נפלאות הבריאה והטבע (עפ"י חז"ל)

[מומחה]

אפשר איז א גוטע איידיע צו גיין אויפן סדר פון פרק שירה, אזוי אז מ'וועט וויסן די המשך

[שמואל הלוי]

אדם (מענטש)

א מענטש אטעמט יעדע שעה תתר"ף [1080] נשימות (רבינו בחיי פר' קדושים י"ט ב', שלה"ק שער האותיות אות ה', ראשית חכמה שער היראה פ"י בסופו ד"ה ונחזור)

אז מ'קוקט גוט אריין אין די אויגן פון א נרצח קען מען דערקענען די צורה פונעם רוצח (דברי שאול פר' בלק)

אז א מענטש טראכט אסאך פון די פרטים און די שורש פון קרענק, דאן ווערט די קרענק נתדבק אין אים, און באקומט די מחלות ל"ע (אבן שלמה להגר"א)

די הבל (לופט) וואס א מענטש גיבט ארויס בשעת'ן רעדן האט א פארב, און די קאליר פונעם הבל פון א דבר אמת איז אנדערש ווי א דבר שקר (מנחת יהודא)

אויב קומען די טרערן קודם פונעם רעכטן אויג איז א סימן אז ער וויינט מיטן גאנצן הארץ באמת, אבער אויב קומט קודם פונעם לינקן אויג איז עס פאלש (פרפראות לחכמה פ' האזינו)

[שמואל הלוי]

עכבר (מייז)
אז א מייז טרינקט וואסער וועט זי שטארבן (מדרש תלפיות ערך בעלי חיים).

[boxcover]

אויב איז דער מקור דער רמב"ן אדער דער רמב"ם - דאן ווייס איך אז זיי האבן געזאגט וואס זיי האבן געזען און די גריכישע וויסנשאפט ביכער, ווייל זיי שרייבן קלאר אז זיי ווייסן עס פון דארט.

ווי שטייט?

[יידל]

וואו שטייט וואס?

[boxcover]

וואו שטייט וואס?

ווי שרייבן די רמב"ן און רמב"ם אז זיי האבן געזען זייערע חכמות אין די גריכישע וויסנשאפט ביכער?

[boxcover]

ווען די לייב ווערט 5 יאר אלט קומט ער צו זיין פילע כח, און לעבט בדרך כלל בערך 25 יאר (שם).

מעג מען צולייגען וויסענשאפט פון היינטיגע? (פארשטייטסעך חוץ אויב ס'גייט שלא ע"פ דברי רבותינו)

לייבן זענען אַלף-בעיסד סאשעלי (אַלפאַ) און א הערד (משפחה) קען האבען צוויי גרויסע זכרים, כמה גרויסע נקיבות און כמה וכמה קינדער (קאָבס). איין זכר גדול וועט זיין די אַלפאַ, ד.ה. די באַלאַבאָס, די קעניג, און די צווייטער וועט זיין די בעטאַ, די משנה למלך. ביי לייבן קען א נקיבה נישט ווערן א אַלפאַ (משא"כ בשער מינים). געווענדליך ווען עס איז דא א בעטאַ, איז ער א ברידער פונעם אַלפאַ.

פעמים ווען א פרישע לייב באגעגנט זיך מיט א הערד פון לייבן, ברעכט אויס א קריג (אויסער אויב די פרישע לייב טראגט אפ באצייטענס), און אויב די פרישע לייב באזיגט, ווערט ער די נייע אַלפאַ. די נייע אַלפאַ וועט וועלן הארגענען די אויפספרינג (יוצח"ל) פונעם פריעדיגע אַלפאַ ווייל זיי קענען אויסוואקסן מחוצפים און שפעטער שטערן זיין שלום בית. דערפאר ווען די קליינע זכרים לייבן ווערן גרויס וועט די מאמע זיי פארטרייבען פון די משפחה כדי ער זאל נישט זיין קיין פראבלעם צו די פאטער (נישט ווייל על כן יעזוב איש את אביו ואמו).

אדם (מענטש)

פארוואס באקומט ער אזויפיעל לייקס ווען ער רעדט פון חיות, אבער נישט ווען ער רעדט פון מענטשן?

[יידל]

וואו שטייט וואס?

ווי שרייבן די רמב"ן און רמב"ם אז זיי האבן געזען זייערע חכמות אין די גריכישע וויסנשאפט ביכער?

ביידע פון זיי ציטירן די ווערק פון גריכישע וויסנשאפטלער צענדליגע מאל.

[[NAMELESS]]

אדם (מענטש)

אז א מענטש טראכט אסאך פון די פרטים און די שורש פון קרענק, דאן ווערט די קרענק נתדבק אין אים, און באקומט די מחלות ל"ע (אבן שלמה להגר"א)

פון דא נעמט זיך צו זאגן "יענע מעשה" אנשטאטס "קענסער"?

[איינגעמיירעט]

אריה (לייב)
(לכבוד יידל וועל איך ברענגען אביסל אויך פון היינטיגע)

אוי, ר' שמואל. איך זע איר האט נישט פארשטאנען מיין כוונה.
איך וויל גראדע יא אז איר זאלט ברענגען פון חז"ל און די ראשונים (איר קענט אויך ברענגען היינטיגע, מזה ומזה אל תנח ידך). מיין כוונה איז געווען צו ענטפערן אייער פראגע הלמאי יאנקל האט געבעטן פון אייך צו טוישן דעם קעפל ווייל ס'זענען דא געוויסע נקודות וואס היינטיגע וויסנשאפטלער זאגן אנדערש, וואס איז אנדערש? אויף דעם איז געווען מיין תשובה. אבער איך האלט נאכאלץ אז דברי חז"ל קדושים הם והדברים צריכים לימוד, וח"ו לזלזל בדבריהם הקדושים.

חז״ל אטעמען אפ אז עכ״פ די באטיטלס זייער דיבורים אלס קדושים

[יידל]

וויאזוי ווייסטו?