די א' ב' פון סייענס

[[NAMELESS]]

א הערליכן הסבר, אבער עטליכע פראגעס;

פארוואס ווען איך ווארף א גערעסערע שטיין וועט עס פליען ווייטער ווי ווען איך ווארף א קלענערע שטיין מיט די זעלבע מאס קראפט? אלא מאי גרעסערע און קלענערע האבן יא צו טוהן מיט קראפט.

עס איז דא א גרויסע חילוק אין גרעוועטי אינטערן וואסער, עס גייט אסאך שנעלער אראפ, און אפילו מוסקלען איז א זאך וועלכע שווימט און זינקט נישט, מיטדעם אלעם וועט יעדע סקובע דייווער האבן עטליכע שטיינער אויף זיך וואס זאל אים אראפשלעפן. ווייל די גרעווערטי דארט איז זייער שטארק (חוץ לופט, לופט איז שטערקער אונטערן וואסער, צו קענען זינקען א באלאן וועט מען דארפן האבן מערערע שטיינער).

אלא מאי זעהט מען אז לופט גיבט אסאך צו צום גרעווערטי, דעריבער אין וואסער איז נישט דא, איז דא א גרעסערע כוח המושך. משא״כ אויבן איז דא, איז דא א קלענערע כוח המושך. דעריבער רעדט איך נישט אויפן לבנה.

לכאורה גייט גרעווערטי צו מכוח זינקען. דהיינו יעדער ווייסט אז ווארעמע ליפט גייט ארויף, פארוואס? ווייל עס איז גרינגער (אזוי ווי וואסער מיט אויל). די זעלבע גייט מיט אלעס, דאס ליפט גייט פשוט איבער אים און עס דריקט עס אראפ, און נישט ווייל די ערד צוהט עס אויף אראפ. און די זעלבע איז ביי וואסער און איבעראל.

איי לויט דעם דארף א ווארעמע טשולענט ארויפפליען אין די הייעך?

דא קומט שוין אריין וואג, די לופט אינטער דעם איז נישט געניג שטארק אים צו קענען אויפהייבן, דעריבער צושפרייט עס זיך אין די זייט. משא״כ א ווארעמע וואלקן וועגט ווייניגער פונעם לופט.

צו מאכן קלאר. איך בין ניטאמאל א מתחיל סייענטיסט, נאר דאס האב איך פארשטאנען מיט מיין קליינע שכל׳ע. און זייער מעגליך אז איך בין זיך טועה. אויב נישט, האב איך זיך געקריגט מיט אלע סייענטיסטן.

איך האב אייביג געלערנט אז אלעס קומט פונעם ערד אזוי ווי א מאגנעט וועלכע ציט אלעס אויף אראפ. אבער פון די אנדערע זייט קען מען זאגן אז פינקט פארקערט, די כוח המושך שטיפט און נישט עס שלעפט. פשוט די ליפט שטיפט אים אראפ ווייל עס איז גרינגער פון אים, אזוי ווי עס שטיפט ארויף א זאך וועלכע די ליפט איז שווערער פון אים.

[יאיר]

ממי, דר"א, זאגט די פשוט'ע סברא אויך אזוי.

שטעל זיך פאר אז דו האסט צוויי 10 פונטיגע שטיינער און דו צושניידסט איינע פון זיי אויף צעהן חלקים פון 1 פונט יעדע, דו כאפסט אהן דעם 10 פונטיגער אין איין האנט און די צעהן 1 פונטיגע אין די אנדערע האנט און דו לאזט זיי ביידע אראפ, ווער וועט קודם אנקומען?

ביידע וועלן אנקומען אין די זעלבע צייט, ווייל וואס איז דען א נפק"מ פאר'ן גראוויטי צו די 10 פונט זענען צוגעקלעבט איינער צום צווייטן, אדער מען האט זיי גראדע צושניטן?

דאס וואס מושכל ראשון זאגט אז א שווערע זאך דארף אנקומען שנעלער, נעמט זיך פון דעם וואס עס איז שווערער צו האלטן אין דער האנט, אבער אז מען טראכט אריין איז די חילוק פשוט, שווערער איז עס טאקע ווייל ביי 10 פונט שלאגסטו זיך קעגן 10 מאהל אזויפיהל גראוויטי ווי ווען דו האלטסט א 1 פונטיגע שטיין, אבער לגבי ווי שנעל עס זאל פאלן האט עס קיין שייכות, פאר די גראוויטי איז נישט קיין חילוק צו ער שלעפט איין 1 פונטיגע שטיין אדער צעהן איין פונטיגע וואס רירן זיך אן איינע די אנדערע [דהיינו א 10 פונטיגע שטיין].

דיין משל איז גוט לקרב הדברים אל השכל, אבער למעשה איז דיין הסבר נישט גענוג, ווייל פארוואס טאקע קומט נישט אן גרינגער פאר'ן גראוויטי צו שלעפן דעם צען פונטיגן שטיין ווי דעם איין פונטיגן, ער וואלט דאך געדארפט אסאך שנעלער קענען שלעפן צו זיך דעם צען פונטיגן, ווען אלע צען פונט קומען אויפאמאל צולויפן צו אים, ווי דעם איין פונטיגן וואס האט נישט קיינער ווער ס'זאל אים העלפן קומען צו דער ערד?
מוז מען צוקומען צום צווייטן געזעץ פון אדונינו מהר"א ניוטאן, וואס לויטעט אז יעדער פונט וואס דו גיבסט צו צום שטיין מאכט טאקע אז דער שטיין זאל לויפן שנעלער, אבער לעומת זה מאכט דער זעלבער צוגעגעבענער פונט אז עס זאל לויפן שטייטער, ווייל וואס מער פונט א שטיין פארמאגט אלס שווערער איז פאר'ן גראוויטי איר צו שלעפן, אזוי ווי פאר'ן מענטש איז שווערער צו שלעפן א צען פונטיגער שטיין ווי אן איין פונטיגער. ממילא, קעגן יעדן כח וואס דער פונט גיבט צו צו די גראוויטי, קומט צו א כח פונ'ם זעלבן פונט וואס לאזט נישט צו די גראוויטי, דעריבער גלייכט זיך אלס אויס. דאס איז דער עמקות וואס די גריכישע פילאזאפן האבן נישט געכאפט.

