משנה ברורה לעומת ערוך השלחן - ווער איז פוסק אחרון?

[היימישער ליטוואק]

אזויווי diff האט מזכיר געווען, גם אני מצטרף להצעתו אז מען זאל דורך טון זיין הלכות לשון הרע. אויב מיר וועלן זוכה זיין להמליץ בזכותן של ישראל אין אראפנעמען אפי' נאר איינס פין זיינע זעקס אין דרייסיג לאוין וואס מען איז עובר אויף יעדע ווארט, אות, מינוט, סעקונדע, פין לה"ר, תהא זה שכרינו.

כלפי דער רשימה פון לאווין אין לשוה"ר איז ידוע אין דער ועלט בשם החזו"א (?) שחלק על כל המושג הזה ולדעתו אי אפשר לעבור בחטא אחד יותר מעבירה אחת.
ובכלל על הרשימה שלו יש לערער הרבה כי כלל הרבה דברים שאינם קשורים באמת לענין לשון הרע.

ועל הלכות לשון הרע של החפץ חיים בכלל, ראה כאן http://www.bhol.co.il/forum/topic.asp?t ... um_id=1364
(בעיקר מהודעות אידך_גיסא)

יש אוכל אכילה אחת וחייב עליה חמש חטאות ואשם אחד...

[יאיר]

ביסט גערעכט בענין די הלכה פין סריס. אבער אודי לי מיהת אז נישט האבען ב' שערות ביי די צוואנציג איז וואס געט מיר די רעכט תולה צו זיין אז ער איז סריס. [בצירוף אחד מסימני סריס]. הרי לנו די גודל התמיהה פין נישט האבען שערות בבן עשרים, עד כדי כך ליתן לו דין סריס
אידיש גערעדט - עס איז א גרויסע מיילסטאון נישט צו האבען ב' שערות בבן עשרים, עד כדי כך אז מען מאכט אים פאר א סריס אויב האט ער איין סימן פין א סריס. משא"כ ביז די צוואנציג אפי' ער האט אסאך סימני סריס נעמען מיר נאך נישט אהן אז ער איז א סריס.
וא"כ טענתי במקומה עומדת.

יעצט זע איך אז אין הגהות חת"ס איז ער טאקע מגיה כ' שנה, און ער לערנט פשט אזוי ווי דיר, אז דעמאלט איז מער מסתבר אז ער איז א סריס. עכ"פ ווילאנז מען איז גורס י"ח איז נישט מסתבר אז דער מג"א מיינט דאס צו זאגן בצירוף מיט דעם פרמ"ג.

[יאיר]

Would like to discuss his other seforim were halachot are taken from musar and midrashim. why isnt it checked. While every halacha sefer is examined and criticized.

ווייל חפץ חיים ביי די ליטווישע איז ווי ויואל משה ביי די סאטמארע.

[מוח שליט]

ביסט גערעכט בענין די הלכה פין סריס. אבער אודי לי מיהת אז נישט האבען ב' שערות ביי די צוואנציג איז וואס געט מיר די רעכט תולה צו זיין אז ער איז סריס. [בצירוף אחד מסימני סריס]. הרי לנו די גודל התמיהה פין נישט האבען שערות בבן עשרים, עד כדי כך ליתן לו דין סריס
אידיש גערעדט - עס איז א גרויסע מיילסטאון נישט צו האבען ב' שערות בבן עשרים, עד כדי כך אז מען מאכט אים פאר א סריס אויב האט ער איין סימן פין א סריס. משא"כ ביז די צוואנציג אפי' ער האט אסאך סימני סריס נעמען מיר נאך נישט אהן אז ער איז א סריס.
וא"כ טענתי במקומה עומדת.

יעצט זע איך אז אין הגהות חת"ס איז ער טאקע מגיה כ' שנה, און ער לערנט פשט אזוי ווי דיר, אז דעמאלט איז מער מסתבר אז ער איז א סריס. עכ"פ ווילאנז מען איז גורס י"ח איז נישט מסתבר אז דער מג"א מיינט דאס צו זאגן בצירוף מיט דעם פרמ"ג.

