ארטיקל איבער ליבי פאללאק

[מנשה לוסטיג]

לדעתי איז זי נישט עובר קיין ריכטיגע עבירות, ווי מ'זאגט

[העלא]

איך רעד נישט פון קיין דיינים איך פון גמרא און ראשונים ואחרונים,

ביזט מודה אז ר' יואל טייטלבוים סאטמאר רבי האט געקענט כל התורה כולה?

ער האט געזאגט אמאל פאר א רב וואס איז אים געקומען פרעגן פארוואס מען טאר נישט דעיטן? האט ער געזאגט אז עס איז ביהרג ואל יעבור

האט אים די רב געפרעגט ווי די מקור איז, האט סאטמאר רב געענטפערט מיט די גמרא אין מסכת סנהדרין דף ע"ה:

ימות ולא תספר עמו מאחורי הגדר

[העלא]

קוקן אויף פרויען אפילו אויף בילדער איז א איסור דאורייתא נישט קיין חסידות

ס'איז מיר אלזא אינטערעסאנט וויאזוי דו ביסט אזוי באהאוונט מיט די בילדער פון פרוי פאלאק.

ווייל כ'האב ליידער עובר געווען אויף די איסור דאורייתא

[זר זהב]

איך רעד נישט פון קיין דיינים איך פון גמרא און ראשונים ואחרונים,

ביזט מודה אז ר' יואל טייטלבוים סאטמאר רבי האט געקענט כל התורה כולה?

ער האט געזאגט אמאל פאר א רב וואס איז אים געקומען פרעגן פארוואס מען טאר נישט דעיטן? האט ער געזאגט אז עס איז ביהרג ואל יעבור

האט אים די רב געפרעגט ווי די מקור איז, האט סאטמאר רב געענטפערט מיט די גמרא אין מסכת סנהדרין דף ע"ה:

ימות ולא תספר עמו מאחורי הגדר

יענע גמרא אינישט אזוי פשוט

[מנשה לוסטיג]

מוטב שישלח לתוך כבשן האש ואל ילבין את פני חברו ברבים, האט סאטמארע רב פארגעסן? וויפיל שפיכות דמים איז פארגעגאנגן און ס'נישט געשטאנען אין קיין גמרא עפעס..

בכלל יענע גמרא רעדט פון איינער וואס איז עדיקטעד צו א פרוי, און די גמרא זאגט אז ס'רעדט זיך פון א אשת איש, און קענסט עס נאכקוקן אין מסכת שבת אין די דפי ע'
נישט דעיטן איז א פשוטע מנהג חסידות

[זר זהב]

מנשה, נישט ריכטיג. יענע גמרא רעדט זיך אז ער האט גאר די מעגליכקייט חתונה צו האבן מיט יענע פרוי. עיי"ש.

[העלא]

הוי זהיר בגחלתן, רעדט נישט אזוי אויף סאטמאר רב, ער איז געווען זייער אפגעהיטן אין יעדע נדנוד קל, אלע וואס האבן אים געקענט ווייסן אהן א שיעוק מעשיות וויאזוי ער האט חושש געווען אז אפשר אפשר קען ארויסקומען אז א איד זאל ווערן פארשעמט
אקעי?

[העלא]

זר זהב, טאקע וועגן דעם ווייל די גמרא איז נישט אזוי פשוט האב איך מקדים אז סאטמראר רב האט געקענט כל התורה ווי אשרי יושבי, סא ער האט זייער גוט געוויסט פשט אין די גמרא ווי אויף ווי נאך אין ש,ס עס וערט געברענגט וועגן דעם

[מנשה לוסטיג]

איך האב עס געלערנט לעצטע וואך
און ס'בלייבט אין גמרא אז מ'רעדט פון א אשת איש, און בכלל, ווער דעיט נישט היינט? אויב ס'מיינט טאקע פשוט א מיידל שטייט מאחורי הגדר, איז אסור וואס איז היינט די טויש..

כ'זאג נאכאמאל, כל התורה כולו, און נעמען איינעם מבזה זיין איז ערגער, ליבי פאלאק איז אין מיינע אויגן זייער חשוב לויט די גדר ווי זי האלט זיך

[מנשה לוסטיג]

סאטמאר האט ווייניג בלוט אויף די הענט? פארוואס ווען מ'רעדט אויפן סקווערן רבין הער איך נישט הוי זהיר בגחלתן..! הא? איך זע נישט אז סאטמארע רב וואס איז סך הכל געווען א רב, און האט נישט איבערגענומען דעם עצי חיים, און האט נישט ממשיך געווען קיין חסידות, זאל זיין עפעס מער ווי סקווערע רבי וואס האט אין האנט די שרביט הנהגה פון די עיקר שטאמען פון דרך החסידות בפרט און מלכות בית דוד בכלל