[ונבנתה העיר]

ממי, דר"א, זאגט די פשוט'ע סברא אויך אזוי.

שטעל זיך פאר אז דו האסט צוויי 10 פונטיגע שטיינער און דו צושניידסט איינע פון זיי אויף צעהן חלקים פון 1 פונט יעדע, דו כאפסט אהן דעם 10 פונטיגער אין איין האנט און די צעהן 1 פונטיגע אין די אנדערע האנט און דו לאזט זיי ביידע אראפ, ווער וועט קודם אנקומען?

ביידע וועלן אנקומען אין די זעלבע צייט, ווייל וואס איז דען א נפק"מ פאר'ן גראוויטי צו די 10 פונט זענען צוגעקלעבט איינער צום צווייטן, אדער מען האט זיי גראדע צושניטן?

דאס וואס מושכל ראשון זאגט אז א שווערע זאך דארף אנקומען שנעלער, נעמט זיך פון דעם וואס עס איז שווערער צו האלטן אין דער האנט, אבער אז מען טראכט אריין איז די חילוק פשוט, שווערער איז עס טאקע ווייל ביי 10 פונט שלאגסטו זיך קעגן 10 מאהל אזויפיהל גראוויטי ווי ווען דו האלטסט א 1 פונטיגע שטיין, אבער לגבי ווי שנעל עס זאל פאלן האט עס קיין שייכות, פאר די גראוויטי איז נישט קיין חילוק צו ער שלעפט איין 1 פונטיגע שטיין אדער צעהן איין פונטיגע וואס רירן זיך אן איינע די אנדערע [דהיינו א 10 פונטיגע שטיין].

דיין משל איז גוט לקרב הדברים אל השכל, אבער למעשה איז דיין הסבר נישט גענוג, ווייל פארוואס טאקע קומט נישט אן גרינגער פאר'ן גראוויטי צו שלעפן דעם צען פונטיגן שטיין ווי דעם איין פונטיגן, ער וואלט דאך געדארפט אסאך שנעלער קענען שלעפן צו זיך דעם צען פונטיגן, ווען אלע צען פונט קומען אויפאמאל צולויפן צו אים, ווי דעם איין פונטיגן וואס האט נישט קיינער ווער ס'זאל אים העלפן קומען צו דער ערד?

אז איין פונט זאל העלפן דעם צווייטן לויפן צו די ערד איז עס דורך דעם וואס איין פונט שטיפט דעם צווייטן, אבער אז אלע לויפן צוזאמען מיט די זעלבע שנעלקייט, זעה איך נישט אז איין פונט זאל געהאלפן ווערן פונעם צווייטן.

מוז מען צוקומען צום צווייטן געזעץ פון אדונינו מהר"א ניוטאן, וואס לויטעט אז יעדער פונט וואס דו גיבסט צו צום שטיין מאכט טאקע אז דער שטיין זאל לויפן שנעלער, אבער לעומת זה מאכט דער זעלבער צוגעגעבענער פונט אז עס זאל לויפן שטייטער, ווייל וואס מער פונט א שטיין פארמאגט אלס שווערער איז פאר'ן גראוויטי איר צו שלעפן, אזוי ווי פאר'ן מענטש איז שווערער צו שלעפן א צען פונטיגער שטיין ווי אן איין פונטיגער. ממילא, קעגן יעדן כח וואס דער פונט גיבט צו צו די גראוויטי, קומט צו א כח פונ'ם זעלבן פונט וואס לאזט נישט צו די גראוויטי, דעריבער גלייכט זיך אלס אויס. דאס איז דער עמקות וואס די גריכישע פילאזאפן האבן נישט געכאפט.

פארשטיי איך נישט בב' פנים שהם א':

א. פארוואס זאל א גרעסערער שטיין זיין שווערער פאר'ן גראוויטי צו ציען, איז דען דא א צווייטע גראוויטי וואס שלעפט אויף פארקערט מיט וועמען אונזער גראוויטי דארף זיך שלאגן?

ב. ווען די גראוויטי שלעפט א 10 פונטיגע שטיין, איז נישט פשט אז ער כאפט אהן די שטיין ביים עק און די איבריגע 9 פונט שלעפן זיך מיט און מאכן שווערער פאר די גראוויטי צו שלעפן, נאר יעדע שטיקל חומר האט זיך זיין אייגענע רילעישנשיפ מיט גראוויטי וואס שלעפט איהם, איז וואס איז א נפק"מ פאר'ן גראוויטי צו ער שלעפט 10 1 פונטיגע שטיינער אדער איין 10 פונטיגער?

[יאיר]

א. פארוואס זאל א גרעסערער שטיין זיין שווערער פאר'ן גראוויטי צו ציען, איז דען דא א צווייטע גראוויטי וואס שלעפט אויף פארקערט מיט וועמען אונזער גראוויטי דארף זיך שלאגן?

עס איז יא דא כאילו א צווייטע גראוויטי, דהיינו, עס איז דא א צווייטע כוח וואס ליגט אין די mass פון יעדן משהו פונ'ם שטיין, וואס לאזט נישט זיך שלעפן צום ערד, און דער כח פון גראוויטי דארף זיך מתגבר זיין אויף די מאסע און עס אראפשלעפן.

ב. ווען די גראוויטי שלעפט א 10 פונטיגע שטיין, איז נישט פשט אז ער כאפט אהן די שטיין ביים עק און די איבריגע 9 פונט שלעפן זיך מיט און מאכן שווערער פאר די גראוויטי צו שלעפן, נאר יעדע שטיקל חומר האט זיך זיין אייגענע רילעישנשיפ מיט גראוויטי וואס שלעפט איהם, איז וואס איז א נפק"מ פאר'ן גראוויטי צו ער שלעפט 10 1 פונטיגע שטיינער אדער איין 10 פונטיגער?

דיין אבזערוואציע איז ריכטיג, אבער דו זאגסט נישט פארוואס עס איז אזוי. לו יצוייר ס'קען צוקומען נאך צען פונט צום איין פונטיגן שטיין אן דעם וואס מען זאל צולייגן מאסע צום שטיין, וואלט געדארפט אויסקומען אז דער שטיין זאל פאלן צען מאל שנעלער, ווייל די צוגעלייגטע כוחות פון גראוויטי וואס קומען צו דורך די איבריגע פונטן וואלטן געמאכט אז דער גאנצער פארגרעסערטער שטיין צוזאמען זאל פאלן צען מאל שנעלער. אבער וויבאלד מיט יעדן פונט גראוויטי קומט צו א פונט מאסע, איז דאס גורם אז יעדער פונט זאל זיך האבן זיין אייגענער חשבון מיט'ן גראוויטי.

