זאלן עלטערע רבנים רעזיגנירן?

[Starbucks]

די אנדערע וואך האט דער פויבסט געמאלדן אז ער איז צו אלט און שוואך אהנצוגיין מיט זיין ארבעט און ער גייט אפטרעטן פון זיין פאסטן. נו, אפשר דארפן מיר להבדיל טוהן מדה טובה מרובה און ריטייערן די רבנים מנהיגי העדה ביי א געוויסן עלטער און לאזן די יונגערער דור איבערנעמען?

לאמיר אויסשמועסן די זאך. וואס זענען די מעלות און חסרונות פון יעדע צד? וויאזוי וואלטן געוויסע חסידות'ער אנדערש אויסגעקוקט ווען דער פריעדיגע רבי וואלט ריטייערט ביי די 65 אדער 70?

[[NAMELESS]]

מיין לעצטע רבי אין די עלטער איז געווען דער ברך משה זצ״ל און להבדיל בין חיים לחיים דער היינטיגער סקולענע רבי.
ביידע האב איך ליב געהאט אויך צוליב זייער עלטער, זיי האבן געזעהן צדיקים פונעם פריענדיגן דור, זייער מיטמאכעניש פון זייער עלטער גיבט צו. און נאך אסאך.

ווען איינע פון די צוויי וואלטן ריטייערט, וואלט עס נישט צו סאך געהאלפן. איך אים ליב ווייל ער איז געווען וואס ער איז געווען, נישט ווייל ער איז סאטמארע רבי. די זעלבע מיט די סקולענע רבי האב איך ליב ווייל ער איז וואס ער איז, נישט ווייל ער הייסט סקולענע רבי. און דאס איז די חילוק

[לעיקוואד]

איך מיין עס איז שוין דערמאנט געווארען ערגעץ אין שטיבל, עכ"פ פאר א פויבסט צו רעזיגנירען איז טאקע א חידוש, אבער פאר א רב איז עס בכלל נישט קיין חידוש. רוב גדולי הפוסקים האבען אויף די עלטער אויפגעהערט צו פסקנען ערנסטע שאלות, און אסאך גרויסע רבנים האבען אויף די עלטער זיך אנטזאגט פון פירען, ע"פ רוב נישט רעטייערט ממש, נאר מהאט אויפגענומען א יונגערע רב אז ער זאל זיין דער רב בפועל בשעת דער אלטער רב בלייבט נאר רב אויפן טיטל און נישט למעשה. פארקערט, דאס אז מקען היינט זיין א הונדרעט יעריגע רב און נאכאלץ פסקנען און ארויסגעבן חתימות און הדרכות (ר"ל אונטערשרייבען וואס נאר די גבאי גיט אריין אין האנט) דאס איז אינגאנצן א נייע זאך ביי יודען וואס איז קיינמאלנישט געווען.

[[NAMELESS]]

לעיקוואד, זייער גוט געשריבן.
קיינער פון די יושבי בית דין האבן געפירט דיני תורה ביי די 80,
קיינער האט מער נישט געשריבן קיין לאנגע תשובות,
קיינער איז מער נישט געווען די ראש הישיבה (מ׳איז געבליבן מיט׳ן טיטל אנעם מיטל),
קיינער האט מער נישט גע׳פסק׳נט שאלות.

וואס יא, אויב איז יענעמס גדולה ווייל ער איז אליינס א פוסק און נישט ווייל ער איז א בנש״ק, טוט ער יא זיינע פליכטן ווייטער. כדוגמת הרב וואזנער שליט״א

[אוהב דעת]

איך ווייסנישט וועגען ריזיינען , איך וואלט ווען געוואלט אז מזאל דארפען לויפען פאר רעביסטעווע און ראש הקהל, און מנהל המוסד, יעדע 4 יאר אזוי ווי דער פרעזידענט,
איך ווייס נישט ווילאנג נאך סוועט נעמען פאר אונזער קאמיונעטי צו קומען צום שכל, וזאת נחמתי אז אונז האלטען היינט אסאך בעסער ווי 50 יאר צוריק.... 