[העלא]

מנשה איי עגרי וויט יו הונדערט פערסענט, איך רעדט נישט פון ליבי פאלאק, איך פארשטיי איר זייער גוט, איך האב אויך די תאוות, ווער עס ווייסט וואסערע מצבים זי איז דורך ווייסט אז דאס וואס זי איז נאך בכלל נארמאל איז א נס,

איך רעד נאר פון די עצם הלכה, אז די זאכן וואס זי און נאך טויזענטער פרויען טועהן איז נגד הלכה,


לגבי די גמרא, די רמב"ם פסק'ט אויך אז עס ביהרג ואל יעבור מכח די גמרא, קענסט עס נאכקוקן

[שרייבער]

מנשה רילעקס אביסל, ווי לאנג ווילסט גרויס מאכן סקווירא רבי, נאו פראבלעם, אבער רעד נישט אויף אנדערע

די אלע זאכן וואס זענען דערמאנט געווארן אין לעצטן בלאט האט דער אלטער סקווירא רבי ז"ל אויך אזוי געהאלטן, סאו פארוואס פארפירסטו אזוי? אין סקווירא דעיט מען?

[העלא]

ווען דו זאלסט פארמעסטן סאטמאר רבי'ס לערנען און צדקות קעגן סקווירא רבי'ס לערנען און צדקות איז עס הימל און ערד,

און אין הכי נמי ווען איינער רעד אויף סקווירא רבי איז עס פונקט אזוי הוי זהיר בגחלתן,

די חילוק איז נאר אז סאטמאר רבי היסטאריע קען איך דורך און דורך און סקווירא רבי נישט,

און ביטע סטאפ שוין רעדן קעגן סאטמאר, אז דו וועילסט דיסקוסן סאטמאר עפען א אנדערע אשכול

[העלא]

סאטמאר רבי האט געשטאמט פון קדושי עליון פון אלע זייטן אהן קיין שום הפסק, משא"כ סקווירא ווייס איך נישט

[שרייבער]

סאטמאר רבי האט געשטאמט פון קדושי עליון פון אלע זייטן אהן קיין שום הפסק, משא"כ סקווירא ווייס איך נישט

רעד ביטע ווייניגער שטותים
ביידע זענען אייניקלעך פון תרח, כ'מיין וואס ווילסטו דא
לאמיר שוין אוועקלייגן די מעסטערס אין די זייט

[העלא]

דו קענסט סאטמאר רביס יחוס? איך יא

[שרייבער]

דו קענסט סאטמאר רביס יחוס? איך יא

ווען דו פרעגסט פארקערט פארשטיי איך דיין קשיא, יעצט נישט

[העלא]

איך קען סאטמאר רב'ס יחוס און סקווירא נישט, במילא זאג איך אז סאטמאר רב ווייס איך און סקווירא ווייס איך נישט,

וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין?

מעגסט האלטן אנדערש,

אבער אז דו פרעגסט מיר אפ זיי מיר מסביר וואס כ'האב דא געזאגט ראנג

[שרייבער]

אנטשולדיגט איך האב אפגעליינט דיינע ווערטער איבער סקווירא רבי'ס יחוס מיט א אנדערע טאן, ווי איינער זאגט ס'איז פארנעפלט, יעצט כאפ איך האסט פלעין געשריבן אמת, איך קען עס נישט

נו, ביידע זענען אייניקלעך פון צדיקים וקדושים, און די משנה והוי זהיר איז געזאגט אויף ביידע, און לאמיר שטיין ווייט פון די גערעדעכסטער, מנשה וועט מיין איך מער אויפטון מיטן ברענגן א פרישע קליפ (ווי איידער א פרישע קליפה...)

[געפילטע פיש]

מיסטער העלא, טשיל אוט! אידישקייט האט עקזעסטירט דריי טויזענט יאר פאר סאטמער (און חסידות) און וועט ווייטער אנגיין לאנג נאך ווען סאטמער וועט זיין היסטאריע, נישט אלעס הייבט זיך אן ביים זכרונו לברכה, ס'געווען און 'דא גענוג און נאך יודן וואס האבן געקענט כל התורה כולה נאך אזוי גוט ווי סאטמערע רב און האבן געהאלטן אנגערש ווי עם.

נאך מער פון אלעם בלוטיגט מיר די צער פון קאשוי רב'ס נשמה בעולם העליון וואסערע עונש ער האט ליידער באקומען פארן טשעפען סאטמאר, כידוע איז דאס די גרעסטע עונש פאר א נשמה בעולם העליון, ער איז דאך געווען א קדוש, פארוואס קומט זיך אים די צער?