[עסקן בדברים]

א הערליכן הסבר, אבער עטליכע פראגעס;

פארוואס ווען איך ווארף א גערעסערע שטיין וועט עס פליען ווייטער ווי ווען איך ווארף א קלענערע שטיין מיט די זעלבע מאס קראפט? אלא מאי גרעסערע און קלענערע האבן יא צו טוהן מיט קראפט.

עס איז דא א גרויסע חילוק אין גרעוועטי אינטערן וואסער, עס גייט אסאך שנעלער אראפ, און אפילו מוסקלען איז א זאך וועלכע שווימט און זינקט נישט, מיטדעם אלעם וועט יעדע סקובע דייווער האבן עטליכע שטיינער אויף זיך וואס זאל אים אראפשלעפן. ווייל די גרעווערטי דארט איז זייער שטארק (חוץ לופט, לופט איז שטערקער אונטערן וואסער, צו קענען זינקען א באלאן וועט מען דארפן האבן מערערע שטיינער).

אלא מאי זעהט מען אז לופט גיבט אסאך צו צום גרעווערטי, דעריבער אין וואסער איז נישט דא, איז דא א גרעסערע כוח המושך. משא״כ אויבן איז דא, איז דא א קלענערע כוח המושך. דעריבער רעדט איך נישט אויפן לבנה.

לכאורה גייט גרעווערטי צו מכוח זינקען. דהיינו יעדער ווייסט אז ווארעמע ליפט גייט ארויף, פארוואס? ווייל עס איז גרינגער (אזוי ווי וואסער מיט אויל). די זעלבע גייט מיט אלעס, דאס ליפט גייט פשוט איבער אים און עס דריקט עס אראפ, און נישט ווייל די ערד צוהט עס אויף אראפ. און די זעלבע איז ביי וואסער און איבעראל.

איי לויט דעם דארף א ווארעמע טשולענט ארויפפליען אין די הייעך?

דא קומט שוין אריין וואג, די לופט אינטער דעם איז נישט געניג שטארק אים צו קענען אויפהייבן, דעריבער צושפרייט עס זיך אין די זייט. משא״כ א ווארעמע וואלקן וועגט ווייניגער פונעם לופט.

צו מאכן קלאר. איך בין ניטאמאל א מתחיל סייענטיסט, נאר דאס האב איך פארשטאנען מיט מיין קליינע שכל׳ע. און זייער מעגליך אז איך בין זיך טועה. אויב נישט, האב איך זיך געקריגט מיט אלע סייענטיסטן.

איך האב אייביג געלערנט אז אלעס קומט פונעם ערד אזוי ווי א מאגנעט וועלכע ציט אלעס אויף אראפ. אבער פון די אנדערע זייט קען מען זאגן אז פינקט פארקערט, די כוח המושך שטיפט און נישט עס שלעפט. פשוט די ליפט שטיפט אים אראפ ווייל עס איז גרינגער פון אים, אזוי ווי עס שטיפט ארויף א זאך וועלכע די ליפט איז שווערער פון אים.

It's true that the closer you get to the center of the earth the stronger gravity is (as I mentioned in yesterday’s post), but the difference between above and below the ocean is negligible, and that’s not what you are referring to either. Aside from that negligible amount, gravity is exactly the same under the ocean. However, the is an opposite force called “buoyancy” which comes from the heavier molecules pushing their way down stronger and therefore pushing up the lighter object, liquid, etc.

I didn't follow your line of thought, and I have a lot of respect for you, and forgive me for saying this, but it is silly to try to come up with a new theory of gravity, against the clear simple scientific fact that gravity works the way I explained it in my yesterday's post. This was proven again and again for a few hundred years in millions of experiments, and was used to build everything from air plains to rocket ships to satellites etc. Once you can accidentally launch a satellite using your theory, maybe it would make sense for you to think that maybe you are on to something against all scientists. I totally understand where you are coming from. I, like most chasidishe people, used to be the same way not to realize how silly it is to doubt such proven facts without knowing anything about all the evidence. Think about it, and please continue asking and commenting.

[[NAMELESS]]

איך האב נישט געמאכט אן הנחה, איך בין פשוט זייער נייגעריג (און טייל מאהל פשוט פארקערט), בין איך געווען נייגעריג צו הערן צו א פארקערטע געדאנק.

און אדרבה, שרייב ווייטער, עס איז זייער קלאר און הערליך געשריבן.
KEEP IT UP!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

[עסקן בדברים]

יישר כח!

[עסקן בדברים]

דער מאז מעגליכקייט צו קענען רוקן זאכן וואס א זאך פארמאגט הייסט "ענערג'י" (energy). נאר א זאך וואס רוקט זיך אליין קען רוקן אנדעדע זאכן. וואס שנעלער ס' רוקט זיך אלס מער ענערג'י האט עס (כפי ערך מאל כפי ערך), און וואס מער חומר ס' האט אלס מער ענערג'י האט עס (כפי ערך). אבער א זאך וואס רוקט זיך נישט קען נאך אלץ פארמאגן ענערג'י אויב זיינע אטאמס, עלקטרונס, אדער ארומיגע כחות לייגן עס אין א מצב אז ס' קען אדער וועט זיך באלד רוקן (און ממילא קענען רוקן אנדערע), למשל א בויגן וואס איז אנגעצויגן און גרייט צו שוסן א פייל גלייך ווען דו לאזט עס אויס. די מין ענערג'י מיינט מען ווען מ' רעדט פון וויפיל ענערג'י (קאלוריעס, Calories) עסן פארמאגט. מ' רעדט פון די ענערג'י אריינגקפאקט אזויווי אן אנגעצויגעמעם בויגן אין די מולעקולס פון די עסן וואס האבן ענערג'י. דער ענערג'י וועט שפעטער ווערן ארויסגעלאזט און רוקן אנדערע און אזוי ווייטער בוז זיי וועלן רוקן די מולעקולס פון די מוסקעלן ווען דער מענטש "רוקט זיך."