כ'האב דיר שוין געשריבען אויבען עקסייטעדלי אז איך האב געטראפען דעם חת"ס וואס זאגט אזוי.
לפי דברי אז כבוד הציבור איז גדלות בגלוי. האלט איך אז דער פמ"ג איז יא מובן. ווייל אויב זעהט מען אז זקן מעט בבן יח' איז א הוכחה, אדער סימן, לגדלות, איז מסתבר אז דאס זאל אוועקשטעלן אויף גאר א שטארקע רוב, חזקה, אדער סימן, וואס דאס זאל העלפען אפי' ביי א דאורייתא.

[יאיר]

אה, כ'האב נישט באמערקט דיין הגה אויבן. לויט דיר זאגט דער מג"א אליבא דפמ"ג דריי חידושים, איינס, אז בן כ' גייט מען נאך רוב, צוויי, אז נתמלא זקנו איז גענוג אפילו פאר בן כ', דריי, אז בן י"ח מיעוט זקנו איז אזוי ווי נתמלא זקנו. איך קוק עס אן זייער מאדנע אז דער מג"א זאל נאר אנכאפן דעם טפל פון י"ח שנה, אבער ס'איז נישט אוממעגליך. עכ"פ דעם חת"ס הגה איז כמדומה לי מער מסתבר.

[מאראנצןזאפט]

מען קען רעדען שיינע געקיצעלטע ווערטער א גאנצען טאג. א בירור איז נאר ווען מען צונעמט אפאר שטיקלעך בכל פרטיה ודקדוקיה. דעם חזון איש וואס די קוואטס אזוי פיל מאל, איז געווען ווייט פין א 'פושאויווער'. א תקיפות אין שפראך אין א תקיפות אין פסק. מיט א געקיצלטע איידעלע לשון איז ער כמה פעמים שיין מסביר פאר זיין צד שכנגד אז יענער איז פשוט נישט קיין חלק פין כלל ישראל ומסורתו.
אוודאי דארף מען זיך באנעמען צו יעדע מענטש בכבוד הראוי אין נישט מזלזל זיין. אבער תורה הוא וללמוד אני צריך.
אבער אוודאי one swallow does not a summer make. פין איין שטיקל משנה ברורה וואלט איך אוודאי גארנישט געבויט. וביותר ווען איך בין באמת נישט באקאנט בכל פרטי הסוגיא פין ב' שערות וכן ענינה. הלואי מען זאל אויספיקען אביסל א לייכטערע שיטקעל, נישט אזא פארצווייגטע.
אזויווי diff האט מזכיר געווען, גם אני מצטרף להצעתו אז מען זאל דורך טון זיין הלכות לשון הרע. אויב מיר וועלן זוכה זיין להמליץ בזכותן של ישראל אין אראפנעמען אפי' נאר איינס פין זיינע זעקס אין דרייסיג לאוין וואס מען איז עובר אויף יעדע ווארט, אות, מינוט, סעקונדע, פין לה"ר, תהא זה שכרינו.

מיינע ווערטער באציען זיך בכלל נישט צו אייער פלפול חכמים בבאור דברי ביאור הלכה, אם שלא עיינתי בהם כראוי נראה דברי מע"כ כדברי טעם. כונתי בעיקר לדברי בעל עיר התורה לעיקוואד מתחילת הויכוח. לא רציתי להגיב ישר על דבריו, האב איך עס אריינגעשטעלט דאהי ביים ענדע פון שמועס, ואתכם הסליחה.

שקויעך. איך בין ח"ו נישט געווען ברוגז. מיין גיסטע איז יעצט אביסל סארקאזם. איך בין זייער מחשיב דיינע ווערטער. טאקע דערפאר וויל איך אביסל דעם גאנצען את והב בסופה עם כבודו היקר, ראה תגבותיי לדבריך באשכולות אחרים. נישט קיין זילזל, נאר אביסל לעבעדיגקייט.

ומכאן מודעא רבה לאורייתא, מיינע ווערטער זענען א דירעקטע תגובה אויף די עטליכע וואונדערליכע מאמרים פון החכם השלם מלעיקווואד וואס מיר האבן אלע אזוי געגליכן, עיין שם ותמצא נחת, און קומט צוריק און באגעגנט פשוט'ע ווערטער אויף א קונצליכע נושא

[מוח שליט]

אה, כ'האב נישט באמערקט דיין הגה אויבן. לויט דיר זאגט דער מג"א אליבא דפמ"ג דריי חידושים, איינס, אז בן כ' גייט מען נאך רוב, צוויי, אז נתמלא זקנו איז גענוג אפילו פאר בן כ', דריי, אז בן י"ח מיעוט זקנו איז אזוי ווי נתמלא זקנו. איך קוק עס אן זייער מאדנע אז דער מג"א זאל נאר אנכאפן דעם טפל פון י"ח שנה, אבער ס'איז נישט אוממעגליך. עכ"פ דעם חת"ס הגה איז כמדומה לי מער מסתבר.