[[NAMELESS]]

למשל הרב וואזנער, אויף וועלכע אמט זאל ער לויפן? ער האט אויפגעבויעט א ישיבה פונעם אבן הפינה, מיט וועלכע רעכט קען עס איינער איבערנעמען אן זיין הסכמה?
עס איז אין ערגעץ נישט געווען אויף אים קיין הכתרה אז ער איז פוסק הדור, עס האט זיך אזוי אויסגעשטעלט.

[לעיקוואד]

הרב וואזנער שיחי' שרייבט שוין אסאך יארן נישט קיין ערנסטע תשובות להלכה, אפילו פון די סארט וואס ער פךעגט אמאל שרייבען. און ער וייסט פון דעם אז זיינע כחות הגופניים והשכליים זענען נישט ווי אמאל.
עס ווערט נאר שווער אויב אזוי וויאזוי האט ער די מוט נאכאלץ ארויסצוגעבן פסקים ("בקיצור כדרכי", כלומר כדרכי מאז שאין לי כח להאריך) אויף זאכען וואס ער וייסט אליינס אז ער האט נישט די כח דוכרצוטוהן געהעריג, און מאיז נאך מחייב יעדער איינער זיי צו פאלגען ווייל ער איז "פוסק הדור".

בחירות איז טאקע נישט שייך אויף אזוינע טיטלאך ווי "פוסק הדור" אדער "גדול הדור" אדער "זקן האדמורי"ם", עס איז אבער יא שייך אויף יעדע זאך וואס איז בפועל שררה. און אויב נעמט איינער א שררה על הציבור בשם זיין טיטל אלץ פוסק הדור פאדערט זיך ער זאל זיך לאזען וועלן פאר דער אמט. און אז נישט סטראשע נישט און גיב נישט ארויס קיין פסקים אין דער וועלט אריין בשם "דעת תורה".

דרך אגב, אויך אויף א ישיבה וואס מהאט אליינס אויפגעבויט מעג מען האבען שכל און אז מזעהט מהאט נישט קיין כח נעמט מען א צוייטער זאל עס פירען, און דער צוייטער מוז נישט זיין דיין זון אדער איידעם..

[gehlungen]

די אנדערע וואך האט דער פויבסט געמאלדן אז ער איז צו אלט און שוואך אהנצוגיין מיט זיין ארבעט און ער גייט אפטרעטן פון זיין פאסטן. נו, אפשר דארפן מיר להבדיל טוהן מדה טובה מרובה און ריטייערן די רבנים מנהיגי העדה ביי א געוויסן עלטער און לאזן די יונגערער דור איבערנעמען?

לאמיר אויסשמועסן די זאך. וואס זענען די מעלות און חסרונות פון יעדע צד? וויאזוי וואלטן געוויסע חסידות'ער אנדערש אויסגעקוקט ווען דער פריעדיגע רבי וואלט ריטייערט ביי די 65 אדער 70?

I am sorry to tell you. But this eshkol is a waste of time & it doesn't make any sense (my opinion ) !

[[NAMELESS]]

לעיקוואד, וואס מאכסטו דיר נעריש? א מענטש האט געבויעט א ביזנעס פאר 60 יאר, מעג ער נישט אריינלייגן זיינע קינדער דארט???

[אוהב דעת]

איך ווייסנישט וועגען ריזיינען , איך וואלט ווען געוואלט אז מזאל דארפען לויפען פאר רעביסטעווע און ראש הקהל, און מנהל המוסד, יעדע 4 יאר אזוי ווי דער פרעזידענט,
איך ווייס נישט ווילאנג נאך סוועט נעמען פאר אונזער קאמיונעטי צו קומען צום שכל, וזאת נחמתי אז אונז האלטען היינט אסאך בעסער ווי 50 יאר צוריק.... 