א וויכטיגע כלל וואס מיר ווילן שפעטר זען (ווען מיר רעדן פון רעלאטיוויטי) אז ס' איז נישט אינגאנצן אמת, אבער נאך אלס א וויכטיגע כלל איז: די סך הכל פון אלע חומר אין די וועלט טוישט זיך קיינמאל נישט. די מולעקולס פון א שטיק האלץ צ.ב.ש. קענען זיך טוישן און ווערן רויעך מיט א ביסל אש, אבער קיין איין אטאם ווערט קיינמאל נישט אויס אדער באשאפן. (שטעל דיך פאר ווי אלט דו ביסט...). די זעלבע איז מיט ענערג'י. די סך הכל פון אלע ענערג'י אין די וועלט טוישט זיך קיינמאל נישט. א פליעדיגע שטיין פארלירט זיין גאנצן ענערג'י ווען ס' פאלט צום ערד, אבער אז מ' וועט צאמרעכענען אלע ענערג'י וואס איז אריבער (דורך די קלאפ) צו אנדערע מולעקולס, אריינגערעכנט "איינעפאקטע" ענערג'י (אזויווי דעם בויגן) וועט די סך זיין פונקט דעם זעלבן נומר.

אויב האסט נישט קלאר פארשטאנען על רגל אחת וואס פונקטליך ענערג'י איז פון די צוויי אויבישטער פאראגראפן (איך האב נאר געזאגט "אויב." קען זיין האסט יא), פיל נישט אזוי שלעכט, ווייל וועסט זיכער נישט קלאר פארשטיין די יעצטיגע, אבער ליין עס נאך אלס; וועסט זען ס' איז נאך אלס זייער אינטערסאנט. ענערג'י קען אויך עגזעסטירן פאר זיך, עקסטער פון חומר. ווען עלקטרונס "ווייברעיטן" (vibrate, שאקלען זיך אהין און צירוק) איז די עלקטרו-מאגנעטישע כח גורם זיי זאלן ארויס שיקן "וועיווס" (waves ,כוואליעס) פון ענערג'י (ע"מ וועיווס) וואס ווירקן אויף חומר וואס זיי באגעגענען זיך מיט. די וועיווס פליען מיט א שנעלקייט פון 299,792,458 מעטער א סעקונדא, און זיי האלטן אין איין קומען מיט די אפטקייט וואס די עלקטרון ווייברעיט. וואס שנעלער די עלקטרון שאקלט זיך אהין און צירוק אלץ מער וועיווס קומען אין--לאמיר זאגן--א סעקונדא. ע"מ וועיווס מיט אן אפטקייט פון בערך א מיליון מאל א סעקונדא (אזוי גערופן "א מיליון הערץ." "הערץ" איז א קיצור פאר "מאל א סעקונדא") זענען AM ראדיו וועיווס. FM ראדיו וועיווס זענען בערך 100 מיליון הערץ. מייקרו-וועיווס זענען בערך 10 ביליון הערץ. ע"מ וועיווס פון בערך 1000 טריליון הערץ און העכער געבן ארויס אזוי פיל ענערג'י אז זיי צוברעכן מולעקולס. זיי זענען וועגן דעם שעדליך פאר'ן גוף, בעיקר ווייל זיי צוברעכן די ד.נ.א. (DNA) מולעקולס און קענען גורם זיין קענסער. עקס-רעיס (X rays) זענען בערך 10,000 טריליון הערץ.

ע"מ וועיווס ציווישן 430 טריליון און 750 טריליון הערץ געבן ארויס פונקט די ריכטיגע שטארקקייט פון ענערג'י אז זיי טוישן די פארם פון ספיציעלע מיני מולעקולס (rhodopsin און ענדליכע) וואס געפונען זיך אין אויגן. דאס הייבט אן זייער א לאנגע קייט פון פאסירונגען (וואס דויערט אלעס צוזאמען 4 הינדערטסטלעך פון א סעקונדא) אבער די סוף איז אז געוויסע צעלן אין די מח באקומען א סיגנאל וואס מיר ריפן "ליכטיגקייט," אדער "זעהן." ליכטיגקייט פון 430 טריליון הערץ זעען מיר אלס רויט, העכערע ענערג'י זעען מיר אלס orange, דערנאך געל, דערנאך גרין,דערנאך בלוי, דערנאך, ביי בערך 750 טריליון הערץ, זעען מיר אלס וויאולעט (ענדליך צו פערפל). ליכטיגקייט צאמגעמישט פון אלע מיני וועיווס (ציווישן 430 טריליון און 750 טריליון הערץ), אזויווי די זון גיבט ארויס, זעען מיר אלס ווייס.

וואס געשענט ווען אזעליכע וועיווס האקען אריין אין אנדערע זאכן (אויזער די ספיציעלע מוליקולס פון די אויגן וואס מיר האבן גערעדט פון)? טייל זאכן (אזויווי וואסער, גלאז) גייען די וועיווס אדורך. טייל זאכן (אלעס וואס זעט אויס שווארץ פאר אונזערע אויגן) זאפן איין (רוב פון) די ענערג'י (דהיינו די מולעקולס טאנצן מער ארום אדער זיי באקומען "איינגעפאקטע" ענערג'י). טייל זאכן (אלעס וואס זעט אויס ווייס) שפייען גלייך אויס (רוב פון) די ענערג'י און שיקן ארויס ("ריפלעקטן") די זעלבע סורט וועיווס. אנדערע זאכן ריפלעקטן רוב פון נאר איין שטארקייט (למשל נאר 500 טריליון הערץ) און זאפן איין רוב פון אנדערע סורט וועיווס. די זאכן זעען אויס פאר אונזערע אויגן אזויווי די "קאליר" (סורט וועיווס) וואס זיי ריפלעקטן (orange אין אונזער משל). די אלע וועיווס וואס ווערן כסדר ריפלעקטעד פון אלעס ארום אונז דערגרייכן יעדער זאך ארום זיי, ובתוכם אונזערע אויגן. די מח נעמט די אלע אינפורמאציע פון די אויגן, און דורך וועגן אזוי קומפליצירט אז מיר קענען זיי נאך נישט נאכמאכן מיט די בעסטע קומפיוטערס, באשאפן זיי דער בילד פון אלעס ארום אונז וואס מיר רופן זעהן.