זאגען אז די מג"א רעדט דוקא פין 'זקן מעט', איז אוודאי א דוחק. כ'האב ספעספיקלי פרוברירט פארענטפערען דעם ביאור הלכה'ס קשיא אויפען פמ"ג, נישט מער.

[מאראנצןזאפט]

מען קען רעדען שיינע געקיצעלטע ווערטער א גאנצען טאג. א בירור איז נאר ווען מען צונעמט אפאר שטיקלעך בכל פרטיה ודקדוקיה. דעם חזון איש וואס די קוואטס אזוי פיל מאל, איז געווען ווייט פין א 'פושאויווער'. א תקיפות אין שפראך אין א תקיפות אין פסק. מיט א געקיצלטע איידעלע לשון איז ער כמה פעמים שיין מסביר פאר זיין צד שכנגד אז יענער איז פשוט נישט קיין חלק פין כלל ישראל ומסורתו.
אוודאי דארף מען זיך באנעמען צו יעדע מענטש בכבוד הראוי אין נישט מזלזל זיין. אבער תורה הוא וללמוד אני צריך.
אבער אוודאי one swallow does not a summer make. פין איין שטיקל משנה ברורה וואלט איך אוודאי גארנישט געבויט. וביותר ווען איך בין באמת נישט באקאנט בכל פרטי הסוגיא פין ב' שערות וכן ענינה. הלואי מען זאל אויספיקען אביסל א לייכטערע שיטקעל, נישט אזא פארצווייגטע.
אזויווי diff האט מזכיר געווען, גם אני מצטרף להצעתו אז מען זאל דורך טון זיין הלכות לשון הרע. אויב מיר וועלן זוכה זיין להמליץ בזכותן של ישראל אין אראפנעמען אפי' נאר איינס פין זיינע זעקס אין דרייסיג לאוין וואס מען איז עובר אויף יעדע ווארט, אות, מינוט, סעקונדע, פין לה"ר, תהא זה שכרינו.

מיינע ווערטער באציען זיך בכלל נישט צו אייער פלפול חכמים בבאור דברי ביאור הלכה, אם שלא עיינתי בהם כראוי נראה דברי מע"כ כדברי טעם. כונתי בעיקר לדברי בעל עיר התורה לעיקוואד מתחילת הויכוח. לא רציתי להגיב ישר על דבריו, האב איך עס אריינגעשטעלט דאהי ביים ענדע פון שמועס, ואתכם הסליחה.

איני יודע למה לא רצית להגיב ישר לדברי, בכל אופן צודק מח שליט ששרייבען אסאך געקינצעלטע ווערטער איז נישט קיין בירור. וויבאלד אז צו מאכען א אמתער בירור פאדערט צו צונעמן אסאך שטיקלאך משנ"ב און אנדערע ספרים, און פארשטענדליך איז דא נישט דער פלאץ פארדעם, בלייבט נישט קיין סאך זיך מתווכח זיין. און בדבריך זעה איך נישט קיין סאך מער ווי סופארלעטיווים מיט שיינע ווערטער אן קיין ערנסטער התייחסות צו די ערנסט פראבלעמן וואס זענען דא אין משנה ברורה לענ"ד. און אן קיין ערנסטע תשובה צו די טענות וואס איך האב געשריבען.

כלום נחתום מעיד על עיסו וככרו, והבוחר יבחר.

[איחוד פעלד]

אזויווי diff האט מזכיר געווען, גם אני מצטרף להצעתו אז מען זאל דורך טון זיין הלכות לשון הרע. אויב מיר וועלן זוכה זיין להמליץ בזכותן של ישראל אין אראפנעמען אפי' נאר איינס פין זיינע זעקס אין דרייסיג לאוין וואס מען איז עובר אויף יעדע ווארט, אות, מינוט, סעקונדע, פין לה"ר, תהא זה שכרינו.