למשל הרב וואזנער, אויף וועלכע אמט זאל ער לויפן? ער האט אויפגעבויעט א ישיבה פונעם אבן הפינה, מיט וועלכע רעכט קען עס איינער איבערנעמען אן זיין הסכמה?
עס איז אין ערגעץ נישט געווען אויף אים קיין הכתרה אז ער איז פוסק הדור, עס האט זיך אזוי אויסגעשטעלט.

איך ווייס נישט די היסטארי פון רב וואזנער צו ער האט גענומען געלט ביי אנדערע צו נישט , אויב יא זאל בעטן די קאמיטע זאל איבערקוקען צו ער איז נאך אלס סוקסעספול אין בויען די מוסדות אויב נישט, זאלען זיי אריינברענגען איינעם אנדערשט, אזוי ווי יעדע גרויסע קאמפ. אין אמעריקע, רב וואזנער קען נאך אלס בלייבען א ערליכע איד אלס דעם אויס(בקיצור אויף אזא פאל קען איך נאך הערן דיין סברה) אבער נעם למשל סאטמער וואס דער מייסד אליינס איז שוין נישט דא פארוואס זאל איך נישט האבען די ברירה צו זאגען אז למשל טודרוס זילבער זאל שטיין בראש , פארוואס דארף מיין בחירה בלייבען צעווישען אהרן און זלמן לייב, איך האב נישט ליב קיינע פון די צוויי( סאיז אלעס נאר א משל טראג מיך נישט אריין אין צימעס)

[לעיקוואד]

לעיקוואד, וואס מאכסטו דיר נעריש? א מענטש האט געבויעט א ביזנעס פאר 60 יאר, מעג ער נישט אריינלייגן זיינע קינדער דארט???

ניין, נישט אויב דער ביזנעס ענהאלט שליטה אויף אנדערע מענטשען. דאס איז נישט קיין ביזנעס נאר השתלטות על הציבור, וואס אויף דעם דארף מען דער ציבור'ס הסכמה.

אויך סאדאם כוסעין האט אריינגעלייגט אסאך כחות אויף צו בויען זיין כח און שליטה, נו פארדעם האט ער א זכות צו באוועלטיגען אויף אדערע מענטשען? פארדעם האט ער נאך א זכות עס מוריש צו זיין צו זיינע קינדער?

[[NAMELESS]]

איך וויל פארשטיין, דער מענטש האט געבויעט א מוסד מיט זיינע 10 פינגער, ער איז נאך אלס א געוואלדיגע עססעט פאר די ישיבה, די עולם שיקט דארט קינדער טאקע ווייל ער שטייט דארט בראש. פארוואס זאל ער דארפן ריזיינען?
ער האט פארשטאנען אז ער קען מער נישט זיך אן עצה געבן מיט די טאג טעגליכע ווירטשאפט האט ער גענומען זיין זין וואס זאל עז אנפירן. וואס איז די פראבלעם??

[[NAMELESS]]

שליטה אויף וואס?? ווילסט נישט? שיק נישט דיינע קינדער דארט

[[NAMELESS]]

לעיקוואד, וואס מאכסטו דיר נעריש? א מענטש האט געבויעט א ביזנעס פאר 60 יאר, מעג ער נישט אריינלייגן זיינע קינדער דארט???

ניין, נישט אויב דער ביזנעס ענהאלט שליטה אויף אנדערע מענטשען. דאס איז נישט קיין ביזנעס נאר השתלטות על הציבור, וואס אויף דעם דארף מען דער ציבור'ס הסכמה.

אויך סאדאם כוסעין האט אריינגעלייגט אסאך כחות אויף צו בויען זיין כח און שליטה, נו פארדעם האט ער א זכות צו באוועלטיגען אויף אדערע מענטשען? פארדעם האט ער נאך א זכות עס מוריש צו זיין צו זיינע קינדער?

ביסט פון קאפ געפאלן??? מדמה זיין הרב וואזנער צו סאדאם??????