איך זע טאקע ווי ס'בלוטיגט דיר פון הארצן, די נשמה פון קאשויער רב פארן טשעפען סאטמער... אוי! האסט פארגעסן פון דיין הוי זהיר בגחלתן?

די גדרים וסייגים איז נישט קיין חסידישע זאך, עס איז תורה, אונזער תורה וואס איז ניתנה מסיני לאזט נישט:

גיין אנגעטוהן אזוי איז א איסור דאורייתא נישט קיין חסידות
קוקן אויף פרויען אפילו אויף בילדער איז א איסור דאורייתא נישט קיין חסידות
שמועסן מיט א פרוי יותר מכדי צורך איז א איסור דאורייתא נישט קיין חסידות
דעיטן פאר א שידוך איז א איסור דאורייתא נישט קיין חסידות, עס איז ביהרג ואל יעבור עס איז א טרוקענע גמרא בלי שום חולק,

ס'געפעלט מיר ווי די מאכסט דא נייע דאורייתא'ס, כ'האב נישט געוויסט אז ווי אזוי די רעבעזעכרוינעלעבראכע האט אפגעלערנט א גמרא ווערט עס א דאורייתא.
זעט אויס אז יעקב אבינו האט עובר געווען אויף דאורייתא'ס.

וועל איך דיר ענטפערן אז די אפטייטש פון חסידות איז זיך נישט אוועק צורירן קיין קוצו של יוד פון שולחן ערוך

די בעל שם טוב האט אויך געוויסט פון דעם פשט אין חסידות צו ס'אייגענס?

דאס אז די מאדערנע וועלט איז נישט נזהר טוישט נישט די הלכה, קענסט פרעגן עני אנגענומענע דיין,

מיין דיין לאזט גיין צום כותל, הייסט ער אנגענומען צו נישט?

איך רעד נישט פון קיין דיינים איך פון גמרא און ראשונים ואחרונים,
ביזט מודה אז ר' יואל טייטלבוים סאטמאר רבי האט געקענט כל התורה כולה?
ער האט געזאגט אמאל פאר א רב וואס איז אים געקומען פרעגן פארוואס מען טאר נישט דעיטן? האט ער געזאגט אז עס איז ביהרג ואל יעבור
האט אים די רב געפרעגט ווי די מקור איז, האט סאטמאר רב געענטפערט מיט די גמרא אין מסכת סנהדרין דף ע"ה:
ימות ולא תספר עמו מאחורי הגדר

אבי געהאקט, אונזער היינטיגע וועג פון מאכן שידוכים איז גאנץ ניי, אין רוב אייראפע האט מען געטראפן און פארברענגט מיטן מיידל נאך אזוי פיל ווי די היינטיגע ליטוואקעס, פרעג נאר דיע וואס געדענקען, און פונם בנות ישראל יוצאות וחולות בכרמים האסטו פארגעסען? ברויך איך לערנען מיט דיר אלף בית?

איך קען סאטמאר רב'ס יחוס און סקווירא נישט, במילא זאג איך אז סאטמאר רב ווייס איך און סקווירא ווייס איך נישט

יחוס שמיכעס, הו קערס? אונז האמיר א תורה און א ממזר ת"ח איז חשובער ווי א כהן גדול עם הארץ.

[ידען]

מיינסט ממזר תלמיד חכם איז חשובער ווי כהן גדול עם הארץ?

[העלא]

געפילטע פיש, איך האב נישט געזאגט אז גיין צום כותל איז א דאורייתא, ווייל עס איז דא אסאך אנגענומענע דיינים וואס האלטן אז מען מגע גיין,

די יחוס חלק האב איך נאר געענטפערט פאר מנשה לוסטיג,

ואיבער די גמרא וויזאוי סאטמאר רב האט עס אפגעלערנט האסטו מיר נאכנישט אפגעוואנדן, האט מיר נאכנישט געברענגט קיין איין אנגענומענע תלמיד חכם וואס לערנט אנדערש,

איך רעד נישט פון סאטמאר איך רעד פון תורה, פארשטייסט? ביי די וועי, נאכן קריג האבן אלע גע'טענה'ט אויף מאכן סוכות אז עס איז א סאטמארע מנהג כאטש עס איז א דאורייתא,

סא די זעלבע זאך ווילסטו יעצט זאגן אויף הלכות צניעות

[יואליש]

דאס אז די מאדערנע וועלט איז נישט נזהר טוישט נישט די הלכה, קענסט פרעגן עני אנגענומענע דיין,

קום אהער, העלא, לאמיך דיך א קיש טוהן אויפן שטערן.