כלפי דער רשימה פון לאווין אין לשוה"ר איז ידוע אין דער ועלט בשם החזו"א (?) שחלק על כל המושג הזה ולדעתו אי אפשר לעבור בחטא אחד יותר מעבירה אחת.
ובכלל על הרשימה שלו יש לערער הרבה כי כלל הרבה דברים שאינם קשורים באמת לענין לשון הרע.

ועל הלכות לשון הרע של החפץ חיים בכלל, ראה כאן http://www.bhol.co.il/forum/topic.asp?t ... um_id=1364
(בעיקר מהודעות אידך_גיסא)

יש אוכל אכילה אחת וחייב עליה חמש חטאות ואשם אחד...

דער זאך איז א מחלוקת דער רמב"ם און רמב"ן אין ספר המצוות לגבי די סוגיא פין יש אוכל אל שרץ אחת ועובר חמש לאוין, עפעס אזוי.

דער רמב"ם האלט אז מען רעדט פין פוטיתא וואס פארמאגט פינף ערליי שרצים. אבער מען איז נישט חייב אויף דער זעלבע עבירה מער פין איין מאל אפילו עס שטייט אין די תורה מער ווי איינמאל.

[מוח שליט]

בזכרוני אז דער חפץ חיים זאל האבען אויסגערעכענט וויפיל ווערטער מען קען ארויסזאגען אין איין מינוט אין האט געציילט לאוין עקקארדינגלי. לפי הבנתי איז עס נישט תלוי אין די סכום פין ווערטער. עס איז איין מעשה של סיפור רע על חבירו. אפשר קען מען עס צושטעלען צו דין עדות בענין כיון שהגיד, אז ווילאנג ער האלט נאך אינמיטן מגיד זיין הייסט אלעס איין לאנגע הגדה.

[יאיר]

און פארוואס האט דער גר"א געהאלטן אז יעדע ווארט תורה איז א מצוה? אפשר ווייל יעדע ווארט תורה האט אן אייגענע קדושה, אבער איך ווייס נישט אויב דאס איז שייך לגבי מצות ודברת בם. אויך, ס'איז נישט מסתבר אז יעדע ווארט האט באמת א קדושה, אויסער ביי תורה שבכתב וואס איז אנגעבליך געשריבן געווארן מיט שמות הק'.

[יידל]

די מעטאדעלאגיע פון משנה ברורה ווערסוס די ערוך השלחן'ס - פון הרב מיכאל ברוידה (אנגלית) http://torahmusings.com/2013/01/mishnah ... thodology/

[היימישער ליטוואק]

אזויווי diff האט מזכיר געווען, גם אני מצטרף להצעתו אז מען זאל דורך טון זיין הלכות לשון הרע. אויב מיר וועלן זוכה זיין להמליץ בזכותן של ישראל אין אראפנעמען אפי' נאר איינס פין זיינע זעקס אין דרייסיג לאוין וואס מען איז עובר אויף יעדע ווארט, אות, מינוט, סעקונדע, פין לה"ר, תהא זה שכרינו.

כלפי דער רשימה פון לאווין אין לשוה"ר איז ידוע אין דער ועלט בשם החזו"א (?) שחלק על כל המושג הזה ולדעתו אי אפשר לעבור בחטא אחד יותר מעבירה אחת.
ובכלל על הרשימה שלו יש לערער הרבה כי כלל הרבה דברים שאינם קשורים באמת לענין לשון הרע.

ועל הלכות לשון הרע של החפץ חיים בכלל, ראה כאן http://www.bhol.co.il/forum/topic.asp?t ... um_id=1364
(בעיקר מהודעות אידך_גיסא)

יש אוכל אכילה אחת וחייב עליה חמש חטאות ואשם אחד...

דער זאך איז א מחלוקת דער רמבם און רמבן אין ספר המצוות לגבי די סוגיא פין יש אוכל אל שרץ אחת ועובר חמש לאוין, עפעס אזוי.

דער רמבם באלט אז מען רעדט פין פוטיתא וואס פארמאגט פינף ערליי שרצים. אבער מען איז נישט חייב אויף דער זעלבע עבירה מער פין איין מאל אפילו עס שטייט אין די תורה מער ווי איינמאל.