[[NAMELESS]]

עס איז זיין פריוואטע קאמפעני, ער האט גארנישט איינגענומען.

[וויליאמסבורגער]

איך וויל פארשטיין, דער מענטש האט געבויעט א מוסד מיט זיינע 10 פינגער, ער איז נאך אלס א געוואלדיגע עססעט פאר די ישיבה, די עולם שיקט דארט קינדער טאקע ווייל ער שטייט דארט בראש. פארוואס זאל ער דארפן ריזיינען?
ער האט פארשטאנען אז ער קען מער נישט זיך אן עצה געבן מיט די טאג טעגליכע ווירטשאפט האט ער גענומען זיין זין וואס זאל עז אנפירן. וואס איז די פראבלעם??

א מענטש בויט א ישיבה נישט פאר זיך נאר אויפצוטוהן פאר כבוד שמים. צו זאגן מיט א גלייכגיטיגקייט אז ס'איז א "ביזנעס" איז חוזק געמאכט פון תורה און אידישקייט!! נאר וואדען, אונז זעמער שוין אזוי צוגעוואוינט צו דעם אז ישיבות ווערן פאמיליע ביסנעסעס אז מ'כאפט זיך נישט וואספארא קאראפשען עס איז.

[[NAMELESS]]

ענק מאכן זיך נאיוו אדער ענק זענען נאיוו????

די חתם סופר האט אריינגעלייגט דעם כתב סופר אין זיין ישיבה. א ישיבה איז א פריוואטע זאך. עס האט גארנישט צו טוהן מיט׳ן רבים. קיינער הייסט דיר נישט שיקן דיינע קינדער דארט. פארוואס זאל ער עס דארפן אוועקגעבן????

[[NAMELESS]]

איך וויל פארשטיין, דער מענטש האט געבויעט א מוסד מיט זיינע 10 פינגער, ער איז נאך אלס א געוואלדיגע עססעט פאר די ישיבה, די עולם שיקט דארט קינדער טאקע ווייל ער שטייט דארט בראש. פארוואס זאל ער דארפן ריזיינען?
ער האט פארשטאנען אז ער קען מער נישט זיך אן עצה געבן מיט די טאג טעגליכע ווירטשאפט האט ער גענומען זיין זין וואס זאל עז אנפירן. וואס איז די פראבלעם??

א מענטש בויט א ישיבה נישט פאר זיך נאר אויפצוטוהן פאר כבוד שמים. צו זאגן מיט א גלייכגיטיגקייט אז ס'איז א "ביזנעס" איז חוזק געמאכט פון תורה און אידישקייט!! נאר וואדען, אונז זעמער שוין אזוי צוגעוואוינט צו דעם אז ישיבות ווערן פאמיליע ביסנעסעס אז מ'כאפט זיך נישט וואספארא קאראפשען עס איז.

דו ביסט אפשר אויך מדמה הרב וואזנער צו סאדאם???

[לעיקוואד]

קודם כל האף איך איר רעדט נישט טאקע אויף הרב וואזנער'ס ישיבה וייל קיינער שיקט נישט דארט טראצדעם וואס ער שטייט בראש, וד"ל.
איך רעד אבער בכללות, זיין א ראש ישיבה איז אביסעל מער ווי עד"מ זיין א בעל הבית פון א גראסערי, דאס איז נישט סתם עפעס א ביזנעס וואס ממאכט אויף פאר די אייגענע פלעזשור און ריווח, עס ענהאלט שליטה אויף מענטשען, עס ענהאלט א געווויסע מעמד און דעה וואס מבאקומט ביי די אלגעמיינער ציבור פארן זיין א ראש ישיבה, וכו' וכו'. אויב האט נאך איינער עפעס א אינטערעס אז ישיבות זאלן האבען עפעס א שייכות צו אידישקייט, צו מפיץ זיין תורה, אדער עפעס אזוי, טאר מען נישט צולאזען אז עס זאל ווערן געפירט נאר דורך פרעזענליכע אמביציעס. איך וואלט געמיינט אז אזוינע וואס מיר רופען גדולי מאורי ומנהיגי הדור זאלן נאך פארשטיין אזא פשוטע אלף ביתדיגע לאגיק.