[ונבנתה העיר]

פלאי פלאות, א גרויסן יש"כ.

[יידל]

גם אני מצטרף. עסקן תודה רבה מעומקא דליבאי.

[עסקן בדברים]

באקומען אין אישי: "ווי אזוי ארבעט א שיף אז ער זינקט נישט? עס איז דאך נישט פלאך מיט לופט אינטער דעם??"

די סחורה פון וואס דער שוף איז געמאכט איז טאקע שווערער ווי וואסער, אבער כדי אריין צו זונקען דארף עס מאכן אסאך מער volume וואסער ארויפגיין ווי די volume פון די שוף. די שוף דארף פונק אזוי ארויף שטופן אלע וואסער די volume פון די גאנצע ליידיגע חלק פון העכער די floor פון שוף! גרעוועטי וועט מאכן די שוף זונקען בוז ס' שטופט ארויף אזויפיל וואסער וואס וועגט די זעלבע ווי די שוף. דערנאך וועט די כח פון buoyancy פון די וואסער זיין די זעלבע ווי די גרעוועטי און ס' וועט מער נישט זונקען

[[NAMELESS]]

אשרינו שבאת בקרב מחננו. עסקן בפועל ולא רק בדיבורים, ויפה כוח המעשה יותר מהמדבר.

אבער איך פארשטיי נישט, אויב וועגט דאס טאקע מער, דארף דאך עס זינקען, אזוי ווי א שטיין. חוץ אויב די חילוק איז אז דאס איז לעהר און דאס איז פול?

תלמידך המתאבק בעפר רגליך,
ממי

[עסקן בדברים]

yes, that's what I meant. the empty part of the ship (above the floor between the walls, where the people sit) also has to be taken into account

[עסקן בדברים]

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=y0SnFCs9z1g[/youtube]
I didn't watch the whole thing, but from the beginning it seems that it explains well. let me know if it does

[יאיר]

א ריזיגער יישר כוח, עסקן, פאר'ן מסביר זיין זאכן וואס איך האב קיינמאל נישט פארשטאנען. נישט אז אלעס וואס דו האסט געשריבן פארשטיי איך פונקטליך, אבער זאכן זענען אסאך קלארער יעצט.

[עסקן בדברים]

thanks so much for the positive feedback. aderaba ask if you have a question

[[NAMELESS]]

עסקן, לויט דעם (די ווידיאו קליפ) וועט אויסקומען אז אויב וועל איך לייגן א 12 פונטיגע טייבע (באול בלע"ז) אין א ים, אדער אין א גרויסע שיסל וואסער וואס וועגט מער ווי די באול, וועט עס נישט זינקן. אבער מיר ווייסן דאך אז יא, עס וועט יא זינקן. אלא מאי איז דא נאך עפעס וואס דער אשה רעדט נישט אויפן קליפ. וואס לכאורה גייט אזוי:
יעדע טראפ וואסער וועגט זייער ווייניג, אבער אינאיינעם וועגט עס אסאך, דעריבער ווען די באול זינקט, שטיפט ער נישט ארויף אלע וואסערן אויף איינמאל, נאר יעדע טראפ עקסטער, פארדעם קען ער זינקן. ווייל ער וועגט מער פון די טראפן פאר זיך.

דארף מען דאך אבער פארשטיין פארוואס פאלט נישט אריין די באלאון אויך? עס וועגט דאך אויך עפעס, און אזוי אויך א שיף, גערעכט אז עס זינגט נישט אינגאנצן, אבער יעדע שיף זינקט אביסל.

דארף זיין אז עס ווענט זיך לויט די וואג פונעם חפץ וואס זינקט קעגן דעם שטח פונעם חפץ, הונדערט פיס דארף וועגן מער פון 10 פיס צו קענען זינקן.

דאס מיינט זי לכאורה צו זאגן, אבער זי ברענגט עס נישט צו גוט ארויס נאר ברמיזא צום סוף.
און זי זאגט זייער נישט גוט מיט די ווערטער אז נאר אויב די אביעקט וועגט מער פונעם וואסער וועט עס זינקען, ווייל אזוי ווי איך האב שוין געזאגט, א 12 פונטיגע שטיין וועט קענען זינקען אינעם אטלאנטיק, אפילו דער אטלאנטיק וועגט "אביסל'ע" מער...

[boxcover]

עסקן, לויט דעם (די ווידיאו קליפ) וועט אויסקומען אז אויב וועל איך לייגן א 12 פונטיגע טייבע (באול בלע"ז) אין א ים, אדער אין א גרויסע שיסל וואסער וואס וועגט מער ווי די באול, וועט עס נישט זינקן. אבער מיר ווייסן דאך אז יא, עס וועט יא זינקן. אלא מאי איז דא נאך עפעס וואס דער אשה רעדט נישט אויפן קליפ. וואס לכאורה גייט אזוי:
יעדע טראפ וואסער וועגט זייער ווייניג, אבער אינאיינעם וועגט עס אסאך, דעריבער ווען די באול זינקט, שטיפט ער נישט ארויף אלע וואסערן אויף איינמאל, נאר יעדע טראפ עקסטער, פארדעם קען ער זינקן. ווייל ער וועגט מער פון די טראפן פאר זיך.

דארף מען דאך אבער פארשטיין פארוואס פאלט נישט אריין די באלאון אויך? עס וועגט דאך אויך עפעס, און אזוי אויך א שיף, גערעכט אז עס זינגט נישט אינגאנצן, אבער יעדע שיף זינקט אביסל.

דארף זיין אז עס ווענט זיך לויט די וואג פונעם חפץ וואס זינקט קעגן דעם שטח פונעם חפץ, הונדערט פיס דארף וועגן מער פון 10 פיס צו קענען זינקן.

דאס מיינט זי לכאורה צו זאגן, אבער זי ברענגט עס נישט צו גוט ארויס נאר ברמיזא צום סוף.
און זי זאגט זייער נישט גוט מיט די ווערטער אז נאר אויב די אביעקט וועגט מער פונעם וואסער וועט עס זינקען, ווייל אזוי ווי איך האב שוין געזאגט, א 12 פונטיגע שטיין וועט קענען זינקען אינעם אטלאנטיק, אפילו דער אטלאנטיק וועגט "אביסל'ע" מער...