משנה מסכת כריתות פרק ג משנה ד
יש אוכל אכילה אחת וחייב עליה ארבע חטאות ואשם אחד טמא שאכל את החלב והיה נותר מן מוקדשים וביום הכפורים
רמב"ם הלכות שגגות פרק ו הלכה ד
לפיכך הטמא שאכל כזית חלב ונותר ביום הכפורים, מביא ארבע חטאות ואשם, חטאת אחת משום טמא שאכל קודש, ואחת משום אוכל חלב, ואחת משום אוכל נותר, ואחת משום יום הכפורים,

[לעיקוואד]

איני בסוגיא עכשיו, אבל פשוט שיש לחלק בין מי שאוכל משהו שהוא אסור משום כמה איסורים שונים, כמו שבת וטומאה וכו', לבין מי שמדבר דיבור אחד שהוא גם לשון הרע וגם רכילות וגם ארור אשר לא יקים, והוכח תוכיח , והדרת פני זקן, וכו', כל מיני לאוין לא קשורים שהח"ח מנה ברשימה שלו.
כמו"כ מנה הח"ח לאוין כאלה שאפשר להאשים בו את כל מי שעובר על כל חטא שבתורה, כמו מה שכתב שעובר על מ"ע של את ה' אלקיך תירא, שזה בוודאי לא נכון.
וכמו"כ למשל שכותב שעובר גם על ביטול תורה, שזה ג"כ לא נכון כי מצד ביטול תורה מותר לדבר דברים בטלים ולשוה"ר.
בקיצור על רוב הרשימה של הח"ח יש לערער אפילו אם נקבל שזה דומה למשנה של חמש חטאות, וכאמור נראה שיש לחלק ולדון בזה הרבה.

[לעיקוואד]

די מעטאדעלאגיע פון משנה ברורה ווערסוס די ערוך השלחן'ס - פון הרב מיכאל ברוידה (אנגלית) http://torahmusings.com/2013/01/mishnah ... thodology/

איך בין נאכנישט אדורך דער גאנצער מאמר, אבער פון אויבן אויף זעהט אויס ער איז שטארק מאשר מיין רושם אויף דער מהלך און דרך הפסק פון דער משנה ברורה, ווי איך האב געשריבען אויבן. יש דורשים לשבח ויש דורשים לגנאי, אבער מיט דער מציאות איז שווער זיך צו דינגען.

[יאיר]

מיר זעט אויס אז ער ברענגט ארויס זייער שטארק די יראת ההוראה פונ'ם משנה ברורה לעומת די זעלבסט זיכערקייט פונ'ם ערוך השולחן.

[היימישער ליטוואק]

איני בסוגיא עכשיו, אבל פשוט שיש לחלק בין מי שאוכל משהו שהוא אסור משום כמה איסורים שונים, כמו שבת וטומאה וכו', לבין מי שמדבר דיבור אחד שהוא גם לשון הרע וגם רכילות וגם ארור אשר לא יקים, והוכח תוכיח , והדרת פני זקן, וכו', כל מיני לאוין לא קשורים שהח"ח מנה ברשימה שלו.
מה פשוט??
כמו"כ מנה הח"ח לאוין כאלה שאפשר להאשים בו את כל מי שעובר על כל חטא שבתורה, כמו מה שכתב שעובר על מ"ע של את ה' אלקיך תירא, שזה בוודאי לא נכון.
SO WHAT??
וכמו"כ למשל שכותב שעובר גם על ביטול תורה, שזה ג"כ לא נכון כי מצד ביטול תורה מותר לדבר דברים בטלים ולשוה"ר.
מנא לך היתר זה על ביטול תורה? האם אתה מתכוין לדברי האבן האזל הידועים אבל המחודשים?
בקיצור על רוב הרשימה של הח"ח יש לערער אפילו אם נקבל שזה דומה למשנה של חמש חטאות, וכאמור נראה שיש לחלק ולדון בזה הרבה.

[לעיקוואד]

א- פשוט שלמשל אם יש איסור מיוחד על גזילה ואיסור מיוחד על עושק, שלא כל מי שעושק עובר גם על גזל. כי בשביל מה צריך איסור מיוחד? ואינו דומה לחמש חטאות. ובזה צריך לעיין כל מצווה בפנ"ע אם דומה וכאמור איני עומד בסוגיה זו כרגע.

ב- כבר כלל הרמב"ם בסהמ"צ שאין למנות אזהרות הכוללות כל התורה במנין המצוות, כי אם נמנה כך הרי לכל מצוה אלפי אזהרות. בכלל כבר העירו שהח"ח עירבב בין הלכה ואגדה והמציא בכלל מצוות ואזהרות חדשות מתוך המקראות מדעתו.