דרך אגב, עס איז נישטא אזא זאך א מענטש וואס בויט א מוסד מיט זיינע אייגענע צען פינגערס, אחוץ אויב ער איז אויך דער מגיש שיעור אויך דער תלמיד און אויך דער פאנדרעיזער. א מוסד במהותו איז א ציבורישע זאך. אן אריינגיין אין די חושן משפט חלק פון דעם, מענטשען געבן דיר געלט, שיקען דיר זייערע קינדער, נישט ווייל זיי ווילען דיר העלפן בויען דיין ביזנעס, נאר ווייל עס איז דא א ציבורישע צורך אין ישיבות ומוסדות התורה, און דו שטעלסט זיך ארויס פאר א פאסיגער שליח ציבור דאס צו פירען בפועל. אויב נעמסטו דאס פאר דיין איייגענע תועלת ביסטו פשוט א מועל בשליחות און א משתלט על הציבור. יעדער פעני וואס הרב וואזנער האט איז פון דער ציבור וואס זעהט אין עם ע פאסיגער שליח צו זיין א רב אדער ראש ישיבה, ווידער זיין זון האט דער ציבור נישט איינגעזעהן אזוי און אפילו אויב יא איז עס אדאנק מאניפולאציעס וכו'.

אפשר בין איך פשוט א תמים מופלג איך מיין נאך נעבאך אז ישיבות קהילות און מוסדות התורה האבען עפעס צו טוהן מיט יידושקייט, איך וייס נישט אז סאיז אלץ פלעין פראסט ביזנעס. איך שריי נאר אז דער מנהיג זאל נישט תופס זיין את החבל בשני ראשיו, ווילסטו אריינשטעלן דיין זוהן אלץ רב רבי און ראש ישיבה פשוט מטענץ ביזנעס, קום מיר נישט מארגען בעטן געלט פאר דער גרויסער חיזוק היהדות והדת דיינע, איך בין דיר גארנישט שולדיג פאר דיין ביזנעס, און קום מיר נישט איבערמארגען בשם היותך גדול הדור איינטיילען וואס צו טוהן, איך בין גארישט שולדיג פאר דעם וואס דיין טאטע האט דיר מוריש געווען א גוטע ביזנעס.

מתוקנים שבאומות האבן זיך שוין געלערנט אז יעדער זאך וואס ענהאלט שליטה על הציבור איז תלוי בדעת הציבור, כל שכן אז עס גייט נישט פראסט בירושה ווייל איך האב זיך אויפגעבויט מיין פאליטישע שליטה מיט די אייגענע הענט. עס איז געקומען די צייט מיר זאלן דאס אפשר איינזעהן.

וואס זאגט איר צו א ראש ישיבה, הרב יהודה עמיטל, וואס אויף די עלטער האט פשוט איבערגעבעבן די ראשות הישיבה זיינער צו פרעמדע רבנים ע"פ החלטת הוועד של ישיבתו, שוין, אבער ווי קענען מיר זיך לערנען פון עם, ער איז דאך רח"ל א לינקער א מזרחיסט.

[וויליאמסבורגער]

ענק מאכן זיך נאיוו אדער ענק זענען נאיוו????
. א ישיבה איז א פריוואטע זאך. עס האט גארנישט צו טוהן מיט׳ן רבים. קיינער הייסט דיר נישט שיקן דיינע קינדער דארט. פארוואס זאל ער עס דארפן אוועקגעבן????