די וויכטיגסטע נקודה איז, אז עס האט נישט עקסקלוסיוולי נאר צו טון מיט די וואג, נאר אויך מיט די וואג פער מאסע פון די חפץ. למשל א איין-אונסיגע (קליינטשיגע) שליסל וועט זינקען אסאך שנעלער ווי א (ריזיגע) טאניגע שיף. פארוואס? ווייל די פלאץ וואס די שיף נעמט אויף אין די וואסער און דערביי שטיפט עס אוועק די וואסער וואס איז געווען אויף דעם פלאץ (דיספּלעיסמענט\displacement) איז ריזיג, און די א.ד. וואסער וועגט מער ווי די גאנצע שיף (מיט אלע פיטשיפקעס דערויף), אזוי ווייט אז א גרויסע חלק שיף בלייבט הויך ארויס פון די וואסער (כדרך העולם). משא"כ ביי די קליינטשיגע שליסל, אע"ג עס איז גרינגליך, איז עס נאכאלץ שווערער ווי די וואסער (געמאסטן לויט איר גדלות).

[עסקן בדברים]

yes, the only water that matters is the weight of the water that gets displaced by the sinking object

[ונבנתה העיר]

ממי, דר"א, זאגט די פשוט'ע סברא אויך אזוי.

שטעל זיך פאר אז דו האסט צוויי 10 פונטיגע שטיינער און דו צושניידסט איינע פון זיי אויף צעהן חלקים פון 1 פונט יעדע, דו כאפסט אהן דעם 10 פונטיגער אין איין האנט און די צעהן 1 פונטיגע אין די אנדערע האנט און דו לאזט זיי ביידע אראפ, ווער וועט קודם אנקומען?

ביידע וועלן אנקומען אין די זעלבע צייט, ווייל וואס איז דען א נפק"מ פאר'ן גראוויטי צו די 10 פונט זענען צוגעקלעבט איינער צום צווייטן, אדער מען האט זיי גראדע צושניטן?

דאס וואס מושכל ראשון זאגט אז א שווערע זאך דארף אנקומען שנעלער, נעמט זיך פון דעם וואס עס איז שווערער צו האלטן אין דער האנט, אבער אז מען טראכט אריין איז די חילוק פשוט, שווערער איז עס טאקע ווייל ביי 10 פונט שלאגסטו זיך קעגן 10 מאהל אזויפיהל גראוויטי ווי ווען דו האלטסט א 1 פונטיגע שטיין, אבער לגבי ווי שנעל עס זאל פאלן האט עס קיין שייכות, פאר די גראוויטי איז נישט קיין חילוק צו ער שלעפט איין 1 פונטיגע שטיין אדער צעהן איין פונטיגע וואס רירן זיך אן איינע די אנדערע [דהיינו א 10 פונטיגע שטיין].

דיין משל איז גוט לקרב הדברים אל השכל, אבער למעשה איז דיין הסבר נישט גענוג, ווייל פארוואס טאקע קומט נישט אן גרינגער פאר'ן גראוויטי צו שלעפן דעם צען פונטיגן שטיין ווי דעם איין פונטיגן, ער וואלט דאך געדארפט אסאך שנעלער קענען שלעפן צו זיך דעם צען פונטיגן, ווען אלע צען פונט קומען אויפאמאל צולויפן צו אים, ווי דעם איין פונטיגן וואס האט נישט קיינער ווער ס'זאל אים העלפן קומען צו דער ערד?
מוז מען צוקומען צום צווייטן געזעץ פון אדונינו מהר"א ניוטאן, וואס לויטעט אז יעדער פונט וואס דו גיבסט צו צום שטיין מאכט טאקע אז דער שטיין זאל לויפן שנעלער, אבער לעומת זה מאכט דער זעלבער צוגעגעבענער פונט אז עס זאל לויפן שטייטער, ווייל וואס מער פונט א שטיין פארמאגט אלס שווערער איז פאר'ן גראוויטי איר צו שלעפן, אזוי ווי פאר'ן מענטש איז שווערער צו שלעפן א צען פונטיגער שטיין ווי אן איין פונטיגער. ממילא, קעגן יעדן כח וואס דער פונט גיבט צו צו די גראוויטי, קומט צו א כח פונ'ם זעלבן פונט וואס לאזט נישט צו די גראוויטי, דעריבער גלייכט זיך אלס אויס. דאס איז דער עמקות וואס די גריכישע פילאזאפן האבן נישט געכאפט.

א גרויסן יש"כ יאיר פאר'ן לינק כ'בין זיך מחי' מיט זיינע מאמרים.

כ'האב יעצט גענדיגט ליינען זיין מאמר Why Massive and Light Objects Fall Down with Same Acceleration, אינדערמיט שרייבט ער אזוי:

Apply Newton's second law to the cannon ball and the children's ball. The cannon ball has 20 times as much mass as the children's ball, so it requires 20 times as much force to accelerate. The gravitational force on the cannon ball is also 20 times the gravitational force on the children's ball. These two effects combine so that the cannon ball and the children's ball accelerate downward at the same rate. The cannon ball both requires 20 times as much force to accelerate it and has 20 times as much force acting on it.

ולאחר ההתבוננות האביך געכאפט אז בעצם זאגט ער ממש וואס איך זאג.

די גרויסע באל וועגט 20 מאל אזויפיהל ווי די קליינע, דהיינו עס האט 20 מאל אזויפיהל חומר, ממילא דארף יעדע צוואנציג'סטל פונעם גרויסן די זעלבע מאס גראוויטי ווי איין קליינע באל, איז דאך פונקט גוט: ער וועגט 20 מאל מער ווי דער קליינער און ער דארף 20 מאל מער גראוויטי איהם צו שלעפן, אין אנדערע ווערטער: וואס גייט מיר אהן וויפיהל חומר איז צוזאמען געקלעבט אויף איין פלאץ [וואס דאס ברענגט אן אינקריעס אין די וואג]? יעדע שטיקל חומר פאר זיך ווערט אראפ געשלעפט דורך גראוויטי, נאו איטס יור טשויס צו דו ווילסט אנקוקען דעם גרויסן באל בסך הכל, אדער ווי עס איז 20 קליינע וואס געפונען זיך גראדע איינע נעבן די אנדערע.

