזאפישער מושג פין בלי גבול. מיר דארפען שפירען די ליבשאפט צו די מהלך פין אחדות [nirvana if you will] דורך זעהן דעם תלמיד חכם'ס אחדותדיג, אין עוד מלבדו'דיגער לעבען. אז מיר וועלען ליב האבען צו זיין נאנט צו אן עכטען תלמוד חכם [אהבה], אין ציטערען פין פארלירען די נאנשאפט [יראה], וועלן מיר עווענטואל אנקומען צו אחדות פאר די סעיק אף אחדות [אין נישט אפי' וועגן dukka]. ד.ה. איינמאל מיר וועלן זיין אין א יראה מאוד mode, אין מורא האבען פין א תלמיד חכם מכח זיין ענין פין אחדות אין דביקות בה', וועלן מיר זיך גאנץ גרינג קענען אביסל מער מעמיק זיין אין אט דעם יראה, אין פשוט מורא האבען פין פארלירען די ריינע אחדות זעלבסט.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

אמר רב כהנא כד הוינא בר תמני סרי שנין והוה גמירנא ליה לכוליה תלמודא, ולא הוה ידענא דאין מקרא יוצא מידי פשוטו.
יתכן אזוי ווי עם איז געווען נאך אסאך נאר זיי זענען דאס געוואר געווארן כד הוינא בר שמונים.
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

נולד מאוחר האט געשריבן:ווען ספעלט אויס מיינט איש מלאך גבריאל ד"ה וימצאהו איש: זה גבריאל [שנאמר (דניאל ט' כ"א) "והאיש גבריאל"].ויאבק איש עמו שרו של עישו.
פארוואס מיינט אשה א גאנצע דוקא?


ווען ס'מאכט סענסט אז לא בא הכתוב לסתום אלא לפרש, אין אויך אז מלאך גבריאל איז א שם המושאל ווען מען וויל ארויסברענגען ווי די השגחה עליונה פירט זיין וועלטעל אין איז מסבב די אידן אריין אין מצרים. יא, זאגט דער מדרש, דו מיינסט אז עס האט ממש געפעלט א האר אז עס זאל גארנישט קומען פין די גאנצע יוסף פרשה נאר פונקט האט עפעס אן "איש" אונטערגעהערט זייער געשפרעך, עפעס א fluke איז דא געשעהן. ווייסעחוואס, דער מיסטירעיזער 'איש' וואס האט געטוישעט דעם באלאנס פינעם גאנצען מאורע דארך עפעס א קליינע אונטערהערעכטס, איז דא צו ווייזען די קלייניקע אין שטילע וועגען פין גאט. אט די קלייניקע מאורעות איז ווי גאט שפילט, אט דארט איז זיין שליח גבריאל. אזוי מען זעהט טאקע "והאיש גבריאל", אז דער מלאך גבריאל רופט מען אויך אהן איש.
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 2 אום מוח שליט, רעדאגירט געווארן 0 מאל בסך הכל.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

נולד מאוחר האט געשריבן:אמר רב כהנא כד הוינא בר תמני סרי שנין והוה גמירנא ליה לכוליה תלמודא, ולא הוה ידענא דאין מקרא יוצא מידי פשוטו.
יתכן אזוי ווי עם איז געווען נאך אסאך נאר זיי זענען דאס געוואר געווארן כד הוינא בר שמונים.

נו, וואס איז פשט דא? סתם משוגע? אבערוואס, זיי האבען געוואוסט אז די תורה איז פיל מיט רמזים. איז דאך אויב אזוי זייער יתכן אז איינמאל איך כאפ דעם רמז פין דעם פסוק דארף איך נישט קימערן אפי' מיטן פשוט פשט. איז ער געוואויר געווארען ביי די אכטצען אז ניין די שיינקייט פין די תורה איז אז אפי' איך האב א פסוק ווי איך זע קלאר אז דעי פסוק דא האט מען געמיינט אסאך רמזימלעך, זאלסטו וויסען אז דער כותב התורה האט נאך אלץ געשריבען אויף אזא אופן אז דער פשוט פשט זאל אויך זיין ריכטיג. אין די פשוט פשט קומט דיר אויף עפעס לערנען.
כעין ווען א מענטש א קליגער מענטש געבט א משל כדי מסביר זיין עפעס א טיפע נקודה. מאכט ער די משל אזוי אז פינעם ציור המשל קענסטו אויך האבען א געוויסע לימוד. לערען דעם משל אויך גוט אפ. לויף נישט נאר צום נמשל.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

מוח שליט האט געשריבן:
יאיר האט געשריבן:וען ספעלט אויס מיינט איש מלאך גבריאל ד"ה וימצאהו איש: זה גבריאל [שנאמר (דניאל ט' כ"א) "והאיש גבריאל"].ויאבק איש עמו שרו של עישו.
פארוואס מיינט אשה א גאנצע דוקא?