פאר וועם ער געט איבער די ישיבה זאגט פארוואס ער האט געעפענט די ישיבה. אויב געט ער עס איבער פאר א זוהן איז א ראיה אז די עיקר ציל פון די ישיבה איז נישט אז בחורים זאלן שטייגען, נאר לכבוד עצמו הוא דורש. אפילו אויב דער זוהן איז א ת"ח און קען אפשר פירן א ישיבה, איז ער רוב מאל נישט דער פאסיגסטער קאנדידאט ווייטער אנצופירן די ישיבה, און אויב מיינט מען די טובה פון די בחורים גייט מען זוכן בחוצות העיר ווער עס קען זיין דער פאסיגסטער ראש ישיבה וואס וועט די מערסטע העלפן די בחורים שטייגן ברוחניות ובגשמיות. אבער אויב געט מען גלייך איבער צום זוהן ווייזט מען מיט דעם אז מ'האט זיך נישט אומגעקוקט צו טרעפען די טובה פון די תלמידים , נאר די ערשטע קאנסערן איז די אייגענע טובה!!

//
לעיקוואד האקט

[[NAMELESS]]

זיין זין איז געווען עטליכע צענדליגע יאר א ראש ישיבה אין לאנדאן און א רב. זייער א פאסירט קאנדידאט.

שנית, יעדער וואס האט אים געגעבן געלט האט געוואוסט אז ער גייט איין טאג פארמאכן זיינע אויגן און עס וועט אריבער גיין בירושה.

שלישית, די חתם סופר האט אויך איבער געגעבן די ישיבה פאר זיינע קינדער און אייניקלעך. אבי געהאקט אז דאס איז די היינטיגע רבנים.

[לעיקוואד]

ניין, א ישיבה איז נישט קיין פרטישע ביזנעס, עס איז א מוסד ציבורי, עס איז פטור פון טעקס לכבוד דעם... די טענה אז דו ווילסט נישט שיק נישט דיינע קינדער איז נישט קיין טענה וייל עס איז נאר דא א באגרעניצטע מספר פון ישיבות און אלע פון זיי זענען געבויט אויף די מוגבלדיגע געלט און מענטשען וואס זענען דא אין דער קהילה. אז סדא איין ישיבה וואס א ביזנעסמאן האט צוגעגנבט נעמט דאס צו פון א צווייטער וואס וואלט געקענט מאכען א ישיבה.

יעדער זאך וואס האט צוטוהן מיט דער פאבליק איז דא א געוויסע עטיק מיט וואס מדארף זיך פירען, אפילו א זאך וואס איז א ביזנעס ממש. א געשעפט למשל טאר נישט אויפנעמן נאר וייסע ארבעטער נישט שווארצע, איי סמיין געשעפט אז דו ווילסט נישט קויף נישט, עס גייט נישט אזוי, ברגע וואס דו טוסט ביזנעס מיטן ציבור דארפסטו זיך צושטעלן צו געוויסע מענטשליכקייט און עטישקייט וואס פארלאנגט זיך. די זעלבע לגבי א ישיבה, ברגע וואס עס האט צוטוהן מיט נאך מענטשען מוז עס גיין לויט די געזעצן און ריכטיגקייט וואס פאדערט זיך, מקען נישט טענה'ן סאיז מיין מוסד איך טוה מי דארט וואס איך וייל אז דו ווילסט נישט קום נישט אריין.

קיינער איז נישט מדמה הרב וואזנער'ס פרעזנעליכקייט צו סאדאם, מאיז מדמה די צורת המחשבה אז ממיינט אז שליטה אויף מענטשען און נכסי ציבור גייט בירושה.

[[NAMELESS]]

צום לעצטן מאהל לעיקוואד, דאס איז נישט קיין משתלט על הציבור. ער האט גע׳עפענט א ישיבה. ווער ס׳וויל קען שיקן דארט און ווער נישט דארף נישט. דאס איז נישט קיין משתלט בכלל. און איך בעט זיך ביי דיר, צו צוריק פונעם צוזאמשטעל פון הרב וואזנער מיט סאדאם. עס איז זייער נישט שיין און קעגן די הלכה אויף סיי וועלכע אופן.