והשתא דאתית להכי, איז שוין בעסער צו ניצען די ווערטער פון מיין ביאור וואס זענען אסאך געשמאקער און לייכטער צו פארשטיין ...

[עסקן בדברים]

באקומען אין אישי: "צו וואלסטו מיר געקענט רעקאמענדירן א בוך אויף ענגליש וואס ערקלערט די אלע זאכן אויף א גרינגע שפראך באריכות?"

If you really want to understand, get a high school or college level text book on each individual subject: physics, chemistry, biology (or more specific, like genetics). I would be glad to answer specific questions as well as I can if you need. There are countless used textbooks (old editions) available for dirt cheap online (like amazon). Especially for physics, do all the problems at the end of each chapter (and check the back of the book to see if you got the correct answers). For physics, you can get textbooks that only require algebra level math (not calculus). Using those books you can understand most of it pretty well even if you don’t know algebra. You can also get books that don’t require algebra. The lower the math level the less concepts you’ll really understand. On the other hand, reading a very low level textbook or popular book for lay people is important to give you a bigger picture (which, however will be vague without the real mathematical textbook). So you need both. In general, until you are a real expert, every book you read will give you new insight. These topics are very profound, so it simply takes a long time to process them. The more you understand, the more questions you’ll have (like Einstein famously said, "Don’t worry about your problems with mathematics, I assure you mine are far greater"). Anyone who has any good books or websites in mind please post.

[עסקן בדברים]

דער מושג פון קאלירן, וואס מיר האבן פריער געזען אז זיי זענען פיזיש נישט מער ווי די געוויסע מאז ענערג'י פון די ע"מ וועיווס, איז פון די בעסטע דוגמאות פון וויאזוי די מח באשאפט מושגים און נעמט נישט קיין קרעדיט פאר זיי, נאר פאפט אונז צו מיינען אז זיי געפונען זיך אין דעררויסן פון אונז און מיר "זעהען זיי" נאר. אבער די זעלבע איז מיט אלע אונזערע חושים און מושגים. דער גאנצע מושג פון זעהן איז אויך נאר אין דער מח. דער מח נוצט די אינפורמאציע פון די ליכטיגקייט וואס דערגרייכט דעם אויג אויסצורעכענען וואס אלס איז ארום אונז און באשאפט דער דמיון אז די געזעהעכטס געשענט דורטן ווי זאכן זענען.

די זעלבע--און אויך א קלארע דוגמא--איז הערן. א "קול" איז א דמיון אין דער מח. פיזיש איז עס ווייברעישנס פון מולעקולס ציווישן 20 און 20,000 "הערץ" (זעה אויבן לגבי ליכטיגקייט) . ווען א זאך (למשל די שטריק פון א פידל, אדער יעדער זאך וואס מאכט א קול) ווייברעיט מאכט עס די אלע ארומיגע מולעקולס (צ.ב.ש. פון די לופט) אויך ווייברעיטן די זעלבע הערץ (פשוט ווייל ס' האקט אריין), און זיי מאכן ווייטער די נעקסטע מולעקולס, און אזוי ווייטער. אזוי ווערן וועיווס די זעלבע אפטקייט ווי די ארגינעלע זאך וואס ווייברעיט. ספיציעלע "האר" פון "האר צעלן" אינערייווייניג אין דעם אויער בייגן זיך ווען וועיווס ציווישן 20 און 20,000 הערץ קומען אהן צו זיי (פאר מענטשן. אנדערע חיות הערן אנדערע אפטקייטן פון מולעקולארע וועיווס). ווען זיי בייגן זיך לאזן זיי אריין פוטאסיום אטאמס וואס הייבן אן א "סיגנאל" צום מח וואס מיר "הערן." דער מח נוצט דער קליינעם חילוק אין שטארקייט און אין צייט ציווישן די וועיווס פון איין אויער און צווייטן אויסצורעכענען (מער ווייניגער) פון ווי די קול קומט און באשאפט דער דמיון אז די קול איז דורטן.

מחובר צום אינערווייגער אויער זענען (vestibular) גלידער וואס, דורך ענדליכע וועגן צו וואס דער אויער טוט מיט מולעקולארע וועיווס, שיקן זיי פאר'ן מח סיגנאלן וואס גיבן אונז א ספיציעלע חוש צו פילן צו מיר שטייען גראד (אדער שיף, אדער ליגן) און צו מיר הייבן זיך נישט אן צו רוקן שנעלער אדער שטייטער.

טעם און ריח זענען די מושגים וואס דער מח באשאפט ווען ספיציעלע מולעקולס (למשל פון עסנווארג אדער פון די לופט) בונדן זיך צו ספיציעלע "ריצעפטער" מולעקולס אין ריצעפטער צעלן אין די מויל און נאז. ווען למשל א צוקר מולעקול בונדט זיך צו א "זיס" ריצעפטער מולעקול פון א "זיס" ריצעפטער צעל אין די מויל ווערט די צעל אקטיוו און שיקט א סיגנאל צום מח וואס מיר שפירן אלס "זיס" אין דער מויל.

טאפן איז נאך א גדר פון מושגים (וויאזוי חפצים פילן: הארט, נאס, גלאט א.א.וו.) וואס דער מח באשאפט דורך עטליכע מיני צעלן אין די הויט וואס שיקן סיגנאלן צום מח לויט וויאזוי זיי ווערן געקוועטשט אדער געצועגן. אנדערע צעלן שיקן ווייטאג סיגנאלן צום מח, ווען זיי (און ממילא מסתמא זייערע ארומיגע) ווערן געשעדיגט.

היץ איז נאך א חוש. די געפיל איז די וועג וויאזוי דער מח זאגט אז די מולעקולס (פון דער הייסע זאך) רוקן זיך ארום צו שנעל (און קלאפן אריין איינס אין צווייטן צו שטארק, זיי האבן צו פיל רוקליכע ענערג'י) פאר אונזער גוף צו קענען גוט פונקצענירן. קעלט איז די פארקערטע, ווען די מולעקולס רוקן זיך נישט ארום גענוג שנעל, און מאכן אז די מולעקולס פון אונזער גוף וואס באגעגענען זיך מיט זיי פארלירן ענערג'י.