ג- גם בלי האבן האזל והאור שמח (שדווקא כלל לא מחודש כלפי דין התלמוד והרמב"ם ומנהג ישראל בכל הדורות, אלא כלפי ההבנה המעוותת במצות תלמוד תורה של כמה אחרונים), הכוונה שאין קשר בין זה לזה, כמו למשל שזה שאסור לקחת ברבית לא הופך את זה לגזל, כי יש מערכות שונות. וה"ה זה שאסור לדבר לשוה"ר לא עושה שממילא הוא חייב ללמוד תורה, כי כלפי החוב של לימוד התורה הרי הוא עסוק עכשיו, וע"ד שאמרו רשע הייתי וטרוד ביצרי, ואין חיוב ללמוד תורה בשעה שאינו אפשר לו, וזה שאסור לדבר לשוה"ר אינו משפיע על ההגדרה כלפי ביטול תורה שלגבי זה הוא עסוק (מה שמביא בזה מהגר"א על דין וחשבון שוב פשןט שהוא אגדה או כלפי שמיא ולא הלכה).

וכאמור יש כאן מה לעיין על כל הרשימה הענקית של הח"ח שכנראה בעיון מדוקדק בסוף נישאר רק עם שלש או ארבע לאוין שיש לחשוב עליהם בכלל. וזה עוד לפני שנבין שכל ענין לשון הרע אינו הלכה אלא מוסר.

והזכרתי שמפורסם בעולם בשם החזו"א שאכן חלק על הרשימה הזאת , איני זוכר כעת פרטים, מי שיודע שיביא כאן. אולי אחפש בהמשך.

[לעיקוואד]

מיר זעט אויס אז ער ברענגט ארויס זייער שטארק די יראת ההוראה פונ'ם משנה ברורה לעומת די זעלבסט זיכערקייט פונ'ם ערוך השולחן.

איך וויל נישט זיין קיין מחוצף, אבער אפשר איז דער יראת הוראה טאקע געווען ריכטיג. אין אנדערע ווערטער, עס איז נישט נאר צדקות, נאר אויך א געוויסע חסרון הבנה שרשית, ער האט טאקע נישט געקענט פקסנען און פארדעם האט ער נישט געפסקנט. קען זיין טאקע אז דער צדקות איז געווען שולדיג אויף דעם , הגם איך מין אז ווער עס פארשטייט טאקע זעהט מען דאס אדורך זיין צדקות אויך, און דער ח"ח זעהט מעןנישט קיין שום פלאץ ער זאל האבען געווען א חריף ומבין עניין. אבער בפועל האט עס געברענגט צו א שטארקער חוסר הבנה בהלכות ושרשי הסוגיות.

ועוד, יראת הוראה איז א שיינע זאך אפשר פאר זיך, אבער אויב אזוי מאך זיך נישט דער פוסק הדור. לאז דער ארבעט פאר ווער עס טרויט זיך יא צו פסקנען. וואס איז יעדער שולדיג אז דו געטרויסט זיך נישט?

בקיצור, עס איז נישט סתם ירתא הוראה נאר עפעס אסאך טיפער און מער אידיאלאגיש פון דעם.

[יאיר]

וואס איז געלעגן אונטער די יראת הוראה לאזט זיך דעבאטירן. מעגליך אז עס איז דא איין סיבה וואס שטעקט סיי אונטער די יראת ההוראה און סיי אונטער זיין התייחסות צו סוגיות און ראשונים און פסוקים. בכל אופן איז טאקע א מאדנע זאך אז בשעת ער זאגט אז ער איז נאר א מעתיק מיט אביסל הוספות, נעמט ער דעם ריכטער'ס האמערל אין די האנט און איז מכריע אויף רעכטס און לינקס. והוא פלא. פון די אנדערע זייט, איז דאס א גרויס חלק תלוי אין כלל ישראל, אויב זיין ספר איז געווארן אויפגעכאפט, מסתם איז דאס וואס מען זוכט, א פשוט'ע ברחל בתך הקטנה ספר וואו מען גיבט אן אייניגע ווארט פאר יעדע הלכה צוגלייך, אן קיין לומדות'ן און הבנות. מעגליך דערפאר האט ער אזויפיל מכריע געווען, פשוט כדי א געווענליכער בעל הבית זאל נישט ווערן צומישט פון אזוי פיל שיטות און זאל נאכאלס קענען וויסן וואס די הלכה דארף אויסקומען. און למעשה מיין איך אז מען רעכנט זיך טאקע נישט צופיל מיט זיינע הכרעות. גראדע טראכט איך איבער איינער פון די גרויסע פוסקים היינט וואס האט אויך ענליכע חסרונות וואס דו דערמאנסט איבער דעם משנה ברורה און ער האלט זיך פאר א מיראי הוראה אנכי, אבער ער באטראכט זיך יא אלס א פוסק הדור.