ווען ס'מאכט סענסט אז לא בא הכתוב לסתום אלא לפרש, אין אויך אז מלאך גבריאל איז א שם המושאל ווען מען וויל ארויסברענגען ווי די השגחה עליונה פירט זיין וועלטעל אין איז מסבב די אידן אריין אין מצרים. יא, זאגט דער מדרש, דו מיינסט אז עס האט ממש געפעלט א האר אז עס זאל גארנישט קומען פין די גאנצע יוסף פרשה נאר פונקט האט עפעס אן "איש" אונטערגעהערט זייער געשפרעך, עפעס א fluke איז דא געשעהן. ווייסעחוואס, דער מיסטירעיזער 'איש' וואס האט געטוישעט דעם באלאנס פינעם גאנצען מאורע דארך עפעס א קליינע אונטערהערעכטס, איז דא צו ווייזען די קלייניקע אין שטילע וועגען פין גאט. אט די קלייניקע מאורעות איז ווי גאט שפילט, אט דארט איז זיין שליח גבריאל. אזוי מען זעהט טאקע "והאיש גבריאל", אז דער מלאך גבריאל רופט מען אויך אהן איש.

איך בין נישט קלאר וואס די שרייבסט. האבן חז"ל באמת געהאלטן אז סאיז געווען א מלאך גבריאל אדער סאיז א משל אויף עפס?
דרך אגב חז"ל האבן זייער גוט געקענט מסביר וואס זיי ווילן זאגן. אויב ווילן זיי לערנען דיין לימוד וואלט זיי גארנישט אפגעהאלטן זיי זאלן דאס ארויס שרייבען. אז די תלמוד וואלט געווען פופציג בענדער אנשטאט צוואנציג וואלטן זיי נישט געהאט א פראבלעם. להגדיל תורה ולהאדיר.
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

נולד מאוחר האט געשריבן:איך בין נישט קלאר וואס די שרייבסט. האבן חז"ל באמת געהאלטן אז סאיז געווען א מלאך גבריאל אדער סאיז א משל אויף עפס?
וואס מיינט א מלאך?
נולד מאוחר האט געשריבן:דרך אגב חז"ל האבן זייער גוט געקענט מסביר וואס זיי ווילן זאגן. אויב ווילן זיי לערנען דיין לימוד וואלט זיי גארנישט אפגעהאלטן זיי זאלן דאס ארויס שרייבען. אז די תלמוד וואלט געווען פופציג בענדער אנשטאט צוואנציג וואלטן זיי נישט געהאט א פראבלעם. להגדיל תורה ולהאדיר.
קאם אן, זיי אויפריכטיג, לעולם ישנה אדם לתלמידו דרך קצרה. אמאל אמאל ווען עס איז גאר שיינע טיפע זאכען אפי' ס'איז נישט נוגע למעשה האט די גמרא דאך געוואלט שרייבען טיפע הגדרות אין שור בור מבעה הבער וכדו'. אבער דאס איז אוודאי נישט על הכלל כולו יצאה.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
נולד מאוחר
חבר ותיק
חבר ותיק
הודעות: 3833
זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אפריל 09, 2012 9:21 pm
האט שוין געלייקט: 3807 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 1797 מאל

שליחה דורך נולד מאוחר »

מוח שליט האט געשריבן:
נולד מאוחר האט געשריבן:אמר רב כהנא כד הוינא בר תמני סרי שנין והוה גמירנא ליה לכוליה תלמודא, ולא הוה ידענא דאין מקרא יוצא מידי פשוטו.
יתכן אזוי ווי עם איז געווען נאך אסאך נאר זיי זענען דאס געוואר געווארן כד הוינא בר שמונים.