היוצא לנו מזה אז אלע אונזערע מושגים וועגן דער מציאות פון די וועלט און אונזער גאנצער עקספיריענס אין לעבן איז צאמגעשטעלט פון דמיונות "כדי לשבר את האוזן" (representations) באשאפן אין אונזער מח וואס "רעפריזענטן" דער "עכטער מציאות." דער עכטער מציאות איז גארנישט מער פון חומר און ענערג'י אויסגעשטעלט אין כל מיני אופנים (configurations) איבער "פלאץ" און "צייט." אבער וואס איז "עכט" חומר און ענערג'י און פלאץ און צייט, אויזער דעם בילד וויאזוי מיר זעהן זיי דורך אונזער מח? אזא שאלה איז פארשטייט זיך נישט שייך צו בכלל אפילו אנהייבן ענטפערן אדער אדורך טון.

אין יעדער major חוש ליגט אסאך באזונדערע דמיונות וואס דער מח באשאפט עקסטער. דעס וואס מ' פילט אז מ' האט צ.ב.ש. איין חוש פון זעהן און ממילא זעהט מען שוין אלעס איז נאך איינער פון די וועגן וויאזוי דער מח פאפט. דער חוש פון זעהן קאלירן איז איין דוגמא. אדער לאמיר נעמען די חוש פון זעהן רוקעריי (motion). אז מ' נעמט צוויי באזונדערע בילדער פון א צענע וואס אין איינס איז איינער פון די חפצים אוועקגערוקט א משהוא פון דעם צווייטן בילד וועט מען דאס קיינמאל נישט באמערקן, וויפיל מ' קוקט אהין און צוריק. אבער אויב מ' זעהט איינס גלייך נאכן צווייטן אין א מאווי (movie) וועט עס גלייך ארויסטאנצן, ווייל דער מח מאכט א ספיציעלע חוש פון זעהן רוקעריי (ציווישן געוויסע מאזן שנעלקייט). ס' דא פאציענטן וואס פונקט דעם חלק מח איז זיי געשעדיגט און זיי זעהן אלעס אויסער אז זאכן רוקן זיך. יעדער שטיק צייט באמערקן זיי, אה, יעצט איז עס דורט!
נאך א דוגמא איז זעהן פנים'ער. ווען מ' זעהט א פנים (אדער אפילו א בילד פון א פנים) האט מען א באזונדערע געפיל אז עס האט חיות (אז ער קוקט דיך אן אדער אז ער קוקט דורטן) (וועגן דעם האבן פרימיטיווע מענטשן געמיינט אז געטשקעס האבן כחות). אויסער דעם שרייט ארויס דער מראה פון יעדן באזונדערער מענטשליכע פנים (עכ"פ וועמען מ' קען) א באזונדערן געפיל. דער פיזישער חילוק ציווישן איין פנים און א צווייטן איז אזוי קליין אז ביי אנדערע זאכן וואלט מען נאר נאך טויזענטע שעות הורעוואניא געקענט זעהן א שטארקע חילוק. זעה דא אן אינטערסאנטן באריכט וועגן מענטשן וואס האבן נישט דעם חוש http://www.cbsnews.com/video/watch/?id=7417242n
די מח באשאפט אויך אן א שיעור אינערלעכע מושגים וואס רעפריזענטן דער מח'ס אייגענעם מצב, צ.ב.ש. פרייליכקייט, פיינט האבן, boredom, חרטה, נייגעריגקייט וכו' וכו'. אויזער די מושגים וואס דער מח "ווערט געבוירן" מיט באשאפט די מח געלערנטע מושגים: א טאטע, א קאץ, א מלחמה, מיין שוועסטער מלכי, איך, הייליגקייט, וויז'ניץ, טענה'ען... יעדער מושג וואס קען נאר זיין, אפילו רוב זענען טאקע אמת'דיגע מושגים וואס מ' קען (טייל מאל נאר נאך אסאך מיא) צונעמען און מסביר זיין וואס פונקטליך זיי מיינען מצד די רויע אינפורמאציע פון די "5 חושים" דורך וואס אונזער מח האט זיי צוזאמענגעלייגט, נאך אלס, ווען מיר טראכטן פון די מושגים טראכטן מיר בכלל נישט פון די רויע אינפורמאציע. מיר טראכטן פון דעם נייעם באשאפענעם מושג. (און כל שכן מושגים וואס באציען זיך נישט צו ריאליסטישע זאכן).

אויסער מאטאמאטישע מושגים (צ.ב.ש. נומערן, shapes, לאגיק), באצוען זיך אלע מושגים נאר צו בערך'דיגע מציאות'ן. ס' טאקע דא מציאות'ן וויאזוי אטאמס קענען זיך אויסשטעלן און רוקן וואס דיין מח וועט זיכער מגדיר זיין אלס א קאץ, אלס דיין שוועסטער מלכי, אדער אלס טענה'ען. אבער ס' דא אן א שיעור מציאות'ן וואס די גדר איז נישט קלאר. וויפיל אטאמס דארפן זיך ארומטוישן פון א קאץ אז ס' זאל שוין נישט הייסן א קאץ? (ווער ס' האלט אז ער האט א מציאות'דיגע מושג וואס איז יא פונקטליך זאל ביטע מגיב זיין. (דער מושג פון אן אטאם אדער מולעקול איז אין א וועג א מאטאמאטישע לאגישע מושג.)).

אבער וויאזוי קען דער מח מאכן די בילדער און דמיונות? וויאזוי קען דער מח, נאר א צאמלייג פון אטאמס, אונז געבן הכרה? דער קורצע ענטפער אויף דעם איז אז מיר ווייסן נאך נישט. אבער איך וויל שפעטער רעדן מער דערפון. קודם וויל איך דורכרעדן א פריערדיגע שאלה: וואס איז דאס א לעבעדיגע זאך?

[יידל]

ויאזוי קען דער מח, נאר א צאמלייג פון אטאמס, אונז געבן הכרה? דער קורצע ענטפער אויף דעם איז אז מיר ווייסן נאך נישט.

ווארט נאר ווארט ביז פשוט קאמפליצירט און יאיר וועלן דיר געבן איבערן קאפ פאר דעם סטעיטמענט... (חוץ אויב "הכרה" מיינסטו נישט קאנשעסנעס).