[היימישער ליטוואק]

און אזוי שטילערהייט האט ער אויך פארפאסט אזא כעין רי"ף "ליקוטי הלכות" אויף סדר קדשים און מועד מסכתות וועלכע זענען נוגע דיני קדשים. מיט א קורצע ביאור, אין וועלכע ער נעמט דארך די פסקים פון דעם רמב"ם און איז מכריע וויאזוי צו פסק'נען.
און נאך צענדליגע קונטרסים'לעך און ספרים'לעך וועלכע נעמט סוף כל סוף צייט מחבר צו זיין, צווישן זיי דער ספר "אהבת חסד" א מייסטערווערק בפני עצמו. אויך דארף ארויסגעברעגנט וועןר דעם ספר מחנה ישראל פאר דעם אידישן סאלדאט, והוא כעין קיצור שו"ע עם הנהגות פרקטיות לחיל.
די אלע זאכן אינאיינעם ווייזן אז דער חפץ חיים ז"ל איז געווען אן עלוי, אהן עלוי'שע כחות איז נישט מעגליך דאס אלעס מחבר צו זיין, און אזוי איז ער טאקע געווען באקאנט אלס קינד "דער זשאלטעווער עילוי!".

[לעיקוואד]

וייז מיר איין שטיקל אין די אלע ספרים וואס וייזט אויף עפעס א טיפער פארשטאנד אדער חריפות.
די אלע ספרים וואס איך קען זענען גאנץ פשוט. איך זעה אין ערגעץ נישט קיין עליוישקייט ביי עם. אלע ספרים זיינע זענען מער וייניגער צאמגעשטעלט מקורות, אדער מפתח זיין רעיונות אויף גאר א פשוטער אופן. יעדער עוורידזש יונגערמאן וואס האלט דערביי קען דאס מאכן.

[היימישער ליטוואק]

בזכרוני אז דער חפץ חיים זאל האבען אויסגערעכענט וויפיל ווערטער מען קען ארויסזאגען אין איין מינוט אין האט געציילט לאוין עקקארדינגלי. לפי הבנתי איז עס נישט תלוי אין די סכום פין ווערטער. עס איז איין מעשה של סיפור רע על חבירו. אפשר קען מען עס צושטעלען צו דין עדות בענין כיון שהגיד, אז ווילאנג ער האלט נאך אינמיטן מגיד זיין הייסט אלעס איין לאנגע הגדה.

און

און פארוואס האט דער גר"א געהאלטן אז יעדע ווארט תורה איז א מצוה? אפשר ווייל יעדע ווארט תורה האט אן אייגענע קדושה, אבער איך ווייס נישט אויב דאס איז שייך לגבי מצות ודברת בם. אויך, ס'איז נישט מסתבר אז יעדע ווארט האט באמת א קדושה, אויסער ביי תורה שבכתב וואס איז אנגעבליך געשריבן געווארן מיט שמות הק'.

אז מען איז מדייק געווען אין לשון פון דעם ח"ח זעהט מען, אז אה"נ לגבי תורה איז דא א מצוה בכל תיבה ותיבה, אזוי ווי דער גר"א שרייבט בשם הירושלמי. אבער לגבי לשון הרע איז דער איסור נאר אויף "כל סיפור וסיפור"!!. ומכל מקום, לגבי דעם איסור פון ביטול תורה, דהיינו פארלוסט פון מצוות לימוד התורה האט ער פארלוירן בכל תיבה ותיבה א מעגליכקייט פון מקיים זיין מצוות ת"ת.
דא האט איר איין ביישפיל פון דעם ח"ח'ס הבחנה!

בייגעלייגט זעהט דעם שטיקל.