נו, וואס איז פשט דא? סתם משוגע? אבערוואס, זיי האבען געוואוסט אז די תורה איז פיל מיט רמזים. איז דאך אויב אזוי זייער יתכן אז איינמאל איך כאפ דעם רמז פין דעם פסוק דארף איך נישט קימערן אפי' מיטן פשוט פשט. איז ער געוואויר געווארען ביי די אכטצען אז ניין די שיינקייט פין די תורה איז אז אפי' איך האב א פסוק ווי איך זע קלאר אז דעי פסוק דא האט מען געמיינט אסאך רמזימלעך, זאלסטו וויסען אז דער כותב התורה האט נאך אלץ געשריבען אויף אזא אופן אז דער פשוט פשט זאל אויך זיין ריכטיג. אין די פשוט פשט קומט דיר אויף עפעס לערנען.
כעין ווען א מענטש א קליגער מענטש געבט א משל כדי מסביר זיין עפעס א טיפע נקודה. מאכט ער די משל אזוי אז פינעם ציור המשל קענסטו אויך האבען א געוויסע לימוד. לערען דעם משל אויך גוט אפ. לויף נישט נאר צום נמשל.

סא געוויסע פון חז"ל האבו געקענט אלט זיין 80 יאר און זיך נישט געקימערט מיט פשט ווייל זיי זענען געווען ביזי מיט רמזליך?
מוח שליט
היימישער באניצער
היימישער באניצער
הודעות: 493
זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 26, 2012 9:24 pm
האט שוין געלייקט: 83 מאל
האט שוין באקומען לייקס: 433 מאל

שליחה דורך מוח שליט »

נולד מאוחר האט געשריבן:שבת ניים ליינען איז מיר שווער געווארן פארוואס קען נישט והיו לטוטפות בין עיניך מיינען ביו עיניך ממש?
"גובה שבראש מנלן? דת"ר: בין עיניך - זו גובה שבראש; אתה אומר: זו גובה שבראש, או אינו אלא בין עיניך ממש? נאמר כאן בין עיניך ונאמר להלן (דברים יד) לא תשימו קרחה בין עיניכם למת, מה להלן בגובה שבראש מקום שעושה קרחה, אף כאן בגובה של ראש מקום שעושה קרחה; ר' יהודה אומר: אינו צריך, אמרה תורה: הנח תפילין ביד הנח תפילין בראש, מה להלן במקום הראוי ליטמא בנגע אחד, אף כאן במקום הראוי ליטמא בנגע אחד, לאפוקי בין עיניך דאיכא בשר ושער, דאיכא שער לבן ואיכא נמי שער צהוב"
וואס איז שלעכט מיט פשוט פשט?

די האלטסט אז פשוט פשט מיינט עס די נאז? וואס מיינט פשוט אז די תורה זאל זיין ווי א צירונג צווישען דיינע אויגען? די תורה איז נישט קיין צירונג. אוודאי מיינט עס אז די ווערטער פין די תורה זאל דיר זיין פאר דיינע אויגען כסדר. דאס מיינט עיני השכל, ניין? דאס מיינט די מוח. כתבם על לוח לבך מיינט נישט קיין open heart surgery, עס מיינט אז עס דיר ליגען אויפען הארץ. דאס זעלבע איז בין עיניך, עס זאל דיר ליגען אין קאפ.
אויב אזוי קימט אויס אז די אמתע פשוטע מכווין מיינט די ראש נישט די נאז. וועגן דעם איז נישט גיט די פשוט פשט. כמובן אז מען האט געוואלט האבען רמזים פין די טעקסט אויך נישט נאר סברות אליינס ממילא האט יעדער געזען זיין מהלך.
מסכים אז די דרשות דארף מען זיך מער מעמיק זיין. אבער מיר דארפען אפמאכען רולס וויפיל דרשות מיר זאלען זיך מעמיק זיין אין זעהן די נקודות דערין. מען קען נישט ווארפען איין דרשה נאכען צווייטען אין נאכדעם גיין ווייטער. זאל מען אהערשטעלען א ליסטע פין דרשות אין לאמיר ארבעטען דערויף אינאיינעם.
נו, וואס איז אייער מיינונג אויף דעם, רבותי?
פארשפארט